K, No. 35 1912 Zaterdag 9 -November 27e Jaargang. stede N1EUWSBLAD VOOR ZEELAND. HISTORISCH, UREAU, VERKOOP» GHRISTELIJK- Verkooping. 13 NIVËMBEB1912, enleven", Staten-Generaal. De Balkan-Oorlog. Uit de Provincie. vember eene gebied der Fd uitgenoodigd. NOVEMBER 1912, oopen: 4 ZWARE li eer gunstig gelege» VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN rplaten, enz. ikers, enz. Is Winden en Ppn heid en Benauwd- illingen, koortsige blaren op dehuid, e en beverige aan- hting geven. Dit tl om één doos van goud Tientje per ichrift ingenomen, m. Zij verwijderen voor een 1 Len wonderen doen verloren Gelaats- gbrengend en met van 't menschelijk leete klimaten zijn constateerd in alle oor Zenuw- enGal- lebben van eenig ijzingen. \M, St. Helens, doozen van f0.75 jk f4.25 en f 10.—, 3E, Drogist, Koite .mperland bij VAN /eere bij DE JONG, te Oostkapelle bij MALJERS, Winke- vertegenwoordiger efoon 4318. [LAAR te Goes, ia\ te één uur, te He» ofstede «Clarensteijn', 6D heer Jacob op ouw E. M. J.Stie* rd. erceelen en in massa. W. NEERVOORT te| zal op 9 uur precies, in d£ jnje" te Goes, in M-l pverkoopen s 's-Gravenpolder, »lle, groot 58 HA1 zijn te bezichtig0® en Vrijdag van 1" es met kaart en in^cil oman btj genoemd®" m IEDEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p. pƒ1.25 Enkele nummers„0.05 UITGAVE DER FIRMA'S EN van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Familieberichten van 1—1# regels 1.—, iedere regel meer 10 cent. 9 Nov. 1912. Woodrow Wilton. In toongevende anti-rev. kringen be titelt men de overwinning der demo craten in Amerika als eeD liberale. Wij kunnen dit niet zoo dadelijk toegeven, tenzij //liberaal" hier in den oorspron- keiyken, goeden zin is bedoeld. Wel weten wij dat van cuds gewoon waren op de democraten te stemmen de ver schillende minderheden, als de Ieren, de Duitschers, de meeste Roomschen, en vele Christelijk gereformeerden. Het feit dat Wilson jarenlang president was voor de presbyteriaansch getinte Princeton- Universiteit, die indertijd dr. Kuyper doctoreerde en voor welke deze oud minister zijne Stone-lezingen hield, waar borgt ook Wilson's beheer in echt Li beralen geest. Zijn verkieziDg beteekent ook, gelijk wij reeds meldden, een recbtstreekschen aanval op de trusts, terwijl die van Roosevelt slechts een reglementeering van deze lichamen zou ten gevolge ge had hebben. Overigens geeft deze verkiezing weer tot velerlei beschouwing en herinnering aanleiding. Eet Handelsblad merkt in een mooi artikel een en ander op dat vele onzer lezers al wisten, doch om den vorm waarin het gezegd wordt verdient te worden nagezegd. Vooreerst de tegenstelling tusschen den democratischen regeeringsvorm en het aristocratisch gezag van den presi dent; tusschen den naam dat het volk zelf zijn uitvoerende macht kiest en toch eigenlijk niets te vertellen heeft. „Der wereld zwaartepunt (aldus Het Hand.), is in onze dagen een goed eind naar de overzijde van den Atlantischen Oceaan aan het verschuiven. De vlagen die daar waaien, blazen bier na. In geen land ter wereld misschien wordt aan de individueele autoriteiten, eenmaal ge kozen, zooveel persoonlijke invloed ge gund, als in het democratische Amerika. En onder die .allen is de President de eigangerechtigdste. Hjj vereenigt- als staatshoofd twee dingen, die an ders meestal slechts gescheiden voor komen bij rust op den uitgesproken wil van het geheele volk, en hy staat er tevens onafhankelijk tegenover. „Daarom is het de moeite waard te denken wie daar den 4en Maart 1918, den offieieelen dag der proclamatie, voor vier jaar de kroonlooze koning der Ver- eenigde Staten zal