No. 152 1912, Vrijdag 29 Maart 26e jaargang NIEUWSBLAD historisch VOOR ZEELAND SHRISTEüJK- VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK De Tariefwet. Wed. S. J. DE JONGE-VERWES T, te Goes F. P. D'HUIJ, te A ilddelbi rg. PRIJS DER ADVERTENTIËN BIKHKKLANX). w. ïïiï 2PEI raovxsroxa. zjzjzE&ss&jr 1E1 >EREN WERKDAG DES AVONDS, 5.25 0.05 Prijs per 1rie maanden francc p. ji. Hnkele nummers e o o a '3 Jêlm SM die asleh met 1 April a, w. op ons i»la«I abonneeren, oiit- Tttngen het tot dies dRtnm jfi al is. UITGAVE DER FiRAW S EN van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 ceni F. milieberichlen van 1—10 regels 1.—iedere regel nu er 10 cent. XI. De Tariefwet beteekent benadeeling van de scheepvaart Ook dit beweert het Anti-Tariefwet- Comité. Wjj ontkennen dit voor wat den door voerhandel aangaat. Goederen die hier worden doorgevoerd, dus niet geladen en ook niet gelost, maar dadelijk doorge zonden worden, vallen buiten de ver hooging, derhalve worden die doorgevoer de koopwaren niet in prijs verhoogd trouwens wat zou 't geven, zij worden hier toch niet verhandeld. En voor wat den in- en uitvoer aan belangt, komen wij eveneens tegen deze voorstelling op. Zoodra, tengevolge van verhoogde in voerrechten, onze eigen industrie meer gaat bloeien, of meerdere industrieën tot ontplooiing komen, zal er grooter uitvoer zjjn, zal er meer welvaart komen, zal ten gevolge hiervan de koopkracht vermeerderenhandel en scheepvaart kunnen niet anders dan hierbij gebaat zijn. Zoodra Duitschland zjjn industrie is gaan beschermen, zijn de Duitsche han delssteden vooruitgegaan. En nu mogen de groote handelsmannen, ook in Rot terdam, voor achteruitgang van handel 6D scheepvaart vreezendit geldt niet van allen. In de Rotterdamsehe Kamer van Koophandel waren er voor enkele jaren wij herinneren slechts aan de namen Jacobson en De Monchydie het met deze bezorgden niet eens waren. In den handeldreven den middenstand zijn voor- en tegenstanders van de Ta- riefverhoogingen onder eerstgenoemden zijn er ook te Rotterdam vele, die de bezwaren uit handelsoogpunt tegen de Tariefverhooging geopperd, volstrekt niet deelen. XII. De Tariefwet beteekent achteruitgang van den veestapel. Aldus vervolgt het z.g. Anti-Tariefwet- Oomité. Is dit zoo? Laten wij even de ervaring doen spreken. Onze kaasuitvoer bedraagt mil- li06n gulden, maar Denemarken met een sterk beschermend tarief en een bevol king van slechts 3!/a millioen voert voor 26 millioen uit. Eveneens exporteert dit land voor 111 millioen boter, terwijl wjj slechts 31 millioen uitvoeren. Leerzaam zjjn ook de Duitsche cijfers. In 1883 bedroeg het aantal paarden op Duitschen bodem 8,522,525in 1907 4,337,263, De veestapel bedroeg in 188315,786,764, in 190720,589,856 stuks. De cjjfers ontleenen wij aan De Rot terdammer. Wie ze goed overleest, ziet in dat be schermde Duitschland vooruitgang van den veestapel, en wel in nog geen kwart eeuw met ruim dertig procent. Een heel ander vooruitzicht. XIII. De Tariefwet beteekentEen aanslag op de welvaart. Zoo meent het Anti-Tariefwet-Comité Wy stellen daar op grond van de in Duitschland opgedane ervaring tegen over: Geen aanslag op de welvaartmaar verhooging van kans op meerdere wel vaart. Wel heeft men van vrijzinnige zijde beweerd dat de toestand der werklieden in Duitschland zooveel slechter is dan die van onze werklieden, ja zelfs dat de Duitsche werklieden hondenvleesch