NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
No. 204.
1910.
Woensdag 1 Juni
24e jaargang
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
JONATHAN MERLE.
VERSGHiJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed.
DE JONGE-VERWEST, te
Goes
F. P. D"PU:J, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Ouderdoms- ea invaliditeits
verzekering.
FEUILLETON.
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p. 1,25.
Enkele nummers a Q02*.
UITGAVE DER FIRMA
en van
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 ^ent;
De opgaaf van den spoordienst
komt in dit nommer voor op de ge
bruikelijke plaats.
Bij de beantwoording der vraag koe het
recht op ouderdoms- en invaliditeitspen
sioen in ons positieve recht kan worden
opgebouwd, treden voornamelijk drie stel
sels naar voren le. het Duitsche stelsel
van verplichte verzekering met bydragen
van patroon, arbeider en Staat2e. het
Belgische stelsel van vrijwillige verzeke
ring door den arbeider met bijslag van den
Staat3e. het Duitsche stelsel van Staats-
pensioneering zonder premiebetaling. Een
vierde stelsel het Deensche met zjjn half
slachtige hulp van den Staat bly ve voor-
loopig huiten bespreking.
Het [derde stelsel, dat van Staatspensio-
neering, lijkt patroons en arbeiders zoo op
het eerste gezicht het mooiste toe. Pen
sioen zonder dat het u een cent kostdat
lacht de menschen wel aan, vooral, inzon
derheid de patroons, die in de Ongevallen
wet voor hunne werklieden wel hebben
bij te dragen.
Toch is het niet zoo mooi als't schijnt.
Lettend op de vraag hoe dit stelsel in te
voegen in ons Nederlandsch recht, heeft
ds Rudolph reeds een jaar geleden aange
toond dat het is een allermisselijkst wan
gedrocht.
Nu voelt de werkman daar ook niet veel
voor, namelijk voor deze kwalificeering.
Maar er zyn andere bezwaren, die voor
zijn gevoel meer voor de hand liggen, en
die wij daarom wel even mogen aan
stippen.
In dit stelsel is heelemaal geen plaats
voor ds eerlijke invaliden. Niet-eerlyke
invaliden menschen die ten gevolge
van dronkenschap of onzedelijk leven in
valide worden, kunnen wij buiten bespre
king laten. Maar menschen, die eerlijk
wandelden,en in hun bedrijf invalide wer
den, die moet men in het oog vatten, en
die hebben aan het staatspensioen niets.
En toch diende voor hen in de eerste
plaats te worden gezorgd.
Een ander groot bezwaar tegen 't stelsel
van staatspensioneering is de kosten
rekening.
Men kan den menschen wel een staats
pensioen voorspiegelen maar aan de be-
-.75
THet was voor Merle iets nieuws en iets
toy zonder liefelijks om den sluier op te zien
gelicht van oen dergelijk vrouwenhart.
Hij luisterde gretig, elk woord indrinkend
dat hem eens misschien zou kunnen hel
pen om het -teere meisjeshart dat hij zoo
hartstochtelijk verlangde te bezitten, be
ter te begrijpen, en zijn dubbel motief
maakte zijne sympathie zoo iets bijzon
ders dat Ermyn maar voort sprak totdat
zij eindelijk beschaamd was over haar
egoïsme.
„Ik ben bang dat het al heel zelfzuchtig
is om u met die dingen lastig te vallen",
zeide zij.
„O neen. U kondt mij geen grooter ge
noegen doen", zei Merle zich te gelijker
tijd schamend over zijne eigene huichel
achtigheid dat hy zich zoo grootmoedig
voordeed, en haar eigenlijk al dien tijd
.bestudeerde.
„Ik zal u eene heele week lang met rust
.laten", zeide zij, „want morgen gaan wij
.allen naar de Hargroves; die zijn op het
«ogenblik in Schotland op de bezitting
van de „Brales."
z/Brnles zei Merle vragend.
u Ja, mijnheer Gerald Hargrove trouwde
met een juffrouw Bralë een schatrijk
meisje en een „glorieuse vrouw", om Au
drey's uitdrukking te gebruiken."
lofte alleen hebben zij niets, wanneer niet
eerst vaststaat, waaruit dat pensioen zal
worden betaald.
