No. 120 1912, Woensdag 21 Februari 26e jaargang. SHRISTEUJX- ilEHWSBLAD VOOR ZEELA1.M HISTORISCH VERSCHIJNT ZESMAAL PfM WEEK Wed. S. J. DE JONGE-VERWES T, te Goes F. P. D'HUIJ, te Aildclelbt rg. PRIJS DER ADVERTENTIËN SOCIALE MEETING. 5S. i --rsv. HEI IEREN WERKDAG DSS AVONDS, UITGAVE DÉR FIRMA'S °rijs per Irie maanden trance p. p. linkeie nummers. o o ƒ1.23 „0.05 EN v in 1—5 regels 50 cent, ieaore regel meer 10 cent Familieberichten van 1—10 regel: 1.—, iedere regel m er 10 cent 7 isgrw»' armsm De opgaaf van den spoordienst komt in dit nommer voor op de gebrui kelijke plaats. Oouer groote belangstelling is Maan dagavond in Zeelands hoofdstad de groote christelijke sociale meeting gehouden, die door het hoofdbestuur van Patrimonium is belegd ten gunste van de sociale wet geving van het ministerie Heemskerk. Toen de groote zaal van het Schuttershof bijna volgestroomd was, werd de verga dering door mr. P. Dieleman met gebed geopend, die na een een kort inleidend woord, waarin hij zijn vreugde uitsprak over het houden van deze meeting, het woord gaf aan den eersten spreker van den avond, den heer C. Smeenk, van Arnhem, waarnemend hoofdredacteur van Patrimonium. Als morgen de Tweede Kamer weer bijeenkomt zoo begon spreker dan vindt zy weer veel werk aan den parle mentairen winsel. Reeds zijn door mi nister Talma's groote werkkracht en energieke leiding de Arbeidswet en de Steenhouwerswet in het Staatsblad ge komen en zal de Bakkerswet spoedig volgen, waardoor aan duizenden de zoo begeerde nachtrust zal worden verzekerd. Maar dan zullen nog volgen Talma's groote sociale wetsontwerpen, waaronder ook de Invaliditeits- en Ouderdomsver- zekeriüg, waar reeds 20 jaren geleden in het Parlement over is gedebatteerd. Nog in deze periode, dus voor de Ka merverkiezingen, moet het tot daden komen. De kans is schoon. Maar het oude spelletje begint weer. Door eenzijdige voorlichting, door het Engelsche en Deen- sche systeem te prjjjzen, door van de zoogenaamde dwangverzekering al het mogelijke kwaad te zeggen, wordt tegen de sociale wetgeving van minister Tal ma stemming gemaakt. Dat doet men van de zijde der ultra-democraten. Daar moet tegen gewaarschuwd worden. Maar die bestrijders vinden ook bondge- nooten in de conservatieven, als zou de verplichte verzekering een beginsel van het Staatssocialisme zijn. Ook voor het gevaar dat ons van dien kant bedreigt, moeten we een open oog hebben. Het goed recht van een verplichte verzekering moet onder ons vaststaan. Daarom geen nieuwe teleurstellingen meer. Ook niet door deze agitatie tegen minister Talma, waarin de meest tegen strijdige elementen zich homogeen ge voelen in den strijd tegen Talma. Het zij onze vurigste wensch en ons aller streven, dat Talma's wetsontwerpen nog in deze periode tot stand komen, door eendrachtige samenwerking tusschen volksvertegenwoordiging en kabinet, door een samenwerking allerwegen met geest drift en geestkracht. Anders komen we er nietl Tegenwoordig is het veler leuzeTégen verplichte verzekering, vóór Staatspen- sioDeeringl Voor Staatspensioneering wordt in onze dagen veel propaganda gemaakt. Die met beginselen niet rekent vindtStaatspensioneering allerkostelijkst. Maar die Staatspensioneering schjjnt wel schoon, maar is het inderdaad niet. Bet goed recht van den arbeider om op zijn ouden dag gepensioneerd te wordeD, wordt veranderd in een recht op een gunstbewijs, op een gift, wordt niets anders dan armenzorg. Want wie voor het pensioen zorgt moet daartoe verplicht zijn. Dan moet de gepensioneerde