NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
No. 116.
1910.
Dinsdag *5 Februari
24e Jaargang
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Binnenland»
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed.
S. J. DE JGNCE-VËRWEST, te Goes
F0 P. DV.ITJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prjs per drie maanden franco p. p. 1,25.
Enkele nummers (^02'.
UITGAVE DER E1RMA
EN" VAN
van 15 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 «-ent.
14 Februari 1910.
Minuter Heemskerk
»De Hollandsohe Revue" bracht dit masl
een karakterschets van onzen minister van
biDnenlandsche zaken. Belangrijk is inzon
derheid daarvan de teekeniDg van den heer
Heemskerk, als wethouder van Amsterdam,
door den heer Mr. J. H. C. Busing, die onder
leiding van Mr. Heemskerk aan de Amster-
dam scha secretarie werkzaam was.
De schrijver komt op tegen de besohuldi-
gi.Bg, dat onze minister van binnenlandsohe
zaken een luchthartig man zou zfit. Men
weet, dat man minister Hesmskerk wel eens
gebrek aan ernst heeft verweten.
De heer Busing zegi o.a.
Het was telkens voor degenen, die het
voorrecht hadden onder zjjnleiding te ar
beiden, een nienwe lnst met den wethou
der de hangende kwesties te bespreken.
Een dorre zaak en ook deze komen in
de Gemeente administratie voor kreeg
ineens leven door het licht, dat de wet
houder er door zjjne opmerkingen op wist
te werpen.
De hand die met het lorgnet gracieuss-
lijk wuifde, vaagde al» het ware de pessi
mistische opvattingen weg, en menigmaal
verliet de ambtenaar het bureau van den
wethouder, zich in verwondering afvra
gend, waar toeh de velerlei moeilijkheden,
die eerst in de behandelde rapporten sche
nen te bestaan, gebleven waren. Nieuwe
perspectieven waren geopend en met fris-
scheu moed werd de hand opnieuw aan
het werk geslegen. De wethouder ver
stond de kunst zjjne ambtenaren te be
zielen.
Daarbjj wist bjj bjj hen een groote sym
pathie voor lijn persoon op te wekken,
onder meer ook doordat zjj gevoelden, dat
hun werk door hem op hoogen prijs werd
gesteld. Bij herhaling gaf hij, ook in het
openbaar, als zijn gevoelen te kennen, dat
alleen de nitBtekende wijze waarop bij
door zjjne ambtenaren werd bjjgeitaan het
hem mogeljjk maakte zijn taak naarbehoo-
ren te volbrengen, en herhaaldelijk werd
de trouwe en hartelijke medewerking der
ambtenaren door hem geroemd.
Buitenaf mocht soms de schjjn worden
gewekt, dat de wethouder zich wat vluch
tig van de zaken afmaakte of losjes over
de moeilijkheden he?n gleed, zjj die dage
lijks met hem in aanraking kwamen wisten
wel beter.
In dezen schijnbaar zoo luchthartigen
man school groote ernBtgewichtige za
ken konden op cene nauwgezette behan
deling rekenenwaar het prinoipieele
beslissingen gold, wist men, dat de wet
houder vast hield aan wat bij het juiste
dacht; doch wars van schoolschheid of
gewichtigdoenerij, trof hp steeds het ge
lukkige woord om zjjne meening ingang
te doen vinden of zonder te kwetsen, zjjn
wil op te leggen.
Dat mr. Heemskerk de goede kwaliteiten!
die bjj als wethouder toonde te bezitten, niet
heeft verloren nu hjj minister van binnen-
landsche zaken is, daarvan kan men wel
zeker zjjn. N. Prov. Grow. Crt.
Minister-reizen. Geen vermoeiender taak
dan die van minister. Geen beter middel om
hem op de been te houden dan dat hjj af en
en toe eens op reis gaat om niets te doen, uit
te rusten, lui te zijn.
't Is de Van Dag tot Dap-scbrijver in Bet
Handelsblad, die aldus en terecht
redeneert.
Heerljjk lui wezen, dat hjj alleen kent, die
jjverig werkt.
Van Dag tot Dag" zegt
Een dokter bjj ons buiten in de buurt
breekt soms voor drie dagen uit zjjn druk
ke praktijk los en gaat even naar Zwitser
land heen en weer. Een wandeling van
eenige oren over de bergen, dan weer op
het spoor en uitgerust, vermaakt in den
diepen zin van dat mooie woord hervat
hjj na zichzelf genezen te hebben zjjn uit
puttende taak als geneesheer. Hoever-
j standig schjjnt mjj zulk een korte vacantie
f in een spoorwegwagen doorgebracht
mits een der raampjes aan den top open
was Ik vind een lange spoorwegreis
als men zit in een wagen alleen of met
menschen, die er vies van zjjn elkandors
adem en uitwaseming op te slurpen
kalmeerend, zenuwsterkend, rust gevend.
