No. 12 1911 Zaterdag 14 October 26e Jaargang. VOOR ZEELAND CHRISTELIJK HISTORISCH Hap Jansz. de SUdebwU ran Middelburg. R c f7X~M B3 8. Jeukende huidziekten. VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed» S. J. DE JONGE-VERWES f, te Goes F. P. D'HUIJ, te iidrielbi tg. PRIJS DER ADVERTENTIËN BIKN&NLAMD. ÏEhEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per lri<; maanden franco p. p1.25 linkele nummers.. 0.05 UITGAVE DER FIRMA S EN van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent Familieberichten van 1—10 regele 1.—iedere regel meer 10 cent at TaR_vgaFyvBsnwnBBi^ii»wTOgwBnAnMKB3E8f jasswst asms Tssmsmsasianai: ssKftaBagwrs '2S 18 Oct. 1911. De pers van Links begroet de beslissing in zake het adres-voorstel met ingeno menheid en dient met zeldzame eenparig heid daarbij nog een afstraffing toe aan de Rechtsche partijen, die op 20 Sept. het voorstel afwees. Eén orgaaD slechts geeft toe, dat het nu aangenomene formeel een ander was. Mr Troelstra jubelt: „Metvrooiykeop gewektheid, met hst blijde gevoel, dat een gewonnen strjjd geeft, gaan wy thans verder ons voorbereidend voor het kies rechtdebat, dat nu toch gehouden zal wor den ter uitvoeriDg van het program' op ons Paaschcongres vastgesteld voor den Rooden Dinsdag en wat daaraan vastzit". De cursiveering van d6 woorden „kies rechtdebat" en „toch" is van mr Troelstra zelf. Of mr Lohman ook goed gezien heeft, toen hij zich tegen behandeling van een kiesrechtadres als //antwoord" op een niet uitgesproken Troonrede verzette. De soc. dem. arb. party had besloten in haar Paaschprogram, dat de Troonrede door haar zou beantwoord worden met een reclame-debat over algemeen kiesrecht. Mr Troelstra liep met zijn mandaat in den zak; maar - de Koningin sprak geen Troonrede uit, derhalve kon aan de Ko- ningin geen antwoord gezonden worden. Het spel was derhalve gebroken. Doch wat geeft 't; mr. Troelstra zal toch een adres van antwoord voorstellen. Allicht verschalkt hij de heeren wel, wanneer hij zich daarbij van den domme houdt. Dat nu is mislukt. Wel krijgt hij nu zijn zin, en gebeurt feitelijk hetzelfde dat ook op 20 Sept. zou gebeurd zijn. Doch nu geschiedt het langs grondwettelijken weg. Het is der halve de soc. dem. die heeft toegegeven. Niet de wil van het „souvereine volk", maar van de wet zal hier gelden. Praten honderd uit over algemeen kiesrecht kan en zal niemand den heeren socialisten en hun naasten buren belet ten. Maar voor de grondwet zullen zij respect hebben. Het obstructie-plan der socialisten is „voorloopig" opgeheven. Volgens de pu blieke meening heeft de rechterzijde bakzeil gehaald. Toch is dit slechts schijnbaar zoo. Mr. Troelstra c.s. hadden 2 FEUILLETON^ Een verhaal uit het jaar 1567. door CHR. HONDIUS. Met ingenomenheid had bode Hugo Jansz. de komst van het achtbaar gezel schap bjj den voorzittenden burgemeester aangekondigd, maar duidelijk had hij aan diens fronsend gelaat bespeurd, dat het bezoek van den oud-baljuw Haeck en zjjne vrienden hem niét zeer aangenaam was, en geen wondermen kon bevroe den, dat een deputatie uit het consistorie der hervormden in deze troebele tijden een zaak van groot gewicht wasaaD den eenen kant liep men gevaar in botsing te komen met de strenge plakkaten, terwijl men aan de andere zijde moest letten op de wenschen van vele respectabele burgers, die tot de nieuwe leer behoorden en die zelfs in de Vroedschap hunne vrienden hadden. „Dat zal een lastige zaak zijn voor de heeren", zeide Hugo Jansz. tot zijn col lega Antonis Jansz. Royaert, „ik bemerkte wel dat het bezoek velen leden der Vroed schap niet bijzonder aangenaam valt". voorgesteld om een adres van antwoord aan de Koningin te richten op de openings rede van de ministersen dit was iets ongehoords. Een antwoord op een niet gesproken woord, aan een verkeerd adres, een antwoord op een openingsrede, dat ging niet. En daarom moest 't voorstel wel worden afgestemd. Nu echter werd voorgesteld een adres aan de Koningin te zenden, heelemaal onafhankelijk van de openingsrede, en dan op een nader te bepalen dag. Zóó kon de heele Kamer er genoegen mee nemen. De socialisten hadden toegegeven dat hun vorige