No. 115 1912,
Donderdag 15 Februari
26e jaargang
SHRISTELiiJK-
NIEUWSBLAD
HtSTORiSCH
VOOR ZEELAMD
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed» S. J» DE JONGE-VERWES Tp te Goes
F» P, D'HUIj, te FiiddeSbi rg.
PRIJS DER Ai>VERTENTüËN
FEUILLETON.
Vier dagen h 't bosch.
IEl IEREN WERKDAG D3S AVONDS.
sBasssBaB£MraaBMsasEP«g -gsssaEBa .-gasasraags» 5&:r
Prijs per irïe maanden franco p. p.
Knkele nummers.
o o c M
.ƒ1.25
0.05
UITGAVE DER FIRM/5 S
EN
m i -5 regels 50 cent, lenere regel meer IC' ce«t
F. mihebericnten van 1—10 regel, 1.—, iedere regoü
m se «O cent
te tx&eKisf *mms sbsjcjmbkv' mz~
I.
Dinsdagavond vergaderde onder presi
dium van den heer G. P. Vogelaar, lid der
Staten van Zeeland, de plaatselijke Anti
revolutionaire Kiesvereeniging van Krab-
bendyke in de Christelijke school aldaar.
Op deze vergadering trad als spreker op
mr J. A. de Wilde, van 's Gravenhage,
hoofdredacteur van de Zeeuwsche Courant,
die een uiterst belangwekkende en zeer
boeiende rede hield over de Tariefwet van
minister Kolkman. Met den spreker trad
de heer Jac. Welleman, van Krabben dij ke,
in debat, die de verdediging van de Tarief-
wet door den heer De Wilde uitvoerig be
streed en door den spreker van den avond
in den breede werd beantwoord. Zoowel
van de redevoering van mr De Wilde als
van het gehouden debat wenschen we
onze lezers en lezeressen een vrij uitvoerig
verslag aan te bieden. Met het oog op onze
beperkte ïuimte kunnen we dit verslag
slechts gedeelten opnemen en laten we
hieronder het eerste stuk volgen. Melden
we omtrent de vergadering nog, dat zjj
zeer druk was bezocht en een rustig ver
loop had. Door de aanwezigen werd met
aandaent naar den spreker en debater ge
luisterd. De samenkomst, aangevangen
met het zingen van Psalm 1381, werd
met gebed geopend en door mr De Wilde
met dankzegging geëindigd.
Mr De Wilde begon met de verzeke
ring, dat wanneer hem voor dezen avond
de keuze van een onderwerp geheel was
vrjjgelaten, dat by dan waaischijnlijk
niet zou zijn opgetreden om te spreken
over de ingediende Tariefwet van minis
ter Kolkman. Want hoe belangrijk de
kwestie van het tarief ook moge wezen
en hoezeer niet te ontkennen valt, dat
de politiek van enze regeering ten
aanzien van het tarief van invloed is
op heel ons maatschappelijk leven, spre
ker zou het voor zich beter achten, wan
neer voornamelijk en altjjd werd gespro
ken over de groote beginselen, welke in
ons vaderland de partyen verdeeld hou
den.
Niet om de kwestie van het tarief
nu geheel buiten bespreking te houden,
want we moeten ten slotte altyd trachten
onze beginselen op elk levensterrein
practisch te doen doorwerken. Maar spre
ker is een vyand van alle mogelijke
specialiteiten, die hy een groot gevaar
acht voor onze samenleving.
Er zyu tal van menschen die zoo graag
met den raad van specialiteiten door de
wereld willen komen. Maar dan komt
men er zoo licht toe, inzonderheid met
o
Wy hadden zoo vertelt De Wast
aan zyn lezers een onderhoud met
Rudolf Slagtand die de vorige week vier
dagen laDg in 't bosch achter Cbarles-
burg verdwaald was, met zyn tienjarig
zoontje.
Zondagmorgen zeven uur was hy van
uit de schietbaan het bosch in gegaan,
om te gaan hengelen aan de z.g. Allanja-
rits.
Sedert jaar en dag gewoon in dat
bosch te hengelen of te jagen, dacht
geen haar op zijD hoofd aan verdwalen.
