No. 88 1912.
Maandag 15 Januari
26e Jaargang,
UEIIWSBLAD
;ers,
ineebt,
cht
is, Timpier-
Kbt
hecht
UI burg.
1. I. A. VAN
d ij k e.
Ie.
tcier.
ïverancier,
fares, op zeer
franeo onder
lezer Courant
Ihandel.
C, aan W.
Indel, Som-
iorheen L. I.
•elft, kun-
rorden
Ah
j getuigschrif-
(ekwaamheid.
lstoomhamer-
ren zich in
te Delft
Wz.,
IR i 11 h e m.
tskoeehi
MHT
IAR,
Jteker ke
faart
mknecht
timSE, te
fabriek van
erken, Goes.
techt,
kr. JACS.
M.
i n e m u i-
ïechl
l'ooten tuin
roester te
a r 1 a n d.
teil
of 1 Mei,
Adres P.
1ïrikskinde-
Bakker,
SHRISTELUK-
VERSC HIJNT ZESMAAL PER WEEK
Prijs per drie maanden franco p. p.s.25
Wed. S. J. DE JONGE-VERWES F, te Goes
F. P. D'HUlj, te J» iiddelbt rg.
RKUSSE,
at Soes
fiy dit nummer behoort een Bplad.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Jicht en rheumatiek.
&emeog<l£ Berlcliteifi.
kart of M«i
>+<rs. -B
krabben-
p.
rij kerki
IE,
Iht
by J. L.
iijk.
IEDERSN WERKDAG DES AVONDS.
Bnkele nu miners.0.05
UITGAVE DER FIRMA S
EN
13 Jan. 1912.
Stemmen des Tijda.
Wy hebben 't genoegen reeds de 3e
aflevering van dat mooie tijdschrift te
kunnen aankondigen.
Zfj begint met een artikel van dr. Slote-
maker de Bruine, die met zyn bekende
helderheid een vervolg levert opzijn op
stel over Sociologie, thans onder het
opschrift „Over Christendom". De schrij
ver behandelt de vraagIs het Christen
dom „diesseitig", d. w. z. heeft het ook
maar één woord voor het maatachappij-
leven te zeggenof Is het uitsluitend
«jenseitig", d. i. legt het allen nadruk
op het hiernamaals?
Naar by meent is de tegenstelling
dlesseitlg-jenseitig overwonnen, „zyn wy
geheven op hooger plateau, waar wfj niet
arbeiden voor de wereld-van-straks. Maar
arbeiden voor dien God, die de toewijding
ontvangt van het gansche levengin
der, ook reeds hier; hier, straks ook
ginder. Bet is de ziele-toestand, waarin
de aarde geen doel is, ook de hemel geen
doel iswaarin God het doel der ziel is
èn voor het aarde-leven én voor het
hemsl-bestaan. DaD valt zonnige glans
over de taak hier op aarde; maar in
die taak als zoodanig gaan wjj niet op.
Dan zal, naar de voortreffelijke uiteen
zetting van La Saussaye Jr., de escha
tologie en de immanentie (de leer der
laatste dagen en van Gods wereldbestuur)
gelijkelijk over ons regeeren dan wordt
de opmerking is van denzelfden schrij
ver voor ons als voor de aartsvaders
het land onzer vreemdelingschap het
land der belofte. Dan kennen wij een
wereld, die tegen het Godsrijk staat en
toch ook het Godsrijk als geplant in de
wereld.
„Al de liefde van zijn hart kan dan de
christen aan het diesseitig werken niet
geven. Het moet worden erkend en het
mag niet worden verdoezeld. Onze harts
tocht en ons hoogste enthousiasme en
ons fanatisme is voor Hem, voor Hem
niet voor eenig aardsch streven als zoo
danig; hoe noodig het zij, hoe oprecht
wij ons wijden, hoezeer het ons mee
sleept het is alles altoos middeldoel
is B(j. Wi) zullen nimmer verzadigd zijd,
als zou door sociale bemoeienis aan allen
het brood overvloedig zijn verzekerd, zoo
lang niet Christus het brood des levens
voor de harten geworden is.
Zéé wordt het rechte standpunt ver
kregen. W(j gaan niet op in de aarde;
wjj schuilen niet enkel in het bidvertrek.
Wij wachten het niet van de aardewij
wachten het niet buiten de aarde om.
