KIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
[33.
1910.
Maandag 7 Maart
24e iaargang
HISTORISCH
CHRISTELIJK-
Binnenland»
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J.
DE JONGt-VERWEST, te Goes
F. P. D'HÜIJ, te Middelburg
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Uit de Tweede Kamer.
I fS
J 3
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p. 1,25,
Enkele nummers B 0,02s.
UITGAVE DER FIRMA
UN VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 ''ent.
(INGEZONDEN.)
Groene Kruis.
Waar op Zuid-Bevelsnd in 17 van de
25 gemeenten Groene Kruisvereenigingen
bestaan en in 3 of 4 van de andere ver
wante vereenigin en een ongeveer gelijk
doei beoogen, daar sohijnt het overdreven
in het kort nog eens doel en werking-
wijze dezer vereenigingen niteen te zetten.
Tooh mogen voor de enkelen, die, osa
welkereden dan ook, niet in de gelegen
heid geweest zijn kennis te maken met
hei Groene Kruis, een paar woorden hier
hnn plaats vinden.
Groene Kruisvereenigingen hebben een
tweeledig doelzij willen lo. de ver
spreiding van ziekten zooveel mogelijk
voorkomen en tegengaan2o. wanneer
ziekten eenmaal ontstaan zijn, de zieken
zooveel mogelijk helpen een spoedig her
stel te verkrijgen.
Middelen tot bereiking van het doel
onder lo. genoemd zjjn o. a. de volgende
Verbreiding van kennis en verruiming
van inzioht op welke wijze naar de
hedendaagsche opvattingen ziekten kannen
ontstaan en voorkomen worden, hetzij door
het gesproken, hetzjj door het gedruk'e
woord.
Het treffen van maatregelen, waarioor
het ontstaan en zioh verspreiden van
ziekten wordt bestreden, b.v. ontsmetting
van woningen, goederen, voorwerpen, enz.,
welke met zieken in aanraking zijn ge
weest of van hen afkomstig zijn.
Het opsporen en verbeteren van toe
standen, welke niet beantwoorden aan
eischeu, welke de moderne gezondheids
leer stelt.
Het steunen van maatregelen, welke
door het openbaar gezag in het belang
der algemeene gezondheid worden ge
nomen.
Enz., enz.
Voor het doel, onder 2o. genoemd,
werden
la. verplegiogsaaiddelen t°n dienste van
zieken aangeschaft
2e. zieken ondersteuning verleend, het
zij door versterkend voedsel of door
deskundige verpleging, door verzorging
in gezondheids- of vaoantickolonies, docr
verzorging in sanatoria, enz.
Vele middelen dus van een in een paar
woorden omschreven doelt Dooh sleohte
met inspanning van alle financieels krach
ten zuilen de Groene Kruisvereenigingea
deze middelen kunnen toepassen. Gelukkig
gaan de fiaanoieele krachten van de meeste
vereenigingen vooruit door aansluiting van
steeds meer leden. Meer wordt het inzioht
algemeen, dat men door toetreding in
dagen van gezondheid medewerken kan
tot het doel ziekten te voorkomen en z;ch
daarbij de zekerheid verschaft in dagen
van ziekte en ven nood gesteund te wor
den met middelen, die men vroeger niet
kende en daarom nief bezat, dooh waai-
mee men thans een lijden dragelijker kan
maken en herstel bevorderen.
In het klein geeft iedere Groene Kruis
vereeniging een mooi voorbeeld hoe een
dracht maoht kan maken. Ia grooter ver
band geeft dil de Vereeniging Zuid Bere-
land „het Groene Kruis" ontstaan door de
samenwerking der plaatselijke Vereeni
gingen. Zooals iedere aangesloten afdee-
ling in haar gebied een ruim arbeidsveld
bezit en voor de bewerking daarvan gaaiue
hetzij door uitbreiding van ledental, hetzij
door extra toelagen ook baar geldelijke
krachten ziet toenemen maar bovendien
met gerecht vaardigden Sro's kan wyzen
op hetgeen reeds door haar is tot stand
gebracht. Zoo heeft de Zuid Beveland een
veelomvattende taak op zioh genomen,
ziet ze het bedrag van haar inkomsten
wel stijgen dooh is ze er nog verre vandaan
neen te zeggen, wanneer haar geldelijke
steun wordt aangeboden en heeft ze even
eens haar niet minder gereohtaardigden
trots. Ook haar is het gelukt nuttig werk
zaam te zijn ten behoeve van alle leden
van alle aangesloten afdeelingen. Kon ze
door het aankoopen van verschillende
meer kostbare voorwerpen de verpleging
van zieken in vele gevallen beter tot hear
recht doen komen, door aanschaffing van
eon tweetal middelen van zieken vbrvoer,
meent ze hat ziekeotransporteeren, op ons
eiland steeds zeer gebrekkig ingericht,
thans veel verbeterd te hebben. Een twee
wielige brancard voorzien van een z. g.