in dienstbetrekking geweest zijn. Maar waarop grondt zich nu de Staatspensioneering? Ben beroep op de Staatsambtenaren gaat niet op. Zy zyn in Staatsdiensten bij hun indiensttreding is ook hun pen sioen bepaald. Pensioen is uitgesteld loon. In parti culiere betrekkingen is men dus verplicht zelf voor het pensioen zorg te dragen. Maar wanneer de Staat dat nu doet, dan pensioneert hij niet, maar dan bedeelt hy. In Engeland en Denemarken hangt de Staatspensioneering dan ook nauw samen met de armenverzorging. Dat mag echter niet. Een arbeider moet op zyn ouden dag het brood eten, dat hy zelf verdiend Ueefc, dat toekomend recht op pensioen moet een vrucht op zyn arbeid zyn. Wie voor Staatspensioneering ijvert, toont daarmede niet klaar te beseffen, hoe een Overheid de tydeiyke belangen van hare onderdanen heeft te behartigen. Na- tuuriyk mag niemand van honger omko men. En voor de veiligheid van den Staat en voor de goede orde is het noodig, dat daarvoor ook wordt gezorgd, dat dit nim mer gebeurt. Maar voor alle dingen moet toch vast staan, dat de Overheid niet mag doen wat aan de Maatschappij is. Dat was immers de zonde die over het oude Rome en over het Engeland der 18de eeuw een zee van jammer bracht. Het particulier Initiatief biyve altyd nummer een. En dat mag door de Over heid aangewakkerd en gesteund worden. Maar de Overheid mag het geld voor de arbeiders-pensioneering niet zoomaar uit de schatkist halen. Yan sociaal democratische zyde wordt echter de moreele verplichting van de verzekering der arbeiders door het bedryf ontkend. Diestellen het arbeidscontract voor als een koop- of huurcontract. Daar tegenover biyven wy vasthouden aan de moreele verplichting, die dan ook door velen en ook door den Staat, jegens haar ambtenaren wordt gevoeld, tot pensio neering handhaven. Pensioen is en biyft uitgesteld loon. Dan beweert men, dat de arbeiders'geen premie kunnen betalen. In haar alge meenheid is die stelling al zeer onjuist. Spreker is het in deze zaak geheel eens met professor Treub, dat als de loonen het betalen van een premie niet toestaan, die loonen [dan maar moeten worden ver hoogd, in plaats van dat men het uit de schatkist haalt, waardoor de loonstan- daard zeker niet hooger zal worden en de arbeider zyn onafhankelijkheids- en ver- antwoordeiykheidsgevoel verliest. Een voorzichtige actie tot loonsverhoo- ging is dan een veel verstandiger weg. Het bedryf zal de financieels lasten niet kunnen dragen beweert men ook al. Men zal echter da billykheid niet kunnen ontkennen, dat een arbeider, ook in dagen van ziekte, invaliditeit en ouderdom voor zyn arbeid, van zyn be dryf kan leven. Toch houdt minister Talma ook rekening met de omstandig heden van het bedryf. Anders zou de rente hooger zyn en het ouderdoms pensioen ook vroeger ingaan. Maar een arbeider die meer verdient, die ook in dagen van ziekte en invali diteit zich zyn bestaan verzekert ziet, presteert meer dan een werkman die telkens in de zorgen zit. Daarenboven wil onze regeering onze zwakke industrie nog beschermen en steuneD, omdat zy niet bezield is met bet dogma van den vryhandel. Zelfs de bakende Fransche socialist Jaurès is tegen Staatspensioneering en voor verplichte verzekering, die ook in zyn vaderland is ingevoerd. Ook in Duitschland en Oostenryk plei ten de socialisten voor verplichte ver zekering, maar in Nederland maken ze zich warm voor Staatspensioneering. De practyk in Engeland en Denemar ken leert echter dat er steeds meer breedere groepen uit het volk het Staats pensioen zien