Zooals de duiker zijn werk doet op den
bodem der zee, maar de verscbe lucht
wordt hem toegevoerd van boven, zoo
werken wij hier beneden, maar wy ade
men omhoog. Of om het in een paradox
te zeggen toen Paulus verklaarde (Phil.
3 20) „onze wandel is in de hémelen",
sprak hij over den wandel op aarde.
„Diesseitig of jenseitig Beideof
als ge wilt geen van btide, hooger
dan die beide."
Dr. Oberman uit Middelburg behandelt
den dichter Boutens»uit Middelburg,
van bescheiden afkomst; een kunstta
lent door Calvinistische ouders gekweekt,
niet gevormd." In een boeiend opstel,
al acht de schrijver het te komen «van
uit den donkeren landkant der kunste
loosheid," getuigend van kennen en be
grepen 6D daardoor liefhebben van den
dichter en zijn verzen, uit welke hij
aantoont dat de dichter niet ver is, «of
althans mag zjjD, van den oppersten
Herder der zielen". Wjj stemmen in
met het slot:
»Laat ons hopen dat hij, wiens hoog
genie der Christelijke levensbeschouwing
zoo na bestaat door afkomst en diepte,
hjj, misschien nu wel reeds de Christe-
Hjke volksdichter zou zijn, indien niet,
toen hij opwies alle begrip en daarom
sympathie voorde noodenzijnerkunste-
v.in 1— 5 regels 50 cent, ienore regel meer 10 cent
F. milieberichten van 1—10 regels 1.—iedere regel
tm et 10 cent.
naarsziel onderbroken had, nog eenmaal
komen zal tot kennis van die woorden,
die vrede geven, mits de ziel ze versta,
en zich er door breken laten, om daarna
gered en dankbaar dopr den dood heen
tot het leven te .komen
omdat een memch alleen volkomen heeft
Wat hij verloren geeft".
(woorden van den dichter)
„De twee heldinnen" van mej. H. S.
S. Kuyper, thans in zyn geheel door
ons gelezen, bracht ods een genotvooral
het slot, waarin zich de bedeesde Bep
ontpopt als eene heldin zfj is ver
pleegster veel meer te achten dan
hare levenslustige pleegzuster die den
Matterhorn op durft. Een slot waarin
de schrijfster den vader toornen laat op
de bescheidene omdat hy het kenmer
kende van een heldin niet kent, en in
zfjn „eigen klein beldinnetje", deroeke-
looze, het ideaal eer er heldin ziet, de
schrijfster als criticus op den achter
grond treedt bij zoo sterk sprekende
critiek der feiten.
Dan volgt het opstel van prof. mr.
J. Domela Nieuwenhuis„Strafrecht,
geen misdaadsrecht", waarin de hoog
leeraar een grondige kritiek levert op
de moderne richting in de strafrecht
pleging, en in duidelijke lijnen de Chris
telijke strafrecht-beschouwing er tegen
over stelt.
Van J. Jac. Thomson ten slotte een
keurig »lifcerair keur-overzicht".
W ij hebben alle reden om de «Stem
men des Tjjds« (uitgave G. J. Ruys,
Dtrecht, Red. ds. P. J. Molenaar, Den
Haag) te blijven aanbevelen.
Sabotage.
Het eerste verschijnsel van deze kwaad
aardige socialistische ziekte openbaarde
zich in Frankrijk een dertigtal jaren ge
leden.
Op het Centraal Tdegraaf-bureau was
men niet bewilligd met het loontarief
voor de nachtelijke overureD. 4, 5
dagen lang heerschte er stoornis en ver
warring in de verschillende draden'. De
beambten verhaalden hun misnoegen op
het publiek, dat niet meer zich kon be
dienen van de telegraaf. De gansche
telegrafische verbinding van 'tland was
stopgezet.
Ten tweeden male brak de ziekte uit
by de bootwerkersstaking in 1889. Voor
het eerst vernam men toen het socialis
tisch beginsel„Slecht land, slecht werk
Op het Nationaal Socialistisch Congres
van 1S97 te Toulouse werd het woord
„sabotage" tot officieeleu term van de
Partij aangenomen.
De daarop volgende congressen van
Rennes in 1898 en van Parijs in 1900
verhieven het practiseeren van «Sabotage"
tot rechts- en machtsbeginsel.
Alles wat strekt of le tot beperking
van de bedrijfs-uitkomsten, óf 2e tot ver
nieling hetzy der productie middelen,
hetzy der producten, heet „sabotage".
