No. 233 1912
5 Juli,
26e jaargang,
VERSCHIJNT ZESMAAL PER V/EEK
JONOE-VERWES Fr te
F. ÏK kVHUij, te Middelbi rg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
BIHNESELAND.
!E1 )EREN WERKDAG DES AVONsi
Prijs per trie maanden franco p. p... t.1.25
itnkele nummers. 0 0.0
üsS i
HWegMWB8BPB«AaaB8l> IIIIIIIUtllllBll HtÜ -jJHmLTVZJ'-i'Hl
4 Juli 1912.
li
.1
ITGA\v; DER FIRMA'S
fiN
v in 1—5 iegels 50 cent, ledore regel meer 10 cent,
IF; milieberichten van I ^JO regelt" h—iedere regoi
mi er 10 cent
ivmv
Het gif werkt al.
Tegen hec gevaar der bioscoop-voor
stellingen beginnen ook vrijzinnige bla
den te waarschuwen.
Het vr|jz. democratisch weekblad De
Volksstem schreef er een en ander van
onder bovenstaand opschrift, en wel van
een knaap, die zijn dronken vader geld
ontstal, om naar de bioscoop te kunnen
gaan. Droevig, innig droevig is dit ver
haal. Wat tegen dit kwaad nu te doen
Al het goede, dat voor de kinderen ge
daan wordt, gaat te loor in de inrichtin
gen, waarin kinderen zonder geleide
„voor tien centen gif kunnen inzuigen",
waardoor ze bedorven worden voor, ge
heel hun leven.
Vol geestdrift vertellen ze u v.nde
heldendaden van de bandieten en ander
gespuis dat- ze "daar voor hunne oogen
hebben zien „werker,", kunnen ze u
met glinsterende cogen vertellen hoe
„kranig" ze bet; hem lapten, in te
breken, te rooveD, te moorden. Ze
zagen daar hoe er door booswichten
„gewerkt" werd en helaas in sommigen
kwam op 'c verlangen dat ook te pro-
beeren. Het stelen ging immers zoo
gemakkelijk. Bat zagen ze voor hun
oogen.
Groot is het aantal kinderen, dat naar
de bioscoop gaat. Het vergif zal nog krach
tiger gaan werken, als er niet met kracht
tegen opgetreden wordt, zegt het blad
dat zijn beschouwingen aldus besluit:
Op, groote en kleine pers, i indt aan
met ons den strijd tegen die gevaarlijke
bacillen der maatschappij. Genorgd, dat
zoo spoedig mogelijk evenals in het
buitenland het aan jonge kinderen ver
boden is zonder geleide bioscopen te
bezoeken. Gezorgd dat ook op bioscopen
evenals op schouwburgen het recht
kan toegepast worden, zoodanige voor
stellingen te verbieden, die verderfelijk
zijn voor het welzijn van onsgeheele
volk. Op, commissie tegen de prikkel
bioscoop, er is werk aan den winkel.
Het vergift werkt al.
Ook in Indië merkt men het gevaar.
De te Medan verschijnende Sumatra-
post wij haalden het reeds vroeger aan,
herinnert dat vroeger de Javaan deemoe
dig boog wanneer een Europeaan hem
passeerde. Maar kom er nu eens om!
„Thans steekt meneer zich in Euro-
peesch pakean, laat zich catalogi toe
zenden door befaamde modehuizen in
de Oude Wereld, brabbelt wat Hol
landscb, leest stiekumpjes Champagne-
kalenders, koopt Witzblatter van sus-
pecten inhoud om de prentjes, ver
slindt detective-verhalen, vertelt zjjn
wkawans" van Sherlock Holmes, Nick
Winter, de Wilsons en Old Broadbrim,
is een wandelend reclame voor 't
bioscooptheater en veroorlooft zich
brutale, perverse blikken te werpen op
Europeesche dames, op straat, in
toko of waar dan ook.
„De tijden veranderen
„Mijn boy, anders 'n kalme, rustige
jongen, die er 's avonds nimmer naar
taalt uit te gaan en rustig voor zijn
kamer in hurkhouding zijn seroeto
rookt, heeft mij nu al twee avonden
achter elkaar, aarzelend, vrijaf ge
vraagd. Zijn soedara heette dan sakif
te zijn.