moe ten eten. Maar dit is bij onderzoek ge bleken een praatje te zijn. In Engeland werden dergelijke onjuist heden omtrent den toestand van Duitsche werklieden eveneens verspreid. Men ver telde dat de armoede onder de Duitsche werklieden zoo groot is dat zij zich voe den moeten met paardenvleesch of hon denvleesch, met allerlei afval, en met roggebrood zoo slecht dat men hier een landlooper er mee van het erf zou jagen. Een Engelsche vereeniging zond twee jaar geleden vier honderd werklieden van allerlei staatkundige richting naar Duitschland om te onderzoeken of de toestand der werklieden daar, waar hooge invoerrechten geheven worden, slechter of beter is dan in Engeland, dat geen invoerrechten heft. De rapporten dezer werklieden, in Augustus 1910 verschenen, luiden zeer gunstig. Er wordt door de werklieden geen armoe geledengeen paarden- of hondenvleesch gegeten, en het rogge brood dat zij eten is te verkiezen boven het brood dat de Engelsche werklieden eten terwjjl in 't algemeen de Duitsche werklieden beter gekleed en gehuisvest zijn dan de Engelsehe. En wat er in deze rapporten nog meer wordt aangetoond? Dat, naar de redactie van Zelandia indertijd publiceerde, en niet voor tegenspraak vatbaar is, dewjjl de rapporten het als feit erkennen, „dat in Duitschland, waar in 1879 begonnen werd met verhooging der invoerrechten, onder den werkenden stand een bepaalde welvaart heerscht en dat de werkloonen stjjgen en dat er geen gebrek aan werk is. „Yan een der armste landen van Europa is Duitschland een der rijkste geworden. „Evenzoo gaat het in België. De reke ning van de ontvangsten en uitgaven van den Belgischen staat, sloten in 1908 met een batig saldo van frs. 991.000, ter wijl in ons land de Staatsbegrooting voortdurend sluit met een tekort." XIV De Tariefwet beteekent werkloosheid in vele vakken. Het Anii-Tariefwet-Oomité heeft nog heel wat profetieën in portefeuille. Wij vreezen (voor hem) dat de veelheid schade zal doen aan den indruk. De bangge maakten beginnen onder malkaar er al om te lachen; gelijk trouwens de heeren van het „Comité" zeiven het wel zullen uitgeschaterd hebben, wanneer een hun ner weer met een nieuwen dooddoener kwam aandragen. Het is dan ook zoomen kan van 't goede te veel krijgen. Toch meenen wij, zoolang de heeren van het Comité hunne profetieën't land in sturen, verplicht te zijn die schrik aanjagende voorzeggingen even te moe ten opnemen. En nu zouden we willen vragenge- looven de verschrikte lezers van deze laatste voorspelling nu wel iets daarvan Zal verhooging van tarief niet veeleer vermeerdering van werk brengen? In de industrie zeker, dat geven de heeren zeiven toeen in den landbouw, zoo beweerden zij vroeger reeds, zal er gebrek aan werkkrachten zijnEn dan toch werkloosheid. En dat in vele vakken Is er in Amerika, het land der Protectie, werkloosheid; of zjjn er in Engeland, het land van den vrijhandel, handen te kort? Lees dezö twee berichten door de Zeeuwsche Courant respectievelijk uit een New-Yorksch en een Londensch blad overgearukt, die zooal geen bewijs voor het tegendeel opleverend, dan toch zeker de bewering van het Anti-Tariefwet- Comité niet in het gevlei komen. Bedenk daarbij, dat New York ligt in een beschermden staat en Londen in een staat waar de vrijhandel regeert. Uit New York (De Standard van 27 Feb. 1909) „Nadat er 3 voet sneeuw gevallen was, vroeg de stadsreiniging arbeiders voor