NIEUWSBLAD VOOR ZEELANS No. 246. 1910. Woensdag 20 Juli 24e Jaargang. HISTORISCH CHRISTELIJK- FEUILLETON. De kerkklok van St. Jan. VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK 1EDEREN WERKDAG DES AVONDS, l rfts per drie maanden franco p. p. 1,2& i nkele nummers Qff<P. a Wed. S. UITGAVE DER FIRMA DE JONGE-VERWEST, te Goes BH VAN De opgtaf van den spoordienst komt In dlf nommer voor op de ge bruikelijke plaats. Nederland en zyn Koloniën. Men roept van Groenlands bergen, men roept van 't Indisch strand, om bijstand ter bevrijding uit doodsche donkerheid. Da Costa. In 1850 kon Da Costa dit roepen be zingen. Men roept nog. Heeft Nederland in die 60 jaren op die roepstem geantwoord? Heeft Nederland aan die bede om be vrijding gehoor gegeven Mag Nederland met voldoening, met Gode geheiligde en dus menschen ver ootmoedigende voldoening op zijn werk ter bevrijding terugzien? Wy weten het allen, een droevig, een diepbenauwend antwoord moet volgen. Wy weten het allen. Beseffen wij het ook allen Beseffen wij, Nederlandsche Christenen, wat dit antwoord zegge wil Wat het zeggen wil, zelf voorrechten te bezitten, heil deelachtig geworden te zpn, met den duren plicht ook anderen dit heil te verkol den, en dan die smach tende bede geen gehoor te geven Het wil zeggen plichtverzaking. Wat het zeggen wil, uitgezonden te zijn, wat meer is, uitverkoren te zijn als Godsgezanten, en dan de boodschap niet te brengen Het wil zeggentrouwloosheid. Of geldt soms voor ons niet het bevel door onzen Heiland Zijnen discipelen gegeven«Predikt het Evangelie aan alle creaturen Of geldt soms voor ons niet de apos tolische uitspraak„Zoo zijn wij dan gezanten van Christus' wege, alsof God door ons badewij bidden van Chris tus' wege, laat u met God verz. enen In de groote gieterij, altijd vol rook, die dicht bij de scheepstimmerwerf van de stad B. gelegen was, zag men een troep werklieden druk bezig alles klaar te maken om de groote klok die op de kathedraal van een naburige stad ge plaatst zou worde a te gieten. Nog slechts één uur moest men wachten en dan zou het kokende, schitterende metaal uit den grooten oven in den vorm vloeien, die dicht er bp diep in de aarde was geplaatst. Het werd avond en de vallende sche mering maakte, dat men blauwe vlam men uit de hooge schoorsteenen te voor schijn kon zien komen en de naburige huizen spookachtig verlicht werden. Het tooneel binnen de gieterij deed aan een tooververhaal denken en was angstverwekkend tevensde zwarte ge daan ten van de werklieden, gedeeltelijk door het gele licht uit het fornuis be schenen, bewogen zich als schimmen uit de onderwerell en de met roet be dekte balken, evenals de zware kettingen, die gedeeltelijk zwart en gedeeltelijk door het licht verguld overal zichtbaar waren, deden denken aan de werkplaats dei- cyclopen onder den berg Etna. De stadsklok sloeg zes, het was tijd voor het avondmaalde mannen wier pen hun gereedschappen neder en liepen om hun buizen aan te trekken. In een half uur precies moet je terug zijnriep de meesterknechtwij zullen kwart vóór zevenen gaan gieten. Heel goed, baasantwoordde het volk. Nederland heeft plichten jegens ziine koloniën. Plichten van verschillenden aard. Sociale plichtenvoor hunne na koming zorge de Staat, de Regeering, Boogere plichten echter, evangelie-plich ten. Zij liggen op de schouders van ons, die door Gods genade het Evangelie, de blijde boodschap kennen en beleven. Het middel ter nakoming dier ver plichting: de Zending. Gelukkig zijn nog altijd Christenen bereid zichzelven beschikbaar te stellen om uit te gaan en den heidenen het Evangelie te bren gen. Deze zendelingen, die de moeilijke taak, ons allen opgelegd, voor ons ver vullen, zij hebben recht op onzen steun, steun door gebed, steun door geld. Men doe het een, late het andere niet na; beide ondersteuningen zijn onmisbaar. Een ieder onzer vrage zichzelven af: draag ik tot deze beide ondersteuningen het mijne bij naar de mate, waarin God mij ertoe in staat gesteld heeft? Een ieder Christen foe dus zijn plicht neen, meer dan zijn plicht, zijn begeerte, zijn lust. Mochten we meer leven in ons heil, in onze