No. 84 1912,
Woensdag 10 Januari
3HRISTELIJK*
(IEIIWSBLAD
HISTORISed
VOOR ZEELAND.
26e Jaargang.
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWES F, te
F. P. D'HUIJ, te Aiiddelbt rg.
PRIJS DER Ak>VERTENTIËM
De opgaaf van den spoordienst
komt in dit nommer voor op de gebrui
kelijke plaats.
~F E U i L L E T O N.
Van twee vrouwen.
i ££SL mssasmzm
IEl (EREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per lrie maanden franco p. p.1.25
Hnkele nummers. 0 0.05
UITGAVE DER FIRM/» S
EN
saBB^sassgsgsaE; .aaaaLMBBS
x in 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent,
F, milieberichten van 10 regel" 1.—iedere regel
mi er 10 cent,
Het BaUetlud in 1911.
III.
Italië doorleefde een druk jaar. Het
begin was zoo feestelijk. Men vierde
den vyftigs ten gedenkdag der nationale
eenwording. Een gedenkdag, voor een
groot deel van Koning Humberts onder
danen, die zich de inbezitneming van
het laatste wereldlijk bezit van het Va-
ticaan mag herinneren, een dag van
sombere herinnering. Tijdens de feest
dagen, door de radicalen en anti-cleri-
calen bezongen, kwam een ministriëele
crisis in haar aanleiding dien eenheids-
waan verstoren. Aanhoudende oneenig-
heid en tweespalt bij de radicalen ver
zwakten de regeeringsparty dermate dat
het (eveneens radicale) ministerie Luz-
zatti er het bijltje bij neerlegde, en
vervangen werd door het ministerie
Giolitti. Beter slaagde de tentoonstel
ling in Turin, welke de vijftig-jarige
hulde moest bezegelen. Het was een
industrie-tentoonstelliDg in tegenstelling
met die te Rome, welke een tentoon
stelling van kunsten en wetenschappen
was, en vele buitenlandsche geleerden
lokte.
Toch bracht ook 't optreden van het
nieuwe Kabinet geen rust. Een wets
ontwerp van Giolitti tot invoering van
een monopolie van levensverzekeringen
vond in den lande zoo heftige tegen
kanting, dat de minister zich verplicht
zag zijn ontwerp belangrijk te wijzigen.
En het is zeer te betwijfelen of de Kamer,
die na het zomerreces nog niet weer is
bjjeen geweest, zelfs nu nog met het
ontwerp zal meegaan.
Het meest echter heeft men staan zien
van de inlijving op 5 November, van
Tripoli en de Cyrenaïka. Hoe dit in
zijn werk gegaan is, dat ligt nog te
vast in 't geheugen, om nu reeds in al
zijn kleuren te moeten worden herhaald.
Wjj volstaan daarom met deze korte
herinnering
In den nacht van 26 op 27 September
deed de regeering aan die van Turkije
vrij onverwacht een op zeer dringenden
toon gesteld telegram toekomen, waarin
gewezen werd op de volstrekte nood
zakelijkheid om een einde te maken aan
den „toestand van wanorde en veron
achtzaming* in Tripoli en Barka.
De regeering beweerde dat Italiaansche
e ondernemingen te zeer van (Turksche)
overheidswege werden tegengewerkt, ja
zelfs dat Italiaansche onderdanen in dit
(Turksche) wingewest niet meer veilig
waren. De Italiaansche regeering was
daarom dan ook vast besloten over te
gaan tot bezetting van Tripoli, wanneer
niet binnen vier-en-twintig uren van de
Porte een bevestigend antwoord inkwam.
