ider,
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
leeht
clt
No. 102. 1910,
Zaterdag 29 Januari
24e jaargang
GHRISTELIJK-
i
HISTORISCH
m en
*aagd
5UWSE,
i*t- en
svraagd.
rEDEN.
aoge) jjk In
8-55
ill
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'Hü:J, te Middelburg.
By dit nummer behoort een Bijvoegsel
UIT DE PROVINCIE.
Goes. In de gemeenteraadsvergadering
van Donderdag onder voorzitterschap van
den heer Burgemeesteer was de heer Fransen
v. d. Putte met kennisgeving afwezig.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
8 i^Ofl
en een
WIJZE,
>len
ïoefsmid,
erder
sting, bjj
enmaker,
i el.
land.
D, Zoute-
agen half
j en» v
ch te wen-
N i i
l i'i i' M
Wijk L
SBIKZE1.
ierikaee.
7,80 2,—
7,80 3,—
7,80
7,30 2,—
[BIBB".
8,80 10,—
8,80 10,—
9,- 11,-
i datnm is
da getal is
UERDAM.
erdage van
irg 8 nnr;
dare dagea
tan Hotter-
an Vlissia-
Lotterdam 8
net.
J.46
7-S*
8.17
9.10
9-43
10.51
11.31
13.43
33
7-&5
8X>5
8.13
8.37
8.36
8.49
8.56
9.01
9-IO
9.16
9-3,9
9-42
9-JI
10.—
10.48
13.O3
Z. Duitichl.
idaalLage
an 150 KM.
T!
1.39
3-oj
3-S»
4.14
4.38
•6.08
8.30
8.34
eat Gom.
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p. 1,25.
Enkele nummers C,02'.
UITGAVE DER l-'iRMA
EN VAN
De voorzitter spreekt een welkomstwoord
en nit zjjn beste wenschen voor de raadsle
den, den seoretaris en de ambtenaren.
Ingekomen zijn: diverse berichten van
aanneming der benoemingen gedaan in den
Raad van 20 Dec. j.l.
berijht van F. Dujjnhouwer dat het perceel
grond aan den Westhavendjjk door hem niet
in erfpacht kan worden aanvaard, dank zjj de
medewerking van S. Boone
verslag Woningwet over 1909;
goedkeuring raadsbesluiten tot uitgifte van
grond ia erfpneht
ai- en overschrijving van posten op de
begrooting der gemeente over 1909, eatet
vaststelling van ket 2e snppl. kohier H.O.
over 1999;
verleende machtiging bedoeld bjj art. 121
der gemeentawet inzake drinkwaterleiding;
rekening over 1909 vundeomnibnsdienst
onderneming Goes-Wolfaartsdjjkscbe veer.
Alles wordt voor kennisgeving aaage-
namen.
Vastgesteld warden de suppletoirs (ko
hieren schoolgeld A en Meisjesschool, resp.
f 12.92 am 157 50. Aan den keer Lozsnne
wordt 12 tarnggavea voor te veel betaalde
handenbalaiting.
B. en W. stellen veer da rooiljjn te wjjzi-
gen voor te bonwen woningen aan den straat
weg naar Kloetiug». Bckbardt zen 1,25 X.
veer do rooilijn van 1908 komea, doeb wil
1,25 M. terug, indien ook de volgende
wm'agen dan aan die Ijjm big ven. Eau
▼eerstel van B. en W. in dien geest wor&t
sangeaaman.
kun verzoek wordt aan M. 8uhryver
•n i. Jacobs vergled een hek te plaatsen
veer hna hnizen aan de Piet Heinstraat en
X. A. de Ruyteslaan, en w.l in 't midden
der gedempte sloot.
Aan J. Brouwer wordt io erfpaoht afge
staan voor den tijd van 25 jaren tegen beta
ling van f 1 per jaar 5 cA. gemeentegrond
De Raad bestuit wederom voor 5 jaren
vrij gelling te vragen aan Ged. Staten van
de nakoming van het voorschrift vervat iu
art. 3 le lid letter l der Woningwet voor be
staande woningenhechtheid van funda
menten, maren, vloeren, trappen, zolderin-
gen en dak.
Aan de orde komt 't voorstel van B. en
W. tot wijziging der instructie voor de hoof
den en onderwijters der c. 1. scholen.
De heer Dekker vraagt een inlichting. Nu
in art. 4 niet meer sprake is van 't geven
van onderwijs maar van 't volbrengen ban
ner tank, vraagt spr. of het de bedoeling is
dat het na het hoofd der school vrij staat al
of niet een klasse te hebben, en zoo dit niet
de bedoeling is, waar die taak dan is om
schreven. Spr. meent dat door die verande
ring. schoon noodig geworden doordat het
hoofd van school B ambulant is gewoi den,
de omschrijving van de taak der hoofden is
weggevallen.
