No. 195 1912,
Dinsdag 21 Mei.
26e jaargang.
2HRISTEÜJK
NIEUWSBLAD
HlSTORlSeh
VOOR ZEELAMD
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWES T, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Aüdrielbi rg.
PRIJS DER ADVERTENT1ËN
Tariefwet.
Buitenlandsch Overzicht.
IE1 EREN WERKDAG DES AVONDS.
UITGAVE DER FIRMA S
Prijs per irie maanden franco p. p
Hnkele nummers.
ƒ1.25
0.05
EN
van i—5 regels 50 cent, iedere regel mep 10 cent
Familieberichten van l—10 regels 1.—, iedere regel
mi er 10 cent
>i>wwMiijiTOr.--<Fnr.a^w»;rii^jaasgw6Bg|irr?mgm»ffsg^ggiiigr «aw- <m
Wat de practijk zegt.
In schier alle liberale bladen kunnen
we schier dagelijks een advertentie lezen
van het anti-tariefwet-verbond.
Doel dier advertenties is, het volk bang
te maken, dat ze straks na aanneming
der tariefwet meer zullen bbtalen. De
liberale heeren redeneeren aldusAls het
volk maar leest van hooge cijfers, n.l.
100.000 hiervoor, ren 100.000 daarvoor,
dan worden ze al benauwd en die be
nauwdheid is koren op onzen molen.
We noemen dat bedriegen.
Laten we nu eens hooren wat de
praktijk zegt. Nu eens een klein staaltje.
Later meer.
Het „Vaderland" zou gaarne de „we
tenschappelijke tariefwetgeving" boeren
bedrog noemen. Een van de meest ge
liefkoosde stellingen van het wetenschap
pelijk protectionisme is, zegt het blad,
dat door verhoogde inkomende rechten
de prjjzen der ingevoerde artikelen niet
zullen stijgen, doch veeleer zullen dalen.
Dat is boerenbedrog. Want de invoer
rechten zullen worden betaald door de
Nederlandsche burgers. Vooral de men-
schen met vaste inkomens en die van
hun salaris moeten leven, zullen de
zware lasten hebben te dragen.
Laat u toch niet wijsmaken, aldus dit
liberale blad, dat de t uitenlander het recht
betaalt. Dat mogen de protectionisten
beweren het is boerenbedrog.
Wij willen hiertegen ditm&al geen
tegenbetoog leveren, maar slechts de
praktyk laten spreken. Wij hebben voor
ons een circulaire van een Duitsch fa
brikant en een drietal prijscouranten van
dienzelfden fabrikant.
Laat ons, voor wij deze gegevens uit
de praktik nader bespreken, opmerken,
dat het hier een zeer groote en bekende
firma geldt.
In de circulaire zet de fabrikant de
beteekenis van zijn zaak in 't algemeen
en voor Nederland uiteen. Juist in Hol
land, zegt hjj, zjjn de prijzen voor onze
artikelen zeer laag. „Wat hiervan de oor
zaak is, willen wij hier niet nader ver
klaren."
Neen, de Nederlandsche afnemer mocht
eens gaan nadenken over de vraag of
die goedkoopte niet erg schadelijk is voor
het nationaal bedrijf.
Verder deelt de fabrikant mede, dat
hjj door de vermeerderde werkloonen en
het duurder worden der grondstoffen ge
noodzaakt zal zijn een opslag in rekening
te brengen.
Maar nu komen uit Holland berichten
over een nieuwe tariefwet. Komt die
tariefwet er, dan zullen de prjjzen voor
Holland nog eens terdege moeten worden
herzien.
Vroeger, aldus de fabrikant, behoefden
wjj heelemaal geen invoerrechten te be
talen. Toen onze artikelen met een in
voerrecht van 5 pet. werden belast, heb
ben wjj de prijzen niet verhoogd, maar
deze onkosten zelf gedragen.
Maar als het invoerrecht stijgt van 5
op 12 pet., dan kan de fabrikant dit niet
betalen, maar zal hjj speciaal voor Hol
land een nieuwe prijscourant met ver
hoogde prijzen moeten uitgeven.
Echter, nog is „deze nieuwe tarief"
geen wet „en kan nog veel gedaan wor
den om dit tegen te werken, hetwelk
toch een geweldige schade voor den Hol-
landschen handel zou zijn."
