No. 252 1912 Zaterdag 27 Juli, 26e Jaargang NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. HISTORISGH CHRISTELIJK- VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK BIKH&HLAMÜ. Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. Gemeenteraad van Goes. PRIJS DER ADVERTENTIËN VEREENIfflNffSLEVEN. 1EDEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p. p. 1.25 Enkele nummers0.05 26 Juli 1912. De nieuwe Kamerpresident is door een deel der liberale pers al te licht bevon den voor hij gewogen is. De Zutfen&che Crt. heeft 't verklapt hy is een goeie, maarhy is Roomscb. Net als het ons antirevolutionairen ge durende een menschenleeftyd gegaan is. B8 sollicitatie was het stereotiep: een beste vent maar hy is fynhö heeft het petitionnement geteekend hy kerkt by de knikkers; hy is voor de „secteschool" hy is een dry ver, een anti, een „dol'leerende, een Kuyperiaan of heel professoraal uitgedrukt hy behoort tot het niet-denkend deel der natie. Hieraan is door het optreden van de Rechtsche kabinetten in de laatste jaren aanvankeiyk een eind gekomen. Maar wy zyn er nog lang niet. Alle lystjes van staats-professoren, bur gemeesters, schoolopzieners, notarissen, hooge rechteriyke ambtenaren ryksver- zekeringbank, en andere betrekkingen in den liberalen bloeityd heetten zjj betrekkingen, nu scheldt men ze aan die zyde baantjeszyn nog overwe gend vryzinnig; de antirevolutionairen komen er nog zeer schaars op voor, en Roomschen zyn witte raven. Het kabinet ga derhalve zoo maar stilletjes door, met te trachten ook deze zaak in het geiyk te breien. Sommige vryzinnige bladen en blaad jes worden daar wel een weinig onpas- seiyk van. Maar het recht moet zyn loop hebben. De Rotterdammer wydt een mooi klas siek woord aan de mogeiyke benoeming van een Roomsche tot voorzitter der Tweede Kamer. Zy bespreekt daarby ook het bezwaar der afwyking van de ge woonte. Ook wy koesteren grooten eerbied voor velerlei ongeschreven regel, die mede ons Staatsrecht beheerscht. Naast de geschreven wet geldt ook velerlei ongeschreven recht, met name in ons Staatsbestel. Toch verdient zulk een traditioneele regel dan alleen handhaving, indien daarin metterdaad een rechtsbeginsel schuilt. Dit nu is hier niet het geval. Vooreerst heeft tot nu toe, voor zoo ver wy ons herinneren, de r. katholieke party nog nooit verkeerd in een positie als thans, dat één harer leden de door den gang van zaken aangewezen man was om voorzitter te worden. Van een traditie in den eigeniyken zin is hier alzoo geen sprake. Eer van een gewoon verloop van zaken zonder rechtelyke beteekenis. Maar voortB berust ons staatsrecht op het beginsel, dat godsdienstige be- lydenis, als alle andere dingen geiyk staan, geen invloed mag uitoefenen by het bekleeden van ambten. Wy zouden alzoo een schrede terug doen, indien alleen om zyn belydenis een uitnemend candidaat van het presidium bleef geweerd. Niet minder juist is de opmerkiDg door een r.-k. Kamerlid in Het Centrum ge maakt Dat by het doen van benoemingen herhaaldeiyk Katholieken werden ge passeerd, alleen omdat zy Katholiek waren en Anti-Revolutionairen trof gewooniyk een zelfde lot was be kend. Voor zoover noodig hebben het de „Graag-op-Baantjes"-tabellen nog eens afdoende bewezen. Wat men echter tot heden nog niet had verkregen, was: der liberalen bekentenis, dat het zóó is. Steeds ver school men zich achter de „bekwaam heid en geschiktheid". Thans is de bekentenis erhet Cen trum heeft er dezer dagen reeds aan herinnerd. Van harte verheugen we ons daar over. Dat jbr. v. Nispen tot Sevenaer alle bekwaamheid en geschiktheid bezit om Voorzitter der Tweede Kamer te wor den, wordt ook van vryzinnige zyde ronduit erkend. Maar niettemin zal hem één ding in den weg staan hy is Roomsch. Dat verklappen ons de vryzinnigen zelf, o.a. de Zuiphimche Courant. Zelf hebben ze dus eindeiyk hun schynheilig, leugenachtig masker, weg geworpen, en vertoonen ze zich, geiyk ze zyn volgens eigen bekentenis staat het thans vast, dat niet alleen op be kwaamheid en geschiktheid wordt ge letwaariyk een feit van biteekenis. Later, zal nog wel gelegenheid zyn eens hierop nader terug te komen; voor heden slechts dit: meer nog dan