No. 278 1912
Dinsdag 27 Augustus,
26e Jaargang.
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Zwakheid-Vermoeienis
Pinkpillen.
Zieken,
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
HET ONTWERP TARIEFWET.
R B C L A M 1 S.
BINNEHLAMD.
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1.25
Enkele nummers0.05
UITGAVE DER FIRMA'S
EN
van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Familieberichten van 1—10 regels 1.—, Iedere regel
meer 10 cent.
II.
Eer wy verder gaan geven wij eerst
nog een vertaling van de woorden fis
caal en protectionistisch, die in het vo
rige artikel nog al eens genoemd werden.
Fiscaal komt van het Latjjnsche woord
fiscus, hetwelk doelt op financiën. Een
minister van financiën, die dus een ta
rief wil heffen, dat niet de bescherming
der nijverheid bedoelt, zal dus de finan
ciën sterken en het tarief daarom een
fiscaal karakter dragen.
Wanneer het echter niet in de eerste
plaats een fiscaal tarief is, maar als de
bedoeling is den invoer uit het buiten
land onmogelijk te maken, dan heet het
een beschermend tarief, dat de nijverheid
inderdaad beschermt, dat protegeerend
werkt, dat protectie wordt genoemd.
Nu is echter het tarief, hetwelk we
thans hebben, deels zwak beschermend,
deels fiscaal. En dat zal nu ook het ge
val zijn met het ontwerp van minister
Kolkman.
Nog moet de vraag beantwoord: wat
is grondstof? Het antwoord is vooreen
gewoon mensch gemakkelijk, niet voor
een wetgever, die ook rekening te houden
heeft met wets-uitleggingen van toe
komstige rechts- en linksgeleerdenen
ook met tegenstanders van zjjn ontwerp,
welke hem doen opmerken dat hetwelk
halffabrikaat is voor den een, grondstof
is voor den ander. Bijvoorbeeld leder is
een halffabrikaat, doch voor den schoen
maker grondstof. Deze bezwaren moeten
door de praktjjk worden toegelicht en
weggeruimd. De minister zal dan ook
wel degelijk rekening er mee houden.
Reeds is het ontwerp dan ook op bepaalde
punten gewijzigd, dank zij 't overleg
tusschen den minister en de Commissie
van Voorbereiding.
Zooals reeds werd opgemerkt, is het
hoofddoel de ontvangst van meerdere
baten voor de schatkist (fiscaal)dus
niet uitsluitend; maar er is tevens voor
gezorgd dat niet voor elk artikel waarop
een naar z'jn aard fiscaal recht zou
kunnen worden gelegd, zoodanig recht
wordt voorgesteld.
Niet voor elk artikel.
Als zoodanige fiscaal te belasten goe
deren zouden in aanmerking kunnen
komen alleen die welke in ons vaderland
groeien of gemaakt wordenals daar
zjjn: tabak, sinaasappelen,mandarijnen,
citroenen, vijgen, rozijnen, krenten, ar-
beidswerktuigen, petroleum, garens, met
uitzondering van wollen garens; enz.
Maar er moet by het heffen van fiscale
rechten ook rekening gehouden worden
met de eischeD van een goede handels
politiek. Zoo zou een invoerrecht op
garem geen ander gevolg hebben dan
dat de grondstof voor weveryen duurder
zou worden, en niet dat hier te lande
aan de garenspinnery eenige uitbreiding
van beteekenis zou worden gegeven. Een
recht op arbeidswerktuigen zooals nu
reeds onder de werking van het tegen
woordig tarief in menig geval wordt ge
heven, zal hier te lande geen uitbreiding
geven aan de fabricage van dergeiyke ma
chinerieën, terwyi daarentegen een recht
op kracht werktuigen wel degeiyk de
nationale industrie zal ten goede komen.
