No. 85 1912, Donderdag 11 Januari 26e Jaargang HL lishoudst liEllWSBLAD HISTORISCH VOOR ZEELAND L 3HRISTEUJK d Meisje |fi ddelburg. DOP rk i n g z g n d meer dan een t. Desgewonscx - etter M, TIE!".- POP ii Boadeiilur, XI' ran 9 personen. tegen paart! en 3IJNSDIJK, li a a r t s d ij k. irt JAGER, Noord- )ht benoodigd, forstieeki, ■NSB, Veert. )f Mei MARKUSSF, met 1 Mei a. s. sknetbt Knecht CAM, Landboi- Maart 1912 oiimHI, te Schore. f Mei de 16 jaar, b'j akker, Goes. kinderen wordt Gereformeerde EGT Nz., Borsselen. 3, Herv. Pas- raagt met Mei enstbode, werken. ca-) eat Goes. VERSCHSjNT ZESMAAL PEP; WEEK Wed. S. J. DEJONGE-VERWEST, te Goes Het Buitenland in 19SL F. P. D'KUIJ, te Midclelbi rg. BINK KNL AND- PRIJS DER ADVERTENTIËN I Nieuw- en Knecht VA Waarde. Jt ersknecht IJNSE, Souburg. 10 5 -o 3 O Q s T3 rt o O d> <u V 7.46 7-1)5 7-56. 8.0- 8.12 8.20 8.27 8.17 8.36 8.46 8-53 9.02 9.11 9.17 9.29 8-SS 9.42 9.51 9.10 10. 9-44 10.18 10.43 12.04 n-35 12.46 "-35 12.20 burg, Z Duitschi. RoosendaalLage meer dan 150 KM 8.46 943 *1040 *10.30 IE1 IEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per Irie maanden franco p. p.3.25 Enkele nu mmers0.05 y-::3sgE3»3|>»'|'™?"ït8Err-sr^ '."MPsmagaaii scgrx UITGAVE DER FIRMA'S EN IV. In het voorjaar maakte Rusland een ernstige crisis door op het gebied der binnenlandsche staatkunde. De oorzaak was de invoering van zemstwo's in de westelijke provincies by Keizerlijk de creet. Het desbetreffend wetsontwerp was in 1910 door de Doema aangeno men, doch werd in Maart 1911 door den Rfjksraad verworpen. Wijl minister Sto- lypin dit decreet had ingegeven, ontstak tegen hem een stormen in Mei nam de Doema een motie aan, waarin zijn handelwijze als onwettig werd gebrand merkt. De Keizer weigerde echter zjjn raadsman los te laten en zoo bleef Stoly- pin aan het bewind. Totdat, helaas, den 14 September, een sluipmooi denaar hem als zijn slachtoffer vallen deed in den schouwburg te Kief. Voor den chef van politie een zware slag, want gebleken was ook hierdoor dat diens stelsel van politie-teseherming en geheim politie toezicht niet deugt. Stolypins opvolger de minister van financiën Kokoftsof schijnt in zijn voetstappen te willen wandelen. Er zullen nog heel wat mi nisters vermoord worden, eer het Rus sische volk geacht zal kunnen worden de grondwettelijke vryheden waard te zijn, die zij 't willen schenken. Niet minder ongerechtig was Ruslands yoortgezette onderdrukking van Finland, onder meer zich uitend in de inlijving van eenige gedeelten van het gouverne ment Wiborg. Maar ook in zijn buitenlandsche staat kunde liet de Czaar zich blikbaar even min steeds 1 leiden door voorzichtige raadslieden. In plaats toch van alleen op verbetering van verhoudingen en toe standen in het reusachtige land bedacht te zyn, was hij uit op uitbreiding van zyn gezag naar buiten versterking zijner positie in Mandsjoerjjeuitbreiding van zijn invloed in het naburige Oosten overeenkomst met Duitsehland in zake Perzië, altegaar feiten, die, terecht, het wee den overwonnenenin 't geheugen roepen. Want Ruslands hand, als zy drukt, drukt zwaar; omdat het er eene is van ijzer! Is Ruslands optreden in zake uit breiding van zyne machtsfeer in Perzië gelukt, in Montenegro en in de Darda- nellenquaestie leed Rusland de neder laag. En wie zou hem dien ook in Perzië niet hebben toegewenscht Van de Balkanstaten komt Turkije het eerst voor eene bespreking in aan merking. Ook Turkye had een moeiiyk jaar. De moeiiykheden begonnen al dadeiyk met een nieuwen opstand in Albanië, vooral onder de Mallissoren. Deze