vroeger is het thans plicht geworden voor een ieder, die voordrachten of aanbevelingen ontvangt, door vryzinni gen opgemaakt, ernstig na te gaan, of soms ook personen, die rechts zyn, alleen omdat ze rechtsch zyn, worden geweerd. De schryver heeft geiyk. Tot in de kleinste plaatsjes kan men somwyien dat kleinzielig gedoe nog waarnemen, dat weren van een man van Rechts voor de lyst niet omdat hy niet bekwaam is, maar omdat hy man van Rechts is. Een kwaad dat nu eindeiyk de wereld eens uit moet. Invaliditeitsverzekering. Het Volk deelt mede, dat tot nog toe het overleg tusschen de commissie van voorbereiding en de regeering bitter wei nig resultaat oplevert. Ter motiveering van die uitspraak meldt h6t blad: Tal van verdedigde wenschen vry- stelling van de laagste loonen, verla ging van de leeftydsgrens tot 65 jaar, vol loon als pensioen, weduwenrente naast weezenrente en verleening van invaliditeitsrente by verlies van de helft inplaats van 2/b van het loon, stuiten af op den onwil van den mi nister om den Staat eenige biyvende bijdrage te doen verleenen anders dan de f 7,300,000 vaD den overgangsiyd, zoodat verbeteringen slechts te ver krijgen zouden zyn, door of verhoc- ging der premies of verlaging der uitkeering. Ingrypende wyzigingen in den tech- nischen opzet der wet zyn bovendien reeds daarom onmogeiyk, omdat de afjakker-methode, die tot de commis sie-vergaderingen in het midden der vacantie hebben genoopt, ook totom- vangryke berekening geen tyd laat Slecht of goed voorbereid, moet de wet in October in openbare behande ling komen. Alleen op ondergeschikte punten zal nog overleg gepleegd worden met den wiskundigen adviseur, die tjjdens dit overleg met vacantie afwezig is. Deze punten betreffen de mogeiykheid, om de gestorte premies ten goede te doen komen ook aan hen, die opge houden hebben loonarbeider te zyn, de uitkeering van weezenrente ook aan kinderen van vaders die reeds invaliditeitsrente genoten hebben en verhooging van de leeftydsgrens van weezen van 13 tot 16 jaar. De toon van het blad is, zooals men zie}.'Nurksch. Alleen het woord „afjakker-methode" duidt reeds voldoen- de aan, hoe boos men ook in socialisti sche kringen is, dat met de Invaliditeits wet spoed wordt gemaakt. Het geheele bericht is dan ook met de noodige reserve op te vatten. Centrum. UITGAVE DER FIRMA'S EN Zitting van Donderdag. Voorzitterde heer burgemeester. Af wezig de heeren Dekker, Pilaar en Von Schmidt. Ingekomen: goedkeuring der verorde ning tot heffing van leges ter secretarie en rechten voor huweiyksvoltrekking proces verbaal van kasopneming by den gemeente-ontvangergoedkeuring af- en overschry ving op de gemeentebegrooting voor 1911rekening over 1911 van de vereen'ging van werklieden beschikking op de aanvrage van toepassing van art. 9bis der wet van 24 Mei 1897, Stbl, 166 circulaire van de ver. tot bevord. van onderwys in handenarbeid in de prov. Groningen, Friesland, Drente en Overijsel. Tenslotte is nog ingekomen een ver zoek van eenige heerenom aan hen grond af te staan tot oprichting van een coöperatieve beetwortelsuikeifabriek by Goes ten Westen van de haven. Daar by wordt gewezen op de groote voor- deelen, die deze fabriek voor de gemeente zal meebrengen. Ten Oosten van de haven vraagt men een strook, om de haven aldaar te verbroeden. Aangeboden wordt f3500 per H.A. By hetzelfde verzoek wordt vergunning gevraagd om een tram aan te leggen over den 's Heer Hendriks- kinderendyk te midden tusschen het bebouwde deel door en vervolgens achter de Westerstraat door de weide en langs den grond by de begraafplaats met bocht langs de gasfabriek en verder langs den dykweg tot de geprojecteerde fabrieks terreinen de vaargeul naar Sas van Goes te verbroeden, het spoelwater, enz. in de haven te loozen, voor lading en lossen do haven, de terreinen te gebruiken, elevators, beschermd door viaducten, op te richten. Dit verzoek, onderteekend door de hh. J. A. van Heel, W. Kakebeeke en H. A. Hanken, wordt voor kennisgeving aangenomen, en voor wat het laatste betreft, in handen van B. en W. gesteld ten fine van nader advies. Op de aanvragen tos afschryving van schooleeld wordt met algemeens stem men gunstig beschikt