historisch
VOOR ZEELAND,
No, 251.
1910.
Dinsdag 26 luli
24e Jaargang.
'ERSGHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S.
DE JONGE-VERWEST. te Goes
De iiizsnistü Schel Et ricii BijDtl
P„ P. D'PU:J, te Middelburg,
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Land-, Tuinbouw enz.
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS,
1 rip per drie maanden franco p. p. B»2K
I nkele nummers 0,02®.
UITGAVE DER FIRMA
ÜN VAK
Ik ben met mijn staf over dezejordaan
gegaan en nu ben ik tot twee heiren geworden.
Gen. 32 10.
Dit woord van den aartsvader Jacob
paste voorzeker in zijn mond. Als bal
ling had hij zijn land verlaten, vluch
tende voor den wreker, voor Ezau, zijn
broeder, met een staf en een oliekruik
als eenige bezitting. En thans is de
vlakte bedekt met zijn kudden van
schapen en runderen, kameelen en ezelen.
En toch werd deze danktoon geuit in
den grootsten nood.
Jacob keert terug, rijk en machtig,
doch als een schrikbeeld rijst daarvoor
hem op de gestalte zijns broeders, die
hem tegentrekt met vierhonderd man
nen. j
't Ig om zich zeiven te herinneren
aan de zegeningen des Heerenmaar
ook om daarop als op ontvangen bewij
zen van Gods gunst te pleiten, dat de
Aartsvader aldus spreekt. De toekomst
is wel donker, maar de herdenking van
het heerlijk verleden Kan hem sterken.
Zulk een stemming past ook ons bij
de aanbeveling van de twee en dertig
ste Uniecollecte.
Ook het begin van ons Christelijk on
derwijs was klein en gering en thans
is het land bedekt met een menigte
scholen met den Bijbel
Een halve eeuw geleden was het aan
tal onzer scholen nog geen honderd,
met misschien 20000 leerlingen.
Tegengewerkt werden we of noode
geduld; bespot of met minachting voor
bijgegaan.
„Het onderwijs aan de bijzondere
school kan niet goed zijn: de gebouwen
gebrekkig, de leermiddelen onvoldoende,
de leerkrachten gering; en daarbij de
kostbare tijd gaat verloren met psalm
zingen, bidden en bijbellezen
Zoo heette het immers.
En toen we in 's Heeren kracht voort
gingen, toen werd de tegenstand fel
ler en somwijlen scheen de school met
den Bijbel ten doode opgeschreven.
Maar nimmer scheen haar ondergang
zoo nabij als met de Wet van 78. En
ziet: de bangste dagen werden juist de
meest gezegendewant als vrucht van
het Yolkspetitionnement kwam de Unie
met hare Augustnscollecte.
En van die collecte ging kracht uit
door hare opbrengst, die in den geld-
dood onzer scholen hielp voorzien.
Doch meer nog door den band, dien
zij deed ontstaan tusschen de voorstan
ders van het Christelijk onderwijs en
door de veerkracht, die zij wekte.
En thans is de duizendste school
met den Bijbel geopend en nog dit jaar
kan het leerlingental de 160.000 over
schrijden I
Wat heerlijKe uitkomsten in 50 jaar!'
De Heere heeft groote dingen gedaan,
dies zijn we verblijd!
Maar, schoon ons hart van dank moge
overvloeienwe moeten ons verheugeD
met beving.
Er bestaat gevaar, dat we ons ver
heffen, nu we sterk geworden zijn.
Daarom is het noodig, dat we terug
zien op ons klein begin.
Er bestaat gevaar, dat onze ijver zal
verminderen, nu de strijd minder zwaar
werd. Daarom is het noodig, dat we
gedenken de bange dagen van zelfver
loochening, die achter ons liggen.
Er bestaat gevaar, dat onze liefde za'
verflauwen.
Daarom moeten wij gedenken aan de
dagen, toen alle Christenen in Neder
land met eenparigen schouder zich op
maakten om de School met den Bijbel
te behouden, die met ondergang be
dreigd weid.
Misschien meer nog dan vroeger is
thans noodig, dat alle vrienden der Chris-
telijke School samenwerken om te waken
voor de School met den Bijbel.