„Gisteren evenwel ben ik achter de
waarheid gekomen, de bioscoop had
hem tot zich gelokt. Daar had hij Euro
peesche vrouwen zien dansen, zien
dansen in gedurfde costuumpjes.
„Vanmiddag passeerde er een Euro-
peesch meisje ons huis, boy heeft
toen gefloten
Het is maar goed dat uit alle richtingen
de kreet gehoord wordt om die bioscoop
voorstellingen onder een scherpe contröle
te nemen. Te Rotterdam is men daar
mede reeds bezig, dank zj het initiatief
van den antirevolutionairen wethouder
van onderwjjs v. d. Molen en een Raads
commissie die een onderzoek naar de
werkiDg der bioscoop zal instellen en
maatregelen voorschrijven zal bjj gevaar
van besmetting als hier bedoeld.
Het kan niet genoeg worden toege
juicht dat het amendement-Patyn op het
slotartikel der Radenwet is verworpen.
De bedoeling van den voorsteller en
wie hem steunden was wel doorzichtig
genoeg, maar toch hadden allicht meer
deren dan de twee Recotsche leden die
nu voor het amendement waren, zich
laten verleiden om er mee in te stemmen.
En dan ware de heele sociale verzekering
van de baan geweest. Immers vrees voor
geldverspilling, gelijk hij >oorgaf het
motief te zijn, behoefde hi8r Diet te be
staan, dew(jl, gelijk de president der Com
missie van voorbereiding dr. Nolens
zeer terecht opmerkte, de Kamer toch
voor else voor de Raden noodige uitgaaf
toestemming zou moeten geven, en zy
dus hetgeen mr. Patijn zeide te willen
vastleggen in een wettelijke bepaling t >ch
reed in haar hand had.
Neen, de onuitgesproken bedoeling
scheen gten andere dan te zorgen dat de
invaliditeitsverzekering niet tot stand
kwam.
Het amendement bepaalde dat de Raden-
wet niet zou worden uitgevoerd, voor en
aleer de Ziektewet er zou zjjn. Hetgeen
derhalve zeggen wilöf eerst de Ziekte
wet, en dan de Invaliditeitswet, óf zoo
gy deze laatste het eerst wilt tot star, d
brengen, dan haar bereids met machte
loosheid te slaan door den Raden van
Arbeid te beletten zich met dezepensioen-
quaestie bezig te houden.
Ware op dit punt dezen politieken lijn
trekkers hun zin gegeven, dan zouden
zij zich op deze wettelijke bepaling straks
hebben kunnen beroepen om de behan
deling der In v alid iteits verzekerin gs-voor
stellen tot Sint Juttemis uit te stellen
en zij zouden de Rechterzijde hebben
opgevorderd om by de voteering van
dorgeiyk voorstel voor te gaan, enkel
reeds uit geboo1 zaamheid aan de wet.
Minister Talma had wel geiyk, met
tydig dit zoo slimmetjes gespannen net
uiteen te rafelen en de Rechterzyde
dr. Nolens vooropmet den heeren
heel fijntjes voor te houden dat zy een
verkeerde troef hadden uitgespeeld.
De mislukking van het spel heeft dan
ook ontstemming gebracht in de Link-
sche gelederen.
Hooghartig als een burchtridder deed
Patyn, opschepperig als een polderjongen
deed Goeman Borgesius hiervan biyken.
Laatstgenoemde nam daarby zelfs de
allures der sociaal democraten overwant
toen de voorzitter hem wegens zjjn on-
hebbeiyken uitval tegen een minister der
Kroon tot de orde wilde roepen, schreeuw
de hy hem toe dat hy dit toch eens wilde
en zou zeggen.
En dat dit nu geen partydige opmerking
onzerzyds is, moge biyken uitdecritiek
van een liberaal blad De Nieuwe Cou
rant hetwelk de „bu derende veront
waardiging" van Goeman Borgesius
„kunstmatig" noemt, en ze met den wel
verdienden, alleszins juisten naam wtoo-
neeldonder" betitelt.
Een vergelijking.