voor stel er zóó niet door bon. Het nu vol gende voorstel beantwoordde heelemaal aan artikel 119 der Grondwet: Andere voordrachten dan voorstellen van wet kunnen door elke Kamer afzonderlijk aan den Koning worden gedaan". Het is nu weer voor een poosje pais en vree. Maar de „zeven wijzen" zullen wel zorgen dat zij zij 't ook in meer passenden vorm altijd hun zin krij gen. Immers 't dreigement bleef: toe geven of wij gaan obstructie maken. En ook is niet ingetrokken Schapers onbeschaafde bedreiging van de inktpot ten en stoelen die door de zaal zul len vliegen. Jan van Holland schrijft aan zijn vriend Jan van 't Sticht in ons antirev. dagblad in de Bisschopsstad o.a. het volgende »01 's nachts, 's nachts, als gij slape loos nederligt en de ontboeide wind gie rende omgaat om uw huis, als een brul lende leeuw, die schijnt te zullen binnen dringen dan gaat een huivering u door de ziel." Zoo schreef onze Hildebrand al in Oct. 1848, over den wind. En wij hebben 't den nacht van 1 Oct. j.l. weer eens le vendig kunnen ondervinden, hoe ontzag lijk deze stem des Heeren tot ons, broze schepselen, gesproken heeft. Bij duizend tallen liggen de boomen, ook de sterkste eiken, nu gebroken of ontworteld terneêr in onze beemden en bosschen. En bij honderdtallen getuigen ontwrichte en verbrijzelde schepen, vaak op de hoogste plekken van kusten en dijken geworpen, met hoe ontzettende kracht deze bulde rende orkaan de wateren deed woelen, zieden en branden. Vooral Noord-oostelijk Zeeland heeft zwaar geleden onder dezen stormvloed. 'tWas een nacht der verschrikking voor menig dorp en polderland van die pro vincie, welker wapenschrift zoo veelzin nig luidtluctor et emergo d.i. wor stelende alleen blijf ik boven. Lenige de vaderlandsche milddadigheid hier veel van den dreigenden nood voor 't arme Bruinisse. En leeren Zeeland's bidders een verootmoedigend antwoord zoeken op de vraag, die Hildebrand aanstonds op bovenvermelde aanhaling doet vol gen»zeg my, hebt gij gebeden?" Het trof my, dezer dagen in de couranten het bericht te moeten lezen, dat aan den oproep tot een bedestond voor den nood der tijden, vanwege de Synode der Ge- ref. Kerken op 20 Sept. j.l. uitgeschreven, nog geen derde deel der Geref, Kerken van Zeeland had gehoor gegevenalsof er niet geschreven staat, dat men altijd bidden moet en niet vertragen. De nood der tijden, de nood der Chris tenheid is hij niet schreiend groot Daar is nu al de fakkel des oorlogs ont stoken in Europa, en wie zal zeggen, dat deze brand niet over zal slaan ook naar 't Westen. De zedelijke veerkracht, het gelooven aan recht en gerechtigheid, als de groote verheffende macht eens volks, is in zoo bedenkelyke mate ingezonken by de Europeesche machthebbers. Zelfs het officiëele Christen- en Kerkendom gaat in dit opzicht niet onschuldig uit. Nu weer bij het openiyk uit inbreken gaan van Italië in het gebied van zijn buurman Turkije, komt het onomwonden bericht, dat het »Vaticaan" dezen roof tocht zeer toejuicht, zyn »zegeu" aan deze roof- en moordparty verpandt, en er meerdere glorie van de R. K. kerk, ja van gansch het Christendom vaD ver wacht in de Mohammedaansche wereld van Afrika's noordkust En laten wy, Protestanten, nu niet om deze ulramontaansche buitensporig heid verachtend glimlachenwant in 1900 gaven de Anglicaansche bisschop pen van het Protestantsche Engeland ook hun zegen over de Transvaal-expe- ditieen sinds jaar en dag is hec Chris- teiyk protest tegen den Atjeh-oorlog ook in ons Protestantsche Nederland al ver stomd; terwyi in 1866 en '70 ook het Protestantsche Duitschland de annexatie politiek van Bismarck eer toejuichte, j dan afviel. Ziet het er aldus in de buitenlandsche ,/Maar, wat willen ze nu dan ook weer?" zeide Royaert, „zyn ze nog niet tevreden P 't is dunkt my al erg genoeg dat de overheid hun vrijheid heeft geschonken om buiten de Dampoort te mogen pre diken". Het is duideiyk dat deze spreker niets gevoelde van het onrecht, dat den her vormden werd aangedaan. Antonis Jansz. Royaert behoorde tot dat soort van menschen, die het niet de moeite waard achten, zich met godsdien stige kwestien te bemoeienin naam behoorde hy tot de