No. 19
1912
27e jaargang
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND,
Koudekerke.
Dinsdag 22 -October
eHRISTELIJK-
HISTORISCH
speren
Meid
25 October,
en Kalfvaars,
ierpÉg.
Bakkersknecht
aaÉMde UI
De Balkan-Oorlog.
/AN OORD,
n ook voor Vrouwen
JBT~
flKE Boter.
of in iü'l
pte Ponny.
Ég te koop
;s zware
ïen en
sscheboom,
aarzen,
gevraagd
Middelburg.
KOOF
KOOF
Werkpaard.
ZOOP
engstveulen,
idsknecht
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
Deze evenredige vertegenwoordiging
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
Nemen wy daar ook een* de Wet op
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Niet klaar?
Wat de Bijbel niet is.
XtAsmovw.
Middelburg.
uur hoopt
van Middelburg,
lolrede te houden
an het Christelijk
School Breeweg.
Het Bestuur
M?FR, Voorzitter.
SE Pz., Secretaris.
IE AANGEBODEN
Boekhandel D'HUIJ,
ober, bij L. DE VIS-
r k e.
er C. Q., bureau „De
trg-
lomgaard „Slagveld"
jetten worden inge-
p 6 November 1912,
JS te Wemeldinge,
htingen te bekomen
moo& -
r
SR, Serooskerke (W).
AAI-J ZOON,
IkcoF
a.l£vaa.rs,
bij J. REIJNIERSE
Westhoek).
wagen met overdekte
ils nieuw, ingericht
m, 2 Hondenhokken
Trekhond, oud 61/,
Yeerscheweg T 2-35,
ER, Serooskerke.
AR, Aagtekerke.
iber of eerder
DEN HERDER,
Kerkstraat, Goes.
SAMAN, Smid te
et Mei'
ACs. STURM, Kruis-
veg.
!et Mei
W02ÏDERGEM,
Oostkapelle-
e Jonge-Verwest, Go#»
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1.25
Enkele nummers. 0-05
UITGAVE ©ER FIRMA'S
EN
99^ De opgaaf van den spoordienst
komt in dit nommer voor op de gebrui-
kelijke plaats.
22 Oct. 1912.
De stemming roor een Kamerlid in
Ommen heeft de waarheid dat Ommen
een rechtsch district is bevestigd. In
1909 bedroeg de Rechtsche meerderheid
duizend stemmennu zelfB zet en twintig
honderd.
De kiezers hebben da liberale laster
praat voor leuterpraat verklaard en in
overgrooten getale zich gehouden aan de
iD 1909 gedane afspraak: biyven steun
bieden aan dit kabinet.
Dat in weerwil van diens loyaal be
danken baron Mackay nog ruim achttien
honderd stemmen behaalde, pleit voor
da buitengewone populariteit van ztfn
geslachtsnaam, en den invloed der chris
telijk historische party.
Uit laatste is trouwens onzerzijds
nooit ontkend.
Het is alleen maar jammer dat de Chr.
historischen in dit overwegend antirev.
district by een tusschentydsche verkie
zing tot een krachtmeting overgingen,
die gevaar bracht voor een herstemming
met vbrlies van dezen Rechtschen zetel.
In ieder heval biyft Ommen rechts.
Maar het parool blyft nu: voor v. d.
Vegte - vechtenOmmen worde geen
Ede II.
De visschers in troebel water zyn al
bezig.
De vrij liberale Nieuwe Courant hoopt
dat de liberalen en de tweeduizend ach
tergeblevenen op Mackay zuilen gaan en
deze zal gekozen worden.
Natuuriyk, niet zoozeer om Mackay
gaat 't, dan wel om Kuyper, die moet
nog een mep hebben, ook al is hy heen
gegaan.
Jaren geleden men heeft dr. Kuyper
op allerlei wyze en op allerlei terrein ver
volgd stak men in de liberale pers den
draak met diens eigenaardig gebrek
om het woord „worden" af te kappen of
weg te laten.
Nu is de redacteur van De Beukelaar
mr. v. d. Laar overigens alles behalve
een Kuyperiaan, op dit eene punt een na
volger van dr. Kuyper uit een van diens
vroegere perioden, dathy in zyne volzin
nen het woordje „worden* weglaat.