zijn*. Zonderling merkt de schrijver op dat de meerderheid der democraten te Baltimore juist hem candidaat stelde. Immers „De inzet werd van allerlei kanten geambieerd. Oude politieke rot ten staatslieden van rangsenatoren met pakkende levensgeschiedenissen en leuzenslimme politiekastersvan ouds populaire voormannen, hebben in de partij-conventie medegedongen naar de gunst der democratische kiezers. De gunst der officieele party-organen is door Wilson niet gezocht. Integendeel, hjj hield zich daarvan, van de „boss"- usances en gevoeligheden, grootendeels los, en zocht, als tijdens dj officieele verkiezingen, zooveel mogelijk zjjn eigen »comité" te zijn. Hjj heeft zicb op een eenigszins afwijkend plan gesteld, een dat in den aanvang door de gerouti- neerdeD, als wat idealistisch en theore tisch maar voor half vol gerekend werd." En hoe snel gaat de stijging! Presi dent van een universiteit, gouverneur van New-Yersey, eerste candidaat van d6D nationalen partijdag der democrati sche party te Baltimore, president der Enie, alles In den tyd van twee jaren Raar hy had ook reeds te voren zyn practischen zin als beheerder en leider getoond. De scbryver kent hem, want hy be- locht hem als president van de Prince- ton Universiteit. »(Deze is) een der meest geëerbiedigde wetenschappeniyke instellingen van Amerika, die, geboren uit den presbyteriaanschen geest, by hare stichting den persoon van onzen KoDlng Stadhouder Willem III tot toon beeld bad genomen, waarvan de naam (Princeton) de Nassausche Leeuw, die het wapen der plaats uitmaakt, en de college-kleuren, 't bekeDde oraDje en blauw (tot zwart verbasterd) die door de studenten gedragen worden en overal terugkeereD, de herinnering] levendig houden. In deze te midden der bosch- ryke heuvels van New-Jersey gelegen „buiten-universiteit* had Woodrow "Wil son zyn naam gemaakt. Hy was bezig er zyn stempel op te drukken." Alles te zaam genomen mag men derhalve verwachten dat Wilson een krachtig figuur zal zyn, misschien min der krachtig dan Roosevelt, maar dan ook minder klein dan deze, want de grootste mannen, wanneer zy achteruit slaan, zyn meestal het kleinst. OTT SS 3PSSIS. Gemotiveerde verbazing? Herinnert men zich wat wy in ons artikel „De Roomsehen en de Drankbe- stryding" o.a. over Luther opmerkten Wy herhaalden het rympje, dat „aan Lu ther toegeschreven" wordt: Wer nicht liebt Weip, Weib und Gesang Der bleibt ein Narr, sein Leben lang. Ziehier hoe de heer O. N. (oordmans te S.(auwerd) in het Herv. Zondagsblad voor de prov. Friesland dit „overzet" Wat een Roomsche allicht voor in. den mond ligt, wat in hun verweer schriften altyd wordt aangetroffen, Luther voor te stellen alsiemaDd,;die het leven wel lustte, dat ziet men toch met verbaziDg zwart op wit naar aanleiding van Paepschestoutighheden als te Gendringen in een Christeiyk historisch dagblad. De geachte schryver zal zyn ver bazing zien groeien als hy verneemt of zich herinnert dat dit rympje, waarvan wy, biy kens onze woordkeus, betwyfelden of het wel van Luther afkomstig is, niet door Roomschen, maar door de Prote- stantsche bewaarders van den Wartburg onder de motto's is opgenomen, die dit historische plekje versieren. Nederlander. TWEEDE KAMER. In de Veluwe las ik onlangs dit aar dige versje, even treffend als waar. Nooit goed. Wanneer hat radsrwerk van Staat Wat stooterig en langzaam gaat, Dan stygt van links een luid geklaag Het rechts bewind werkt veel te traag. Maar zet diezelfde rechterzy Eens alle kracht en zeilen by Dan roept en kermt men ach en au Rechts jaagt en jakkert veel te gauw. Wanneer het dan wel goed zou gaan De lezer heeft het al verstaan Het juiste tempo werd gevat, Als links maar weer de teugels had. 