heerlijke evangelie waarheden dan zouden we onze hooge roeping dieper beseffen en dus beter naleven. Dan zou Da Costa's lied in aller hart een snaar doen trillen, en zouden wij er allen sen „Amen op zeggen, dat niet zonder vruchten zou blijven En wij, wier zielen leven, bij 't Godslicht-van omhopg, wij zouden 't licht onthouden, aan 't naar oi s starend oog Bevrijdin ja bevrijding in des Gezalfden naam. die brenge aan alle volken, ons aller stem te zaam! Voert, winden, op uw vlerken dat Evangelie meê, totdat het de aard bedekke gelijk een diepe zee. EenS komt aan alle volken het Lam, voor ons geslacht, als Goël, Schepper, Koning, zich toonen in zijn kracht. Ik hoor dat er menschen uit de stad komen om het te zien, zei er een. Ja, sprak een ander, wat zullen zij er van opkijkenIn het heele land is nog nooit een klok gegoten, zooals deze zijn zal. In het volgend oogenblik was er nog maar één van het werkvolk, met den meesterknecht in de gieterij over. De eerste moest blijven en op den oven passen -hij had een dubbele portie eten van huis meegebracht en zou nu van de rest zijn avondmaaltijd houden. - Misschien wil „de uitvinder wel bij je blijven, George, zei de meester knecht, terwijl hij zich ook gereed maak te om heen te gaan. „Ja, waar zit hij was het antwoord in denzelfden schertsenden toon gegeven. Hij is lang genoeg in de gieterij en bij al de werkzaamheden geweest, om te merken, als er iets verkeerd mocht gaan. Hallo, hallo, uitvinder waar zit ge Kom hierha, daar is hij Als antwoord op zijn geroep kwam een ruigharige jongen met groote, grijze oogen en een bleek gelaat van achter een hoop gietsels te voorschijn. "Wel Mopus, zei George, terwijl hij hem een klap op den schouder gaf, zou je nog verstand genoeg hebben om te blaffen en te schreeuwen als er iets ge beurde De knaap keek wezenloos rond en knikte. Ga hier dan zitten en kijk naai den oven, je mag hem geen oogenblik uit 't oog verliezen. De arme jongen glimlachte en deed ge hoorzaam wat hem bevolen werd, juist als een trouwe hond zich op de jas van F. P. D'IKUIJ, te iViïdüelburg. 19 Juli 1910 In sommige bladen is een voorstel aan de orde gesteld om den kalender te verandererf. Een goede hezigheid vooi den kom kommertijd. Men wil er dan mee begi men met 1 Januari 1911. Een mooie gelegenheid, wan: dan ein digt het oudejaar met een Zaterdag, en begint het nieuwe met een Zondag. fMozes Cotsworth zoo schrijft iemand in Het Gentrum doet een mooie ver andering aan de hand. De le Januari en voorts de eerste van iedere maand is een Zondag. Iedere maand telt slechts 28 dagen, en het jaar telt 13 maanden. Tusschen Juni en Juli wordt ingelascht de maand Sol, als mid denzomermaand. De laatste van iedere maand is dan een Zaterdagdus ook de laatste van ieder jaar. Alleen in de laatste week van Decem ber wordt er tusschen den Zondag en den Maandag een „Kerstdag" ingelascht en in een schrikkeljaar twee „Kerst dagen". Zoodat de laatste week van December luidt Zondag, Kerstdag, Maandag, enz. totaal 8 dagen. En in 1912 en verdere schrikkeljarenZondag, Kerstdag I, Kerstdag II,Maandag, Dinsdag, enz. dus om de 4 jaar een week van negen dagen. Dat is de eenige zwakke stee in 't voorstel. Een week van 8 dagen, somwijlen een week van 9 dagendat is te zeer ingegrepen in de Goddelijke ordinantie, welke van zeven dagen spreekt. Misschien ware 't wel zoo goed een jaar te verdeelen in 364 dagen, en om de 7 jaar er een 53e week aan toe te voegen. Aan de geleerden zou 't dan kunnen overgelaten worden te bepalen, om de hoeveel jaar er nog een week bij zou moeten om met de schrikkeljaren in 't reine te blijven. Het denkbeeldmaanden van 4x7 dagen, alleen loopende van Zondag tot Zaterdag, zou ons anders wel toelachen. zijn meester zou neergelegd hebben, om die te bewaken. Een vreemde jongen was Mopus onnoozel genoeg in gewone dingen, om met zorg nagegaan te worden, maar toch wonderbaarlijk wel geschikt em een smeltoven te bewaken. Hp kende als 't ware bij instinct al het werk van het gieten en zijn vreemde leepheid daarin was het overblijfsel van zijn vroeger helder verstand. Als er iets gebeurde, of anders dan gewoon scheen, zou