No. 64 1912 Vrijdag"13 December 27e Jaargang
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Staten-Generaal.
Binnenland.
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTI&N
Pjj dit nummer behoort een Bplad.
Gemeenteraad van Goes.
RBCLA
Overwerkte nieren.
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Pii|s per drie maanden franco p. p1.25
Enkele nummers0.05
UITGAVE DER FIRMA'S
EN
van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Familieberichten van 1—10 regels 1.—, Iedere regel
meer 10 cent
[Zij, die zich met 1 januari a. s. op
•ns blad abonneeren, ontvangen het
tot dien datum gratis.
TWEEDE KAMER.
De heer Van Wassenaar van Catwtfck
(c.h.), we hebben het reeds onder tele
grammen gezegd, heeft het over de tucht
b(j leger en vloot gehad, in verband met
het bestaan van militaire bonden. De
heer Lobman, onze Goesche afgevaar
digde, heeft weer een rede gehouden, die
kloDk als een klok. Allereerst richtte hjj
zich tot den heer De Beaufort, die het
had laten voorkomen, alscf de Christenen
in vele opzichten de zaken verschillend
beoordeelen. Er is verschil in rechtsont
wikkeling tusschen heidenen, mobame-
danen, christenen en katholieken. Het
christendom, zooala dit openlijk beleden
wordt en steunt op het Woord van de
Heilige Schrift. Humanisten nu zijn niet
altijd humaanzoo zijn ook de aanhan
gers van het Christendom niet altijd
Christenen.
Het Christendom vormt een volkdat
wordt overal toegegeven, overal in de
wereld, behalve in Frankrijk en in Neder
land, ook al ware er één christelijke keik,
dan nog zou er verschil van meening zjjn
over sociale wetten.
Schoon verdedigde de heer Lohman nu
de hoofdbeginselen van het Christendom
en den invloed in staat en maatschappij.
Slechts met den bijbel bereiken d6 chris
tenen, met verstandig overleg, eenheid
in de wetgeving. In dit verband keerde
spr. zicb tegen de humanisten en zeide
h(j, dat de rechtsche partijen zich door
geen listige tactiek zullen laten scheiden.
Van de wederlegging der verwijten om
trent de plichtverzaking door de regee-
ring hebben w[j reeds gewaagd.
Was niet de Kamer vaak een meeting
van partijen, meer dan een Pailement,
dat met de regeering heeft samen te
werken
Over de professorsbenoemingen gaf de
heer Lohman nog een hartig woordje
ten beste. Wordt de Utrechtsche univer
siteit inderdaad gecalviniseerd door do
benoemiDg van prof.. Noordtzij Het is
niet aan te nemen. Het zou zelfs niet
kunnen. Wel als de professor onder de
kerk stond, maar niet zooals thans
het geval is^— onder de regeering en
de wetten.
En wat de heer de Savornin Lohman
aangaat, men had zich moeten ver
blijden, dat de reg. nu eens iemand heeft
benoemd, die het anti-revolutionair
staatsreeht kan doceeren. Dan wordt al
thans de schijn weggenomen, dat de
universiteiten er alleen zjjn om het libe
ralisme te propageeren.
S{ rekers oordeel over Staatspensionee-
ting is vernietigend, immers ze heeft een
socialistisch karakter. Prof Fabius moge
al beweren, dat bet doorzakken van verze-
keringsdwang naar staatspensioneering
een natuurlijk proces is, wij behoeven
niet bevreesd te z|jn, dat odzo rechter
zijde zoo spoedig zal afzakken. De be
strijding in de Kamer bij de behandeling
van de Invaliditeitswet laat daaromtrent
geen twijfel over.
Na over de kerkelijke kwestie als zijn
meaning gezegd te hebben, dat geen be
voorrechting van kerkgenootschappen,
welke niet op de historische ontwikkeling
steunt, mag plaats hebbeD, verkreeg de
IJ60Ko°ten (r. k het woord, om's lands
financiën te bespreken, vooral de ver
houding tusschen de in ons land ge
heven directe en indirecte belastingsn.
e te-er De Meester (u. 1.) sprak over de
'tiewet en de militaire bonden,
uaarop kwam de heer Smeenge (u.l.)
et een niet-politieke rede. Toch een
inngtljke zaak. De heer Smeenge heeft
grootsche plannen ten opzichte van de
Zuiderzee es bij kwam dan ook op voor
algeheele drooglegging, Bij stukjes en
brokjes blootleggen, daar wilde hfl niets
van hebben. Een zeer oud plan wt-rd
nog ter sprake gebracht, dat van 1848.