Daarom is de jaarlijksche collecte zoo
onmisbaar.
Dan immers worden alle kleine ver
schillen vergeten om samen te offeren
op het altaar der liefde voor Neêrlands
jeugd
Duizend scholen met den BijbelHon
derd zestigduizend leerlingen En toch
onze ijver mag daarom niet verslappen
Tienduizenden kinderen, die op school
behooiden, kunnen daar nog geen plaats
vinden, wijl de ouders de kosten niet
kunnen dragen.
Duizenden ouders gevoelen nog niet
de noodzakelijkheid hun kinderen te
zenden naar een school, waarin dezelfde
Christelijke geest heerscht als in hun
gezin.
De kinderen van ons volk hebben, meer
nog dan vroeger, behoefte aan een school,
waarin gehuldigd wordt de leuze: Vreest
God, eert den Koning
De rijke zegen, ons in meer dan der
tig Augustusmaanden geschonken, stemt
tot zulk een groote dankbaarheid.
Die dank moet zich uiten door onze
offervaardigheid, maar ook door gemeen-
schappelijken ijver en gebed. Onze scho
len hebben geld noodig. Maar, meer nog
dan dat, hebben zij behoefte aan ons
gebed.
Ons gebed om zegen op ons onderwijs.
Ons gebed om liefde onder de bioe-
deren.
Ons gebed "om bewaring voor onze
scholen tegen alles, wat haar zou kun
nen schaden of benadeelen.
En daarom als de Oogstmaand komt,
willen wij ons te zamen opmaken.
De oogst kan zoo rijk zijn bij zoo
rijke dankenstof.
De Uniecollecten steeds stijgende
Duizend scholen met den Bijbel
Honderdzestigduizend leerlingen met
meer dan vier duizend onderwijzers!
Mogelijk straks, als dankoffer, een tonne
gouds voor onze duizend scholen
Gemeenschappelijk gebed,gemeenschap
pelijke arbeid en offervaardigheid weren
alle verdeeldheid en versterken den lief
deband, die alle vrienden van de Chris
telijke school moet vereenigen
God de Heere, Die ons tot hiertoe
in weerwil van onze tekortkomingen en
gebreken zoo rijkelijk zogende, ver
blijde ons ook thans weder door een
heerlijke uitkomst!
(Unieblaadje no. 44.)
Middenstandscongres.
Woensdag werd de 7e algemeene ver
gadering van den Middenstandsbond,
voorafcaande aan het 7e congres van dien
bond, dat gewijd is aan de wettelijke be
strijding van oneerlijke practijken in han
del en bedrijf, geopend met een welkomst
woord van den voorzitter der Arnhemsche
Vereeniging van Handel en Nijveftèid,
c"r R. J. de Visser. Daarna hield de bonds
voorzitter, de heer J. S. Meuwsen, de ope
ningsrede. Aan het eind, waarvan hij den
Belgischen vertegenwoordiger, den heer
Schoonheyt, verwelkomde, als mede den
vertegenwoordiger van den minister van
landbouw, mr Everingen, en den warmen
strijder voor de middenstandsbelangen dr
Nouwens, die van een ernstige krankheid
is opgericht. Naar aanleiding van een per
soonlijken aanval in het blad De Nieuwe
Richting op het bondsbestuur, werd een
motie van vertrouwen in dat bestuur met
algemeene stemmen aangenomen.
Des middags werd het congres over de
wettelijke bestrijding van oneerlijke prac
tijken in handel en bedrijf geopend met de
behandeling van het punt: bestrijding
van oneerlijke concurrente. Bierbij wer
den behandeld de praeadviezen, 0. a. van
professor Jitta, R. P. J. Tutein Nolthenius
en mr Aalberse.
Mr. P. J. M. Aalberse, begint met in
zijn praeadvies onderscheid te maken
tusschen oneerlijke en afkeurenswaardi
ge concurrentie. De eerste geschiedt door
misleiding, met het oogmerk van gelde
lijke bevoordeeling, de tweede is de con
currentie, welfce in strijd is met de goede
zeden.
Wettelijke maatregelen zijn volgens
den praead viseur noodig. Vooreerst omdat
op 't gebied van 't privaatrecht de artt.