De he8r Mansholt, vergissen wy ons
niet, een sociaal-democraat die zich niet
onvoorwaardeiyk tegen de herziening
van het Tarief van Invoerrechten ver
zet, heeft de pryzen van sommige arti
kelen hier en in Duitschland eens ver
geleken hem is gebleken dat tarwebrood
hier even duur is als in Duitschland.
En toch heft dat land een hoog inko
mend recht op meel van ll'/r cent per
K. G. en ö'/a mark op 100 K G. tarwe.
Zwitaertche kaas is in ons land niet
belast; in Duitschland daarentegen met
18 cent per K. G. Toch kost de zwit-
sersche kaas by ons f 160 en in Duitsch
land maar f 1.48 per K. G.
ErwteD, boonen, gort en dergeiyke
artikelen, die voornameiyk door den
arbeiders- en kleineren burgerstand wor
den gebruikt, zyn hier, gemiddeld 19
pCt. duurder dan by onze Oosterburen.
Toch heft Duitschland op al deze arti
kelen inkomend recht, terwyi de invoer
in Nederland vry is.
Men ziet wel tariefverhooging behoeft
de pryzen der artikelen niet altyd te
doen klimmen, evenmin als vrye in
voer de artikelen goedkooper doet zyn
dan in landen waar de invoer dierzelfde
artikelen vry hoog is belast.
Patroonavereeniging „Boaz".
Te Haarlem werd gisteren de jaarver
gadering van de Vereeniging van Neder-
landsche Patroons „Boaz" gehouden, on
der presidium van den heer W. Hovy
te Amsterdam.
De voorzitter, de heer Hovy, wees er in
zyn openingswoord op, hoe de zelfzucht
der arbeiders heefc geleid tot ontevreden
heid onder de werklieden met de bestaan
de toestanden. Hierdoor werden de
patroons eveneens gedwongen zich te
organiseeren. De Christeiyke patroons
moeten dit doen in Christeiyke patroons-
vereenigiDgen.
De jaarverslagen worden goedgekeurd.
De secretaris wees op de spaarbanken,
door Boaz. opgericht, en betreurde het,
dat o k Patrimonium dergelfke banken
opricht. De secretaris bracht dank aan
dr. Kuyper,.die aan Boaz zyn zelfstandige
plaats had aangewezen. De vereeniging
telt thans ruim 1200 leden.
Prof. mr. P. A. Diepenhorst leidde hier
op de conclusiën van het Rapport der
Pachtcontractcommissie in. De conclu
siën luiden
De algemeene vergadering van Boaz
overwegend,
dat, by de groote en toenemende be
teekenis van het pachtstelsel ten onzent
het een dringend belang is, dat ernstige
gebreken, welke dit systeem aankleveD,
worden weggenomen,
van oordeel, dat ook de Regeeringtot
be •'ordering van dit belang kan meewer
ken,
besluit, in overeenstemming met het
advies der Pachtcontract commissie zich
te wenden tot de Regeeting met een
request, waarin de volgende wenschen,
omkleed, worden kenbaar gemaakt:
lo Waar de Staat zelf als verhuurder
optreedt, oefene hy in invloed ten goede
uit ^oor met billyke pac'rtcondities een
vootbo. ld te stellen.
2o. De Regeering streve er naar, dat
publiek-rechteriyke lichamen als gemeen
tebesturen en armbesturen breken met
het huidig systeem van publieke ver
pachtingen.
3o. Het uitloven van bod-strykgelden
en dergeiyke dient te worden verboden.
4o. De aanspraak op vermindering der
pachtsom, indien door onvoorziene na
tuurrampen de oogst is vernietigd, moet
dringend recht worden, zy't ook, dat dit
beginsel anders behoort te worden uitge
werkt, dan thans in de artikelen 1628
en 16.9 B. W. geschiedt. Met name dient
te vervallen het verschil in regeling voor
óón- en meerjarige pacht.
5o. In de wet worde het. be insel opge
nomen, dat de pachter by niet verlenging
der huur vergoeding erlangt voor door
hem aangebrachte verbeteringen.
6o. Van Regeeringswege behoort de
instelling van pachtcommissies te worden
bevorderd.
In de middagzitting leidde mr. J. A.
de Wilde te 's-Gravenhage het rapport
der Tariefcommissie in.