't Is een gedicht van de „nieuweren", dat voelt U dadelyk. 't Is zelfs vaD zeer recsnten datum. Immers doelt het niet op de behandeling van de verzekerings wet TalmaOf het dus ook up to date is I Eerst, wanneer de rechterzyde alle kracht en zeilen byzet, spreekt men van jagen en afjakkeren. Komt de wet de andere week niet gereed delinksche heeren zullen dan waariyk „eer" van hun werk hebben dan is men beusch nog onbeschaamd genoeg, om de regee ring een verwyt te maken om haar ge ring prestige en langzaam bewind. Wanneer het dan wel goed zou gaan Het versje geeft hierop reeds het ant woord, niet vry van ironie. Doch ter zake. Eiken dag zal ik in het licht stellen hoe de linksche partyen haar obstructie toepassen. De arbeiders zullen het weten wie de verantwoorde lijkheid treft, wanneer de wtt-Talma niet tot een goad einde komt. Reeds by art. 3, ik zeide het reeds, ging het wat stooterig. Dit artikel verstaat onder arbeider ieder, die den leeftyd van 16 jaar heeft bereikt, niet in werkeiyken militairen dienst is en in loondienst arbeid verricht binnen het Ryk en tegen een loon van niet meer dan 1290 gulden per jaar. De heer Patyn (u.l.) wilde nu den leef tyd van 16 jaar schrappen, om ook jeug diger arbeiders binnen de verzekering te doen vallen. Schaper (s.d.a.p.) wilde hetzelfde en stelde tevens een amende ment voor op art. 194, opdat voor de arbeiders beneden 16 jaar de premie al leen door de werkgevers worde betaald. Treub (v.d.) lichtte een reeks amende menten toe op dit, en op daarmee verband houdende artikelen. Hy wilde de loon grens doen vervallenSchaper wilde die op f2000 brengen. Teenstra (v.d.) had zooveel bezwaren, dat ze niet in amen dementen waren te belichamen. Ook de heer Nolens (r.k.) had bezwaar tegen de leeftydsgrens. De minister bracht haar dan ook terug tot 13 jaar zoodat dhr. Paty'n zyn ont werp kon intrekken, doch zag geen reden de betaling van de geheele premie voor jeugdige arbeiders beneden 16 jaar aan den werkeever op te leggen. Het amen dement Schaper vond de heer Talma natuuriyk onaannemelyk. Waar dient het voor, om loonen. boven f1200 in de verzekering op te nemen Tenslotte keurde hy goed, dat dan alleen gedurende den overgangstijd de loongrens f 2000 wordt, om de gelegenheid tot deel-, neming aan de verzekering te openen voor velen, die reeds boven de in artikel 3 vastgelegde en vastgelegd biyvende grens van f 1200 waren uitgekomen en die toch, ware de wet vroeger of later in het leven geroepen, op grond van een geringer aanvangsloon van de voordeelen van de verzekering hadden kunnen genieten. Na sluiting van de beraadslagingen ging men over tot de stemmingen. De amendementen Duys werden met groote meerderheid verworpen, eveneens glans- ryk het amendement Treub (vervallen var de loongrens) en niet minder schit terend het amendement Duys tot ver hooging van de loongrens tot f2000. De linksche heeren leden alzoo een geweldige nederlaag by de behandeling van deze grondstellingen. De artikelen 3 -18b kwamen er toen zonder slag of stoot door. Artikel 19 zal weer langer duren. Te Adrianopel wordt de toestand steeds ontzettender, vooral nu honger en ziekte hunne slachtoffers eischen. De typhus richt onder de bezetting groots verwoes ting aan. Duizenden liggen er aan ziek. Op 't oogenbiik doet dan ook de ziekte meer kwaad dan de vyand. Het is duide lijk, dat de stad het niet lang meer uithoudt, ondanks de vry sterke bezet ting, die op 40 tot 50000 man wordt geschat. De JBulgaarsche troepen willen echter niet de verovering forceeren, maar zich