No. 178 1912
Dinsdag 30 April.
26e Jaargang
3BRlSTEi.UK-
UEIIWSBLAD
HISTORISGB
f ¥008 ZEELAUB
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed, S. J, DE JONGE-VERWES T, te Goes
F. P. D'HUIj, te Middelfot rg.
PRIJS DER ADVERTENTSÊN
De Tariefwet.
DE IJSBERO
-
-it
IEl CHEN WERKDAG DES AVONDS.
11 t 3.2b
0.05
Orgs per Irie maanden franco p. p.
énkele nummers
oooeesaeouo
UITGAVE DER FIRM/» S
EN
EEEBSEjasa;-'- BMSBrêBs--"?"*™ivsnsse
vin 1—5 regels 50 cent, tedere regel meer 10 cen t
Fi mllieberichten van 1~Ï0 regel; 1.—, iedere regel
m» gr 10 cent
XXXV.
De Tegenstand gewogen.
Het verzet tegen Kolkman s Tariefont-
werp boudt aan, doch behoeft de voor
standers niet af te schrikken.
Vooral wanneer zy letten op den hoek
waaruit de tegenwind waait.
De Kamers van Koophandel in onze
steden zijn een klein hoopske groote
libeiale neeren, die de agitatie op gang
brengen en aan den gang houden. Zij
doen dat niet zonder overdriving Zij
schilderen in zwarte kleuren deyselyke
ellende die van eene doorvoering van
's ministers plannen het natuurlijk en
noodzakelijk gevolg zyn zal.
Zjj gewagen al van een natio
nale ramp.
Maar, afgedacht van de overdrijving
die den indruk schaadt, behoeft de op
positie van dien kant toch niemand te
verwonderen.
Daarvoor zjjn de tegenstanders nu een
maal leden van de Kamer van Koop
handel, in den regel een man of zes,
zeveD, die de lakens uitdealen, adressen
verzenden en adviezen geven.
Nu lukt dit hun niet overal en niet
altijd.
Dezer dagen te Deventer kreeg de
Kamer een aardigen mep van de han
delaren 8D industrleelen, tot wie zjj zich
gewend had om van hen te vernemen
wat zy aachten van de Tariefwet.
De meerderheid toen ven deze men
schen sprak zich u t ten guns e.
En in plaats dat dit cue Kamer tot
zelfonderzoek leidde, begon en eindigde
zy met harde woorden te zeggen tot deze
menschen, die zy nota bene zelf had
opgezocht.
Zy verklaaide nameiyk dat al deze
menschen te dom waren om de zaak
goed te beoordeelen en zy nam zonder
meer een conclusie aan tegen het ont
werp.
Dit feit spreekt boekdeelen.
Men moet dus met deze rumoerige
actie tegen de Tariefwet en met haar
groote, holle woorden voorzichtig zyn.
XXXVI.
Overal hoogere invoerrechten. Dan
Ontkomt men aan hoogere belastingen.
In alle landeD van Europa, Engeland
uitgezonderd, is een tarief van invoer
rechten dat tarief is overal veel booger
dan ny ods En in meer dan één la» d
FEU1LLET (TN.
Uit den bundel »Der Ei-berg und
Sods lees" van den bekenden Duitsch-
Amerikaanschen journalist Heniy F.
Urban, die den volgenden schrik
belééfde.
Een warme Juli-avond. De zee is bijna
volkomen glad. Het mist. En door den
wit-aebtigen nevel komt. steeds met tus-
schenpoozf n van twee minuten, het diepe
dreunende, waarschuwen „Pfoe-oe-oe h I"
van den misthoorn van een transatlan
tische stoomboot. Haar omtrekken wor
den nu vaag zichtbaar, zwart en gewel
dig. Het is één der oceaan-reuzen. Don
kere rookwolken walman uit de schoor-
steenen. Majestueus giydt zy voorby, met
een snelheid verminderd tot achttien
knoopen in het uur. Om den mist. By
den vlij rnscherpen boeg spuit het en
golft het en draait het schuim van zeep.