1401 en 1402 van het Burgerlijk Wet
boek, na de jongste jurisprudentie van
den Hoogen Raad, geheel onvoldoende
de actie tot schadevergoeding regelen,
en bovendien een actie tot verbod en
tot periodieke schadevergoeding telkens
wanneer 't verbod overtreden wordt, naar
de meening van mr. Aalberse volgens 't
bestaande recht niet ontvankelijk zijn.
Vervolgens, omdat ook het Wetboek van
Strafrecht in dit opzicht wijziging en aan
vulling behoeft.
In de ontwerpen tot wijziging van het
Wetboek van Strafrecht van de ministers
Cort van der Linden en Loeff, kwam
reeds een artikel voor, bedoeld in de
motie van het le Middenstandscongres,
het luidde
„Hij, die om zijn handelsdebiet te ves
tigen, te behouden of uit te breiden, op
zettelijk bedriegelijke handelingen pleegt
tot misleiding van het publiek of van
zijn klanten, wordt als schuldig aan on
eerlijke concurrentie gestraft met gevan
genisstraf van ten hoogste één jaar of
geldboete van tén hoogste negen honderd
gulden.
Mr. Aalberse wil dit artikel aldus le
zen
„Hij die, om zijn handelsdebiet te ves
tigen, te behouden of uit te breiden, ten
spijt van andeien, handelingen pleegt tot
misleiding van het publiek of van zijn
concurrenten wordt" enz. In plaats van
de woorden „ten spijt van anderen" zon
volgens den praeadviseur ook gelezen
kuDnen worden, „indien daaruit eenig
nadeel voor zijn concurrenten kan ont
staan".
Een vraagstuk van zuivere tactiek
noemt mr. Aalberse het ten slotte, om
tegelijk met de bestrijding der oneerlijke
concurrentie tevens te velde te trekken
tegen de afkeurenswaardige concurrentie
bijv. van „vliegende winkels".
Bij de discussie naar aanleiding van
de stellingen van mr. Aalberse in zake
oneerlijke concurrentie zette de praead
viseur uiteen dat bij gespecialiseerde
verbodsbepaling de oneerlijke concur
rentie steeds onder nieuwe vormen het
hoofd zou opsteken. Eene practische
algemeene bepaling is daarom beter, al
is ceze jurisch minder juist.
Aangenomen werd de volgende con
clusie
„De vergadering,
gelezen hebbende de prae-adviezen en
gehoord de verschillende besprekingen
overwegende enz. dat de ervaring heeft
geleerd dat de Staat niet uitsluitend moet
komen met een stel gespecialiseerde
bepalingen omdat dan de oneerlijke
concurrentie zich onmiddellijk weer op
andere punten zou vertoonen, doch dat
daarbij tevens noodig is een algemeene
bepaling, waardoor de oneerlijke concur
rentie als zoodanig wordt aangetast
draagt den „Middenstandsbond" op zich
in dezen geest tot de hooge regeering te
wenden met een adres en verder alle
overige stappen te doen die kunnen leider
tot het spoedig indienen van een desbe
treffend wetsontwerp".
Omtrent het vraagpunt der oneerlijke
concurrentie stelde de voorzitter als
conclusies van het debat voor, bij de
regeering aan te dringen op het indie
nen van een wettelijke regeling voor
aanduiding van handelswaren en in ver
band hiermede de inrichting van de
noodige keuringsdiensten.
Deze conclusies w< rden bij acclamatie
goedgekeurd.
De volgende conclussie van de Arnhem
sche vereeniging van Handel en Nijver
heid.
Het is verboden verpakte goederen te
leveren, in een winkel of op eenige ande
van 1—5 regels 40 cent, iedere regeï meer 8 cent
Fami'lieberiehten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 "ent.
re voor het publiek toegankelijke ver
koopplaats voorhanden te hebben uitte
stallen in het openbaar, rond te brengen,
rond te venten, te vervoeren, of voor uit
voer in opslag te hebben, indien niet op
alle verpakkingen voorkomt in duidelijke
letters en cijfers de hoeveelheid in Neder-
landsch maat, dito-gewicht ot aantal der
verpakte artikelen.
