Uit Provincie.
t
3
1
"Ti"
RerkDieuws,
Schoolnseaws.
üerieh m
het en dan zal het ook. lieer dan 100»
scholen hebben we reeds benevens onze
Ghr. gymnasia en H. B. S. Welk een
zegen. Spr. zou willen zeggen als ons
de Christelijke schooi, dat overblijfsel,
niet was gelaten, we waren als Sodom
en Qomorra geworden. Zie naar Frank
rijk 1 Wat afvalt van den hoogen God
moet vallen. Die Hem versmaden zullen
licht geacht worden. Daarom nogmaals
we moeten verder. Tot de onderwijzers
zegt spreker, dat onderwijs op grond van
Gods Woord onderwijs van eerste kwa
liteit moet zijn. Napoleon zei tot zjjn
soldaten by de pyramidenBedenkt dat
meer dan 40 eeuwen op u nederzien,
maar op u, onderwyzers, zien veel meer
dan 40 eeuwen nedergt) hebt een wolk
van getuigen rondom u liggende. Zegt
met de belegerden van St.-Quentin, roept
spr. allen ten slotte toe: Wy hebben
een Koning! Wy hebben een Koning
en wy kunnen niet anders.
Het verslag zegt ons dat de rede voor
vele Goesche Hervormden geen onbekende
is, immers ook zy hoorden haar inder-
tyd. Maar een herinnering, een op-
frissching schynt ons voor velen, ook
tuiten Goes, niet overtollig.
Op nog menig Zuid-Bevelandsch dorp
leefL 't foutieve denkbeeld in de harten
dat de Hervormde kerk de volkskerk is,
en de Openbare school de volksschool,
en daarom deze beiden by elkaar be-
hooren. Voor velen is de Hervormde
Kerk en de Vrye School een „contra
dictio in terminis". Et. toch is dit niet
zoo.
EERSTE KAMER.
Zitting van Zaterdag.
Op den laatsten werkdag des jaars heeft
de Eerste Kamer niet. alleen zaken gedaan,
maar ook zaken a/gedaan. De Indische
Begrooting is afgehandeld en zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Het beiangrykste van den dag was
ongetwyfeld de rede van den minister van
Koloniën, waarin hy alle sprekers, die aan
de algemeens beschouwingen op de Kolo
niale Begrooting hadden deelgenomen,
breedvoerig beantwoordde.
De schoolkwestie bewaarde de minister
voor het laatst. En toen deze onderhan
den werd genomen, wees spreker aller
eerst op het verschil tusschen Nederland
en Indiö in betrekking van de verhouding
tusschen het openbaar en het byzonder
onderwys.
Zoowel de zendings- als de gouverne-
mentsscholen moeten zich naar den aard
der bevolking richten.
In anemistische streken moet men b.v.
werken op de bevolking door de zending.
Dat moet de Regeering dan steunen. Daar
kan niemand bezwaar tegen hebben.
In andere streken daarentegen moet
men het beginsel toepassen van bevorde
ringen op volkomen geiyken voet van alle
byzondere scholen, van welke richting
ook.
Naast deze byzondere scholen moeten
er echter ook gouvernementsscholen
zyn, waarop deneutraliteitsformule geldt.
Waar aan zoo'n school behoefte is, moet
de Regeering er ook een laten bouwen.
Is er echter een eerste klas byzondere
of zendingsschool in de buurt, die goed
voldoet, dan moet men met subsidie aan
een byzondere school boven een nieuwe
gouvernementsinrichting de voorkeur
geven.
De zendingsscholen subsidieert de Re
geering naar behoefte.
Ook heeft men nog de de dessascholen.
Noch de zonding noch het gouverne
ment mag hier ingrypen.
Alle dwang moet ons vreemd biyven.
Zending en gouvernement moeten de
consciëntie ontzien en als de Pers dan
niet ophitst tegen de zend.ng, zal de
schoolstryd niet naar Indië worden over
gebracht.
Spreker verklaarde ten slotte niet bang
ie zyn om voor zyn beginsel pal te staan.
Maar spreker lette ophetgroote verschil
tuttschen Nederland en Indië en hy
achtte een modus vivendimogeiyk,
waardoor men ook in Indië als zonen van
hetzelfde vaderland kan samengaan, met
eerbiediging van aller consciëntie en
ter bevordering van den bloei van onze
Insulinde.