Bovendien is Slagtand een boschlooper,
wat zyn verdwalen nog opmerkeiyker
maakt.
In den namiddag huiswaarts keerende,
volgde Slagtand een der vele paden van
balata bleeders, die de laatste jaren ter
plaatse hebben gewerkt. Hij meende dat
dit pad hem weder zou brengen by de
schietbaan, doch op een gegeven oogen-
blik voerde het pad hem in een diepe
zwamp, die droog was, doch een zeer
de kwestie van het tarief, een eenzydigen
kijk op het samengesteld politiek leven
iD ons vaderland te krijgen.
Op het oogenblik wordt by voorbeeld in
ons land heel wat geschetterd over de
tariefheffing, welke door min. Kolkman
wordt voorgesteld. Er worden zooveel
vergaderingen gehouden die de Tarief
wet gram zyn, er wordt geprotesteerd
en geadresseerd dat het een aard heeft.
ODgetwyfeld is die actie echter wel
zoo belangrijk, om onze aandacht eens
even aan de tariefkwestie te wyden.
Daarom aarzelde spreker ook niet lang
om aan de vriendeiyke uitnoodiging ge
volg te geven.
Maar evenzeer aarzelt spreker niet om
te erkennen, dat er moed toe behoort
om het in een openbare vergadering
voor de Tariefwet op te nemen.
Wanneer men er op let, dat de groote
pers met de Nieuwe Rotterdamsche Cou
rant aan het hoofd, alles wat voor de
Tariefwet pleit doodzwygt en eenvoudiger
geen letter van opneemt, en van alles wat
tegen de Tariefwet zou getuigen, uitvoerig
melding maakt en alles wat tegen de
Tariefwet wordt geschreven in zyn geheel
overneemt. Wanneer men leest van die
stapels adressen, die ter griffie van de
Tweede Kamer worden binnengedragen,
waarvan sommige zelfs boekdeelen vor
men, adressen die onze Kamerleden tegen
de Tariefwet in het harnas jagen en in
schrille kleuren den toestand schilderen
van verval, die onverbiddeiyk over ons
vaderland zal komen wanneer dit ontwerp
eenmaal wet zal worden. Wanneer men
ziet, dat zelfs vrouwen haar mannen
en kinderen verlaten om al wat vrouweiyk
is te wapen te roepen tegen de Tariefwet,
om al hare zusteren in de woningen op
te zoeken en met klem van reden een
toekomst profeteeren waarin de dure
tyd van thans slechts kinderspel is
en iedere zuinige en bedachtzame huis
moeder trachten te overtuigen dat 't haar
plieht is, met haar handteekening tegen
de Tariefwet te protesteeren. Én als
men eindeiyk er aan denkt, dat iedere
stem ten gunste van d« Tariefwet onder
het geroep der vrjjhandelaren wordt
afgemaakt als ten eigen bate te zyn ge
sproken of wat het ergste van alles is
met een beroep op de politiek wordt
gesmoord, dan stemt men er mee in, dat
er inderdaad een weinig moed toe be
hoort om voor de Tariefwet een lans te
breken.
Gelukkig z?gt sprpker dat ik
Antirevolutionair ben. Eo wij, Antire
volutionairen, zyn er aan gewend om
tegen den stroom op te roeien. Gelukkig
dat we het uit ervaring weten, hoe veel
onze denkbeelden eertijds als staatsge-
vaariyk werden beschouwd door alles
wat macht en aanzien had, maar hoe
achteraf bleek, dat toen onze beginselen
in de practyk werden toegepast, ons
staatsleven niet werd ondermijnd, maar
integendeel de grondslagen van ons
staatsleven daardoor werden gesterkt en
vaster gemaakt.
