Advertentiën Nieuwe Boeken. Attentie Even. TELEGRAMMEN. CtNlnd w liielbiirj. MARKTBERICHTEN. Afloop Verkoopingen, enz- Zeeuwsche landdag van de vereeniging „Christelijk Volksonderwijs". Ter Neuzen. Een milicien die voor de herhalingsoefeningen moest opkomen, verscheen Maandag in burgerkieeding in de kazerne alhier, en verklaarde, toen hy daartoe uitgenoodigd werd, zyn bur gerkieeding niet te kuunen uittrekken; en daar bleef hy by ondanks alle pogin gen om hem te overreden, en hem op de gevolgen van zyn weigering te wyzen. Redenen geeft hy niet op. Hy werd in bewaring gesteld. Deventer. De Prins hoopt by de ope ning der Koloniale Landbouwschool op a.s. 16 Sept, tegenwoordig te zyn. Constantinopel. Biykens door de Porte ontvangen berichten kruisen Italiaansche oorlogsschepen op de Syrische kust. Parijs. Volgens uit Constantinopel ont- vangen bericht is het af breken der diplo matieke betrekkingen met Bulgarye mo- geiy k, in aanmerking genomen de scherpe woordenwisseling tusschen den Turk- schen minister van buitenlandsche zaken en den Bulgaarschen gezant aldaar. Saloniki. Er heerscht sedert eenige dag8n aan de Bulgaarscha grens een groote levendigheid. Een byzondere acti viteit wordt ontwikkeld. Een Bulgaarsche patrouille die te dicht naderde, aan de neutrale zone, werd door het Turksche garnizoen beschoten. Toen de Bulgaren versterking hadden bekomen, ontstond een levendig gevecht, dat den geheelen dag duurde, en eeist in den nacht ein digde. Aan beide zyden vielen dooden en gewonden. BURGERLIJKE STAND. Posterijen. Koudekerke. Het café heden ten overstaan van notaris publiek geveild, is opgehouden op f 4000. Het winkelhuis werd niet gepresenteerd. Middelburg. Aau het gebouw van bet Provinciaal Bestuur in Zeeland alhier, werd heden Woensdag aanbesteed het bouwen van een gebouw voor den dienst der Ryks-Directe belastingen, invoerrech ten en accynzen te Hansweerd, behoo rende tot de werken van den bouw van derde schutsluizen van het kanaal door Zuid BevelaDd te Hansweerd en Wemel- dinge. Raming £18 000 Telegrafisch Weerbericht Advertentie-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstraat 76-78 Amsterdam. an franco ontvangt men op aanvraag van de Firma D. BOLLE, te Rotter dam, den uitgebreiden Catalogus van nieuwe, belangrijk in prijs vermin derde Boeken, op allerlei gebied. Groote keuze, ongekend lage prijzen. Het adres is D. BOLLE, Bazaar van Goedkoope B oeken, Hang bij de Yisch- markt te Rotterdam. bij L. BARENTSEN, 0. en W. Souburg. Het spreekwoord zegt „Huizen zijn Kruizen". Voornamelijk als men zich aan zuster en zwager zou storen. Neemt inlichting huis Lombard straat bij KOOMAN, Loodgieter Aan gekocht 1000 Kachels, Koolbakken, Platen, Bonkers, Dekens, Yeeren Bedden, Kortom te veel om te noe- men. Vandaar Groote Uitverkoop j in het Reuzenmagazijn, dat nu meer dan drie duizend Meter groot is. Daarom ieder moet komen zien. Vrije toegang. C. GEENSEN, Lange Noordstraat, Middelburg. Verzendvereeniging „De Vereenigde Groententelers", gevestigd te Middelburg. Den Leden wordt medegedeeld, dat vanaf heden iederen Dinsdag en Zaterdag gelegenheid zal bestaan om te brengen Bloemkool, Savoije, Witte, en Roode Kool, Selderij, Prei, Wortelen, en Kroten. Namens het Bestuur, B. M. BAKKER, Voorz. F. A. HANSEN, S«cr. A een coupé derde klass' -ie] terugreis moest aanvaarden. Overbodig. Te Sloten (Pr.) en te Stavoren zullen geen lotelingen voorde militie plaats hebben daar er in elk dier gemeenten slechts één loteling is. BUITEÏÏLAND. Apachenjacht. Een wilde, bloedige jacht op apachen heeft in de straten van Genua plaats gehad, en 4 dooden en 12 gewonden gekost. Toen de naar het strand van Albaro radende tram de Via Venti Settembre, een der hoofstraten van Genua passeerde, kwam het tusschen den conducteur en drie apachen tot een twist, welks aanleiding nog niet opge helderd is. Volgens do eene ^oors telling weigerden de apachen een plaf-rsbiljette betalen, volgens de andere zouden zy voornemens zfln geweest, van een roede- reizende dame de juweelen te stolende conducteur zou hen een poiitieagont hebbea aangewezen De drie bandieten sprongen van den wagen en werden door den conducteur achtervolgd, doch nauwe lijks had 'deze enkele stappen g9daan, toen hij, door een kogel doorboord, dood neerviel. Nu begonnen de apachen een wilde vlucht door de straten naar het Brignolestation, op iedereen schietend die in hun weg trad. Zoo viel een agent die voor het station geposteerd was, en ook twee vrouwen werden door de apa chen gewond. Eindelijk gelukte het een politieagent twee der booswichten aan te houden. De schoten vielen var. beide zijden gelijktijdig, zoodat de ag?nt en een der apachen tegelijk dood op elkaar vielen. De tweede boosdoener werd ge wond en kon gearresteerd worden, de derde verdween in het gedrang. De menigte had bijna den gewonden apache op den weg naar het ziekenhuis gelyncht. Den heelen nacht heerschte op straat de grootste opwinding. Het nieuw» Chineesche schrift. Onder de verrassende omwentelingen, die slag op slag de oude Chineesche cultuur om verwerpen, is de verandering in het bijna 4500 jaar oude Chineesche schrift een der belangrijkste. Hiervan is Sjouhisjoe, se cretaris van het Chineesch gezantschap te Rome, de beweiker. Gezamenlijk met zijn beide ondersecretarissen Hoeangen Tsjung en met medewerking van den be kenden talenkenner professor Rivetta de la Selonghella van de Universiteit te Na pels, heeft hij een nieuw systeem uitge werkt, om het oude schrift te vervangen. Het oud-Chineesche schrift is een woord schrift, ieder teeken duidt een woord aan en er bestaan 40,000 van dergelijke tee- kens. Daar er echter in de taal en het schrift van het Hemelsche rijk klanken zjjn, die in geen enkele Europeesche taal bestaan, kon men het Europeesche alfabet niet overnemen. Men moest dus een nieuw uitvinden, daarvoor gebruikte men letters uit het Latjjnsche, het Grieksche en Russische alfabet en maakte ook tal van nieuwe. Het „moderne* Chi- neesche alphabet bestaat nu uit 42 let ters, en wel 23 klinkers en 19 medeklin kers. De uitvinders beweren, dat hun alphabet vooral in Zuid-Ohina met vreug de ontvangen, is en veel succes heeft. Zij meenen zelfs, dat het aan het einde van dit jaar officieel zal worden aangenomen en in de toekomst in alle regeeringsstuk- ken zal gebruikt worden. Daarbij is vol gens hen het nieuwe schrift veel gemak kelijker en practischer. N. C. ALLEE LEI. Leve Frankrijk. Een Duitsche school opziener bezoekt op zijn rondreis een school in de buurt van Straatsburg. Zijn oog viel toevallig op één der leerlingen in de eerste bank, een aardig kereltje met blond krulhaar in diepen rouw ga- kleed, en hij vroeg den onderwijzer gele genheid een oogenblik het woord