No. 49 1912
Dinsdag 26 November
27e Jaargang
NIEOWSBLAD
VOOR ZEELAND.
GHRISTELIJK-
HISTORISCH
nssel f 1,20
o o p
Staten-Generaal.
.lijders,
l KLQQSTEi.
SANCTA PAULI
franco thuis
n in sierlijken bus.
VIS, Gerard Dou-
taag.
ird, keur uit 3,
geschikt voor den
.LRAVE, Landbou-
.UOt'
I en
ÉtouteD LiinU
oudekerke.
sQQI?
OB,
lij J. AARNOUTSE.
en een zoo goed
:ar, bij
IOLSE, Serooskerke.
falteiu
Iderust.
jj. BOONE,
■ooskerke (W.i
iMaart of Mei a. s.
dersgezin,
IEL, 's-Heer Arends-
I, Sloepolder.
Mei
ïcht en een
oij C. JANSE,
Middelburg.
in Mei
tadH
|ten Duine, Oost-
Mei
taTssrsos*
lOPPE te Grijps-
loleaaarsbiaebl.
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JÓNGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIÊN
TWEEDE KAMER.
Buitenlandsch Ovsrzicht.
De Balkan-Oorlog.
Engeland.
Vereenigde Staten.
BINISJHLUD
Uit de Provincie.
Middelburg. Verplaatst 16 Nov. de
commies b. d. Posteryen 2e kl. L. E.
Middelburg. De by het 3e regiment
infanterie benoemde kapitein P. K. M. O.
Gude wordt belast met het bevel over
de 38 compegnie 2e bataljon alhier.
O. en W.-Souburg. Alhier worden
pogingen in het werk gesteld tot ver-
kryging van een tweede postbestelling
en plaatsing van een brievenbus op de
Nieuwe Abeele.
Colijnsplaat. Naar we vernemen heb
ben agenten der fabriek Oud Gastel
(Stampersgat) en St. Antoine aanschry-
ving gekregen om geen bieten meer te
ontvangen.
lerseke. Maandagavond vergaderde de
gemeenteraad ter behandeling van een
voorstel van burgem. en wethouders
tot het aangaan van een geldleening
voor het gasbedryf.
«'agelootdwiirBitMK te I
Februari 1907: 1
Ik leed aan een
borstziekte, die zog
Hevig we», dat ik
bijna niet meer kon 1
ademhalen. Slapen I
deed ik niet en ik
had zulke hevige
benauwdheden, dat 1
het zweet mij vanhet
voorhoofd gutate. I
Niete hielp totdat ik I
de Abdijsiroop I
gebruikte, 8 flacon»
genezing bewerkt",
•de mej. Schuiten,,Tot 1
ik U verklaren, dat mijne I
>p blijvend is geweest'.
ardelijk asthma, I
erkoudheid, kink-
uris, influenza en
n longaandoenin-
tering.
en f3.50. Elscht rooden I
1 1. Akkfjr, Rotterdam.
;rijgbaar.
OOP
>ote Hit»
lirect in dieDSt te
Wmeelmolen nabij
en van g. g- voor
den met uitvoerige
j en tegenwoordige»
letter M aan het
kd te Goes.
lotdieait
JELB-ROTTEBDA»'
per 1912.
,'ondags) van Vlissin-
ilburg 8.30van Bot-
Ir boot
I—ZIEBIKZEB.
ter 1912. a
urg op werkdage»
ndagen alleen 7,30.
e dagelijks, uitgezon-
2,15; op Donderdagen
werkdagen en 's Zo»*
ionge-Verwest, G009'
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1.25
Enkele numtpers0.05
UITGAVE DER FIRMA'S
EN
van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Familieberichten van 1—1# regels 1.—, iedere regel
meer 10 cent.
iiiii#ÉIIinkras™»
PF» De opgaaf van den spoordienst
komt In dit nommer voor op de gebrui
kelijke plaats.
Gistermiddag is de behandeling van
de Indische begrooting voortgezet. De
minister, de heer De Waal Mal>-fijt deed
verder verantwoording van de daden der
regeering. Met de uitmuntende, bezielen
de rede van den heer Lobman is zijn
betoog het degelijkste, wat tot heden
op het stuk van deze begrooting Is ver
kondigd. Ook de minister is in zijn ele
ment, wanneer het op de verdediging
van de huidige politiek aankomt.
Indië's belangen waren, zijn nog en
zullen blijven het voorwerp vaD de aan
houdende zorg der regeering. Dat komt
thans duidelijk uit.