te verkrijgen. Men werkt liever niet om de toelage van den Staat maar zoo groot mogeiyk te maken en in Denemarken worden spaargelden zelfs teruggevraagd en dan opgemaakt. En het aantal van de menschen die Staa s- pensioen vragen overtreft telkens alle verwachtingen. Dat voelt men ook in Engeland. Maar Engeland kan er tegen. Enge land is ryk. Ten onzent zouden met het betalen voor de Staatspensioneering all# andere sociale belangen moeten vervallen. Er zou nooit een Invaliditeitsverzeke ring, geen werkeloozen verzekering of een weduwe-verzekering tot stand kunnen komen. Twintig miljoen kost het minstens om aan de wenschen van de voorstanders van Staatspensioen te voldoen. En zeker 45 miljoen, zoo de leeftyd van pensio neering op 65 jaar werd gesteld of dat het pensioen werd verhoogd. Hoe zouden dan alle andere sociale wetten moeten worden bekostigd Vorr- standers van het Tarief zyn de mannen der Staatspensioneering ook al niet. Professor Treub deelt die voorstanders van Staatspensioneering in twee groepen: In menschen die financieel optimistisch zyn aangelegd, maar niet veel verstand van rekenen hebben. Eu de andere groep bestaat uit politieke slimmelingen, die met de leuze „vóór Staatspensioneering" hun voordeel zoeken. Tegenover deze actie staat echter het feit, dat in Duitschland negen maal zoo veel Invaliditeitsrente wordt uitgekeerd, dan ouderdomsrente. Minister Talma stelt de Invaliditeitsverzekering dan ook op den voorgrond. Ouderdom is volgens hem slechts een vorm van Invaliditeit. Dan noemde spreker cyfers en voor beelden, waarmede hy de goedkoope en gunstige verzekeringsvoorwaarden van het ontwerp-Talma boven andere ver zekeringen bewyst. Nu zyn er ook menschen, die bewe ren dat het beginsel van verplichte ver zekering niet deugt, dat zulks feitelijk Staatssocialisme is. Maar deze beschuldiging wees spreker af met aan te toonen, dat het bedryf geen private onderneming is,maar dat het een publiekrechteiyk karakter draagt. En dan mag de Overheid in het arbeids contract dat niet gesloten wordt door partyen die even sterk zyn, bepalingen opnemen, die de zwakkere party bescher men. De arbeider van onze dagen, waarin de techniek zoo hooge vlucht heeft genomen, is zeer afhankelijk en moet daarom worden beschermd. Dat is noodig, omdat we leven in een maatschappy die gedesorganiseerd is. Waarin niet wordt gevraagd naar het recht maar naar het eigen belang. Maar de Overheid heeft van Godswege de roe ping op aarde het recht te bestellen. Dat is een echt Schriftuuriyke [gedachte. En als dat nu Staatssocialisme is, dan rekent spreker zich dit tot een eer. Maar het beginsel der verplichte-ver zekering is geen beginsel van bet Staats socialisme als zoodanig, ook al wordt het door dit stelsel gehuldigd. Wij, antirevolutionairen, aanvaarden de verplichte verzekering als een zedelijke verplichting. Spreker memoreerde nog een en ander over de Invaliditeitswet en herinnerde er nog aan, hoe de Staat 75 jaar lang elk jaar 8'/2 miljoen zal bydragen en hoe ook aan hen die bij het inwerking treden der wet den leeftyd van 70 jaar reeds hebben bereikt een pensioen van f104 per jaar wordt toegezegd. In verband met dit laatste merkte spreker op, dat de motie Troelstra een groot gevaar is voor de totstandkoming der Invaliditeitswet. Juist de tegenstan ders van deze wet zyn voor de motie- Troelstra, om daarmede te voorkomen dat het ontwerp wet wordt. Dat weet Troel stra ook heel goed. En dan wordt de Invaliditeitswet op de lange baan gescho ven en gaat deze kosteiyke wet voor