Mooi gezegd maar de practyk
De Kamerleden repliceerden echter niet
op deze rede en wy zullen het er ook maar
by laten.
Onder het wisselen van harteiyke
wenscben giDgen onze senatoren uiteen;
vermoedeiyk tot Dinsdag 9 Jan. 's avonds.
■*)Modus vlvendi; een afgebakende ge-
diag.dijn voor wee ol meer tegenover elkan
der staande pa tijen, om het elkaar gedurende
-eenlgen tijd niet lastig te maken.
Middelburg- Zoowel op het allerlaatste
van 1911 als in het begin van 1912 is
alhier een inbraak gepleegd, Jn den nacht
van oude- op nieuwe jaar namelyk is
eerst te half twaalf en later te ruim half
twee door een tweetal personen een on-
-aewenscht bezoek gebracht aan den
sigarenwinkel van de wed. fl. in de
•Gravenstraat I 256.
Op laatstgenoemd uur zageD de agen-
•aeis van politie Heisterborg en De Witte
Êwee personen uit bedoelden winkel
S T A T 1 S T jE K ;K OPGAVEN.
Bevolking der onderstaande gemeenten in Zeeland.
GEMEENTE.
Bevolking
Januari 1911.
Geboren.
1 Overleden.
In de
gemeente ge
komen.
Utt de
gemeente
vertrokken
Bevolking
Januari 1912.
B
ji
totaal
m.
vr.
O
B
totaal
a
'S
m. vr. S
O
-*->
m. vr. 15
Kort gene')
638 591 1229 16 15
31
8 16 7 24 32 56
32
1 levenloos aangegeven.
j komen, die op hun komst de vlucht
j namen. De agenten zetten hen achterna,
eenige straten door, zonder hen echter te
pakken te krygen. Wel konden zy 3 kist
jes sigaren, eenige pakken sigaretten en
een paar pakjes Kwatta chocolade, die
de vluchtelingen wegwierpen, in beslag
nemen.
Als verdacht van dezeD diefstal werden
omstrseks drie uur door den dienstdoen-
den inspecteur en eenige agenten uit hun
bed gehaald de 16-tange P. K. en de
23-jarige H. v. M. Naar het politiebureau
I overgebracht erkenden zy zich aan het
miadryf te hebben schuldig gemaakt.
By Dader onderzoek bleek, dat de beide
jongemannen, leeds ook te half twaalf
in den winkel waren en toen een 50-tal
sigaren ontvreemdden. Zy hadden zich
toegang verschaft door het induwen der
deur, die slechts met een knip gesloten
was. De mannen zyn beiden ter beschik
king der justitie gesteld.
Beide personen zyn Da verhoor naar het
huis van bewaring overgebracht.
Middelburg. By de politie is aangifte
gedaan van diefstal van een konyn, ten
nadeele van den landbouwer De V. aan
den Segeersweg.
Middelburg. Schepen gedurende het
jaar 1911 alhier binnengekomen en welke
aldaar handelsoperaties hebben verricht
met vergeiyking van het jaar 1910.
1911. Binnengekomen 7 stoombooten
metende 5821 tonnen, en 1 zeilschip,
metende 246 tonnen. Vertrokken 7 stoom
booten, metende 5821 tonnen, en 2 zeil
schepen, metende 840 tonnen.
19!t>. Binnengekomen 11 stoombooten,
metende 9471 tonnen, et> 5 zeilschepen,
metende 2019 tonnen. Vertrokken 11
stoombooten, metende 9471 tonnen, en 4
zeilschepen, metende 1425 tonnen.
Vlissingeu. 8<hepen gedurende bet
jaar 1911 alhier binnengekomen en welke
aldaar handelsoperaties hebben verricht
met vergeiyking van het jaar 1910.
1911. Binnengekomen 43 stoombooten,
metende 18334 tonnen, en 7 zeilschepen,
metende 2660 tonnen. Vertrokken 43
stoombooten, metende 18334 tonnen, en
8 zeilschepen, metende 2849 tonnen.