sneeuwopruiming en kon er slechts 3000 krijgen (waarvan het grootste deel juist aangekomen Italiaansche landverhuizers waren) zijnde minder dan de helft van het verlangde aantal, en zulks otschoon een loon van 60 cents per uur werd aange boden". Uit Londen (Daily News van 4 Maart 1909) „Wanneer het niet gesneeuwd had zou den wederom duizenden mannen, die tot het groote leger van Londen's werkloozen behooren met hun handen in den zak op straat hebben gestaan. Dank zij het slechte weêr werd aan 30.000 losse werk lieden een spa, een schop, een bezem of sneeuwruimer gegeven. Het doorsnee- loon per man was 30 cents per uur". Chr. Volksdagblad. Naar Eet Handels blad verneemt, is het proefnummer van het Chr. Volksdagblad zoo goed ontvan gen, dat het comité van voorbereiding de exploitatie wel aandurft. Het eerste num mer van het blad zal Dinsdag 9 April verschijnen. De onderwijzers salarisactie. Het „Comité voor gemeenschappelijke salaris actie" bestaande uit de heeren Th.Lan- oée, voorzitterH. J. Emous, M. L. van Gemert, H. J. Bon, H. Braam, J. Th. Kloosterman, J. L. van den Lisdonk, P. Otto, J. Th. R. Schreurder en J. P. Vring, secretaris, acht zich geroepeD, om naar aanleiding van de beoordeeling dier actie in de pers, te wijzen op het rechtmatige dat daarbij uitsluitend rekening gehouden worde met de eenparige uitspraak, waar toe de onderwijzersvergadering te 's-Gra- venhage op 17 Febr. j.l. gekomen is. De toen gestelde motie toch deed „een earbiedig en ernstig beroep op de Hooge Regeering en de Volksvertegenwoordiging om de mogelijkheid te willen overwegen van nog in deze wetgevende periode althans aan de meestdringende wenschen der Ne- derlandsche onderwijzers tot verbetering hunner materieele positie te gemoet te komen. Het verklaart voorts, dat geenerlei po litieke bedoeling in deze actie gemengd is. Tegenover het volstrekt ontbreken van eenig bewijs voor de betichting, dat er eenige politieke bedoeling in deze actie verborgen was, stellen de leden de be sliste verklaring, dat in de zeer veelvul dige samenkomsten van het comité aan weerszijden de ontstentenis van derge lijke bedoeling overtuigend gebleken is. Deze verzekering wordt collectief, zoowel als individueel, wat elk der ondergetee- kenden betreft, door het comité gegeven. Eerste Kamer. In de Woensdagavond gehouden vergadering van de Eerste Ka mer waren ingekomen de geloofsbrieven van het nieuw gekozen lid den heer Ferf, werden de afdeelingen hernieuwd en de zitting verdaagd tot a.s. Vrijdagmiddag S te half twee uur. Een Nationaal Chr. Schoolcongres. Het hoofdbestuur der Vereeniging van Chr. onderwijzers in Ned. en de O. B. heeft in zijn laatste bestuursvergadering besloten, pogingen in het werk te steller, om in verbinding met andere vereeni- gingen, die werkzaam zjjn op het terrein van Chr. onderwjjs, een nationaal Chris- teljjk Schoolcongres te organiseeren, te j houden zoo mogeljjk in 't najaar van 1 1913. Het is tot dit besluit gekomen op j de navolgende gronden Eenige jaren geleden werd door de vereeniging een j Commissie iDgesteld met de opdracht te 1 onderzoeken, welke wjjzigingen in de Wet op het L. O. wenscheljjk zouden zjjn, gezien uit het standpunt van het Christelijk onderwjjs. Deze Commissie heeft reeds voor een belangrijk deel haar arbeid voltooid en zal vermoedelijk in het begin van 1913 geheel gereed zijn. Reeds zijn rapporten uitgebracht over: 1. Het ODderwjjs aan bewaarscholen en klassen van Voorbereidend onderwijs; 2. De vrij Schoolorganisaties: ontstaan, erkenning en te niet gaan3. De in richting der vrije Schoolorganisatie: a. verhoudingen tusschen bestuur en school- persooneel, tusschen hoofd en overig personeel, -de schoolvergaderingb. sa larisregeling, pensioenenc. rechtspo sitie. 