De heer Lely had een prachtig plan
ontworpen, dat op 180 millioen zou ko
men te staan. Men kwam indertijd tot
de conclusie, dat de uitvoering van het
werk zeer wel mogelijk was. Twee voor-
deelen zullen o. a. worden behaald. De
kosten voor het onderhoud van de Zui
derzeekust, die vele zijn, komen te ver
vallen, terwijl bovendien de drooglegging
een bevende nieuwe werkgelegenheid zal
verschaffen.
Het ziet er naar uit, dat de aandacht
weer algemeen op dit geweldig grootsche
plan gevestigd wordt
Da heer Van der Voort van Zijp (a. r.)
had een appeltje te schillen met den heer
De Meester, inzake de militaire Bonden.
Te dezer zake kregen de socialisten er
goed van langs. Immers zij willen de
macht hebben, in alle organisaties. Het
grootste onrecht, de sterkste gevallen
van sabotage vergoelijken zij.
De heer Nolens (r.k.) wijdde een lang
betoog aan de huidige regeering en haar
verdiensten. Hij toonde aan, dat én uit
een beginsel-oogpuDt én uit het oogpunt
van practische politiek het gewenscht is,
dat de tegenwoordige richting en de
tegenwoordige ministers aan het bewind
blijven. B(j het opmaken van een balans
voldoet een kabinet nooit geheel aan de
gekoesterde verwachtingen.
Het programma voor de kamerzittingen
biedt veel afwisselingen. Van de diepste
staatkundige en godsdienstige zaken,
springt men soms over op heel gewone
practische regelingen omtrent bepaalde
zaken. Van 's heereD Nolens vergelijking
tusschen coalitie en concentratie de
laatste zou niet tegen de eerste op kunnen
kwam men tot de Amsterdamsche
Paleis Raadhuiskwestie. De heerdeStuers
(r.k.) vroeg de aandacht voor deze kwestie.
Hij sprak van het Amsterdamsche Raad
huis, thans provisioneel Koninklijk Paleis
(Gelach). Het was een hartig woordje
ten gunste van de. teruggaaf van het
Raadhuis op den Dam aan de hoofdstad
des Rijks.
Minister Heemskerk kwam nog even
aan het woord, dech geen zaken van
belang werden meer besproken.
Zitting van Donderdag.
Voorzitter de heer «ie Beaufort.
Afwezig de heeren Kakebeeke, Donner,
de Witt Hamer en Pilaar, allen met
kennisgeving.
Na goedkeuring der notulen wordt
mededeeling gedaan van de ingekomen
stukken. Ingekomen zijn
1. mededeeling van den heer A W. A.
Ross, aai hjj zijn benoeming tot lid van
de commissie tot wering van school
verzuim aanvaardt;
2. verslag van de commissie voor de
Oeconomische Spijsuitdeeling 1911/1912
3. goedkeuring van Gedeputeerde Sta
ten van de Gemeentebegrooting voor
1913, in ontvangsten uitgaaf aan wMzen-
de f 133273,57;
4. verzoek van den heer M. D. Caljouw,
onderwijzer in het boekhouden by het
herhalingsonderw(js, alhier, om zjjn be
looning van fl.25 op f2.per uur te
brengen
5 verzoek van het hoofdbestuur van
de Nederl. Ver. tot afschaffing van Alco
holhoudende Dranken om in bestekken
van aanbestedingen de bepaling op te
nemeD, dat het verboden is op die wer
ken alcoholhoudende dranken te gebrui
ken. Een dergelijke circulaire is ook
gezonden aan de minlstrieele departe
menten, provinciale staten, spoor- en
tramwegmaatschappen en waterschap
pen
8. verzoek van den heer L. J. de Groot
te Vlissingen om permissie tot invoer
van Argentijnsch vleescb, via Amster
dam uit Londen
7. verzoek van het Waterschap de
Breede Watering bewesten Ierseke, om
de verord8niDg op het schoonmaken van
de wielen der wagens aldus te wijzigen,
dat men zonder voorafgaande afkondi
ging reeds vervolgd kan worden wegens
overtreding. Dit verzoek zal in banden
van B. en W. gesteld worden ten fine
van advies.