De Duitsche fabrikant is natuurlijk al
leen maar bezorgd voor den Hollandschen
handel.
Wjj kunnen er, zegt hy, niet genoeg
by u op aandringen, dat hy er by elke
gelegenheid het publiek op wijst, dat de
invoerrechten niet verhoog i moeten wor
den. Men moet dat doen >in vergaderin
gen, vereenigingen, sociëteiten of in het
verkeer met de clientèle.
Het kan toch niet in het belang zyn
ven het Nederlandsche volk, als het voor
het grootste gedeelte der geïmporteerde
verbruiksgoederen een veel hoogeren prys
zoude moeten betalen. De fabrikant hoopt
dus, dat de nieuwe tariefwet niet aange
nomen zal worden.
Alleen uit bezorgdheid voor het Neder
landsche volkmen begrypt dat.
Deze circulaire zou de tegenstanders
van de tariefwet zeer zeker kunnen dieren.
Zoo'n waarschuwing van een buiter-
landschen fabrikant welk mooi
materiaal. Nieuwe pry scouranten met ver
hoogde pryzen
Maar wy willen nu eens een blik
werpen in de piyscouranten van den ge
noemden fabrikant.
De eerste is van Juli 1911. De aan
bevolen machines worden onder verschil
lende nummers opgegeven, waarby de
pryzen. Wy nemen als voorbeeld de
no's 2 en 8.
No. 2 prys 42 gld. No. 3 piys45gld.
De tweede pryscourant is van October
1911. De fabrikant heeft geschreven, dat
hy, wegens 't duurder worden der grond
stoffen en meerdere arbeidsloonen, de pry
zen moet verhoogen. Aan den kop van
deze prijscourant staat dan ook„inge
volge hoogere arbeidsloonen en duurdere
grondstoffen worden op de hierin geno
teerde 5 pet. opslag berekend."
No. 2 prys 42 gld. No. 3prys45gld.
Maar de tariefwet dreigt.
De fabrikant begint zich bezorgd te
maken voor het Nederlandsche volk
en een weinig voor zich zelf.
Hy een Duitseher weetnatuur-
lyk zeer goed, hoe men dflor een verstan
dige bescherming de nationale industrie
kan bevorderen. Als Nederland ook ver
standig wordt, loopt hij misschien gevaar
de beste markt voor zyn overproductie
kwijt te worden.
Hy zandt dus een nieuwe pryscourant
Maart 1912. Aan den kop staat weer
ingevolge hoogere arbeidsloonen en duur
dere grondstoffen worden op de hierin
genoteeide pryzen 5 pet. opslag berekend.
En nu de pryzen
No. 238 gld. No. 3 41 gld.
Dus vier gulden lager, in weerwil van
hoogere arbeidsloonen en duurdere grond
stoffen.
Deze Duitsche fabrikant is zoo bang
voor een verhooging van het Nederland
sche tarief, dat by, nu zy er nog niet
is, zyn pryzen reeds vermindert met een
zeer beduidend bedrag van f45 op f41.
Wie weet, of er niet hier of daar een
Nederl. propagandist tegen de tariefwet
en voor den vryen handel is, die dit
voordeeltje voor de tariefwet nu zy
nog ontwerp is reeds heeft genoten.
De wet is er nog niet en zie de prijzen
dalen zeer beduidend.
En nu kan het zeer wel zyn, dat de
Duitsche fabrikant, als de tariefwet in
het „Staatsblad" staat, een pryscourant
naar Nederland zendt met den kop in
gevolge het nieuwe tarief, worden de
pryzen met 7 pet. verhoogd en de
liberalen zouden by de verkiezingen in
1913 op zot iets kunnen wyzen, ter z.g.
rechtvaardiging van hun actie maar
dan zyn we ten opzichte van het arti
kel, hier in 't geding, nog in het voor
deel. Want dan betalen wy f2.87 meer
op de machine no. 3, die immers eerst
4 gld. daalde in prys.
Ziehier, een klein staaltje uit de prac-
tyk. Maar een veelzeggend staaltje.
Laten onze mannen, die zaken met
het buitenland doeo, eens goed opletten,
want het zal zoo wel meer gaan.