4. De aaneenschakeling van het L. O. met het U. L. O., M. U. L. O., M. O. en Lyceum. Voorts zal nog ge rapporteerd worden over 5. Onderling Schoolverband. 6. Overheidsschoolorga- nisatie. 7. Financiëele verhouding van het Rjjk tot Vrije O verheidsschoolorga nisaties. 8. Examen en opleidiDg. 9. Schooltoezicht. Het Hoofdbestuur acht het ten zeerste gewenscht, dat deze belangrijke onder werpen van onderwjjs-wetgeving in bree- den kring besproken worden. Voorts is een der redenen, dat het Christelijk onderwjjs zich na 1905 krach tiger dan jooit ontwikkeld heeft, welke uitbreiding bij verleening van ruimere subsidie voor Scboolbouw, nog meer zal toenemen. Velerlei belaDgen ontstaan daardoor, die alle Chr. scholen met el kander gemeen hebben en waarbij de vraag zich naar voren dringtIs het mogeljjk te komen tot organisatie van het Chr. schoolwezen in ons land Zoolang die organisatie niet bestaat, meent men, dat een Schoolcongres de beste gelegenheid biedt om de gemeen schappelijke belangen te bespreken. Wat nu het congres zelve betreft, zoo stelt men zich voor, dat de onderwerpen, op het congres te behandelen, zullen betreffen: 1 Onderwijs en opvoeding; 2. Onderwijs-wetgeving3. Organisatie van het Christelijk schoolwezen. Uit de afgevaardigden der samen werkende vereenigingen wil men een comité kiezen tót organisatie van het congres. Op Woensdag 3 April, 's middags half 3, zal te Utrecht in Kunsten en Weten schappen met nfgevaardigden van ver schillende vereenigingen deze zaak be sproken worden. In de commissie van voorbereiding hebben zitting de voor zitter van het hoofdbestuur van de VereeD. van Chr. onderwijzers, de heer P. Ooster- lee, te Nijmegen; de heer A. Ooster wijk, Breda, penningmeester, en J. Th. R. Schreuder, vau Amsterdam, vice-voor- zitter. Standaard. Patentkali. Een van de meest bekende kalizouten is het patentkali of, zooals de juiste naam is het zwavelzure kalimaguesia. Deze meststof wordt in de fabrieken bereid door aan het kaïniet het chloor te onttrekken. Het patentkali bevat in doorsnee 50 pCt. zwavelzure kali, 35 k 40 pCt. zwavelzure magnesia, 2—4 pCt. chloornahium en 10 pCt. water. Het gehalte aan zuivere kali bedraagt in doorsnee 27 pCt., ofschooD doorgaans maar 25 of 26 pCt. wordt gega randeerd. Daar het patentkali weinig chloor bevat, is het uitmuntend geschikt voor een bemesting in het voorjaar en in den zomer. Als voorjaarsmeststof in den landbouw vindt het patentkali zjjne toe passing, vooral bij de aardappelcultuur. Zooals men algemeen weet, is de aard appel een gewas, dat heel wat kali aaD den bodem onttrekt, zoodat een goed doorge voerde aardappelcultuur alleen daar mo geljjk is, waar de bodem rjjk voorzien is van opneembare kali, hetzij dat de kali van nature aanwezig is, of dat men die voedingsstof door bemesting vaD den bodem toevoert. Doet men dit laatste niet door stalmest, dan dient men gebruik te maken van het patentkali. Het gebruik dezer meststof neemt by de aardappelcultuur hand over hand toe, en wel in hoofdzaak om de volgende twee redenen le, omdat men den aard- appelbouw intensiever