Werd na eenige discussie eveneens bij
acclamatie goedgekeurd.
Te voorzitter, zijn ingenomenheid uit
sprekend met het resultaat der bespre
kingen, bracht mr. Aalberse onder geest
driftig applaus der vergadering, in het
bijzonder hulde voor zijn arbeid ten be
hoeve van dit congres. Sprtker herinner
de, dat de heer Aalberse reeds 12 jaar
sirijdt voor een wettelijke bestrijding der
oneerlijke concurrentie. Hij hoopt, dat
een spoedige indiening van een wet de
kroon op zijn arbeid moge zetten.
Na de gewone plichtplegingen werd
congres gesloten.
De St. Ct. bevat een overzicht van den
stand der landbouwgewassen op 15 Juli
1910. paarin wordt o.a. gezegd:
De periode van buitengewoon gunstig
weer, die omstreeks half Mei was begon
nen, ging tegen den 2-Jsten Juni over in
een tijdperk van koude, regenachtige en
somtijds zelfs stormachtige dagen, waar
door aan den juist begonnen hooioogst
belangrijke schade veroorzaakt werd, ter
wijl ook de andere gewassen slechts
weinig voortgang maakten. Niettemin is
de ontwikkeling der meeste gewassen
nog bij die van de voorgaande jaren
vooruit. Alleen klaver en gras ontwik
kelden zich in den laatsten tijd minder
goed. Na 11 Juli volgden weder zonnige
dagen, zoodat de hooioogst kon worden
voortgezet en ook met den oogst van de
vroege granen een begin kou worden
gemaakt. De groei van gras en klaver is
dit voorjaar bnitengewoon welig geweest,
zoodat de hooioogst zeer rijkelijk is uit
gevallen. Aangezien echter nog slechts
weinig hooi binnen was, toen de natte
periode inzette, heeft de qualiteit vanjhet
grootste deel veel geleden.
De akkerbouwgewassen hebben zich
over het geheel naar wensch ontwikkeld.
Algemeen wordt echter gemeld, dat de
granen weinig stroo geven. Vooral de
haver staat over het geheel dun. De
zaadvorming schijnt echter zeer bevre
digend te zijn, zoodat een goede graan
oogst is te verwachten. Sterk geklaagd
wordt over den stand der erwten, die
evenals in vorige jaren weder in hooge
mate van allerlei ziekten te lijden heb
ben. Onbevredigend is ook de stand van
sommige perceelen aardappels met name
van de soort Paul Kruger, die in zoo
hevige mate door de z.g. krulziekte is
aangetast, dat zij waarschijnlijk slechts
een gering beschot zal geven.
Algemeen wordt thans verlangend naar
warm en droog weer uitgezien.
De tarwe heeft van den winter weinig
geleden, zoodat overal een vol, hoewel
niet zwaar, gewas te velde staat.
Hoewel minder veel belovend dan in
het vorige jaar, toen de oogst uitstekend
was, verwacht men van de rogge ook
dit jaar een goede opbrengst van zaad
de bloeitijd was zeer gunstig zoodat de
aren zwaar geladen zijn.
Haver staat er van de granen het
minst goed voor. Dit wordt toegeschre
ven deels aan minder goed zaaizaad, deels
aan den slechten toestand van den bodem
deels aan het koude weer in den laatsten
tijd.
Omtrent den stand der gewassen in
onze provincie zegt het overzicht het
volgende
De wintergerst is reeds grootendeels
gesneden. De stand is /rij goed tot goed,
evenals die van zomergerst.
Van karweizaal heeft men eenig ver
lies gehad tengevolge van den sterken
wind, tijdens het in hoopen zetten.
Het stroo is kort, terwijl het vlas dat
reeds grootendeels getrokken is goed is.
De stand van boonen loopl nog al uiteen.
Hij :s goed te noemen.
De knopmade en de St. Jansziekte
traden sterk op. Daardoor zijn vele per
ceelen erwten als mislukt te beschouwen.
Bruine boonen staan goed, witte op Tho-
len en Walcheren zelfs zeer goed.
De krulziekte onder de aardappelen
komt veelvuldig voor.
