Na 103 1910.
NIEU WSBLAD
VOOR ZEELAND
Maandag 31 Januari
24e Jaargang
GHRISTELIJK-
HISTORISCH
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed
1 DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HU'.J, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Zorgt voor uw kiesrecht,
«af
1*±
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25,
Enkele nummers „0,02s,
El
UITGAVE DER FIRMA
UN VAN
van J—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 '"ent.
Tussohen 1 en 15 Februari moet de aan
gifte plaats hebben voor do kiezerslijst.
De aangifte is van groot bslang.
Dit jaar is er wel geen algemeene verkie
zing, maar men kan nooit weten wat de
toekomst in haar schoot bergt.
Bovendien worddn er dit jaar verkiezin
gen gehouden voor de Prov. Staten, die
vooral in onze provincie voor rechts verlies
zouden kunnen opleveren, indien we niet
met alle man in het vuur komen.
We moeten ons leger zoo sterk mogelijk
maken.
Men kent de algemeene bepalingen dat
men, om kiezer te zijn, den 25-jarigen leef
tijd moet hebben bereikt voor of op 15 Mei
1910dat men Nederlander moet zijn, en
dat men 18 maanden in Nederland gewoond
heeft.
Verder zjjn de volgende bepalingen van
kracht
Belastingkiezers.
Belastingkiezer is hij,die over het laatste
dienstjaar al zjjn aanslagen in de Rijksbe
lastingen heeft voldaan- Die belastingen
zijn Personeels belasting,Grondbelasting,
Vermogensbelasting en Bedrijfsbelasting.
Belastingkiezers behoeven zich niet aan
te gevenzij worden ambtshalve op de
kiezerslijsten gebracht.
Alleen zij,die mede-eigenaren zijn in een
onverdeelden boedel, waarvoor in 1608
grondblasting is betaald, terwijl hun aan
deel in die belasting f 1 bedraagt, hphooren
zich tusschen 1 m 15 Februari aan te geven
aan de Secretarie.
Wie verhuisde naar een andere gemeente
en in een vorige belasting betaalde, dient
zich eveneens aan ts geven, met overleg
ging van 't voldaan-geteekende belasting
biljet.
Wie op 1 Februari zjjn belasting nog niet
voldaan heeft, krijgt van den ontvanger
een waarschuwing thnis, een gratis waar-
sehnwing, waarin gezegd wordt, dat, is de
belasting op 1 Maart niet voldaan, men niet
op de kiezerslijst zal komen.
Examenkiezers.
Welke examens geldig zjjn, kunnen wjj
niet uitvoerig opgeven de wet zegt, dat zjj
kiezers 'kunnen worden, die »met[goed ge
volg hebben afgelegd een examen, ingesteld
door „ol [krachtens de wet of aangewezen bij
algemeenen maatregel van bestuur en in ver
bond staande met de benoembaarheid tot
eenig ambt, de uitoefening ven eenig beroep
of bedrjjf.
Onderwijzers, geestelijken, ambtenaren
bijjde belastingen, beambten |bjj bet spoor
wezen, enz., die een examen hebben afgelegd,
kunnen door overlegging van hun diploma
het kiesrecht bekomen. Eenmaal examen
kiezer, behoeft ge, zoolang ge in dezelfde ge
meente bljjft wonen, u niet meer opnieuw
aan te geven.
Huurkiezers.
Hnnrkiezer is hij, die op een 31en Januari
sedert 1 Augustus van het vorige jaar in een
huis of een deel van een huis heeft gewoond
van jde [huurwaarde voor elke gemeente be
paald. Men mag in dien lijd ook eenmaal
verhuisd zjjn mits dan ieder der woningen
den huurprjjs heeft, door de wet vastgesteld.
Men kan echter ook kiezer worden wan
neer het huis of een gedeelte van het huisjdat
men' bewoont, niet den geëisebten huurprjjs
heeft, doch wanneer men in z jjn woonplaats
grond in huur heeft en samen daarmee h6t
voor de gemeente geldende bedrag wordt
verkregen.
De bepalingen voor de huurkiezerB gelden
ook [voor schippers j zjj moeten alleen den
va8tgestelden tfid een schip in eigendom of
huur hebben gehad van 24 kub. M. inhoud of
25000 K G. laadvermogen.
Loonkiezers.