De heer de Witt Hamer zegt dat dit niet
kan. Immers wet en verordening omschrij
ven die taak. Iedere onderwijier heeft een
klasen als 't hoofd niet ambulant is, is hij
verplicht les te geven. Het is niet anders op
te vatten.
De heer Dekker is niet heelemaal over
tuigd daït er geen quaes tie uit kan voort
vloeien, dooh legt zioh bij de toelichting
neer.
De heer Donner geeft in overweging om
de vage uitdrukking »zoo spoedig mogelijk*
te vervangen door «dadelijk*. Het is de
Commissie t. W. v. S. gebleken dat de hier
bedoelde kennisgeving aan de ouders soms
veel te laat plaats heeft.
Na nog eenige discussie geeft de heer
Pilaar in overweging de formule „op den-
zelfden dag". Deze wijziging nemen B. en
W. over.
De gewijzigde verordening wordt hierop
.zonder hoofdelijke (temming vastgesteld.
De N' V. Ceniraalkleedingmagasijn F. Q.
C. deu Hollander vraagt wegens verbouwing
een gelegenheid op de Groote Markt tot 't
plaatsen van een loods, groot oiroa 200 vier
kante meter. B. en W. stellen voor het ver
zoek in te willigen tegen betaling van f 600
voor een tijd van 3 maanden en f 50 meer
per week of gedeelte daarvan voor het geval
bet gebouw langer dan 8 maanden zou
blijven staan.
De finanoieele oommissie erkent de billijk
heid van een tariefverla-ing voor een zóó
buitengewoon langdnrigen termijn en sou
van dat standpunt de door B. en W. voorge
stelde bedragen wel willen ondei steunen.
Maar de erordening laat naar baar meening
geen af wpking van het tarief toe.Voorts ver
dient 't naar haar meening aanbeveling om
een eind termijn, bijv. van vier maanden,
voor te schrijven.
De voorzitter zegt dat het dagelfjksoh be
stuur en de finanoieele commissie hier ver-
sohillen. Laatstgenoemde wil 't geval doen
slaan op de verordening op htt plaatsen van
kramen, enz. B.j en W. willen de aanvraag
besehouwd zien als eee op zioh zelf staand
geval buiten verband met genoemde ver
ordening.
Da heer Pilaar vraagtmet welke dan
De voorzitter leest een artikel der voror
ordening 86,waaruit blijkt dat de te beuwen
leeds er aiet onder vallen kan.
De heer Pilaar meent, dat 't een //kraam"
zal zijneen sierlijk» kraam.
Da heer de Witt Hamer acht 't hier een
exceptioneel geval, dat niet onder deze ver
ordening kan gebraakt werden. Geen stal ef
teat af kraam is bedeeld, maar aan winkel
vaa ean medeburger. Viel 't ander deze ver
ordening dan zou het veile geld mesten
betaald werden, want dan is 't eea belasting
op welka de Greadwet, art. 175 geen privi
lege toestaat. Het is hier eeavondig een
aanvraag om tijdelijk te mogen in gebraik
nemen een openbaar terrein voor eea daar
te plaatsen winkel.
De heer Ptlaar zegt dat B. en W. door in
hnn advies de vererdening aan te halen,
verwarring braehten. Beter ware geweest
die niet te noemen. Want juist daar
door kwam de fiinanoieele oommissie
er toe om voor te stellen de heele som te vor
deren volgens door B. en W. zeiven aan de
verordening ontleende tarieven. Want
hoe gaarne wij ook een medeburger willen
helpea, van een verordening mag niet wor
den afgeweken.
De heer Temperman ondsrBohrijft dit.
De heer Dekker vraagt ook of 't wel mag.
De heer Hamer meent van wel omdat het
hier een geval geldt dat bij de vaststelling
der verordening niet is voorzien.
De heer Donner ondersteunt het voorstel
van B. en W- De aanvrager heeft toch al
groote kosten.
De beer Hollmann wii eenvoudig het ver
zoek inwilligen zonder verband met eenige
verordening; oi desnoods in erfpaoht
geven.
De heer Pilaar acht dit onmogelijk met
het oog op den eisoh van onttrekken aan
den publieken diensten ook ongeoorloofd
want dan kan men wel elk oogenblikde
verordening op zij zetten.
De heer Risch zegt dat men deze aanvraag
van een ingezetene niet mag vergelijken
met die van een uitlandschen spnilebaas.