Op het punt van de zending, de gees
telijke zaak, is wederom de ant-clericale
haat aan het licht gekomen. Wy hebben
nog steeds met de geloof-alleen-wat-ik-
u-leer-iiberalen te doen. Ze kunnen niet
zien, dat christelijk onderwijs en zending
zooveel Invloed ten goede uitoefenen, en
volharden b(j hun als 't ware ingeroeste
meening, dat slechts de vrijzinnigheid,
d. i. immers synoniem met de vrijheid
tot leiden bevoegd Is.
Doch de heer de Waal Malefljt, en
voor dezen de heer de Savornln Lobman,
heeft het bun wel anders gezegd. De
kritiek, die de handelwijze der regeering
ondervond, baseerde zich niet eens op de
offlcieele stukken. Wel neen, ingezonden
stukken en andere krantenartikelen wer
den tot maatstaf genomen. Is het daarom
te verwonderen, dat de regeering geheel
onrechtvaardig veroordeeld werd.
Na den minister, die herhaaldelijk
geïnterrumpeerd werd, was het woord
aan den heer de Meester (u. 1.) om
te repliceeren. Spr. vestigt de aandacht
op bet voortbestaan van geheime Chi-
neescho genootschappen en bestreed de
meening, als zouden de liberalen voor
de verkiezingspropaganda geld hebben
aangenomen van de Chineezen.
Doch mocht iemand let wel toch
geld aangenomen hebben van een of ande
ren rijken Chinees, dan vindt spr. dat nog
niet zoo erg. Tod slotte wordt het dus
zonder schaamtegevoel erkend. En dan
noemt men den heer Lohman toch nog
iemand, die zich te veel door zijn tem
perament laat overmeesteren.
Men moet maar durven.
Hedenmorgen om half elf werden de
besprekingen over dit onderwerp voort
gezet.
Avondvergadering.
Gisteravond was aan de orde de voort
zetting van de Donderdagavond afgebro
ken besprekingen over den verbouw van
het Ministerie van Binnenlandsche Zaken.
Een motie van de commissie van rap
porteurs, de heeren De Stuers, Buys de
Beerenbrouck, Van der Voort van Zijp,
De Vlugt en Helsdingen, dringt er op
aan, dat het ontwerp nader aan een
deskundig onderzoek worde onderworpen
in verband met de onderscheidene be
swaren, die zfln geopperd, zoowel uit
historisch en archaeologisch oogpunt, als
wegens de te geringe plaatsruimte, be
stemd voor archief en bibliotheek, en
nog andere oorzaken-
Deze motie is tenslotte zonder hoofde
lijke stemming aangenomen en wat meer
wil zeggen, door de regeering aanvaard.
Immers minister Regout had met intrek
king van het ontwerp gedreigd, wan
neer deze werd aangenomen.
De heer Lohman had kalmeerend ge
werkt. HQ verklaarde zich vóór het ont
werp. (Men moet eigenlijk Hagenaar zijn,
°m de beteekeDis ervan te voelen). De
motie kwam de heer Lohman echter vrij
onschuldig voor, en kon z. i. even goed
Aangenomen als verworpen worden. Im
mers ze staat los van het wetsontwerp, j
De minister heeft zich daarop blijkbaar
met een deskundig onderzoek kunnen
vereenigen.
Het wetsontwerp werd ten slotte even
eens z. h. s. aangeriomen.
In en om Konstantinopel is de toe
stand nog hartverscheurend. De cholera
neemt er schrikkelijk toe, zoodat het
aantal zieken en van cholera verdachte
gevallen wel tot 20.000 gestegen moet
zijn.
De N. R. C. bevat hierover de volgende
schrikkelijke bijzonderheden
„De rampzalige menschen worden als
gevangenen vervoerd door soldaten met
de bajonetten op de geweren. Hulp uit
het buitenland wordt geweigerd. Uit de
Aja Sofia en de Achmed-moskee, waar
de ongelukkigen zóó dicht opeengepakt
zijn, dat ze nauwelijks kunnen liggen,
worden er dagelijks tegen de honderd
weggedragen. De zieken krijgen niet an
ders dan brood en water. Velen sterven
er van uitputting. Anderen weigeren alle
voedsel, omdat zij vreezen dat men hen
wil vergiftigen. In de voornaamste mos
keeën bleven de lijken vier dagen liggen
nu eindelijk is er besloten ze geregeld
weg te halen. De toestanden in deze
kerken zijn niet te beschrijven. De on
gebruikte schepen van de Mashouse-maat-
schappö worden nu ook gebruikt om
zieken op te nemen. Zy liggen midden
in den boven-Bosporus voor anker.