Het antwoord van Turkije werd onbe
vredigend gekeurden den 29 Sept.
bracht de telegraaf zuchtend de tijding
door Europa dat de oorlogstoestand
tusschen Italië en Turkije was ingetreden,
Wel was Italië van plan het oorlogs
terrein tot de Afrikaansche kust te be
perken, en het status-quo de hand
having van den toestand van 't óogenblik
in het Balkan-schiereiland in acht te
nemen. Doch bet was ook van plan elke
poging tot bemiddeling af te wijzen. Het
moest en zou oorlog zijn. Wederom zou
aan de wereld het bewijs geleverd wor
den dat wanneer 't er op aankwam,
Italië en wie al niet! - alle vredes
plannen en verzekeringen zou lappen
aan zijn laars. Turkije deed dan ook
tot driemalen toe een vergeefsche poging
tot verzoening, met name door middel
van den Duitschen Keizer. Maar Italië
werd steeds arroganter; en het stelde
ten slotte den eisch dat Turkije als
overwonnene hem cm den vrede zou
komen vragen. Mieraan heeft Turkije
tot nog toe niet voldaan. Italië maakt
in het Afrikaansche wingewest tot nu
toe slechts kleine vorderingen. Bij Tri
poli konden zij tot heden toe niet ver
doordringen in het door de Arabieren
met taaie volharding verdedigde binnen
land. En in andere kustplaatsen, schoon
door hen bezet, als Homs, Bengazi, Derna,
Tobroek, kunnen zij zich ternauwernood
bewegen.
De inlijving van Tripoli en Barka,
schoon als voldongen feit door de Itali
aansche regeering geconstateerd, is der
halve nog ver van werkelijkheid.
Of onder deze omstandigheden het
voor zeven achtsten socialistisch mini
sterie zich lang zal kunnen handhaven
De politieke toestand in Spanje heeft
wel eenige overeenkomst met dien van
een eeuw geleden. Natuurlijk nemen wij
slechts het derde der vergelijking.
Doch toen als nu was Spanje's lot
nauw aan dat van Frankrijk verbonden,
en was Engeland de stille steun by de
bevordering van SpaDje's belangen. Span
je heeft zich te kwader uur de taak
doen opleggen om met Frankrijk saam
Op eene eenzaam aan de zee gelegen
rots hield eene Godvreezende weduwe, te
vens eene vriendin der zending, op een
vuurtoren de wacht. Gedurende een groot
deel van het jaar was zy als van de bui
tenwereld afgesneden en als het ware ver
geten, maar zy vergat in hare eenzaam
heid God en de zending niet. Wat werd
er op die afgezonderde plek veel voor da
arme heidenen gebeden
Als er liefde tot den Heere Jezus in het
hart woont, dan bestaat er ook eene vuri
ge belangstelling in het lot van den armen
heiden. En als dagelijks uit ware behoef
te des harten om zegen op het werk der
zending -wordt gebeden, dan zal zich aan
dit bidden ook het werken paren.
Dit begreep ook onze fveduwe.
Op den schoorsteenmantel had zy eene
kleine bus geplaatst. Zoo nu en dan wierp
zy er een geldstukje in. En dat deed ze
waariyk niet van haren overvloed.
Kreeg zy bezoekers op den toren, zy
noodigde ze bescheiden naar de kleine
zendingsbus en zag meestal hare liefde
met eene kleine bydrage voor de zending
beloond. Toch was net busje lang niet
hltyd zoo spoedig vol, als zij wel wenschte,
en daarom deed zy den Heere de belofte,
dat zy alles wat zy op Donderdag van
de bezoekers van den vuurtoren mocht
ontvangen in de zendingsbus zou werpen.
Weder ging een lange winter met zyn
lange avonden en korte, triestige dagen
voorby. Geen bezoeker liet zich op den
vuurtoren zien.
Maar op den donkeren tyd volgde weer
eene lente vol zonneschijn en een zomer
vol warmte en vruchtbaarheid.
De fel bewogen zee weid effen geiyk
een spiegel, en zoo nu en dan zag de we
duwe een schuitje koers zeiten naar hare
eenzame rerblyfplaats. Dan begon haar
hart sneller te kloppen en vloeide er
nieuw leven in hare ziel.
Daar staat ze te turen naar een schuitje,
dat langzaam nader komt. Wie mogen
thans hare bezoekers zyn
v Eenige dames vergezeld van een lief
jong meisje, komen aan wal, en worden
door de torenwachteres hartelijk welkom
geheeten.