overeenkomstig het advies van de financiëele commissie. Het verzoek der afd. Goes van den Ned. bond van onderwyzers, om wyziging der bestaande salarisregeling van het perso neel aan de O, L. scholen wordt ingewil ligd, ingaande 1 Jan. 1913. Het le suppletoir kohier hondenbelas ting dienstjaar 1912 wordt vastgesteld tot een bedrag van f34. Op voorstel van den heer Temperman wordt de bespreking over de benoeming van een hoofd voor het herhalingsonder- wys, waarvoor de heer C. Kloosterman is voorgedragen, uitgesteld, om na afloop der vergadering in geheime zitting te doen plaats vinden. Aan de orde is de benoeming van een lid in de commissie van toezicht op het lager onderwys ter voorziening in de vacature, ontstaan door het vertrek van dhr. Boomsma. Door de commissie wor den aanbevolen de heeren E. C. van Dis sel en J. von Boven. De heer Donner spreekt zyp verwon dering uit over die aanbeveling. Ik had gehoopt, aldus spr., dat de heeren van de commissie een andere aanbeveling hadden gedaan. Ik ben teleurgesteld. Zooals men weet bestaan er behalve de openb. scholen ook nog 3 byzondere scholen benevens nog 3 byz. bewaarscholen. Ik vind de commissie van toezicht, zooals wy die thans hebben, te eenzijdig en daarom had ik gaarne, dat ook een lid van andere richting hierin werd beDoemd. Ik geloof niet, dat er opzet in het spel is, doch de heeren zullen er niet aan gedacht hebben. Laat ons daarom ook buiten de aanbeve ling gaan. Ik zou het niet meer dan billijk en recht vindeD, evenals b. v. by de com missie voor het M. O. waarin ds. v. d. Veen en dhr. Stieger zitting hebben. De heer Donner stelt daarop voor ook van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Familieberichten van 1—10 regels 1.—, iedere regel meer 10 cent. ds. Steinz voor benoeming in aanmerking te laten komen, in welken Hervormden predikant hy een waardig opvolger van den heer Boomsma ziet. De voorz. maakt geen bezwaar buiten de aanbeveling te gaan. Indien de Raad eenstemmig biykt-, zal er dus gestemd worden op de heeren van Dissel, van Boven of ds. Steinz. De heer De Witt Hafaer kan zich er niet mee vereenigen. Wy hebben, zegt spr., een aanbeveling van 2 heeren en moeten ons daaraan houden. We kunnen hier wel verschillende namen noemen, maar dat zou tegenover de heeren van de commissie onaangenaam zyn en ten gevolge kunnen hebben, dat zy hun man daat neerleggen. De voorzitter vindt afwyking van de aanbeveling geoorloofd. Di heer Hollmann zegt dat er maar twee namen op de aanbeveling staan, doch dat wy in de keuze niettemin vrij biyven. De heer DonnerDus wy mogen, dunkt my, wel buiten de aanbeveling gaaD. Nu zyn er 3 namen genoemd.Waren er 10 ge noemd, welnu, dan was het een tiental. De heer Hollmann is toch tegen het noemeD van meerdere namen. Met 7 tegen 3 stemmen (op ds. Steinz) wordt de heer K. C. van Dissel benoemd. Voor de voordracht voor twee leden van het college van zetters worden de volgende dubbeltallen aanbevolenEerst8 dubbeltal, D. Denker (aftr.) en M. Baiten- dyk voor no. 1eerste dubbeltal, L. de Beste en 8. van der Peyi voor no. 2 der aanbeveling; en voor het tweede dub beltal J. F. van der Leeuw (aftr.) en S. de Koning, no. 1, en tweede dubbeltal P. BuiteDdyk en F. Sandyck, voor no. 2 der aanbeveling. De Raad plaatste op genoemde dubbel tallen no. 1 D. Dekker (aftr.) en L. de Beste en no. 2 J. F. v. d. Leeuw (aftr.; en F. Sandyck. Mej. J. H. de Jonge wordt met alge- meene stemmeD als gemeente-vroed vrouw herbenoemd. Aan de orde is het verleenen van eervol ontslag aan dhr. J. J. Nysse als onder- wyzer aan de O. L. school B. De heer De Paauw vraagt, of in de vaca ture weder zal worden voorzieD, hetgeen de voorz. bevestigend beantwoordt. Zou het, aldus dhr. De Paauw, geen overweging verdienen die vacature niet te doen vervullen met het oog op het kleine getal leerlingen, en van 2 klassen één te maken De voorzitter oppert bezwaren en ge looft dat de klassen te grooten omvang zouden krijgen. De heer Hollmann zegtWy hebben op 't oogenblik alleen mat het verleenen van ontslag te doen, niet met het vervullen van de vacature. Dit staat immers niet op de agendal De heer Donner gaat niet mede met deD heer Hoilmann. Wanneer wy, aldus