tot hem te richten. Diepe stilte! De inspec teur trad op den jongen toe en deed hem kort en bondig een paar vragen, die de jongen beantwoordde. Hoe heet je Albert Marck! Hoe oud beu je? Twaalf jaar I Wat is je vader? Voor 't vaderland gestorven 't Is wel zoodat kan me niet sche len. Leer je al aardrijkskunde? Ja, mijnheer! Laat eens zien 1 Noem de voornaamste staten van Europa eens op De kleine blonde Elzasser begon: De voornaamste staten van Europa zjjn: Frankrijk Frankitjk I riep de inspecteur rood van drift. Waarom Frankrijk eerst Ge moest toch weten, kleine bengel, dat Duitseh- land het voornaamste, het mooiste, het rflkste, het edelste en het beroemste land van Europa isl Het kind antwoordde doodsbleek: Frankrijk I en zweeg weer. Is die jongen gek? riep de inspecteur. - Wat zegje toch aldoor FrankrijkWeetje misschien alleen waar Frankrijk ligt. Komaan, wijs het dan eens aan op de kaart, en hij bracht den knaap vooreen kaart van Europa, waar Frankrijk met heldere kleur op geteekend was. Maar de dapper0 jongen zag met gloeien de wangen en tintelende oogen naar den bartchen heer op, en terwijl de andere leerlingen hem verbaasd aanstaarden, maakte hij zjjn zwarte blouse los. Frankrijk! toen sloeg hij met zijn kleine stevige vuist op zijn borst en her haalde Zie, daar ligt Frankryk Helen had de Zeeuwsche landdag, uitgeschreven door het hoofdbestuur van de vereeniging „Christelijk Voksonder- wüs" op verzoek van de afd. Middelburg plaats. De opkomst was in verband met de zeer ongunstige weersomstandighe den niet groot. De vergadering werd met gebed ge bed geopend door ds. N. M. de Ligt, voorzitter van de afdeeling Middelburg. Daarna wordt gelezen 1 Petrus 1 3—16. Na een kort openingswoord, waarin dr. J. Tb. de Visser als die spreken zal over de voorstellen der grondwetscom missie inzake het onderwijs welkom gcheeten wor<jt een kort woord gewijd aan de nagedachtenis van den heerW. J. J, Koole, den penningmeester van de afdeeliDg Middelburg. Hierop vaDgt dr. J. Th. de Visser zijn referaat aaD, waarvan wij nu een kort resumé geven, om er in een volgend nummer uitvoeriger op terug te komen. Spreker vangt z(jn referaat ongeveer aldus aan Tot een juiste waardeering van het voorstel der grondwetscommis sie is het noodig, dat wij de geschiedenis kennen van het bestaande artikel. Het tegenwoordige artikel 192 is niet te begrijpen, wanneer wy niet de historie nagaan. In 1798 by de bekende Staats regelingen in 1814 werd van hetonderwljs als de aanhoudende zorg van deregee- ring melding gemaakt. In 1918 is de toestand op staatkundig eenigszins veranderd. In 1814 werd in art. 140 ge zegd, dat de zorg van het geheele onder- wys aan de regeering verbiyft, gemoti veerd door de beweegredenen, om zich zoo de godsdienst en de keunis aan te trekken. We leefden nog tjjdens de reactie van hetgeen op het einde van de 18e eeuw plaats vond. Tegen dien geest om gods dienst en kerk uit höt staatkundig leven te \erdryven was in het begin van de 19e eeuw reactie gekomen. De souvereine vorst moest lid van de Chr. Kerk zyn. Een jaar later werd die bepaling echter ingetrokken. In 1815 trad voor het onderwijs een andere toestand in. De vereeniging met België bracht er ook wyziging in. Tegen het gevaar, dat de meerderheid van het Ned. volk sedert 1815 meer Hervormd dan Roomsch wezen zou trachtte de grondwet in te gaan. Elke