hij het altijd opmerken en zeggtn wat er gedaan moest worden, schoon hij misschien niet te kennen kon geven, waarom het zóó moest geschieden. Twee jaar geleden was hij een vlugge knaap van veel verwachting geweest. Hij was de zoon van een ingenieur aan de gieterij verbondenhij had altijd vrijen toegang in de werkplaatsen gehad en mocht met de mannen praten en bij hun werk toezien. Maar eens was de ketting van een hijschtoestel gebroken en een stuk ijzer trof hem op het hoofd en be zorgde hem een diepe wond. Deze genas gaandeweg wel, maar toch slechts ten deele, en in zijn hersens was een stoornis gekomen. Zijn natuurlijke liefde voor machines en machinale proefnemingen bleef en toen zijn lichaamskracht weer was teruggekeerd, besteedde hij 't groot ste deel van zijn tijd met wielen en bui zen maken en de oude gebroken zaken herstellen, die hij dan met trots en te vredenheid liet zien. Deze trek in den jongen man had hem den titel van „de uitvinder" bezorgd, eens uit gekheid hem gegeven. De mannen waren altijd vriendelijk voor hem, al waren hun manieren tegenover hem dik- PRIJS DER ADVERTENTIËN van 1—5 regels 40 cent, Iedere regel meer 8 cent Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 ''ent W. Hovy. Met instemming lezen wij in De Neder lander Een beminnelijk figuur uit onzen Christelijken kring bereikte gisteren den leeftijdsgrens der sterkende heer W. Hovy herdacht zijn 70sten verjaardag. "Wie den heer Hovy kent, of ook maar hem te eeniger tijd in een of andere functie ontmoette, heeft van dezen grijs aard den indruk optvangen van eenen zachtmoedigen geest, niettemin krachtig genoeg om aan allerlei Christelijken ar beid steun te verleenen, zonder zich daarbij te beperken tot het terrein dat hem het allernaast lag. Niet alleen in de politiek heeft hij zich bewogen thans nog is hij lid der Eerste Kamer maar allerlei Christelijk-philantropische arbeid zoo in als buiten de hoofdstad des lands heeft zijn hart. En wie eenmaal de belangstelling van den heer Hovy voor zulk een arbeid weet te winnen, kan altijd op hem re Kenen. Reeds zeer spoe dig na het opkomen der Christelijke ar beiders beweging was het de heer Hovy, die haar zijn steun bood, en de arbeid der Chr. Jongel.-Vereeniging heeft in hem eveneens een trouwe vriend. Zijn ruimte van bl.k, zijn vriendelijk gemoed, de be scheidenheid van heel zijn optreden, heb ben hem in zeer breeden kring vrien den doen verwerven, die hem ook op zijn 70sten verjaardag niet hebben ver geten. Bij de gelukwenschen, hem op dezen dag gebracht, sluiten we ons gaarne aan. De Vrije school regel. Onderstaand adres aan H. M. de Konin gin is reeds voor eenige weken uit Am sterdam verzonden. Wij wekken de kies- vereenigingen in onze omgeving op, evenals die te Ter Neuzen en te Goes een adres van adhaesie te zenden. Majesteit De ondergeteekenden.allen bestuurders van de antirevolutionaire kiesvereenigin- gen „Nederland en Oranje" te Amsterdam wetend 3 hierbij het gevoelen te vertolken van al de leden dier kiesvereenigingen, wenden zich met eerbied tot Uwe Majes- wijls ruw en ongeduldig. Dit was nu de persoon aan wien de wacht was opgedragen van den oven, waaruit weldra de hoofdklok van de kathe draal van St Jan zou gegoten worden. Hy bleef trouw op de aangewezen plaats zit ten, terwijl George zich een eindje verwij derde, om zijn avondmaaltijd te houden. Zonder twijfel dacht laatstgenoemde een algemeen toezicht te houden, maar hij liet aan de oogen van den uitvinder 't grootste deel van het toezicht over. Of hij een al te groot vertrouwen stelde in het instinct van zijn halfwijzen metgezel, of dat het luiheid was, die hem toefluisterde, dat er niets kwaads kon gebeuren, in ieder geval was hij geducht te laken, dat hij van de belangrijke taak, hem opgedragen, zoo weinig op eigen schouders nam. Geen woord werd tusschen de beide wachters gewisseld, en alleen het zware gebrom van den oven werd door degeheele gieterij gehoord. George had zijn maal geëindigd en zocht in de hoeken van de werkplaats naar zijn pijpde „uitvinder" zat alleen voor den grooten gloed van het gesmolten metaal. Het eene heldere punt in zijn