siekenraas» de Mooij, te Kruiningen be
schikbaar, is meer algemeen bekend en
gebrnikt, een vierwielige branoard voor
paardbespatiniog eveneens voorzien van
een de Mooij's ziekenraam en te Heln-
kensxand voor het gebruik gereed, is ver
moedelijk nog eenig in ons land, lijkt voor
het vervoer van een zieke of verwonde
over eens eenigszins langeren afstand een
bij uitstek praktisch vervoermiddel en is
door de eenvoudige maar zeer doelmatige
samenstelling gebleken geen onvervulbare
eischen te stellen aan de kas der Veree
niging. Om deze nieuwe aanwinst ook in
baar gebruik en toepassing een meer alge
meene (bekendheid te geven, heeft het
Hoofdbestuur gemeend dat daarvoor de
doelmatigste wijze van doen een publieke
demonstratie; is, waartoe ieder belangstel
lende bij deze uitgeDoodigd wordt. Deze
demonstratie zal plaats vinden op Dinsdag
8 Maart 's namiddags 2 uur in de //Prins
van Oranje" te Goes.
H, WESSEL, Secretaris.
Wolphaartsöijk, 3 Maait 1910.
uil limm.
Tegen de coalitie.
Steeds worden, zegt de Nederlander, po
gingen aangewend ter verbreking der coa
litie. Dit is begrjjpeüjk en geoorloofd.
Dat men by het aanwenden der midde
len niet kieskeurig is, is, zooal niet geoor
loofd, toch begrijpelijk. De tegenstander
brengt allicht zelfs geschriften die niet de
geringste historisshe waarde hebben als
afdoende documenten in omloop. Vooral
wanneer die verdichtsels van „bevriende"
zjjde komen
Begrypeljjk is dus alweder de //campag
ne» tegen den persoon van Dr. Kuyper
ondernomen. Deze leider heeft zioh zóó
zeer vereenzelvigd met zjjn volgelingen,
xóó zeer het vertrouwen, het geloof io
hem, doen samenvallen met de beginselen
der anti-revolutionaire pariij, dat, indien
kjj valt, zijn partjj daardoor totaal gedes
organiseerd wor.'t. Te verwonderen is het
dus niet, dat de aanval op zjjn persoon
wordt gericht, en dat zijne party hem, het
koste wat het wil, steunt.
Zeer te stade komt dan ook de lintjes-
quaestie*. Ware de oud-Minister onder
verdenking gekomen, dat hy zich 's lands
gelden had toegeëigend, ternauwernood
had er meer beweging van kunnen wor
den gemaakt. Een eereraad kan natuur
lijk de zaak niet beëndigeneene enquê
te is noodig immers wordt die al is
't op afdoende gronden verworpen, dan
zal men wel zorgen dat geheel de rechter
zijde onder verdenking gebracht wordt
het onderzoek naar de waarheid niet aan
te durven het groote publiek ziet zoo
nauw nief, en dan is men er I Met een
eereraad komt men zoo ter niet.
Ook „geestverwanten" doen nu en dan
mee aan dien strjjd om de coalitie uiteen
te doen spatten. Liefde voor waarheid in
staatsbeleid is hun motief.
Onder deze „geestverwanten" behoort
Dr. Bronsveld. Eq thans treedt ook Mr.
Van der Laar op den voorgrond. Hy heeft
zioh van een //Beukelaar" voorzien, niet
om zich achter een schild te verdedigen,
maar om daarmede de gehate coalitie uit
eikaar te beuken.
