NIEUWSBLAD
OOR ZEELANS
Ho. 186
1910.
Dinsdag 10 Mei
24e Jaar gam
HISTORISCH
MssïifiÉsgH Overzicht.
CHRISTELIJK-
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'F.U'J, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
FEUILLETON.
,at' Hi
nebfwv
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1^5.
Enkele nummers „0^02*.
UITGAVE DER FIRMA
ÜN VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 "ent
VIT DB PRO V1NCIR.
Vanwege het Nederlandsch Zendeling
genootschap Rechter Rottekade 63 is een
circulaire „Aan de Kerkeraden en een
Zendingsblaadje over„onze eerstelingen
onder de Possanen" door Zend. Ph. H.
G. Hofman gezonden aan alle Kerkeraden
der Ned. Hervormde, Luthersche, Waal-
sche, Doopsgezinde en Remonstrantsche
Gemeentenmet verzoek den arbeid van
het Nederlandsch Zendelinggenootschap
bij de Pinkstercollecte te gedenken. Een
aandachtige lezing en betrachting van
het verzoek in de circulaire vervat zij
genoemden kerkeraden en allen die den
Zendingsarbeid van genoemd genootschap
steunen willen, ten zeerste aanbevolen.
Oostburg. Door de liberale kiesver-
eeniging zijn candidaat voor de Prov.
Staten in het district Sluis gesteld, de
aftredende leden de heeren mr. F. J. N. van
Dam en J.A. Neeteson en in plaats van den
heer mr. F. C. j. Hennequin, die niet meer
voor een herbenoeming in aanmerking
wenschte te komen, de heer H. S. Gra-
tama, burgemeester van Oostburg.
Kapelle. Tot geneesheer van de diaco
nie der Ned. Herv. kerk te Biezelinge is
met algemeene stemmen benoemd de
heer B. Knaap, arts te Kapelle. Van de
vijf sollicitanten voor gemeentegenees
heer heeft zich ook een tweede terugge
trokken. Bij den gemeenteraad zijn twee
requesten ingediend, een uit Biezelinge
en uit Kapelle, om genoemden heer B.
Knaap, arts, tot geneesheer alhier te
benoemen. M. Ct.
Van de Kon. Militaire Academie
zullen de cadetten C. L. Pilger, K. J. C.
Beekman, H. van Ameijden van Duijn
en W. J. de Veer bij het 3e reg. infan
terie te Middelburg gedetacheerd worden,
Op verzoek is eervol ontslagen als
burgemeester van Duivendjjko de heer
Th. Gast.
In de Vrijdagmiddag door Ingelan
den van den polder Nieuw Noordbeveland
gehouden vergadering waren 14 van de
15 ingelanden vertegenwoordigd. Goed
gekeurd werd de rekening over 1909—
'10, in ontvang »p f 9958.73 en in uitgaaf
op f7757.401/», alzoo met een goed slot
van f 2206.32'lj. De begrooting dienst
1910'11 werd vastgesteld in ontvangst
en uitgaaf op f 10.613.15. Besloten werd
tot het aanleggen van een grintweg, lang
64
Daarna moesten zij beiden aan 't werk,
en zij konden elkaar niet op vooideeliger
wijze gezien hebbenhunne volmaakte
gave om met armen en ongelukkigen om
te gaan, blonk zelfs tusschen de vele an
dere begaafden uit, en hij hoorde haar
zingen, hare prachtige stem nog bezield
door zulk een groot gehoor.
Merle wist dat men verwachtte dat hij
spreken zou en daar hij zich er in 't geheel
niet toe in eene stemming gevoelde, zocht
hij Frances op om hem wat op te wekken.
Zij zat tusschen een troepje half genezen
zieken, die allen gekomen waren om naar
het zingen te luisteren en hij kreeg een
gevoel alsof hp za,chtkens naar stille wa
teren geleid werd. Ermyn kwam juist
aan met Carrel, en Merle bood haar zijn
stoel aan, niet zonder dat Frances zag hoe
zenuwachtig hij in Ermyn's tegenwoor
digheid werd. Andrey en hij wandelden
samen verderzuster Agnes kwam spoe
dig daarop de zieken halen en mevrouw
Ryan kwam vragen of juffrouw Vaughan
met haar naar huis ging.
