No. 135 1912
Zaterdag 9 Maart
?00B ZEELMD
SHRISTEUJK
HISTORISCH
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWES T, te Goes
F. P. D'HUI], te Aiiddelbi rg.
PRIJS DER Ak>VERTENTIËN
Bij dit nummer behoort een Bplad.
R0CLA
tó S-
L.EÜISTAFBIL,
De last is te zwaar.
t&xT' mm
fey
IE] 'EREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per irie maanden franco p. p.
Hnkeïe nummers.
e e c o o o
ƒ3.25
0.05
UITGAVE DER FIRM/ S
EN
v m 1—5 regels 50 cent, ieuore regel meer cent
F, milieberichten van 1—10 regel: 1.—Iedere regU
m. er 10 cent.
At), die ssicti met 1 April a.
op on» blad abonneeren, out
vaagen liet tot lien data®
g r n 1 lw.
(Slot.)
Mr. De Wilde biy ft tegenover den heer
Welleman ontkennen, dat de Tariefwet
geen politieke kwestie is. Debater be
weert dat by de Tariefwet geen politieke
hartstochten behoeven te worden opge
zweept. Dat is spreker met hem eens.
Maar staat er dan tegenover, „politieke
hartstochten „economische belangen"?
Immers neenTegenover „politieke
hartstochten" staat „gezonde staatkun
dige beginselen". En daarom biytt spre
ker volhouden, dat de Tariefwet als wet
uitsluitend een politieke kwestie is en
dat zoo de statuten der Z, L. M. de
politiek inderdaad buitensluit de Land-
bouwmaatschappy met de besprekirig
van de Tariefwet haar statuten welde-
geiyk heeft geschonden.
Dat een beschermend Tarief het leven
van de arbeiders niet duurder maakt,
leert ons de practyk in de landen die
sterk worden beschermd. Waarom gaan
er jaariyks duizenden arbeiders naar
Duitschland om daar werk en brood te
zoeken en te vinden.
En als het dan zoo'n duur leven was,
zouden de arbeiders het dan wel zoo
goed uithouden Maar integendeel,
de levens- en de loonstandaard zyn daar
zoo mooi, dat onze arbeiders in Duitsch-
land overvloed hebben.
Bat als de eigen njj verheid toeneemt,
dat dan de opbrengst van het tarief
minder wordt, is duideiyk, maar dat
deert niet. Wat de schatkist dan zal
derven, zal ruimschoots van andere zyde
er weer invloeien door de welvaart van
ons vaderland, die aan den bloei van
onze industrie onafscheidelyk is ver
bonden.
Wie de ny verheid wil beschermen mag
den landbouw niet aan zyn lot overlaten,
zegt de heer Welleman zeer juist. Maar
door de Tariefwet van minister Kolkman
wordt de landbouw toch ook tegeiyk
gebaat. Dat heeft spreker in zyn rede
duideiyk bewezen. Zoowel de land
bouwers als de landarbeiders, zullen
onder de nieuwe Tariefwet welvaren.
Maar dat is door debater niet weerlegd.
Ook heeft de heer Welleman meteen
beroep op Twente willen bewyzen, dat
bescherming de loonsverhoudingen niet
beter maakt, omdat daar nog al eens
werkstakingen voorkomen.
Maar dat beroep gaat heelemaal niet
op. Ook onder de diamantbewerkers te
Amsterdam komen stakingen voor. En
in dat bedryf zyn de loonsverhoudingen
toch wel gunstig geregeld. De diamant
bewerkers verdienen grof geld.
Voor de retorsie-maatregelen in de
Taiiefwet van minister KoJkman is spre
ker gelukkig niet zoo bevreesd. Thans
staan we geheel machteloos tegenover het
buitenland od dan kunneD we ons ver
dedigen, iets wat in depractijk van andere
landen altyd prachtig heeft gewerkt.
Mr. De Wilde eindigt met te constatee-
ren dat de heer Welleman hem op geen
enkel punt afdoende heeft weerlegd en
hy daarom op de aangegeven gronden
de Tariefwet van minister Kolkman biyit
aanbevelen, als een wet, die in bet wel
begrepen belang van ons vaderland zal
zyn.