voorliefde voor een kerk moest daarom er uit. Ook als Staat moest men zich tegenover gods dienst en kerk in het algemeen neutraal gedragen. Vandaar het streven in 1815, om in de grondwet het onderwys geheel los te maken van de beiaugen van den godsdienst en de kerkelyke inrichting. De toestand gaf niet veel aanleiding tot critiek, want de bepaling was sober. Da eersten, die er aanmerking op maak ten, waren Roomsch Katholieken die zich wel met het gebruik van den bjjbel op school konden vereenigen. Ook aan onze zyde werden toen de oogen geopend en het was Groen van Prinsterer, die het eerst de bezwaren van 1806 onder de oogen zag. In gedwongen vereeniging van geiykgezinden schuilt het kwaad. Het ging om de gewetensvryheid. Tegen dieonnatuuriy ke vereeniging kwam Groen in verzet. Vervolgens worden de verschillende regelingen van het onderwys besproken. In 1844 viel verbetering te constateeren. Hulde aan den vryzinnigen geest van Thorbecke en anderen, die in 1844 op het gebied van het onderwys met een verzienden geest bezield waren. Groen heeft hen daarvoor harteiyk gedankt. Vier jaar later was de zaak weer aan de orde. Doch helaas, in 1884 was men er nog niet ryp voor. Men vreesde nog te zeer dat de openbare school in het gedrang zou komen. Aan de geheele vryheid van het onderwys kon men nog niet denken. Men bedeDke, dat het niet zoo zeer een financieele kwestie was. Aan de financieels geiykstelling dacht men nog niet. Het ging enkel om de gewetensvryheid, die door Ge Christe- ïyke natie verlangd werd. In 1887 werd het onderwys vry. Men deed hiermede een groote concessie. GelykstelliDg van openbaar en bijzonder onderwys kon men niet bewerkstelligen. Immers, wat zou er van de openbare school worden Na deze historische toelichting ging spreker over tot bespreking van het concept van de jongste Grondwetscom missie, dat algeheele vryheid van onder- i wys inhoud, dat byzonder onderwys re gel maakt, het openbare aanvulling. Opgemerkt wordt hoe de liberale min derheid in de commissie nog niet zoo heel ver afweek van de meening der meerderheid. De minderheid wil het openbaar onderwys by de wet regelen. De wet moet de inrichting bepalen, j maar tevens zal er byzonder onderwys zyn, dat met de godsdienstige overtuiging van de ouders der kinderen rekening j houdt. Zy zegge dus niet, dat overal openbaar onderwys moet zyn. Maar finan- eiéele geiykstelling, dat biyft het groote verschilpunt. De liberale minderheid wil dit niet in de grondwet bepaald zien, maar wanneer bydrage noodig is, den gewonen wetgever laten handelen. De politieke zyde van het vraagstuk aldus spr. willen wy hier niet behandelen. Wy komen hier slecht" als voorstanders van Christeiyk onderwys. Geen stryd is zoo schoon en zoo edel als de stryd voor het Ch'isteiyk onder wijs. Hot geldt h er niet alleen een strfid voor de heiligste belangen van het Ned. volk, niet alleen de worsteliDg om de kinderen te houden bjj Hem, die niet alleen de Zaligmaker is, maar ook de grootste Opvoeder die er ooit geboren is, maar ook den stryd om de vryheid. We zyn verdiukt goweest. We hebben een harden kamp moeten vechten. Met behulp van auppletiefondsen hebben we getracht te "'oen wat we noodig achtten. Als nu de genoemde liberale minder heid maar niet de vrees koesterde voor het lot der openbare school, die een armenschool zou kunnen worden, zou de overeenstemming