Advertentiën
Hofstede
Teenenveiling
lioöpliêfkoopingen, enz.
MARKTBERICHTEN.
C. Oranje Lz., Goes.
MaiMirtau,
Aanbesteding
12 Hectaren
Vrijdag 8|November 1912,
Openbare Verkooping.
ilG II NUB 1912,
„Buitenleven",
op Donderdag 14 Nov. 1912,
Np ïrijdsg lï
aan te besteden:
INGEZONDEN STUKKEN.
Schoolverzuim en veldarbeid.
1888-1813.
jubileum van den Nederl. Bond van
Jongelingsvereenigingen
op Gereformeerden grondslag.
Marktprijzen van Tarwe, enz.
Dinsdag 5 November.
Telegrafisch Weerbericht
Advertentie-Bureau D. Y. ALTA,
Warmöesstraat 76 78 Amsterdam.
publiek verkoopen
8 OLMEN tot 2 M. omtrek.
12 ESSCHEN, 3 EIKEN
en 1 CANADA en
45 TRONKBOOMEN met de Kop,
12 CANADA'S tot 1,80 M. omtrek
en al de FRUITBOOMEN.
208 CANADA'S.
De Notaris H. W. NEERVOORT te
's Gravenpolder zal op
des voormiddags 9 uur precies, in de
„Prins van Oranje" te Goes, in het
de kapitale, zeer gunstig gelegen
in de gemeenten 's-Gravenpolder, Kloe-
tinge en Kapelle, groot 58 H.A.
43 A. 69 cA.
De gebouwen zijn te bezichtigen
eiken Weensdag en Vrijdag van 1—4
uur.
Veilingsboekjes met kaart en inlich
tingen te bekomen bij genoemden
Notaris.
GOES, 5 Mei 1912.
VERSLAG van het onderzoek van
een monster Melk uit de fabriek
van L. R. DE WITTE, te Goes.
Vetgehalte 8,1
Vaste Stoffen 11,984
Vetvrije vaste Stoffen 8,884
Zindelijkheid voldoende.
De melk voldoet aan de gestelde
eischen.
G. VAN DER HOEK,
Apotheker.
Graanzakken.
Waterdichte Pekkieeden
TE
LISSE,
des nam. 1 uur precies, in het Loge
ment „de Witte Zwaan", aldaar, ten
overstaan van den Notaris J. TUIJ-
MELAAR, te Lisse, van
UITMUNTEND OP STRUIK STAANDE
(waaronder enkele partijen Gele,
Zwarte en Leerteenen),
staande op het Landgoed „Keukenhof"
onder Lisse en Noordwijkerhoutals op
de Kweekerij, den Omval, Tespel enz.,
van den heer L. de Wilde, bij de
Hoogeveenschen Molen, aan de Trek
vaarten bij Duin en Dal en van den
heer H. SlegtKamp, in den Berg
en Daalpolder nabij de Koehoorn.
Aanwijzing zal geschieden van Keu
kenhof door den opzichter C. van der
Laan te Lissealwaar toegangsbewij
zen zijn te bekomen naar de teenen
en overigens door de heeren L. de
Wilde en Slegtkamp ter plaatse.
Betaaldag 25 Juli 1913 onder borg
stelling of bewijzen van gegoedheid.
Catalogus te bekomen ten kantore
van voorn. Notaris.
Gewon© en Fijne
Naamkaartjes
zullen Burgemeester en Wethouders
vau Driewegen, des namiddags te 2
ure, in het Gemeentehuis aldaar,
trachten
De verbouwing der oude school
tot Gemeentehuis met aan
verwante werken.
Aanwijzing in loco geschiedt op
Zaterdag 9 November a. s., des na
middags te 2 ure.
Bestek met teekeningen liggen ter
inzage in het Gemeentehuis, terwijl
door den Architect J. W. VAN DE
WEERT W.Jz. te Goes nadere in
lichtingen verstrekt worden.
Atheue. (Rbld) Mod verzekert dat de
Tuiken de stad Bardar aan de Golf van
gglooiki hebben ontruimd.