Het is, volgens een berekening van
professor Treub, den leider der vrijzinnig-
democraten, geen kleinigheid.
Een staatspensioen in den geest van
het Engelsche, komt den Staat op 2B
miljoen 'sjaars te staan; de werkman
krijgt dan op zijn 70e jaar een klein
pensioen.
En op zijn 65e dan wordt 't voor den
Staat een jaarlpksche uitgaaf van 42 mil
joen gulden.
Dat is niet op te brengen
Men kan nu wel zeggendan drink ik
maar geen champagne meer; maar de
Staat kan toch de rijken niet voorschrij
ven dat zy opdokken moeten en dan maar
geen champagne meer moeten drinken.
En beziet men nu dit stelsel van den
juridischen kant, daa ziet men het heele
maal misloopen.
In 't stelsel der Staatspensioneering
wordt bp het opbouwen van het recht op
ouderdomspensioen de vooraaamste fac
tor weggelaten, namelijk, de premiebeta
ling van den gegadigde, die 't pensioen zal
trekken. Zonder meer wordt eenvoudig
by wet aan zeker soort van oude arbei
ders een pensioentje toegekend. Maar dit
is geen sociale verzekering. Dit is eenvou
dig Staatsarmenzorg.
En de (liberale) redacteur van Het Han
delsblad de heer C. K. Elout, noemde eens
zeer terecht in De Tijdspiegel deze Staats
pensioneering een „vergrijp tegen de
waarheid", omdat het is „het geven van
aalmoezen onder deu leugennaam van
pensioen".
Wy moeten hieraan vasthouden dat de
verzorging van den ouden en invaliden
arbeider een zaak is, niet van barmhartig
heid maar van recht.
Maar hieruit volgt nu niet dat éit recht
nu eenvoudig by wet maar aan den arbei
der moet worden toegekend. Neen dat
recht moet op solieden grondslag berus
ten, en die grondslag is de premiebetaling
van den arbeider zeiven. In gewone ge
vallen krijgt dan ook alleen pensioen wie
zich verzekert en daarvoor premie betaalt.
Dit geldt dus ook voor de arbeiders. Laten
wij dit beginsel los, dan verlaten wij op
eenmaal het gebied van recht, en komen
wy op 't gebied der barmhartigheid. Dan
wordt de pensioneering een zaak van be
deeling. En de arbeider is nog te fier om
Merle herinnerde zich plotseling in Lon
den gehoord te hebben van de ryke fami
lie Brale die zooveel aan philantropie deed
en was geldzuchtig genoeg om by zich
zelf te overleggen of iemand van de fami
lie Andrey misschien geld zou willen
leenen.
HOOFDSTUK XL.
Andrey en Ermyn gingen samen naai
de Manor torug, van het station te Medlar,
en terwyi de dames zich voor het diner
kleedden liep Andrey naar Merle.
„Wel, hoe is het?", vroeg deze, toen
Andrey zijne studeerkamer binnentrad.
„Beter en erger dan ik verwacht had",
was het antwoord. De kwestie was dat de
zaken van zyn vader erg in de war waren
erger nog dan hij gedacht had en dat
het g< drag van zyne twee oudste broeders
de zaken nog erger gemaakt hadden. Een
van zijne zusters moest over een paar we
ken trouwen en Lady Carrel was wanho
pend hoe zy nog tot dit huwelpk den
schijn zou bewaren. Zoodra dat was afge-
loopen, zou alles worden verkocht en het
huishouden worden opgebroken. Hy had
van juffrouw Griffith geld te leen gekre
gen en zpn engagement was nu publiek
en dat hij op Broomhill zou gaan wonen
was vastgesteld.
Merle las hem uit Frances' brief voor
wat zij zeide' van den nieuwen meester
van Broomhill en ook het gezegde van
haren vader„Dat God hier een goed man
zich te laten bedeelen. Hij vraagt geen
aalmoezen, ook zelfs niet van den Staat.
Hij wil zichzelven helpen. De Christe
lijke arbeider is 't hiermee dan ook volko
men eens.
