No. 240 1912 Zaterdag 13 Juli, 26e Jaargang. NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND 6HRISTEUJK- HISTORiSeh Hugo Jaasz,, de Stedehode m Middelburg. VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed. S. J. DEJONGE-VERWEST, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN PROVINCIALE STATEN FEUILLETON. IEDEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p. p1.25 Enkele nummers0.05 UITGAVE DER FIRMA'S EN van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Familieberichten van 1—10 regels 1.—, iedere regel meer 10 cent. Zomerzitting. Vergadering van Vrfldag 12 Juli. Voorzitter de heer mr. H. J. Dijck- meester, Commissaris der KoDingin. Aanwezig leden. Afwezig met ken nisgeving de heeren Overeenkomstig de desbetreffende voor stellen van Ged. Staten, wordt besloten tot het toekennen van subsidie aan de gemeenten Nisse, Veere en Burgh, resp. van f 27B, f 450 en f 100 in de kosten der gemeentelijke huishoudingen over 1912. Vervolgens werd besloten tot verhoo ging tot fBOOO van het maximum van het subsidie toegekend aan de ambachts school te Middelburgtot het verleenen van een subsidie tot een maximum van f1600 voor de jaren 1913 tot en met 1915 aan de ambachtsschool te Zierikzee, en tot een maximum van f 2000 aan de ambachtsschool te Oostburg. Subsidie ambacht-teekenschool te Oostburg. Bjj de behandeling van het voorstel tot toekenning van eene subsidie van f 150 per jaar voor de jaren 1913 tot en met 1915 aan de ambacht-teekenschool te Oostburg, vereenigden in één afdeeling alle leden zich met het voorstel van Ged. Staten. Een der leden ergerde zich tan de woorden van Ged. S.atenAan deze handelwijze moet, naar wy meenen, een einde gemaakt worden door een andere redactie der voorwaarden". Het heeft er veel van, of bij het be staan der Ambachtsschool van Oostburg heeft voorgezeten het doen van listige kunstgrepen om tot zijn doel te geraken; de voorwaarden hadden minder scherp gesteld kunnen worden. Verder wees dit lid er op, dat Oostburg niet meer kan geven dan f10, daar het een arme ge meente is. Een ander lid vond het bedenkelijk om, waar de ambachtsschool gesubsi dieerd wordt, ook de teekenschool te gevenwaarom niet één lichaam Dit geeft een verwarde administratie. Opgemerkt werd, dat het Rijk zelfde splitsing aan de hand doet. Ged. Staten merkten hierbjj op, dat er bij hen niet heeft voorgezeten het doen van listige kunstgrepen door ambachts school of gemeente, terwijl deze alinea alleen op de gemeente slaat. Inderdaad is f 10 voor Oostburg veel te weinig. Ook werd opgemerkt, dat de omlig gende gemeenten niets geven en zekerlijk ook wel kunnen bijdragen. In de derde afdeeling meende men, dat in het besluit dient te worden op genomen, «dat het Rijk ook een bepaalde subsidie bijdraagt.* 41 Een verhaal uit het jaar 1567, door CHR. HONDIUS. Slot. Ged. Staten stellen voor in hun voor stel te lezen„door het Rjjk eene sub sidie worde verleend van ten minste f600 per jaar. Vervolgens was aan de orde het voor stel van Gedeputeerde Staten tot afwij zing van het verzoek van het bestuur van den teekencursus te Aardenburg om subsidie. In een der af deelingen had een lid zjjn spijt uitgedrukt, dat geen subsidie zal worden verleend, waar de teeken cursus zéér nuttig werkt. Vanwege Ged. Staten was medege deeld, dat, de vereeniging voor subsidie zal worden voorgedragen als zij zich evenals andere cursussen aan het staats toezicht wil onderwerpen en subsidie van de Regeering verkrijgt. Besloten werd eene wijziging aan te brengen in de voorwaarde van het sub sidie, voor 1912 aan de vereeniging „Vereenigde Handwerkslieden" te Ter- neuzen en vervolgens behandeld de an dere vragen betreffende: De teekensoholen te Terneuzen. By de behandeling van het voorstel tot subsidie verleening aan de avond vakschool te Terneuzen, werd in twee afdeelingen gelijktijdig het voorstel behandeld tot subsidie verleening aan de teekenschool der Christelijke werk- liedenvereeniging Rom. 13 1 en werd vooral opgekomen tegen den onwil der vereenigingen om tot samensmelting over te gaan. In eene afdeeling verklaar den zich 3 leden tegen subsidie aan beide vereenigingen en in de andere 7terwijl