verstoorde hersens stelde hem in staat te begrijpen, waartoe die moest dienen, en hij voelde zelfs iets van de grootheid der onderne ming, die daar voor hem in dien gloed werd voorbereid. Hij wist dat de oven vol was van kostbaar metaal en dicht naast hem, begraven in het zand, bevond zich de vorm (de kern), die aanstonds met het kostbare gietsel gevuld zou worden. E ij wist en zag het, hoe al de kanalen fof trog gen) gereed waren gemaakt, dat de gloei ende massa er door kon stroomenen naast de opening van den oven werd hij ESB9B raEHS5S3S5SKE®Sy teit, ten einde uwer Majesteit aandacht te te vragen voor een der grootste volksbe langen, te weten voor liet onderwijs der jeugd. Van omstreeks het midden der vorige eeuw af dagteekent de strijd, die in Neder land gevoerd is over de godsdienstige richting van bet lager onderwijs. Zou dit onderwijs gegeven worden in overeenstemming met bet godsdienstig gevoelen der ouders, of zou het mogelijk zijn onderwijs te geven, los van elke gods dienstige overtuiging, alleen opvoedende tot Christelijke en Maatschappelijke deug den, met vermijding van alles, wat den eerbied,verschuldigd aan de godsdienstige begrippen van andersde ikenden zou kunnen schaden In de wet van 1857 werd de overwin ning behaald door de voorstanders der laatstgenoemde meening. Deze leer zoude de openbare school be- heerschen. Wie zich daarmede niet kon vereenigen, moest allen financieelen steun van Overheidswege derven. Met groote toewijding en aanzienlijke geldelijke ofiers is toen een gansche reeks van vrije, meest Christelijke scholen op gericht, waar de ouders de zekerheid had den, dat de opvoeding was in overeen stemming met hun godsdienstige over tuiging en met de opvoeding, door de kinderen in huis ontvangen. Met dankbaarheid erkennen onderge- teekenden, dat sedert 1889 door verschil lende wettelijke maatregelen het oprich ten en instandhouden van Vrije Scholen langzamerhand financieel zeer vergemak kelijkt is. Thans echter openbaren zich in een nieuwen strijd ernstige gevaren, die de opvoeding van onze Nederlandsche jeugd bedreigen. Terwijl toch de wet op het lager onder wijs eischt, dat de openbare onderwijzer zich zal onthouden van alles, wat den eerbied voor de godsdienstige begrippen van andersdenkenden kan krenken, wordt thans, speciaal van den kant van de onderwijzers zelf, de wensch geuit, dat de openbare school ook in politiek en in sociaal opzicht neutraal zal zijn. In de school, die de Overheid zelf de lange ijzeren roe gewaar, die gebruikt werd op het oogenblik,dat men het gietsel ln den vorm zou laten vloeien. Dit alles begreep hij met zijn beperkt verstand als uit gewoonte, en daar hij er vaag van bewust was, dat er spoedig wat bijzonders gebeuren zou, zat hij met zijn oogen steeds op den oven gericht Plotseling verschrikte hem iets, hij hoorde eenig geluid, en zag dat er een scheur in den top van den gloeienden oven was gekomen. Opnieuw hoorde hij een nog heviger gekraak en 'n gloeiende steen viel naar beneden en vlak voor zijn voeten. De knaap opende den mond om te schreeu wen, maar hij was zóó ontsteld, dat het geluid in zijn keel bleef steken, alsof hy door een nachtmerrie overvallen was. Een dunne roode stroom volgde den ge vallen steen en druppelde langs den oven als vloeiende lava. Toen kwam er meer en angstverwekkend rumoer, en 'n dunne scheur halverwege de hoogte van het for nuis liet meer van het gietsel door. Waar was George? Zocht de ontrouwe knecht nog altyd naar zijn pijp? De oven stond op het punt van te barsten, met slechts een armen half wyzen knaap erbij, om dien te bewaken. Wat kon hij doen Bij deed, wat mis schien een knaap,die geheel normaal was, niet had durven goen. Hy vloog naar den ingang van den oven greep de lange, ijze ren roe, die daar stond, stootte met de scherpe punt tegen de stop klei, die de opening vulde en na een paar elkander snel opvolgende slagen, viel de klei naar binnen en de geel-witte stroom stormde met niet te breidelen kracht er uit. Het liep in den met klei bedekten vorm en de vlammen sloegen er uit. (Slot volgt.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1910 | | pagina 1