No. 176 1912.
Zaterdag 27fApril.
26e Jaargang
SHRISTELiJK-
rilEtl WSBLAD
VOOR ZEELAM
Abdijsiroop
i HISTORISCH
I'S.
inhoek
iden
ie nuüH,
Hago Jaasz de Stedebode
ran Msddilbnrg.
SLECHTS ÉÉN STAP j
urg
len
^entjes
^entjes
K \t"
»fc
»hoK en
ibinet,
rke.
1)
T ZESMAAL PER WEEK
VERSCHIJN
Wed. S. J. DE JONGE-VERWES F, te Goes
F. P. D'HüIj, te lidrielbi rg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Buitenlandsch Overzicht.
FEUILLETON.
v
BINNENLAND.
kap.
(3)
|k e r k e
van
Zeeuw"
Zoute-
LP, keur
jammeren,
IVliss. weg,
iard, ver-
hr geschikt
POt PE,
|,SE, te
1 o u b u r g.
£SE, Nieuw
is te Veere.
p£i)eiöf.
6,35 d)
I) 7,05
15
15 d) h)
pa n«i vertrek
Lnxffi va. 8,50
Jlen en Neuzen
hoogste 15
titen-
van 10,45 uit
April tot en
SB. ft
1EI IEREIM WERKDAG DES AVONDS.
Prjjs per irie maanden trance p. p Ï25
Hnkele au aimers 0.05
gar MMaBg
UITGAVE DER FIRM£ S
EN
v in 1—-ó regels 50 cent, ieoere regel meer 10 cent
Familieberichten van 1—JO regels 1.—, iedere regel
nn ?r 10 cent
'«si
ëÊSSSSêSÊ^SSi WIC!!«S"i53' SS .SsjaSSJHBEH ,Aje.l^WMBFE?iISSniJfaPJiSaj^wHWe'V'*-itJHZnS:«V
Onrust, onlust en geruchten van oor
logen ontrusten algemeen de gemoederen
in de laatste weken. In Oostenryk-Hon-
garije, in Portugal en zijn bezittiDgen,
in Siberië, in de Dardanellen, in Tripolis,
in - Albanië, in Mexico, in Korea, in Japan,
in Marokko, in Afghanistan, overal hoort
men van oproer, samenzwering, oneenig-
heid, arrestaties, stakingen, en van mis
handelingen op werkwilligen gepleegd.
Te Weenen en Buda Pest duurt de
onbloedige krijg tusschen ministers en
volksvertegenwoordigers voortte Lissa
bon wordt de republikeinsche regeering
in den Senaat het meest door de linker
zijde bemoeilijkt; te Petersburg moet de
minister in de Doema van de zijde der
Linkerpartijen harde woorden hooien
vanwege de bloedige demping van het
oproer in de goudwasscherjjen aan de
Lena. Te Teheran zijn het de priesters
die de Perzische regeering fel aanvallen
wegens bet Engelsch Russisch optreden,
zt) verwijten haar het land te hebben
verkocht aan de ongeloovigen. Zoo wordt
de positie van Mornard (den opvolger vsd
Sbusterj onmogelijk gemaakt, en is be
reids de belhamel, de opperpriester Seyd
Ali gevangen gezet. Te Tokio, de Japan-
sche hoofdstad, is de regeering een groote
samenzwering in het meedoogloos, on
rechtvaardig door Japan geannexeerde
Korea op het spoor gekomen. Oe „samen
zweerders" - dat zijn dan de mannen,
die ijveren voor het rechtmatig herstel
van Korea's onafhankelijkheid werden
by honderden gearresteerd. Ook zijn in
Japan, gelijk in Engeland, en waar al
niet, de werkstakingen, en natuurlijk bjj
de grootste maatschappijen, aan de orde
van oen dag.
En vat ce n Italiaansch-Tur- schen oor
log aangaat, de Turken vermeeroeren
hun enderzeesche mijnen in de Darda
nelleD, en de Italiaansche vloot kruist
maar steeds rond in de Aegéïsche Zee.