De vryzinnige pers van thans heeft
evenwel op deze hebbelykheid van den
christen-socialen schry ver nog geen aan
merking gehad. Biykbaar hindertzy haar
niet; want zy neemt, met zekere voorliefde
telkens weer diens beschouwingen uit De
Beukelaar over.
Dit zal wel wezen omdat zyne stukjes
meest alle gericht zyn tegen bet kabinet
en de coalitie en in den geest zyn van de
Linksche oppositie.
Zoo bevat het jongste nummer van
De Beukelaar een artikel tegen de voor
gestelde Grondwetsherziening, omdat
„aan onze kerk onherstelbaar nadeel
wordt toegebracht, de historische rechten
dier kerk worden vertrapt, de kerstening
der Overheidsschool voor goed wordt
afgesneden, de splitsing van het volks
leven nog meer in de hand wordt ge
werkt, aan de meest anti-godsdienstige
school volledige Overheidshulpe wordt
geboden*.
De schry ver betoogt dan verder de
noodzakelykheid van evenredige ver
tegenwoordiging en het optreden van
een Zakenkabinet door een vryzinnige
meerdeiheid in het leven te roepen.
In hoever deze politicus hier juist ziet,
laten wy in 't midden. Maar uit zyn
lange betoog knippen wy de volgende
tirade
„Nu moet erkend, dat tegen zulk
een zaken-cabinet ter invoering van
evenredige vertegenwoordiging een vrjj
gewichtig bezwaar kan aangevoerd.
zou dan nl. moeten worden doorge
voerd zonder Grondwetsherziening. En
nu kan wel niet ontkend, dat volgens
veler oordeel ook by de tegenwoordige
Grondwet evenredige vertegenwoordi
ging nog zeer wel kan ingevoerd, maar
er bestaan dan toch ook bezwaren,
die niet zonder meer op zyde kunnen
gesteld.
De gecursiveerde woorden misseD het
achtervoegsel „worden", een styi-eigen-
aardlgheid die wel eens in den zin werd
gelaakt, doch van den ander biykbaar
met genoegen verdragen wordt.
Weelde.
De weelde, die in Amerika door de
ontzettende opfroopingen van kapitaal in
enkele handen ontstaat, begint steeds
bedenkeiyker verhoudingen aan te ne
men. Te New-Port, de deftige badplaats,
waar de millionaire en milliardairs te
zamen komen, zyn dezen zomer weer
feesteiykheden gegeven, waarby op
schandeiyke wyze groote hoeveelheden
geld zya verkwist. Zoo organiseerde
mevrouw Vanderbilt een partytje, dat
haar op een avond 200.000 dollar, een
half millioen gulden kostte, een kapitaal,
waarvan de rente alleen zeer veel ellende
zou kunnen lenigen. Een katholiek pries
ter heeft den moed gehad, in dezen kring
een voordracht te houden, waarin de
verkwistende levenswyze dezer heeren en
dames in het licht dsr eeuwige waarheid
gezet werd. De meest beteekenende men-
schsn, zeide hy, zyn altyd zy geweest,
die aan stoffelijke genietingen weinig
waarde hechtten en ware grootheid is
steeds met bescheidenheid gepaard ge
gaan. Menschen van werkelfj ken adel
en inzicht zyn eenvoudig en tevreden;
„waarom dan leeft gy, zoo vroeg hy zyn
hoorders, in zoo groote pronk en praal
Waarom begaat gy zulke buitensporig
heden en tracht gy met alie middelen
aan de wereld te toonen, dat gy niet
tot de werkelijke elite behoort, dat u het
ware begrip van een verstandig leven
ontbreekt? Het is ook Diet republikeinsch,
om zich met bedienden te omringen.
Ook is het geluk niet in die overmatige
weelde te vinden; is men nergens zóó
moe als in de wereld, waar men zich
verveelt. Maar men Is te zwak van wil
om zich aan dat leven te onttrekken.®
Het is wel merkwaardig, dat het aldus
gekapittelde auditorium deze strafpredi
katie heelt aangehoord. Maar hun leven
gebeterd hebben zy Diet.
In datzelfde New-Port is beproefd een
ryken kleinen jongeD, drie jaar oud,
erfgenaam van 100 millioen dollar, te
ontvoeren, om een hoog losgeld te kun
nen bediDgen. De arme ryke jongen is
weggebracht en rydt nu uit in een kin
derwagen met tralies ervoor en bewaakt
door detectives. Ned.