1910. Binnengekomen 36 stoombooten,
metende 12806 tonnen, en 21 zeilschepen,
metende 6315 tonnen. Vertrokken 37
stoombooten, metende 13265 tonnen,en
20 zeilschepen, metende 6126 tonDen.
Vlissingeu. De Belgische stoomboot
„Antigoon" geladen met yzererts, ko
mende van bilbad en bestemd voor Ant
werpen, liep Zondagmorgen ongeveer
7,30 uur tydens dikken mist op de steen
glooiing van het Westerhavenhoofd al
hier en bleef daar vastzitten. De sleep
boot Washington trachtte by hoog wa
ter het schip van de glooiing te slepen
hetgeen echter 's morgens niet gelukte.
Des avonds ty opkomend water probeer
den twee sleepboot°n „Washington en
Eibe" het schip opnieuw vlot te slepen,
hetgeen eindeiyk te 9.15 uur met gun-
stigen uitslag bekroond werd. Maandag
morgen is de stoomboot naar Antwer
pen opgestoomd. Persooniyke ongeluk
ken hadden niet plaats.
Oostkapelie. Zondag 31 nec. is alhier
een brutale diefstal met inklimmiDg ge
pleegd, 's voormiddags tusschen kerktyd,
by den kleiu-landbouwer P. v. d. W., vlak
aaD den weg van hier naar Grypskerke
gelegen. Door opschuiving van een raam
binnengekomen, is heel de woning door
zocht, en is uit het kabin t der bewoners
al het voorradige zilvergeld meegenomen,
ODgeveer f 60 het bankpapier wat er was
is waarschyDlijk niet gevonden. Ook uit
het kabinet der dienstbode is een bedrag
van f9 weggenomen; nog 5 ryksdaalders
afzonderlyk in een doosje geborgen zyn
niet genomen. Door de achterdeur is de
dief of zyn de dieven vertrokken, van
waaruit het spoor van een fiets het eenige
is wat van dader of daders is achterge
bleven,
Krabbendyke. Alhier is weder het
mond- en klauwzeer uitgebroken en wel
by den landbouwer .1. v. Gorsel.
Krabbendyke. By den gehouden klop
jacht in den Zimmerpolder werd een
der dry vers een zekere L. van hier aan
geschoten in zyn wang waaruit dr. Geill
een hageltje heeft weten te verwyderen.
Stavenlsse. De Oudejaarsavondgods-
dienstoefening, die door ruim 630 men-
schen weid bygewoond, was de eerste
samenkomst in de nieuwe kerk waarby
kunstlicht moest worden gebruikt. Er
zyn drie koperen kronen aangebracht,
elk plaats biedende voor tien lampen,
terwyl nog 14 geiyke nieuwe lampen
op andeie plaatsen haDgen, en hier en
daar de verlichting rnet laDtaarns ge
schiedt. De nieuwe verlichting voldoet
zeer goed en geeft een schoonen aan
blik. Er wordt petroleum voor gebruikt,
maar de inrichting is zóó, dat er des-
verlangd gas kan worden gebruikt. Dat
er twee groote kachels zyn geplaatst,
is ook eene groote verbetering, die zeer
wordt op prys gesteld.
Kortgene Iemand (niet de bericht
gever van ons blad) scbryft ons
Donderdagavond werd geheel de Kaai-
straat in rep en roer gebracht door eenige
kooplieden van elders en de kooplieden
Slager, Keur, Bouwense en Geelhoed van
Kortgena. Den geheelen avond is er ge
tierd en gevloekt in de kroeg van S. de
R., en van zelf veel champagne gedron
ken, zoo erg dat ieder die door de straat
passeerde even stil stond Een bewoner
uit die straat, het hevige rumoer iu huis
hoorende, ging eens buiten voor zyn
deur staan, doch een der dames uit de
kroeg dit ziende schoof een raam op en
riep: als je wil luisteren moet je binDen
komen, want alios wat hier binnen ge
beurt biyft hier binnen er gebeurt hier
niets byzonders. Eu geen vyf minuten
later vlogen tafels, stoelen, flesschen en
glazen door de kroeg en ontstond een
groote vechtparty waarby Geelhoed
werd buiten gegooid en de dames vlogen
al gillende en schreeuwende de straat
op roepende, help, help, en haalt Prins.