Vervolgens worden behandeld de aan
vragen om afschrijving (ontheffing) van
belasting. Het betreft twee postjes hon
den belasting ten laste van de heeren
Joh. Eckhardt en Jan Boutecs. Conform
het advies van de financiëele commissie
wordt hierop gunstig beschikt.
Aan de orde is de wijziging van de ge
meentebegrooting voor 1912, n.l. een ver
meerdering van f21700, wegens kosten
uitbreiding gasfabriek. Ia de raadszitting
van 17 Oct. j.l. was tot de geldleening
dienaangaande besloten. Deze wijziging
wordt goedgekeurd.
De af- en overschrijving van posten op
d_e gemeentebegrooting van 1912 tot
een bedrag van f 432,01 wordt goedge
keurd.
Op een verzoek van den heer W. Kok,
om plm. 1800 M2. gemeentegrond aan den
Westsingel in eifpacht te mogen ontvan
ger, om daarop woningen te bouweD,
stellen B. en W. voor afwijzend te be
schikken in verband met de hangende
transplannen en het plan tot bebouwing
van het Ravelijn tegenover de Brouwers
gang. Het aangeboden bedrag van 10 ct.
per c.A. achten zij trouwens geenszins
aannemelijk. De raad vereenigt zich met
het advies van B. en W.
Wat betreft het verzoek van den heer
Joh. Westdorp om 3 cA. gemeentegrond
aan den Oostwal in gebruik te mogen
ontvangen, om een trapje te kunnen
aanbrengen voor een aldaar te bouwen
woning, adviseeren B. en W. dien grond
in gebruik af te staan tegen een bedrag
van f 1,— per jaar
Aldus wordt besloten.
Epn voorstel tot wijziging der looDen
in de tarieven van gemeentewerken,
wordt zonder eenige discussie aange-
nomen.
De provinciale Staten van Zeeland
hebben besloten een subsidie te ver-
leenen tot een maximum van f 13000,
als bijdrage in de stichtingskosten van
een nieuw gebouw voor het Rykslaad-
bouwwinterondexwys.
Op de vraag van den voorzitter of
iemand bezwaren heeft tegen de door
Gedeputeerde Staten gestelde voorwaar
den, spreekt de heer Fransen v. d. Putte
er zijn leedwezen over uit, dat niet meel
is aangeboden dan f 13000. Spr. wQst
er op, dat het een provinciaal belang
geldt, waar de meeste leerlingen van
buiten Goes zullen komen. Het kan zelfs
voorkomen, dat geen enkele leerling uit
Goes zich aanmeldt, en dan is het be
drag, dat de gemeente betaalt, toch on
evenredig hoog. Ik zal natuurlijk het
subsidie aanvaarden, doch wensch te
herhalen, dat tot mijn leedwezen niet
meer wordt gegeven.
De heer Dekker sluit zich aan bij de
woorden van dhr. Fransen van de Putte
en deelt nog mede, dat in een paar af-
deelingen over meerdere bedrage gespro
ken is. Zij, die zich er voor spanden,
hebben echter de overtuiging gekregen,
dat er zoo goed als geen kans is ooit
meer te krijgen en verdere pogingen vrij
wel vruchteloos zullen zijn. In besloten
vergadering, aldus spr., zal ik hieromtrent
gaarne nadere inlichtingen verschaffen.
De heer transen van de Putte persi
steert bij zjjn zooeven uitgesprokea
meening.
Met 's voorzitters voorstel, om met de
leening van f17000 te wachten tot de
volgende maand, om dan, tegelijk in al
lerlei andere zaken te voorziende, één
groote leening aan te gaan vermoede
lijk van f 40CteO gaat de raad aceoord.