spoedig verktegen zyn. O, mochten de liberalen het standpunt van Thorbecke c. s. tot het hunne maken, de vryheidsidee algeheelen ingang vin den. Mocht men de concurrentie tusschen het verschillende onderwys goed aan durven, evenals het by de Kinderwetten gedaan is. Met een aansporing tot medeleven in den strjjd voor de vryheid van het Chr. ODderwys, eindigde dr. De Visser zyn schoon referaat. Hierop volgde een bespreking waarop wy eveneens nader terugkomen. Geiyk op het referaat van dr. J. J. van Noort uit Amsterdam over „Het Ideaal van Chr. Volksonderwys. Op de jaarmarkt te Doiran ontplofte een bom, waardoor 25 personen gedood en 80 gewond werden. In de hedenmiddag gehouden verga dering van den gemeenteraad van Mid delburg was alleen ingekomen het verzoek van twee bewoonsters van de Loskade om het voetbalspel in het grasveld aldaar te verbieden in het belang van de vei ligheid hunner eigendommen. Gesteld in handen van B. en W. Overgegaan werd vervolgens tot de benoeming van een rector van het gym nasium (vacature dr. A. H. KaD), waar voor de aanbeveling "luidde: dr. Th, Dokkum, Zutphendr. H. D. Verdam Leeuwarden; dr. A. Hengeveld,Utrecht Benoemd werd dr. Dokkum met 13 tegen 1 op dr. Hengeveld. Behandeld werd het voorstel van B, en W. om niet in te gaan op het verzoek van mej. M. J. de Haan, om wyziging in haar tractement ta brengen. De commissie van finantiën stelde voor gedeelteiyk aan het verzoek te voldoen en de periodieke verhoogingen van f25 op f50 te brengen. Dit laatste voorstel werd metjalge- meene stemmen aangenomen. Vervolgens werd werd wederom ter tafel gebracht het voorstel van B.enW. om het verzoek der N. V. Houthandel tot verkrygen van terrein in erfpacht af te wyzen. Zonder stemming aangenomen. Ten slotte kwam ter tafel het voorstel van B. en W. om niet te voldoen aan het verzoek van enkele graanhandelaars em enkele verbeteringen aan de Graan- beurs op gemeenteiyke kosten te doen verrichten. De kosten worden geraamd op f700 voor dichtmaken en voor de vloer op f400. De heer Adriaanse bepleitte in williging van het verzoek, terwyi vooral de heer Bolle het bestreed. Het voorstel van B. en W. werd aangenomen met 13 tegen l stem. Van 9—11 September. MIDDELBURG. Gehuwd: A. J. van de Pas 32 j. jm. en J. P. de Witte 25 j.jd. B e v a 11 e nJ. C. Stroo geb. Martey n d. Overleden: J.Oling42j. GOES. Geboren: 10, JacobMarir.us z. v. Jacobus Schipper en Sophia Le Conté; 9, Martina Corneliad. v. Jtn Cor nelia Maartense en Magdalena Maar- tenae. Van 7—10 September. VLISSINGEN. Ondertrouwd:W. Theune 47 j. wedn. er L. de Bruyne 47 j. wed.; C. Janse 21 j. jm. en P. Walraven 21 j. jd. Bevallen: G. de Rooy geb. Hui- bregtse z.; P. J. Heygelaar geb. Vercou- teren dW. D. Hekhuis geb. Slimmehs z.; M. C. Geelhoed geb Bakker z.; P. C. de Roos geb. Spinnaay z.; A. C. de Regt geb. Meulenberg dH. H. Beneker geb. Visser d.; J. Hendrikse geb. Clarisse z. Overleden: N. E. Timmerman d 10 d.; F. Zurhaar d. 7 w.; A. J. Heyman z. 22 j. ongeh. De fd. Directeur van het postkantoor maakt bekend, dat van af Maandag 16 Sept. e.k. de brievenbussen aan het Ryks- landbouwproefstation en Tusschen twee poorten in dienst zullen worden gesteld. Goes, 12 Sept. 1912. MIJNSSEN. Veillngsvereenlglng Zuid-Beveland. Goes, 10 September 1912. Transparante de Croncels 13 ct, Beurré Harny 6 a 10 ct, Beurré 'd Amanlis 5 a 8 ct, Beurré de Merode 5a8ct, Williams Duchesse 4 a 6 ct, Maagdepeer 4 a 7 ct, Marsepynpeer 2a3ct, Lange Perzikpeer 4 a 6 ct, Keizer Alexander 6 a 17 ct, Bis marck 4 a 6 ct, Ganzebout 3 a 4 ct, afval appels 1 a 2 ct, afval peren 1 a 2 ct, Zoete Ribbeling 3 a 4 ct,Tuinzoet 2 a 4 ct, Bonne Louisse d'Avranche 6al2ct per KG. OOSTBÜRG, 11 Sept. 1912. Oude Tarwe f 12,— k f 12,50, Nieuwo Tarwe £9,— ki 11.