No. 71 1911
Vrijdag 22 December
26e Jaargang
3HRISTELIJK-
iüElIWSBLAD
HlSTORlSCh
VOOR ZEELAND
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J- DE JONGE-VERWES F, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Itiidilelbt rg.
PRSJS DER ADVERTENTIËN
XaAamovw.
j FRUIT- EN GROENTENKWEEKERS
VEREENIGING.
IE1 IEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per Irie maanden franco p. p. 3.25
Hnkele nummers, 0.05
UITGAVE DER FIRM£ S
EN
ssBamBassssssassssassss^' ^smagBBaaaBgwfWf ■•^^5assregg
vin 1-5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
F, milieberichten van 1—10 regels iedere regcï
m er lü cent
tam Mtmim maat in1 i i—i i ii i iii nniiiiii i'i 'i ii i'i ihi'i' i ^^nsssssBSBaatasbsmojBaaEaaaamm^ jK^stgesmifise» si
I&IS, die zieh met 1 Jan. a. s.
op outi blad abonneereo, out
▼angeu hot tot dien datum
grat ts,
21 Dec. 1911.
De haat van de sociaal democraten
tegen den heer Lohman laat zich niet
verklaren uit diens onwelwillende hou
ding jegens de sociaal democratiewant
die houding is bij alle man van rechts
dezelfde, al is 't ook dat wie niet als
principieel tegenstander van het socia
lisme naar voren treedt, geen slagen be
hoeft op te vangen, en wie heelemaal
niets zegt tegen hen, van deze heeren
ook geen smaad- of scheldwoorden krjj-
gen zal.
Ons dunkt de oorzaak van den haat
ligt elders.
Evenals in den tyd toen het liberalisme
oppermachtig was, en zyn haat voelen
liet aan wie 't weerstond dus aan
Groen, Keuchenius, Kuyper, Lohman,
ook aan Lohmankan het socialisme
niet velen dat er onder de Christen
staatslieden nog zyn die 't in de kaart
zien.
Troelstra kan nooit feller opstuiven,
dan wanneer hy voelt dat hy begrepen
wordt.
In de zitting van 15 November leverde
dit Kamerlid hiervan nog een treffend
staaltje.
Hy had zjjn kiesrechtvoorstel zoo
zachtmoedig toegelicht. Op een wijze dat
men zeggen zou, rechts en links zullen
daar wel voor stemmen.
Maar daar komen de chefs der partyen
achtereenvolgens met hun verzet. Hy
hoort hen kalm aan, Maar daar treedt
Lohman op en vraagt heel nuchterwat
teteekent uw voorstel toch De Koningin
zal zeggen als gy met uw voorstel komt
wat wilt gy toch, o KamerOntbinding
der grondwetscommissie? Maar dat ver
oorzaakt Kabinetsaftreding, dus dit zal
het niet zyn. Harder werken dan Maar
dat doet de Kamer zichzelve aan, door
dagen aaneen te praten over onnoodige
zaken. Dus dat is 't ook niet. Of 't dan
de bedoeling is van een leider van eene
party in de Kamer om het volk te doen
gelooven dat hij alleen de leiding heeft
Op die veronderstelling waarmee de
spyker op den kop getikt werd, sprong
Troelstra woedend op en schreeuwde
dat is een gemeene insinuatie
Maar de heer Lohman ging voort, nog
duideiyker, herhalendDe Koningin zal
vragen of soms een volksleider het volk
wil doen gelooven dat alles van één party
afhankeiyk is.
En dat was 't.
Troelstra eischt in den stryd voor alge
meen kiesrecht de leiding voor zich en
zyn party op. Maar dit zei hy niet. Hy
hield dit voor zich, politiek man alshy
is. En dat Lohman hem dit openiyk aan
zei, hem dezen troef aftroefde, dat wekte
zyn haat op; en dit geldt ook van Scha
per. Wie het socialisme in zijn naaktheid
ten toon stelt, die moet er aan.