Achter zich laat zy een lange straat van
schuim Maar in den mist is oie straat
niet meer te zien. Alle electrische lichten
brandenbet licht hoog boven in den
eersten mast, den fokkemast, het licht
hoog boven in den tweeden mast, den
grooten mast, het hroene licht aan stuur
boord rechts opder de kaplteinsbrug, het
gaat het den kant uit van tariefverhoo-
ging.
Let by voorbeeld op Denemarken, een
land veel kleiner dan Nederland.
Toen daar in 1908 het invoerrecht op
diverse fabrikaten werd verlaagd, wilde
de regeering de aldus benadeelde ny wer-
h8id langs anderen weg te hulp komen
en stelde daarom voor de rechten op
brandstoffen te verminderen. Dit voorstel
is wet geworden en wel in dezen vorm,
dat voorloopig het recht op steenkolen
zou bedragen 3 örg en dat op cokes, odz.
5 öre per 100 KG. Van 1 laDuari 1918
af zou het recht geheel komen te ver
vallen. Doch thans wordt in de ODtwerp-
begrooting (1952 193) voorgesteld dit
recht nog 5 jaar, dus tot einde 1917, te
behouden.
Onze consul-generaal Rietbergen te
Kopenhagen schryft bierby
Met het oog op den oneunstigen toe
stand van 's lands financiën is men trou
wens niet afkeerig van hoogere invoer
rechten, vooral wanneer men nagaat,
hoezeer de inkomsten van den staat na
de tariefsherziening in 1908 zyn gedaald.
Terwyi toch het recht op steen kol^n en
op cokes in de jaren 1902—1906 gemid
deld 2 millioen kronen oer jaar opbracht
en in elk der jareD 1907 pd 908 meer
dan 2l|2 millioen Kr., ging bet bedrag
in 1909 achteruit tot 1.237 000 en 1910
tot 914.000 Kr.
Als artikelen, die verder in aanmer
king zouden komen om weder door een
hoog invoerrecht te worden getroffen,
noemt menkoffie, petroleum en ryst.
Inderdaad zyn de verschillen in de op
brengst van het recht op deze waren
tusschen 1908 en 1910 niet gering. De
cyfers zyn resp 3 388.000 en 2 687.000,
2.953.0Ü0 en 443 000, 744.0e0 en 2 6.000
Kr. (de cyfers voor petroleum omvatten
ook andere olië doch dil maakt geen
groot verschil).
Speciaal heeft men het oog op petro
leum gevestigd, omdat de VHrla*i"a van
her ïovoerrecnt op dit artikel Id 1908 den
consumenten zoo weinig beeft gebaat.
De importeurs hadden Dameiyk kort te
voren den prys een i^eing verhoogd en
gingen daarna by de invoering van het
lagere tarief weder tot vermindering van
den prys over, zoodat wel de, scbyo werd
gered, maar in de w^rkeiykbeid de in
voerrechten, die de schatkist miste, ge
heel aan enkele groothandelaren ten
goede kwamen.
Door voor koffie, steenkolen, ryst en
misschien nog eitkele andere waren tot
de oude rechten terug te keer n, hoopt
roode licht aan bakboord links onder de
kapiteiDsbrug. Alle kajuit--ensters z(jn
verlicht en alle vensters van de eetzaal
Want het is etenstyd. In de eetzaal,
groen en goud, Jugendstil, dienen de ste
wards in de donkerblauwe uniformen
met de gele koperen knoopen juist de
koffie op. Het strykorkest bovep m het
damessalon speelt het laatste s'uk van
de tafelmuziekLo Paloma. Verlangend
vurig kliDkt het van de breede opening
neer op de eetzaal. Mooie vrouwen aan
de glanzende, sneeuwige tafels wiegelen
h'-t hoofd en glimlachen zooals mooie
vrouwen glimlachen, wanneer muziek
van liefde smacht. „Pfoe-oe oe-h dreunt
de misthoorn kwaad midden in de mu
ziek en het gebabbel.
«Die vervelende misthoorn zegt de
dikke Beriyner tot de kleine soubrette
naast hem, die in New-York een enga
gement gekregen heeft. Dat ding maakt
een mensch zeuuwaebtig."