onze arbeiders verloren. Laat het daarom ons eendrachtig streven zyn, om de Invaliditeitswet spoedig be handeld te kry'gen. Dan zijn niet alleen de ouden van dagen maar ook de invali den geholpen. Vóór Juni 1918 moet deze wet in het Staatsblad staaD. Talma moet triumfeeren over al zyn tegenstanders Tegen alle ultra-democraten en con servatieven zullen we het voor Talma's sociale wetten opnemen. In deze periode moet onze sociale wetgeving een belaDg- ryke schrede vooruitgaan. Daarom slaat spreker ook de actie van Patrimonium met welgevallen gade maar niet alleen eD niet allermeest mag uw vertrouwen zyn op den Staat. Neen ge moet uw kracht zoeken ook en inzon derheid in Selfhelp. Maakt u, o, arbei ders, sterk in een gezonde, christeiyke vakbeweging. Uw christelijke vakorga nisatie neme toe in omvang en kracht. En houdt u er van overtuigd, dat ook de sociale actie verband houdt met den bloei van het Koninkrijk Gods. De arbeid op sociaal terrein is zoo moeiiyk en zoo zwaar. Maar ook bij dezen arbeid moeten wy staan in het geloof van een Nehemia: God van den hemel zal het ons doen gelukken en wy, zijne knechten, zullen ons opmaken en bouwenBouwen ook aan de res tauratie van onze maatschappy Dan was het woord aan den heer J, Huizinga van Axel die in plaats van den heer Vliet, die wegens Kamerwerk zaamheden was verhinderd om naar Middelburg te komen, een leerzamd en onderhoudende rede hield over de Ta- riefwet. Spreker zette uitvoerig en glas helder de voordeelen van de aanhangige Tariefwet uiteen en tóonde met cijfers en met de stukken onweerlegbaar aan, dat alle mogalyke en onmogelyke be zwaren die tegen dit wetsontwerp wor den ingebracht geheel onjuist en zeer misplaatst zyn. Met het oog echter op de beperkte plaatsruimte en de artike lenreeks „Mr. De Wilde over de Tarief- wet" geven we van deze rede geen ver slag, hoe graag we het ook anders deden. Met de beide sprekers kwam de heer Lindeyer uit Vlissingen in debat. Debater die het in zyn spreken telkens deed uit komen, dat hy een vurig sociaal demo craat was, wraakte het allereerst dat de Bakkerswet di9 een jaar vroeger is inge diend dan de Armenwet, op de Kamer agenda inplaats vaD laatstgenoemd ont werp niet als nummer één staat maar als nummer 9, waaruit debater opmaakt dat er met de sociale wetgeving niet veel haast wordt gemaakt en dat de bakkers nog heel wat nachten zullen moeten werken. Verder herinnerde debater aan de hou ding van De Nederlander tegen de wets ontwerpen van minister Talma. Juist de conservatieven zitten in den christeiyken hoek en christeiyk historischen als myn heer Lobman zullen de verzekeringswet ten tegenhouden. Staatspensioneering werkt volgens den heer Smeenk demoraliseerend maar de honderden guldens die het ryk op eiken student van een staatsuniversiteit toelegt, werkt dit dan niet demoraliseerend op de bezittende klasse? Debater wraakle het zeer, dat depre- miën in de Invaliditeitswet van hoogere loonklassen naar verhouding niet even hoog zyn als die van de lagere loonklas sen. Holland is volgens debater zoo arm niet. Het aantal menschen dat in de vermogensbelasting wordt aangelagen en dus meer dan f13.000 verdienen, neemt elk jaar nog toe. Minister Talma komt met een ouder- domspensioentje van f2 aanloopen als de menschen „al onder den grond liggen" zooals dit op een spotprent zoo juist is geteekend. Nu schermt men echter wel volgens debater zeer met de Invaliditeits-verze- kering van minister Talma, maar men moet eerst voor 2/s opgeschikt zijn tot werken cm de volle