De jongste berichten van het oorlogs
terrein zyn minder gunstig voor de Tur
ken, dan die wy gisteren konden mel
den. Aan de Bulgaarsche grens ziet het
er voor de Turken niet bemoedigend
uit. Men beweert, dat de Bulgaren met
een leger van 250000 manschappen en
700 kanonnen Tuikjje binnengerukt zyn,
terwyi het Turksche leger in Thracië op
slechts 200000 man geschat wordt.
Zondagmiddag, zoo meldt men uit
8ofia (dus uit Bulgaarsche bron) zyn de
Bulgaren begonnen, om het voornaam
ste fort van Adrianopel te beschieten.
Adrianopel heeft 24 oude, maar ver
nieuwde forten. De Turken trekken zich
voortdurend op Adrianopel terug.
De berichten, als zouden de Turken
invallen gedaan hebben in Bulgaarsch
grondgebied en overwinningen behaald
op een reeks van belangryke Bulgaar
sche stellingen worden beslist van allen
grond ontbloot geacht.
Zoo biyft het steeds gaan. Vergelekt
men de berichten uit Turksche bron
m6t die uit andere bron, een groote
eenzydigheid valt immer op te merken.
We do6n tnans een greep uit de jong
ste mededeelingen.
By alle grenzen duren de hevige bot
singen voort, met name te 'foerkendzje
en Sjoyerdzje, waar verscheidene Ser
vische officieren en soldaten gedood zyn.
De Turken zyn in aanraking met de
hoofdmacht der vyanden.
Volgens vorstelijke mededeelingen is
de bovenloop van de Struma en de Mesta
zonder tegenstand van Turkschen kant
den Bulgaren in haEden gevallen. Dit
schrijft men in hoofdzaak toe aan het
bedrjjf der Macedonische benden, die voor
de troepen uitsnelleu, bruggen vernielen,
de wachtposten bestoken en schrik on
der de Turkscli9 bevolking zaaien.
De Buigaren hebben, zoqals wy reeds
zagen een grooten voorsprong. Niettemin
beschouwt men hun toestard by Adria
nopel tameiyk pessimistisch. De over
macht is daar niet zoo byzonder groot,
en de stormaanval zou ontzaggeiyk veel
manschappen gekost hebben. Van een
vernielen van den spoorweg tusschen
Adrianopel en Konstantinopel, waartoe
het voornemen bestond, zal wel niets
komen.
Turkye gaat, door met de Bulgaarsche
kust te 'biokkeeren. Het heeft daarvan
dezer dagen aan de Fransche regeering
mededeeling gedaan.
De berichten van ket tooneel van den
strijd aan de Servische grens szyn
schaarsch. En die, welke de bladen ge
ven, zyn nogbiykbaar niet te vertrouwen.
Het Montenegrynsche leger is nog niet
veel verder getrokken. De Malissoren
moetan hun houding gewyzigd hebben.
Het weer wordt slecht. Er valt veel
sneeuw op de heuvelen. Niettemin weert
de Koning zich dapper en verduurt hy
de vermoeienissen van den marseh.
Evenals aan de andere grenzen, vin
den aan de Grieksche ook slechts min
der ernstige schermutselingen plaats.
De Grieksche troepen hebben Diskata
bezet. De vloot zit onderwyi ook niet
stil.
4*
De Porte heeft de groote mogendheden
laten verklaren, dat op dit oogenblik alle
tusscbenkomst van de mogendheden on-
gewenscht zou zyn.
Engeland heelt de proclamatie getee-
kend betreffende de onzydigheid in den
oorlog op den Balkan.
Een telegram uit Parys meldt, dat nog
steeds tusschen de groote mogendheden
ten opzichte van den Balkan-oorlog vol
strekte overeenstemming heerscht. Zy
moeten besloten zyn al bet mogelyke
te doen om den oorlog te localiseeren
en er zoo spoedig mogeiyk een eind
aan te maken.
wxt mm pang,
Al te haastige wetgeving.