voorloopig slechts tot een volstrekte insluiting bepalen. Zoodra de verdedigingslinie vanTsja- taidzja door de Bulgaren veroverd is, rukken zy op Konstantinopel aan. Om de mogendheden te believen zullen ze echter de stad niet binnentrekken, doch slechts voor de stad blyven. Tsjorloe is thans bezet, doch.vermoe- deiyk niet dan na een geweldigen stryd geleverd te hebben, die vele slachtoffers eischte. Duizenden Bulgaarsche ïyken zyn er gevonden. De meeste wonden waren door granaten veroorzaakt. Ook Saloniki is thans bezet. De Grie ken zouden gisteren de stad binnenruk ken. In Athene heerscht reeds groote vreugde over deze daad. De straten zijn er feesteiyk verlicht, en overal klinkt uitbundig gejubel. De stad is evenwel nog niet ingenomen en het is nog zeer twyfelachtig of alles wel voor den wind zal gaan. De Turken ten getale van 15000 rüaD, zyn n.l. ge reed om tegenstand te bieden. En alge meen openbaart zich herleving van den wil om den oorlog tot het bittere einde voort te zetten. Vooral de spoed, waarmede de Turk- sche regeering de bemiddeling van Frankryk en daarna de bemiddeling der andere mogendheden heeft ingeroepen, heeft de bevolking en de troepen zeer gekrenkt; en het heeft de smadeiyke verlamming, die na de jongste neder lagen was ingetreden, doen verdwyneD. Daarom vreest men te Saloniki he vig verzet. In AlbaDië is aller aandacht opSkoe- tari gevestigd. De laatste toebereidselen tot den algemeenen aanval op Skoetari zyn gereed. Aan de boorden van de Bo- jana en de Drin hebben reeds scher mutselingen plaats gehad. Deze waren echter nog van weinig beteekenis. We meldden reeds een en ander over de stemming onder de Turken. Ook de regeering twyfelt nog niet, al is overhaast om bemiddeling verzocht. Het besluit van den ministerraad, om den oorlog tot het uiterste voort te zetten, wordt met alle kracht ten uitvoer gelegd. Byna alle bladen maken een in ont roerende woorden gesteld beroep op de vaderlandsliefde openbaar, dat alIeOtto- manen uitnoodigt om deel te nemen aan de verdediging van de hoofdstad. De Jeni Gazeta zegtDe zetel van het chalifaat en de Islamsche wereld is in gevaar. De Sultan en heel het Keizerlijk Huis hebben gezworen hun leven op te offeren. Europa kan alle verdragen ver scheuren. Maar wy zullen de Koran niet verscheuren, noch de geschiedenis der Turken te niet doen. De grootvizier, de ministers, het leger en de natie, hebben gezworen hun laat ste druppel bloed te offeren op het altaar des vaderlands. De bladen noodigen alle gepensioneer de officieien uit weer in actieven dienst te treden en alle inwoners om zich als vry willigers te laten Inschryven, zy het ook als hospitaalsoldaten of voor het verleenen van anderen hulpdienst. Uit Sofia verneemt men, dat de Balkan- staten yverig van gedachten wisselen, om de gemeenschappeiyke eischen te preciseeren. De besprekingen hebben ten doel, overeenstemming te kiijgen over verschillende militaire kwesties, en de grensgeschillen te beslechten naar aan leiding van de tegenwoordige militaire resultaten. Met betrekking tot het door Servië van een haven aan de Adriatische Zee, wordt beweerd, dat diplomatieke besprekingen worden gevoerd, en dat het Oostenryksche standpunt niet alleen door Duitscbland en Italië wordt gedeeld maar ook ge steund. Verscheidene plannen, worden thans overwogen, welke veroorloven op een minneiyke schikking te hopen. Men gelooft, dat Italië en Oostenrijk het eens werden over den volgenden grondslag: Geen vermeerdering van grondgebied der groote mogendheden erkenning van de rechten der verbon denen; de onaantastbaarheid van Albanië. Het Drievoudig Verbond zou dus