N1EÜWSELA1
VOOR ZEELAND
ILST.
Dinsdag 27 September
24e Jaargang.
CHRISTELIJK-
■EDJE,
weghalen.
erkpaard.
Ho. 305. I91Ü.
HISTORISeh
de.
SLBURti.
«SE,
pele».
£®'S
HEER,
s te koop,
k te koop,
^paard,
>->_ - -
>OP
OP
rke HIT, bfl
rsknecht,
MEID
e.
/ERS6H1JNT ZESMAAL 9Ui WEEK
Wed. S.
DE jONGt-VERWEST. te Goes
Staatsbegroottos;'.
FEUILLETON.
Laat alles los.
F. P. Dmj, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
d d e 1 b u r g
den tegen
prijs
oor hand- en
aardekracht.
lortlm n n 011
likken
Stalgereed'
verk, enz.
de Markt.
EN
IN 7 JAREN
edacht'S
as \an soei.en,
•g, groot ége-
brj den eigenaar
5 aan de Braam-
fa u r g en ten
is HOSANG te
er 70 kilo f3,50
f4,50
idel, Dordrecht.
ivagen, ijzerqn
outen, by J. A.
artsdyk.
te Zoutelande.
jsthove, Q oste
iUIJFHOUT,
Souburg.
lering
&©@p»
NACHTEGAAL
ngen.
rekening OctQ-
[engstvéulen, b(j
e r k e.
N TEIJL1NGEN,
j,rg, „Futwijk".
p i n g e.
>OP
November
Lange Delft,
MiddelDurg.
oud, van chr. be-
rassende betrekking
Vinkeljuffrouw
huishouding, goed
Adres letter A,
t te Goes.
ctober
£E1HD
7"AALPz., Ritthem.
Mei
ODDE, Aagtekerke.
J
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
I rijs per drie maanden franco p. p1,2b»
I nkole nummers Gfi'J.
BSRT
UITGAVE DER FIRMA
Ziff, die zich met 1 Oct. a. m-
op ons r lad abonneeren, ont
vangen tiet tot dien datum
gratis,
Hoofdstuk I. Huis tóe" Koningin.
Door overbrenging ten Paleize Het Loo
van de stalinrichting naar het nieuwe
stalgebouw komt aldaar de Westervleugel
vrij. Deze zal men nu verbouwen en daar
in overbrengen verschillende lokalen en
bergplaatsen uit den Oostervleugel. Nu
wil men den Oostervleugel verbouwen
tot de noodige woon- en slaapvertrekken
voor gasten en andere verblijvenden. Een
van gowapenp beton aan te brengen tun
nel onder het bassecour zal in de commu
nicatie tusschen beide vleugels voorzien.
Voorts moeten vele ernstige gebreken^aan
het Paleis zelf worden verbeterd.
De kosten worden geraamd op f 510.000
men stelt voor de uitvoering te verdeelen
over 4 jaren.
Hoofdstuk II. Hooge Gollegiën.
Het geraamde bedrag voor 1911 ad
f 750.761.50 is f 5461 minder dan voor 1910.
Hoofdstuk III. Buitenland8che Zaken.
Voor subsidiën aan Nederlandsche
Scholen in het Buitenland is f 10.000 uit
getrokken. De minister stelt zich voor-
loopig voor onder zekere nader te bepalen
voorwaarden subsidie te verleenen aan
een Nederlandsche school te Brusseleen
te Buenos-Aires en eene te Tres Arroyos
(Argentinië), terwijl ook de Nederlandsche
nederzettingen in de Rijnprovincie in aan
merking komen.
Hoofdstuk IV. (Justitie.)
De verhoogde raming voor de kosten
der rechterlijke macht ten gevolge van de
invoering der wetten van 5 Juli (justiti
eele wetten), bedraagt in het geheel ruim
f 740,000, deartegenover staan echter eene
te verwachten bate van naar ruwe schat
ting f 280,000, wegens de voor het vervolg
aan den Staat toevallende emolumenten
der griffiers, en een vermindering van uit
gaven te schatten op f70,000, wegens
het vervallen der griffiersdeclaratiën in
strafzaken te zamen f350,000.
De hoogere raming voor kosten van
het Rijkstucht en opvoedingswezen vindt
hare oorzaak in de voortgezette maatre
gelen van reorganisatie van het Rijksop
voedingswezen, welke voor en in 1911
zullen kunnen tot stand komen alsmede
in de invoerinh eener nieuwe salarisrege
ling voor het personeel aan tuchtscholen
en Rijksopvoedingsgestichten.