Weenen. ïïit Sofia wordt geseind, dat
de Buigaarsche troepen na eeDige dagen
rust op deTurksche legermacht by Saraj
en Tsjorloe zijn gestuit. De slag, die toen
ontstond was nog heviger dan die bij
koele Baergas. Aan beide zijden werden
zware verliezen geleden. De Turken waren
genoodzaakt in de richting van Tsjatald-
gja terug te trekken.
Weenen. Aan de Berliner Morgen-
post wordt uit Weenen geseind, dat by
een eendenjacht de zoon van den Neder-
landschen gezant te Weenen, jhr. Van
Weede, daar door een schot uit een buks
ie gewond. Een deel der lading kwam in
de longen terecht.
De kerkvoogdy der Engelsche kerk te
Ylissi gan heeft aanbesteed het bouwen
van een kerk met toren. Minste inscbry-
ver volgens bepalingen bestek D, Byl te
VlissingeD f 16,995, en met enkele wijzi
gingen in het bestek M van Ayen, Eind
hoven f 16,350. Hbld.
BURGERLIJKE STAND.
Van 4 6 Not.
MIDDELBURG. Gehuwd: J. P. R.
Minuaard 35 j. jm. en M. Groenewegen
28 j, jd.
Bevallen: J. Hoek geb. Schot z;
A. Poppe geb. Castel d.; W. C. van Wezel
geb. van Hilst d.; M. Gilde geb. Buys d.
GOES. H u w.-a a n g.6, Johannes Ry n
26 j. jm. en Johanna Maria van Noort
28 j. jd.
Geboren: 6, Wilhelmina Charlotte
Maria d. v. Augustinus Theodorus Mi-
chilsen en Dina Johanna Jacoba Broek
man.
Van 2—5 Nov.
■f LIS8INGEN. O n d e r t o w dM.
Steyn35j.jm.enT.de Visser 30 j jd.
Bevallen: N. Jongepier geb. Ale-
wjjnse, z.T. C. J. Munting geb. Geurts,d.;
W. Baljé geb. Hoeksema, z.G. de Coning
geb. Jochems, z.G. Goetgeluk geb. De
Vey, z.T. C. Jobse geb. Waage, d.C. A.
Edelman geb. Labout, d.C. J. van de
Velde geb. Michielsen, z.
Overleden: C. E. Videier 3 j., z.
(Builen verantwoordelijkheid der Redactie.)
Als de heer K. W. te B. zyn bekende
initialen doet afdrukken in een of ander
blad, kan by zeker zyn reeds daardoor
de aandacht te trekken, voor wat hy te
zeggen heeft.
De heer W. is nu eenmaal een sym-
patiek menscb, vriendelijk, gemoedeiyk
en vol hoogen ernst voor de heilige zaak
des Heeren op elk terrein van het leven.
Een man des geloofs, die met zyn God
door een bende loopt en over een muur
springt en die de banier met bet suraum
corda opheft, als andereu versagen.
Het deed schryver dezes dan ook zoo
goed Broeder Wielemaker weer te zien
zitten in de voorste ry op onze Districts
vergadering, want daar behoort hy, de
primus inter pares. En wat hy daar sprak
en daarna deed afdrukken in ie School
met den Bijbel was ons uit het hart ge
grepen: „God regeert!"
Ook voor wat de heer Wielemaker
schreef in de Zeeuw van j.l. Zaterdag,
wel niet uitsluitend, maar toch vooral
naar aanleiding van hetgeen onderge-
teekende gezegd heeft op de Districts
vergadering, kan ik hem niet dan dank
baar zyD, omdat ik het in veel met hem
eens ben en hy my daardoor ongezocht
de gelegenheid biedt nogmaals nader en
nu voor breeder schaar op deze materie
terug te komen.