De Duitsche schrijver Nauman (doords.
Rudolph indertijd in zyn sociale brieven
in De Standaard aangehaald) noemt Gods
hulp, Zelfhulp, Moederhulp en Staats
hulp. Langs deze lijnen wil de arbeider
zijn pensioensrecht doen Ioopen.
De zegen Gods is 't hoogste. Dan volgt
de eigen inspanning, die voor den kwaden
dag leert zorgen, eer deze komt, de
spaarzaamheid en zuinigheid betracht, in
welke lyn dan ook de premiebetaling ligt.
En juist deze gewichtige factor is in het
stelsel der Staatspensioneering geheel
vergeten.
In 't Belgische stelsel van ouderdoms-
en invaliditeitsverzekering komt deze
factor tot zyn recht't maakt den arbei
ders het gemakkelijk zichzelf te helpen
maar een niet minder gewichtige factor
is er weer in vergeten de patroon draagt
niets by in 't pensioen van zyn arbeider.
Ed dit moet toch. Immers pensioen is een
deel van 't loon. Men zou 't uitgesteld
loon, op rente gezet loon kunnen noemen.
De geheele verzekering moet door het
bedrijf gedragen worden. Daartoe zou nu
noodig zijn dat aan den arbeider een zoo
danig bedrag als loon werd uitbetaald, dat
hij daarvan zonder eenig bezwaar voor
zijn gezin de premie voor ouderdoms-en
invaliditeitsverzekering kon betalen. Is
nu 't gemiddelde loon van den arbeider
daarop berekend Het lykt er niet naar.
Voorzeker, de meeste patroons zouden
gaarne zoodanig bedrag als loon willen
geven, dat de noodige premiën daarvan
gemakkelijk konden worden betaald. De
concurrentiestrijd maakt hun dit echter
onmogelijk. Hoe kan hierin verandering
worden gebracht Alleen door een dwin
gende wet, waardoor aan alle patroons de
verplichting wordt opgelegd, dit tekort in
loon aan te vullen in den vorm van pre
miebetaling voor het ouderdoms- en inva-
liaiteits-pensioen van den arbeider.
Daarom is het Duitsche stelsel van ver
zekering zooveel beter. De patroon en de
arbeider betalen de premie en de Staat
past bij. Dat noemt men verzekerings-
dwang. Nu ja; maar moet daarop de
invoering van dat stelsel afstuiten
Wie zou den dwang niet verfoeien
Maar is 'took ter andere zy de niet waar,
zende, die hier vooruitkomt en dat Hij het
oude Broomhill zegene."
„Mag ik dien brief niet houden, Merle",
zei Audrey, geroerd.
„Als ik hem beantwoord heb", zei Mer
le, de opoffering die het hem kostte, op-
slikkend.
„Mag ik hem vanavond meenemen om
aan Ermyn te toonen
„Zeker", een tweede opoffering 1 maar
er was niets bijzonders in dien brief. Fran
ces schreef als een kind aan haren door
haar hooggeachten leermeester en onder-
teekende: „altijd uwe dankbare." Merle
hield niets van die onderteekening en
kwam er tegen op in zyn antwoord, maar
het kon nu goed dienst doen om Andrey
te misleiden.
„Hoe héél, héél lief schrijft zy", zei
Érmyn, die den brief den volgenden dag
terug bracht, „er is zoo iets volmaakt
zachts in al de A vises."
Andrey haalde haar en toen zij samen
naar huis terugwandelden, ontmoetten
zij mynheer Rait in zyn rijtuigje. Hij
hield even op„mooi weer vandaag, mijn
heer en keek Ermyn scherp aan.
„Goeden morgen, mijnheer Ralt. Zou
ik u even mijn melkmeisje mogen voor
stellen," zei Andrey.
Mijnheer Ralt stond in zyn rytuigje op,
nam zijn hoed af, boog diep en zeide
„Mijnheer, uw geluk is verzekerd", waar
op hij plechtig doorreed.