8 Maart 1912.
De felheid waarmee de heeren van Links
het Bouwwetje en het amendement-
Snoeck Henkemans c. s. te ïyf giDgen
was een weerklank op de heftigheden
waarmee de geheele vrijzinnige pers van
vry-Liberaal tot Sociaal democraat het
reeds voor de openbare behandeling ver
volgden.
De oude palstaandersgeest was over
allen weer vaardig.
De bitterste haaf, als in Kappeyne's
dagen werd weer openbaar.
De vijandschap tegen de school met
den By bei, tegen de Christelijke School
was in de oogen der Roodhuyzens en
Ketelaars te lezen, en laaide zelfs op in
de ziel van een Tydeman, om nog te
zwygen van een Troelstra en een Ter
Laan.
Maar de Linksche pers was voorgegaan.
Het Volk (soc.-dom.) schold de voor
standers van het wetje »subsidie-vreters.c
Het Vaderland (unie-liberaal), minder
ordinair, noemde het regeeringsvoorstel
een „knabbelen aan de staatsruif". En
de oud-Liberale Nieuwe Botterdamsche
Crt. schreeuwde om „front maken".
Terecht zeide minister Heemskerk deze
week in het debat: Indien gy nu al zoo
schreeuwt van „onrecht, onrechtter-
wyi slechts een klein begin van rechts
herstel wordt, voorgesteld, hoe groot moet
dan het onrecht wel niet geweest zyn
toen gy zeiven in Kappeyne's tyd „voor
de openbare school alles, en voor de
vrye school niets!" wist door te dry ven.
En dan wanneer het eens tot heu-
sche, eindejyke, algeheele geiyksteliing
van openbaar en bijzonder onderwy»
komen gaatl
Want daar moet het heen.
Door een droom gewaarschuwd.
Een 20 jaar geleden ongeveer, zoo ver
telt een geneesheer, was ik te Biarritz
om de baden te gebruiken. Op een avond
zat ik nog laat in mijn leunstoel, viel
in slaap en had een wonderlijken droom.
Ik was in een vreemde stad, kwam
uit een mij onbekend huis en bevond
my voor een lykwagen. Een jongeling
van ongeveer 15 jaar met zwarten iok,
met smalle tres en blinkende knoopen
gegarneerd, stond naast den lykwagen,
die veel van een lange koets had, opende
de kleine deur en noodigde mij met eene
handbeweging uit er in te stappen. Ik
verschrok, trok het hoofd onwillekeurig
terug en stoote mij daarby aan de leu-
niDg van myn stoel, zoodat ik ontwaakte.
Twee nachten later had ik denzeifden
droom en met regelmatige tusschenruim-
ten van twee of drie nachten, kreeg ik
hem steeds terug. Vooral merkt vaardig
en verontrustend was het, dat het huis
er steeds hetzelfde uitzag en ook die
joegen met den rok met tressen en met
metalen knoopen, zyn blond baar en
gryze ietwat wyd van elkaar staande
oogen, die aan vischoogen dedeD deriken.
Na eenige wekeD, reisde ik met een
paar kennissen naar Parys en stapte
daar af in een hotel, waar evenals in
vele andere hooge huizen, een lift was
voor 't gemak der gasten. Het was avond
toen wij er aankwamen en juist etenstyd.
Wy hadden onze kamers op een boven
verdieping en nadat wy ons daar wat
opgefrischt hadden, wilden wij naar be
neden naar de eetzaal. Ik drukte op de
electrische bel naast de lift, ten teeken
dat deze naar brven zou komen. Ik hoor
de dan ook weldra het geschuif er van,
de deur gaat open en ik spriDg ang
stig terug. Uit de geopende zijdeur trad
dezelfde jonge, blonde jongeling met de
vischoogen en zijn rok met tres en küoo-
pen, en wenkte my meteen vriendeiyke
handbeweging naar tinnen te gaan, pre
cies zooals ik zoo vaak in myn droom
gezien had. Zonder my te verontschul
digen, vlieg ik de trap af en werp my
beneden in den hal op een stoel, want
ik gevoelde dat ik doodsbleek was en
my de haren te berge r^zt-n. En ik
weet niet na hoeveel tydsverloop, hoor
ik plotseling een schellen kreet en een
erg gekraak en toen verloor ik het
bewustzijn. Toen ik weder by kwam, zag
ik menschelyke lichamen, die in groote
lakens, met bloed gedrenkt, In alleryi
gewikkeld waren. De lift was met zyn
inhoud in de diepte gestort en onder
de omgekomenen bevoDd zich ook het
jonge knechtje. My bad God gered
Wat gebruikt de Heere dikwerf vreese-
lyke. middelen, om een mensch tot in
keer te brengen en zijn ziel te redden
(Pniël.)