De zachte massage van den rug door de
rbymiscbe eentonige, gljjdende bewe
ging geen postgeen schel in de gang
geen telephoonbel 1het gevoel van een
vogel, dat de denr van zjjn kooitje opa»
vond en dus uitvloog nituwe indruk
ken en omgevingDit alles atemt an
rast uit.
Drie der Britscho ministers zjjn voor
tien dagen vacastie gaan nemen aan de
Middellandsohe Zee. Was ooit een tjjd
van ontspanning en versterkend niet* doen
zoo noodig voor iemand ter fwereld 1
Ze hebben nacht en dag parlement (zit
tingen moeten leiden en b| wonen maan
denlang, om door het parlement wetten
vol toekomst te laten aanneman en des
lands financiën op vaster, democratischer
grondeiag te vestigen en toen de Lords al
hun-werk, naar gewoontejweer uitrafelden
hebben zjj de verkfezingen geleid, op
tachtig plaatsen gesproken, hun eigen
zetels verdedigd en toen voorbereidden
veldtocht van dit jaar.
Waarljjk, wie zich in dien ontzettende»
arbeid indenkt, gevoelt eerbied voor zulk
een levenBkraoht, zulk willen en werken.
En hoe gaan ze nu in den korten tjjd,
dat zo vrjj zjjn, rust en vermaak zoeken
Ze doen twee keer een lange spoorweg-
reis en gaan in de zon zittende en loopen-
de lui zijn
Die verstandige, onorgieke mannen 1
Een pluimpje derhalve voor deze Britsche
ministersvoor Asqnith [en Churchill en
George.
Maar toen zeker Nederlandpeh minister
wel eens op reis ging, was toen diezelfde Van
Dag tot Dag sehrjjver ook zoo uitbundig in
sjju lof der luiheid
En daa wat 'n verschil ook hierin
Men leest in geen enkele courant waar de
drie genoemde ministers waren of zjjn of
logeerden of hun „glaasje bier" dronken.
Dat heeft een buitenlander ook al op een
Nederlander voor, altjjd op één Nederlander,
dien deze zelfde de luiheid verheerljjkende
journalisten toch oigonljjk in hun hart niet
zetten kunnen.
Kiesrecht en faillissement.
De regeering, die ten aansien van de uit
oefening van 't kiesrecht verleden jaar van
oordeel was, dat bun,die in staat van faillis
sement verkeeren,»>et het kiesrecht ontzegd
mocht worden op grond, dat deie niet het
behoor of de beschikking over hun vermo
gen hebben verloren, is thans van meening
veranderd. Althans op de opgaat, bedoeld
in ariikel 22 der kieswet, heeft de minister
van justitie voor dit jaar weder geplaatst de
namen van hen, die in staat van faillissement
verkeeren. Telken jare wordt nl. vóór 15
Febr. vanwege bovengenoemden minister
aan de gemeentebesturen eene gedrukte
opgave toegesonden van hen,die het beheer
over hunne goederen hebben verloren of
aan wie het kiesrecht is ontzegd.
Gedurende de afwezigheid van den
minister van justitie zal des Zaterdags 's
namiddags te 2 uur voor zaken het departe
ment van justitie rakentfe.audientie worden
verleend door den minister van binnenland
sohe zaken, tijdelijk belaft met de waar
neming van het beheer van bet departement
van justitie. Deze audiëntie zal worden ge
houden in het gebouw van het departement
van binnenlandsohe zaken, dooh men heeft
zioh voor het bekomen van een plaats op de
audientielijst te wenden naar 't departement
van justitie, op de gebruikelijke wijze.
De eed voor doodschouw.
Bij Kon. Besl. van 31 Jan. (Stbl. no. 38)
is een wijziging gebracht in het formulier
van den eed betrcfi&nde de doodschouw,
bedoeid in art. 4 al. 4 der wet van 10 April
1869, laatst gewjjzigd bij de wet van 31
Dao. 1909.
Krachtens dit besitiU zal de sed, door den
ncor B. en W. voor de doodschouw aange
wezen geneeskundige af ie ieggen bij de
aaavasrding dier bediening, aldus luiden
«Ik zweer, (beloof, dat ik als geaees-
kuidiga, belast mot de doodsoheuw, de
verklaring, bedoeld ?a artikel 3, lid 4, der
wet van 10 April 1869, (Staatsblad no.