In San Stefan o is een veld afgezet
waar meer dan duizend zieken liggeD.
E9n moedige Duitsche dame brak door
het cordon heen en bracht rfjst aan de
huilende, kermende soldaten. Tooneelen,
die onwaai schijnlljk geweest zouden zijn
in de donkerste middeleeuwen, zijn hier
aan de orde van den dag. Toch beerscht
hier in Pera, op slechts enkele minuten
van die plaatsen der verschrikking afr
en maar ruim twee uur verwijderd van
het oorlogskamp, de oude zorgeloosheid.*
Het Egyptische Roode Kruis zou nu
maatregelen genomen hebben en de sterf
gevallen van 3000 op 100 per dag terug
gebracht hebben. De onwaarschijnlijk
heid hiervan behoeven wij nauwelijks
aan te toonen.
Bewonderenswaardig is het volhou-
dingsvermogen der Turken in Adriano-
pel. Reeds bij den aanvang van het
beleg, heette het, dat het garnizoen in
een zoodanigen toestand was, dat het
den tegenstand maar heel kort zou kun
nen volhouden.
En nu zijn de Bulgaren de stad nog
niet binnengetrokken. Toch moet de
toestand binnen de muren allerbedroe
vendst zijn. Turksche soldateD, die uit
de forten om Adrianopel zijn weggeloo-
pen, zeggen, dat de toestand van het
garnizoen inderdaad wanhopig is en dat
de levensmiddelen op raken. De soldaten
krijgen .slechts om de drie dagen een
stuk brood. Moskeeën, hospitalen en
particuliere huizen liggen vol gewonden.
Dit zijn woorden van hun eigen volkje.
Men weet dus hoe men tegenover be-
richten staat als deze, dat het garnizoen
van Adrianopel weer een nieuwen zege
vierenden uitval heeft gedaan in de
richting van Kirk Kilisse. Dit uit Turk
sche bron komende bericht kon wel niet
anders, dan sterk overdreven zijn.
In de laatste telegrammen wordt het
dan ook heel anders voorgesteld. De
Turksche troepen beproefden een uitval
tegen den Zuidelijken vleugel van het
Bulgaarsche leger, doch werden met
aanzienlijke verliezen teruggeslagen, ter
wijl de Bulgaren nog nauwer den om-
vattingsgordel hebben toegehaald.
Berichten over oorlogsoperaties z(jn er
op het oogenblik niet vele. Slechts baart
de mededeeling opzien, dat Chios door de
Grieken is bezet.
De onderhandelingen tusscben Turkfje
en Bulgarije zijn hangende. Do Turken
denken natuurlijk, dat zij de vredesvoor
waarden wel gunstiger zullen krijgen,
naarmate zij op de Tsjataldzja-llnie meer
succes hebben. Ze denken er daarom nog
niet aan, om de ontruiming van Adriano
pel en de andere stellingeD, zoo maar
voetstoots te aanvaarden.
In Weenen wordt de toestand nog zeer
ernstig ingezien. Nergens schijnt zich een
punt te vertoonen, dat hoop geeft op
eeDige ontspanning.
Het niet-offlcieele Rusland wordt steeds
opgewondeter en in Servië krijgt de
geest van het ofïlcierskorps, dat een rus
tige, zakelijke en nuchtere beoordeeling
van den toestand verhindert, steeds meer
de overhand. Men acht over het algemeen
de toestand bij voortduring zeer ernstig.
En met belangstelling worden de hande
lingen van 8t. Petersburg, Weenen.en
Berlijn gadegeslagen.
Wy hooien tegenwoordig niet anders
dan van oorlogen en geruchten van
oorlogen.
En toebereidselen daartoe.
Zoo heeft Engeland, het machtigste
ryk ter zee, misschien meer met het
oop op toekomstig succes, dan wel voor
oogenblikkelyke veiligheid, weer een paar
linieschepen besteld. Ze zullen duurder
zyn, dan die tot nog toe zyn gebouwd.
Dat zal dus naar de 80 millioen gulden
per stuk loopen.
Geweldige kapitalen toch.
Zoo wordt weer de naijver opgewekt
van andere mogendheden, die zich dan
verplicht achten ook hun vloot te herzien.
Want aanstonds zal het recht van den
sterkste gelden.