TWEEDE KAMER
Zitting van Donderdag.
De laatste dag van het Bouwwetteke.
De groote stryd liep over het amen
dement van de heeren Ter Laan, Ketelaar
en Smeenge. Deze afgevaardigden wilden
nu voor de gemeente evenveel subsidie
voor de bouwkosten der openbare scholen
als uitgetrokken wordt voor de byzoDdere
scholen.
Socialist Ter Laan verdedigde dit
amendement met een beroep op de
grootere duurten der openbare scholen,
welke de gemeente bovendien verplicht
zyn te bouwen.
Door den heer Van Wynbergen (r.-k)
werd de Linkerzijde verweten ook nu
weer achter de socialisten te loopen.
Spreker bestreed het amendement, dat
de verhouding tusschen byzonder- en
openbaar onderwijs geheel wijzigt en
bovendien in stryd is met de wet
Nog sterker werd het amendement
door den heer De Geer (c.-h.) afgemaakt.
Deze spreker wees op de verplichting,
die de gemeente hebben om voor het
openbaar onderwys te zorgen. Deze be
staat niet ten aanzien van het byzoDder
onderwas. Daarom mogen de subsidies
niet in hetzelfde licht worden beschouwd
en mag de geiykheid van subsidie geen
beginsel worden voor de onderwyspo-
litiek.
Ook door minister Heemskerk werd
de stelling, dat het openbaar onderwys
nu meer steun zou moeten krygen, sterk
bestreden De wet kent geen rechtsge-
ïykheid voor het openbaar- en byzonder
onderwys. Het amendement is daarom
onbiliyk. Ja, het amendement zou ons
nog verder van de rechtsgelykheid af
brengen, dan men er nu nog van af is.
Het slot van de zaak was dat het
amendement werd verworpen. Met 49
tegen.35 stemmen. Rechts plus de oud
liberaal Van Karnebeek tegen Links.
By de stemming over het wetsontwerp
voegde de heer Van Karnebeek on
danks zyn aarzelende houding van Dins
dag weer bjj da Linkerzijde.
Toen ging het dus weer Rechts tegen
Links en werd het Bouwwetje aangeno
men met 46 tegen 36 stemmen.
Als een afkorting op de finale afre
kening wordt het Bouwwetteke door ons
dankbaar aanvaard.
een correct, veelwetend man als de heer
Wielemaker het heeft bygewerkt.
De Vriend des Huizes. Onder hoofd"
red. van ds. J Schrijver. Afl. 3 -
Neerbosch' Boekhandel.
Deze aflevering begint met e*n mooi
opstel van L. P. Post over „Jozef Israels
en zijn Kunst", waarby vele mooie repro
ducties van de schilderyen van dezen
grooten meester; o. a. „Als men oud
wordt"; „LaDgs Moeders graf" met het
aandoenlijke byschrift uit Beets: „Ons
Visschersvolkje"; «Saul en David"; „Een
zoon van het oude volk"; en andere.
De vervolgverhalen „Confiteor"; „Ber-
wout* en andere wordeD voortgezet. Uit
nemend geslaagd zyn de photo's in kleu
rendruk bij de Cactusplant. Het Maand
overzicht herinnert aan verscheidene
belangryke levens uit het vaderland en
uit den vreemde. Ds. Pierson, P. Lou-
werse, ds. Brown, de Deenscheschry ver
Brandes, Wiegand, en vele and rren wor
den gedacht of herdacht tevens door
bun portret vereeuwigd. Onze jongens
zullen met genoegen lezenDe ontdek
king van de Noordpool. «De kunstjes
voor de kleintjes" en de raadsels geven
ook voor onze kleinsten wat te genieten.