65), gelijk die bepaling luidt na de wijzi
ging, daarin gebracht bij de wet ven 31
December 1909, (Staatsblad no. 455), niet
zal afgeven, dan b» mjj door persoonlijke
schouwing overtuigd to hebben van hot
overlijden.»
Tot dusver luidde het slot van dit fermï-
lier„daa es mij saar bshoorea van het
overladen overtuigd te hebben,» welke
redactie aanleiding had gegeven tot het
stollen van de vresg, of het wel noodzake
lijk was, dat de geneeskundige zich door
persoonlijke schouwing van den dood over
tuigde. Het nieuws formulier beantwoordt
tiese vraag in bevestigenden zin.
UIT DB FRO V1NCIE.
Qrijpskerke. Wij verzuimden in ons
vorig do. te melden, dat burgemeester op
zlja gedenkdag Zaterdag vanwege de bur
gerij met 't door ons geDoearde album een
fauteuil en een Ghineeseh tafeltje werd aan
geboden. Voor h«:t gemeentehuis was een
eerepoort opgericht eu waren groen versie
ringen aangebracht. De gemeente was in
vlaggentooi.De schoolkinderen en de armen
werden onthaald. Door de Zangvereenigin-
gea werden feestliederen gezongen.
ocs. In de Gemeenteraadsvergadering
van Dinsdagavond 8 uur zijn aan de ordei. In'
gekomen Stukken, z. Stemming over 't voorstel
om de behandeling van de wijziging der verorde'
ning op hel keuren van vee en vleesch enz. al dan
niet aan te houden. 3. Vaststelling der rekening
over 1909 van het fonds der voormalige gilden.
4. Aanvrahg om teruggaat van te veel betaalde
hondenbelasting, 5. Opnieuw vaststelling van
het besluit tot het vragen van ontheffing inzake
het geven van voorschriften, bedoeld bij art. 3,
1.0 lid, letter 11 de woningwet, in verband m« t het
nog ingekomen goedkeurend advies der gezond'
heidscommissie. 6. Drinkwaterleiding voor
Zuid-Beveland.
Goes. Met hsrielijken dank ontving de
Wijkzuster voor het bustje een gift van f 5
voer verleende hulp.
(Joss Zaterdag ward in »De Prins vaa
Oranje* een vergadering gehouden van
aaudeelhoudets van de Maatschappij tot
exploitatie van weegbruggen alhier,waarin
40 vennooten tegenwoordig of vertegen
woordigd waren. Uit de overgelegde reke
ning bleak,dat o. m. aan het station in 1909
gewogen werden 3185175 KG. suikerbieten
en aan de haven 6337706 KG. suikerbieten.
Het totaal der ontvangsten bedraagt
f 1413,33s en dat der ritgaven f 721,56B,
terwijl per aandeel uitgekeerd werd f 4,25.
De hoeren A. Zandee en S. Noteboom, com
missarissen,en P. C. de Gelleke, secretaris-
penaingmeestar, die aan de beurt van
aftreding, waren, werden als zoodanig
herkozen.
Middelburg- De heer mr J. Adriaause
alhier is met ingang van 1 Mei a.s. benoemd
tot hoofdredacteuren het „Weekblad voor
deurwaarders".
Bij de directe belastingen verplaatst
A. v. Male, kommies Be klas, van Sas van
Gent naar Glane, J- Souko, idem, van Sas
van Gent naar RosbergenH.Wessols, kom
mies 2e kl, van Hansweert naar Apeldoorn.
t— In de Vrijdag te Krulningen gehou
den raadsvergadering deelde de voorzitter
mede, dat door Burg. en Weth. tot brand
meester te HauBweert is benoemd de heer C.
van den Brink en tot onderbrandmeester de
heer A. van der Straeten. Naar aanleiding
van cod sohrijveo véii het comité te Goes
werd met algemeene stemmen besloten tot
het aansluiten aan een naamlooze vennoot
schap Waterleidingmaatschappij Zuid-Beve
land. Behandeld werd verder het ontwerp
verordening op de begrafenisreohten. Er
zullen voorlaan vier rangen zijndiebetalen
f 12,50, f 8,50, f 4,50 en niets.Voor te leggen
grafzerken enz. zullen de le, 2e, 3e en 4a
rang respectievelijk] aaoeten betalen f 10,
i 7,50, f 5 en niets. Van aan de gemeente in
onderhoud gegeven graven zal betaald
msefen worden voor zindelijk en zuiver
houden f 1,50, f 1, f 0,50 vooruit ia betalen
voor den tjjd van 10 jaar. (M. C.)