Toch is de stand overal goed. De stand
van suikerbieten is zeer goed, terwijl die
van uien slechts matig is. Lucerne lijdt
nog steeds onder de natte weersgesteld
heid van 1909 en geeft weinig voeder,
zoodat de stand eveneens matig is.
Evenals de klavers groeiden ook de
weilanden in Mei en begin Juni zeer
snel, zoodat overal weide in overvloed
'vas. Gedurende de koude, natte dagen
der laatste weken is echter ook het gras
eenigszins achteruitgegaan, terwijl ook
het etgroen zich slechts langzaam ont
wikkelt, hetgeen echter ook wordt toe
geschreven aan de zware snede gras, die
er eerst is afgehaald. Niettemin is de
stand van het weiland, voor zoover dit
niet van den hoogen stand der rivieren
lijdt, goed, in vele streken zelfs zeer goed.
De hooioogst kan, wat de opbrengst
betreft, uitmuntend genoemd worden, de
qualiteit is, dooreengenomen, niet meer
dan vrij goed tot goed te noemen.
UIT UK PROVINCIE.
Gloe». In de Raadsvergadcing van Dins
dag 26 Juli te 8 uur zijn aan de orde1. Stukken.
2. Aanvragen om afschrijving belasiing en
schoolgeld. 3. Vaststeliing e suppl. kohier hon-
denbelasting, 1910. 3. Ontslag-aanvrage J. G.
I E. Massee, als dd van het burgelijk armbestuur,
i 5. Wijziging gemeentebegrooiing 1910. 6. Ver
zoek Joh. A. de JoDge, om vermindeiing van
pacht, met betrekking tot het door hem gepacht
vischwater van de gemeente. 7. Voorstel inzake
te verleenen ontdeffing van een cijns aan L. Du-
vekot Wz. 8. Omzetting van de aan de onder
wijzers P. Goedbloed nj. lakstoue verleende
gratificatiën, in jaarwedde. 9,10,11. Wijzigingen
der verordeningen, regelende de salarissen voor
het persone 1 bij het O. L. onderwijsop de
heffing en invord ring van hondenbeirstingop
het brandwezen. i2. Voorstel betreffende het
inrichten van een lokaliteit voor den keu: mee-
rter. 13. Wijziging verordening tot regeling der
botermarkt, 14. Aanbieding gemeenterekening
1909. i5. Vooidracht voor de benoeming van
twee leden in het college van zetters. 16. Adres
E. Huijghebaert te Assebrouck (België), hou
dende verzoek om subsidie voor aanleg van
een tram op Zuid Beveland. 17. Vaststelling
ie suppl. kohier hoofdei, omslag voor 1910.
Vlissingon Aan len zeeloods E.Rlondé
en aan dan hulploods J. Luyens, is te
Brussel door den minister van binnen-
landsche zaken en landbouw, in tegen
woordigheid \an de Koninklijke familie,
repectievelijk het burgerkruis 2e klas en
de burger medaille le klas overhandigd,
hun toegekend voor de gevaarvolle red
ding der bemanning van de Belgische
vischsloep „P. No. 59", op 28 Januari j.l.
De loodsleerling E. Lafère werd eveneens
voor genoemde redding de burgermedaille
le klas toegekend,deze was verhinderd de
plechtigheid bij te wonen.
Op verzoek is met 1 Aug. a.s. ontsla
gen als analiste by het rijkslandbouw
proefstation te Goes mej. C.den Hollander.
's-Heer Abtskerke Bij herstemming
is tot lid van den raad gekozen op 23 Juli
j.l. de heer P.A.de Graag met 35 stemmen.
De heer H. Harinck had 21 stemmen.
Door het bestuur der afdeeling
Krabbendijke van den Vrijzinnig Demo-
cratischen Bond is besloten aan B. en W.
toestemming te vragen om zoolang de uit
sluiting te Enschedé duurt eene wekelijk-
sche collecte langs de huizen te houden.
De ingezetenen zullen per strooibiljet
hiermede in kennis worden gesteld.Teyens
werd besloten om bereids reeds f 10 uit de
kas der vereeniging op te zenden. M. G.