De »Nederlander« bespreekt den heftigen
aanval van de //Beukelaar" op de Chr. pers,
en zegt, dat zij den strjjd tegen de Standaard
en Dr. Kuyper steeds heeft gevoerd als zjj
dat noodig achtte. Maar
Maar onze strijd gold alleen openlyket
politieke handelingen van den leider. Een
strijd tegen den persoon als zoodanig
weigerden wij te voeren. Daarom trok
ons de »lintjes-quaestie« weinig aan zjj
doet dan ook nu nog niets, zoolang niet
vaststaat dat daarbij corruptie in het spel
is. Wij verbloemden niets; vroegen om
meer licht, maar veroordeelen niet
zonder afdoend bewijs. Praatjes, onder
stellingen, niets te. zake dienende brief
jes laten ons absoluut koud, al worden
soms de futielste briefjes als gewichtige
documenten in tal van bladen overge
drukt. Wij kunnen niet Mr, Van der
Laar houde ons dat ten goede ver
ontwaardigd" zyn over feiten, die in ons
oog niet vaststaan.
Vermaksljjk is de eisch, die ods thans
wordt gesteld. Vast staat, dat de heerVan
Hceckeren zich ditmaal „vergist* heeft.
Ofschoon «man der coalitie* heeft ons
blad Diet geschroomd zjjn handelingen
af te keuren. Nu zal „De Beukelaar"
eindelijk opspringen van blijdschap 1 Mis.
Juist omgekeerd. Het is duidelijk, schrjjft
zjj, dat hier gelogen, of gedraaid, of een
leugenachtige voorstelling gegeven wordt.
Maar door wien. Door Baron van Heec-
keren of door Dr. Kuypsr //Dat iemand
van hooge geboorte en van de positie
van den heerVan Heeekertn in een zoo
gewichtige nota onwaarheid zou hebben
gesproken, is onwaarschijnlijk en mag
nimmer aanvaard dan n» grondig onder
zoek". Maar heeft de heer Van Hceckeren
geen onwaarheid gesproken, dan most er
aan de zijde van Dr. Kuyper een leugen
achtige voorstelling zijn geweest. Dat
kan wèl zonder grondig ondersoek wor
den aangenomenimmers is Dr. Kuyper
niet van zoo hooge geboorte en van de
positie van Baron van fleeekeren 1 En
ook de democratische pers, in haar
,/delirium anti-Kuyperianum" slikt zoo
iets.
Difficile satyram non scribere.
Doch wjj laten het hierbij. Wil »De
Beukelaar" in zijn anti-coalitieijver ook
ons blad van leugengeest betichten, zjj
het dan ook in minder erge mate dan de
antirevolutionaire pers en partij, wij zul
len het moeten gedoogen. Onze gedrsgs-
ljjn echter veranderen wjj er niet om.
Evenals verscheiden ft. K. bladen gedaan
hebben, zullen ook wij, hoewel voorstan
ders der coalitie, niet schromen de waar
heid te big van zeggen, ook tegenover Dr.
Kuyper en de A. R. pers. Maar op onbe
wezen feiten en onderstellingen gaan wy
niet afj ook scheppen wij er geen ver
maak in fouten, indien ze begaan zijn, op
te blazen tot mensch- en landonteerende
misdaden.
Wil //De Beukelaar* daaraan wel mee
doen, wij misgunnen het haar niet. Maar
laat zjj in elk geval zorgen, niet „bij ver
gissing" zioh schuldig ie maken juist aan
datzelfde euvel, dat hasr felle veront
waardiging heeft gaande gemaakt, toen zjj
dit bij haar tegenstander ontmoette of
msende te ontmoeten.
De S. D. A. P. van binnen.
Hoe weinig de veiligheidsklep voor de
inwendige spanning in de 8. D. A. P., verle
den jaar aangebracht door de toevoeging van
het zuiver Marxistische Woensdag-week
blad aan het dagblad Net Volk, geholpen
heeft om de eendracht in de partij te herstel
len, blijkt bijna iederen dag uit den inhoud
van dat hoog-intellectueele revolutionaire
bjj blad. Men kan wel zeggen, dat die inhoud
haast geheel bestaat iu een ineens iel uitbar
stende, dan weer latent voortsmeulende
polemiek tegen de courant waaraan het
weekblad verbonden is.