drassigen bodem had. Welgemoed trok
men in de zwamp, overtuigd dat men
in de goede richting was. Maar jawel,
de zwamp bleek eindeloos, en men be
greep verdwaald te zyn. Om half zes
staakte men het zoeken Daar den rech
ten weg. Een plek onder een grooten
boom werd schoon gemaakt, een vuur
ontstoken, en men viyde zich neder op
den kouden grond. De gedierten van het
woud geen tjjgers of slangen, maar
een heirleger van muskieten maakten
slapen onmogelijk. Bovendien had men
last van de koude. Dankbaar dat de dag
aanbrak, trokken Slagtand en zijn zoontje
om half zes er weder op uit. Zich rich
tende naar de zon, trachtte men Oost
waarts te loopen. Maar wat men zag,
het was zwamp zonder einde. Zoo nu
en dan stuitte men op dichte mokko-
mokko, waar men met den houwer in de
hand zich doorheen moest slaan. Dien
dag teerde meD op brood van den vori-
gen dag overgebleven. Doch toen men
tegen den avond een plaats tot nacht-
verbiyf inrichtte, was er geen kruimel
meer over.
De tweede nacht geleek op zyn voor-
ganger. Uitgeput stonden vader en zoon
EERSTE KAMER,
Zitting van Dinsdag.
Een korte en minder belangrijke ver
gadering. De bekende hoefijzercor
respondent van Het Handeleblad deelt
zelfs aan zyn lezers mede, dat het ver
handelde in deze zitting hem geen aan
leiding geeft tot het schryven van een
overzicht.
Geen wonder. Want hoofdstuk IX der
Staatsbegrootiug was aan de orde. Dat
handelt over Waterstaat. En dan komen
onze senatoren uiteraard districtsbelan
gen bepleiten.
Ook Zeelands afgevaardigde, de heer
Hovy van Amsterdam. Dit Antirevo
lutionaire Kamerlid nam het met warmte
op voor de zoo broodnoodige verbetering
van de haven te Vlissingen Noodig om
de zich steeds ontwikkelende scheeps-
bcuwindustrie daar ter stede en ook in
't belang van den toenemenden maildienst
op Engeland. De tegenwoordige haven
is volgens den spreker alleen geschikt
voor aanleghaven, niet voor doorvoer
haven. Een groote buitenhaven is noo
dig, om de tegenwoordige Vlissingsche
havens geschikt te maken voor het snel-
vervoer. Thans gaat veel snelvaartver-
keer verloren, omdat de tegenwoordige
buitenhaven veel te nauw is. De heer
Hovy drong er by den minister op aan,
dat hij de zaak eens zal onderzoeken en
voor de toegezegde verbetering van het
station te Vlissingen zeide spreker den
minister dank.
Minister Regout stemde het in zyn
beantwoording van de sprekers den heer
Hovy aanstonds toe, dat de Vlissing
sche haven zich inderdaad meer voor
een haven voor snelvervoer, dan voor
een doorvoerhaven leent. De quaestie
van de havenverbeteriDg aldaar hangt
samen met het contract met de maat-
schappy De Schelde. Een commissie on
derhandelt met deze maatschappy en
een spoedige totstandkoming van een
nieuw contract met De Schelde kan
stellig worden verwacht. Daarna zal de
vraag, zeide de minister, van de haven-
verbetering nauwgezet worden onder
zocht. Een goede buitenhaven zal wel
een miljoen gulden kosten. De zaak
vereischt dus grondige overweging.
De heer Van Pallandt (c.h.) bracht nog
een paar wenschen van algemeen be
lang ter tafel. Deze Overyselsche afge
vaardigde vroeg om kostelooze briefkaart-
tormuiieren en om verlaagd port voor
brieven naar Engeland.
Omtrent de eerste vraag merkte do
minister op, dat de briefkaartformulieren
tot voor korten tyd ook in Engeland niet
kosteloos waren. Stelde men ze hier gra
tis verkrijgbaar, dan zou dit het Rjjk
f 170.000 per jaar kosten en men zou ze
allicht voor andere doeleinden gebruiken.
Bovendien deed men dan de particuliere
industrie concurrentie aan, die per jaar
80 millioen formulieren levert. Wy zyn
ook het eenige land, dat briefkaarten
heeft voor plaatseiyk gebruik van D/2
cent.