Het trof de vrouw dat de voornaamste
der dames evenals zy het weduwenkleed
droeg. Het duurde niet lang of de beide
weduwen waren in een ernstig gesprek
over de groote verliezen, welke zy beiden
geleden hadden od troostten elkander
met het Woord Gods, dat heenwjjst naar
een .Rechter der weduwen en een Vader
de mogendheden te vertegenwoordigen
by de uitvoering van het tractaat van
Algeciras inzake Marokko. En zoo werd
ook het afgeloopen jaar evenzeer als
het daaraan voorafgaande bebeerscht
door het Marokko-vraagstuk. Behalve
dat het in zijn eigen sfeer van invloed
in noordelijk Marokko met name in
het Rif steeds wordt beziggehouden
door trouwe vaderlanders, die den indrin
ger van hun vaderiyk erfdeel wenschen
te verwyderen, heeft het nu al zyn staat
kundig beleid noodig om zyn »rechten«
te bewaren, over welke het thans na
de Fransch-Duitsche overeenkomst
met Frankryk vriendschappeiyk bezig
is te onderhandelen.
Gelukkig dat Koning Alfonsus in mi
nister Canalejas een dienaar heeft, die
zyn Koning en zy'n land liefheeft, de
partyen in bedwaDg en ouderlingen vrede
houdt en zyn zin weet door te drijven.
Dat Engeland stilletjes steun biedt, komt
hem hierby natuurïyk te stade. Doch
ook in zijn binnenlandsche staatkunde
won hy herhaaldelijk het pleit. De Ferrer-
debatten brachten hem ten. val; doch
zyn heengaan bleek slechts een terugtred
voor een des te beteren sprong te zijn,
want na eenige weken stond hij weer
aan het hoofd van het gereconstrueerde
kabinet, en hy wist er zich kranig te
handhaven, ofschoon het hem aan moei-
ïykheden niet ontbrak. De staking te
Bilbao in September begonnen, werd
weldra een algemeené staking, die op
Saragossa en Valencia oversloegdaarna
op Huelva, Cadix en Sevilla, zoodat over
geheel Spanje de krygswet moest worden
afgekondigd hetgeen zeggen wil dat de
bij de grondwet gewaarborgde rechten
tijdeiyk werden opgeheven. Honderden
onruststokers werden in hechtenis ge
nomen de rust werd herstelddoch
eerst t)9n weken daarna werden de grond-
wetteiy ke rechten weer geldend verklaard,
en werd de staat van beleg opgeheven.
Canalejas zag zyn positie door het
wélslagen van dezen maatregel buiten
gewoon versterkten bij de gemeente
raadsverkiezingen, welke terstond daarop
plaats hadden, werd dat duidelpk, want
zy waren overal een triomf voor de
koningsgezinden, en een nederlaag voor
de republikeinen.
Canalejas zit vaster dan ooit in het
zaal. Maar of dit lang nog zoo zyn
zalHet Spaansche volk is wispelturig
de Spaansche adel is hem weinig gezind
de revolutionairen - en die zy'n er vele -
haten hemde conservatieven zijn een
krachtige minderheid in de Kamers en
der weezen."
Toen de toren bezichtigd was, drukte
de voorname bezoekster onze weduwe
twee goudstukken in de hand en vertrok.
Welk een schat voor de torenwachteres.
Vol bewondering over de milde gift be
zag zij de goudstukken? Wat zou zij
daar al niet mede kunnen doen?
Daar valt het haar plotseling in, dat
het Donderdag is vandaag. En zij herin
nert zich tevens hare belofte
Wat nu Moet die geheele schat ge
oflerd voor het Koninkrijk Gods? Dat heer
lijke geld, waarvoor zij zooveel huishou-
deiyke zaken zou kunnen koopen?
Er ontstond in de ziel der vrouw een
zware stryd. Zy had' het geld toch zoo
noodig. Daar tegenover stond echter de
Christenplicht om te gehoorzamen. Maar
eindeiyk had ze er iets op gevonden. Eén
der goudstukken zou zy in de bus werpen,
en het andere behouden voor den aankoop
van hoogstnoodige huishoudeiy'ke zaken.