Roomsche Katholieke kerk, doch slechts zelden bezocht bij de mis, maar wel was hy een trouw be zoeker der herberg. „Wat wij willen", zeide Hugo Jansz, „niets anders dan vrijheid, om ongehin derd onzen godsdienst binnen de stad uit te oefenen. Waarom zou dit zoo verschrikkeiyk zyn? Zyn wy geen burgers der stad, die evengoed als gy schot en lot opbrengen en die ons leven veil hebben voor hare belaDgen Waarom worden wy dan behandeld erger dan Turken en Joden, wien niets in den wegSwordt gelegd? T Is waar, we mogen nu buiten de Zuiddampoort vergaderen, maar ge weet evengoed als ik, dat dit slechts ooglui kend wordt toegestaan, 't Is. volstrekt niet zeker, dat ons dit vergund zal bly ven en om nu verzekerd te zyn van de vryheid om onzen godsdienst uit te oefenen, willen wij ons wenden tot den Koning met een eerbiedig smeekschrift. Hoewel dit ook zonder dat ons recht is, zijn wy echter bereid als een bewy's van gehechtheid en om te toonen, dat we wars zyn van oproer, een som van dertig maal honderd duizend guldens aan te bieden. Zijne Majesteit kan dan zien, dat we ten minste iets voor onzen godsdienst over hebben". Een luid schellen deed dit gesprek af breken. Hugo Jansz. verliet zijn zitplaats en ylde naar de vergaderzaal, om te ver nemen, welken dienst men van hem ver langde. „Breng my onmiddeliyk het plakkaat van 3 Juli 1566", beval Burgemeester Jacob Joosz. Terwijl hy zich verwyderde, had onze bode gelegenheid te hooren, dat Haeck door den Voorzitter werd geantwoord „Ge kunt dan zelf lezen, wat ge als oud-baljuw weten mosst, n.l. dat uw verzoek in stiyd is met de ordonnantiën des Konings en dat het daarom onmo gelijk is aan Uw verlangen te voldoen". Het kostte Hugo Jansz. weinig moeite het gevraagde dokument te vinden door zijn' langdurigen arbeid ten stadhuize wist hy nauwkeurig de plaats van alle charters en plakkatenweinige minuten later is hy in de vergaderzaal terugge politiek verre van rooskleurig uit, ook de binnenlandsche in ons vaderland geeft reden tot bezorgheid. -- Toepassing van de Trekhondenwet. Het geschil inzake toepassing van de Trekhondenwet 1910 werd Maandag be handeld voor Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland. B. en W. van Bergambacht hadden geweigerd té voldoen aan een verzoek van G. C. van den Dool, broodbakker aldaar, om als houder van een honden kar in het daartoe bestemde register te worden ingeschreven. En tegen die wei gering. was v. d. I). in hooger beroep gekomen. Uit het over deze zaak door het lid van Ged. Staten, jhr. mr. De Geer uit gebracht rapport bleek, dat de weigering tot inschry'ving hierop was gegrond, dat de hondenkar van v. d. D. slechts van één steunsel was voorzien, hetwelk al leen dienst kon doen in geval de hond in liggende houding in rust was, en niet tevens van een steunsel waardoor voorkomen zou werden dat de kar op den staanden hond zou drukken. Appellant voerde hiertegen aan, dat tot bescherming van den staanden hond wordt gewaakt o. a. door het voorschrift, dat de lading van de kar zich in even wicht moet bevinden, terwyi een steun sel voor een staanden hond voor dezen een beletsel zou zijn om te gaan liggen, en de hond toch juist in liggende hou ding vooral in rust is. B. en W., door Ged. Staten over het beroep gehoord, deden uitkomen dat de hond ook in staande houding in rust is. Het begrip „rust" toch staat tegenover het begrip „beweging". De voorschriften omtrent het in evenwicht zijn van de lading konden voor dit geval niet gel den en voorts zou een steunsel voor den staanden hond zoodanig zijn te ma ken, dat het geea beletsel vormt voor dezen om te gaan liggen. Bovendien wezen B. en W. er op, dat het Kon. Besluit van 6 Februari 1.1. tot uitvoering van de Trekhondenwet, in art. 3 eischt, dat de hondenkar voorzien zy van steun- sels (dus van meer dan één) die voor komen dat zij den hond drukt wanneer hy in rust is. keerd, om den Burgemeester het ge vraagde ter hand te stellen. „Ik verzoek den Secretaris hiervan voorlezing te doen", zeide hy, terwijl hy heer Adriaan de Jonge het perka ment overhandigde. Onderwyi deze daarmede een aanvang maakte, verwyderde de bode zich, maar hij had genoeg