Z(j werd gisteren gezien tusschen de
eilanden Tenedos, Chios, Lemnosen het
schieieilaDd Uont-Athos. Ook is de ver
houding tusschen Oostenrijk en Servië,
en die tusschen Bulgarije enTurkije verre
van vriendschappelijk. En ook niet die
tusschen de Russen en de Finnen, al
zijn deze laatsten wegens inleving voor
Finland, nu voor goed in het groote
Russische huisgezin opgenomen. Toen
namelijk gisteren de eerste Russische
loods met een Finsche loodskotter zou
30
Een verhaal uit het jaar 1567,
door
CHR. HONDIUS.
Terwijl men ten stadhuizeberaadslaag
de over ae maatregelen om de schepen
van Haeck af te weren, waren diens
vrienden ten huize van Jan v. d. Meersch
in alle stilte samenvergaderd om mid
delen te berameD, ten einde den oud
baljuw hulp te verleenen.
Io de eerste plaats moest gezorgd
worden dat de manschappen van Thou-
louze van proviand voorzien werden.
t Is alles gereed, zeide De Questere" als
we nu maar weten, waar we onze vrien
den vinden kuonen, dan zijn wjj bereid
onder zeil te gaan.
„Naar Arnemuiden", zeide v.d. Meersch
„één der schepen zal derwaarts stevenen
en t zal in die drukke visschersplaats
minder achterdocht verwekken en minder
gevaar opleveren dan in de nabijheid van
Zeeburg."
„-"an maar dadelijk aan-boord", zeide
L>e Questere, „we kunnen nu nog onge
merkt het vaartuig, dat gereed ligt be-
uitvaren, gingen de Finnen allen van
boord. En uit Albanië wordt gemeld dat
de AlbaneezeD de goederen en bezittin
gen van den hoofdman Soeleimati Tatoesj
vernield hebben, omdat deze aan den
minister van Buitenlandsche Zaken, die
door Albanië gereisd heeft, persoonlijke
veiligheid had gewaarborgd.
Voorts verneemt men uit Athene, dat
de quaestie van een opnieuw bezetten
van Kreta door Engeland, Frankrijk en
Rusland ernstig overwogen wordt. Aan
leiding hiertoe is de uitdagende houding
der nieuwe regeering, die reeds twee
malen aan dë consuls mededeelingen
zond met het opschrift, „Koninkrijk
Griekenland" en zoo meer.
Waar dan nog bijkomt de quaestie
van de sluiting der Dardanellen, een
daad der Turksche regeering welke vooral
de Russische regeering zeer vergramd
heeft.
Ned. Ver. voor Homoeopathie.
Te Utrecht is gisteren de jaarvergade
ring gehouden van de Ned. Vereeniging
tot bev. van de Homoeopathie. Uit het
jaarverslag bleek, dat de vereeniging
thans 45 donateurs, 211 leden eD 356
begunstigers telt. Er zijn thans 28 Ho-
moeopathische artsen in ons land. De
afd. Haarlem der Vereeniging is ontbon
den. De secretaris, de heer Gabriëlsvan
Haarlem, herdacht m >t zeer waardee-
rende woorden den op 45 jarigen leeftijd
overleden Hom. arts dr. J. Mieg, die een
werkzaam aandeel genomen heeft in alles
wat de zaak der Homoeopathie in Neder
land kon bevorderen.
De secretaris herdacht voorts het over
lijden van den heer A. J. van wyk, die
een aantal jaren als secretaris der ver-
eenifaing hseft gefungeerd. De arts R. A.
B. Ousterhuis heeft voor rekening van
de vereeniging zich in het buitenland op
de hoogte der Hom. geneeswijze gesteld.
Te Haarlem vestigde zich als Hom. arts
de heer H. Groenendijk. Aan zuster
Schocb, die in de Minaba^sa werkzaam
is, is ook in 1911 een bijdrage verleend
om daarvoor Hom. geneesmiddelen te
koopen, ten dienste harer ziekeD.
Aan de vereeniging is door wjjlen ds.
C. L. D. van CoevórdeD Adriani gelega
teerd een jaarl. bijdrage van f26 voor
het Hom. Ziekenhuis. Nederl.
Tj. van der Zee
Een der lezers van de Eaagsche Ct.
reiken en de wind is gunstig."
En gevolgd door eenige vrienden ver
liet h(j de vergadering, om zich buiten
de Zuid-dampoort te begeven waar, gelijk
we reeds gehoord hebben, het vaartu'g
zeilklaar lag.