opstand gaf aanleiding tot ge schil tusschen Turkye en Montenegro, wegens den uittocht van duizenden Alba- neezen naar laatstgenoemd land. Toen de Albaneesche quaestie was opgelost,kwam de, Cretenzer quaestie op het tapyt, door het besluit der revolutionairen op Creta om het vroeger uitgevaardigd decreet in zake vereeniging van het eiland met Grie kenland ten uitvoer te leggen. Een revo lutionair parlement kwam te Kaneaby- een, waar besloten werd afgevaardigden naar de Grieksche Kamer te zenden. De Grieksche regeering had dit wel graag gewild, doch de mogendheden ver boden het haar, dus haastte zy zich aan de Cretenzen te beteekenen, dat geen Cre- tenzen in de Grieksche Kamer konden worden toegelaten. Hiermee is voorloopig "voor Turkye de Cretenzer quaestie van ■de baan. Doch, geiyk wy hierboven zagen, de Tripolitaansche quaestie, waarin de regeering nu gewinkeld is, is vry wat ge vaarlijker. En, behalve deze, wat tal van andere quaesties bedreigen haar nog. Im mers Servië, Bulgarije, Montenegro, Grie kenland, die allen zijn haar kwaadgezind. ïn Jemen en Syrië moesten ook nu weer opstanden bedwongen worden. Of liever, bedwingen is het woord nietmet name in Jemen wisten imam Jahia en sjeik Idris een eevvollen wapenstilstand te be dingen, waarby hun ieder in zijn gebied de kerkelijke en voor een groot deel ook de staatkundige zelfregeering werden ge schonken, Overigens was ook dit jaar voor Tur- kye's inwendigen bloei slecht. Een paar kabinetten verdwenen van het tooneel partytwisten verhinderen den vooruit gang onrust heerscht aan alle zijden de hoofdstad werd herhaaldelijk door bran den geteisterd. De tegenwoordige minister van binnen landsche zaken is Said pasja. Wat de overige Balkanstaten aangaat, valt uit Servië te melden, dat de koning, Peter, die op den bebloeden troon van Alexander zit, aan de hoven van Rome en Petersburg een bezoek bracht, bij den President te Parys logeerde, en voor een bezoek aan Londen aanstalten maakt. Bulgarije betuigde herhaaldeiyk aan de Porte zijn vredelievendheid, waarop Tur kye zyn mobilisatie in Oost Roemeliü staakte. Roemenië maakte van Constan- za en Soelina oorlogshaveBS, geiyk ook Bulgarye van plan schynt een oorlogs haven aan de Zwarte Zee in te richten. De Koning van Roemenië had te Boe karest een samenspreking met den Turk- schen troonopvolger. Griekenland hield zich goed. Het ver kreeg een nieuwe grondwet, evenals Bulgarye. Het handhaafde zyn correcte houding in de Cretenzer quaestie, hoe gaarne het overigensCreta onder Grieksch bestuur had genomen. Het wacht daar al een kwart eeuw en langer op. Wenden wij nu den blik nog even naar de overige werelddeelen, en zien we naar het voornaamste dat daar op staatkundig gebied voorviel. Wat Perzië aangaat bepalen wy ons alleen tot de herinnering aan het lijden van dit ongelukkige land, en de pogin gen van den Amerikaan Shustei om het uit zyn druk op te heffen, een poging die Rusland een doorn was in 't oog. Want Perzië mocht niet ophouden arm en zwak te zyD, het mocht niet herleven, opdat het te gemakkeiyker den Russi- schen Beer zou ten buit vallen. Ruslands eisch dat Shuster zou worden wegge zonden werd opgevolgd, en zoo verdween uit Perzië de eenige man, die het land redden kon. Dit geschiedde op 22 Dec. Een half jaar te voren had de ex-Sjah, die in Rusland schuilplaats gevonden had, van daar uit een inval in Perzië gedaan, met het doel zyn troon te her winnen. Hy landde 19 Juli aan de kust van de Kaspische zee en liet zich drie dagen later te Astrabad inhalen. Na een reeks gevechten werd hy even