Van lerseke werden ia de week van
4—10 Februari bijna anderhalf millioen
oesters verzonden, o.a. den 4en Febr., voor-
nemeljjk naar België, 350,000. De prijzen
bleven constanten wel voor imperialen 95
KG. f52; le soort 72—75 KG. f 36 a f 39
2e soort 5560 KG. f 21 a f 24en 3e seort
45-50 KG. f 12af 15. (Jf. C)
Re St. Ct. no. 36 bevat de oprichtings
akte van de „Coöperatieve Beetworteleui-
kerfabriek voor Zieuwsoh- «n West-Vlaan
deren» te Sluis. Het doel der Vereenigiug
is door gesneeHSohappeljjke exploitatie
eeuer beetwortelsuikerfabriek en dan ver
koop der te verkrijgen producten en even
tueel dóór verkoop van beetwortelen, de
hoogst mogelijke geldelijke opbrengst der
door hare leden verbouwde suikerbeitwor-
telen te verkrijgen. De ereeniging op
gericht voor een tijdvak van 30 jaren,
aanvang nemende op den dag van het ver
lijden der akte.
Wissenkerke. In de Vrijdag gehouden
raadsvergadering waren afwezig de heeren
v. Nieuwenhuijzen, Nieuwdorp en Abra-
heaase. Na opening werden door een oom
missie onderzocht de geloofsbrieven der
nieuwbenoemde raadsleden A. van Hee en
W. de Jonge, waaromtrent gunstig rapport
word uitgebracht, waarna nret algemeeue
stemmer, tot toelating werd besloten.
Onder de ingekomen stukken waren het
proces verbaal van kesopneming, aanwij
zende een kas bedrag van f 1726,28beslui
te;; van Ged. Staten tot goedkeuring ge
ur ien<erekening 1908,met een goed slot van
f2060,49, varhooging hoofdelijken omslag
tot f 6000 en gemeentcbagrooting voorl910.
Voorts medadeelingdat de rijksvergoediDg
in de iraotementen van burgemeester en
secrelarts bedraagt f 475, dat volgens de
rekening van het telegraafkantoor te Kort-
gene de bijdrage dezer gemeenteiover 1909
beiraa; t f 103,61en dat het aantal vervoer
de passagiers met de omni busdienst vanVan
OverbPeke in 1909 is geweest tussohen
Wolfd. veer—Goes 5448, vervolgens ge
schiedt overlegging van de verslagen der 3
oosaraissien tot wering van schoolverzuim
eu kennisgeving dat in die oommissie te
Wissenkerke is benoemd de heeren C. N. v.
tleijüe tot voorzitter en A. T. C. Swenne tot
secretaris. De voormelde verslagen zullen
bij de raadsleden worden rondgezonden.
Overigens wordt een en ander voer kennis
geving aangenomen.
Ann de orde wordt gesteld een verzoek
vau Mars. de Looff Mz. en 26 andere bewo
ners vanGampensnieuwland om verbetering
van het voetpad voor hunnne huizen en een
begaanbaar verbindingsweg en voetpad
naar Kamperland-De voorzitter deelt mede,
dai B. en W. voorstellen in zoover gunstig
op dat erzoek te be ohikkeo, dat langs de
hu'ien van gemeentewege een grind-voet
pad zal worden aangelegd en onderhouden,
doch dat een verbindingspad loopt over het
patiiouliere eigendom van dt n landbouwer
Soheele, wien men zou kunnen verzoeken
dat voetpad begaanbaar te maken, wellicht
dat de verbetering derSlopstraat in het dorp
daarvoor aan Sobeele het noodige materiaal
kan leveren, dan had hij 't maar te vervoe
ren Nadat de heer Schippers den vo. rzittsr
er op geweien had dat het grindpad langs
de huisen toch ook over particulieren grond
loopt en hij dus doortrekking en verbete
ring van het voetpad ook van deMolendreef
meer afdoende aou achten, terwijl de heer i
Maronsse als zijne meeniog te kennen geeft
dat het verbindingspad ook kan gezocht
worden over den onderberm van den djjk,
wordt,na repliek van den voorzitter op deae
quaestie niet verder ingegaan en wordt met
het door B. en W. voorgestelde genoegen
genomen.
