Ho. 254 1912
Dinsdag 30 Juii,
te
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
2be Jaargang.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
een prljsc.
ende fabri
NMAKERS
o on (N. Br.)
stand en rang,
gemakkelijke
ORGELS,
van Ie klas
iet doorloopende
efd aanbevolen
R, Middelburg.
103.
aling vanaf f 3
as en franco.
I Té Ie
F, Kleverskerke.
3cF
ke blauwe
ope nieuwe
bij F. DUIJN-
in
ntje,
nieuwe Huif,
line,
el,
en Wielen.
ERSE, te Melis-
leveren tot en
by W. JOBSE,
Ot
d 5 maanden,
bij M. MAL-
erke.
OP
RIEMENS,
ostkapelle.
g Merrie
ooi bruin
eenoud, bij C.
IderWestdijk.
eere.
AARS,
er
kan gaan, be-
Vlissingen.
IJSMAN,
ke, Hoogelande.
er
üe Heil
INEPIER, Oude
MIDDELBURG-
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
De Imk en bare leislgei.
FEUILLETON.
ftetoi «ij ml slapen
BINHEMLJLHB,
ddelbnrg.
Sigaren-
itober
ARDE,
den.
Gedipl.
lOOOBl,
veulen,
O P
bij J. COP-
Middelburg.
*ders
E.
912.
gen 's morgens
van Middelburg
half 6.
zee.
er. 17 7.30 3,15
d 18 6,30 5,30
an. 19 7,30 8,15
s 20 7,30 3,15
en.21 7,30 1,—
nd 22 6,80 2,—
Öd.23 7,30 3,15
er.24 7,80 3,15
d.25 6, - 5 -
an.26 6, - 3,15
s. 27 6,80 3,15
"n.28 7.— 3.15
nd. 29 6,30 8,15
ijd. 30 7,30 3,15
er. 31 7,30 3,15
ce-TirwesMtow.
V:
tT*X(
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1.25
Enkele nummers0.05
UITGAVE DER FIRMA'S
EN
van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Familieberichten van 1—10 regels ƒ1.—, iedere regel
meer 10 cent.
Da Japanners zijn zooals bekend is
een practisch volk, by hen is algemeen
ingeburgerd een spreekwoord van den
volgenden inhoud
Eerst neemt de man een borrel, dan
neemt de borrel een borrel en dan neemt
de borrel den man.
Jammer dat bij ons te lande de men-
schen nog niet meer doordrongen zyn
van de waarheid dier letteren, en er
meer en meer met de drinkgewoonten
gebroken wordt, want de drinkgewoonten
zjjn nog op verre Da Diet uitgeroeid.
Slaan we den blik maar eens in bet
rond; dan bespeuren we dat de drank
komt bjj vreugde en droefenis n.l. b(j
geboorte van kinderen, by kraambezoek,
by begrafenissen, by familiebezoek, bij
de slachting in het najaar, en waar al
niet bij altijd drank.
Is het geen treurig gebruik dat de
dragers bij begrafenissen eerst een borrel
krijgen voor men naar bet kerkhof gaat.
Gebeurt het niet meermalen dat de
overledene een slachtoffer van den drank
was en toch gaan de omstanders maar
weer voert met drinken.
De drank is overal goed voor volgens
de gebruikers, bjj warmte, by koude, bij
slechten eetlust en wanneer al nietja
heeft zelfs bijzondere voedingswaarde.
Wie koud is, moet flinke beweging
nemeD of bij een flink haardvuur gaan
staan, of een warm kop koffie of thee
gebruiken. Wie vermoeid is, moet rusten
En wiens eetlust opwekking behoeft,
late zich onderzoeken door een docter
De alcohol verwarmt niet by koude,
verfrischt niet by warmte en bevordert
den eetlust niet, terwyi hy ook aan
vermoeiden geen kracht geeft. Hy is
geiyk een zweep voor de paarden. Het
dier wordt door de aanraking met de
zweep tot meer inspanning genoodzaakt
zoo ook de zenuwen en spieren van den
mensch door den drank.
De Kracht der spieron wordt door den
alcohol uitgezet tengevolge van het aan-
dryven der zenuwen.