Andrey begon al heel gauw op Broom
hill. Het kon hem weinig schelen hoe het
dat de werkman, de arbeider, in zijn jeugd
't gemakkelijkst aan den plicht (wij leggen
liever den nadruk op dat woord plich
om zichzelf te verzekeren voldoen kan.
En, waar nu blijkt dat hy er uit zichzelf
niet toe komt, is 'tdaar niet gewenscht
dat een ander hem dien plicht op
legt Het is toch maar al te waar, dat
menig jongeling en jongedochter het
inkomen voor een deel aan niets waar
dige zaken opmaakt, en evenals de krekel
in La Fontaine's fabel er maar op door
leeft, zonder zich te bekommeren over den
ouden dag. En toch behoort dit laatste tot
de zedelijke plichten die men behoort te
kennen en te verstaan. En nu dwingt de
Staat de zedelijke plichten die op den
huisvader, den echtgenoot, het kind, rus
ten niet af. Hij maakt er geen „poenale
sanctie", geen verplichting aan welker
niet-nakoming straf verbonden is, van.
ïjjjMaar hier is een zedelijke plicht die niet
anders dan door de wet tot zyn recht
komen kan.
Daarom zal de wetgever goed doen,
met zich te houden aan den eisch
ouderdoms- en invaliditeitsverzekering,
de kosten te dragen door de gegadigden
dat zyn de patroons en de arbeiders
en dan door den Staat.
Zoo houdt hij de lyn zuiver; en ont
vangt de oude en invalide werkman het
hem rechtens toekomendehij heeft er
zelf voor gespaard; hij heeft't voor zijn
aandeel betaald. Hy mag bij de ontvangst
er van fier het hoofd omhoog houden
want hij ontvangt geen aalmoes, geen
bedeeling, maar t hem rechtens door
den Staat verschuldigde.
En hoe staat 't nu met de verzeke-
ringsontwerpen van minister Talma?
Het ontwerp Ziekteverzekering is ge
reed het ontwerp Invaliditeitsverzeke
ring gaat nog dit jaar naar den Raad
van Stateen het ontwerp Ouderdoms-
pensioneering zal nog in deze zittings
periode de Staten Generaal bereiken.
Dit is door den minister gezegd ter
gelegenheid van 't beruchte Verzeke
ringsdebat van 1520 Maart j.l.
En zoo is 't de juiste volgorde.
Minister Talma ga er niet van af
gelyk hij nu reeds bereids weerstand
bood aan den drang voor een andere
volgorde.
Terecht schreef toenmaals De Stan
daard
huis er uit zag, zoolang hij ongetrouwd
was, maar toen hij begon te spreken over
de veranderingen, die hy maken moest,
voordat hij zijn vrouw op Broomhill bren
gen kon, opende Ermyn den Bybel en las
uit de Spreuken Beschik uw werk daar
buiten en bereid het voor u op den akker
en bouw daarna uw huis.
Zoolang als hij en zyn vader beide in
schulden staken, hadden zij geen recht
het huis meer dan waterdicht te maken.
Andrey vertelde Merle dit juist alles bij
zijn tuinhek staande, toen de admiraal
voorby kwam. Deze dacht, dat zijn gast
de familiariteit met zyn mindere wel wat
ver dreef en toonde dit in zyn manier van
doen, want nauwelijks was hij uit het ge
hoor of Andrey zei veelbeteekenend„Ik
zal hem zeggen welke vrienden gy in Lon
den hebt, Merle."
„Doe dat alsjeblieft niet," zei Merle.
„Het zou wreed zijn my een nog grootere
moeilijkheid voor mevrouw Hargrove te
maken, dan ik al ben."
„Waarmee maak je het haar dan
moeilijk?"
„Zij is zoo goedhartig, dai ik zeker ben
dat bet haar ontzettend moeilyk moet
vallen om niet intiem te zijn met haxen
naaoten buurman, maar natuurlyk kan
zij slechts met my omgaan als mijn wel
doenster en ik heb het zoo verbazend goed
dat zij daar geen kans toeziet."
„En waarom zou men 't haar niet anders
leer en
„Omdat ik ook eenigen trots heb en dien
Minister Talma houdt er aan vast, dat
de Ziekteverzekering voorop moet gaan.