Voorts houdt die raming verband met
Een zware storm woedde in bet Ka
naal, dat gevreesde vaarwater tusschen
Engeland en Frankrijk, waar zoo menig
schip verging, en tallooze menschen hun
graf in de golven vonden. Een kust
wachters-vaartuigje, bestemd om de vis
scherij te bewaken, zocht een toevlucht
in een kleinen inham. De bemanning,
bestaande uit een equipagemeester, twee
matrozen, een bootsman en een jongen,
rekende zich gelukkig, tegen den steeds
krachtiger wordenden wind veilig achter
een vooruitspringende rots te liggen.Dock
na enkele uren verbrak het geweld der
baren ten slotte het broze ankertuig, en
het vaartuig werd met onweerstaanbare
kracht op de blinde klippen der kust
geworpen. Het scheepje doorstond den
eersten schok en strandde zonder geheel
verbrijzeld te worden. Wel brak de mast
af en sleepte bet want mede in zeewel
was het roer versplinterdmaar de romp
hield, en zij grepen de afgebroken kabels
om zieh vast te sjorren ten einde niet
over boord te worden geslingerd.
accres var, het aantal kinderen, wier ver
zorging door de particuliere liefdadigheid
met subsidie van Staatswege wordt ter
hand genomen. Voorts is o. a. verhooging
van de raming veroorzaakt door aan
staand indienstelling der Rijksopvoe
dingsgestichten te Amersfoort en te Lei
den en door verhooging van het minimum
en het maximum van de jaarwedden der-
beambten in algemeenen dienst aan de
Rijksopvc edingsgestichten voor jongens
en voor eenige individueele tusschen-
tijdsche verhoogingen.
V erder is de begrootingspost voor kos
ten van Voogdijraden verhoogd met
f 7 jCO, in verband met een voorgenomen
regeling om de uitbreidende taak vau de
secretarissen dier Raden te verlichten
door aanstelling van een of meer plaats
vervangers.
Hoofdstuk V. Binnenlandsche zaken.)
Het eindcijfer f36.362.906, f 1.141.487
meer dan voor 1910, is een gevolg van
de uitvoering van wetten en wettelijke
voorschrifteno. a. is voor het lager
onderwijs f 1.187.500 meer geraamd moe
ten worden, waaronder ongeveer 6 ton
ter uitvoering van de jongste wijziging
der schoolwet. Voorts wordt meer aan
gevraagd voor Volksgezondheid en Arm
wezen f35.474.650, voor kunsten en weten
schappen f 26.822. Minder is geraamd in
totaal f69.627.329, waaronder voor binnen-
landsch bestuur f 28.776.150 en voor hoo
ger en middelbaar onderwijs f 40.725.029.
De jaarwedde van de commissarissen
der Koningin in alle provinciën is uit
getrokken op het bedrag dat thans in
Zuid en Noord-Holland genoten wordt
(f8000). Een subsidie var f2000 wordt
uitgetrokken voor de Vereeniging tot
verpleging van lijders aan vallende ziekte,
te Haarlem, een gelijk bedraS wordt toe
gekend aan de Nederl. Vereeniging tegen
vallende ziekten.
Voor de Leidsche Universiteit zal een
plan voor den bouw van een nieuw aca
demisch ziekenhuis nader afzonderlijk
worden ingediend. Een rijkssubsidie van
f 20.000 wordt uitgetrokken ten behoeve
van de te Dordrecht te stichten middel
bare technische school.
Behalve dit plan zijn bij het departe
ment van biDnenlandsche zaken nog
voorstellen in onderzoek, welke ingrij
pende reorganisatie beoogen van het
technisch onderwijs te Rotterdam en te
's Hertogenbosch. Ter zake van beide deze
plannen zal nadere onderhandeling noo
dig zijn, ten einde, met name ten aanzien
van de financieele regeling, tot voor het
rijk aannemelijke uitkomsten te geraken.