Een fiscaal recht op de andere hierboven
genoemden voorwerpen en vruchten zou
te verdedigen zyn't zyn genotmiddelen,
die men missen kan. Toch heeft men
by de vaststelliag van dat recht met
verschillende by-omstandigheden reke
ning te houden. By voorbeeld recht op
tabak wordt niet voorgesteld, omdat dank
zy het bestaande iage invoerrecht op
tabak (f0,70 per 100 KG.) Nederland de
tabaksmarkt geworden is voor geheel
Europaen dus een verhooging van dat
recht Nederlands positie op de wereld
markt zou kunnen in gevaar brengen.
Een recht op sinaasappelen door den mi
nister voorgesteld, is door hem ingetrok
ken, zwichten als hy deed voor zyn eigen
argument, dat deze vrucht, geiyk tot
heden, binnen het bereik van den arme
moet biyven.
Het zou derhalve onpractisch zyn hier
de belangen der schatkist de fiscale
belangen te doen wegenal mog8 't ook
waar zijn dat op dergelyke zaken een fis
caal recht past omdat zy toch niet hier
te lande groeien of vervaardigd worden
en derhalve de buitenlanders, die deze
goederen hier te lande invoeren, de bin-
nenlandsche concurrentie niet hebben te
vreezen, en derhalve, tenzy onderlinge
medewerking hun zulks belet, de ver-
kooppryzen kunnen verhoogen met het
bedrag van het verschuldigde invoerrecht,
zoodat dit uitsluitend werkt als een be
lasting op den consument (verbruiker).
Hiermee is ook rekening gehouden met
de heffing van een recht op petroleum,
een artikel dat in hoofdzaak in den
kleinen midden- en arbeidersstand wordt
aangewend voor verlichting en tevens
in de klein- en grootindustrie tot het
dry ven van motoren. Het recht mag mits
dien niet drukkend zyn, en voor de in
dustrie behoo/t zoo mogeiyk vrystelling
te worden verleend. Het recht op petro
leum wordt dan ook niet verhoogd, even
min als dat op thee.
Wat het invoerrecht op sinaasappelen
aangaat, zy nog eens opgemerkt, dat
deze vrucht door 't besluit van den mi
nister om de rechten op sinaasappelen,
mandarynen en citroenen terugtenemen,
in beter conditie ia gekomen dan te
voren.
Partydige bestryders van het ontwerp
hadden in blad en meeting als argument
daartegen herhaaldelijk dat recht op si
naasappelen gewraakt. Onder de macht
spreuken, waarmee deze tegenstanders
hun verzet trachtten te sterken, was ook
deze opgenomen„De Tariefwet belast
sinaasappelen met f 110.000."
Wie 't niet beter weet, zou hieruit
kunnen opmaken dat de sinaasappelen
tot nog toe onbelast waren, of zoo al,
dat zy dan toch nu veel hooger belast
werden. En toch is 't tegendeel het geval.
De sinaasappelen waren reeds belast,
en wel naar de waardeen nu werd
voorgesteld ze te belasten naar het ge
wicht; en wel f0,50 per honderd K, G.,
dan is dus een halve cent per kilogram.
By de bestaande Tariefwet waren ze be
last met 5 procent van de waarde, dat
is een halve cent per tien cent. Het nu
voorgestelde recht was derhalve voor-
deeliger en billyber. Want nu ontstond
de kans dat meer gaaf goed in consum-
tie zou worden gebracht, waar tot nu
toe de gave vrucht naar Duitschland
werd doorgevoerd, en het uitschot hier
bleef en met invoerrecht werd belast.
Nu zullen de sinaasappelen voortaan
heelemaal onbelast worden ingevoerd,
waardoor de toestand hierboven geschetst
wordt bestendigdhier te lande worden
de minder gave exemplaren in cor sumtie
gebracht, en naar Duitschland, waar zy
met een specifiek invoerrecht belast zyn,
en dus zou moeten betaald worden even
veel voor de gave als voor de slechte
vrucht, de goede exemplaren, gelijk het
belaDg van den invoerder meebrengt,
worden verzonden.