De tariefwet zal ons land niet schaden.
Moge zy al enkele pryzen opdry ven, een
betere levenstoestand zal zy in het leven
roepen, waarby de werkman meer ver
dient. Hoogere pryzen en des te meerdere
verdiensten. De Nederlandsche ny verheid
krygt echter een betere kans, wat men
in het buitenland zeer wel inziet.
Daar is men biykbaar beter uitgesla
pen dan onze vryzinnige politici en
daarom klaagt men daar, hier dapper
meegeholpen door liberalen en sociaal
democraten.
Als ons volk echter goed wordt voor
gelicht, zal het leeren begrijpen, welke
de eisch van een verstandige bandels-
politiek is en de tariefwetgeving van dit
ministerie waardeeren.
Wy mogen van geluk spreken dat wy
in verkiezingsdagen in Nederland, en
niet in België of Amerika wonen.
Zooals men weet zit men in genoemde
staten midden in de verkiezingsdrukte;
in België gaat het om vryzinDig-socialist
of clericaal; in Amerika om Roosevelt
of Taft. In België moeten de verkiezingen
pas in Juni plaats hebben de presidents
zetel in Amerika komt pas in 1913 vacant.
En wat ziet men nu reeds gebeuren
In België is een der voormannen van
de katholieke party, tevens candidaat
voor de Tweede Kamer in het district
Turnhout, na een kiezersvergadering,
waarin men hem gesard had, plotseling
dood gebleven.
Over dezen plotselingen dood schryft
de G. v. A. het volgende:
„Ongetwijfeld zijn het de gemoedsaan
doeningen teweeggebracht door de hate-
ïyke aanvallen onzer tegenstrevers en de
aanvallen, beschimpingen, beleedigingen
op de meeting te Meerhout, die dat ploc-
seling afsterven hebben veroorzaakt.
Ziehier de omstandigheden die den dood
van onzen Vlaamschen volksvriend voor
afgingen.
Te Hulsen hadden de r.-katholieken
eene meeting belegd, waar Homans,
secretaris van Meerhout, 'een broeder van
den liberalen candidaat met een groep
twistzoekers alles kwamen overhoop zet
ten. De r.-katholièken zetten den secre
taris in het nauw met cyfers aan te
halen, waarop de geleerde secretaris niet
antwoorden kon. Men had hem 's ander
daags op de meeting beroepen te Gestel,
waar Seraf Larobrechts ook zoude spre
ken, Wie daar niet omzag was de hoog
geleerde gemeentesecretaris van Meer
hout, maar eene bende schoelies die als
wilden binnendrong brulde en tierde. De
betreurde Seraf Lambrechts poogde twee
uren laDg het woord te nemen, maar
vruchteloos. Geheel uitgeput en afgemat,
ging by met zyne vrienden buitende
blauwe schoelies wilden hem ten ljjve,
maar na enkele meters gegaan te hebben,
kon hy niet meer, de dood greep hem
aanSeraf Lambrechts viel als slacht
offer der schandalige handelwijze dei-
blauwe schuimers.
Hier valt niet de taal dei christeiyke
vyandsliefde te beluisteren. Dat „blauwe
schuimers" voor vryzinnigen kan niet
door den beugel. Maar Wie wel eens een
verkiezing in België heeft bygewoond,
zal toegeven dat er voor deze hartstoch
telijke woorden aanleiding was.
De Belgen zyn niet zoo nuchter
als hunne noordelijke broeders, en dit
komt ook in gewichtige dagen als die
der verkiezingen uit. He1" optreden der
vryzinnigen was hier overigens erger
dan min.
Maar in Amerika gaat het er nog schui
ner toe. Daar schelden de twee eerste
mannen des lands elkaar openiyk uit
voor al wat leeiyk isniet te verwonde
ren is het daarom dat de mindere man
tot nog grooter beleedigingen overgaat.
Ditmaal trof het (doch dit is nu geen
verkiezingsquaestie) alzoo een leider der
socialisten in Californië, dr. Benjamin
Rietman, biykbaar een oud Hollander.