Die ging, was er geen wet en geen recht
meer in ons vaderland, of leefde men al
in den socialistischen heilsstaat onder
't regime der Troelstra's en Schapers,
onverbiddeiyk aan de galg.
Nog een pluim.
Ook de minister van waierstaat, mr.
Regout heeft een goede aanteekening
van Links opgeloopen.
Hy heeft tal van sprekers te beant
woorden gehad, en het scherpste verzet
weerstond hy van de zy de van mr. Troel
stra, die, evenals ten vorigen jare de
grieven van 't spoorwegpersoneel uit
stalde, in scherpe bewoordingen, en den
minister op vaak grievende persooniyke
wljze te ïyf ging.
Doch de minister heeft zyn man ge
staan. De groote vryzinnige pers pryst
ksm daarvoor, Onder anderen Met Han
delsblad, zooals onzen lezers dezer dagen
uit ons Kameroverzicht is gebleken, toen
wy dit zeer waardeerenö getuigenis van
den hoefijzercorrespondent aanhaalden.
Ja, deze minister is meer dan een
mooiprater. Uit zyn rede sprak een warm
hart voor de belangen van de ambte
naren.
Terecht schrijft De Rotterdammer
Daar was onverzettelijk bewustzijn
van kracht in de verdediging die hy gaf
van zyne houding tegenover het spoor
wegpersoneel.
Treffend was de holheid van argu
mentatie waarmee Mr. Troelstra zocht
waar te maken zyn bewering dat Minis
ter Regout is een ledepop in de handen
der Spoorwegmaatschappyen, terwyi hij
doof is voor de rechtvaardige klachten
van het spoorwegpersoneel en hiertegen
over als een „verlicht despoot" optreedt.
De Minister mocht daar daden tegen
over stellen.
Waar bleven de interpellaties die Mr.
Troelstra verleden jaar toezegde over elk
naar zyn inzicht onrechtvaardig ontslag
door den Minister verleend
Wie kon loochenen de loonsverhoo-
gingen in de laatste jaren door de Spoor
wegmaatschappyen mee door des Minis
ters bemoeiingen aangebracht?
Zeker, in stee van geiyk anders voor
3 jaar, waren nu de arbeidsvoorwaar
den voor 5 jaar goedgekeurd, echter on
der het belangryk beding dat dan vóór
1 Januari 1913 een behoorljjk gewaar
borgde regeling van de pensioenen
moest zyn tot stand gekomen. Daaina
werd de krachtigste aansporing tot goede
regeling der pensionneering gegeven en
hoe had deze handelwijze den heer Troel
stra tot dank in stee van tot kritiek
moeten stemmen.
Zoo zou op andere daden kunnen wor
den gewezen, die volkomen doen ver
staan wat Politicus in de Oprechte
Haarlemsche Courant schryft
Wij meenen te mogen getuigen, dat
de rede van Minister Regout een die
pen indruk heeft achtergelaten en dat
de heer Troelstra die impressie niet
heeft kunnen wegnemen.
Omkeering van begrippen.
De revolutie is een stelselmatige om
keering van begrippen.
Het liberalisme, dat zich naar deze leer
ontwikkelde, had nog den tact dit af en
toe te verbergen. Maar het socialisme, zyn
geesteskind, doet dit niet.
Wy zagen dit meermalen, in een vorig
nummer, uit de verheeriyking van den
zelfmoord door den heer Wibaut, een
toonaangevend sociaal democraat.
Hoe deze zelfde heer over de wet denkt
en over hare handhaving, en over gehoor
zaamheid aan de wet, gaf hg dezer dagen
in Het Volk in dezen vorm te kennen.
„De eerste letter van het alfabet van
den klassen stryd is, dat alle wetteiyk-
heid, die op de handhaving of verster
king van het kapitalisme is gericht, of
die, indien niet rechtstreeks er opge
richt, voor zyn versterking of handha
ving wordt gebruikt, door de arbeids
klasse als wetteiyk geweld wordt be
schouwd
En de tweede letter is,dat alle geweld,
dat de arbeidsklasse ooit zal hebben aan
te wenden in haar stryd, in elk opzicht
zeer gunstig zal afsteken bij het geweld,
dat zy eeuwen lang heeft ondergaan".