„Als er iemand was, die ook dien kant
uit moest, zou ik graag tot vanavond blij
ven," zei Ermyn, wetend dat men hoopte,
dat zij nog eens zingen zou.
Merle ging aan 't zoeken en bracht het
bericht dat eene der zusters, „Marian",
340 M., in aansluiting met reeds bestaan
de wegen. Voor gezworen in plaats van
den heer A. D. Snoep, benoemd tot dijk
graaf, werd een voordracht opgemaakt,
bestaande uit de heeren A. Hanson, Co-
lij nsplaat, A. Bierens en G. J. de Looff,
beiden te Wissekerke. M. G.
's-Gravenpolder. De landbouwer B.
kreeg Vrijdag een slag van een paard
tegen zijr borst; zoodanig dat hij moest
binnengedragen worden en dadelijk ge
neeskundige hulp noodig bleek, die spoe
dig door dr. Geill van Nisse is verleend.
Hij is inwendig zoo getroffen dat Zaterdag
eene operatie noodig was, welke operatie
tot hiertoe goed schijnt te zijn afgeloopen.
Bij de directe belastingen, invoer
rechten en accijnzen is benoemd ingang 1
Juli tot kommies-verificateur te Ter Neu
zen de kommies 2e klasse L. J. Rauft te
Hoek van Holland. Verplaatst met ingang
van 1 dezer H. L. Tomesen, kommies
verificateur van Terneuzen naar Schie
dam de kommiezen 3e klasse G. J. Groo-
ters en O. W. de Graaf, van IJzendijke
naar BiervlietR. Schaafsma, komm.
verif. van Terneuzen naar Simpelveld.
Het bericht in verschillende bla
den over de voornemens der vrijzinnig
democraten in 't district Goes en het
zoo opmerkelijke politiek leven in de
vrijzinnige arbeiderskringen welk be
richt door ons in ons no. van Vrijdag
met een opmerking dezerzijds verrijkt,
was overgenomen, moet volgens ons
verschafte mededeelingen wel degelijk
door een berichtgever uit 't district zijn
verzonden. Natuurlijk vervalt hiermede
onze waarschuwing niet dat onze vrien
den in 't district Goes nu reeds op hun
qui vive zijn on propaganda maken in
ieders engen kring voor onze vier can-
didaten de heeren M. de Jonge Jz., mr.
C. Luccasse, W. van Oeveren en C. P.
Vogelaar.
Wissenkerke. Ter vervulling der vaca
ture van dijkgraaf van den Soelekerke-
polder wegens gewone aftreding van den
heer M. Maris die wegens meer da* 70-
jarigen leeftijd niet meer in aanmerking
kon komen, werden door de vergadering
van Ingelanden op de voordracht geplaatst
de heeren no. 1 Abr. Remijnse, no. 2 P.
Dieleman en no. 3 C. Maris Mz., allen land
bouwers in deze gemeente.
Middelburg. Het Middelbugsch Mu-
ook bleef en haar kant uit moest. Hij nam
mevrouw Ryan apart en verzekerde haar
dat hij zorgen zou dat juffrouw Vaughan
onder goed geleide werd thuisgebracht
hij had er zijne eigene ideeën over, die
hem niet weinig agiteerden. Hij vergat
die echter toen hij spreken moest, en hij
had dan ook een zeldzaam gehoor - -
twaalfhonderd arme Londeners, die geze
gepraald hadden over wanhoop en onzede
lijkheid en 50 of 60 engelen in menschen-
gedaante, die er vriendelijk tusschen
zaten. Ermyn was dicht bij hem en hielp
met het zingen dat als één groote stem in
de stille avondlucht opsteeg. Het weer
klonk ook in de zalen van Frances' hospi
taal zjj wist dat de stemmen van hare
vrienden erbij warenzij waren bjj elkaar,
zjj moest van verre staan.
De dag spoedde zich ten einde en ieder
kreeg een paar bloemen mee om de ka
mers op te vroolijken. Ermyn ging naar
Merle, zeggend„Nu is mijn taak afge
daan, en moet ik gaan,anders komt zuster
Marian niet op tijd thuis".