De rapport kwam tot de volgende con
clusiën. lo. Ook al mocht in abstracto
vry handel boven protectie de voorkeur
verdienen, -nu zoo goed als alls landen
protectionistische tarieven heffen, is
meerdere bescherming van onze vader-
iandsche industrie alleszins gerechtvaar
digd.
2o. By do beoordeeling van het thans
ir gediende ontwerp tarief moet op den
vsorgrond gesteld worden, dat de voor
gestelde verhooging matig is, en dat
daarom d8 tegenargumenten, welke alleen
tegenover een ruim protectionistisch ta-
riet gelden, in cacu geen bewijskracht
hebben.
3e. Nu de Regeering sociale wetten
heeft Ingediend waarvan de kosten uit
verhoogde opbrengst der directe belas
tingen alleen bezwaariyk kunnen be
taald worden, verdient toejuiching, dat
zy door een matige verhooging van het
tarief vau invoerrechten voor het noodige
equivalent iD de inkomsten tracht zorg
te dragen, en deze verhoogde tariefop
brengst voor de uitvoering der sociale
wetten wil reserveeren.
4e. Als gevolg der voorgestelde nieuwe
tariefwet mag niet slechts versterking
der schatkist, maar eveneens verhoo
ging onzer nationale welvaart worden
verwacht, omdat de inlandsche nyver-
heid er direct, en handel en scheepvaart,
landbouw en visschejry er indirect door
gebaat zullen worden.
5e. De door de Regeering gemaakte
onderscheiding in grondstoffen, halffabri
katen, fabrikaten nog niet v.or direct
gebruik geschikt, eD geheel afgewerxte
fabrikaten, verdient als maatstaf voor d9
heffing boven andere verdeelingen de
voorkeur, terwyi de vryiating der eerste
en de heffing van respectieveiyk 3 tot 6°/o,
10 en 12°/o van van de drie «ndere cate
gorieën alleszins rationeel ls.
6e. Met het oog op het; matige tarief
dat ook na de invoering der nieuwe tarie
ven een onzent zal gelden, is het stelleD
van den re jelheffing naar getal, maat
en gewicht gewenscht.
7e. In verband met de vraag of verhoo
ging dor invoerrechten pryss'yging der
goederen ten gevolge zal hebben, moet
worden onderscheiden tusschen die goe
deren, welke niet of niet in voldoende
mate, en die, welkp by vry en invoer van
de grondstoffen, wel in voldoende mate
in het binnenland kunnen geproduceerd
worden. Zal by de eerste categorieën,
ten gevolge van een verhoogd invoer
recht, de prijs altyd sty gen, by de tweede
is dit doorgaans niet het geval, terwijl er
talryke voorbeelden zyD, dat by opbloei
der inlandsche ny verheid de prijs zelfs
in niet geringe mate daalde.
8e. Van een tariefv rhooging, als wordt
voorgesteld is geen nadeel voor den han
del in het algemeen te verwachten, vooral
daar de invoer op deu duur niet minder
zal worden als gevolg van de meerdere
grondstoffen, die binnenkomen, terwyi
ook he export, by hoogere ontwikkel'ng
der industrie alle kans heeft toe te nemen,
hetgeen te:. voordeele van den handel
zal strekken, öe bewering, dat de voor
gestelde tariefverhooging aan den transito
handel schade zal toebrengen, mist allen
grond.
9e. De bezwaren, door enkele catego
rieën van personen tegen bepaalde tarief
posten ingebracht, zyn niet ongegrond,
(b. v. die der koekbakkers). De Regeering
en de Statea-Generaal behooren met die
bezwaren rekeniDg te houden. Zy zyn
slechts gegrond, wanneer een- verhoogd
invoerrecht wordt voorgesteld voor die
ny verheidsproducten die zelf op hun
beurt weer grondstoffen voor een andere
industrie vormeu, en die door exc ptio-
neele omstandigheden hier te lande, öf in
het geheel nitt, öf niet dan onder ongun
stige voorwaarden vervaardigd kunnen
worden,
10e. Dat de nieuwe tariefwet de gele
genheid zal openeD retorsie-maatregelen
te nemen, zal, indien daarvan door onze
Begeering met beleid en tact gebruik
wordt gemaakt, aan onze plattelands
bevolking, die voor een deel van den
export leeft, ten goede komeD.