Sinds de mislukte staking der „pos-
tiers" en het échec der „Cheminots"
vermeerderen deze aanslagen op het
veilig yerkeer en deze baldadige stoor
nissen der openbare diensten zeer sterk.
De door het socialisme gemaakte slacht
offers moeten zich maar op onschuldige
derden wreken over het teleurstellen
van hun staak-maar-raak praktijken.
Aangegeven werden van 1 Jan. I9J.0
tot 20 Oct. 1911
le. Wandaden van sabotage 392 gevallen.
2e. Misdadige stremmingen
van den treinenloop 303
3e. Vernieling van telegraaf
toestellen 268
4e. Aansporing tot een der
bovengenoemde mis
dreven 7
5e. Niet nader omschreven
misdrijven van boven-
genoemden aard 278
In Frankrijk is door den afgevaardigde
Lauraine een aanvulling ingediend op
het strafwetboek tot voorkoming 'en uit
boeting van Sabotage. Dit nieuwe artikel
is tot breideling der Revolutie in dat
land zeker riet overbodig. Centrum.
RHCLAM8S.
Oberraedizinalrat Dr. von Merkel, te
Nürnberg, schrijft: „Het natuurlijke
Frans Josef-laxeerwater kan wèl aanbe
volen worden, omdat het zeer zacht werkt,
en ook gedurende langen tijd achtereen,
zonder prikkeling teweeg te brengen, in
genomen kan worden".
Reeds meermalen hebben wij er in
deze kolommen op gewezen, dat wan
neer de nieren tengevolge van zwakte
of ziekte niet in staat zijn om het bloed
behoorlijk te flltreeren, de onzuiverheden
die in het bloed achterblijven en onder
deze neemt het urinezuur de eerste plaats
in de oorzaak zjjn van verschillende
ongesteldheden. Op welke wgzs deze
zich voordoen hangt van het gestel van
den patient af.
Onder meer kunnen de onzuiverheden
zich in den vorm van uraten in de holle
gedeelten van het lichaam kristalliseeren
en zich nestelen in de spieren en gewrich
ten, waar zij de oorzaak vormen van jicht
en rheumatiek. Uw spieren en gewrich
ten in de handen, armen, beenen of heu
pen worden als het ware verstijfd. De
huid wordt op die plaatsen gespannen en
rood van kleur, de scherpe kanten der
kristallen veroorzaken toy de minste be
weging hevige pjjn en de gewrichten
zwellen op.
Eet zal ons duidelijk zijn, dat wanneer
alleen de verschijnselen behandeld wor
den door pijDstiliende middelen, daarme
de geen genezing verkregen wordt doch
alleen tijdelijke verlichting. Wanneer de
ziekte niet in haar oorsprong wordt aan
getast, kan de afzetting der onzuivere
stoffen steeds ongestoord voortgam en de
rheumatiek of jicht zich tot een chro
nische kwaal ontwikkelen.
Behandelt de nieren, de bron van uw
ziekte, opdat zij de schadelijke stoffen
geregeld uit uw bloed flltreeren en deze
met de urine uit het lichaam worden
afgevoerd. "Voor dit doel bestaan Foster's
Rugpijn Nieren Pillen, Zij herstellen de
nieren, zij versterken hen en maken hen
gezond, zoodat zij hun hoogst gewichtig
werk weer volkomen vervullen.
Wacht u voor namaak. De echte
Foster's Rugpijn Nieren Pillen, dragende
de handteekening van James Foster op
het etiket zijn te Goes verkrijgbaar bij
de Firma Nathan Emanuelen te Mid
delburg bij den heer Joh. de Roos, Vlas-
markt K 157. Toezending geschiedt
franco na ontvangst van postwissel a
fl.75 voor een, of flO voor zes doozen.
Ongelukken.