de overige leden zich hier voor verklaarden. In de derde afdeeling werd deze zaak meer besproken bij bet voorstel tot subsidieering van de Christelijke werk liedenvereniging, en verklaarden 8 leden zich voor en 3 zich tegen het voorstel terwijl een lid zich zjjn stem voorbe hield. De voorstellen tot het verleenen van een subsidie van f125 per jaar voor de jaren 1918 tot en met 1915 aan de ver eeniging Ambachtsbelang te Axel voor hare teekenschool; tot wijziging der voorwaarden voor het aan de Zeevaart school te Viissingen toegekende subsi die; tot toekenning van een subsidie tot e$n maximum van flOOO voor de jaren 1913 tot en met 1915 ten behoeve van de Handelschool te Viissingentot een maximum van f 500 voor den Han delscursus te Middelburgtot eeD maxi mum van fSOO voor den Handelscursus te Zierikzee; en tot een maximum van f200 voor de Kantwerkschool te Sluis werden aangenomen en daarna behan deld de kwestie van den Wel trachtten Egmond en Hoorne hem van zijn plan af te brengen en hielden daartoe met hem een mondgesprek te Willebroeck, maar hij bleef bij zjjn besluit. Reeds 29 Maart waren de predikan ten der Hervormden te Gent vóór den Magistraat ontboden en hun kerk ge sloten en ook hier te Middelburg ge schiedde dit omstreeks dezen tjjd. 't Is slechts een klein getal hervorm den dat we op een Zondag in de maand Juni van datzelfde jaar ten huize van Sal vador de la Palma vergaderd vinden, maar onder hen bemerken we ook Hugo Jansz. Van openbare prediking was reeds sedert weken geen sprake meer; de schuur buiten de Zuid Dampoort was reeds lang gesloten. 'tWas dan ook een waagstuk nog een godsdienstige samenkomst te houden. Men had echter behoefte om elkander te spreken en te troosten. Den 5en Mei was Pieter Haeck openlijk van de pui van 't stadhuis ingedaagd, Dientengevolge hadden de hoofden der Hervormden hun heil in de vlucht ge zocht en steeds meerderen bereidden zich voor, om de stad te verlaten en in het heibergzaam Norwich toevlucht te zoeken. Nadat de W9inig aanwezigen stilzwij gend hebben plaats genomen - van zin gen kon wegens 't daaruit voortvloeiend gevaar geen sprake zjjn opende Sal vador de la Palma zijn Liesveldschen bijtel en troostend klonken de woorden uit dat oude boek. Maar menigmaal wordt de leziDgon derbroken, wanneer de psalm zoo treffend herinnert aan het leed, dat men reeds heeft doorgemaakt en hetgeen nog te vreezen is. Maar nadat de lezing van het Schrift gedeelte met een dankgebed is besloten Iram Hansweert—Vlake. Bjj de behandeling van het voorstel om af te wijzen de verzoeken van de Raden der gemeenten Wemeldinge, Ier- seke en KruiningeD, om niet .over te gaan tot den aanleg van een tramweg tan Hansweert naar het station Vlake, werd in alle afdeelingen opgemerkt, dat er voor Ged. Staten geen redenen be stonden om de beslissing en gunning op de aanbesteding niet aan te houden tot na de zitting der Provinciale Staten. In een afdeeling werd door een lid medegedeeld, dat hij in de najaarszitting niet tegen den aanleg der tram is opge komen omdat hem verzekerd werd, dat reeds bestellingen gedaan waren. In alle afdeelingen waren leden die de houding van Ged. Staten juist noem den, terwijl ook opgemerkt werd, dat geen nieuw licht is ontstoken. Een lid drukte zjjn-spjjt uit, dat hjj het request geteekend heeftlater hoorde hij dat het nog wel 10 jaar duren kan voor de groote tram zal loopen. Ook het finan cieel voordeel, dat een gevolg zal zjjn, werd bepleit, doch van andere zjjde be streden. Van de zijde der Ged. Staten werd o.a. opgemerkt, dat een der redenen, waar om de bestelling van het materiaal en de aanbesteding der baan niet langer werden aangehouden is, de verwerping met 28 tegen 12 stemmen vaD het inder tijd gedane voorstel tot aanhouding der te nemen beslissing over het voorstel tot den bouw van de tramlijn. Ook werd er op gewezen, dat wel degelijk reeds in het najaar verschillende zaken tot stand waren gebracht, en dat als de Rijkswaterstaat in het vorig jaar geen bezwaren had gehad, dat dan de bestelling van bet materiaal reeds op dat tijdstip plaats zou gehad hebben. In een der afdeelingen werd bepleit, om alsnog door rouwkoop de zaak onge daan te