Inderdaad, de heer Wielemaker deed
een goed 'werk met den stryd aan te
binden tegen „de leelyke parasiet: de
speculatiezucht." Alleen waag ik de vraag
of het aangaat deze kwaalj enkel te con-
stateeren hy onze landbouwers Is deze
ziekte niet algemeen Heeft ze ons volk
niet aangegrepen in alle rangen en stan
den
Het is, dunkt me, voor geen tegen
spreken vatbaar, dat onze tydnogaltyd
te veel staat in het teeken van het ma
terialisme en wy allen nog te veel ver
geten eerst te zoeken de dingen van het
Koninkryk Gods. Met name wat in de
laatste maanden kon gehoord worden in
onderwyzerskringen in verband met de
gemeenschappelyke salarisactie, vooral
onder de jongeren, deed my menigmaal
het hart vasthouden en vragen: waar
gaan wy heen Zouden onze boeren ons
hier niet kunnen toeroepen „Medicyn-
meesters, geneest u zelven?*
Al ben ik het dan overigens ook ge
heel met Broeder Wielemaker eens, toch
had ik liever gezien, dat hy hier deD
horizon wyder getrokken had en ons
allen had gewaarschuwd tegen specula
tiezucht en zucht naar stoffelyk gewin.
In wat de heer Wielemaker nu verder
schryft over Leerplichtwet en schoolver
zuim onzer kinderen moet ik echter
diametraal tegen hem over biy ven staan.
Dit is een gevolg daarvan, dat myn col
lega nog altyd schynt te meenen, dat
ik myne eischen voor het onderwys
lager stel, anders toch kon hy niet over
het kind schryven als de verschoppe
Hug. Maar juist het tegengestelde is het
geval, ik stel de eischen veel hooger.
Myn ideaal is, dat het arbeiderskind
onderwys, verplicht schoolonderwys, zal
ontvangen tot het 16e jaar. Dit nu is
onder de tegenwoordige Leerplichtwet
onmogeiyk.
Wat is het geval? Overal, maar vooral
in deze streek, waar fabriek na fabriek
verryat, worden de koop- en huurpryzen
van den grond voortdurend hooger en
de arbeidskrachten geringer. De land
bouwer moet daardoor zynjbedryf wel
anders inrichten. Al zou hy den zwaren
eisch van den heer Wielemaker, als ge
volg van zyn Christenplicht willen in
willigen, om by het bezaaien van den
bodem rekeniDg te houden met de Leer
plichtwet, dat is hem absoluut onmoge-
ïyk. Hy kan niet terugkeeren tot de oude
bouwery, of hy gaat ten onder. En met
de nieuwe bouwery is er voor zooveel
handen werk, dat de kinderhanden Diet
kunnen gemist worden. Ja, in vlas,
uien enz. zyn zelfs die kinderhanden te
verkiezen boven die van volwassenen.
De hoofdzaak, waarom de kinderen het
veld in moeten is dus niet de sociale
nood der ouders (althans in 1912 zeker
nietis ook geen gevolg van te weinig
verantwoordeiykheidsbesef der ouders,
maar is voornameiyk: de wy ze, waarop
de landbouw most gedreven worden. En
nu behoeft Broeder W. zich daarby niet
ongerust te maken wegens de ruwe
herfststormen en den natten bodem. We-
zeniyk daardoor lyden de kinderen niet.
Als ik aan de kinderen, die dat alles
trotseeren, vraag of ze nu toch niet liever
lekker warm in school zouden zitten,
kryg ik byna zonder uitzondering ten ant
woord »Liever in 't veld". .Van lichame-
ïyk lyden is dus geen sprake. Dat is hun
ook wel aan te zien. Hoe men het ook
wenden of keerec mogeZoowel de boe
ren als de ouders der kindereD wenschen,
dat de kleinen van 1 Mei tot 1 November
op den akker zullen zyn.
Maar dit nu is overtreding van de Leer
plichtwet en al was het dat niet, volgens
de heeren Wielemaker, Brants en de over
groots meerderheid van allen, die tot het
onderwys Id betrekking staan, is dit in
geesteiyk opzicht nadeelig voor het kind.
Volgens hen moet het elfjarige kind leeren
en spelen en mag het geen handenarbeid
op het veld verrichten, althans niet gedu
imde 6 maanden achtereen. Zy achten
ook, dat hierdoor het gansche onderwys
in de war wordt gestuurd en dat het kind
daardoor in kennis biyft beneden normaal
peil. Daarop is nu myn antwoordOnder
deze leerplichtwet: ja! Maar zonder of
met gewijzigde leerplichtwetnet anders
om. Wat ik wensch is het volgende
Voor kinderen van 6—10 jaarLeer
plicht zonder verlof, gedurende het ge-
heele jaar, met snelle berechting en zware
boete in geval van overtreding der wet.