Net Volk geeft nu en dan den personen
wien de leiding van het weekblad en in
hoofdzaak ook van het maandschrift De
Nieuwe Tijd is toevertrouwd, een snauw
terug. Gisteren schoot het hoofdorgaan der
8. D. A. P. op ongemeen heftige wijze uit
zijn slof tegen mevrouw Roland Holst en dit
is te meer opvallend, wjjl het geschiedt ter
zake van een der zeer weinige punten, zoo
niet het eenige, waaromtrent tusschen de
verschillende stroomingen in de sociaal
democratie tot nu toe eenstemmighe d
bestond.
Men oordeele. Het Volk vangt een eerste
artikel, met het merkwaardige opschrift
ïKiesrechtsfrijd naar binnenaldus aan»
//Mevrouw Roland Holst heelt thans het
stoute stuk begaan om juist dat stuk aktie
dat tot nu toe in alle landen waar 't prole
tariaat zijnbevrjjdingskampheeft aanvaard
den krachtigsten band tot eenheid vormde
de strjjd voor het algemeen kiesrecht, in
ons land op te stellen tot ean stuk schei
dingslijn tusschen de verschillende stroo
mingen in de partjj.
Om dat te kunnen doen is niet anders
noodig dan een stevige portie eigen ge
rechtigheid, verkregen door de meening
dat in handen van wie men revisionisten*
noemt, niets veilig is, door de meening
dat bij die revisionisten het verraad
steeds om den kier gluurt. En dat weer
verkrjjgt men door zich een voorstelling
te fantaseeren van wat revisionisme is, een
voorstelling die, als man er op afgaat,
inderdaad elke behandeling wettigt. Als
men gelooft dat er een fraktie is in de
partij, die er steeds op uit is verbindingen
te zoekan met de bourgeoisie en bereid
daaraan de eisehen van het proletariaat op
te ofleren, ja dan is het geen wonder
dat men tegenover zulk een fraktie elke
maat verliest". (N. Ct.)
De Watersnood in Friesland.
Omtrent het ministerieel bezoek aas
Friesland lezen wij o. a. in de Leeuw. Ct.
Gisterochtend omstreeks 8 uur werd de
tocht met twee landauers, waarin plaats
namen de heeren Eegout en Talma, minis
ters van Waterstaat en van Landbouw,Van
Harinxms, commissaris der Koningin,
Bekaar, inspecteur-generaal van den Rijks
waterstaat, P. van Hoek,directeur-generaal
van den Landbouw, Kempees, hoofdinge
nieur-directeur van den Rijkswaterstaat en
Van Krimpen, hoofd-ingenieur van den
Provincialen Waterstaat, aangevangen.
Te Tietjerk arriveerde het gezelschap
omstreeks 8 nnr en ward in de kom van het
dorp opgewacht door den burgemeester der
gemeente Tietjerksteradeel. Daar begaven
de bezoekers zich naar *de drie gereedlig
gende schouwen. Daarmee werd eerst langs
des Zomerweg gevaren tot aan de meeat
geteisterde woning van den landbouwer
v. d. Weide; een watervlak van ongeveer
280 pondemaat voer men over.
Tydecs den tocht naar de aan den Zomer
weg staande huisjes liet de schipper, die de
schouw met de bezpekers voortboomde, aan
dezen zien, hoeveel water er nog wel op het
land stonder werd nog twee voet water
gepeild
Bij de woning van den heer Visser werd
aan land gegaanaan deze woning zoowel
als aan die der wed. v. d, Bijl en van den
landbouwer Terpatra werd een bezoek ge
bracht. De woningen waren echter niet
anders dan over planken en takkenbossen
te bereikengeen gemakkelijke passage
voor de heeren, voor wie dergelijke expedi
ties niet tot de dageljjksche bezigheden
behooren. Dit ondervond ook minister
Talmatoen Z Exc. over een plank zich
naar de schouw wilde begeven, gleed hy
met éen voet uit en maakte zoo op den vroe
gen morgen reeds het genot van een, wel
wat koud, voetbad. »Met éen oog ziet men
maar de halvo wereld*, zeide minister
Talma lachend tot zijn ambtgenoot van
Waterstaat. De heer Talma ljjdt n 1. nog
steeds aan een oogziekte, waardoor 't eene
oog met een verband is bedekt.
Intusschen was er aan den waterkant een
talrijk publiek bijeengekomen, waaronder
wjj opmerkten mr Troelstra, lid van de
Tweede Kamer.
De reis werd met de motorboot ver
volgd in de richting Grouwaan boord
was ook de schipper van den commiisaris
der Koningin.