Gelukkig wordt meer en meer den
strijd gevoerd tegen den alcohol, terecht
genoemd een uituoodigingsbrief van
de Koningin des doods voor een aante-
bieden drank by een gastmaal in de
De tegenwoordige lord-mayor van
Londen, sir Thomas Boor Grosby, heeit
reeds den ouderdom van 80 jaien bereikt
en is niet tegenstaande nog zeer monter
en gezond. Op de vraag hoe het komt
dat hy zoo jeugdig is gebleven, ant
woordde hy „In tyds gaan slapeD, wei
nig rooken en nog minder drinken
weet," ging hy voort, „dat men ons
voorhoudt6 uur slapen voor den man,
7 uren voor de vrouw en 8 uren voor
den idioot. Nu, hy die dit zegt is zelf
een idioot. Een langdurende nachfslaap
is de conditio sine qua non van een lang
leven."
,8ir Thomas is zelf geneesheer en de
uitslag, welken hy by zichzelven be
komt, is een bewys dat zyn voorschrif
ten ten minste niet slecht zyn. Dephy-
siologische werking en het wezen van
den slaap zyn nog niet genoeg nage-
vorscht, alhoewel niemand zynephysio-
logische waarde en zyn noodwendigheid
kan loochenen. Toch vindt men in het
verleden vele personen welke gansch hun
leven weinig geslapen hebben en die
nochtans zeer oud geworden zyn.
Het is genoeg bekend, dat Frederik de
Hroote in zyne jeugd het voornemen
maakte zich den slaap gansch te ont
leggen. Tengevolge zyner toenmalige
lichamelyke zwakheid, geloofde hy, dat
ZUC stervensuur spoedig zou slaan. Daar
god llorpheus de grootste tyddief is, zoo
stad des verderfs.
De d ank wordt immers uit graan
bereid dus is voedzaam
De voedingswaarde is echter een stroo
halm waaraan een drenkeling zich vast
houdt, want Professor Grützner, hoog
leeraar te Tübingen zegt daaromtrent
het volgendEr is veel gestreden, of
de alcohol al of niet een voedingsmid
del is. Ik meen dat hy het wel is, doch
alleen in theorie. Hy heeft n.l. eerst dan
als zoodanig waarde, als hy gebruikt
wordt in zulke groote hoeveelheden, dat
hy tegeiykertyd in hooge mate als ver
gift werkt en de spysvertering belem
mert. De alcohol is in dit opzicht te
vergeiyken met den geleerden beer, wiens
meester er zich op beroemde, dat het
dier in staats was vliegen voor hem te
vangen en te dooden. En toen bet eens
gebeurde, dat op het voorhoofd van zyn
meester een vlieg zat, nam de beer een
grooten steen en sloeg daarmee het
vliegje dood.
Weliswaar sloeg hy tegeiykertyd zyn
meester dood, maar toch had hy getoond
een uitstekend vliegenvanger te zyn.
De gevolgen zien we in de gewyde
en ongewyde schriften, ja overal, als we
maar zien en opmerken willen.
Lezen we niet van Noachs dronken
schap en den spot daarmede door een
zyner zonen.
Herinneren we ons niet dat Nabal zoo
dronken was dat zyne vrouw hem niet
kon spreken, na haar bezoek aan David.
We behoeven geene verre ontdekkings
tochten te doen om die voorbeelden uit
de ongewyde geschiedenis met duizenden
te vermeerderen.
We kunnen ze ook wel uit de omgeving
weergeven die verhalen, welke vreese-
lyke gevolgen doen zien waartoe drank
misbruik voert. Wat de drankgewoonte
medebrengtledige kerken, overvolle ge
vangenissen, vele sterfgevallen waarvan
de ziekte een gevolg was van die vreese-
lyke gewoonte.
Een Engelsche Zondagschoolonderwy-
zeres gaf eens, nadat het onderwys was
afgeloopen, aan eiken leerling een kaartje,
waarop de vraag was gedrukt: „Waar
voor behoor ik dankbaar te zyn Zy
verzocht hun den volgenden Zondag het
entwoord schrifteiyk te geven. De mee
ningen blezen den eerstvolgenden keer
besloot Prederik Diet meer te gaan slapen,
om zoodoende op zyn kortstondig bestaan
iooveel te' hebben geleefd als de andere
menschen welke de eene helft leven de
andere helft slapen. Vier dagen lang
hield hy, met behulp van sterke koffie,
dien toestand vol, docb werd daarna zoo
slaperig, dat hy overal, waar hy zich
bevond, insliep.