wel door de troepen van den Regent (Nasr-el-Moelk) teruggeslagen. Doch dit voorval heeft de Perzen financieel zoo danig uitgeput dat zij den opmarsch der Russen niet konden verhinderen en thans „dankbaar" de hand kussen van hun oude belagers, die hun van hunne oude onafhankelijkheid nog slechts een zweem deden overhouden. Beantwoorden wy nog alleen de vraag wat reden gaf Rusland wel op om zich met Perzië in te laten Toen de strooptocht van den ex-Sjah Mohammed Ali op een mislukking was uitgeloopen, gaf Shuster aan de regee ring den raad de eigendommen van Sjoea-ex-Saltane, broer van den ex-Sjah, die dezen in zijn plannen geholpen had, te confiskeeren (staatseigendom te maken). Toen hy ze nu door zyne gen darmerie wilde laten iDventariseeren (opschryven), verzette de Russische con sul-generaal zich daartegen. En dit nu leidde tot een conflict, waarby Rusland zich „beleedigd* achtte, excuses eischte en, toen geen voldoening kwam, troepen zond waarop het tot ernstige botsingen kwam en te Teheran een staatsgreep plaats had. Of de Russchen hun troepen, die zy in Noord-Perzië bijeengetrokken hebbeD, spoedig zuljen terugtrekken, is zeer de vraag. Ook met Engeland dat Rusland in zyn eischen indirect had gesteund kwam Perzië in moeiiykheden. Op grond van de ware of voorgewende onveilig heid der handelswegen in Sjiras en Zuid- Perzië en wegens de te geringe sterkte der Britsche consulaatswachten aldaar, werden uit Br.-Indië troepen gezonden. Dit heeft in Zuid-Sjiras reeds geleid tot gevechten van de BritteD met de Kasj- geis, waarby dooden vielen en een Britsch consul gewond werd. Tusschen Duitsehland en Rusland kwam geiyk wij reeds meldden een verdrag tot stand, waarby een rege ling werd getroffen voor een aansluiting van den Bagdad-spoorweg aan een even tueel Russisch spoorwegnet in Noord- Perzië. Overal in het land heerscht verwar ring; in Teheran schijnen de Bachtiaren meester van den toestand. Idiotenverzorging. De stichtingen voor idioten te Ermelo breiden zich voortdurend uit. Van deze stichtingen is het bekende 'sHeeren Loo aldaar, de oudste. Zij telt thans ruim een twintigtal jaren. Honderden ongelukkige kinderen, waar mee men thuis dikwyis geen raad weet, treft men' er aan. Reeds zyn aan deze nuttige stichting een tweetal geneeshee- ren werkzaam behalve den directeur.Plan- nen tot verdere uitbreiding zyn in voor bereiding. De kinderen zyn paviljoensgewyze ge huisvest. Zooveel mogeiyk worden ge lijksoortige lijders in eenzelfde paviljoen verpleegd. Zoo treft men aan een pavil joen bepaaldelijk voor idiote kinderen, die aan toevallen ïydeneeD paviljoen, waar zich kinderen bevinden die om velerlei redenen de school niet kunnen bezoekeneen paviljoen waar men enkel schoolgaande kinderen vindteen pavil joen waar de patiënten verpleegd worden die den schoolleeftijd achter den rug hebben een groot ziekenhuis waar al lerlei xinderen met lichameiyke ziekten en gebreken worden verzorgd, enz. Het is merkwaardig, wat er dikwijls nog van idiote kinderen te maken is, wanneer voor doeltreffend onderwys wordt zorg gedragen. De school is in eene zoodanige inrichting dan ook uiteraard van groot belang. Vele kinderen lezen en schry ven, dat het een aard heeft. Het bestuur van 's Heeren Loo staat op het punt de school, die langzamerhand wat klein begint te worden bij den sterken aanwas van het aantal patiënten, te ver nieuwen, althans aanvankeiyk te ver- grooten. Grootere patiënten verrichten dezen of genen arbeid. Men treft op 's Heeren Loo aan, een timmerwinkel, eene schoenmakery, een matrassenmakery, eeDe