Inkomsten- of loonkiezers zijn zjj, ®die
Vvan 1 Januari van het voorgaande jaar tot
31 Januari van het volgerfde achtereen-
achtereenvolgens bij niet meer dan twee
personen, ondernemingen, openbare of
bizondere instellingen .u dienstbetrekking
zjjn geweest, en daar een loon genoten heb
ben, dat voor verschillends gemeente|i ver
schillend is bepaald.
Het loon, in vaste betrekking door de
vrouw genoten, kan worden geteld bjj dat
van den man, en evenzeer het halve loon van
minderjarige inwonende kinderen.
Men behoeft niet het juiste bedrag van
loon of inkomen op te geven, dooh kan vol
staan met de verklaring, dat het loon het
door de wet gevorderde bedrag bereikt.
Ongevallenrente wordt ook als loon be
schouwd. Staat ook in een of ander bedrijf
in den regel het werk gedurende een gerui-
men tjjd van hit jaar stil, dan wordt de tjjd,
waarin niet wordt gewerkt,als diensttjjd be
schouwd. Ib men ten hoogste twee maanden
ziek, dan wordt toch het loon gerekend, ont
vangen te zijn.
Woont een werkman bjj zjjn patroon in en
heeft hjj daar ook den kost, dan mag dejkost
en |inwoning als loon beschouwd worden, en
bjj het loon in geld worden opgetrokken.
De bepalingen voor inwonende zoons zijn
dezelfde.
Spaarbankkiezers.
Wie op 1 Februari a. s. sedert 1 jaar f 100
nominaal op het Grootboek heeft staan of
f 50 in de spaarbank, zóó dat het inderdaad
zijn eigendom is, kan op grond daarvan aan
spraak maken op het kiezerschap.
Hij moet tnsschen 1 en 15 Februari zich
op de secretarie aanmelden onder overleg
ging van een bewjjs van de directie van het
Grootboek of van Bestuur der Spaarbank
dat bjj inderdaad sedert een jaar eigenaar is
van de geverderde bedragen.
Het is niet meer noodig een boekje te heb
ben van de Rijkspostspaarbankandere
spaarbaeken tellen ook mee; doch natuur
lek moeten de lichamen, waarvan deze
spaarbanken uitgaan, rechtspersoonlijkheid
hebben, en zoo ze ua 1 Mei 1900 zjjn opge
richt, moeten ze een waarborgsom van
125000 bij de Ned. Bank hebben gedepo
neerd.
Pensioenkiezers.
Voor pensioenkiezsrs geldt betzelfde als
voor loonkiezers. Als loon wordt gerekend
het pensioen of de lqfrente, door openbar e
instellingen verleend en ook dat, door onder
nemingen of bjjzondere instellingen uitbe-
iaald. Wie f&OO pensioen heeft, maar er
nog iets bij verdient, kan dit bjj elkaar tel
len. Pensioen of ljjfrente voor de vrouw tel
len geneel, dat van minderjarige kinderen
voor de heift, voor den man.
Wjj herinneren, dat de tjjd van aangifte is
van 1 tot 15 Februari.
Wie daarna komt, krijgt onder geen voor
waarde meer het kiesrecht. Formulieren
van aanvraag zjjn kosteloos verkrijgbaar ter
secretarie.
Gm kiezer voor den Gemeenteraad te zjjn,
moet men bovendien gemeentebelasting be
talen.
29 Jan. 1909.
In de Goesche Grt. van heden leest men
het volgende
Mjjnheer de Redacteur
Mag ik een korte toelichting geven op
de vraag of De Zeeuw geabonneerd is op
de Goesche Courant. Wjjlik voor mijzelf
de Goesche Courant moest hebben en ze
bezorgd wilde hebben in de bus van de
administratie van De Zeeuwbestelde ik
ze op de wjjze zooals in nw vorig no. is
afgedrukt. Dat ik aan den redacteur van
re Zeeuw hiervan geen kennis gaf
spreekt vanzelf, had ik er aangedacht
dat dit ooit tot znlk een kwestie aanlei -
ding zou geven, had ik dat wèl gedaan,
óf het abonnement nauwkeurig opge
geven op mijn eigen naam. Dat ik het
niet gedaan heb spijt mij nu, te meer om
dat deze informaliteit kon en ie gebruikt
voor geheel onverdiende beschuldigin
gen. Gelieve van af heden het adres te
veranderen, maar de bezorging te laten
zooals die thans.