In zyn kroonprins jaren wanneer de
geneesheer hern veel beweging, onder
andere paardryden voorschreef, voldeed
hy aan dit voorschrift in de uren welke
hjj van zynen slaap afnam, om alzoo
geen tyd te verliezen. Als koning was
by overal bekend om zyn vroeg opstaan
in den zomer was hy reeds om 3 uur
's morgens aan 't werk, in den winter
een uur later. Vyf tot zes uren slapen
was hem voldoende en toch is hy 74Va
jaar geworden.
Ook Goethe, welke in zyn 83ste levens
jaar stierf, was er immer vroeg by des
winters stond hjj op om 6 uur, des zo
mers om 4 uur. Evenzoo verliep het met
Mommsen, welke zeer weinig sliep en
nochtans 86 jaar oud is geworden.
De beroemde philoloog Priedrich Thier-
sen, welke in zyn 76ste levensjaar stierf,
werkte minstens in zyn jeugd, opvol-
gentiyk eenen nacht door om den vol
genden te slapen, en zoo ging het immer
voort.
Doch degene die het record slaat, is
wel Alexander van Humboldt. Dezesliep
alt yd zeer weinig en werd daarentegen
90 jaren oud.
Ondanks dien hoogen ouderdom was
tamely k uiteenteloopengeheel eenig
was het antwoord, dat een meisje had
opgeschreven„Ik ben dankbaar, omdat
er in den hemel geen kroegen zijn."
Wat bittere ervaring moet noodig ge
weest zyn, om een kind dus te doen
spreken
Heeft niet een beroemd hoogleeraar
getuigd„Elke druppel alcohol is voor
den mensch vergif."
Het nalaten van drankgebruik heeft
groote voordeelen -- finantiéel, stofieiyk
en geesteiyk.
Finantieel door mindere uitgaven.
Stofieiyk door sterker weerstandsvermo
gen by ziekten, koude enz.
Geesteiyk door altyd frisch en beter
in staat te zyn zich den juisten toestand
tegenover zich zeiven intedenken.
Mochten er in de komende tyden
meerderen zich aangorden die niet drin
ken en niet schenken,
Tegen het laatste wordt wel eens
aangevoerd dat de gasten dan wegbiy-
ven, maar indien de gasten komen om
den drank en niet om den gastheer
dan kunnen ze ook net zoo goed weg-
biyven.
Indien deze woorden er toe medewer
ken dat men in meerdere gezinnen den
sterken drank buiten de woning bant
dan zal zich ondergeteekende grooteiyks
verheugen.
Ovezand. L. W. B. A. MULDER.
De werkzaamheden van de gemengde
Belgisch-Nederlandsche commissie voor
de kanalisatie van de Maas zyn ten
einde gebracht. N. C.
De Ned. Bond van Post en Tele-
graafbeambten de Post heeft tot den
minister van waterstaat het verzoek ge
richt, op 31 Augustus den Zondagsdienst
in te voeren.
Aan den directeur-generaal is gevraagd,
mededeeling te doen a van het tydvak
van de nachturen, die voor U/a rekenen;
b. het maximum aantal diensturen, dat
per dag aan het lager personeel kan
worden opgelegdc. zoomede de bere
kening van de uren van afwezigheid,
gereedmaken van materieel, enz. voor
het personeel, dienstdoende op trein,
tram of boot.
Vrijstelling van herhalingsoefeningen.
Bq kon. besluit is bepaald, dat geheele
of gedeellelyke vrystelling van herha
lingsoefeningen kan worden verleend aan
den ingeiyfde by de militielo. die, na
volbrachte eerste-oefening,- gedurende
zoodanigen tyd in werkelyken dieDstis
gebleven of gekomen, dat hy geacht
wordt in die mate te zyn geoefend, dat
herhalingsoefeningen voor hem niet of
slechts gedeelteiyk noodig zyn 2o. die
tjjdens den duur herhalingsoefeningen
onmisbaar is hetzy voor hst bedryf
waarin hy werkzaam is, hetzy voor de
instandhouding der middelen van be
staan van zyn gezin of van dat waartoe
hy behoort of waarin hy als pleegkind
is opgenomen, dan wel van personen die
hem in den eersten of den tweeden graad
van bloed- of aanverwantschap bestaan -,
een en ander ter beoordeeling van den
minister van Oorlog.
■erc tom rao-Txarcnn.