Voor kinderen van 1014 jaarhetzelfde
gedurende 6 maanden per jaar (van 1 Nov.
tot 1 Mei). Voor joDgens van 14—16 jaar
verplicht onderwijs aan een cursus voor
voortgezet onderwys byv. by den land-
bouwwintercursus op avonduren in de
wintermaanden.
Was dit verkregen dan was het uit met
het verzuim voor allerlei kleinigheden, als
varkenslachten, visite-gaan,enz. Heelde
paperassenwinkel voor 6 weeksch verlof
was aan den kant gedaan. De klachten
over ongelyken druk hielden op. Het ver
zet tegen de wet was den kop ingedrukt en
had plaats gemaakt voor eerbied voor de
wet. Het „wet went" zou dan blyken spoe
dig waarheid te worden. Het peil van
het onderwys ging omhoog. Bet straat-
loopen van opgeschoten jongens in de
wintermaanden hield op.
Nu staan vaak onze y verige landbouw-
onderwyzers les te geven voor 8 a 10
jongens. Dan was het getal minstens
10 maal zoo groot en kregen wy eene
goed ontwikkelde landbouwers- en ar
beidersbevolking.
Biyft echter de toestand onveranderd,
dan zal de stryd van schoolopziener en
kantonrechter tegen het schoolverzuim
zonder resultaat biyven en zullen de
klachten over het verzuim aanhouden.
Ja erger nog. Daar de leerplichtwet vele
en groote mazen heeft, zullen de ouders
zich er al meer op toeleggen door die
mazen heen te sluipen. Reeds nu wordt
hst aantal ouders grooter, die hunne
kinderen niet meer doen vaccineeren,
of die onvoldoend huisonderwys geven,
of ook, die verklaren gemoedsbezwaar
te hebben tegen het onderwys, gegeven
aan scholen binnen den kriDg van 4
K. M. Zelfs zyn er, die plaatsing vragen
op een school op voorwaarden, welke
het .bestuur niet kan inwilligen, en die
dan verzoeken om een bewys, dat plaat
sing is gevraagd maar geweigerd.
Moest de landbouw terugkeeren tot
den vroegereu toestand, zooals broeder
Wielemaker op het oog heeft, dan zou
juist het kind de dupe worden, omdat
dan weer de arbeider in sociaal slechtere
positie kwam. Diar ligt dus de oplossing
niet. De arbeider heelt nu, dank zy de
veranderde tyden, winter en zomer werk
en een goed stuk brood. Laten dus onze
boeren maar bieten, aardappels, uien,
kool enz. verbouwen. Maar laat de wet
geving zich aanpassen aan het leven.
Geen uniformiteit, maar byzondere re
geling naar plaatseiyke toestanden en
verhoudingen. Dan wordt de zaak ge
zond. Of ik verwacht, dat het eenmaal
I zoo worden zal Ik vrees er voor. Maar
ik meen myn plicht te hebben gedaan
door den weg te hebben gewezen.
T. N. J. O. J.
-o
Aan alle Oud-Leden van Jongelings
vereenigingen op Geref. Grondslag
in Nederland.
L. S.
Het zilveren jaar van den Bond 1913
Wat betaamt het ook ons, oud-leden
van de Jongelingsvereeniglng, met dank
aan den Heere vervuld te zyn voor al
den arbeid, welken de Bond heeft ver
richt in die 25 jaren en waai van ook
wy hebben mogen genietenHoe ver
rassend was de uitbreiding van den Bond,
hoe kenneiyk in alïes de Zegen des
Heeren.
Die feestdag zal niet onopgemerkt
voorbygaan. Vele feestplannen zyn reeds
gevormd in de kriDgen van den Bond.
Maar ook in die van de oud-leden der
Jongelingsvereeniging heerscht biyd-
schap en wil men toonen, dat men nog
altyd den arbeid van den Bond dank
baar waardeert en erkent. Als we in de
gelegenheid zyn, zullen wy de feestver-
gadering van den Bond D. V. bywonen.