En zoo deed ze.
Eenigszins gejaagd nam zy de zendings
bus van den schoorsteenmantel en wierp
er een der goudstukken in.
En kon onze weduwe niet best met dat
eene goudstuk volstaan Denk eens aan
een goudstuk!!! En datvoor de zending!
In een bus waarin nooit iets anders kwam
dan kopergeld, en een heel enkel keertje
in het land. En dan de laatste weken
des jaars waren zoo rampspoedig. De
jongste gevechten in Marokko dompelden
vele families in Sevilla en Barcelona in
rouw. Dit heeft reeds tot oproeren in ge
noemde steden geleid. En nu komt er by
dat 't gerucht het land doorgaat als zou
Frankryks onvoldoende toezicht over de
stammen in de Fransche invloedssfeer,
voornamelijk die rondom Fez, die nooit
te voren de Spaansche troepen te Melilla
hebben aangevallen, oorzaak zy'n van de
Spaansche nederlagen.
Ook Portugal is het jaar niet zonder
zuchten doorgekomen.
Ofschoon de begrooting vooi 19ll—'12
met een ongeloofwaardig klein tekort
sluit en het land, dat zyn schuld tierceer-
de, aan allerlei krijgstoerustingen, zelfs
aan aanschaffing van dreadnoughts denkt,
heeft het van zijn republikeinschen regee-
ringsvorm tot dusver weinig genoegen
beleefd. Wel werd de republiek door de
Mei-verkiezingeD bevestigd, maar knoeie
rijen waren aan den uitslag der verkiezin
gen hier en daar niet vreemd. Wel werd
de opening der Constituante op 19 Juni
feestelijk gevierd, doch hetgeen volgde,
was een aaneengeschakelde reeks van
aanslagen en saamzweriDgen. De roya
listen zullen wel niet rusten voor de pre
sident Manuel d' Arraga door een vorst
uit het verjaagde Stamhuis zal zyn ver
vangen. De maatregelen door den eersten
minister Chagas tegen de geestelijkheid
uitgelokt zullen de populariteit der repu
bliek al evenmin veihoogen als haar
slappe erkenning door de mogendheden
dit tot heden deed. En wel werd zijn
ministerie door dat van Vascoucellos ver
vangen doch ook dit kabinet veroverde
de volksgunst niet, by de vele arrestatiëD,
waartoe het genoodzaakt was, en de op
roerige bewegiDgen in noordeiyk Portu- f
gal, welke het niet vermag te keeren.
Intusscben denkt men niet, dat koning j
Manuel aan terugkeeren denkt. Die de
onrust stookt, schijnt Dom Migael te zijn.
Dwungpraktjjken
In het Groene weekblad »de Amster-
dammer" doet de Ned. Eerv. predikant
ds. B. de Ligt, uit Nunen by Eindhoven, i
mededeelingen die door Het Volk worden
gesignaleerd als „een fel licht'te werpen j
op de ondrageiyke macht die het kapi-
talisme uitoeffint".
Ziehier wat hy meldt.
Te Eindhoven bestaat een Protestant-
ook wel eens een stukje zilver Welzeker,
was het Diet meer dan mooi?
Laat ons zi8n hoe de torenwachteres er
zelve over dacht.
Nadat zy het licht op den toren had
ontstoken - o, licht is toch altyd zoo
heerlijk gebruikte zij haren eenvoudi-
gen avondmaaltyd, beval zich met hare
kinderen in de hoede des Heeren, en ging
te bed.
Zy kon echter den slaap niet vatten.
Als het gemoed zoo diep bewogen is,
kan het lichaam niet rusten, 't Was haar
alsof er met vlammende letters op den
wand was geschreven„Wanneer gy
eene belofte aan God zult beloofd heb
ben, stel niet uit dezelve te betalen."
(Pred. 5 3).
Nu was het haar duidelyk wat zij
doen moest om de slapeloosheid te doen
verdwenen.
Fluks stond ze op, nam ook bet an
dere geldstuk, en wierp het met biy moe
digheid in de bus.
Een oogenbljk later sliep zij rustig in.