De minister had geweigerd de oorspron-
keiyke bepaling: een .recht volgens de
waarde cent per dubbeltje te her
stellen, en toen de meerderheid der com
missie zich verklaarde tegen een recht
volgens het gewicht trok hy zyn eigen
voorstel in, en nam hy tegeiyk het oude
recht weg, zoodat de genoemde vruch
ten iau,vrij zijn.
Overigens moet men niet denken dat
een heffing naar de waarde altyd min
verkieseiyk is, en een heffing naar maat
of gewicht (specifiek recht) het meest
gewenscht. De minister toch koos als
maatstaf de waarde, omdat hy die den
meest billyken viDdt. Hy ontkent niet
dat deze maatstaf tot te lage waardee
ring aanleidiDg geeft; het publiek wil
toch steeds trachten de waarde zoo laag
mogeiyk te bepalen, en daartegen moet
dan de administratie zich verzetten.
Daarom zyn andere oeconomen voor
een heffingsrecht naar het gewicht. Doch
deze heffing heeft weer dit tegen dat
minderwaardige artikelen dikwyis be-
trekkeiyk zwaarder zyn dan betere. En
zoo wordt dus het slechtste het zwaarst
belast.
Dit bezwaar werd ook geopperd door
den heer Reyne. Deze wyst er op dat het
ontwerp belast met f 5 per honderd K.G.
versche peren en met f 2 per 100 K G. ge
droogde, en besluit daaruit dat de Min.
peren van mindere qualiteit, dus bestemd
voor den minderen man, hooger belast
dan fyn fruit. Maar het is onwaar, dat de
minister hier niet zou gerekend hebben
met dit bezwaar.
Zyistra in vijn „De Tariefwet en zyn
bestrydiDg" zegt:
„Juist het tegendeel is waar. Hy zegt
in de Toelichting dat de voornoemde
vruchtensoorten met name zyn genoemd,
zij het ook dat voor vele daarvan een
zelfde recht kon worden voorgesteld.
Voorts kwamen enkele soorten voor een
splitsing in aanmerking, omdat het bil
lijk geacht;wordt de betere qualiteiten,
die onder de luxe-genotmiddelen gerang
schikt worden moeten, percentisch
zwaarder te treffen dan de meer gewone
soorten.
«Voor het overige houden de voorge
dragen rechten verband met de gemid
delde waarde en wordt het percentage
hooger of lager genomen, al naar gelang
de betrekkelijke-vruchtensoort al. dan niet
als consumtie-artikel voor de meergegoe-
den is aan te merken.
„By het voorstellen van de rechten op
fruit is er verder rekening mee gehouden
dat het gebruik van versch fruit zich ook
onder de minder bemiddelden uitbreidt
en daarom by de belasting van verschil
lende fruitsoorten matiging in acht be
hoort te worden genomen.
»De regeering legt een recht op de
druiven, ook al ter wille onzer steeds
belangrijker wordende druivencultuur.
Maar ten aanzien der wyndruiven uit
Italië eo Zuid-Frankrijk zy vermeld dat
deze in veel ruimer kringen der bevol
king worden genuttigd. De prys van deze
soorten varieert van 20 tot 36 cents per
KG. De invoer van deze goedkoopere
soorten die het Westland weinig concur
rentie aandoen vindt tusschen half
Augustus en half October plaats. Het
voorgestelde halve tarief vindt hierin zyn
verklaring. Voor de genoemde maanden
wordt nameiyk het tarief verlaagd."
Zoo is telkens met de belangen der
min dergegoeden gerekend.
26 Aug. 1912.
In den over 't geheel vredelievenden
stryd tusschen „openbaar* en byzonder
onderwijs blijkt de vrije school steeds in
vertrouwen by de natie te vorderen, de
openbare school een weinig achteruitte
gaan.
In Friesland is naar Het Volk meldt
de verhouding zoo, dat daar zyn 333
openbare scholen, vermindering 3; en
198 byzondere, vermeerdering 7. Tus
schen 1910 en 1911 nam het aantal
leerlingen aan de openbare school met
396 af, dat der byzondere toe met 813.