„Och, mi laat het koud antwoordt ze
met gemaakte onverschilligheid en snoept
van baar ys.
„Nu ja, wanneer een mensch zooveel fis
eet!" merkt de Berifirier grappig op. En
bfi kraakt een amandel.
De zaal loopt leeg. Een pa r biy ven er
achter, gaan om de piano staan, waar de
vriepdeiyke Weener mei het belaoheiyk
men eenige der voorgestelde directe be
lastingen overbodig te maken.
Weïke verandering in den uitvoer uit
Nederland eene verhooging der invoer
rechten op koffie en ryst zou teweeg
brengen, iaat zien aflriden uit het volgend
staatje (hoeveelheden in ponden 1 pond
is 1/a KG.)
1906 rystmeel,ryst8tyfsel en gebr. ryst
21 miljoen waarvan Nederland 4 miljoen.
1908 19 mi joen waarvan Nederland
4'/a miljoen.
1909 24 miljoen waarvan Nederland
7 miljoen.
De Nederlandsche rijst uit voer naar
Denemarken is dus in het jaar Da de
verlaging der invoerrechten plotseling
met 65 pCt. gestegen en zou derhalve
door een terugkeer tot het oude tarief
gevoelig worden getroffen
Uit het boven staaD de valt heel wat te
leeren; doch vooral dit: om verhooging
van belastingen te ontgaan, moet een
land de invoerrechten verhoogen. En
verhoogt het die rechteD op artikelen
welke evenzeer in ons land kunDen ge
maakt als uit het buitenland ingevoerd
kunnen worden, dan is dit een gezonde
bescherming der binnenlandsche Dyver-
heid.
XXXVII.
Geen „duur brood".
Het ontwerp TariefverhoogiDg wil veer
tig cent leggen op het invoerrecht per
duizend kilo blom.
Dat is nog geen halve cent per kilo.
„Men" beweert dat dit het brood duur
der zal maken.
Nu, wanneer dit zoo is, helpen wy mee
er ons tegen verzetten.
By ervaring weten wy hoe de groote
gezinnen by opslaan van den broodpils
aan het kortste eind trekken.
Maar is bet wel zoo?
Terstond na het verscbynen van het
Tarief-ODtwer-.i schreeuwde eeD vryzinnig
blad De N. Rott. Grt. „duurder
brood 1 duurder brood 1"
MaaF nu zyn er sinds dien kreet vyf-
tien maanden vorloopen.
Toen de N. R. G. dien kreet slaakte,
kostte de (beste) blom fT2 per 100 K.G.
Eo nu kost hy f 3,50.
Dat is geen "veertig cenf, maar c.rca
vier maai veertig cent meer.
Ea toch is het brood niet opgeslagen.
Wie weet, zou dit by verbooging met.
slechts veertig cent ook zoo kunnen zy o
Evenwel, wie bet tegendeel bewfist, krygt
gedaan dat v?y op intrekking van die
zwarte snorretje een lied zingt met een
pieperige teDor, grappig leelyk. Ia een
hoek, apart, zit de lieve, jonge Poolsche
met deD dichter uit Frankfort aan den
Oder.
„Pfoe-oe-oe hdreunt de misthoorn.
In het rooksalon slaat d Duiisehe bier
brouwer uit Mexico op tafel en bromt, met
de slechte sigaar iD den linker mondhoek
„D'r in, die beenen heeftom te loopen."
„Wat beteezent dit vraagt de nieuws
gierige Yankee die den uitleg krygt van
een skat-deskundigen buurman. Waar
op de Yankee opmerkt: „Ah.... I see!
Awful funny!"
Niet ver daarvandaan zit de gebruike-
lyke Ooeaan-snoever, die een kring van
luisterende Oceaan-groenen verklaart:
„Ijsbergen Belacheiyk Laat jullie je
toch niets wysmaken. Dit ia nu myn
twaalfde reis, en ik heb er nooit één ge
zien. En wanneer er een komt, dan varen
weer om heen. Heel eenvoudig." „Pfoe-
oe-oe-h 1" dreunt de misthoorn En steeds
glfidt de Oceaan-reus door mist en golven
voort. Niemand is op het dek. Het is er
niet heel prettig. Ook wordt hetbedtyd.