Het was na afloop eener volksvergade
ring, waarin eene anarchiste, zekere miss
Goldman, gesproken had. De leider der
socialisten, bovengenoemde doctor was
naar zyn hotel gegaan, toen een bende
van veertien anarchisten zyn hotel te
Los Angeles binnendrong, en hem mede-
voerde tot een eind buiten de stad. Daar
werd hy ontkleed, met teer en veeren
ingesmeerd, toen wilde men hem dwin
gen „the star spangled banner" te zingen,
maar de ongelukkige was door uitputting
ten gevolge van de ondergane mishan
delingen hiertoe niet in staat, waarop
hij gruweiyk werd afgeranseld en met
kokende teer begoteD. Half bewusteloos
liet men hem liggen. De bedryvers van
deze mishandeling zjjn onbekend.
Lectuur en bioscopen oefenen een ont
zaglijken invloed uit op de gemoederen
onzer kinderen. Dit bljjkt ook in Frank-
ryk zoo te zjjn.
Dank zy de ellendige courantenlectuur
van den jorigsten tyd, waarby alle moge-
lyke fielterigheden in breed verhaal wor
den uitgemeten, is over de Parysche
jeugd een geest van grof nadoen geko
men, een geest welke deze kinderen
gevaariyk schynt te maken voor hunne
omgeving.
Sinds eenigen tyd doen de kinderen
aldaar de groote menschen nazy „spe
len bandietje« en zyn Bonnot, Garnier,
enz.
Dat is onze schuld, zegt Japy de Beau-
court in den Figaro, wy spreken en
schry ven over niets anders dan over de
schanddaden van dieliedeD. En natuur
ïyk moeten al zulke verhalen indruk
maken op de hersenen van onze kinde
ren. Eu de winkeliers, die voor een paar
francs kinderpistolen met patronen er
by verkoopen, werken die gevaariyke
liefhebberij in de hand.
Op een avond, zoo vertelt dan de Beau-
court, holde een heele troep jongens na
schooltyd naar de vestingwerken en
leverden hier een geregeld vuurgevecht.
Op een gegeven oogenblik werd een der
kinderen in den slaap getroffen. De jon
gen verkeert nog in gevaar. Een kame
raadje, die door de anderen beschuldigd
werd de ongelukkige schetter te zyn
geweest, poogde zich dood te schieten.
Het kind is de wanhoop, naby.
Aan wlen de schuld, dat deze kinderen
het drama van den dag wilden nabootsen
en dit, tot zekere hoogte, konden doen
Hier wordt de vinger op een .wonde-
plek gelegd. Ook in ons eigen land wor
den door de baldadige jeugd niet zelden
streken uitgehaald, waaraan de verboden
lectuur, uit boek of bioscoop, niet
vreemd is..
De socialisten zyn in den Pruisischen
Landdag een paar weken geleden tame-
ïyk grof opgetreden.
Een hunner maakte het zoo erg dat
de voorzitter hem door middel van den
sterken arm uit de vergaderzaal moest
doen verwyderen.
In den Huitschen Ryksdag maakten
zij wel niet zulk een groot kabaal, maar
hun optreden was toch ver van fat
soenlijk.
De Keizer had in een toespraak te
Straatsburg woorden gesproken, welke
door de roode pers gansch verkeerd wa
ren uitgelegd geworden, en wel zoo, alsof
de Keizer, met scbenning van grond-
wetteiyke rechten de Elzas-Lotharingers
met iniyving op zy'n Russisch by Duitsch-
land hebben gedreigd.
Naar aanleiding van deze vermeende
uitlating trad de socialist Scheidemann
op, dezelfde die eenige weken geleden,
met behulp van de vryziuuige coalitie
broeders tot vice-president van den Ryks
dag gekozen was. Deze heer sprak een
rede uit, zoo beleedigend voor den Keizer,
dat zelfs de vryzinnigen genoodzaakt
waren hem en de hem „toejuichende"
socialistische bondgenoóten openiyk te
verloochenen. De RykskaDseiier weigerde
dan ook met zoo iemand in debat te
gaan, en verliet met de ministers de
vergaderzaal.
En wat hebben de socialisten door dit
optreden bereikt? Dat de gelegenheid om
met de regeering af te rekenen over enkele
laakbare punten, was afgesnedenzoodat
ten slotte de Rjjksregeering er nog het
beste mee af is geweest.