Vlissingen. Zaterdagnacht is in de
Schietbarak, welke op het terrein van
het fort Midden Reduit staat en toebe
hoort aan de Kon. Scherpschuttersver-
eeniging „Vlissingen", ingebroken, alle
ladeD in de loods waren opengebroken
en een en ander overhoop gegooid. Voor-
loopig werd geconstateerd dat er niets
was medegenomen. Het is de dief(ven)
biykbaar om geld te doen geweest, hoe
wel zulks niet in de barak bewaard
wordt. De maréchaussees zyn gewaar
schuwd en hebben de zaak in hauden
genomen.
De voordracht voor gemeenteveld
wachter te Wemeldinge bestaat uit: 1
Ohr. van Hoorn te Middelburg, 2 E.
Tange te Vlissingen, 3 J. van Westen-
brugge te Zierikzee.
Rilland. Een zes-jarig knaapje alhier,
had de onvoorzichtigheid uit eene fiasch,
gevuld met azynextract te diinken, met
het ongelukkig gevolg, dat het de k;el
brandde en onmiddaliyk geneeskundige
bulp moest verleend worden. Gedurende
enkele uren had het knaapje 't bewust-
zyn verloien. Thans is de toestand be
vredigend.
's Heer Hendrikskinderen. Onder
groote belangstelling, ook van velen uit
de omliggende gemeenten, had Zondag-
hij nog zeer frisch. Wanneer bij reeds
80 jaren achter den rug had, werkte hy
nog tot 2 en 3 uren 's nachts. Daarna
sliep hy 4 of 5 uren er. dit was hem
ruim genoeg om weer opnieuw met lust
aan het werk te gaan.
Op tachtigjarigen ouderdom verklaarde
hy zelf„Ik word oud en zou meer moe
ten slapen vier uren ten minste.* Wan
neer ik jong was, waren 2 uur nog vol
doende. En, daar men zich daarover
verwonderde, ging hy voort: „Het is
eene domheid te zeggen dat de mensch
7 tot 8 uren moet slapen; moest ik nu
20 jaren oud zyn, dan legde ik my op
eene sofa, sliep 2 uren en was weer frisch.
„Dan", antwoordde men, „is uw leven
tweemaal zoo lang als dat van andere
menschen -, het is daarom niet te ver
wonderen, dat gy zooveel werk kunt
verrichten."
Humboldt knikte met het hoofd en
lachte.
■Van Winckelmann, den vader der ar-
chelogie, wordt gezegd, dat hy gedurende
den ganschen winter niet te bed ging
en slechts aan zyn werktafel een weinigje
sliep. Op den dag gaf hij onderricht,
's avonds werkte hy tot laat in den n icht,
dan bleef hy in zyn leunstoel zitten en
sloot de oogen gedurende vier uren.
Eigeniyk kan men Winckelmann niet
een voorbeeld noemen van lang leveD,
daar hy maar den ouderdom van 50 jaren
bereikte.
Er zyn ook vele ongelukkigen welke
onvry willig den slaap ontberen moeten.
Hiervan zyn er velen welke een hoogen
ouderdom bekomen hebben.
Voor Carlyle, de bekende geschiedkun
dige, was „slaap ot slapeloosheid* eiken
avond een bangs vraag. Geen nacht ging
voorbij of by werd gewekt door allerlei
storende geruchten en meermaal moest
hy opstaan zonder gerust te hebben.
Nochtans bereikte hy den gezegenden
ouderdom van 85 jaren.
Ook Justus Liebig, de beroemde schei
kundige, kon den slaap moeiiyk vatten
en hy beklaagde zich telkens hierover.
Alhoewel hjj steeds met slapeloosheid te
kampen had, heeft hy nochtans 70'jaren
geleefd.
Benevens Humbolt, Goethe, Frederik
II, Mommsen en anderen kan men ook
den philosoof Beneke noemen, die zeide
„Hoe meer verstand iemand heeft des te
minder moet hy slapen."
Niemand heeft deze thesis tegenge
sproken, uitgenomen Arthur Schopen
hauer, welke juist het tegenovergestelde
verklaarde. Daarover beriep hy zich op
Descartes en Kant, die beiden zeer veel
sliepen. De slaap, zeide deze philosoof,
is voor den mensch, wat het opwinden
voor het uurwerk is. Hy is om zoo te
zeggen de dood, welke het gedurende den
dag versleten leven weer vernieuwt.