Mtrle was er in geslaagd te zorgen dat
Andrey op dit oogenblik bij hem was.
Maar als u 't goed vindt, zal ik met u
gaan", zei hij.
Ermyn's voorhoofd fronste zich.
„Neen, dat vind ik niet goed", zei zij
op haar koninginnetoon. „U zoudt niet
thuis kunnen zijn voor zóó laat, dat men
zich ongerust over u maken zou."
Merle had gehoopt dat zij dat zeggen
zou, maar nu hij haar boos zag, raakte hij
ziekkorps "geeft een Muziekuitvoering op
Vrijdag 13 Mei a. s. des avonds ten 7Vj
uur op het Molenwater.
Serooskerke (W.) In de raadsvergade
ring van j.I. Zaterdag waren alle leden
tegenwoordig. De ingekomen stukken,
zijnde bericht, dat de krankzinnige G.
Sinke van Vrederust is overgeplaatst en
missive van Gedep. Staten, dat voor 5
jaar weer vrijstelling verkrege* is van
liet voorschrift, vervat in art. 3, 9e lid
letter 1, van de Woningwet werden voor
kennisgeving aangenomen.
Het kohier van het schoolgeld werd
vastgesteld op een totaal bedrag van
f23,55 per maand. Voor één keer is aan
de Geitenfokvereeniging alhier op haar
verzoek eene toelage van f 50 toege
staan daar de Raad in overweging
neemt, hierdoor iets te kunnen bijdragen,
om den werkenden stand te steunen, en
in staat te stellen tot den aankoop van
Zwitsersche geiten. Eene overschrijving,
uit oorzaak van dit besluit, op de begroo
ting voor 1910 werd goedgekeurd.
Op 'n request van H.Tavenier en andere
bewoners van de Vlasstraat om een ver
hard veetpad aldaar, werd f10 beschik
baar gesteld.
Stukken voor den Gemeenteraad
van Middelburg.
Verplichte Winkelsluiting.
Omtrent het in hare handen gestelde
advies van den bestuurdersbond, hou
dende verzoek om een regeling te treffen
voor verplichte winkelsluiting, adviseert
de commissie voor de strafverordeningen
het volgende:
In de eerste plaats heeft de commissie
zich de vraag gesteld of de raad bevoegd
is de winkelsluiting bij verordening te
regelen.
Wat mag de raad regelen Alles wat
in het belang is van de openbare orde,
de zedelijkheid en de gezondheid en wat
behoort tot de huishouding der gemeente.
In het algemeen op te sommen wat
daaronder valt komt de commissie niet
mogelijk voor. Zij is van oordeel, dat elk
bijzonder geval ep zich zelf moet worden
beschouwd.
Wat aangaat het onderhavige ontwerp
is de vraag niet nieuw en reeds meer
malen in verschillende geest beantwoord.
Te Amsterdam is daarover voor eenige
geheel in de war en keek Andrey oprecht
verdrietig aan.
Wilt u en zuster Marian mij toestaan
u thuis te brengen, juffrouw Vaughan
zei. Andrey, met eenige zichtbare inspan
ning. „Er zal niemand schrikken als ik
laat thuis kom
Ermyn bloosde, en vond het onbeschrij
felijk onaangenaam dat hij gedwongen
was dit te zeggen en zjj was zoo abso
luut niet gewoon om haar zelfbeheer-
sching te verliezen, dat het idee van blo
zen haar diep vernederde. Merle had haar
nooit te voren verward gezien. Andrey,
die zich haar slechts herinnerde uit hare
meisjesjaren, dacht, dat zijn geleide haar
onaangenaam was en dat Merle wel dwaas
scheen om zoo iets onaangenaams te doen
gebeuren. Maar deze kwam op een beslis-
senden toon, die hen allen verbaasde,
tusschenbeide
„Een van ons beide, juffrouw Vaughan,
moet u accepteeren. Wij kunnen u, twee
dames, onmogelijk op dit uur van den dag
en dan nog op een beursvacantiedag toe
staan alleen naar huis te gaan, en rijtui
gen zyn er niet te krijgen."