Bovendien is een geleidelijke ontwik
keling van het middelbaar technisch
De nacht was donker, nat en"koud
de huilende stormwind krijschte onheil
spellend over hun hoofd, geen hulp kon
hun geboden worden en iedere golfslag
dreigde den romp te breken. De morgen
brak aan, en met het licht kwam de
hoop op reddingals zij van de naburige
haven van Granville gezien werden, zou
men zeker de reddingsboot in zee bren
gen. Roepen hielp nietwelke mensche
lijke stem kon boven het gebruis der
golven en het geloei der winden uitklin -
ken Een sein hijschen konden zij even
min de mast lag voor twee derden in
zee, en toch wilden zij iets doen, opdat
men aan de vaderlandsche kust hun be
narden toestand zou kennen. De eene
matroos bond een lap van het verscheurde
zeil aan het eene einde van den kabel
en maakte zijn andere eind aan de stomp
van den mast vast.
Op den vuurtoren in de haven had de
wachter het in nood verkeerende scheepje
bemerkt en dadelijk bericht gezonden
aan de reddingmaatschappij. De schip
breukelingen hoorden luide hoera's uit
honderden kelen, die hun verkondigden,
dat de zelfopofferende bemanning der
reddingsboot er in geslaagd was d« boot
EK VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent
Familieberichten van i—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 ''ent
onderwijs, met het oog op 's lands geld
middelen, geraden. Verhooging van het
rijkssubsidie wordt voorgesteld voor de
Zeevaartschool tc Terschelling en de Vis-
scherijscholen te Maassluis en te Vlie
land, en voor verschillende particuliere
inrichtingen voor Handelsonderwijs, ter
wijl voor een groot aantal dier inrich
tingen nieuwe subsidiën worden uitge
trokken.
De bijdrage aan de gemeenten in de
kosten van het lager onderwijs (art. 48
der wet) is f370.000 hooger geraamd, tn
bijdrage aan bijzondere scholen tenge
volge van art. 59 der wet is met f 650,000
vermeerderd. Voor het herhalingsonder-
wijs kon met gelijk bedrag als voor het
loopende jaar woiden volstaan, zoodat is
te rekenen op een totaal bedrag van
f 6,681.556. Het totaal bedrag van het
betrekkelijk artikel wordt gebracht op
7 millioen, met 't oog op verdere uit
breiding van het aantal scholen, ver
meerdering van het aantal onderwijzers
in den loop des jaars.
Verhooging van rijkssubsidie wordt
voorgesteld voor de industrie- en huis
houdschool te Harderwijk en Rotterdam
(school voor vrouwenarbeid), terwijl
nieuwe subsidies worden aangevraagd
voor de scholen te 's-Hertogenbosch
(Sint Catharine) en Maastricht.
Voor 18 ambachtsscholen wordt hoo
gere sudsidie gevraagd o.a. Middelburg,
Oostburg. Voor de vakscholen voor kleer
makers te Arnhem en 's-Gravenhage
worden verhoogingen van het rijkssub
sidie voorgesteld, voorts nieuwe subsidiën
voor vakcursussen voor de typografie
en voor bierbrouwers te Rotterdam, als
mede van een cursus voor kappers te
Utrecht.
De belangen van het onderwijs aan de
Rij ksveeartsenij school maken eene uit
breiding en vernieuwing van gebouwen
dringend noodig.
Hoofdstuk VI (Marine).
Aan de geestelijke en materieele be
langen van het marine-personeel wordt
de vereischte aandacht geschonken.
Wat het materieel aangaat, is evenals
voor het loopende dienstjaar voor aan
schaffing waarvan weder een bedrag
aangevraagd van 4.2 millioen gulden.
Hoewel een wetsontwerp tot instelling
van een fonds voor de verbetering van
de kustverdediging, de daarbij betrokken
departementen heeft verlaten, mag toch
de mogelijkheid niet worden voorbijge
zien, dat dit ontwerp voor den aanvang
uan bet volgend jaar nog niet tot wet
verheven zal zijn, en ter voorkoming
van stagnatie heeft de Minister het noo
dig geacht voor aanbouw van materieel
in zee te brengen.
Het was een moeilijke onderneming
de branding was hevig, en het gestrande
vaartuig lag zóó op de blinde klip, dat
het slechts langszij te naderen was. Met
onbegrijpelijke moeite en volharding
slaagde de dappere bemanning der red
dingsboot er in, door de branding heen
te komen en op de kruin eener hoog
opgezweepte golf gelukte het hun langszij
de kustwachter te komen.