Het tweede gedeelte van punt 8 vervalt
hiermede van de agenda.
Wordt overgegaan tot benoeming van
leden ïd verschillende commissiën en be
sturen, wegens periodieke aftreding.
De leden der financieële commissie,
de heeren Temperman, Fransen van de
Putte en Pilaar werden herkozen, even
eens de leden der gaBcommissie, de hee
ren de Witt Hamer, T am Derm an en
van dar Leeuw. De heeren Pilaar en von
Schmidt auf Altenstadt worden herkozen
als lid van de commissie voor de straf
verordeningen de heeren Donner, Tem
perman en Dekker als lid van de aan
slagcommissie voor den hoofdeliJken
omslag, de heeren Riscb, Kakebeeke en
Hollmann als lid van de reclame-com
missie voor den hoofdelijken omslag.
Als lid van de commissie van toe
zicht op bet Middelbaar Onderwijs wordt
herkozen ar. J. O. de Ruiter de Wildt.
Herkozen tot lid van de comm. van toe
zicht o. h. lager onderwijs dhr. G. van
der Hoektot lid van het regenten
weeshuis mej. G. J. R°mbgestot leden
van het Burgerlijk Armbestuur de heeren
F. Sturm en mr. J. H. M. Stieger en
tot lid van het regentassen gasthuis
mevr. M. v. d. Hoek—Warnsinck.
Tot leden van de commissie voor
classificatie van leerlingen der o.l. scho
len worden herkozen de heeren de Witt
Hamer, v. d. Leeuw, J. B. v. Ealmthout
(R. K. armbestuur); H. P. v. d. Heil
(N. H. diaconie), P. A. de Ligny (Burg.
Armbestuur), I.. G. J. Kakebeeke en P.
L. v. d. Reit (oecon. spijsuitdeeling).
Tot leden yau de commissie tot we
ring van schoolverzuim worden herbe
noemd de heeren J. Donner, G. v. d. Hoek,
D. v. 't Westeinde, J. de Kruijter, G.
Ch. Dun, A. W. A. Ross eD C. J. Snouck.
De vier laatstgenoemden, onlangs be
noemd, hadden tegen 1 Jan. ontslag in
gediend, om latere tusschentijdsche ver
kiezingen te voorkomen.
Als afgevaardigden naar de vergade
ring van Aandeelhouders der N. V.
Waterl. M Zuid-Beveland worden ten
slotte herbenoemd de heeren FraDsen
van de Putte en Pilaar.
Alvorens tot geheime zitting wordt
overgegaan, vraagt de heer Dekker inlich
tingen naar aanleiding van het feit, dat
terwijl op de bewaarschool in hevige
m»te de mazelen heersnhten, deze school
niet gesloten is gewordeD. Bij spr. staat
de wenschelijkheid daarvan vast en hjj
vraagt of B. en W. de zaak ook hebbeD
ovbrwogen. Weliswaar betreft het geen
officieels besmettelijke ziekte doch niet
temin een ziekte, die wel degelijk over
erfelijk is.
De voorzitter deelt mede dat een en
ander is overwogeD, doch dat op advies
van den gemeente-geneesheer niet tot
sluiting is overgegaan, aangezien wering
der ziekte toch niet meer mogelijk was.
De heer Dekker betoogtdat sluiting
toch in ieder geval wenscheltJker ge
weest ware.
Da heer Ritch vestigt de aandacht van
het dagelijksch bestuur op den ondra-
geltJken toestand, veroorzaakt door een
stankverspreidende graandrogerij in de
Wijngaardstraat, waarvan de naastbij-
liggende school niet weinig last onder
vindt.
De voorzitter sprak van maatregelen
tot verbetering in dezen toestand.
De heer Êollmann vraagt hoe het nu
met de oprichtmgsplannen van de suiker
fabriek staat. Hij heeft vernomen, dat de
oprichters aan B. en W. omtrent de be
zwaren geschreven hadden en zou nu
gaarne iets naders vernemen.
De voorzitter deelt echter mede, dat nog
gaenerlei antwoord van de heeren is in
gekomen, zoodat dit alsnog afgewacht
moet worden.