maken, welk idee 4 leden onder steunden, terwijl 8 er zich tegen ver klaarden. In de andere afdeelingen werd niet gestemd. Verbinding tusschen Zuid- en Noord Beveland. Volgens het afdeelingsverslag gingen in alle afdeelingen stemmen op, dat het voorstel van Ged. Staten inzake verbe tering van de middelen van gemeenschap tusschen Zuid- en Noord-Beveland Diet in het belang van laatstgenoemd eiland is en werd spijt uitgedrukt, dat niet meer rekening is gehouden met het rapport der Commissie vaD onderzoek. De natuur lijke verkeersweg tusschen de eilanden werd genoemd Wolfaartsdijk-Kortgene en niet via Katscheveer. De opbrengst van ateigerrechten is daar alleen hooger en de godsdienstoefening als geëin digd is te beschouwen, dapx ontvouwt de la Palma een kort geleden ontvangen brief, gericht aan de overgeblevenen uit de Middelburgsche gemeente. 't Is een troostbrief van Gelein Jansz. d'Hoorne, die met het grootste deel der gemeente te Norwich een veilig toe vluchtsoord heeft gevonden en van daar uit door dezen brief zijn gemeenteleden te Middelburg nog wenscht te troosten en bemoedigen. Huge Jansz. vooral, volgde met nauw lettendheid de leziüg, en ook hij had moeite om zijne tranen te weerhou den immers de heerlijke tijd onder het gehoor van Gelein Jansz d'Hoorne doorgebracht kwam in herinnering. 't Was of al de uitgewekene vrienden wederom iD den kring werden gezien, als men hunne namen hoorde noemen. Hoeveel hadden ze doorstaan, eer ze veilig te Norwich waren En zouden ze wel ooit weer in hun vaderland terugkeeren Gelukkig dat ook de troostbrief ein digde met de vermaning om alles toe I te vertrouwen aan den Heer der Heeren. Wel scheen de toekomst donker, wel door het aanleggen van deRotterdamsche boot. In elk der afdeelingen werd ook be toogd, dat de Provincie allereerst de over- zetveeren moet afkoopen. De geldelijke bezwaren zullen ruimschoots vergoed worden door de betere communicatie middelen van een welvarend eiland in ODze Provincie, dat toch door zijn lig ging reeds zoo afgesloten is. Stemmen gingen op, tot subsidieering van de bestaande veerschippersterwijl er opgewezen werd dat geen cijfers aan wezig zijn van een eventueel te maken haven voor de motorbooten. Door Ged. Staten werd opgemerkt, dat volgens hun voorstel er driemaal per dag vebinding zal zijn tusschen Kortgene, Kats—Zierikzee; welke de juiste verbin dingsweg zal zjjn, zal de tijd leeren als de tram er is. By de stemmingen bleek, dat 18 leden voor en 10 leden tegen waren terwijl 9 leden zich hun stem voorbehielden. De Provinciale stoombootdienst op de Ooster-Schelde. Uit het afdeelingsverslag over hét voor stel van Ged. Staten tot afwijzing van verzoeken om de booten van den Pro vincialen stoombootdienst op de Ooster- Schelde te doen doorvaren tot Viissingen blijkt, dat in alle afdeelingen zich stem men verhieven vóór het doorvaren naar Viissingen omdat men daardoor vermeer dering van bet vervoer tusschen Schou wen en het 4e en 5e district verwachten kaD, terwijl bovendien te Viissingen is de constructiewinkel voor den provinci alen stoombootdienst. In eene afdeeling achtte een lid het het beste, dat de toestand blijft zooals die thans is, doch dat de boot, welke om ongeveer half elf uit Zierikzee te Mid delburg aankomt, later doorvaart naar Viissingen. Nog werd er op gewezen, dat te Viis singen een zeer geschikte aanlegplaats is binnen de sluizen en dat nu de boot het grootste deel vaD den dag werkeloos te Middelburg blijft liggen en veel nut tiger zou werkzaam zijn, als zi) doorvoer. Door anderen werd daartegen aange voerd, dat de dieast, uitgaande van Viissingen, grootea hinder zou hebben van de bruggen, wijl deze vijftien minuten achter elkander gesloten moeten blijven. Doch van andere zijde werd gezegd, dat dit bezwaar niet mag geldenimmers de stoombooten van Viissingen op Rot terdam passe9ren ook deze bruggen en hebben geen hinder van de bruggen, daar tweemaal 's jaars gepubliceerd wordt ge durende welke tijdstippen zij openen mo gen,zoodat hiermede door de stoombooten gemakkelijk rekening gehouden kan hoorde er moed toe, om te biy ven vol harden want 28 Juni werd 't plakkaat van 3 Juli 1566 afgekondigd, waarbij