Dit is uitnemend. Het is een moedig
weerstand bieden aan den politieken
drang ten bate van een goed Verzeke
ringsstelsel
Het Kabinet-Pierson bezweek voor dien
drang, al voelde ieder dat de Ongevallen-
wet er op gansch dwaze wijze door werd
bezwaard Door de toen begane fout,
hebben wy een Ongevallenverzekering
gekregen zoo peperduur, als in geen
ander land werd ingevoerd. Elders had
men een wachttijd tot van een trimester.
Dat wil zeggen, dat de Ongevallenver
zekering alleen te rekenen had met die
ongevallen, waarin de genezing langer
dan drie maanden vorderde- Alle overige
ongevallen, die binnen de drie maandem
afliepen, kwamen niet voor rekening van
de Ongevallenverzekering, maar werden
onder de Ziekteverzekering thuisgebracht.
Te onzent daarentegen is de wachttijd be
spottelijk kort geweest; gevolg waarvan
is, dat de Ongevallenverzekering be
zwaard werd met ten minste 50 pCt. van
ongevallen die er niet by thuis hoorden.
Vermoedelijk zelfs met nog veel meer.
En juist hierdoor werd niet alleen de
premie enorm opgezet, maar werden
vooral ook de administratiekosten in het
belachelijke opgedreven. Maar natuurlijk,
met de rechtstreeksche invoering van
de ongevallenverzekering was politiek
succes te bejagen, terwijl omgekeerd de
Ziekteverzekering niet als politiek aas
kon werken, en onder dien drang waagde
men het land er aan, niettegenstaande
het Kabinet vooraf en bjjiijds op deze
ernstige _fout werd gewezen.
Het strekt daarom Minister Talma tot
eeré, dat hy stand hield, eerst zijn
Ziekteverzekering afwerkt, en eerst daar
na met een Invaliditeitsverzekering komt,
en dat te meer, daar ook de Invaliditeit
vanzelf in de Ziekteverzekering ingrijpt
en beiden niet los van elkaar zijn te
regelen.
Minister Veegens ging nog verder, en
liet voorshands de Invaliditeit glippen,
om alleen de Ouderdomsverzekering te
geveniets waarop ook nu weer door
enkele leden van Links werd aangedron
gen en alleen voor die Ouderdomsver
zekering wilde ny zes miljoen gulden
opmaken. Zoo moet men dan ook wel
doen, zoo het er alleen om te doen is,
snel gereed te zyn met zyn ontwerp en
ongaarne wil opofferen."
„Ik twijfel er niet aan, datje zoo trotsch
bent als Lucifer, maar laat mij je zeggen,
Merle, dat er van zich anders voordoen
nooii iets goeds komt."
„Ik doe my niet anders voer," zei Merle
kortaf, en toen verweet zyn geweten hem,
dat hij een levend bedrog was. Als Andrey
geweten had hoe zeer hij dat nieuwe
dienstmeisje beminde, zou hij zich niet
verwonderd hebben, dat hy graag pronkt»
met zijn lage geboorte,
j Toen Andrey er met zyne aanstaande
over sprak, bekende deze, dat zij er nooit
over gespraken had ten eerste om vrjjheid
te hebben om naar Merle te gaan en dus
mevrouw Hargrove's gevoel van conventie
niet te kwetsen.
„Het is eenvoudig van geen nut om te
trachten iemand iets uit te leggen,
waartoe hij geen capaciteit bezit om het
te begrijpen."
Andrey was er niet tevreden mee, maar
hij was op het punt met Ermyn naar Nor-
lingham te gaan, waar Ermyn kennis zou
maken met hare aanstaande familie, voor
dat zij naar eene boerderij van admiraal
Hargrove in Sussex ging om zich te be
kwamen voor Broomhill.
De wereld scheen uitgestorven zonder
hen en hun geluk had de arme Merle erg
ongeduldig gemaakt. Hij trachtte zich in
zijn werk te verdiepen, maar had er niet
niet genoeg aan. Zijn heele bestaan draaide
rond den postbode en die bracht hem nog
niet eens wat hy wilde. (Wordt vervolgd)