Eenzaam wordt hst op de stoom bner,
steeds eenzamer, rileeo op de kapiteins
brug, die ter hoogte van de schoorsteeDen
dwars over het schip loopt, is het levendig
Daar wandelen achter de borstwering de
verhoogiDg helpen aandringen.
Want duurder brood, dat mag niet.
XXXVIII.
Pet oleum en Thee.
Het Kamerlid Duys heeft dezer dagen
te Deventer het Tarief bestreden, en daar-
by een iep onjuistheden gedebiteerd, die
Het Centrum als volgt recht gezet heeft.
Dat by de Regeering in zake het Tarief
ook zou hebben voorgezeten „bescher
ming van den nationalen arbeid", noemde
de beer Duys kortweg een „smoesje". En
zoo zeide deze waarheidlievende
sociaal democraat ongeveer wanneer
men j ullie arbeiders daarmee op de fabriek
mocht willen aankomen, sta dap je man
en zeg eenvoudigsinaasappelen daar
komt f 110.001» oppetroleum daar komt
f825.000 op; thee! daar komt f825o00
op. Dan zullen ze daar wel genoeg aan
hebbpn Allemaal artikelen voor de arbei
dersklasse, die uit het buitenland moeten
worden ingevoerd,en dus duurder worden.
Dat is het farizeïsme van deze »cbriste-
ïyke" regeering
Daverend applaus natuuriyk uit de ver
gadering, die »oor waarheid aanneemt,
wat de heer Duys haar vertelt.
Men moet echter weten, dat nu, onder
het systeem van den „vryhandel", reeds
5 pCt invoerrecht op sinaasappelen wordt
betaald I Straks zal dat worden 50 cc van
de 100 KG. sinaasappelen, wat by na geen
verhoogir.g is, onder omstandigheden
zelfs een verlaging zyn kan.
Petroleum komt geen cent bij ophet
invoerrecht biyft geheel onveranderd, ter-
wyi de Memorie van Toelichting zelfs op
merkt, dat dit geschiedt, omdat een ver-
hooging ten laste van de mingegoeden en
van de minstbedeelden zou komen.
Thee evenzoo. Het thans reeds bestaan
de invoerrecht blyft onverand rd
En dat noemt men dan een „bespreking"
van het TariefoDtwerp. Ophitsing van de
volksmassa is het, anders niet.
29 April 3912.
De Ned jrlaridsche Natie heeft gioote
dankensstof voor bet ge-paarde 'even van
ons jeugdige Prinsesje.
Prinses Juliana mag hedeü baar 3 d
veijaardag vieren. Met bet Ouderiyk
Paar op Het Loo. en met allsD die Oranje
liefhebben zy.u wy vexbiyd over dezen
feestdag.
Laat in aller hart de wensch en bede
moge levenHeere, spaar verder onze
Prinses vergezel Haar jeugd met Uw
zegen zy Haar opvoeding in oe vreeze
Dws Naams; blyve zy tot in lengte van
jaren harer Ouderen Sieraad en Kroon
„het hart der natie"de O.anjesnruit,
waarop Nederland trotsch mag zijn
kapitein en de eerste officier van stuur
boord naar bakboord onophoudeiyk heen
en weer. In den boek aan stuurboord staat
de derde officier, in den hoek aan bakboord
de vierde en turen door de verreby kers in
het mistige donker. In het stuu. huis in het
midden van de brug staat de kwartier
meester, aan het stuurrad, kykt, voortdu
rend op het kompas voor zich en draait
voortdurend aan het stuurrad, om het
stoomschip ia den goeden koers te houden.
Voor aan den boeg staat de 24e kwartier
meester, en tuurt voortdurend ia het
mistige donker. Boven in den uitkyk aan
den fokkemast staat de wacht, en tuurt
voortdurend in het mistige donker Bene
den in de machinekamer staan de wjjzers
op de beide telegraaf-apparateD, die met de
telegraaf-apparaten op de brug in verbin
ding staaD, op „Acht gevenom den
mist. Eenige machinisten vertoeven daar
om in de onmiddeliyke nabyheid van de
apparaten by de stuurmachine, die de
geweldige machinerie behecrscht. Alle
voorzicbtigheidsmaatregelen voor mistig
weer zyn dus nauwkeurig getn ffeD. Men
boort" niets dan h-t heffe, gelijkmatige
stampen df- machine', net ruiscbPn en
siss n v.*ti de golveD, die de stoomboot
don. kh ft, den dreunenden misthoorn.