Inmiddels had heer Turck den uitslag
van zfln onderzoek bekend gemaakt en
aan de Magistraat belicht, dat, de vijan
delijke schepen tusschen Vlissingen eD
Zeeburg geankerd waren.
Er was dus hesl wat te doen en onze
beide stedebodes werden overladen met
boodschappen de schutters moesten
onverwijld worden opgeroepen om de
poorten te bezetten, de leden der Vroed
schap moesten ontboden worden om ten
stadhuize te komen, met den baljuw
moest worden beraadslaagd.
Het was reeds laat eer Hugo Jansz.
huiswaarts keerde, om het middagmaal
te gebruiken en nog was zijn dagtaak
niet geëindigd, want ingevolge bevel van
den Burgemeester moesten ook des
avonds de beide sfcdebodes ten raad-
huize zijn, omdat ieder oogenblik hun
hulp kon worden ingeroepen.
Hoofdstuk XII,
Te Arnemuiden.
Indien er een plaats in ons land is,
waarop het spreekwoord van Brederode
C. J. A., schrijft:
Op 63 jarigen leeftijd is alhier over
leden de heer Tj. v. d. Zee, oud-burge
meester van Enschede; ridder M. W O.
4e k!., ridder Ned. Leeuw, Eikenkroon,
Oanje-Nassau en gerechtigd tot het
dragen van het kruis voor belangrijke
krijgsverrichtingen endeAtjeb medaille.
Met dezen officier is weer een held
van den» Atjeh oorlog ten grave gedaald.
Na zich herbaalde malen in de jaren
1873 en '74 als een dapper officier te
hebben doen keünen, zette hij op Zondag
26 Juli 1874 de kroon op zijn werk bij
het innemen van de kampoDg Soerian.
Uitgekozen door den hier nog in leven
ztjuden majoor Phaff. om als comman
dant van de voorwacht op te treden,
begaf bij zich met 3 inlanders en 9 Eu
ropeanen (van wie schrijver dezes nog
alleen over is) op weg naar genoemde
benting.
Nauwelijks in 't gezicht van den vij
and, werden wij al spoedig begroet met
een hagelbui van k ïgels (zooals na het
gevecht bleek was de benting met onge
veer 90 Atjehera bezet), doch niemand
kende vrees voor die eerste morgengroet.
Zeer spoedig waren wy de benting ge
naderd, maar het was onmogelijk deze
te bestormen, wegens de zware bamboe
beplanting er om heen. Ons eenige werk
was nu zoo véél mogelijk t»rug te vuren,
om te trachten den vijand zich in zijn
versterking te doen verschuilen, en dat
lukte voor een kort oogenblik. Juist van
dat oogenblik maakte onze kranige
luitenant v. d. Zee gebruik om de ben
ting te beklimmen. Negen man hadden
wij toen reeds verloren. Om op de ben
ting te komen, moest hij een opening
maken in de bamboebeplanting, waar
bij door moest kruipen. Dat oogenblik,
dat bij daar stond te strijden, met de
sabel in de rechter- en de revolver in de
linkerhand, is onvergetelijk voor mij.
Intusschen verloren wjj nog 4 man,
zondat wij nog met 4 man aan de ach-
tei flank stonden te hakken en te vuren.
Dat wi) ons niet direct bi) onzeD krani-
geD commaodaot konden voegen, vond
zjjn oorzaak hierin, dat wy te zwaar
bepakt en bewapend waren. Doch toen
ik zag, dat by het Diet langer meer kon
volhouden, ontdeed ik my van het over
tollige en was in een minimum van tyd
op de borstwering om den kranigen
luitenant nog in myn armen op te van
gen. Het was ook tyd schotwonden,
lansstaken en klewangtiouwen bedekten
»'t kan verkeeren* van toepassing is,
dan geldt dit zeker van 't kleine Arne
muiden.
Gelegen aan deD spoorweg, die Goes
met Middelburg verbindt, is er gemafc-
keiyk gelegenheid het te bezoeken, doch
slechts weinige reizigers komen daartoe,
zy stellen zich tevreden met een blik op
't armeiyk stadje, dat van uit deD trein
gezien zoo weinig aantrekkelyks biedt.