„Het is heel vriendelijk", zei zuster
Marian.
„Ik kan niet anders dan accepteeren,
mijnheer Carrel", zei Ermyn aarzelend,
maar het spijt mij, dat ik u lastig moet
vallen."
„Noemt u 't als u 't blieft niet zóó," zei
Carrel, zich plotseling verlicht gevoelend.
„Het minste wat wij doen kunnen is dat
jaren een zeer uitvoerig rapport ingediend
door de commissie voor de strafverorde
ningen.
In no. 2 van jaargang 1910 van de
verslagen en mededeelingen vandeAfd.
Handel van het Dep. van Landbouw,
Nijverheid en Handel zijn op bldz. 56
e. v. de meeningen van de hoogleeraren
in het staatsrecht te vinden.
Al hetgeen dat daarin wordt gezegd
heeft de Commissie meer en meer ver
sterkt in de zooeven verkondigde mee
ning, dat de vraag naar de bevoegdheid
van den Raad in deze kwestie is een
feitelijke vraag, in elk geval afzonderlijk
te beoordeelen.
En als de Commissie dan op die feite
lijke vraag een antwoord geeft is het dit,
dat zjj den Raad wel bevoegd acht deze
materie bij verordening te regelen. Ze
kan toch worden beschouwd te zijn van
hygiënisch belang voor een deel der in
gezetenen.
Naar het oordeel der Commissie zal
de Raad dan ook met het vaststellen van
eene dergelijke verordening zijne be
voegdheid niet te buiten gaan.
Ben tweede vraag, welke de Commis
sie zich stelde is, of, aangenomen de
bevoegdheid van den Raad om deze ma
terie tc regelen, het in het belang dei-
ingezetenen wenschelijk zou zijn.
Deze vraag meent zij ontkennend te
moeten beantwoorden.
Met instemming nam de oommissie
kennis van het advies van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken over het
verzoek en van het adres van handels
belang en zij onderschrijft geheel wat
daarin wordt gezegd.
Uit het adres van Handelsbelang blijkt
bovendien dat ook zonder wettelijken
dwang door tal van groote zaken reeds
een sluiting te 9 uur wórdt toegepast.
Dit maakt dat naast het niet wensche-
lijke van deze vrijheidsbeperking een
sluitingvoorschrift zelfs niet noodig is.
Waar tal van winkeliers reeds vrijwillig
deden wat zij konden, zal dwang zeker
groote ontevredenheid wekken en zal
geen moeite worden gespaard om de
verordening te ontduiken, wat aan de
belanghebbenden niet moeilijk zal vallen.
De Commissie wijst er toch op dat door
winkelsluiting het doel van den Bestuur
dersbond in 't geheel niet wordt bereikt.
Immers al is de winkel gesloten, dan ver
hindert dat den patroon nog niet om in
wij de zangeressen thuis brengen."
Zuster Marian .had haast. Ermyn zei
Merle heel koeltjes goedendag en zjj gin
gen. Zij kon niet helpen, dat zij bljj was
voor deze eene lange wandeling met An
drey. De tegenwoordigheid der zusters
hielp eerder dan het omgekeerde, daar de
eenige onderwerpen, die zij nu aanroerden,
haar zeer vervulden, en hen beide toonden
hoe dicht zij bij elkaar stonden in levens
opvatting en levensdoel. Toen zij de zuster
aan haar tehuis gebracht hadden, moesten
zij nog'n mijl door de stille straten loopen.
Bij de huisdeur bleven zij staan. Ieder
voor zich voelde, toen het oogenblik van
scheiden gekomen was, dat het was alsof
de ziel uit het lichaam gescheurd werd
maar geen van beide vermoedde, wat er in
het hart van den ander omging.
„Blijft u hier lang vroeg hij.
„Tot Zaterdag dan ga ik weer naar
mevrouw Keth de vriendin vah mijn
heer Merle en mij."
„Dan mag ik hopen u daar te zien I" zei
Andrey, met 'n groote inwendige vreugde.