E°n 28 jarige dienstbode te Osdorp
(N. H.) heeft bij het aanmaken van een
kachel met petroleum ernstige brand
wonden opgeloopen en is in het Amster-
damsche ziekenhuis aan de gevolgen
overleden. Te Wijdenes(N H.) is een
molenaar door een molenwiek getroffen
en in het water geworpen. Levenloos
werd hij opgehaald. Een oude vrouw
is te Spjjkenisse by het scheppen van
een emmer water te water geraakt en
verdronken. Te Millingen is het lijk
van een onbekenden Duitseher opgevischt
van omstreeks 85 jaar. Te Munten
dam viel do in de Veenkoloniën bekende
straattype Dina Soggers in het vuur cn
verbrandde. Bij het sloopen van een
pand in de Gouvernementstraat te Rot-
Totaal 1,248 gevallen terdaru is een muur ingestort. Door da
brokstukken werden twee sloopers ge
troffen en gedeeltelijk bedolven. Een
brak zjjn rechteronderbeen op twee plaat
sen en do andere kreeg kwetsuren aan
hoofd, beenen en lendenen. Te Leiden
wilde een 13-jarig jongetje op het voor
balcon van een juist in beweging zijnde
electrische tram springen. Doordat een
ander knaapje, dis juist tevoren op- de
tram was gesprongen, nog op de tree
plank was blijven staaD, hing hij met
zijn lichaam buiten de tram. Zoo
passeerde h(j een verhuiswagen, wel
ke zoodanig was geplaatst, dat de
tram er net langs kon. De jongeD ge
raakte tusschen den verhuiswagen en de
tram, die reeds een tamelijke vaart had,
bekneld. Toen de bestuurder het ongeval
bemerkte, remde hy uit alle macht, doch
het was te laat. In deerniswaardigen
toestand werd de knaap ergens binnen
gedragen. De jongen had inwendige kneu
zingen gekregen en zijn beide armen
waren gebroken. Hoewel niet direct le
vensgevaarlijk, is zijn toestand toch
ernstig.
Een angstig ritje.
Men scbryft uit Oisterwyk aan De Tijd
Een geschiedenis van niet alledaag-
schen aard moet zich dezer dagen hebben
afgespeeld op den weg tusschen Vught en
Tilburg, zooals hier wordt verteld. Een
bakker uit deze omgeving reed in den
avond van oen der laatste dagen met zjjn
broodwagen, bespannen met een paard,
huiswaarts na de plaatsen van brood te
hebben voorzien. Op den weg ontmoette
hij eeD dame, voorzien van haar onmis
baar handtaschjé, die hem vroeg om mee
•te mogen rijden. De bakker, wiens kar
plaats in overvloed bood, verklaarde er
geen bezwaar tegen te hebben.
De juffer maakte zeer dankbaar van des
bakkers welwillendheid gebruik en be
steeg de kar. Maar by deze beweging viel
het den bakker op, dat de juffrouw niet
insteeg naar dames-manier, en de kordate
stap, waarmee ze haar plaatsjo op de kar
innam, kwam hem zeer verdacht voor. Hjj
kreeg ramelyk de overtuiging, dat hy
niet te doen had met een heuscheiyks ver
tegenwoordigster van wat men gewoon
lijk noemt de schoone en zwakke sekse,
maar met een kerel verkleed in dames-
plunje. Dat de bakker kippenvel voelde
over heel zijn huid, laat zich gemakkelijk
begrijpen; maar by hadzyn vriendelijke
reisgenoote nu eenmaal gastvryüeid ver
gund op de plek, waar straks onschuldige
cadetjes en versche mikken en rovgebroo-
öeu een lust der oogen waren, en hoewel
hij het gezelschap van deze oneindig ver
kieslijk vond boven dit verdacht individu,
durfde hy haar toch moeilijk verzoeken
om haar reis maar weer te voet te onder
nemen,vooral wijl er geen woningen dicht
in de nabijheid waren er de weg zich zeer
eenzaam uitstrekte in den avond.
Maar hoe ongerust hij ook was, bij hield
zich zoo goed als hij kon en overlegde op
welke wyze by zich van zijn reisgenoote
en zyn kippenvel zou kunnen ontdoen.
Zyn tegenwoordigheid van geest redde
hero uit zyn benarde positie. Toen name
lijk zyn wagen een eindje op de steenen
van den eenzamen weg had voortgehob -
beid, een beweging, waarbij hem elk6
meter een kilometer toescheen, gebeurde
het plotseling,dat een voorwerp uit de kar
over de keien rolde. De bakker, die opzet-
teiyk een geheime manipulatie had uitge
voerd, die den val van dit voorwerp ten
gevolge had, hield zyn paard in en deed
dat op zulk ongewone wijze, dat het beest
eenigszins onrustig gestemd werd. Kranig
en stevig echter hield hy de leidsels in
handen, en hy verzocht, zonder iets van
hetgeen in hem omging te verraden, zyn
reisgenoote om het uit de kar gevallen
voorwerp even te willen oprapen. Het
moest op een pas of drie wellicht op den
berm van den weg liggen. Hij zelf kon
zijn wagen moeilijk verlaten, daar het
paard nog al wild was en flink in toom
moagt worde* gehouden.