De groei der vrye school houdt dus
geiyken tred met den achteruitgang der
staatsschool. Wel zal deze laatste altyd
voor een groot deel der bevolking nood-
zakeiyk biyven. Maar het aantal vxye
scholen, in verhouding tot de steeds
meer algemeen wordende begeerte, is nog
veel te gering; gevolg van de financieele
moeiiykheden die nog steeds den bouw
van vrye scholen vergezellen.
Eerst wanneer in alle opzichten de
financieele rechtsgeiykheid tusschen
staatsschool en vrye school een feit zal
zyn, zal de vrye school, ook op Zeelands
platteland, en in Hollands groote steden,
zich onbelemmerd kunnen ontwikkelen
en kan de leus van Groen van Prinsterer
in vervulling gaan de vrye school regel,
de staatsschool aanvulling.
Dat die tyd komen zal, staat vast voor
een ieder die zien wil.
Palstaan hiertegen zal niet baten.
Het beste is dat de voorstanders der
openbare school, onder welke wy zeer
achtenswaardige mannen aantreffen, zich
in deze komende verandering schikken,
en door verbetering van het onderwas
leiding biyven geven aan den vredelie
venden kamp met de voorstanders der
vrye schoolmaar dan zy het een kamp
met geiyke wapenen.
Wat aangaat scholenbouw, opleiding,
en vergoeding voor leermiddelen is de
kamp nog ver van gaiyk.
Optochten en op Zondag
De heer J. Kuiper te Leeuwarden
schryft aan De Nederlander:
Zondag hebben wy hier een „Rooden
Zondag" gehad. Mr. PatyD, de nieuwe
burgemeester van Leeuwarden, had de
afdeeling „Leeuwarden" der S. D. A. P.
op dien dag verlof gegeven, een optocht
met muziek en vlaggentooi door de stad
te houden, ten gunste van het Algemeen
Kies- en Stemrecht. En de S. D. A. P.
heeft van die vergunning geprofiteerd.
Extra-trams voerden uit alle deêlen der
provincie leden en geestverwanten dier
party naar Friesland's hoofdstad, zoodat
ten laatste een optocht gevormd werd,
meer dan een kwartier lang en wel 2500
personen tellende. Ook verschillende Ned.
Herv. predikanten werden in den stoet
opgemerkt, die uit volle borst de socialisten-
liederen meezongen. Dat is iets anders,
dan den dag des Heeren heiligen en het
Evangelie verkondigen
My stellend op het standpunt dat alle
burgers evenveel recht hebben, doch dat
de rechten van dan één beperkt worden
door die vaD een ander, protesteer ik
tegen het verlof, aan de afdeeling der
S. D. A. Party gegeven, om de propa
ganda voor haar beginselen tot zelfs op
de publieke straat uit te strekken. Wil
men in vergaderzalen of zelfs in de open
lucht, op Zondag of In de week, propa
ganda voor zijn beginselen maken, dat
moet men zelf weten. wy leven in" een
vry land. Doch die propaganda moet
beperkt biy ven tot de plaatsen van samen
komst, die men gehuurd heeft of waar
van men eigenaar is, maar moet zich
niet, tot ergernis van andere partyen,
tot op de publieke straat uitstrekken,
wyi die aan allen behoorfc.(*) Waar zou
het heen moeten, als des Zondags de
bezoekers van de verschillende kerkge
bouwen in optocht en met muziek en
ontrolde banieren hun kerken verlieten
Zou dat niet noodwendig aanleiding tot
botsing geven? De Grondwet verbiedt
aan de Roomsch-Katholieken in plaatsen
van gemengde bevolking processies langs
de straat te houden. Zelfs de geestelijk
heid mag niet in ambtsgewaad op straat
verschijnen. Waar de wet dus wil, dat op
straat aan andersdenkenden geen erger
nis gegeven worde, daar is het myn
wensch, dat aan geen enkele party ver
gunning gegeven worde, om op Btraat
by wyze van optocht of anderszins pro
paganda voor party bedoelingen temaken.
Inzonderheid op Zondag moet dit niet toe-
j gestaan worden.