Na een viertal jaren den presidents
zetel bekleed te hebben, moet de staats
man zich terugtrekken, om de een of
andere betrekking te aanvaarden, zy het
dan nog niet eens een minderwaardige.
Pensioen krygt hy niet. Zoodat by,
om in zyn levensonderhoud te kunnen
voorzien, een of ander //baantje" moet
aannemen.
Carnegie nu vindt het onwaardig, dat
deze toestand in de V. St. bestaat. Daar
om heeft hy een fonds gesticht, waaruit
afgetreden presidenten of hun weduwen,
zoolang die niet hertrouwen, een jaar
geld zullen genieten van 60.000 gulden.
De stichter van het foDds motiveert
zyn schenking aldus„De Vereenigde
Staten zyn het grootste vaD alle pensi-
oenenbetalende volkenen toch sluiten
wy den bekleeder van het grootste ambt
op aarde, iemand, die de giootste macht
uitoefent uit, terwyi toch het ambtzel-
d8n wordt bekleed door m»nschen met
fortuin. Dat mag niet zoo blijven."
Taft, er over gepolst zynde, heeft zich
nog niet over de zaak uitgelaten. Het
is echter van algemeeue bekendheid, dat
hy een voorstander is van 69n presi
dentspensioen.
Ean ander politicus, de democraat
William J. Bryan wil den o 'd-presidenten
nog meer voorrechten gevaD, en niet
zoo maar afdanken zonder er verder
naar om te kykeD.
Deze heeft het plan geopperd om aan
voormalige presidenten en vice-presiden-
ten der Unie (en ook aan oud-voorzitters
van het Huis van Afgevaardigden) het
recht te doen geven, in de vergaderin
gen van den Senaat en het Huis van
Afgevaardigden te Washington te ver-
schynen en er het woord te voeren. Zy
zouden mogen stemmen, nöch deelne
men aan de commissoriale werkzaam
heden.
B-yan bepleit zyn voorstel met er op
te wyzen, dat het zoo jammer is dat
het land thans zoo weinig meer kan
proflteeren van de ervaring, door aftre
dende presidenten, vice-presidenten en
voorzitters van het Huis gedurende hun
ambtstermyn opgedaan.
Zoo worden dus d9 prestaties van de
hoogste staatslieden meer naar waarde
J geschat.
Wanneer een en ander wordt inge-
voerd, zal de positie van den president
nog niet zoo benydbaar zyn en zal deze
de toekomst meer rooskleurig kunnen
inzien, hetgeen thans toch eigeniyk
niet het geval is.
RBCLAMS13.
Zwakke of zieke nieren.
Door haar te verwaarloozen begunsti
gen wy de voortwoekering van ziskten.
Het verwaarloozen van verzwakking of
ziekte der nieren en urinewegen kan de
ernstigste gevolgen met zich sleepen.
M8n kan eeD betrekbeiyk uitstekende
gezondheid schynen te genieten en toch
een nieraandoening hebbeD, welk® in het
begin van weinig hinder, veroorzaakt
werd door een kleinigheid (een gevatte
koude, vermoeienis, buitensporigheden
van allerlei aard). De uitvloeisels van
deze aandoering treden by tusschenpoo-
zen op, verdwynen tydeiyk en doen zich
daarna krachtiger gevoelen.
Rugpyn, hoofdpy n, waterzuchtige zwel
lingen onder de oogen en in de enkels,
rheumatische pynen, urinestoornissen
kunnen de verscbynselen zyn, die aan
duiden, dat de nieren en blaas aange
daan zyn en somtyds reeds veel erger
dan vermoed wordt.
Foster's Rugpyn NiereD Pillen herstel
len de goede werking der nieren en blaas
en doen de bovenstaande verschynselen
verdwynen, de voorloopers van gevaar-
ïyke ziekten als waterzucht, niersteen,
nier- en blaasontsteking, uremie (urine
zuur vergiftiging).
Te Goes verkrygb. by de bh. de Paauw
Co.en te Middelburg by Joh. de Roos,
Vlasmarkt K 157. Toezending geschiedt
franco na ontv. v. postwissel A f 1,75
voor één, of flQ.—
I, iM voor zes doozen.
Eischtde echte Fos
ter's Rugpijn Nieren
Pillen, weigert elke
doos, die niet voor-
zien is van neven-
hark. staand handelsmerk.
Ommen. Het Hoofdbestuur der Chr.