Om 11 uur werd Waiteaa bereikt, waar
de burgemeester van IdaarJeradeel het
gezelschap opwachttevdn de landings
plaats werd naar de pastorie in het dorp
gewandeld, waar ds. Bruins de heeren
uitnoodigde vanaf het dak der pastorie een
kijkje op de inundatie te nemen, aan welk
verzoek gaarne werd voldaan.
Na een kwartier ongeveer keerde het
gezelschap, ditmaal vermeerderd met den
burgemeester van Idaarderadeel, naar de
motorboot terug en werd de tocht naar
Grouw voortgezet.
Terwijl in de kajuit de heeren de toe
standen Lespraken en ^herhaaldelijk de wa-
terstaatskaarten werden geraadpleegd,koel
ste de motorboot door de Graft, het Big-
gemeer en De Meer op Grouw aan.
Daar, in de Kromme Grouw, pal tegen
den spoordijk naast de reeds opengedraai
de spoorwegbrug, lag de stoomboot //Oos
tergo* reeds een goed uur op de bezoe
kers te wachten. Tegen halfeen kon het
gezelschap, zonder aan land ie gaan, van
de motorboot op de »Oostergo" overstap
pen om de reis zuidwaarts voort te zetten.
Begunstigd door prachtig weer werd,
wind en stroom mee, de Kromme Grouw
afgevaren langs Itnsum tot Oude Schouw,
waar veider de Wetering gevolgd werd
tot de provinciale sluis.
Over het Sneekermeer zette de //Ooster
go" den tocht naar UitwelliDgerga voort
Daar voegde de burgemeester van Wijm-
britseradeel, zich bjj bet gezelschap.
De boot legde aan bij de boterfabriek
en te Uitwellingerga werd een bezoek ge
bracht aan een gedeelte van het dorp, dat
opgekist was en met tonmolens bemalen
werd.
Voorts werden nog eenige ontruimde
woningen bexocht en door de ministers
een bezoek gebracht aan de eoöp. stoom-
zuivel-, olie- en veevoederfabriek aldaar.
Omstreeks drie uur werd de „Oostergo"
weer betreden en voer de boot naar Jel-
teslootbrug, van waar twee keurige lan
dauers het gezelschap naar Sneek terug
brachten.
Onder betuiging van instemming van de
Kamer brachten de heer Tydeman namens
de Commissie van Rapporteurs en Minister
Heemskerk namens de Regeering hulde aan
den heer en mevrouw Drucker voor hun
vorstelijke daad, nameljjk de schenking aan
het land van een kostbare collectie schilder
stukken, enz. Daarna hechtte de Kamer haar
goedkeuring aan de schenking.
Daarna werd de nieuwe regeling der
jaarwedden bij de rechterlijke macht be
sproken. De heer Drucker (niet te ver
warren met den schenker van zooeven)
kreeg gedaan dat de mogelijkheid wordt
geopend voor den president van het Am-
sterdamsche Hof om niet zelf de zittin
gen te presideeren.
En de heeren Van Veen en Bolsius bereik
ten iets dergeljjks voor de presidenten van
de rechtbanken dor tweede klasse. Deze
heeren waren derhalve met hnn amende
ment (invoeging zoo noodig van een vice-
president) erg gelukkig. Slechts 17 leden
stemden tegen. Hun andere, den lezer
immers bekende,amendementindeeling der
kantongerechten Zierikzee en Goes in do 2e
klasse, enz. W6rd door den minister overge
nomen.
Nog een kleine opleving van principieele
discussie viel waar te nemen, naar aanleiding
van een artikel in 't ontwerp, bepalende dat
een kantonrechter die met de waarneming
van een aangrenzend kanton wordt belast
slechts opeigen verzoek van die waarneming
kan worden ontheven.
De heer Van D om vond dit bedt nkelijk
en meende dat de RegeeriDg, althans na
een termijn van vijf jaar, harerzijds de
waarneming moest kannen intrekken. De
Minister was ar wel wat vlug bij om d-ae
wijziging over te nemen, Hy voelde niet
dadelijk zoo antirevolutionair als zyn eud-
o. liesa's Loefl en Lohuaan. A's een libe
raal ean wetswijziging voorstelt behoort
dit toch de eerste gedachte te zyn bij een
i