Met vr. dank voor de plaatsing.
UEd. dw. dr.
C. ORANJE.
Als het inderdaad is zooals de inzen
der, wel wat laat, hierboven schrijft, dan
is het gebruiken van onverdiende be
schuldigingen voorzeker niet aan ons te
wjjten. Red.
Onze geachte lezers zien nn op welke
wijze de Goesche Courantals.ze van onge
lijk overtuigd wordt in haar eigen blad (da
redactie, althans een der redacteuren per-
soonljjk, wist al lang dat zs ons valschelijk
vanjleugen beschuldigde) 'n zaak traiteert.
Intusschen zijn wjj het met de Goesche
Crt. eens dat al haar gescheld had kunnen
voorkomen worden, wanneer de schrijver
vanboven aangehaalde toelichting op zjjn
qui vive was geweest.
Op verzoek ofschoon tegen onze ge
woonte, dewijl 't al in de Middelburgsche
Courant gestaan had nemen wij ook 't
volgende op
Christelijk Tehuis voor Militairen
te Middelburg.
Vrijdag 21 Januari jl. had plaats de
jaarvergadering van de afdeeling „Mid
delburg" tan den Ned. Militairenbond,
tevens jaarvergadering van de leien van
het Tehuis te Middelburg.
De voorzitter opende de vergadering
met gebed. Na de gewone werkzaam
heden werd door ds Jonker uitgebracht
het verslag ov<r 1909. Dit verslag stemde
allen blijde. Het bleek weer bij vernieu
wing hoezeer bet Tehuis in een behoefte
voorziet, boe hot wordt geliefd en boe het
onder leiding van den uitnemenden huis
vader Lukas, met diens vrouw, tot zegen
is voor zeer velen. Er zijn in 1909 geweest
7305 bezoekers,een getal greoter nog dan
vroeger. E r is door de soldaten een jouge-
lingsvereeniging opgericht, die bloeit. Er
werden anti-kersnissaraenkometen gehou
den, die flink werden bezocht. De militai
ren komen gaarne, fndien zij den dienst
verlaten krijgen de trouwe bezoekers een
diploma. De vertrokkenen blijven in
correspondentie met vader Lukas. Het
Militair Tehuis verspreidt grooten zegen.
Het is waard dat het nog veel meer ge
steund worde dan tot hiertoe. Welk een
vreugde moet het voor ouders zjjn, dat zjj
weten, dat er in Middelburg is een vrien
delijk Tehuis voor jonge menschen, die de
wereld ingaan en bloot staan aan zooveel
vei lei ing, Het bestuur vraagt daar
om meerder steun. De rekening over
1909 sloot met een tekort van f 102.67.
Dat moet, zoo 't goed is, gedekt worden.
Het Tehuis wordt gebruikfVoor de zitting
van den Militieraad, voor loting, keuring
en indeeling. Geen der joHgs aannam be
hoeft zich naar kreeg of andere verblijf
plaats te begeven. Wjj zijn voer dit alles
zeer dankbaar, maar wij moeten zorgen
dat het Tehuis big vq beantwoorden aan
liet doel. Het moet er gezellig en aange
naam zjjn Daarom vragen wjj van kerke
raden en particulieren dringeed hulp.
Laat men den ponningmeoster ds. Jonker
eens verbljjden door de toezending van groo-
tere en kleine giften.
In het bestuur werden.herkozen ds Jonker,
W. A. de Rjjcke Sr. en L C. Breebaart. De
heer Keulemans is door vertrek naar elders
verplicht geweest om te bedanken, in zjjn
plaats werd benoemd Ds. L. B. Tjebbesen in
eene nog reads besta mde vacature werd ge
kozen de heer J. van der Touw, administra-
teurjvan het Militair Hospitaal Deze laatste
heer zal op de jaarvergadeiing van den Bond
te,Utrecht onze afleeling vertegenwoordigen.
Ds. Tjebbes werd gekozen tot secretaris.
Ds, de Ligt (voorzitter) meldt nog dat er
groote behoefte is aan een flinke tafel in de
voorzaal. Wie heeft (en geeft) er een
Op verzoek nemen wjj ofschoon tegen
onze gewoonte, dewjjl het al iu Zeeuwsch
Kerkblad had gestaan het volgende op
Een Cedenksteen.