Toen hij wegwandelde, was zijn grootste
gevoel verademing. Hij had zich zelf niet
verraden, noch dien besten ouden Merle,
die hem vertrouwde Hij dacht, dat hij
Ermyn's gevoelens geheel begreep.Zij was
een oogenblik in de war geweest door de
vrees, dat hjj eenige toespeling zou maken
op hun kennismaking van twaalf jaar
geledenhij hoopte, dat zijne manieren
haar daaromtrent hadden gerustgesteld.
Hij had vrij uit gesproken over het leven
den gesloten winkel zijn personeel aan
het werk te houden zoolang hij wil, en
het behoeft geen betoog dat de winkelier,
verbitterd door den hem opgelegden
dwang, weinig zal medewerken om de
taak van zijn personeel meer dan is voor
geschreven te verlichten.
Ten slotte vestigt de Commissie nog de
aandacht op het bij het advies gevoegde
rapport van de staatscommissie voor den
handeldrijvenden en industriëelen mid
denstand, waaraan een ontwerp-wet is
toegevoegd.
Dit ontwerp en dit rapport wijzen er
op dat de Rijksregeering aan deze zaak
haar aandacht wijdt en ongetwijfeld is
daarover eerlang een wetsontwerp te
verwachten.
Deze omstandigheid moet zelfs de voor
standers van verplichte winkelsluiting
er toe brengen af te zien van gemeente
lijke regeling.
Op grond van het bovenstaande advi
seert de Commissie aan den Raad om
niet over te gaan tot het vaststellen van
verplichte winkelsluiting.
België.
Een der coryfeeën der clericale partij in
België, Coremans, is dezer dagen door zijn
partij verloochend. Er gingen geruchten
dat hjj zich eenige jaren geleden had laten
omkoopen.
De man lijdt aan een hartkwaal, welke
door de ontroering, over de ontdekking
van zyn misdrijf nog is verergerd. Hij
trekt zich thans terug uit de politiek. Zijn
medeleden die dit jaar aan de beurt van
aftreding zyn in den Schepenenraad van
Antwerpen, en voor de Kamer van Afge
vaardigden, hebben openlijk verklaard
geen candidaat meer te zullen zyn wan
neer Coremans ook weer op de lijst komt.
Coremans was een krachtmensch
ij veraar voor de rechten der Ylaamsche
taaldoor mede- en tegenstander geacht
voorvechter der clericale beginselenin
meetings en in de Kamer een wegslee
pend redenaar; onverwrikbaar anti-mili-
tairist; vrijmoedig criticus ook voor het
bevriende kabinetpopulair als weinigen
in den lande. En juist deze man, zegt men,
is gevallengezwicht voor een handvol
geld. 'tls te hopen dat het niet waar zij.
Het zou een al te roemloos einde zijn van
een zoo welbesteed leven. En men kent
en het werk, dat vóór hem lag, op'n wijze,
die haar moest hebben doen zien, dat hij
niet aan trouwen dacht, en het was ge
makkelijk genoeg te zien hoe het tusschen
haar en Merle stond God zegene hem
Hij hoefde niet bangtezijn voor haar geld;
hij was een man, waarop elke vrouw
trotsch kon zijn geen gewone alledaag-
sche man, zooals hjj.
Andrey had niets meer van de familie
Yaughan gehoord nadat hij Engeland ver
laten had. Een zoon van den rector in
Landhurst was zijn vriend geweest en
daardoor was hij er vaak gedurende de
vacantie geweest. Ter wille van Ermyn
had hij Oxford er aan gegeven en was hij
naar Ceylon gegaan, met den jongens-
achtigen droom van in weinige jaren rijk
thuis te komen, en dan aanzoek te doen
om hare hand.
In Ceylon gekomen had hjj gezien, dat
een fortuin niet zoo dadelijk verkregen
wordt maar was hij Ermyntrude blijven
liefhebben, hoewel zonder hoop, altijd
denkende, dat hij haar nog wel eens terug
zou zien, maar dan als de vrouw van een
ander. Hjj had nooit op zjjne reizen vrou
wen ontmoet, die de oude betoovering
vermochten te breken, en toen de groote
verandering in zijn leven kwam, die zijn
geheele natuur vervormde, keek hij met
groote dankbaarheid op naar die liefde, die
hem voor veel bewaard en rein gehouden
had.
(Wordt vervolgd.)