Maar dan mogen wy by een feestvierende
niet met ledige handen komen. Neen,
wy willen deD Bond een geschenk aan
bieden, een huldebiyk, gedragen door de
sympathie van de oud-leden der Jonge
lingsvereeniging. Wy stellen ons voor
den BoDd aan te bieden het meubilair
voor een BondswerkplaatsWaar het
Bureau-personeel zyn dagtaak verricht!
En waar Bondsarchief en de administra
tie van het orgaan hun onderdak viDden
Een gebouw dat de Boodsuitgaven her
bergt en vergaderplaats voor Bondsbe-
stuur en Bondscommissiën kan worden.
Een Album met de namen der gevers
zal dit gescbenk vergezellen. Bovendien
is de bedoeling zoo mogeiyk een fonds
te stichten tot instandhouding van dit
meubilair. Het feest in 1913 moet schitte
rend zyn, God tot eere
Daaraan wilt ge toch meedoen? We
twyfelen er niet aan. Indien gy nog geen
circulaire van ons ontvangen hebt
alle adressen van oud-leden zyn ons
natuuriyk niet bekend wilt dan deze
uitnoodiging in dit blad beschouwen als
een aan U persooniyk gericht verzoek
toe het zenden van een bydrage voor
dit doel aan het adres van den Penning
meester van het uitvoerend Comité,
den heer R. COULANDER, Noordsingel
124a Rotterdam. Vergeet het niet!
Groote en kleine bydragen zyn wel
kom Eendracht maakt macht I Later,
wanneer alle bydragen ingekomen zyn,
hoopt de Commissie van Oud-leden der
Jongelingsvereeniging, welke zich voor
dit plan gevormd heeft, nadere mede
deelingen te doen omtrent de verdere
uitwerking 1
Komt broeders, de handen ineengesla
gen. Werkt nu in uw omgeving ook voor
ons planIndien ge nog vrienden, oud
leden van een jongelingsvereeniging
W9et, geeft ons dan s.v.p. hun adres op,
En biyft zelf niet achter.
By voorbaat onzen harteiyken dank.
Met vele groeten,
Het Nationaal Comité,
Mr. P. DIELEMAN, Middelburg.
P. 8. ERINGA, Amsterdam.
A. VAN HAERINGEN, Coevorden.
J. W. MEKKING, Gorinchem.
Ds. G. J. PONTIER, Waardhuizen.
Q. A. DE RIDDER, Zwolle.
Ds. J. L. SCHOUTEN, Arnhem.
O. L. VEERMAN, Leeuwarden.
Mr. J. J. DE WAAL MALEPIJT, Utrecht.
J. C. WIRTZ Cz, Groningen.
Het uitvoerend Comité te Rotterdam,
JOHs. VAN DEN BERG, Voorzitter.
Bergschelaan 84b
L. A. VAN GUNSTEREN Jr., Secretaris.
Bergschelaan 244b.
R. COULANDER, Penningmeester.
Noord8iogel 124a.
B. A. KNOPPERS, Algemeen Adjunct.
M. J. C BE8SELAAR Jr.
JOHs. EDERSBEL.
N. KOOPS.
Ds. P. C. MEYSTER.
Ingezonden door JAC. KNOOP, Amster
dam, Comm. in aardappelen. (Tel.7833).
Amsterdam, 6 Nov. 1912.
Zeeuwsche Bonten f 2,59 a f 2,60
Blauwen f2,50 f2,60
Spuische Eigenheimers fl,60 a fl,80
Flakkeesche u fl,60 a fl,80
Drentsche f 1,30 a fl,40
Geldersche Blauwen f2.f2,10
Friesche Borgers f 1,50 af 1,60
Blauwen f2,30 i. f2,40
Bonten fO,— A fO,—
Eigenheimer Poters f 1,10 h fl,50
Blauwe fl,40 a f 0,
Bonte f 1,40 a fO,—
Andy ker Blauwen f 1,60 A f 1,80 i
Muizen fö.— a fO.
kleine fO,— A fO,—
Beverwyker zand f3,60 a f4,—
Bravo's f2,40 a f2,50
Westlandsche ronde fO,— a fO.—
Schoolmeesters fO.— a fO.j
Friesche muizen fO,— A fO,—
Hillegommer zand fO,a fO,— j
Katwyker zand fO.A fO.