spr. met een ontslag te doen hebben, dan mag elk lid aan B. en W, vrageD, welke hunne voornemens zyn met be trekking tot het vervullen van de vaca ture, evenals wy ook by het volgende punt, ontslag mej. Goedbloed tegen 1 Aug., mogen weten wat de plannen van B. en W. zyn. De heer Hollmann is het niet eens met den heer Donner en vindt, dat alleen behandeld moet wordeD, wat op de agenda staat. Andere zaken volgen na afloop van de agenda. Het gevraagde ontslag wordt eervol verleend. Eveneens eervol ontslag aan mej. A. J. Goedbloed als onderwijzeres aan school B met ingang van 1 Aug. Voorstel tot het verleenen van een gratificatie aan den onderwyzer van school B, dhr. C. J. Snouck voor het ty- deiyk waarnemen van de betrekking van H. d. S. B. en W. stellen voor hem f 100 uit te keeren. De heer Temperman heeft geen bezwaar maar vraagt zich wel af, of dat n'et te karig is. De heer Snouck heeft volgens spr. zich uitstekend van zyn zaak ge kweten en vindt flOO met het oog op de verantwoorde] yke positie inderdaad te weinig. Hy stelt voor f150 er voor uit te trekken. De heer Donner gaat niet accoord met dit laatste voorstel en vindt flCO genoeg voor die 5 maanden, Waar moet het heen, zegt spr. wanneer wy zulke hooge gratificaties gaven! Er zyn meer ambte naren, op de secretarie b.v., die ook wel eeiis meer doen dan zy verplicht zyn. De heer Snouek zal zeker met f100 te vreden zyn. De heer Hollmann neemt een anderen maatstaf aan en wil zooveel geven, als da vorige hoofdonderwyzer in dien tijd zou genoten hebben d.i. f 135.40. De voorz. vindt dit een gevaariyk stand punt. De heer Snouck zou voor hetzelfde werk evengoed iemand hebben kunnen vervangen die by korteren diensttyd veel minder genoot en dan zou naar den ge noemden maatstaf de gratificatie ook minder zyn. Er moet een afgeronde som gegeven worden en we hebben geen reke ning te houden met het salaris van den voorganger. De voorzitter rekent voor, dat fl.00 niet te weinig is, doch royaal genomen. By stemming wordt het voorstel van B. en W. met algemeene stemmen aan genomen. Op verzoek van dhr. P. de Dreu wordt de erfpacht a ter mijn van reeds by hem iD gebruik zynden gemeentegrond met 25 jaar, dus tot 1937 verlengd, wanneer de erfpacht van andere grondeD, by hem in gebruik, ook afloopen zal. De rekening over 1911 van het Gast- huisbestnur wordt goedgekeurd, bene vens de rekening over 1911 van het Burgerl. Armbestuur. De gemeentereke- Ding over 1911 sluit met een batig saldo van f3211.55 en zal ter visie ligg9n. Aan het verzoek van deBouwvereeni- j ging „Help U Zeiven", om aanwyzi g van rooilijn voor het plaatsen van een yzeren hekwerk voor woningeD aan den j Heernisseweg zal overeenkomstig het I advies worden voldaan, i Bij rondvraag herinnert de heer Tem- f perman aan het ongeluk met de sluis- deuren aan het Sas, dat hem op het idee gebracht heeft een dryvende bok aan te schaffen voor het lichten der I deuren, die het werkvolk meer waarborg I voor veiligheid zou bieden. Bovendien acht spr. het zeer gewenscht, ook met het oog op de scheepvaart, die zich meer I en meer uitbreidt, dat er een stel reserve- f deuren aanwezig is, voor het geval ze j weer onklaar worden. Voorloopig althans een stel buitensluisdeuren, f B. en W. zullen over de zaak rapport uitbrengen. De heer Hollmann vraagt naar de f oorzaak van het ongeval. i De voorzitter antwoordt, dat de kabel gebroken is By onderzoek was deze in orde bevonden, tr-rwyi de voorzichtigheid in acht genomen was. De ooizaak is niet na te gaan. De heer Hollmann had hooren zeggen, i dat de kabel al 25 jaar oud was, en vindt dat veel te oud. f De heer Temperman heeft een onder- zoek ingesteld en den kabel zuiver be- vonden. Het is dus aan een ODgeluk te l wyten. I De Raad gaat hierop in geheime zit- j ting tot behandeling van punt 5 der i agendabenoeming van een hoofd voor het herhalingsonderwys. j Met algemeene stemmen wordt daarna in de openbare zitting de heerC. Kloos- j terman benoemd. i Ned. \er. van Chr. Kantoor en Handels bedienden. Donderdag 1 Augustus hoopt bovenstaande Vereeniging een Zomer vergadering ta houden in het Park Birk-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1912 | | pagina 1