drijft dan vroeger; 2e, omdat door den in tensieven verbouw van veel kali eischende gewassen, zooals bieten en aardappels de bodem nu veel armer aaD kali is dan vroeger. Eene bemesting met kali bewerkt bjj de aard appels niet alleen grooter opbrengst, maar ook een fijner worden van den smaak. Dit komt vooral uit, als door eene gunstige weersgesteldheid de aard appels volledig uitgroeien. In den tuin bouw vindt het patent-kali ook meer en meer toepassing Voor de groententeelt is het noodig, dat de bouwlaag zeer overvloedig voor zien is van voedingsstoffenhet kali niet te vergeten, aaD gezien de groenten rjjk zjjn aan deze voedingsstof. De groen ten moeten in korten tijd kunnen be schikken over veel voedsel, zoodat men gerust 5 K.G. patent kali per are kan uitstrooien, in vele gevallen kan men in den tuit bouw gerust nog hooger gaan, daar men met één gewas niet tevreden is, maar minstens 2 gewassen van den zelfden akker halen wil. Wanner men dus in het voorjaar rijkelijk patent-kali uitstrooit, kan deze dienen voor de voor- jaarsgroeDten en voor het daarop volgend gewas. Van een uitspoelen in den onder grond is bjj het patenti-kali geen sprake. Middelburg. Als laatste der winter- lezingen hield prof. dr. J. P. Kuenen van Leiden Woensdagavond eene lezing over Radioactieve verschijnselen. De radioactieve verschijnselen zjjn nog slechts weinige jaren bekend, maar toch heett de bestudeering er van in dien korten tjjd een groote ontwikkeling ge kregen. Spreker zal over alles niet kunnen spreken, maar alleen enkele fondamen- teele stellingen bespreken en demonstree- ren. De ontdekking van de verschijnselen staat in nauw verband met die der Rönt genstralen. Bjj enkele metalen werd ontdekt dat ze eenzelfde werking hadden als de Röntgenstralen. Spreker gaat dit uitvoerig na voor Ionisatie van de lucht. Door tal van proeven met de electroscoop toont hij op duideljjke wjjze aan dat de metalen Uranium en Thoriam <ïe lucht geleidend maken voor de electriciteit, zoodat de electroscoop spoedig alle lading verliest. Ook op de photografische plaat oefenen deze meta len werking uit. Door tal van negatieven laat spreker zien dat de maniumzouten door verschillende stoffen (door bout zeer goed, door lood zeer slecht) heendringen en hun werking op de plaat uitgeoefend hebben. Toen heeft men gezocht of cok nog andere stoffen deze werkzaamheid ver bonden, en men vond Uraniumvarbin- dingeri, wier werking nog veel sterker was dan van Uranium zelve. In die verbindingen moest dus een stof zjjn die veel meer de radioactieve verschjjnselen vertoont, Het echtpaar Curie heeft nu tal van onderzoekingen gedaan en na moei lijke proeven heeft het een stof ontdekt, die omdat ze genoemde eigenschappen in hooge mate bezat radium werd ge noemd. Spreker heeft in een doosje enkele milligrammen radiumverbinding en doet daarmede proeven. Op afstand van een meter oDgeveer heeft die haast onmeet baar kleine hoeveelheid duideljjk waar neembare werkirg. Het verdere dat spreker nog mededeelt doet den leek duizelen. Het Radium is na 1760 jaar voor de helft verdwenen, het Uranium na 4000 millioen jaar 11 Door theorieën die spreker Diet zal uit leggen, komt men in verband met de theorie der radioactiviteit en de stoffen er door gevormd tot de conclusie dat deze aarde reeds voor 100 millioen jaar een vaste aardkorst kreeg.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1912 | | pagina 1