mattenwevery. Voorts wordt aan tal van knapen, in den grooten tuin der stichting, in de boer- dery en in de stoomwasschery nuttigen arbeid verschaft. Het bestuur heeft nu naast 's Heeren Loo, dat voor jongens bestemd is, ook eene stichting gebouwd voor idiote meis jes. De naam dezer stichting is 1,Lozen- oord". Van heinde en ver worden de kindereD naar deze stichtingen gebracht. De zeer uitgebreide terreinen leveren overvloedig gelegenheid voor beweging in de open lucht. Het is niet te veel gezegd, dat door deze stichtingen voor idiote kinderen in eene dringende behoefte is voorzien. Het moet voor vele kinderen een geluk ge- v.rn 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent F, milieberichten van 1—10 regels 1.—, iedere regel tm er 10 cent acht worden, hier eene opvoeding te ont vangen, berekend naar hun toestaDd. Maar niet minder mogen dusdanige in richtingen een zegen geacht worden voor menig geziD, dat anders dikwijls radeloos en verlegen staat voor de vraag, waar met een ongelukkig kind, dat soms de heele huishouding in de war stuurt en voor zichzelven en anderen gevaar op levert, te blijven. Eerste Kamer. Dinsdagavond vergaderde de Eerste Kamer even en op voorstel van den voor zitter werd besloten Woensdagmorgen 11 uur en volgende dagen in de secties te onderzoeken verschillende wetsontwer pen en daarna de hoofdstukken der Staatsbegrooting, met de daarop betrek king hebbende wetsontwerpen. De ver gadering werd verdaagd tot nadere by- eenroeping. Lezing ten Hove. By de voor H. M. de Koningin en Z. K. H. den Prins gistermiddag ten Paleize door den luit. t/z 2e kl. Kayser gehouden lezing over de wetenschappe lijke expeditie in Suriname, bad de spreker ook onder zijn gehoor E. M. de Koningin-Moeder, zoomede de Ministers van Binnenl. Zaken, van Marine en van Koloniën. Kamerverkiezing in het district Hilversum. In een drukbezochte vergadering heeft de plaatselyke anti-revolutionnaire kies- vereeniging te Hilversum met 54 stem men mr. V. H. Rutgers gekozen tot voorloopigen candidaat voor de Tweede Kamer. Ds. R. Rudolph, van Leiden, verkreeg 41 stemmen. Ziekteverzekerings-ontwerp. Dinsdag heeft in het gebouw der Tweede Kamer de eerste bijeenkomst in het nieuw ingetreden jaar plaats gehad van de commissie van voorbereiding uit de Kamer voor het ziekteverzekerings- ontwerp. In deze byeenkomst van de geheel volledige commissie, waaraan dus ook de bijzittende leden deelnamen, wer den de besprekingen over tal van prin- cipieele punten gevoerd in tegenwoor digheid van en overleg met den minister van landbouw, nij verheid en handel, den heer Talma. Niet hestellen op Zondag. Naar men verneemt zullen van Maan dag 15 Januari af aan de postkantoren strookjes verkrijgbaar gesteld worden, waarop gedrukt staat: „Niet bestellen op Zondag". Brieven, voorzien van deze strookjes, worden dan 's Zondags, op de postkantoren niet behandeld en blyven liggen tot Maandagochtend. De strookjes zyn heel goedkoop: een vel van 50 stuks kost slechts 1 cent. Verzend vereeniging „De vereenigde Groententelers". In de gisterenmiddag voortgezette ver gadering van bovengenoemde vereeni ging, deelde de heer P. Koole mede, dat zooeven de commissie de rekening heeft nagezien en alles in orde werd bevonden, en brengt dank aan den penningmeester Voor zyn gehouden beheer. Spreker drong er bij de leden op aan steeds van gelden van de vereeniging ontvangen quitanties te geven. De heer Ton sloot zich by deze be schouwing aan, en voegde hierby het verzoek om in het vervolg de geheele rekening nog eens te mogen nazien. Het bestuur