In hetgeen de heer K. schryft is veel
l waars.
j Dat wordt, schoon misschien onhe
il doeld, in menige gemeente, waar de
i overheid een beetje bang is voor dsn
l grooten mond van het socialisme, een
meten met twee maten.
Deze opmerking wordt in haar *lge-
meenheid niet door ons beaamd. Red Z.
Wie gal in den mond heeft, hem smaakt
alles bitter.
Een volle buik heeft geen ooren.
Als gy goede vrienden zyt met den
beer, houd dan de byi in uw handen.
Prys het koren niet, vóór het gedorscht
is.
Wilt g|j uit wandelen gaan, bid een
maal; wilt gy uit ryden gaan, bid twee
maal; maar wilt gy gaan trouwen, bid
dan driemaal. Ned.
Onze Pinkpillen zyn uitstekend om
de verloren krachten te herstellen en de
vermoeienis te bestreden. De vermoeide
vrouwen, de jonge meisjes door den groei
bl09darm geworden, alle degenen die zich
inspannen en vermoeiende werkzaam
heden verrichten, zullen een werkeiyken
steun ondervinden door van de Pinkpil
len gebruikte maken.
Leest hier wat onlangs Mejuffrouw Y.
Boonstra, geb. Dykstra, oud 58 jaren, wo:
nende te Amsterdam, 2. Spaarndammer
dwarsstraat n° 1, ons schreef:
„Ik verklaar met deze dat de Pinkpil
len my het meest mogeiyke goed hebben
gedaan en my van myne pynen in den
rug en van myne bloedarmoede genezen
hebben. Ik beveel de Pinkpillen warm
aan.»
Bussische spreekwoorden.
Als de vos slaapt, telt by in den droom
de hoenders.
Er is geen ziekte waarby de nalatig
heid gevaariyker is, dan b{j de bloedar
moede of slapte van het bloed. Deze ziekte
die vooral jonge meisjes, overwerkte per
sonen en hen die in hygiënisch ongun
stige omstandigheden werkeD, Jaantast,
maakt zich op zulk een geniepige wyze
van het lichaam meester dat zy reeds
tot volle ontwikkeling is gekomeD, wan
neer men ter nauwernood hare aanwe
zigheid heeft, bemerkt. Te juister tyd
aangepakt, is de bloedarmoede volkomen
geneesiyk, en daartoe is noodig een ver
sterkend middel dat de eigenschap bezit
de hoeveelheid roode bloedbolletjes te
vermeerderen en de zuurstof naar de
weefsels en spieren over te brengen. De
Pinkpillen zyn dat versterkend middel
en in de geneeskundige wetenschap is
er niets zoo zeker als de genezing der
bloedarmoede door de Pinkpillen. De
Pinkpillen zyn onovertroffen tegen de
bloedarmoede, de bleekzucht, de alge
meene zwakte en alle aandoeningen voort
komend uit een te zwak bloed.
De Pinkpillen zyn verkrygbaar h f 1.75
per doos, en f9 de zes doozen, by het
Generaal Depót der Pinkpillen, Van Ee-
ghenlaan 22buis, Amsterdamvoor Mid
delburg en omstreken by Joh. de Rqos,
Vlasmarkt K 157voor Goes by Gebrs.
Mulder; en in alle goede apotheken en
drogisteryen.
Toch een optocht Nu de burgemeester
van Den Haag geen toestemming heeft
gegeven den Rooden Dinsdag als ver
leden jaar te houden, spoort het party-
bestuur der S. D. A. P. aan om tegen de
beslissing in verzet te komen. „Men kan
ons, aldus het bestuur, niet verhinderen
op andere wettige wyze te demonstreeren.
De publieke straat is, ook zonder wei
gering nu eenmaal vry, ook voor ons,
óók op den Dinsdag der Kamer-opening,
en van die vryheid zullen wy dan ook
gebruik maken, en wel, nadat de Konink-
ïyke optocht is geëindigd.»
Nog een geweigerde optocht. Naar
het Hól. verneemt heeft de waarnemende