Eenige nauwe straten, een met boomen
beplant marktpleintje, een styiloos kerk
gebouw uit het midden der 19e eeuw,"
een stadhuis uit ditzelfde tijdvak zie
daar alles.
En toch, wie zich de moeite getroost
en den tyd gunt, het plaatsje te bezoeken,
zal bemerken dat iets eigenaardigs
deze gemeente van al hare Walchersche
zusters onderscheidt.
Ofschoon er, gelijk we reeds opmerk
ten, geen enkel gebouw uitmunt door
fraaiheid of ouderdom, toch ligt er over
het geheels stadje Iets eigenaardigs, dat
ons aan voiige eeuwen herinnert.
Eu niet 't minst wyzèn daarop de be
woners zelve In hun karakteristieke
kieederdraeht, die wei geiykt op die der
andere dorpen en er toch wederom van
afwykt.
De overgroote meerderheid van d9 be
volking leeft van de visschery en toch
steekt slechts zelden een scheepsmast
boven de daken der lage huisjes uit.
zyn lichaam, zoodat he' niet meer dan
myn soldatenplicbt was hem in veilig
heid te brengen. Dat het niet zonder
moeite en gevaar kon geschieden, is be-
grypeiyk, daar ik door de genoemde
hindernissen met mijn zwaar gewonden
commandant moest heenkruipen, verge-
'zeld van een hagelbui vaD geweervuur,
doch ik had de voldoening myn krani
gen luitenant nog levend by den dokter
te kunnen breDgen, hoewel ik ongeveer
400 k 500 meters met hem op den rech
terschouder gehouden moest afleggen.
RECLAMES.
is het van uw ziekbed naar uwe genezing,
indien gi] lijdt aan borst of longen.
Gebruikt dan slechts do
M Klooster OAHCTA PA ULO 'jj^.
De Abdijsiroop, Klooster Sancta Paulo,
geneest onvoorwaardelijk asthma, slijm- en
kinkhoest, verouderde en verwaarloosde
verkoudheid, den hevigsten hoest, pleuris,
influenza, bronchitis en allo borst- en long
aandoeningen. Voorkomt de Tering.
De Abdijsiroop kost per flacon f 1.—, f 2.—
en f 3.50. Eischt rooden band ni. handteekening
v/d Gen.-Agent: L. I. AKKER, Rotterdam Ver
krijgbaar bij alle drogisten en apothekers
VIT jriE&OTrxjffQia.
Qoes. Wegens de verkiezingsdrukte is
de voorbereiding voor de vergadering der
aDtirev. propagandaclub er by ingescho
ten. Op verzoek melden wy dat die ver
gadering nu zal plaats hebben Donderdag
2 Mei a s.
Op hun verzoek zyn eervol ontslagen
als districts schoolopzienet te Goes mr.
C. de Witt Hamer, en als burgemeester
van Cadzand de beer J. Erasmus
Warn toén de spoorweg van Goes naar
Middelburg gelegd werd, baande deze zich
een weg door de haven, zoodat deze werd
afgedamd en zoodoende voor de scheep
vaart werd afgesloten.
Wel verkreeg het stadje als vergoeding
een zykauaaltje maar het groote scheep-
vaaitkanaal van Vlissingen naar Veere,
maar deze waterweg schynt den vis-
schers een te groote omweg, om de zee
te bereiken, waDt sinds dien tyd loopen
de scheepjes te Vlissingen binnen, ter-
wyi ze slechts by uitzondering ter over
wintering of voor herstelling te Arne
muiden aankomen.
Maar desniettemin verloochent deAr-
nemuidenaar zyn aard niet by biyft
visscher ook al is zyn woonplaats een
landstadje geworden.
Zaterdagsavonds spoeden de visschers
per trein naar huis om den Zondag in
den familiekring door te brengen, maar
reeds vroegtydig zoekt by des Maandags
zyn hoogaars weer op, om op 't zilte nat
een sober bestaan te vinden in de vis-
scheiy naar garnalen en andere visch.
Maar dal; hy een moedig zeeman is kwam
eemge jaren geleden nog aan 't licht,
toep een koene visschersfamilie Van de
Kettery de bemanning van een in nood
verkeerenó sch'p by Westkapelle van een
wissen dood redde, nadat de reddings
boot dit vruchteloos beproefd had.