In het Katholiek Sociaal Weekblad
f schryfc Mr. Aalberse onde dit opschrift
j Iedereen klaagt, dat in ons land de
wetgevende molen te langzaam maalt
en dan nog siet een fijn
By Harer Majesteits loyale oppositie is
deze klacht thans verstomd, om plaacs
te maken voor een tegenovergestelde
grief: 'tgaat te gauw!
Vooral met de invaliditeits- en ouder-
derdomsverzekering.
Dit wetsontwerp werd 5 Mei 1911 in
gediend. En thans Oct. 1912, wil men
reeds met de openbare behandeling be
ginnen
Dit heet te vlug. De degeiykheid wordt
aan den spoed opgeofferd.
Toch zullen we er thans nog eenige
weken laDg over delibereeren
Vergeiyk nu met deze klacht de prak-
tyk in Engeland.
van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Familieberichten van 1—10 regels 1.—, iedere regel
meer 16 cent
de Ouderdomspensioenen.
In zyn buitengewoon lezenswaardig
Rapport over de werking dezer wet deelt
Mr. V. H. Rutgers ook de geschiedenis
van 't wetsontwerp mede.
En wat biykt nu?
Ziehier eeDige sprekende datums:
7 Mei 1908 werd het Wetsontwerp in
gediend.
27 Mei 1908 werd het in eerste lezing
door het Lagerhuis aangenomen.
16 en 16 Juni 1903 tweede lezing en
wser aangenomen.
23, 24, 29 en ?0 Juni en 1 Juli 1908 be
handeling in Comité. Vooraf was mat
groote meerderheid besloten, dat die be
handeling niet langer dan 5 dagen zou
mogen duren.
6 Juli 1908 rapport van het behandelde
in Oomité in het Lagerhuis.
9 Juli 1908 ontwerp in derde lezing aan
genomen.
Dus deze gewichtige wet, op 7 Mei 1908
ingediend, was op 9 Juli 1908 derhalve
na twee meanden slechts! in derde
lezing aangenomen.
Daarna kwam het ontwerp in 't Hooger-
huis. Dit nam eenige amendementen aan
en zond het ontwerp weer terug naar het
Lagerhuis. Het Lagerhuis schrapte de
amendementen. Het Hoogerhuis nam
daarna ket ontwerp ongewyzigd aan.
Waarna op 1 Augustus 1908 de Konink-
ïyke bewilliging volgde
Derhalvede behandeling in bet Hoo
gerhuis vorderde precies drie weken,
en de geheele behandeling in Lager- en
Hoogerhuis samen nog geen driemaan
den
En 1 Januari 1909 werden de eerste
pensioenen uitbetaald
Ergeriyk toch, dat men thans by ons
klaagt, dat wy veel te hard van stapel
loopen, dat de wet er doorgejanusd
wordt, enz.We zyn er nu al 18 maanden
mee bezig en nu komen de redevoeringen
pas los
Toch gelooven we niet,dat de Engelsehe
wetten technisch zooveel slechter zyn
dan de onze! Mr. A.
In verband met den voorlaatsten
volzin vestigen wy de aandacht op onder
staande opmerking van De Standaard:
Maakt lezing in de Handelingen van de
Linksche redevoeringen over de Invalidi
teitswet den indruk, dat de heeren niet
klaar waren voor het debat? Bleken ze
niet thuis te zyn in de materie? Niet
thuis in het ontwerp? Niet thuis in de
geschiedenis die de pensioenzaak sinds
20 jaren ten onzent doorliep Faalde het
aan aegeiykheid? Of ook droegen hun
urenlange redevoeringen het kenmerk
van zoo even ter loops in elkaar te zyn
gezet
Niemand die 't beweert.
De eerste lange speech uit Hoorn heeft
men niet vrij van verveling gevonden,
maar wat zegt dit tegen den aan die laDge
rede ter voorbereiding gespilden tyd?
Stel, de heeren hadden er nog een v»eek
by gekregen, eilieve, wat ter wereld had-
deD ze er dan Dog meer by moeten halen
Was wat ze gaven niet overcompleet
Meer nog, gaf styi en inkleediDg niet by
meer dan één spreker den indruk, dat de
speech iD alle kalmte overzien, nagelezen,
gecorrigeerd en gesoigneerd was F
En is dit zoo, wat blyft er dan over van
de klacht, dat Rechts Links overhaast
heeft? Eer zou 'thard geweest zyn, de
heeren met zulk een lading van gegevens
en gedachten nog langer -in het suffe
brein te laten rondloopen.