In behandeling komt thans een versoek
van P.Willcmsen en 13 andere Geersdijkers
bepleitende de weusohelijkheid om tot^kee-
rlug ven baldadigheid der jeugd, enz. te
trachten den Rijksveldwachter Fierlooe op
zijne tegenwoordige standplaats Geersdijk
te kouden, wat naar 't gevoelen der adras-
sauten zou kunnen geschieden doer hem
tegemoetkoming te govern in de haar van
een linker woning. De voorzitter zegt, dat
'i hem voorkomt dat alleen de iaapeetemr
der rijks veld waoht bepaalt of Fieri oei te
Ksmperl-sd of te Geer id ijk standplaats aal
hebben en hst dus ratoicneslar zen z*.,h
eventueel dreigende verplaatsing dien heer
te verzoeken de standplaats tc Geersdijk tc
letan. B. en W. willen echter wel everwe-
gon om waaneer Fierloes zich door geede
politiezorg ook ten behoeve der beweners
van Geersdijk en omstreken verdienstelijk
maakt hem een jaarlijkzehe gratificatie te
vorleenen.
Nadat de heer Schippers had opgemerkt
dat Fterloos niet aangezocht was te Kam
perland te komen wonen wordt algemeen
goedgevonden deze zaak aan het belaid van
B en W. o'cr te laten. Daarna komt aan da
orde een 2o verzoek vac J. J. Verhuist en
27 andere Geersdijkers, om van gemeente
wege een uurwerk op de openbare school
te plaatsen fgelijk te Kamperland), opdat
ock te Gearsdijk offioieele tijusaauwqzing
zal zijn, wat den bewoners veel gerief zal
aanbrengen. De voorzitter zegt, dat B. an
W. voorstellen op dat verzoek in te gaan bij
de vernieuwing dier school, wat algemeene
instemming vindt. B en W. doelen daarop
mede dat thaBS deor den timmerman M. H.
vt n Hee op versoek van B. enW. een nieuw
plan van verbouw der school te Geersdijk
ia ontworpeD, bij welk plan geheel met de
eirohen der wet is rekening gehouden en
wosrvau de kosten op f 2278 zijn geraamd
Zjj stellen voor, dit nieuwe plan aan den
Districtsschoolopziener op te zenden om
bericht en raad af te waehten oi 't thans de
gcodkeuring kan verwerven zulks wordt
met algemeene stemmen goedgevonden.
Daarop worden wegens periodieke af
tredingen ter voorziening in ontstane vaca
tures in de 3 commission tot wering van
sencolverzuim herbenoemd of benoemd
voor 't dorp Wissenkerke de heeren A. T. C.
Swenne, C. N. v. d. Heijde, P. den Boer en
A. te GuBsiaklovoor Kamperland de
heeren A. Heule, A. Heijboer, C. Janse en
F. Kipperman; en voor Geersdijk de hee-
ree J. J. Verhuist, M. C. Mol, P. Willemsen,
P. C. Heijboer en N. Filius.
Ten slotte komt ter tafel een door 't hoofd
der dorpsschool, A. T. C. Swenne ingediend
schrijven gesteund door een breedvoerige
toelichting, waarin door genoemden heer
opnieuw wordt bepleit de wensohelijhheid
tot aanstelling van een 4en onderwijzer aan
zijne school. Die wensohelijkheid wordt
v.r.l, bepleit voor onders die hun kinderen
langer dan 6 leerjaren gunneD, wat tenge-
v olge beeft dat al de kinderen die zioh in de
5e en 6e klasse ophoopen en wier aantal
thans 61 bedraagt door één leerkraoht
moeten worden geholpen waardoor't onder
wijs niet vruchtdragend kau zijn.
Daartegenover werd door den voorzitter
namens B. en W- geargumenteerd dat het
niet aanging aan een school met hoogstens
120 kinderen een onverplichte leerkraoht
aan te stellen, waarom B. en W. dan ook
voorstellen geen 4en onderwijzer te nemen.
Oak onder de raadsleden waren er die dat
te sterk vonden en met algemeene stemmen
werd het voorstel van B. en W. aengenc-
mep. Bij de gewone rondvraag wordt door
den heer de Regt geïnformeerd naar het
aantal kub. Meters grint dat io den regel
voor Geersdijk beschikbaar wordt gestrld,
alzoo de heer Maris of er geen grint langs de
huizen te Geersdijk zou kunnen worden
ges ort, terwijl de heer Schippers vraagt of
ar nog verbodsbepalingen voor te groote
sohepen voor de haven te Kamperland zul-