Doch toen de politie Prins verscheen
hadden ze alles gesloten en konden ze
van buiten door de ruit die stuk geslagen
was de worsteling verder aanschouwen.
Dus of alles daar binnen bleefHet was
een war» oploop en de kroeghouder
wacht nog op de ceDten van de wyD.
Stavenisse. Het mond- en klauwzeer
is hier uitgebroken onder de schapen
van den landbouwer A. S. Eene gansche
kudde van plm. 125 schapen is er door
aangetast.
Vlissingen. De heer H. J. Karei, com
missaris van het Ned. loodswezen alhier,
herdacht Maandag den dag, waarop hy
voor 25 jaar als zoodadig werd benoemd.
Schore. De telegrafist-arbeider M. West-
strate afkomstig van hier wordt als
zoodanig overgeplaatst van Tilburg naar
Dordrecht.
Hansweert. Oudejaarsavond had al
hier aaD boord vaD de sleepboot »Bas-
tiania" kapitein B. een ernstig ongeluk
plaats. De zoon, J. B., heeft by het af
schieten van een zoogenaamde kattekop
zyn linkerhand zoodanig gekwetst dat
dit lichaamsdeel heden voormiddag is
geamputeerd.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Kolham, U. P. Okken te
Ferwerd - teOosterNykerk, E. D. G. v.
d. Horst te Nieuwpoort.
Aangenomen naar Brielle door J. G.
Knottnerus te Wanneperveennaar
Nederhemert door P. J. F. v. Voorst Vader,
caDd. Ie Amersfoort.
Bedankt voor Kedichem en voor Bakke-
veen (toezdoor A. E. K. Bolland, cand. te
Leiden; voor Waddingsveen doorW.
Bieshaar te Zetten.
Geref. Kerken.
Aangenomen naar Ouderkerk a/d IJsel
door J. C. C. Voigt te Bunschoten.
Chr. Geref. Kerk.
Bedankt voor Rynsburg door Joh. Jan
sen te Utiecht.
Geref. Gemeenten.
Beroepen te Kalamazoo (N. Am.), M. Re-
myn te Krabbendyke.
St. Maartensdijk. Geslaagd by het
examen voor stations-assistent en goede
renklerk by de S.8. deheerR. C. JanseD,
geboortig alhier, thans klerk-telegrafist
by de S.S. te Eindhoven.
34
66 638 596 1234
Ongelukken. Uit het Buiten IJ by Schel-
lingwoude is bet ïykopgevischt van een
20-jarig manspersoon uit Enkhuizen.
Te Geervliet is een alleen wonende onde
beer 's morgens door de duisternis mis
leid te water geraakt en verdronken. - -
Uit de Brouwersgracht te Amsterdam is
het lyk opgehaald van een jonge vrouw
dal reeds geruimen tyd iu het water
moet hebben gelegen. Een schipper
op Terschelling is door het uitgiyder.
van een ladder gevallen en aan de ge
volgen overleden. Op het hooren van de
doodstyding van dezen schipper is een
tante van den overledene, zoo hevig ge
schrokkeu, dat zy nog deDzelfden avoDd
overleed. Te Utrecht is opgehaald het
lijk van een onbekenden landbouwer, van
ongeveer 60 jaar. In een schip te
Heereveen is het ïyk gevonden van een
schipper, die tengevolge van kolendamp
is gestikt.
Nieuwjaarskaartjes.
De directie van de E. S. M. te Haarlem
heeft per aanschrijving haar personeel
verzocht te breken met de oude gewoon
te en, voortaaD niet meer door toezen
ding van een kaartje van zyn beste wen-
schen voor het nieuwe jaar te doen
blyken.
De directie is overtuigd van de goede
onderlinge verstandhouding en verklaart
harerzyds evenzeer overtuigd te zyn van
de goede bedoeling van het personeel
zcoals zy eveneens zonder bykomstig-
heden het personeel een gelukkig jaar
toewenscht.
Bovendien wordt er op gewezen, dat
hierdorr overbodige arbeid aan het per
soneel van de posteryen kan worden be
sp aard.
Ongetwyfeld een verstandige maatregel
van deze directie, die navolging verdient.