Wy constateeren dit ook nu weer met
genoegen.
Het gaat u ookaan.HetOntwerp-
Talma inzake de verzekering van
werklieden tegen de geldeiy ke gevol
gen van Invaliditeit- en Ouderdom,
beknopt weergegeven, door Jan v.
Ryn. Arnhem, Arnhemsche druk-
kery, Koningstraat 21.
Dit boekje geeft een populair overzicht
der wet-Talma Het kost 10 centby
500 execupl. f20. Ofschoon wy dit geen
koopje vinden, bevelen wy 't boekje om
den inhoud ten zeerste aan. Ds Kiesver-
eenigingen moeten de handen ineenslaan,
opdat een ruime verspreiding mogelykzy.
Gids voor den Bybellezer, door
T. M. Looman8e druk. Her tien en
bygewerkt door K. Wielemaker.
Nykerk, G. F. Calleübach.
Deze 3e aflevering bevat beschouwin
gen over de kleine profeten, de Joden
tusschen de dagen van O. en N. T.; de
apostelen enz. en verdere ontleding van
de bybelboeken. Reeds de oude Looman
was in zyn tyd een leerryk boek; des
te meer belooft het dit nu te zyn, nu
De last van rugpyn van 's morgens
tot 's avonds.
De last van schele hoofdpyo, duizelig
heid, verstoorde slaap, uitgeputte zenu
wen.
De last van die afmattende pyn in de
lendenen, heupen en zijden.
De last van rheumatische pynen in de
spieren en gewrichten, die tot in de been
deren scbynen door te dringen by slecht
en vochtig weer.
De last van toenemende zwakte en dat
vreeseiyk terneergeslagen en lusteloos
gevoel.
Is uw last rheumatiek, waterzucht,
graveel of urine stoornissen
Is uw last hoofdpön, voortdurende ver
moeidheid, rugpyn of zenuwachtigheid
Dan is het genot te weten dat vele
mannen en vrouwen van deze en andere
nier- en blaasaandoeningen genezen zyD.
Foster's Rugpyn Nieren Pillen werken
afdoend, omdat zy een speciaal nieren-
geneesmiddel zijn, en alleen een nieren-
geneesmiddel geeft baat tegen nierkwa
len. Foster's Rugpyn Nieren Pillen heelen
en versterken de aangedane nieren en hel
pen hen om de schadelyke onzuiverheden,
die de bovenstaande verschijnselen ver
oorzaken, uit het bloed te filtreeren en
verder uit het lichaam af te voeren.
Let erop, dat dat gy de echte Foster's
Rugpyn Nieren Pillen krygt. Iedere echte
doos draagt de handteekeriing van James
Foster. Zij zyn te Goes vt rkrygbaar by
da Firma Nathan Emanuel; en te Mid*
delburg by den heer Joh. de Roos,
Vlasmarkt K. 157. Toezending geschiedt
franco na ontvangst van postwissel a
f 1.76 voor één, of f 10.— voor zes doozen.
Middelburg. Bij beschikking van den
minister van justitie is benoemd, met
ingang van 1 April, tot concierge by de
arrondisspments-rechtbank alhier,de hver
A. Labruyère, concierge by bee Door
gangshuis, alhier.
Middelburg. Naar wy vernemen zal
op 22 Maart voor de rechtbank behan
deld worden de zaak tegen D Sbeklaagd
van diefstal, vernieling en mishandeling
gepleegd in het café van O. aan de Gra
venstraat alhier.
Middelburg. Donderdag werd eene al-
gemeene vergadering gehouden van de
afdeeling Zeeland van den Nederland -
sehen bond van gemeente-ambtenaren.
iTta-rsSKwaafi as-" jbchm#
De periodiek aftredende bestuursleden
de heeren J. L Richel en P. de Vey
werden -herkozen. Door den secretaris
werd eeD verslag uitgebracht over het
jaar 1911. Tot afgevaardigde en plaats
vervangend afgevaardigde naar de op 19
Maart a. s. te Utrecht te houden buiten
gewone algemeene vergadering weideu
benoemd.de heeren J. de Vlieger, ambte
naar ter Secretarie te Vlissingen en L.