aan de Triple Entente voorstellen de formule: Albanië aan de Albaneezen. BIHEu&HLAHB» Een nieuwe partij. Volgens „De Beuke laar" worden door een voorloopige com missie, bestaande uit d». O. W. Coolsma, Groningen dr. C. D. Cramer, Utrecht ds. J. 0. B. Eykman, Sittard A. de Geus, GendringeD dr. E. A. Keuchenius, Sche- venlngenmej. M. van Woensel Kooy, Huizen en mr. dr. A. van de LaarGen- dringen, stappen gedaan om te komen tot oprichting eener Christeiyk Sociale Party. De nieuwe uniform. Degrysgroene uniform sal, volgens de Avp., het eerst worden verstrekt aan de lichting der militie, die op 1 Augustus 1913 overgaat naar de landweer. Eerst wanneer de landweer hiervan geheel is voorzien, zal tot invoeriDg by het leger worden over gegaan. Het voornemen bestaat om els tegemoetkoming in de kosten van aanschaffing van de nieuwe uniform aan alle officieren, adj. onderofficieren en onderofficieren van hoogeren rang, een geldelyke vergoeding toe te kennen. Onrust onder de Chineezen. Aan de N. R C. wordt uit Batavia geseindTe Pontianak is het rustig. Chineezen en Dajaks blyven echter weigeren belasting te betalenzy bedreigen degenen, .die wel wel belasting willen opbrengen, met den dood. De militaire commandant is door Chineezen gemolesteerd. Goes. De Christeiyke Volksbond hield gisteravond in de Prins van OraDje zyn algemeene vergadering. De voorzitter, de heer J. A. van Heel, opent de vergadering en spreekt er zyn biydschap over uit, dat zooveel nieuwe leden gewonnen zyn en dat ook een van die nieuwe leden ter vergade ring is opgekomen. Daarop doet de secretaris, de heer J. Donner, voorlezing van de notulen, welke onveranderd wor den goedgekeurd. Twee bestuursleden, de heeren Joh. Pilaar en M H. Harinck zyn met ken nisgeving afwezig. De commissie tot het nazien der „boe ken" geefc gunstig verslag van haar bevindingen by monde van den heer v. d. Meulen, die echter liever wil spre ken van bet nazien der rekening, aan gezien hy van de boeken geen kennis nam. De heer le Cointre, mede com missielid, haast zich evenwel te zeggen, dat hy alles, ook de boeken en de loon- lysten, gecollationeerd en in orde bevon den heeft. In de plaats van den heer le Cointre, die als commissielid aftreedt, wordt op voorstel van 't bestuur de heer Stemelink benoemd, die deze benoeming aanvaardt. Naar aanleiding van het verslag van de werkzaamheden van den bond, welk verslag den indruk geeft van het groote Dut van deze instelling, heeft niemand der aanwezigen iets op te merken. De voorzitter releveert nog even hoe de mattenmakery plaats maakte voor de mandenindustrie en hoe pogingen in het werk gesteld werden, om een bekwaam vakman als leider te krijgen. In den heer Blom van Tiel is zoo iemand gevonden. De aftredende bestuursleden, de heeren Van Heel en Stieger, worden by accla matie door de vergadering herkozen. Beiden verklaren zich bereid hun functie te blyven waarnemen. De voorzitter spreekt een woord van dank aan de Commissie tot werk verschaffing, voor haar onvermoeiden arbeid in het belang der goede zaak verder aan den voiyverigen bode Hille- branden verzoekt den heer Kakebeeke de dank der vereeniging over te brengen aan het Burgeriyk armbestuur voor de genoten bydrage. Op verzoek van den voorzitter geeft de commissie tot ledenwerving, de pro- pagandacommissie, of boe ze anders moge heeten, by monde van den heer le Cointre, verslag van' haar ervaringen en vanj het i ver kregen resultaat. Niet minder dan 105 nieuwe leden werden gewonnen, de meesten tegen een jaar- ïykuche contributie van f 1. Wy hebben,

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1912 | | pagina 1