Neen, ds Littoojj is nog niet Vergeten.
En de vruchten van zjjn arbeid op ker
kelijk en politiek terrein mogen wjj nog
dageljjks plukken.
Nu heeft zich een commissie gevormd
om de dankbaarheid, dis er leeft in het
hart vooral vzn hst Geref. Walcherscne
volk, tot uiting te brengen in het oprich
ten van een gedenksteen op het graf van
ds. A Littooij.
Het ligt voor de hand, dat leden van
de gemeente, die ds. Littoojj meer dan
40 jaren heeft mogen dienen, hiervcorhet
initiatief namen, doch gaarne stellen wjj
met dezen allen, die bjj ds- Littooij hebben
gecatechiseerd, vreeger bjj hem moesten
kerken, of op eenige andere wjjze tot
hem in betrekking stonden, in da gele
genheid ons te helpen tot bereiken vzn
ons doel.
Geen menschenverearing drijft ons,
maar dankbaarheid aan God onzen Heer,
voor hetgeen Hij in ds Littoojj ons zoo
vele jaren geschonken heeft.
Daarom begeeren wjj een eenvoudig,
maar toch waardig gedenktseken te zet
ten op zjjn graf, als een prediking voor
het nu-levend en het toekomend geslacht
van de heerlijke daden Gods, die Hij ook
door ds Littoojj heeft willen verrichten.
Aan een van de ondergeteekenden
kunt gjj, liefst vóór of op 10 Februari,uw
bjjdrage, het zij klein of groot, doen toe
komen, welke met blijdschap zal worden
aanvaard.
De commissie besfai.t uit de heerea Ds.
J. D. Wielenga, Voorz., W. A. de Rjjcke,
SeerC. J. Hondius, Penning!»., Mr. P.
Dieleman, J. Goote, W. Hubregtse, C. var.
der Kleijn, O. S. Schout, J. M.TimmermaHS.
Het Friesche Kerkblad nam onlangs uit de
brochure van Dr. Singels, deu bekenden
rector van bet stedelijk gymnasium te
Utrecht, enkele s aaitjes over, om te toonen
hos droef het gekleid is met de Bijbelkennis
van ore opkomend geslacht, dat aan de
openbare scholen is opgeleid.
Da voorbeelden zijn ie ieekenend om ze
hier niet mee te deeien
»De Arke des Verbondswas het vaartuig,
waarin door Noaoh al de beesten werden
bijeengebracht.
Samson was de hoofd woordvoerder in de
Fransohs revolutie.
„Den ouden Adam'' t heggen, uitdruk
king waarvan nooit was gehoord, onbegre
pen dus.
Aartsvadersonbekend. „Misschien vel
afgeleid van aartsbisschop".
Egyptische duisternis, nooit van gehoord.
„Maeoabeëu" waren „torren of kevers bij
de Sgypteearen als heilig beschouwd".
Babylonische ballingschap, onbekend
(één oaaidaat had wel eeus gehoord, dat de
Pauiea in Babylonische ballingsch p waren
geweest).
Heer der Heirseharen, uitdrukking onbe
kend eveneens apostel en tabernakel.
„Boetvaardige Magdalena" moest een
zondigeFransc ie koningin zijn,die een boot
tocht naar Jerusalem deed,bij één der kruis
tochten.
„Kruisvinding", de bouw van de Room-
sobe kerken.
Wie was voorganger of voorlooper van
Jezus? „Marous".
Heden „Hosanna", morgen „Kruist Hem",
onbekend eau ander vermoedde, dat het
»zoo iets* uil bet owdsTestament zou wezen.
„Ter elfder ure", onbekend, dat het een
gezegde ie, genomen uit de gelijkenis van de
arbeiders in den wijngaard. Ook de verkla
ring was onbekend.
»Simonie«, aanhanger zijn van de leer
van St.Simon in denFrausohen revolutietijd.
Van „gelijkenissen" had éen candidaat
nimmer gehoord.Slechts zelden wisten oan-
didaten tenige gelijkenissen te vertellen of
zelfs te noemen. Enkelen dachten dat men
„stelkundige vergelijkingen", evenredig
heden bedoelde.
Dat men profane en gewijde geschiede
nissen veelal niet wist te ondersoheiden, is
te begrijpen. Wèl werd dikwjjls profaan
opgevat alsgemeen, spottend.