invaliditeitsrente te bemachtigen. En wat dat voor 5/b onge schikt beteekent illustreerde debater met een voorbeeld uit Duitschland dat iemand wel „drie-dubbel gebroken" kan zyD, zon der nog voor 2/s ongeschikt te worden verklaardDe In validiteitswet noemt spre ker een paradepaard. Waarom spreekt men niet liever over de Ziekteverzekering, die zelfs in de oogen van de christelijke arbeiders geen genade kan vindeDf Waar om spreekt men niet over de Bakkerswet, die nu dank zy de motie Troelstra wordt o vergebakken en anders als een misbak sel was weggeworpen geworden? De Arbeidswet is grootendeels het werk van de sociaal-democraten geweest en daar waren juist de christeiyk-histo- rischen zoo gram tegen, menschen die met de antirevolutionairen in coalitie zyn en op deuzelfden wortel des geloofs stoelen. Het ministerie Heemskerk heeft nu al vier jaar aan het roer gezeten, de ge middelde levensduur van een kabinet, maar wat heeft het voor de arbeiders tot stand gebracht? Niets! Waarom nam het minisierie Heems kerk niet de ontwerpen van minister Kuyper over? Toen het liberale ministerie- De Meester, dat voor debater één pot nat is in vergeiyking met een recbtsch kabi net, naar huis ging, moest minister Talma eerst weer een paar jaar gaan studeeren. Het spyt debater zoo dat mynheer Van Vliet niet gekomen is. Deze wilde toch in 1908 hetzelfde als wat de motie- Troelstra thans bedoelt. Tot de Tariefwet komende, drukte debater zich zoo uit, dat men door dit ministerie aan zyn kop en aan zyn staart wordt gebeten. Eerst wordt de premie van je loon gehouden en dan moet je de levensmiddelen nog duurder gaan betalen. De voorstanders van het tarief beroe pen zich altijd op Duitschland. Maar, zegt de uitslag van de jongste Ryksdag- verkiezingen dan niet genoeg? Biykt daar niet ten duidelijkste uit, dat de bevolkiDg tegen het tarief is gekant en daarom socialisten kiest? De Middenstanders die door de tarief wet juist geholpen moeten worden, adres- sseren aan de Kamer om deze te ver werpen. Debater noemde dan verschillende arti kelen die belast zullen worden, waar mede de nyverheid of den handel niet gebaat kan zyn, omdat zy alleen elders groeien. De Tariefwet moet de schatkist aan miljoenen helpen en ook de nyverheid beschermen. Gebeurt dit eerste dan gaat J het laatste niet op en zal de nyverheid er door toenemen dan derft de schatkië, de miljoenen. Debater eindigde met het ministerie Heemskerk onvruchtbaar te noemen en de arbeiders op te roepen om zich te scha ren onder de sociaal democraten. De heer Smeenk het woord verkrijgende om den beer Lindeijer korteiyk van ant woord te dienen, deelt mede,dat de agende van de Tweede Kamer altjjd gewy /igd kan worden, en dat het waarschtjniyk is, dat voor Paschen nog zal worden behandeld de Armenwet, de Bakkerswet en het Bouwwetje, terwyi aanstonds na Paschen de Ziekteverzekering in behandeling zal worden genomen. Er wordt dus met de sociale wetgeviDg en ook met de Bakkers wet spoed gemaakt. Juist door de Ziektewet, waar nu ook de kleine ongevallen onder zullen komen, zal het mogelijk worden, dat de arbeiders hun uitkeerirg veel vlugge ontvangen. Aan de plaatselijke rader ordt de be voegdheid gegeven de miiomum-uitkee- ring van 50 pCt. te verhoogen, zelfs tot 100 pCt, naar de omstandigheden zulks gewenscht maken. Toch zal ongetwijfeld straks door het gemeen overleg tusschen Staten-Generaal en kabinet, die 50 pCt. uitkeering wel ge bracht worden op 70 pCt., zooals dit ook

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1912 | | pagina 1