Den volgenden morgen was onze toren
wachteres reeds vroeg uit de veeren, en
meteen vergenoegd hart ging ze aan
haren arbeid. Met eeD biyden lach keek
ze naar den schoorsteenmantel, waar de
bus stond.
Eenige dagen later stond zy op een
„sruBJBMafiBSSJ W rmrfiT—
sche Jongemannenvereeniging, waarvan
de meeste leden werkzaam zyn op de
gloeilampenfabriek der firma Philips
Co. De vereeniging heeft een clubge
bouw, waarvoor het huis gehuurd is
door den concierge, die de clublokalen
in onderhuur afstaat aan de vereeniging.
Die concierge heeft tevens zes leden der
vereeniging als kostgangers in huis.
Tot deze vrij grootscheepsche inrich
ting was de vereeniging voornameiyk
iD staat gesteld door de ruime finan-
cic-ele bydrageD en toezeggingen der
heeren G. en A. Philips, firmanten der
Gloeilampenfabriek.
Van wat er nu echter kort geleden
gebeurde, verhaalt ds. De Ligt aldus:
Op -14 December, staakten aan de
gloeilampenfabriek der firma Philips
Co. metaalbewerkers. Onder deze
bevonden zich drie leden der Jonge
mannenvereeniging.
Zaterdag, 16 Dec., belde de heer
O. Philips ds. Van Peursem (den eere-
voorzittex der vereeniging) op, en
deelde hem telephonisch mede, dat
drie jongelui, leden der P. J. M. Y.
deel namen aan de staking. Hy
eischte op hoogen toon, dat een dier
drie, die by A. Pheifer (den concierge)
In ae kost was, door dezen onmiddel-
iyk op straat zon worden gezet en
dat alle drie leden van het lid
maatschap der P. J. M. V. zouden wor
den vervallen verklaard. Zoo niet, dan
zou hy zyn jaariyksche bijdrage aan
de vereeniging iDtrekken.
De vereeniging weigerde aan beide
eischen gevolg te geven
Maandagmorgen werd de voorzitter
der vereeniging door den heer Ph. van
zijn werk bij zich geroepen, en deelde
hy hem mede, hetgeen hy met ds. Van
Peursem Zaterdag besproken had. De
voorzitter antwoordde, dat het regle
ment een onmiddeliyk ontslag niet toe
liet, waarop de heer Pb. zeide, dat
dan het reglement maar veranderd motet
worden.
De voorzitter antwoordde, dat dit
niet ging.
Zonder nu schrifteiyk antwoord af
te wachten, deelde de heer G. Philips
ds. Van Peursem telefonisch mede, dat
men op zyn bydrage niet meer behoef
de te rekenen, en informeerde daarbjj
of het meubilair der inrichting, door
de heeren Philips indertyd grootendeels
bekostigd, aan de vereeniging ten ge
schenke of slechts in bruikleen gege-
schoonen morgen naar het strand te
turen, toen zij den veerman zag nade-
ren. Hy roeide naar den vuurtoren en
had dus blykbaar eene boodschap aan ds
bewoonster daarvan.
Deze liep hem dan ook tegemoet en
nam den brief aan, dien de veerman
kwam brengeD.
Snel verbreekt zy het zegel en vindt
drie bankbiljetten ieder van hcnderd
gulden
De brief met het geld kwam van de
voorname weduwe, die de twee goudsiuk-
ken gegeven had. Zij deed hare harteiyke
groeten aan de torenwachteres en ver
zocht haar het geld „als eene kleine
verkwikking in hare eenzaamheid" wel
te willen aannemen.
Owat was de arme weduwe dank
baar en bljjde. Blyde ook dat zy in dien
bewusten nacht de overwinning op zich-
zelve behaald, en beide goudstukken op
het altaar der zending geofferd had.
Maar wie was de ryke weduwe, die
aan hare zuster zulk eene vreugde had
bereid
Zy was de Hertogin van Kent, en het
kleine lieve meisje was de latere Konin
gin Victoria, die zoovele jaren gelukkig
over Engeland heeft geregeerd
Nederlander