En den anderen wensch van baron Van
Pallandt beantwoordde de minister met
mee te deelen, dat als Nederland het stul-
verspoi t toepaste met Engeland, Duitsch-
land en België, dit ons Rijk f 1.200.000 per
jaar zou kosten of IV2 millioen met
Frankryk erby. En door de meerdere
correspondentie zou dit tekort niet wor
den gedekt. Reeds beeft Engeland tegen
het tien ceate porto bezwaar gemaakt,
toen er sprake van was, dit in te voeren
in het verkeer met Duitschland en Enge
land.
De begrooting van Waterstaat werd
zonder hoofdelijke stemming aangeno
men en met de behandeling van de
ontwerpen Officierstractementen,Vesting-
begrooting en Oorlog een aanvang geno
men, waarby door verschillende afgevaar
digden min of meer belangryke betoogjes
werden gehouden, waarop we morgen,
gelijk met de beantwoording van minister
Golijn, hopen terug te komen.
Dinsdagmorgen op, om in onbebageiyke
stemming de on •/rij willige wandeling
door het bosch voort te zetten. Een pijn
lijk gevoel in de maag deed naar den
broodzak grypen, alleeD om nogmaals te
constateeren dat die leeg was. Ongeluk
kig was het ook niet de tyd waarin
boschvruchten rijpen. Het eenige wat in
groote hoeveelheid werd aangetroffen,
was een dunne palmsoort (palisade), waar
van het hart eetbaar was. Met deze kab-
be3 moest men trachten het gevoel van
honger te verdrijven. Aan water had men
geen gebrek, daar het voldoende was
een gat te maken om dit weldra zich
met water te z.en vullen.
Weder volgde Slagtand een oonteiyke
richting. Het-gaan door de zwamp was
niet gemakkelyk. Diepe voetsporen ble
ven achter in den drassigen bodem, waar
in men soms plotseling wegzakte tot het
middenlyf.
In weerwil van alle ellende, bleef de
stemming goed De vader was vast over
tuigd, dat hy er ten slotte uit zou komen.
En de zoon had het volste vertrouwen
op den vader.
Als myn jongen het hoofd had laten
Hangen zoo verklaarde ons Slagtand -
OTJ? 3323
does. De openbare onderwijzer P.,
alhier, beschuldigd van onzedelyke han
delingen met leerlingen zijner school,
heeft zich naar 't buitenland begeven,
na eerst nog eervol ontslag te hebben
aangevraagd.
Goes. Dinsdagavond hield voor de afd.
„Patrimonium" de heer J. Buyse oene
bespreking over het onderwerp ,/Land
aan Landarbeiders". Na een keurigen
aanloop, waarin de spreker behandelde
le. het onstaan van den eigenpom2e.
den eigendom by Israël3e. den eigen
dom van den grond in onzen tijd, kwam
spreker tot het door minister Talma
voorgestelde wetsontwerp. Dit zal een
der meest populaire wetsontwerpen wor
den. Geen enkele party - uitgezonderd
de sociaal democratische, die dit punt
uit haar program geschrapt heeft uit
in msoosa
als hij was gaan huilen, dan zou ik
wa&riyk niet geweten hebben, wat te
doen. Maar gelukkig bleef hy dapper
voortloopen, zonder klagen, zelfs toen de
honger heel erg werd. Mijn grootste zorg
in 't bosch was dan ook niet myn zoontje,
maar d^ gedachte aan vrouw en an neren
thuis, die in doodeiyken angst moesten
verkeei en omtrent ons lot. Ik voor mijzelf
was overtuigd, dat wy wel terecht zouden
komen.
Dinsdagmiddag werd voor de derde
maal, zoo goed en zoo kwaad als het giDg,
een nachtleger in het bosch gemaakt. Dit
maal kon ze!fs geen vuur wordeD ontsto
ken, want de laatste lucifer was verbruikt.
Ook bet laatste pruimpje tabak was ver
dwenen. Van wilde dieren werd niet de
minste last ondervonden bij dag noch bij
nacht. Slechts eens werd een slaDg opge
merkt, die echter meer vrees voor de men-
sehea bleek te hebben dan omgekeerd.