Begrypt men wat deze heer zeggen wil
De sociaal democraten willen geen ge
weld, zoolaDg zy geen kans zien er wat
mee te winnen. Doch niet zoodra hebben
zij die kans of zy zullen doortasten.
Wij merkten het reeds vroeger op
Zij zyn de poes, die de nagels inhoudt,
zoolang zy geen kans ziet tot krabben.
En die nagels houdt zy intusschen
scherper dan ooit
In Arnhem was 't komedie.
Men weet hetDaar is 't publiek goed
lachs en 't meeste succes heeft hij, die
spot met al wat heilig is en tot over
het kantje van schunnigheid heen durft
gaan.
Ditmaal echter ging het toch den too
neel-verslaggever óók te ver. Hij
schryft nl.
„Grofheden als in „Rust en Vrede"
gedebiteerd worden, gaan we liefst met
stilzwijgen voorbijhet ding is niet on
aardig bedacht, maar ruw en onsympa
thiek in uitwerking en we weigeren een
voudig te gelooven, dat in eenigen kring
van ons volk zoo grof en zonder 't minste
gevoel over een doode gesproken ivordt."
In dat laatste vergist de man zich.
Er zijn zulke kringen. Zie hy slechts
rond onder zyn vryzinnige vrienden.
Zoo bevatte b. v. het jongste nr. van
't vrpzinnig Zuid-Hollandsche weekblad
Hou en Trouw de volgende schandeiyke
«aardigheid
Mie. Zie je, 't regent en de zon
schynt.
Kee. Nou, wat zou dat?
Mie. Wel, dat 's immers kermi3 in
de hel
Kee. Warempel Dat treft m'n man,
die is gisteren begraven.
Wèl het „gestoelte der spotters
Fr. Dagblad.
De prins-regent en de Bijbel.
Het zal nu een tiental jaren geleden
zyn, dat de Protestantsche Christenen uit
het Zuiden van China, by gelegenheid
van haar zestigsten jaardag, aan de kei
zerin-regentes een bybel gaven als een
bewijs van eerbied voor haar. Het was
een prachtexemplaar, geschreven op zijde
door een beroemd calligraaf, gebonden
in een prachtigen band en in een zilveren
kastje gesloten. Het geschenk, in alle
opzichten der souvereine waard, was haar
zeer dierbaar, wat bleek uit een bladzijde
die zij er aan toevoegde en waarop zy
eigenhandig haar genoegdoening te ken
nen gaf. En zij vergenoegde zich niet
alleen het boek te bewonderen, zy las
het ook, haar omgeving las het en het
verwekte in de „verboden stad" een zoo
levende belangstelling, dat de keizer
Kwang-Hsu, nieuwsgierig het vervolg er
op te leeren kenneD, door een zyner
eunuchen een N. Testament liet koopen.
De beide werken, voorzien van een cyfer
der keizerlijke bibliotheek, kwamen na
de plundering van Peking in 1900 in
Europeesche handen en men kwam tot
de ontdekking, dat de keizer Kwang-Hsu
het evangelie yverig had bestudeerd,
want hij had er aanteekeningen met pot
lood bijgeschreven. Dit deel lag op een
tafel in zyn werkkamer en men bespeur
de ook dat de bybel te vinden was ge
weest in de kamer van de keizerin-regen
tes zelf. De Protestanten gevestigd in
China hebben naar aanleiding dezer feiten
besloten het geschenk, eertijds gegeven,
te vernieuwen. Een inschryving werd
geopend en reeds is geteekend vooreen
bedrag van 10.000 gulden. In afwachtiDg
van de dingen die komen zullen heeft
de gezant der Ver. Staten van Noord-
Amerika een bybel op meer bescheiden
schaal aangeboden aan het hof van het
Hemelsche Rijk. De prins-regent Nya
Tching Wang heeft den ambassadeur
harteiyk dank gezegd voor de aanbieding
van dit geschenk en hij heeft zich aldus
uitgelaten: „Myn zoon, de Keizer, is nog
te jong voor zulke lectuur, maar na drie
jaar, wanneer bij de «droom-klasse"
d. w. z. de lagere school zal verlaten
hebben, dan zal hij dit boek gaan lezen
en bestudeeren.« Kerkel. Ct.