Na herhaling van 's heeren Bollmann's
vraag hfl vermeent zjjn inlichtingen
uit goede bron te hebben ontvangen
moet de voorzitter pertinent verklaren,
dat geen antwoord is ingekomen.
Hierop gast de vergadering over in
besloten zitting, o. a. ter behandeling van
de reclames op het le suppletoir kohier
van den hoofdelijken omslag, dieDst
1912, om vervolgens te sluiten.
E 8.
Dagelijks worden door een gezond
mensch omstreeks 30 - 40 gram urine-
stof en 1 gram urinezuur afgescheiden
en deze hoeveelheid is voldoende em tot
een noodlottig einde te leiden, wanneer
zij in het lichaam achterblijft. Alleen uw
nieren feunDen u reddeD. want zij alleen
dragen zorg voor het filtreeren van het
bloed.
Wanneer de nieren echter overwerkt
zijn, blijft een gedeelte der schadelijke
stoffan in het bloed achter en dientenge
volge gevoelt gt) u vermoeid en dof, gjj
begint last te ktjjgen van rugpijn, hoofd
pijn, stijfheid in de spieren eD gewrichten,
duizeligheid, bezinksel in het water, wa
terzuchtige zwellingen in de edkels of
rodd de oogeo. Misschien moet gij des
nachts dikwijls opstaaD, öf de urineloo-
zing geschiedt moeilik en pijnlijk.
Wanneer de bovenstaande verschijnse
len verwaarloosd worden, kunnen gevaar
lijke en ongeneeslijke ziekten der nieren
en blaas zich ongestoord verder ontwik
kelen en plotseling, zonder waarschuwing,
optreden. Gpneest uw Dieren terwjjlhet
tijd ls, leeft zoo rustig inogf-HJk, vermijdt
buitensporigheden van welken aard dan
ook, houdt u aan een eenvoudig dieet,
in zet een kuur met Foster's Rugpijn
Nieren Pillen door, totdat ieder spoor
van uw kwaal verdwenen is. Dit genees
middel herstelt de goede werking der
nieren en blaas, het „verdrijft het urine
zuur, de oorzaak ven lendenjicht rheu-
matiek, niersteen, enz., en het voert het
overtollige water af, waardoor de oorzaak
van waterzucht enz. wordt weggenomen.
Te Goes verkrjjgb. bjj-de hh. dePaauw
k Co.en te Middelburg bij Joh. de Roos,
Vlascoarkt K 157. Toezending geschiedt
franco na ontv. v. postwissel A fl,75
voor één, of flö.—
voor zes doozen.
Eischtde ecbtaFos
ter's Rugpijn Nieren
Billen, weigert elke
doos, d.e niet voor
zien is van neven
staand handelsmerk.
Door den Kerkeraad der Chr. G^ref Kerk
te Haarlem is aan dan Heer A. Standaard
te Rotterdam opdracht gegeven tot ver
vaardiging van een rein pneumatisch
Kerkorgel meteen capiciteit voor ruim 500
Zangers. De belangrijke restauratie van
het orgel in de Luth. Kerk te Middelburg,
is eveneens aan deze fabriek toevertrouwd.
De centrale liberale kiesvereenigiDg in
het district Enkhuizen heeft op de gros
lijst van candidaten geplaatst de heeren
mr. H. Goeman Borgesius, mr. D. Fock,
jhr. R. de Muralt en J. Zijp.
Een Belgisch-Hollandsch verbond
De »Gii Bias" publiceert ouder het meest
strikte voorbehoud een bericht, volgens
hetwelk België, nadat zijn militaire her
vorming ten uitvoer zal zijn gebracht, de
vernietiging van zijn neutialiteitsverdra
gen zou aanvragen, en e6n verbond met
Holland zou sluiten.
Dure ttembureaux. Naar aanleiding
van de klacüten over grove verteringen
van stem bureau-leden geeft de Gemeente
Rotterdam na op elk stembureau een ltyst,
waarop staat aangegeven, wat de heeren
kunnen bestellen voor hun twaalfuurtje,
benevens wat het kost. De restaurateur
heeft dan 's morgens slechts de order»
volgen de lijst in ontvangst te nemen.