De Valkenburgache Katakomben.
Gisteren is officieel geopend het tweede
en laatste gedeelte van de merkwaardige
reproductie dei Romeinsche katakomben
in het bekende Rotspark te Valken
burg. (L.).
Tegenwoordig waren daarby o.a. baron
Kanzier, secretaris der commissie voor
Christeiyke Archeologie te Rome, zoon
van den bekenden opperbevelhebber aer
pauselgke zouaveD, die den slag by
Mentava in 1867 won. Vorder graaf
Ceccopieri-Maruffi, kameiheer van den
Paus en oommandant van diens ïyf-
wacht, de he9ien Haffmans en v. d.
Maesen, de Sombref, leden der le Kamer,
prof. Pijper, rector-magnificus der Leid-
scbe Universiteit, dr. Cuypers te Roer
mond, pater Gietmann, fi. Valkenburg
ds. A. F. Hoefer, Hattem (vroeger te
Sittard); prof. R. Maere te Leuver Rev,
H. T. Oberman te VlissingenMarcel
de Jongh uit Rome, zoon van den oud-
directeur van gemeentewerken te Rot
terdam de burgemeesters van Maas
tricht, Heer, Klimmen en Valkenburg,
en de familie Diepen, eigenaars van het
Rotspark, waarvan voornameiyk de hee
ren Jan en Karei Diepen het werk ten
uitvoer hebben gebracht.
Die allen verzamelden zich voor deD
ingang der Katakomben, een reproductie
van den ingang der Daraasus-katakombe.
De heer Jan Diepen heette daar de
aanwezigen welkom, vooral de vertegen
woordigers der eeuwige stad.
Daarna hield prof. Pijper een mooie
rede, waarin hy wees-op dit Nederland-
sche werk, dat gebeurde op initiatief
van Nederlandeis, door Nederiandsche
krachten is uitgevoerd op Nederland-
schen bodem. Vervolgens ging hij na
wat Rome ook voor de Nederlanders
door allo eeuwen heen heefc beteekend,
hoe Nederiandsche pelgrims en later
Nederiandsche geleerden en k nstenaars
er telkens en telkens weer heentrokken.
Met ingenomenheid vort' lt hy ook,
dat de katakombenonderzoaker de Rossi
het in 12i stukken geslagen opschrift
uit de Pausen-crypte weer kou herstel
len, maar hoe hy dat kon, omdat do
Nederiandsche humanist Bucheliusin de
16e eeuw dat opschrift hai gecopiöerd,
waarna het opgenomen was in de Cor
pus inscriptionum.
Hulde brengt hy aan dr. Cuypers, den
genialen bouwmeester (applaus) en aan
de familie Diepen (applaus).
Dr. Cuypers hield daarna gedeeltelijk
in het Fransch, een rede, waarin hy
aan de Romeinsche heeren mededeelt,
hoe dankbaar mun hier te lande is aan
de familie Diepen, vooral den heer Jan
Diepen, welke dit werk begon en vol
eindigde.
Daarna sprak graaf Ceccoperi, die
uiting geeft aan de sympathie, welke
men in Rome voor dit werk koestart,
en mededeelt, dat de Paus hem de eer
volle opdracht gaf om aan de veozamel-
den zyn apostolischen zagen te brengen.
Vervolgens b *gaf men zich door de
katakomben lang de reproductie van het
volgens de teekening van baron Kanzier
geconstrueerde prachtige graf der he iigen
Felicissimus en Agapitus naar den ingang
van de begraafplaats der Flariërs, welke
ingang onder het Polverbosch ligt, waar
door de situatie ongeveer geiyk is aan
die te Rome. Die ingang met de overblyf
selen er om heen, waarin de agapen of
liefdemaaltyden plaats haddeö, de put en
het waterreservoir, zyn naar het oor-
spronkeiyke gecopieerd.
Vóór dezen ingang hield, na een kort
woord van den heer J. Diepen, baron
Kanzier de offieieele openingsrede, waarin
hy mededeelde, dat het den Paus bohaagd
had den heer J. Diepen te benoemen tot
commandeur der orde van St. Gregorius,
waarvan hy hem de versierselen onder
luid applaus der aanwezigen overhan
digde.