In het lokaal der Werkmansvereeni-
giDg in de Koepoortstraat te Middelburg,
werd Woensdagmiddag de algemeene
vergadering gehouden van deWalchersche
fruit- en groen tenk weekers vereeniging,
welke vergadering zeer druk bezocht was.
De voorzitter, de heerC Matthijsse Jz.,
opende deze eerste jaarvergadering met
een toespraak, waarin hij wees op het
succes dat de vereeniging in dit eerste
jaar van haar bestaan had. De veree
niging gaat met reuzenschreden vooruit.
Hij bracht dank aan allen, die de ver
eeniging op verschillende wyze steunde,
o. a. de directie en personeel der tram-
en spoormaatschappyen en aan den af
nemer voor de humane wijze waarop
hy zich tegenovei de vereeniging ge
draagt.
De notulen der vorige vergadering
werden gelezen en goedgekeurd.
Aan het vervolgens door den secretaris
den heer Chr. Verhage, uitgebracht jaar
verslag bleek, dat by de oprichting slechts
17 leden toetraden.
De opbrengst der verschillende pro
ducten was bevredigend, totaal werden
70 waggons augurken en groenten ver
zonden, die van f53 tot ruim f500 op
brachten. Het grootste bedrag door een
lid ontvangen bedroeg ruim f 1000,-het
geen de secretaris een bedrag noemt om
jaloersch op te worden.
Het ledental bedraagt thans bijna 300.
Met goede wenschen voor den verderen
bloei der vereeniging, eindigde de secre
taris.
Uit het verslag van den penningmeester
bleek, dat voor f 19743,52 verzonden werd,
waarvan 5 pCt. of f612.95.
Buiten de augurken waren boonen,
karoten, koolrapen en prei de thans
voornaamste artikelen.
Aan augurken werd ontv. f 15918,07,
aan karoten f358,21, aan kool f262,51,
aan koolrapen f 460,62, aan bessen
f898,75, prei f 191,59, uien f9183, veld
sla f59,26, wortelen f57,70.
Ontvangen werd voor augurken 2tot
42 cent per 100 stuks, wortelen 2 tot 4
cent per KG, vroege aardappelen f 1,60
tot f2,4per 50 KG, koolrapen f 18 tot
f24 per 1000 KG., karoten f22 tot f32
per 1000 KG., boonen 4 tot 17 cent per
KG., spruiten 6 tot 14 cent per KG.,
veldsla 4 ja 5 cent per KG., prei 4 a 8
j cent per KG
De ontvangsten in totaal f838,95 en
de uitgaven f835,39, zoodat de rekening
een batig saldo aanwyst van f3,56.
Spreker wees op de extra-orkosten, die
het eerste vereenigingsjaar met zich heeft
gebracht.
De heer Trimpe heeft met den heer Ver
hage de boeken van den penningmeester
nagezien en deze in orde bevonden, waar
voor spreker hulde brengt aan den pen
ningmeester.
Enkele posten der rekening besprak de
heer Trimpe, waarbij spreker vioeg of het
noodzakeiyk was, dat drie heeren naar
VeDlo gingen en waarom niet twee. Ook
in verband met andere zaken bepleitte
spreker het benoemen van een firianciëele
commissie, die geregeld de boeken con
troleert.
Over de reis naarVenlo gaf de voorzitter
inlichtingen. Eenmaal zyn spreker en de
penningmeester op eigen kosten geweest.
Het bestuur heeft ook de bedoeling een
permanente financiöele commissie te be
noemen.
Vervolgens werden premiën uitgereikt
wegens inzending van de eerste-augurken
aan W. Hoogedeure te Veere, op 24 Juli.