Hist. Unie, dat Zaterdag te 's- Iraven-
bage vergaderde, besloot aan het Prov
Bestuur van Overyssel het volgende
telegram te zenden: //Het Hoofdbestuur
adviseert uw provinciaal bestuur onder
de gegeven omstandigheden den anti
revolutionairen candidaat te steunen.
Het machtigt u van dit telegram naar
verkiezing gebruik te maken." Voorts
is de heer VaD Dorland, secr. der Di-
stricts-Kiesvereeniging, telegraphisch iD
kennis gesteld met den inhoud van het
hiervoor genoemd telegram.
Nederlander.
No. 14 van „De Pluimgraafofflciëel
orgaan van „Den Algemaenen Pluimvee-
bond", is een belaDgiyk nummer, zoowel
om den inhoud, als om de mededeeliDgen
des uitgevers Het bevat flinke artikelen
over de postduivensport, over kippeD- en
konynenhoudery. Duideiyke illustraties
versieren den tekst.
Vanaf Januari a s. zal De Pluimgraaf
iedere week verschynen. Het is wel een
bewys van belangstelling, dat na een half
jarig bestaan reeds de behoefte ontstond
aan een goed uitgevoerd Tydschrift voor
pluimvee- en kooynenteelt. De Pluim
graaf zal zeker, op den ingeslagen weg
voortgaande, aan die behoefte voldoen.
Bosch van 'sGravenhage naar Middel
burg.
De voorzitter (de burgemeester) zette
uiteen, dat, vooral doordat het getal
aansluitingen de raming enorm heeft
overtroflen, en omdat er heel wat geld
vast ligt in den nog aanwezigen kolen-
en cokesvoorraad, de f 10.000, die na
den bouw der fabriek nog van de leening
over waren, zyn uitgeput. Daardoor en
ook door het onregelmatige in de ont
vangsten is er gebrek aan bedryfskapi-
taal. B. en W, stellen dus voor f8000
te leenen, af te lossen in 20 jaar of zoo
veel vroeger als de gemeente zal wen-
schen.
Dit werd met algem. stemmen aange
nomen, nadat da heer Bom met het
oog op mogeiyke verbeteringen, als een
automatische lantaarnopsteker en een
coke8breker, in overweging had gegeven
met de leening tot f 10.000 te gaan.
By de vraag, hoe aan dit geld te
komen, werd meegedeeld, dat „Gemeente-
crediet" een annuiteitaleening wil ver
strekken tegen een jaariyksche aflossing
van 7.7 pCs. De heer Cupéry gaf de voor
keur aan een gewone obligatieleeniDg.
Door die tegen 4 pCt. te plaatsen komt
het de gemeente in de 20 jaar ruim
f1000 goeakooper uit. Hy had vandaag
getracht het geld in de gemeente te
kryg8n, doch te vergeefs. Hy vroeg of
niemand uit den raad helpen kon
De heer Bom was in staat zoo noodig
f3000 voor de gemeente te krygen en
de heer Willemse wilde voor f5000ror-
gen, beide ad 4'/a pCt. Zy zouden daar-
by de gemeente de viyheid' laten ten
allen tyde vroeger af te lossen.
Besloten werd een algemeene inschry-
ving te openen.
De voorz. bracht hierna het vormen
van een Nieuwjaarscommissie ter sprake.
Na eenige discussie werd besloten weer
op |de gewone wyze een nieuwjaars
commissie samen te stellen.
By de laatste rondvraag gaf een klacht
van den heer Schipper over de modder
in de Langeville den voorzitter aan
leiding mee te deelen, dat er nog vóór
nieuwjaar een voorstel tot wegverbete-
ring den raad bereiken zal, dat van veel
belang kan zyn.
De heer Willemse vroeg of de nieuwe
gebouwen, die niet aan de hoofdleiding
van het gas liggen, niet aan gas kunnen
geholpen worden. Hy verwachtte niet
dadeiyk antwoord, maar gaf de vraag
ter overweging aan B. en W. over. Ver
der wen8chte hy vurig dat met het aan
staande Kerstfeest het tumult, rumoer
en de gevaariyke vechtpartyen, die ver
leden jaar voor kwameD, konden voor
komen worden. Hy meende dat het geven
van muziek opwindiDg veroorzaakte en
zoo doende ongeregeldheden in de hand
werkte.
De voorzitter, die in dit geval alleen
te beslissen had, was het met die zien b-
wyze omtrent den invloed van muziek
in dezen van den heer Willemsen niet
geheel eens. Er zullen spoedig eenige
wyzigingen in de politieverordening voor
gesteld worden, en dan kan deze zaak
ter sprake komen.