zegt dit laatste toe, en moedigde ook aan tot het geven van kwi tanties. Aan de orde waren thans de inge komen stukken. Ten eerste bericht van de Koninklijke goedkeuring der Statuten. Ten tweede een schrijven van den heer Breurs, de expediteur, die mededeelt dat samensmelting van de beide vereenigin- gen niet noodig is. Het kweeken van kool raadt schry ver niet aan; wel augurken en enkele andere vruchten. Ook wyst de expediteur er op dat het wel moeiiyk is alle telers naar den zin te maken. Van spelen onder een hoedje met het bestuur is geen sprake. Eet hebben van een groot aantal leden acht de heer Breurs geen bezwaar, als ieder maar goed teelt. De voorzitter voegde hierbij overtuigd te zijn, dat ieder bestuurslid zijn plicht doet. De heer Bakker deelde verder mede, dat de door de vereeniging gestichte loods thans geheel haar onbelast eigen dom is. De voorzitter gaf enkele inlichtingen over het verpakken en verzenden der vruchten. Thans komen aan de orde de bestuurs voorstellen. Het bestuur stelde voor, dat dit jaar we derom een blanco crediet zal worden toe gestaan, met 't oog op de te houden tentoonstelling. Dit wordt met algemeene stemmen aangenomen. Voorts stelde het' bestuur voor een crediet aan hem te willen toestaan voor reisgeld enz. om te trachten een eigen afzetgebied te bekomen. De heer P. Ton vraagt dienomtrent nader inlichtingen, welke hem worden verstrekt. Hy juicht dit voorstel ten volle toe, waaruit biykt dat het bestuur ener giek te werk gaat. De heer Ton stelt voor ook in dit geval een blanco crediet aan het bestuur toe te staan. De heer Houterman deelt mede, naar aanleiding eener vraag, dat de komkom merteelt voor verzending ook loonend kan zijn. Aizoo wordt besloten. Het bestuur stelt alsnu voor een per soon aan te stellen voor den tijd van 25 weken, om als keurmeester te fungeeren. Deze zal de leden moeten opzoeken, en ook by het laden aanwezig zyn. Dit zal zyn in het belang der vereeniging. De heer Francke zag gaarne de boeten ln het reglement bedoeld voor opzettelijke bedriegers verzwaard. Zoo mogeiyk zal zulk een keurmeester geen teler, eD ook onpartydig zijn. Op een vraag van den heer S. Boogerd, hoe Zulks voorheen geschiedde, wordt door den voorzitter nadere inlichtingen verstrekt. De heer Boogerd vraagt of het niet wenschelijk was, het bestuur uit te brei den, om zoodoende een bedoeld persoon als keurmeester te laten vervallen. De heer Abrahamse bestrydt dit idee, om verschillende redenen, waarmede de heer Boogerd genoegen neemt. Na nog eenige bespreking wordt het bestuursvoorstel zonder stemming aan genomen. Thans stelt het bestuur voor, voor de bestuursteden de volgende salarissen te bepalen voorzitter 1j& pet., secretaris ,/4 pet., penningmeester 3/:.pct. en de lading- meesters 3/ö pet. samen, alles van het bedrag waarvoor verzonden wordt. De heer Gilde vraagt of de lading- meesters eventueele hulp zelf zal moeten betalen. De voorzitter zegt ja. Eveneens beant woordt bij de vraag van den heer Maas of dit percentage overeenstemt met het thans genoteerde, bevestigend. Ook dit voorstel wordt zonder stemming aange nomen. By de rondvraag stelt de heer De Yisser voor een monster augurken in het vei lingslokaal neer te leggen, want dan kan ieder nieuw lid zien hoe gesorteerd wordt. De voorzitter zegt dit toe, maar wijst er nog op, dat bij een nieuw lid wel wat door de vingers zal woiden gezien. De heer Maas vraagt of het bestuur er niet iets op weet te vinden om het uit betalen vlugger te doen gaan.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1912 | | pagina 1