Eeü matroos en de jongen waagden
den sprong en vielen in de booteer de
tweede matroos zich had losgemaakt,
scheidde een ontzaglijk groote golf de
beide vaartuigen. De drie achtergebleve
nenen riepen luidkeels hen toch niet aan
een wissen dood ten prooi te laten, smeek
ten de redders terug te keeren om ook
hen te helpen allen vouwden de handen
en knielden daarna op het dek terwijl ze
de stomp van den mast of het daaraan
bevestigde kabeleind omklemden.
Volle 20 minuten verliepen er, eer 't de
reddingsboot opnieuw gelukte,te naderen.
Met gevaar huns levens volbrachten de
roeiers het waagstuk en nogmaals lag de
boot langszij. Meteen: „O God wees mij
genadigliet de andere matroos zich in
ten dienste van de Marine in Nederland
gelden op "deze begrooting aan te vragen.
Komt bovenbedoeld ontwerp in 1911 in
het Staatsblad, dan zullen die aange
vraagde gelden worden afgevoerd en ge
bracht op de eerste begrooting van het
in dat ontwerp bedoelde fonds.
Die bedragen zijn f278,340 als 2e ter
mijn voor de 3e onderzeeboot en f 329,000
als 2e termijn voor de in aanbouw zijnde
twee mijnenleggers.
Voorts zijn tot een bedrag van f 539,660
op de begrooting gebracht de eerste ter
mijnen voor de 4e en 5e onderzeeboot.
Voor de Marina in Indië wordt, be
halve een bedrag van f509,760 als 2e
termij d voor de reeds toegestane twee
torpedojagers, alsnog uitgetrokken een
bedrag van f 1,401,240 als le termijn
voor het in aanbouw brengen van nog
4 torpedobootjagers,
Verhooging van de activiteitsoldij van
het vaste militaire personeel beneden
den rang van officier bij het Kon. Inst.
te Willemsoord en de beide marinehos
pitalen wordt noodig geacht. Naar 's Mi
nisters gedachtengang zal de verhooging
bedragen voor een adjudant onderoff.
f0.?5 daags, voor een sergeant-majoor
f 0,165, voor een sergeant f 0.18, vooreen
korporaal f0.10 en voor een matroos of
marinier f 0.07 per dagdeze vermeer
dering vordert voor 191! een bedrag van
ruim f 1460.
Hoofdstuk VII B (Financiën).
Op dit hoofdstuk is voor voorschotten
aan gemeenten, ingevolge de Woningwet
in verband met de aanhaneige plannen
tot woningbouw, hetzelfde bedrag, f 2 mil
lioen als voor 1910 uitgetrokken.
Aangevraagd wordt f33.400 voor de
stichting van een grensgebou »v met ont
vangers en commies-verificateurswoning
en vaD twee commiezenwoningen te
Vaals f 18.000 voor aanbouw van 6 com
miezenwoningen te Lobith en f 5400
voor een commies veificateurswoning te
Hansweert; terwijl f1600 meer wordt
vereischt voor meerdere kosten van
stichting van commiezenwoningen in
laatstgenoemde plaats. De directeuren
der registratie en domeinen te Amster
dam en Leeuwarden krijgen resp. f600
en f400 standplaatstoelagen, die te
's Gravenhage en Arnhem elk f 300.
Verbindingsweg Noord-Brabant en
Zeeland.
Door de Scheldedam-commissie is 20
September een adres gericht aan de
ministers van Waterstaat en van Finan
ciën met verzoek tot aanleg van een
verbingsweg tusschen Noord-Brabant en
Zeeland.
de boot vallen. De equipagemeester en de
bootsman omklemden den stomp van den
mast. „Laat los, laat alles los; laat u
vallenriep men hun heiden toe„laat
maar los, val toch in de bootdoch bei
den aarzelden en tuurden over de witte
kuiven der golven heen naar de kust. Een
hooge golf kwam aanrollen, alle redders
riepen nog eenmaal: „Laat alles losval!"
Doch zij deden het niet; krampachtig
klemden zij zich vast. Een portefeuille
viel uit den zak van den equipagemeester
op den bodem der boot. Nogmaals weer
klonk het geroep: „Laat alles los!"
en de hooge golf rukte de reddingsboot
weg, verre van de gestrande kustwachter!
Na een half uur bereikten de vermoeide
manschappen der boot nogmaals de klip
helaas slechts een wrak was er
van de kustwachter overde beide man
nen waren in de diepte verdwenen
Met de drie geredden keerde de boot en
haar dappere roeiers naar de haven weder.