Met de gemeenste scheldwoorden werd
de Rijkskanselier by zyn heengaan ach
tervolgd en toen een poos later, epn libe
raal aan het woord kwam, zoodat hy weer
koü terugkomen, werd hy gehoond en ge
scholden de socialisten waren hoogst
onhebbelijk, en toonden dat zij, evenals in
alle andere landen van Europa, beter
tbuis zyn in dit vak dan in het uiteenzet
ten hunner begiDseleD.
Bij het schandaal was de oude Bebel
niet aanwezig.
Infusschen blijven in het Ryksland
(Eizas-Lotharingen) afdoende maatrege
len noodig tot fnuiking van den geest van
verzet en wanorde, welke daar, onder den
invloed der sociaal democraten, heerscht.
De gouverneur heeft bereids gedreigd met
ontbinding van den Landdag.
De Turken op Rhodos hebben zich aan
de Italianen moeten overgeven. Geen
wonderzy waren geheel geïsoleerd, af
gesloten van de buitenwerelden de Ita
lianen hadden de ruimte om zich met den
dag meer te versterken.
Met de nieuwe bezetting van eilanden
door de Italianen is de eilandenketen der
Sporaden bijna volkomen in Italiaansch
bezit en de weinige kleine eilanden, die
nog ontbreken, zullen vermoedeiyk de
eerstvolgende dagen worden bezet, waar
mede dan de geheele eilandenketen, die
zich van Kreta tot de kust van Anstolië
uitstrekt, in handen der Italianen zal zyn.
Het belangrykste daarvan is Karpathos,
dat tusschen Rhodos en Kreta ligt, 13 KM.
breed en 48 KM. lang is en een bevolking
van 500 koppen telt, die leeft van hout-
snywerk. De hoogste top is de 1219 M.
hooge berg Lastos.
Overigens brengt deze eilandenroof den
Italianen niet zulk een groot voordeel.
Hoogstens slechts één ankerplaats zyn zy
er ryker door geworden en de groDd op
deze eilanden is buitengewoon onvrucht
baar. Onder de geroofde eilanden zyn
nogal enkele vulcanische.
De Davdanellen zijn weer geopend.
De ontbonden Belgische Kamer telde
166 leden, verdeeld als volgt: 86katho
lieken, 44 hberalen, 35 socialisten en 1
Daensist, die meest met de linkerzyde
mee stemde. Op die wyze berekend, had
de rechterzyde dus slechts een meerder
heid van 6 stemmen.
Kenners beweren dat de rogeeriDgs-
party ook ditmaal weer met ongeveer
dezelfde meeiderheid in de Kamer zal
terugkeeren.
Goes. Concert Toonkunst. Zaterdag
avond gaf de Goesche Maatschappij van
Toonkunst in vereeniging met de Ge
mengde Zangvereeniging van Bergen-op-
Zoom en het symphonieorkest van den
heer F. X. Mannhardt, een uitmuntend
geslaagd concert. Ten gehoore werd ge
bracht Haendel's „Samson". Het was een
lust naar de heerlyke melodieën van so
listen en koristen te luisteren. Onze
stadgenoot, de heer A. K. Zweede, zong
zeer verdiensteiyk de bassolo's, zoowel
in de rol van Harapha als in die van
Manoah. Mejuffrouw Lotte Rosing uit
Rotterdam vertolkte de altparty met veel
talent en gevoel, en de sopraan mej. J.
Bysterus Heemskerk uit Am sterdam, was
haar paity volkomen meesterzelfs in
de volle koren klonk haar metalen stem
boven allen uit. Ook de koren zorgen
prachtigtekst en muziek werkten sa
men om de hoorders onder hunne be
koring en in de juiste stemming te
brengen. Greep het talryk publiek inzon
derheid aan het dubbelkoor»Gott Dagon
der das All beberscht, Jehova der das All
beherscht", het sucees van den avond
culmineerde in het prachtig gezongen
slotkoor: „Laut schalieuns'rer Stimmen
voller Chor ewig zu preisen Gottes Macht
und Herrlichkeit". Voor de krachtige en
bezielende leiding van den dirigent, den
heer Otto Lies mag een oprecht woord van