Het stadje heeft echter betere dagen
Vlissingen. Naar wy -vernemen zal
op de binnenkort te houden algempene
vergadering van aandeelhouders der
Koninkiyke Maatschappy „Oe Schelde"
o er het boekjaar 1911 evenals over
1910 een dividend van 8 pCt. worden
voorgesteld:
Benoemd is metingaDg van 12 Mei
a.8. tot biigadier der ryksveldwacht te
St. Jansteen de heer OuiniDCk, thans
rjjkaveldwachter te 'a-Heer Aretdskerke.
Borssele. De begrooting van den cala-
roiteuzen polder is aan ontvangsten en
uitgaven vastgesteld op 31874 44'/2-
Nieuwdorp. Gisterenmiddag had het
9-jarig zoontje van M. M het ongeluk
onder het stoeien met schoolkameraad
jes op zyn arm te vallen. By genees
kundig onderzoek bleek, dat de arm by
de elleboog gebroken was.
Rilland-Bath. Van den nieuw t.e be-
dyken polder aan den Scheidedam, die
door een hulpdyk, waarover materialen
vervoerd worden, in 2 helften, is ver
deeld, is de ééae helft reeds drooggelegd.
Het werk wordt flink voortgezet. Tbans
zijn circa 259 rriaD aan den aibeid.
Seherpenisse. Uitslag herstemming
lid gemeenteraad op 25 April 1912. In
geleverd T'»9 biljetten. Van onwaarde 5
biljetten. Gekozen D. Keur met 108 stem
men. Dhr. W. L. Klos verkreeg 101
stemmen.
Kamperland. Donderdagavond verga
derde de afdeeling van 'f GroeDe Kruis
oDder voorzitterschap va r. P. J. Freth.
Behalve het bestuur war,, j 13 leden aan
wezig, te samen 19 personen. Uit het
jaarverslag bleek dat het ledental klom
van 220 tot 202 waarvan er 136 te Wis-
senkerke en Geersdyk en 96 te Kamper
land wonen. Gezamenlijk werd door de
contribueerende leden jaarlijks ongeveer
f200 bygedragen aaD contributie. Van
de verplegingsartikelen was een goed
gebruik gemaakt. Voorts waren door het
bestuur nog enkele artikelen aangekocht.
Er was 50u0 kunstys in deyskelderge
plaatst, waarvan 1022 kilo verbruikt is.
De cursus kon wegen te weiDig ambitie
Diet tot stand komen. De penaiDgmees-
ter deeüe mede dat de totale inkomsten
bedropgen f 433,916, de uitgaven beliepen
f306,665, zoodat er een batig saldo in
kas was ten bedrage van f 127,26. Na
deze verslagen werden de rekeniDgen
nagezien ooor eene daartoe benoemde
commissie van 3 personen en in orde
bevonden. Na goedkeuring der leden
gekend dan 't thaDs doorleeft.
In de !6e eeuw was het dank zij bare
uitnemende reede eeD bloeiende handels
stad en niettegenstaande het in Maart
1481 byna geheel afbrandde, hiDderde
dit weinig aan het toenemen van haar
welvaart.
Geen wonder, dat de RegeeriDg van
Middelburg beduebt was, dat hare stad,
die veel minder gunstig gelegen was dan
Arnemuiden in haar handel zou worden
benadeeld.
Het trachtte daarom het gezag over
ArnemuideD in handen te krytren. En
bet slaagde daarin door in 1493 van
Filips van Rourgondië, Heer vau Veere
en diens echtgenoote Anna van Borsele
hun ambacht te koopen in de parochie
van Nieuweikerke en 1 1508 van Bou-
dew|jn van BourgondiS diens ambacht
daaromtrent gelegeD, zijnde dit de groDd,
waarop Arnemuiden gebouwd was.
Zoodoende had Middelburg deze stad
in zyn macht en maakte daarvan ge
bruik door allerlei bepaliDgen uit te vaar
digen tot verbod van den groothandel.
Toch breidde zich de hanoel van Ar
nemuiden nog steeds uit: soms lagen
drie ryen groote koopschepen voor deze
plaats ten anker.
Wordt vervolgdJ