Het hoofdbestuur van den Bond
voor Staat&pensioneering heeft aan de
Tweede Kamer een adres gezondeD, waar
in het uit vrees dat uit het wetsontwerp
op de Invaliditeit*- en Ouderdomsverze-
kering een party wet zal geboren worden,
verzocht, het niet aan te nemen.
De Eerste Kamer is bijeengeroepen
tegei Maandag 28 dezer, 8'/2 uur n.m.
- Ommen. By de gistereD in het
district Ommen gehouden stemming ter
vervulling: van de vacature Kuyper zyn
7040 geldige stemmen uitgebracht, over
de verschillende caDdidaten als volgt
Mr. D. Fock (u. I.) 1406, A. B. Kleere-
koper (s. d. a. p.) 306, baron JE, Mackay
(chr. hist1888 en mr. H. van der Vegte
3440 stemmen, zoodat herstemming moet
plaats hebben tusschen de heeren Van
der Vegte en Mackay.
Ter vergeiyking laten wy de cyfers
van de verkiezing in 1909 volgen.
Yan de 7250 geldige stemmeD verkreeg
dr. A Kuyper er toen 4141 en de heer
H. W. Teesselink (u. 1.) 3109.
Neutraal. De Stct. bevat de mede-
deeling, dat de Ned. regeering in den
tusschen de met Nederland bevriende
Mogendheden Bulgarye, Griekenland,
Montenegro en Servtë eenerzyds en Tur-
ky* anderzijds uitgebroken oorlog vol
strekte onzydigheid zal in acht nemen.
Blykens telegrafisch van den consul-
generaal te Sofia ontvangen bericht zyn
da Bulgaarsche vuurtorens aan de Zwarte
Zee vanaf gisteren gedoofd.
Roodvonk te Amsterdam. In de week
van 14—20 Oct. zyn er te Amsterdam
179 nieuwe gevallen van roodvonk aan
gegeven.
Geen leerboek van der volk'ren lot
gevallen,
Noch der „ontwikkeling van het Joden
dom",
Geen „handboek der braaflevendheid
voor allen",
Ook niet een antwoordiyst op elk
„waarom F*
't Is geen verzameling van wonderboeken,
Nog min een duister godgeleerd betoog,
Vergeefs ook zult ge er in een stelsel
zoeken,
(Wie er een vond weet dat hy zich
bedroog).
Geen tuighuis is 't, opdat een vechtziek
Christen
Er waap'nen haal tot dwaze broeder
twisten
i Noch ook een tekstenboek, om „dood
te slaan"
I Al die niet juist in alles met u gaan.
Dat al is 't God* Woord niethoe 't wel
moet heeten?
I Doorzoek het biddend, vriend, gy zult
het weten.
Jongelingsbode.
Bestrijding van den Amerikaamchen
kruisbei senmeeldauw. De N. C. schiyft
Het door den heer A. v. d. Graaff te
I Biezelinge uitgevonden bestrydingsmid-
del tegen den Amerikaanschen Kruis-
bessenmeeldauw, schynt in den afge-
loopen zomer met succes beproefd. Om
tot meerdere zekerheid te komeD, heeft
het centraal bestuur van den N. Tuin-
bonwraad een commissie benoemd, be
staande uit de heeren: jhr. mr. W.Th.
C. van Doorn, Den Haag; prof. dr. J.
Ritzema Bos, WageDingen; D. J. v. d.
Have, Kapelle by Goes; G. A.van Rossem,
te Naarden, en C. van Lennep, Den
Haag, die in nader overleg met den uit
vinder zal treden. Biykt het middel in
derdaad afdoend, dan ligt het in de be
doeling van de commissie metomiynde
voorstellen omtrent aankoop tot d8 re
geering te komen,
i Tuinbouwtentoonstelling. De Neder-
landscbe Tuïnbouwraad had het plan-
een commissie werd er inmiddels voor
benoemd op de internationale tuin
bouwtentoonstelling te GeDt, April 1913,
met een collectieve inzehding Nederland
te doen vertegenwoordigen. Dit plan is
opgegeven, omdat het bestuur van ge
noemde tentoonstelling besloten heeft
geen collectieve inzendingen, uit welk