J. den Hollander, gemeente secretaris te
Westkapelle. Zeer uitvoerig werden be
sproken het nader gewijzigd ontwerp
Statuten en huishoudelijk reglement van
den Bond. Wegens het bedanken van
den heer L. C. Wabeka, gemeeDte secre
taris te Terneuzen, werd benoemd tot
redacteur van het bureau voor perszaken
voor Zeeland de heer L. i. den Hollander,
gemeentesecretaris te Westkapafie.
Middelburg. Reeds herhaaldeiyk heb
ben wij by feestvieringen op 31 Augustus
kunnen genieten van iets byzonders. Wy
hebben ons kunnen verheugen in de vroo-
lyke gezichtjes van de kindereD,die mede
werkten aan een Kleppermarscb, een
Trommelmarsch of een Trompettinen-
marschen steeds was het de heer Jan
Morks, directeur van het Middelburgsch
Muziekkorps, die door het componeeren
der marschen en het icstudeeren daarvan
het mogeiyk maakte iets geheel nieuws
te doen hooien. Ook dit jaar wacht ons,
als de medewerking daartoe voldoende is,
weer iets, dat nog «nicht dagewesen ist".
Op het Marktplein zullen aldus in
groote trekken de plannen door meisjes
en jongens een 4-tal »rtjen< worden uit
gevoerd op daarvoor speciaal door den
heer Morks te componeeren wyzen. In
dien zich een voldoend aantal deelnemers
opgeeft, zal binnenkort met de repetitie
worden aangevangen.
Vlissingen. Donderdagavond werd on
der voorzitterschap van den heer jhr. mr.
A. A. van Doorn van Koudekerke de
jaarvergadering gehouden van de Ver-
eenigiDg „Het Groene Kruis". Door den
secretaris, den heer dr. mr. F. S. Witte-
veen, werd het jaarverslag over 1911
uitgebracht, waaruit biykt dat de ver-
eenigiDg hare werkzaamheid wederom
bala&gryk uitbreidde, vooral op het ter
rein van de bestrijding der tuberculose.
Aangekocht werd een eigen gebouw aan
i het Bellamypark, dat goed voldoet. Het
ledental steeg van 1497 tot 1573. Da
wijk verpleegster bracht 3051 bezoeken
i in 78 gezinnen v aarby 503 bezoeken
l aan tuberculoselijders over het tydvak
I 1 December 191Ó tot 1 December 1911.
De wyk verpleegster werd in dit laatste
werk vervangen door de enquêirice mej.
C. E. Arps, die iD het bezit is van het
f diploma der Ned. Centra:Vereeniging
s tot bestrijding der Tube rlose. Herin-
nert wordt aan de aansi -affing van een
f lighal voor eene vrouwelyke patiënte eu
een groote, waarin plaats is voor vyt
l mannelijke zieken. Ook wordt gewezen
op het groot succes der tentoonstelling
van het Tuberculose-museum. Aan het
j einde van het verslag wordt melding
j gemaakt van den zwaren slag die de
vereeniging heeft getroffen door de ziekte
en het daarop gevolgd overiyden van
haren penningmeester, den heer A. J.
j van Ockenbui g Sr. Een woord vaD wee
moedige hulde wordt hem gebracht voor
al hetgeen hy vanaf de oprichting der
vereeniging voor haar gedaan heeft. De
groei en bloei der jeugdige vereeniging
is zeker voor een niet gering deel zyn
werk geweest. In de annalen der historie
van „Het Groene Kruis" zal zyn Daam
met gulden letteren geboekstaafd blyxen.
Uit de rekening bleek, dat ontvangen is
f 3321.085 en uitgegeven f 30 (9.68, zoodat
er eeu goed slof. is van f281.455. Als
bestuurslid werd herkozen de h-er J. P.
Vermars en gekozen in de plaats van
wijlen de heer Ockenburg, den heer
B. C. A. van Renterghem.
Vlissingen. De Vliss. Crt. verneemt,
dat vanwege het ministerie van oorlog