\sSSHBSStiSS6WB8 VEf SEVffiëïSS"'
De dame voldeed aan zyn verlangen.
Doen zoodra stonden haar voeten niet op
den weg of de bakker vierde de teugels,
legde haastig de striemende zweep over
de ribben van zyn rossinant, die in vollen
galop voortrende, steeds heviger aange
pord en aangevuurd door zijn meester.
Het gelukte hem op deze wyze het aange
name gezelschap der verdachte dame te
ontkomen en zonder haar nog weer te
zien de plaats zyner bestemming in
woeaten ren te bereiken. Oe man was
totaal op van angst en inspanning en was
zoo blij als een engel, toen hy bet licht
der lamp van een bevriende woning
mocht, begroeten. Hy vertelde zijn weder
varen en zyn vreeselijk vei moeden en nu
viel het hem in, dat het handtascbje der
dame zich nog in zyn kar bevond. Dit
tascbje werd voor den dag gehaald en ge
opend en wat bleek het te bevatten
niet meer of minder dan een paar geladen
revolvers en enkele andere gereedschap
pen, die hem duidelijk bewezen, dat zijn
vermoeden niet mis is geweest, en dat hjj
hier inderdaad in minder prettig en ge-
wenscht gezelschap had verkeerd. Wie
zyn minzame reisgenoote geweest is,is tot
hiertoe ongehelderd gebleven, doch dat de
vermeende dame een verkleede kerel is
geweest, staat bij hem nu zoo vast als een
paal boven water.
Tot zoover De Tijd.
Wie weet of 't waar is staat in een
schoorsteen lijst te Schuddebeurs. Als
't waar is, kon het wel vroeger ook eens
gebeurd zijn. Het bericht smaakt wel een
weinig opgewarmd. Laat ons afwachten
of er bevestiging van het bericht komt.
Enfant terrible.
«Pa". zei de hoop der familie, „wat is
natuurfilosofie
„Dat zal ik je zeggen," antwoordde de
vader, die biy was iets te hebben, waar
op hy van antwoord dienen kon, «na
tuurfilosofie is de wetenschap van oor
zaak en gevolg. Bijvoorbeeld: je ziet den
stoom uit den ketel komen, maar je weet
niet, waardoor of waarom dat gebeurd.
„Maar dat weet ik wel, pa!"
»Zoo jongen, waarom dau
„De reden, dat de stoom uit den ketel
komt, is deze, dat ma uw brieven kan
openen, zonder dat u het weet."
Pest op Java.
Een regeeringstelegram meldt dat van
3 tot en met 9 Januari in de afoeeling
iMalang drie nieuwe pestgevallen en twee
dooden voorkwamen, in Toeloengagoeng
vyf nieuwe gevallen en vier dooden, in
Madioen vier nieuwe gevallen en twee
dooden De lijder der vorige week te
Soerabaja is overleden. In de vorige week-
periode zyn nog twee doodelyke gevallen
voorgekomen te Madioen.
Hooge jaren.
Jacneke van Dijk, de oudste bewoon
ster van Bunderkamrik by Nisuweschans
(Gr is dezer dagen 102 jaar geworden.
Ernstige mishandeling.
Gisteravond bood een tot nu toe onbe
kend gebleven man aan den Goudschen
Singel te Botterdam een 13-jarigen
suikerbakkers leerling een mes te koop
aan. Toen deze het mes niet wildekoo-
pec gaf de man hem een steek ter hoogte
van de zevende rib. Ernstig verwond werd
do jongen naar het ziekenhuis vervoerd
Duur land.
Het land is wèl duur 1 Een stuk gras
land te Grootebroek, groot 35 A., werd
verkocht voor ruim f 2.000.
Spoorwegongeval.
Op de ïyu Amsterdam Haarlem is
Vrijdagavond een ernstig spoorwegonge
val gebeurd. Een goederentrein van zes-
en-twintig wagens, welke te 5 u. 5G min.
van het centraal station te Amsterdam
was vertrokken, reed omstreeks kwartier
over zessen dicht by het station Haarlem
op een locomotief met tender die aan
het rangeeren was
Hoe het ongeval is gekomeD, weet
niemand tot nu toe, raa*r een feit is bet