Een zilveren, vrouweiyk lachen klinkt
in de verte.
Jammerlijk.
De Katholieke School geeft het volgende
te lezen
In de hoogste klasse eener lagere
school is de behandeling her aanvoegen
de wys aan de orde. De leerlingen zoe
ken voorbeelden, waarin de vormen
van de aanvoegende wys voorkomen.
Eén der leerlingen noemt„Uw wil
geschiede", waarna de onderwijzer
vraagt: „Waar heb ie dien ziu ge
boord Het antwoord luidt„Die staat
in het „Onze Vader" meesterEen
andere leerling vraagt: „Wat is dat,
meester Na onderzoek biy'kt.dat byna
de helft der leerlingen nooit iets van het
Gebed des Heeren geboord beeft.
Maakt het Heidendom ir onze groote
steden snelle vorderiDgeD, of niet.
Een jammeriyk ver'scbynsel inderdaad,
dat bezorgdheid wei t, meer tevens weer
eens doet uitkomen, hoezeer m s volk be-
ho< fte heeft aan confessioneel on lerwys.
Toch maken de liberalen ook de ge
matigden onder beu nog altyd hals
starrig front tegen dat oDderwys, spreken
zy by voorkeur van »secte-scbolwn« en
kanten zij zich, zooals nu weer bfi de be
handeling van het Bouwwetje is gebleken,
op onverzoenlijke wfize tegen aerechts-
geiykbeirt
Zyn zy dan blind voor de gevaren van
een opgroeiend heidensch geslacht
(Centrum.)
XXXI» X>3
Goes. Morgenavond 9 uur - Juliana-
dag zal „Euphonia" by goed weer een
muzikale wandeliDg door de stad maken.
Goes. ToeD gisterenmiddag de joDge-
heer G. deD Herder was gam voetballen
ontdekte by, toen het voetballen klaar
was, dat uit zyn broek fl.40 was ge
stolen. Hy had dit kleedingstuk in het
voetbalhokje laten hangen. Eenige jon
gens hadden gezien dat hot zoontje van
den heer J. in het hokje was geweest en
daar iets uit een broek had gen r men.
Dadelyk werd by per iywie] achterna
gezet en op den Ouden oyk g-pakt,
waarop by naar den majoor Vei boek
P otseling biyft de kapitein s.'.aaien
zegt tot den eersten officer
»Jansen, wordt het ko lei, of verbeeld
ik het my Jansen kykt om, alsof
men kou zuu kunnen zien, en antwoordt
„Ik zou ook zeggen, oat het kouder
wordt 1" De derde officier roept van stuur
boord „Het wordt opvallend koeler!"
Jansen kykt naar den thermometer by
het 8tuurhuisja
„De thermometer daalt vlug!" De ka
pitein gaat naast hem staan, de derde
officipr ook. Alle drie kyken ze naar
den thermometer.
„Al zes gradeD gedeald.!" zegt Jansen.
„Maar, maai zucht de kapitein.
»Dat kan alleeo een ijsberg zfiu. Zie je
niets, Karsten Karsten, de derde offi
cier, bfikt in bet. Noorden naar den
mist. „Ik zie niets."
Van het Noorden drfiven in dezen tyd
de y*bergeD zuidwaarts.
„Roep den man in den uitkyk aan
Kaist.-n giypt de spreekbuis en roept den
man in den uitkyk aan. Door de spreek
buis komt van den uitkyk het bericht te
rm.', dar by niets ziet.
„De thermometer staat drie graden bo
ven nui!" meldt Kaïsmn Aile verreky-
kers zyn van ae brug naar net noorden ge
richt. „Pfoe-oe oe-hwaarschuwt de
misthoorn.