Vergiftiging.
De politie die door buren gewaarschuwd
was heeft eeD landbouwer en zijn echt-
genoote in de Naardermeer, by Naarden
dood te bed gevonden. De dood is ver-
moedeiyk reeds Vrydagmorgen ingetre
den en waarschyniyk door vergiftiging
veroorzaakt. Misdaad schijnt vrywel uit-
geeloten, evenwel werd de justitie
ontboden. In de woning bevonden zich
nog twee jeugdige kinderen, die al dien
tyd by de ïyken van hun ouders hebben
vertoefd.
Niet te verklaren.
In De Levende Natuur schryft iemand
„Hoog in een boom zat een blauwspecht
te hamereD. Een mooie morgen, een stra
lende zod. Uit scherts legde iemand (wat
doet de naam er toe een geweer aan
in de richting van 't vogeltje. Scherts
was het. 't Geweer was geladen. Een
oogenblik later lng 't diertje stuiptrek
kend op den grond, 'k Heb het in myn
hand gehad en meende, dat het dood
was. Geen beweging te zien. Na een
paar minuten begonnen de pootjes te
trekken, gingen de oogjes open en ten
slotte vloog de blauwspecht ongedeerd
weg. Verklaring P Is het schrik geweest
Stralende zon, dus schitterende geweer
loopOf komt het u ongelooflyk voor?
Waar is het, maar verklaren kan ik het
niet. En 'k heb een getuige, die de juist
heid van 't bovenstaande bevestigt."
Twintig biggen.
Een varken van den landman O. Klein,
te Purmeriand, bracht twintig levende
jongen ter wereld.
Nieuwjaarsschieten.
EeD zoon van een landman, te Leek
heeft zich Maandagnacht, by het z.g.
„Oudejaarsschieten", den arm verbryzeld.
De zoon van een kapitein zou ook
het Nieuwejaar te Lobïth inschieten. De
„Kattekop" sprong en van 't jongmensch
werd de rechterhand verbryzeld.
Bloembollen..
Door het zachte winterweder ontwik
kelen de bloembollen in Haarlem's om
streken zich zóó vroeg, dat van de hya
cinten velden hier en daar reeds iets van
de dikke bedekking moest worden afge
nomen. De kweekers zien dit met leed
wezen, wyi nu de vrees bestaat, dat de
jaariyks zich herhalende voorjaarsnacht-
vorsten groote schade kunnen toebrengen
aan de teere spruiten, welke door te
vroegen groei tegen die koude niet be
stand zyn.
Onbezonnenheid.
Te Dinxperloo had een vyftienjarige
knaap de onbezonnenheid een bus carbid
te willen laten ontploffen en goot daar
toe by de carbid wat petroleum. De ont
ploffing volgdemaar met zóóveel kracht,
dat de kcaap de sterke vlam in zijn ge
zicht kreeg en zwaar gewond naar het
ziekenhuis t» Arnhem moest worden
overgebracht. Men vree»t dat hy z^jne
oogen voorgoed^zal mo«t«n missen.
Handel in meisjes
Uoor de politie te Hengnlo werd aan
gehouden een 70 jarig Duitscher, reeds
eenigen tyd in Holland zwervende, ver
dacht van bet met tel keerde bedoelingen
medevoeren van een in zyn gezelschap
zynd 20-jarig meisje, afkomstig uit
Duitschland. Het meisje, dat zonder
geld en miudeleu van bestaan bleek te
zyn, verklaarde niet te weten, waar zy
heen ging of waar zy terecht kwatn.
Na haar nacbtlogies te hebben bezorgd,
werd zy' door tusacbenkomst der politie
naar hare ouders te Dortmund terug
gebracht.
Zaandam 100 jaar oud.
Maandag 1 Januari 1912 is bet 100
jaar geleden geweest, dat de dorpen Oost
en West-Zaandam ophielden te bestaan
en de stad Zaandam uit hunne samen
voeging ontstaan, het levenslicht aan
schouwde. Zooals bekend is, werd met
ingang van den datum 1 Januari 1812
de heer H. C. Göbel, maire van het dorp
West-Zaandam benoemd tot provisioneel
maire van de stad Zaandam. De feest
viering volgt in den loop van dit jaar.