gehoord, om te weten, dat het verzoek van Haeck en zyne vrienden niet gunstig was ontvangen. In de bodeskamer teruggekeerd, gaf hy zyn gemoed lucht. ,,'t Is zooals ik dachtmen wil er niet aan. Ja, toen men den 22en Augustus de kerken plunderde, toen men geweld gebruikte, toen was men bevreesd, toen gaf men toe, maar nu de aanzienlykste burgers der stad eerbiedig smeeken om by den Koning recht te vragen, nu tracht men door beroep op een plakkaat zich er af te maken, terwyi men vergeet dat de Landvoogdes door hare tolerantie de plakkaten daadwerkeiyk heeft inge trokken. Ik vrees zeer voor de rust in onze goede stadeene weigering toch zou zeer droeve gevolgen kunnen hebben". »Ja, dat ben ik met u eens", zeide Antonis. Royaert, „want als ik mij niet wargis, dan is het thans de wil des Ko nings dat de plakkaten onverbiddelyk zuilen worden gehandhaafd ik heb zelfs hooren verluiden, dat de Koning in per soon herwaarts zal komen, om de oude religie te doen handhaven en dan zal het De rapporteur deed nog opmerken, dat het vroegere provinciale reglement ten opzichte van het onderhavige geval dui- deiyker was dan de nu toe te passen bepaling van de genoemde wet, daar die verordening sprak van steunsels die moesten voorkomen, dat de kar dea stil- staanden of den liggenden hond zou drukken. Tot mondelinge toelichting >an'|deze zaak waren geen belanghebbenden „ver schenen. De beslissing vaa Gedep. Staten volgt later. Niets kwelt u meer dan een jeukende huidziekte. Aambeien zyn door hun pyn- lijk karakter bijzonder lastig te verdragen. Het jeuken ervan maakt u byna krank zinnig. Zij verwoesten uw slaap en maken ,u mismoedig en wegkwynend. Nooit krijgt ge de minste verlichtiag, of gij staat, zit of loopt. Eczema is niet alleen onooglijk, maar ook besmetteiyk, en hel, breidt zich schrikbarend vlug uit.De prikkeling is zoo onuitstaanbaar, vooral wanneer ge warm wordt, dat gy byna niet kunt nalaten om uw huid open te krabben. Huiduitslag, puisten, schurft en gor delroos zyn evenens zeer pijnlyk en in staat om u moedeloos te maken. Voor aambeien, eczema en iedere jeu kende huidaandoening is Foster's Zalf zonder wederga. Zij doet onmiddeliyk de kwellende prikkeling bedaren, en geeft een ongekend gevoel van rust. Alnaar- mate de aanwending der zalf wordt voortgezet, heelt de jeukende oppervlakte der huid, en de volharding van den pa tient wordt ten slotte beloond door een volkomen en duurzame genezing. Foster's Zalf prikkelt de huid nieten doet haar ook niet te vlug opdrogen. Over de geheele wereld oogstte zy door haar uitstekende hoedanigheden niets anders dan lof. ""Verzekert u, dat gij de echte Foster's Zalf krijgt. Zy is te Goes verkrygbaar bij de Firma Nathan Emanuel; en te Middelburg by den heer Joh. de Roos, Vlasmarkt K 157. Toezending geschiedt franco na ontvangst van poetwissel fl.75 voor één, of f 10 voor zes doo- zen. er voor de aanhangers der nye leer treurig uitzien. Ik kan maar niet begrijpen wat u dryftzorgen de priesters niet goed voor ons? Ze maken het ons waariyk niet zoo lastigvoor een kleine som schenken ze absolutie en met een enkele biecht zyn ze tevredenmen moest al die nieuwigheden achterwege gelaten heb ben laat ieder zich met zyne eigen zaken bemoeien laten de priesters hun werk doen in de kerk en wy hier op het stad huis, daa is alles in orde. „Ja dat is de groote dwaliig uwer kerk, dat ze zich in Godes plaats stelt en den menschen diets maakt, dat de kerk het in hare macht heeft naar welgevallen te beschikken over de zaligheid. O, ik ben een arm zondaar, ik moet het bekenneD, aan veel kwaad sta ik schuldig, maar ik dank God, dat ik het weet, dat men voor een handvol gelds geen vrijspraak van zonden kan koopen ik wenschte dat ge ook eens een gods dienstoefening in de schuur by woondet, als Geleyn Jansz. de Schrift verklaart, dan kondet ge hooren, hoe ver de Room sche kerk is afgeweken van het zuiver evangelie. Nog onlangs toonde hy ten dui- deiykste in eene prediking over den ver loren zoon, dat er voor iederen zondaar zonder tusschenkomst van de heiligen of de kerk vergiffenis is te bekomen*. Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1911 | | pagina 1