Oude Malta f—Afper 100kilo.
Nieuwe Malta f af 100
IJ polder Borgers fO.— a fO.—
ANTWERPEN. Tarwe op termiin In francs.
Vor. Open. 2de 3de Slot.
Dec 21.35 al *5 'i*'5 '1221/2 2i.22,|8
Mrt. 21.05 2O.95 20.92V2 20.95 20 95
Mei 2275 20.67l/8 2o.67l/8 20.65 20.65
PARIJS. Tarwe vast; per Nov. fr. 28 a
28.06 betaald, per Dec. fr. 27.50 dito, per
Jan./Febr. fr. 27.35 dito, per 4 eerste mnd.
fr. 27,30 dito, per 4 mnd. van Maart fr. 27.20
koopersa
NEW-YORK. Alle markten in Amerika
waren gisteren gesloten wegens de presidents
verkiezing. (N. R. C.)
Naar waarnemingen tn den morgen van
6 Nov. medegedeeld door het
Ron. Ned. Meteor. Instituut te De Bilt.
Verwachting tot den avond van 7 Nov. 5
Hoogste barometerstand 768.5 te Ska-
genlaagste stand 741.2 te Seydisfjord.
Zwakke uiteenloopende later westeiyke
winden. Nevelig tot halfbewolkte lucht.
Weinig of geen regen. Later iets zachter.
Tot het plaatsen van Advertentiën
niet afkomstig uit Zeeland, betref
fende HaDdel en Nfi verheid, is gprechtierd
het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch
Zoo de Heere wil en zy leven
hoopt op Zondag 10 Nov. onze
geliefde Vader,
GIJSBRECHT HEIJNSDIJK,
en op Dinsdag 12 Nov. onze ge
liefde Moeder,
PAULINA YZEBAART,
hunne SOsten geboortedag te
herdenken.
Dat zy nog vele jaren van
hunne welverdiende rust mogen
genieteD, is de wensch van
Hunne dankbare kinderen,
behuwd- en kleinkinderen.
Verzoeke op Zondag geen bezoek
of felicitaties e. v. p.
WolpHasrtsdyk, 6 Nov. 1912.
Zoo de Heere wil en zy leven hopen
onze geliefde Oud irs,
HENDRIK VAN WIJCK
en
ELIZABETH FRANCINA DE VISSER
op 9 November a.s. hun 35-jarige Echt-
vereeniging te herdenken.
Dat ae Heere hen nog lang spare is
de wensch van hun dankbare kinderen.
Terneuzen, 6 November 1912.
Heden overleed, zacht en kalm, na
een geduldig lyden van slechts enkele
«lagen, myn geliefde Echtgenoote,
Moeder, Behuwd- en Grootmoeder,
SUZANNA STURM,
in den ouderdom van byna 71 jaren.
Uit aller naam,
G. KE8TELOO.
Serooskerke (W5 Nov. 1912.
Heden overleed zacht en kalm, na
een langdurig, doch geduldig lyden,
onze geliefde Echtgenoot, Vader,
Behuwd- en Grootvader,
CORNELIS HOLLEBRANDSE,
in den ouderdom van 63 jaar en 8
maanden.
Uit aller naam,
Wed. C. HOLLEBRANDSE—
WOUTEBS.
St. Laurens, 5 November 1912.
De Notaris E. C. VAN DISSEL te Goes,
zal op
des voormiddags om 9 uur, ten verzoeke
van den heer J. A. Trimpe Burger,
onder 's-Gravenpolder in Zwake by de
Pree,
in het boschje.
Onder Kwadendamme aan het Lange-
weegje in den boomgaard by Impes,
Onder Hoedekenskerke aan den Zwaak-
schen dyk,
openbaar verkoopen i
S. G. bij 15° C. 1,032
Firma de Jonge-Verwest
Gom
f