Ongeval.
Te Hengelo viel een tweejarig jongetje
in een onbewaakt oogenblik uit zyn
ledikantje. Hy kwam daarby zoodanig
met het gezicht op een petroleumlampje
terecht, dat een oog verloren ging en
de geraadpleegde oogarts vreest voor het
behoud van het, andere oog.
Tramongeluk
Zondagmiddag omstreeks half twee
had tusschen Wageningen en Heelsum
een tramongeluk plaats, doordat do lo
comotief van een uit Utrecht komende
tram der Ooster -Stoom tram My. ont
spoorde. Doordat eeD hoogte moest
worden opgereden, was de tram op dit
oogenbiik in volle vaart- De locomotief
kantelde om en sleepte met zich de
goederenwagen mee. Het voorbalcon van
den passagierswagen werd ingedrukt.
De machinist werd met een gekneusden
arm opgenomen. De overige personen,
die in de tram zaten, kwamen met den
schrik vry Het tramverkeer ondervond
door dit ongeval vertraging. Ook de
ry weg was gedurende een deel van den
middag versperd. De materieele schade
schynt belangryk te zyn.
Hoe een kudde schapen een haa*
vangt.
Uit Drente sclirytt men
Wy zaten rustig aan de koffietafel.
De schel ging over en enkele oogen-
blikken daarna kondigde de meid ons
aan, dat er iemand was, om mynheer
te spreken.
Weldra bevonden wy ons tegenover
een ouden bekende, den schaapherder-
uit eeD naburige plaats, een van 't echte,
oude, Drentsche type.
Diep uit een zak baalde hy een haas.
„Of mynheer ook zin hadf" Zeker
meende de man op ons gezicht te lezen
„jy ook al strooper Althans hy ver
volgde: „Stroopen, mynheer, daar doe ik
niet aaD, eeriyk gekregen, door de scha
pen gevangen".
üoor de schapen gevangeD Dat is
toch onmogeiyk".
„Eeriyk waar, mynheer. De haasei»
kunnen soms, vooral als 't koud is,,
heel vast in 't leger liggen. Ken scüaap
is erg nieuwsgierig. Als ik nu met de
schapen in 't veld ben en deze zich over
een groote uitgestrektheid verspreid
hebben, gebeurt het zoo nu en dan, dat
een der langstaarten (Dr. schapen) een
ha^s in 't leger ziet liggen. Op korten
afstand biyft het dier staan en tuurt
onafgebroken naar de met wyd geopende
oogen liggende en tevens slapende haas.
Een, twee, drie schapen staan spoedig
by dat eene en alle staren naar hetzelfde
punt. Weldra heeft de geheele kudde
zich om en by dit eene punt vereenigd
en vormt een gesloten kring om den
niets kwaads vermoedenden haas. Nu is
het myn beurt. Ik stuur den hond bin
nen den kring en de langoor ge,en
kans ziende door het dichte cordon van
schapenpootjes te breken, heeft io min
der dan geen tijd zijn onrustig hazen-
leven geëindigd".
Wy konden aan 't eeriyke gezicht van
den oude zien, dat hy waarheid sprak
en kochten „den eeriyk gekregen haas"..
De man bedankte; 't wild verhuisde
naar de keuken en gelukkig met de-
ontvangen fl.50, wat hem met de feest
dagen by zyn karig loon zeer te pas
kwam, trok onze herder huiswaarts.
Een spoorwegongeluk.
Men verneemt uit Constantine (Algiers),
dat de ketel van een locomotief sprong,
waardoor de stoker en machinist om 't
leven kwamen.
Een noodlottige lawine.
Men verneemt uit Genève, dat tv/Totfijp
personen den dood vonden onósr een
lawine, in de nabyheid van Averola.
Schipbreuk.
Uit Petersburg wordt geseind, dat het
Engelsche zeilschip „Main" met een la
ding graan gaande van Beval naar Lon
den, in de Oostzee schipbreuk leed.
Slechts een matroos van de 25 man
sterke équipage werd gered.
Grafschennis te Weenen
Op het St. Markus-kerkhof te Weenen
vond men ouder een hoop vuil een in
een krant verpakton schedel. Nadat een