Schopenhauer z°lf sliep veel. Ik slaap,
zoo schreef hy op zeventig jarigen ouder
dom nog immer 7 en 8 uren en somtyds
wel 9 uren.
Voor den geschiedkundige Schlofler
was de slaap de gansche gezondheid.
Hy werkte ontegensprekeiyk veel, maar
gunde zich op tyd ook een goede rust.
avond de plechtige inwijding plaats van
het nieuwe Kerkorgel. In een passende
rede schets'e ds. Steenkamer het groote
voorrecht dat er in gelegen is om
zulk een instrument te mogen bezitten.
Het orgel werd bespeeld door dhr. Kooi
man uit Goes die zulks op waardige
wyze deed.
Te Vlissingen is opgericht een af-
deeling der Nederlandsche Vereeniging
tot afschaffing van alcoholhoudende dran
ken, aanvankeiyk met 14 leden. Tot
voorzitter werd gekozen de heer C. Vis
ser, werkmeester der Staatsspoor aldaar.
Zaterdag is te Domburg de ten
toonstelling van schilderyen van moderne
meesters geopend met een toespraak
van den heer Toorop. De burgemeester
van Domburg: de heer J. L. van Voort-
huyzeD, getroffen door het groote aantal
inzendingen en de warme belangstelling
voor de zaak, sprak er zyn blydschap
over uit, dat Tom burg zooveel artisten
van naam telde.
Onze berichtgever te Domburg sehryft
nog het volgende over deze tentoonstel
ling
De schilderyen, die alle frisch, kleurig
en zonnig zyn, zoowel als vele der
etsen bewyzen hoe ver men het in de
kunst kan brengen op dit gebied. De
schilderstukken van jkvr. van Heemkerk
alsmede die van den heer Schelfhout
trekken de aandacht door den byzonde-
ren stijl, n.l. het cubisme, waarin deze
zyn uitgevoerd. Dat het werk van den
heer J. Toorop mooi is, blykt daaruit,
dat het by velen de aandacht trekt. De
tentoonstelling die tot 19 Aug. geopend
biyft is een bezoek ten volle waard.
Vlissingen. Op kosten der afdeelingen
Vlissingen en Middelburg zal de boottocht
aangeboden door de stoomvaart maat-
schappy „Zeeland" aan de leden der Ned.
vereeniging „Onze Vloot" op Zaterdag
17 Augustus door muziek worden opge
luisterd. V G.
Oostkapelle. De uitslag der op heden
gehouden hu shouddijken schiatwed-
stryd der Kon. Erk. vereeniging „Soranus"
te Oostkappelle is als volgt.
Op de personeelebaau werden de pry-
zen behaaldie Jan Geldof, 2e Jan Wat-
te), 3e Bartel Wattel, 4e J. HaULijsse,
5e A. de Kam, 6e J. Wondargem, 7e E.
Alhoewel hy geen ooogen ouderdom be
reikte hy stierf in zyn 55a levens
jaar was hy zelden ziek. En was het,
dat hy eenmaal odgesteld was, dan sliep
hy dagen en nachten acntereen en de
gezondheid keerde by hem terug.
Ook Blumenbach, de beroemde natuur -
vorscher en physioloog, welke nagenoeg
88 jaar oud werd, stelde zich met een
goeden slaap tevreden.
Buiten zoovele anderen, welke een
goede rust genoten, kan men ook La
grange noemen. Hij legde zich om 12
uur te bed en ontwaakte eerst om 10
uur 's morgens. Door deze levenswyze
gelukte het hem den ouderdom der
psalmisten met eenige jaren te o ver
scheden.
Dat sir Thomas Grosby nu ook zegge
veel slapen om lang te leven is valsch.
Er zyn ook menschen, die door eene
goede rust een lang leven hebben ge
noten.
Wat is nu het beste? Wel, overdry-
ven is nooit goed,'tis geiyk langs welke
zjjde.
Iedereen voelt genoeg aan zichzelve
wat hy te doen of te laten heeft. Wjj,
van onzen kant, zullen ons wel wachten
iemand eene levenswyze op te dringen
en uw gestel zal u wel zeggen, of ge
veel of weinig slaap noodig hebt. in
ieder geval, nachtbraken is altyd slecht,
en, onder dat oogpunt, liggen er al veel
jong op het kerkhof, die beter hadden
gedaan om 10 uur naar hun bed te gaan
of zelfs met de kuikens te gaan slapen.
Centrum