alle vergaderingen der Hervormden verboden werdeü, de galg bedreigd aan de leeraars, met verbeurte van goed, ten voordeele van hen, die hen vangen zou, of zoo hij geen goederen had, zou de vanger uit 's Konings eigen fondseD f600 ontvangen. Ook was dezelfde straf gesteld tegen hen, die hun huizen leenden tot het pre diken of het houden van samenkomsten. Allen, die in de vergadering kwamen, moesten gebannen worden, op straf van de galg. Vaders, moeders, broeders zusters, ooms, moeien, meesters, meesteressen of anderen waren gehouden zich te ver antwoorden voor hun kinderen. Wie iemand aanbracht, die eene ver gadering had bijgewoond, zou, al was hij zelf schuldig, voor die reize vrjj gaan. Nog al tjjd was men in den waan dat de Koning herwaarts zou komen, tot eindeljjk de tyding kwam, dat de Hertog van Alva met een leger naar deze lan den trok en 22 Aug. te Brussel aankwam. Nog eenmaal en nu voor het laatst zjjn we in den geest op het stadhuis worden. In eene afdeeling verklaarde een lid niet veel te gelooven van eene vermeer dering van het personenvervoer by door vaart tot Viissingen, wegens het onaan gename van de reisgelegenheid, die een veel te lang vertoeven op de boot vordert. In twee afdeelingen werd aangedron gen om een proef te nemen met het doorvarenin de eene zonder reserve van beide booten in de eerstvolgende maan den, in de andere alleen voor de middag booten. Ook werd in eene afdeeling betoogd, dat, waar vaD de provinciale subsidie aan vervoermiddelen naar buiten de Provincie wordt geleid, het wel wenscheiyk is, dat men alles doet om de verschillende dee- len der Provincie met elkander zooveel mogeiyk in verbinding te brengen. Een voorstel om de morgenboot uit Zierikïee te laten doorloopen tet Viis singen, werd in eene afdeeling ïd stem ming gebracht en verwierf 7 stemmen voor, 4 leden stemden tegen, één behield zich zyn stem voor. Het voorstel van Ged. Staten ver wie 19 stemmen, 17 leden waren er tegen zes behielden hun stem voor. Tarieven. In de afdeelingen had men zich alge meen vereenigd met het voorstel van Gedeputeerde Staten tot overlating aan hun College van de beslissing op het adres van het bestuur der Roomsch- Katholieke Middenstandsvereeniging „de Hanze" te Zierikzee om vermindering van het nachttarief voor passagiers en goederen op den stoombootdienst op de Ooster-Schelde. In twee afdeelingen werd bezwaar ge maakt, dat op Zondag tegen verminderd tarief wordt gevaren. Ged. Staten merkten op, dat dit altyd gewoonte is geweest; terwyi andere leden er op wezen, dat vele personen zich alleen op Zondag kunnen verplaatsen. Een lid beval een goedkooper tarief aanterwyi een ander daarentegen meende, dat als men de pry zen verge lijkt, het tarief op de Ooster-Schelde niet duurder is dan dat op de Wester-Schelde, gezien het verschil in den duur der reizeü. Waterleiding Tholen. In verband met het voorstel om een bydrage van f 2250 toe te kennen aan het Waterleiding-Comité van het eiland Tho len in de kosten van de voorbereidende werkzaamheden, werd in een der afdee lingen op een desbetreffende vraag geant woord, dat nu door het ryn geen steun meer alléén wordt verleend; en dit ge schiedt onder voorwaarde dat ook de Provincie steunt. Op een andere vraag te Middelburg. Weer wordt er een deftig bezoek aan gekondigd. Wederom moet Hugo Jansz. twee aanzieniyke heeren binnenleiden. 't Zyn de heeren Antonis de Meule- naere en Jean Auxtruyes, raadsheeren van Mechelen, door den Raad van be roerte afgezonden om een onderzoek in te stellen naar de hier plaats gevonden hebbende onregelmatigheden. Zy werden door den Magistraat zeer eerbiedig ontvangen en onthaald en men gaf hun antwoord op hun vragen over het voorgevallene. Gelukkig dat de voornaamste hervorm den in veiligheid waren, zoodat de von nissen door den Raad van beroerte tegen hen geveld, niet konden worden ten uitvoer gebracht; hoe zouden anders de vlammen der martelvuren hebben ge knetterd. Toch bleven nog eenige weinig overge blevenen in 't geheim hun samenkom sten voortzetten. En tot hen behoorde ook Hugo Jansz., de Stedebode van Middelburg. EINDE.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1912 | | pagina 1