—.Rogge£7,— kf7.25 per H.L. Nieuwe Wintergerst f 10, k 10,75 Zomergerst f 10, k i 10,50. Haver (nieuwe) f 9f 12,Kookerwten f 14,k f 16,50 per H.L. Voer erwten f O,k f0,Paardeboonen i 9,25 k f 9,50 per H.L. Waar het er niet bij staat, is de prys per honderd kilo. Inschry vers waren de-heeren J. Goed bloed, Kloetinge f18,365; P. F. Voet, Kloosterzande f 18,280K. A. v. Ryswyk, Heusden f 17,970; fl. Herman, Vugt f 17,850P. J. Vaessen, Vugt f 17,773 en J. J. Dronkers Pz. Kapelle f 17,685. Naar waarnemingen in den morgen van 11 Sept. medegedeeld door het Kon. Ned. Meteor. Instituut te De Bilt. Verwachting tot den avond van 12 Sept. Hoogste barometerstand 771.4 teStor- noway; laagste stand 751.3 teSylt. Meest matige Doordeiyke tct noord- westeiyken wind. Tydeiyk opklarende lucht. Later waarschyniyk weer regen. Weinig verandering van temperatuur. Tot het plaatsen van Advertentiën niet afkomstig uit Zeeland, betref fende Handel en Nijverheid, is gerechtigd het Algemeen Binnen- en Buitenlandsch [f 1872. 1912. Zoo de Heere wil, hopen op 14 September a. s. onze zeer geliefde Ouders CORNELI8 VAN BELZEN en MAATJE MEULMEESTER, den dag te herdenkeD, waarop zy voor 40 jaar in den echt werden verbonden. Dat de Heere hen nog lang spare is de innige wensch van Hunne vijf dankbare Kinderen, Behuwd- en Kleinkinderen. Veere, 11 Sept. 1912. Goes, Bennekom, Ttmmeen, Amsterdam, Bussum, Rotterdam, Heden overleed plotseling, tot onze diepe droefheid, ln den ouderdom van ruim 62 jateD, onze geliefde Moeder, Behuwd- en Grootmoeder, Mevrouw de Wed. CATHARINA FRANCINA DE JONGE geb. De Rijcke, Echtgenoote van wyien den Heer M. DE JONGE Jz. te Goes. De wetenschap dat onze Moeder is ngegaan in de ruste die er overbiyft" voor het volk Gods, lenige onze smart. J. M. DE JONGE Mz. en Kinderen. M. DE JONGEDekker, Wed W. DE JONGE— Waal en Kinderen. B. DEKKER--De Jonge en Kinderen. W. L. B, J. DEKKER. N. MARCUSSE - De Jonge L. A. MARCUSSE en Kind. J. F. DE JONGE. M. P. DE JONGE. C F. r. D. BERG— De Jonge. JOH. y. D. BERG. Goes, M. DE JONGE Mzn. De teraardebestelling zal D.V. plaats hebben te Goes op Zaterdag 14 Sept. a.s. des middags ten 12 ure, vanuit Huize „Raveiyn da Grenadrar". Gisteren overleed plotseling te Bus sum, onze geliefde Behuwdzuster, Mevrouw de Wed. M. DE JONGE—DE Rijcke, in den ouderdom van 62 jaar. Wed. JOH. DE JONGE - Vbrtregt, Goes. Wed. J. KOK—De Jonge, Utrecht. N. DE JONGE Jzn. i K. DE JONGE-De Dreu {jtoe8, J. DE JONGE Jzn. a.OB M. DE JONGE—Bostraan. tr0es' 10 September 1912. Heden overleed zacht en kalm, na een geduldig lyden in den ouder dom van 78 jaar en 5 maandeD, onze innig geliefde Echtgenoot en der kin deren zorgdragende Vader, Behuwd- en Grootvader ADRIAAN SMALLEGANGE. Uit aller naam, Wed. A. 8MALLEGANGE - Boeij. Kinderen, Behuwd- en Kleinkinderen. Driewegen, 9 September 1912. Eenige en algemeene Kennisgeving. GKE3-A.TXS ~TE koop een Menwagen,

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1912 | | pagina 3