Ecu „Urias-brief" werd niet begrepen,
ofschoon David en Batbseba's geschied on ie
tooh wel bekend mag verondersteld warden.
Doab éen der oandidaten vermoedelijk den
kende aan Uriah Heeb uit reu roman van
Diokecs, meende dat het op dien valscben,
rooden man een toespeling zou zijn.
De beteekeeia van de „zondebok" te ba-
grijpen is niet ieder gegevenéén maar
maakte er van een bek of ram, die op.Zon-
dag eau een feestmaal geslacht werd.
„Groote Verzoendag''; de trouwdag bij
de Joden.
Het «Gouden Kalf* zou een beeld in Egypte
zijn, waarin mensjhen levend werden opge
sloten en geroosterd door de daaronder ge
stookte vlammen.
»De vMorieuleuze Viechvangst*het
vangen ran den visoh, die den inUee gewor
pen ring van Poiyerates (behoSfeijk nitge-
spi. ken als Polyor&les) aan dJr.ögenaar
terugbracht.
vöolgotha" had volgens een Ie4fcg iets
te maken met den Groot Mcgol in E^elseh
Iudië.
»Da Emmaüs gangers" stonden volgens
een gymaasiasiia verband met den zwijnen
hoeder Eumaeus in Odyssee.
«Simson* of «Satnson* was een ruwe
schoenmaker, aan wien de bewaking van
Maria Antoinette was toevertrouwd.
Dat N&zareth en Bathehem niet werden
gekend als woonplaats en gebooitepla#a
van Jezus, mag schandelijk genoemd wor
den, aasar dat zij plaatsen heetten te zijn,
waar gebaartenisssn uit de kruistochten
zioh afspeelden, is tooh wel wat al te erg.
Dat Bethlehem's stal en Daniël'» leeu
wenkuil, Simeon's haardos, Jacob's ladder,
Jona iu des wal visoh en Bilesm's ezel vol
maakt onbekende dingen zijn aan tal van
leerlingen en exsmen-oandidaten, zal hun
de zielrust wel niet banemen, asaer zal teoh
maken, dat zij vele plaatsen in de wereld
literatuur als onbegrepen moeien overslaan.
Dr. Singels spreekt hier van schandelijke
onkunde, maar is bat woord te sterk ge<
kozen
Een volk, dat aan zijn Bijbel den rijk sten
schat van pa taal te dan*n heeft, eu zoo
zijn Bijbel vergat
Er ligt in die onkunde een aanklacht tegen
ons openbaar enderwijs, maar niet minder
tegen de opvoeding in het huisgezin.
Ook dat verge te men niet. (Heraut.)
Het korte siukuke ran Albert Terwey,
dat we o vernamen, 'gaf aanleiding tot het
volgend sohrijvea aan de Heraut
N&ar aanleiding van Yerweij's klaokt
•ver kei epgreeiond geslacht en ur on
derschrift daarbij, kau ik zoo vry u be
leefd opname te verzoeken van de vol-
geude vragen
1. Hebt u het geheele artikel van Ver-
weij overgenomen
2. Zoo neen, heeft Yerweij in zijn
schrijven ook de school betrokken
3. Do klacht van Verweij heeft u ont
roerd. Ontroert bat u niet veel meer, dat
ge zelve, zonder de minste aarleidÏBg
ditmaal, de openbare school in deze zaak
betrekt
Iu uw artikelen zijt ge anders gewoon,
de zaken te bezien van een ruim stand
punt.
4. Durft ge voor uw rekening nemen
de bewering, dat de jeugd, op de bijzon
dere school opgegroeid wèl ia's gelooft,
wó1 energie heeft, d'e tot edeler daad
prikkelen kan
Da Heraut set hier onder
Ons antwoord hierop is, dal we slechts
een deel van Verwey's artikel overnamen
en Verwey niet over de openbare school
heeft gesproken. D it we tooh de openbare
sohool hierbij betrokkeD, was omdat de
klaoht over het opgroeiend geslacht, dat
geen geloof en geen geestdrift meer bezit,
heenwijst op een gebrek in dt opleidingen
er voor ons wel geen twijfel kan bestaan,
dat de opeubaee sohool hier iu de eerste
plaats schuld draagt. Een neutrale sohool|