Door welke onbegrijpelijke besluiteloos
heid hadden de twee andere schipbreuke
lingen het leven verloren Was't gebrek
aan moed om de stomp van den mast los
te laten en zich blindelings in de boot te
laten vallen, die daar op de kokende baren
Bij dit adres is een uitvoerige memorie
van toelichting gevoegd.
Daarin wordt allereerst vermeld wat
sedert 1867 door verschillende lichamen
is verricht om te komen tot de gewenschte
verbinding.
Toen de op 18 April j.l. op initiatief
der vereeniging Vlissingen Vooruit ge
vormde commissie de zaak ter hand nam,
heeft zij in de eerste plaats nagegaan
wat vroeger was gevraagd en welke be
zwaren bij de regeering waren gerezen,
teneinde daarna haar gedragslijn vast te
stellen.
Pe commissie beaamde geheel de dooi
de regeering aangevoerde gronden om
den verbindingsweg te leggen langs den
dijk van een te maken polder ten Zuiden
van den Spoorwegdam, en heeft daarom
aan een deskundige, den heer Van
Wuijckhuise te Middelburg, opgedragen
zulk een weg te ontwerpen en de kosten
daarvan te berekenen en daartegenover
ook te waardeeren de gronden die door een
eventueele inpoldering zullen worden
drooggelegd.
De uitkomst van het onderzoek van
den |heer Van Wuijckhuise schijnt dei-
commissie zeer bevredigend toe. Waar de
vrees scheen te bestaan dat de gronden
bezuiden den spoorwegdam nog een
reeks van jaren niet rijp zouden zijn
voor inpoldering, heeft het onderzoek
geleerd, dat met inpoldering inderdaad
nu reeds een belangrijke winst is te
behalen, zooals blijkt uit de bij de memo
rie gevoegde begrooting.
Pe commissie geeft nu den ministers
het volgende in overweging
Dat het Rijk mike een afsluitdijk tus
schen den Völckerpolder en den Eersten
Bathpolder, ongeveer ter hoogte van den
Spuiboezem van den Völckerpolder, met
de daarbij behoorende werken, als aan
gegeven op een bij de memorie gevoegde
teekening, en over den binnenberm legge
een klinkerbestrating tot een gezamenlijk
bedrag van f151.074.
Dat verder door het Rijk gelegd worde
een klinkerbestrating over de binnenber-
men den Völcker-, den Bath- en den
Reigersbergschenpolder, met eenige daar
bij behooiende werken, eveneei s aange
geven op het plan, tot een gezamenlijk
bedrag van f18.571, zoodat de totale
kosten zijn f 169.615, waarin echter de
Bathpolder en de Völckepolder zullen
hebben bij te dragen in verhouding tot
de door hen te verkrijgen gronden.
De opbrengst van de drooggelegde gron
den wordt door den deskundige der com
missie als volgt geraamd
19 HA. staatsgronden le kl. a f 2000 is
f38.000-, 15 HA. Völckerpolder le kl. a
f 2000 is f 30.000; 45 HA. Bathpolder le kl.
hun toevlucht wilde zijn Werden zij
door de onbestemde hoop op eenig ai dei-
redmiddel teruggehouden van het hun
aangebodene gebruik te maken Dit laat
ste is het waarschijnlijkste, daar zij over
de reddingsboot naar de kust tuurden.
Daar richtte men het vuurpijltoestel, ter
wijl de reddingsboot voor de tweede maal
't in nood verkeerende scheepje naderde.
Niemand weet hetlaten wy niet
nieuwsgierig ons daarin verdiepen vra
gen wij ons liever af wat deze ongelukkige,
diep te beklagen mannen ons kunnen
leeren. Zij konden niet besluiten een
onzekeren steun voor een wisse redding
los te laten, omdat zy zich blindelings
moesten afwerpeD in de diepte der koken
de baren, waarin de reddingsboot lag 1 En
gij, waarde lezer of lezeres Hebt gij reeds
allen steun en vertrouwen op uzelven of
anderen verlaten om voor uw eeuwig heil
u alleen aan Jezus Christus en Zijne ver
lossing over te geven? Nog sneller dan
een hooge golf den romp tot wrak sloeg,
kan uw leven worden afgesneden,en weet
gij dan uwe ziel veilig in de nimmer falen
de armen van den eenigen Herder, die
Zijn leven gaf voor Zijne schapen
Ksïllustretrd Volkskind,