En voor de grootste inzending aan den
vooizitter.
Hierop bood de voorzitter, namens vele
leden, den penningmeester, den heer J.
Geldof, een vulpenhouder aan, als biyk
van waardeering voor hetgeen hy in het
belang der vereeDiging heeft gedaan.
De heer Geldof sprak zyn barteiyken
dank uit voor dit blijk van waardeering.
Tot leden der flnanciëele commissie
werden vervolgens benoemd de heeren
P. Verhage te Zoutelande en Q. Trimpe te
Klootinge, die beide deze herbenoeming
aannamen. Minstens eenmaal in de twee
maanden zal deze commissie de boeken
controleeren.
Thans was aaD de orde de verkiezing
van twee bestuursleden, wegens perio
dieke aftreding van den heer De Dreu
te Goes en wegens het schrappen tenge
volge van het weigeren van de contri-
butiekaait door d -.n heer De Jonge te
lerseke.
Als candidaten werden genoemd de
heeren De Wilde te Heinkenszand en
Eversdyk ie Kloetinge, die met groote
meerderheid van stemmen werden geko
zen en de benoeming aannamen.
Hierna werden statuten en reglement
herzien.
Allereerst werd de naam der vereeni
ging veranderd in Zeeuwscbe Fruit- en
Groentenkweekers-vereeniging en daar
mede in verband waar noodig Walcheren
veranderd in Zeeland.
By de bepalingen, wanneer men als
lid geschrapt kan worden werd gevoegd,
dat dit kan geschieden als men handelt
in strijd met de besluiten der algemeene
vergadering, zulks ter beoordeeling van
het bestuur.
Leden van verdienste zullen in het
vervolg geen stemrecht hebben.
In het reglement werd een nieuw arti
kel voorgesteld, waardoor de verplichting
aan de leden wordt opgelegd om zekere
producten, aangewezen door de leden
vergadering te leveren.
Verschillende leden vroeg--n hierover
inlichtingen, waarop de voorzitter er op
wees, dat zonder verplichting het moge-
ïyk is, dat als alles voor de afzending
gereed is, een koopman de boel opkoopt
en de vereeniging leeg9 waggons moet
verzenden.
Een der leden vroeg wat er gedaan
wordt met iemand, die niet aan deze
bepaling gehoorzaamt.
De voorzitter zegt „schrappen", en legt
nader uiteen wat de bedoeling met deze
bepaling is men heeft verplichtingen
tegenover de afnemers.
Ook werd nog gevraagd of men ver
plicht kan worden een bepaald produkt
te taleD.
Dit werd ontkent door den voorzitter
en op een andere vraag geantwoord, dat
de hierbedoelde weg ook door de Loos-
duinsche veiliDg wordt gevolgd; en
tevens dat de leden vry bly ven produkten
aan de burgerij te leveren.
Zonder stemming werd hierop dit arti
kel aangenomen.
Op deze aldus gewyzigde statuten zal
de Koninklijke goedkeuring worden aan
gevraagd.
Hierna kwamen verschillende bestuurs
voorstellen in behandeling.
Het eerste luidde om voor dit jaar
augurken als verplichtend product vast
te stellen waarbij de voorzitter nog nader
zeide dat uitgevoerd moet worden, het
geen als overproductie kan worden be
schouwd.
Aldus werd besloten.
Hierna werd de vraag gesteld als er perso
nen zyn. die overproductie van augurken
zaad hebben,dit aan de vereeniging willen
leveren, daar deze een 70 a 80 KG. te
kort komt, en dan minder in Duitsch-
Jand moet worden besteld. De leden
ontvangen dan denzeifden prys als in
Duitschland betaald moet worden.
Den leden werden verzccht vóór 1 Jan.
opgaaf te doen bij den penningmeester.
De zorg voor de lading werd wederom
aan het bestuur overgelaten en het voor
de vereeniging te betalen percentage
weder op 3 bepaald.
Evenals het vorige jaar werd voor in
zending op de tentoonstelling in Sep-