Woensdagmorgen stond men op, en na
het gebruikelijke kabbes-maal, wees de
zoon een geheel andere richting dan tot
dusver was gevolgd, en zeide, dat men in
die richting er wel uit zou komen. Slag
tand zelf had ook juist het plan opgevat
om zyn Oost-richting te verlaten. Zoo liep
ISSSSSSlSSi j? %8rBSSf
paitybelang zal daar tegen zyn. Het
wetsontwerp bedoeltlandarbeiders ter
goeder naam et faam bekend, een
plaatsje met een stukje grond te ver
schaffen. De arbeider mag niet jonger
zijn dan 25 en niet ouder dan 60 jaren
om daarvoor in aanmeiking te komen.
De plaats mag ten hoogste een waarde
hebben van f2500, terwijl de arbeider
moet kunnen beschikken over f250,
hetzy uit eigen middelen of geholpen
door een bank. Is er behoefte aan land
en is er geen laDd vry, dan zal daarin
desnoods door onteigening worden voor
zien. Dit ontwerp zal, wet geworden,
ten goede komen aan onze landbouwende
bevolking en in deze aan ons gansche
land. Het zal den trek naar het buiten
land en naar de groote stedeD, die zoo
zeer ten nadeele van het landbouwbe-
dry'f is, kunnen tegengaan. Het ontwerp
is geborin uit de praktyk en zal dies
biyken in een behoefte te voorzien. Enkele
vragen werden door den spreker beant
woord en 't bleek aan het eind der ver
gadering, dat voor velen der aanwezigen
het inzicht in de strekking van het
ontwerp, door het gesprokene zeer was
verhelderd. Met den dank des voorzitters
stemde de vergadering in. Half elf gin
gen we naar huis. Die er niet waren
hebben veel gemist. Moge „Patrimonium"
nog meer zulke leerzame avonden orga-
niseeren Er waren weinig belangstel
lenden. Onder de aanwezigen merkten
we enkelen op uit Kattendyke en We-
meldinge.
Middelburg. In de Dinsdagavond ge
houden vergadering van de afdeeling
Middelburg van het Centraal Genoot
schap van Kinder Vacantie- en Herstel
lingskolonies werd mededeeling gedaaD,
dat wederom van een persoon, die on
bekend wenöcht te blij vsd, één som van
f150 is ontvangen.
Ingekomen was 0. a. een circulaire van
de Permanente Commissie tot bestryding
der Tuberculose in Zealand, met verzoek
zich by die commissie aan te sluiten. Op
voorstel van den voorzitter, den heer
Herman Snijders, werd besloten, dat de
afdeeling zich niet zal aansluiten.
De penningmeesters deed rekening en
verantwoording van haar gehouden be
heer. De rekening wyst in ontvang en
uitgaaf f717,50 aan met e a batig saldo
van f 162,46.
Nadat de rekening door twee leden was
nagezien werd zy goedgekeurd en bracht
de heer Snyders dank aan de penning
meesteres, mej. P. A. S. Beugel voor haar
gehouden beheer en ook de an
dere dames bestuursleden, mej. M. J.
A. C. de C'eyn—Brem en mevr. Weyi
men nu meer West.
Omstreeks één uur slaakten beiden een
kreet van verrassing. Men had het geluid
van een hoorn vernomen. Op het geluid
afgaande, schreeuwden de verdwaalden
zoo hard zy konden. Tot hun onuitspreke
lijke verlichting, antwoordde weldra de
hoorn. Nu was het nog maar een kwestie
van tyd om de reddingsbrigade te ont
moeten. Toch duurde bet nog anderhalf
uur eer redders en geredden elkander de
hand drukten. Het was de politie agent
Van der Veen, vergezeld van een paar
man, die het geluk had ten deele het
spoor in de zwampeD volgend -dever
dwaalden op te sporen. Zy brachten brood
mede, eenvoudig baksel uit een Chinee-
scben winkel, doch, dat den verdwaalden
smaakte als het fijnste banket.
Het bleek dat meD was afgedwaald
tot de zwampen tusschen LeoDsbergen
Purmerend, zoodat een wandeling van
drie uur noolig was langs een schelp
rits om het punt te bereiken waar
men Zondag den onprettigen tocht door
de zwampen was aangevangen.