De heer Dekker zegt den indruk gekregen
te hebben dat, zoo B. en W. niet van de ver
ordening gesproken hadden, niemand
quaestie zou hebben gemaakt. Spr meent
dat men de aanvraag .eenvoudig beschou
wen moet als een nieuw feit. Daarmede
motiveert hij zün stem voor't voorstel van
B. en W.
De voorzitter zegt dat B. en W. het voor
stel der financieele commissie overnemen
om het verzoek voor ten hoogste vier maan
den toe te staan.
Het voorstel der financieele commissie
om de vererdening toe te passen wordt met
10 tagen 2 stemmen verworpen. Voor stem
den de heeren Pilaar en Temperman.
Aan de orde is nu de wijziging der veror
dening op het houden en slachten van vee,
alsmede op het invoeren, vervoeren, keuren
en verkoopen van vee en vleesoh en ia ver
band daarmede een verzoek van de negen
varkensslagers te Goes (Goedbloed, Pik, v.
d. Reit, Melse, Blokpoel, Schneider, Kor-
stanje, Daane ec I. Melse) tot wijziging der
regeling van het triohinenoederzoek.
B. en W. tot toelichting van 'i voorstel
herinneren aan den wenk der finaneieele
commissie indertijd gegeven om tot ver
sterking der gcmeenfe-fia&noiön een keur
loon te heffen voor het onderzoek op trichi
nen. Ia de raadsvergadering van 22 Januari
1907 werden overeenkomstig's Raads ver
langen twee voorstellen ter tafel gebracht in
zake keuring van vee en vleeseh.
In het desbetreffend rapport derfiuano.
oommissie wordt or op gewezen dat het een
voerdeel is wanneer de gemeente afziet van
't heffen van keurloonen, wijl daardoor de
vleesohprijzen kunnen verminderen.
Nu zal meu zeggen dat belanghebbenden
toch reeds voor dat triehinanonderzoek
f 0.50 betalen per onderzoek, 't welk ver
plaatst wordt naar de gemeentekas en wel
om de gemeentelijke inkomsten te vermeer
deren en aan dea keurmeester nog wat
hooger belooaing te geven.
Waar nu doer varkensslagers aan h.h.
deskundigen voor het onderzoek op triohi
■en moet werden betaald, wordt het een
feheel andere zaak wanneer de gemeente
ie keuring ep zieh gaat nemez en daarvoor
keurlooa doet heffee.
Ea na ziet roea gebeuren dat de Raad, die
eerst op advies der Ma. commissie de heffing
vaa keurleoaea uit dea booze aeht,eea keur
looa wil keffe* uit zniver winstbejag, alleen
van varkensslagers veer f 8.19 van trichi
nen, terwijl B. en W. f 0.25 hadden voor
gesteld.
Weiscbt men dat onderzoek aam dei keur
meester op te dragen dan zei dat evenals
alle vleeschkenringen ook koateleos moeten
gebeuren, wat ia de fijn ligt der bedoeüeg
van de fin. commissie volgeas haar voorstel
in den Riad van 22 Jan. 1907, welk voorstel
door den Raad werd aangenomen, en zal men
den dank oogsten van de ingezetenen daar
alle kenrloonen hoe gering ook, van invloed
zijn op de vleeschpryzen, (zie raadsverslag
22 Jan. 1907). Verschillende raadsleden
hebben dat dan ook in meergenoemde verga
dering betuigd.
Wordt de heffing van keurloon voor
trichinen «en feit, dan zal spoedig op de on
billijkheid worden gewezen door belangheb
benden, dat alle keuring kosteloos geschiedt,
alleen die op trichinen niet.
Wat nu de bewering aaBgaat, dat dan de
keurmeester meer salaris moet hebben, dit
salaris is reeds voldoende in verhouding tot
dat van andere gemeente-ambtenaren. Ook
verplieht hem zijn benoemingsbesluit ziek te
gedragen saar eventueel nader vast te stel
len instructies. Voorts heeft d ^keurmeester
gevraagd aan hem hettrichinenonderzoek op
te dragen, aangezien dan zijn werkzaam
heden niet zooveel tijd in beslag zullen
nemen. Daarbij komt dat tot heden uit de
verordening werd afgeleid dat het vleescb
geslacht door particulieren en niat bestemd
voor den verkoop, eveneens door hem moest
worden gekeurd, hetgeen onjuist is gebleken
en zelfs verboden is (K. B. 1 Maart 1909).
Zoodat salarisverbooging B. en W. onge
motiveerd, onnoodig en ongewenscht voor
komt. B. en W. conoludeeren dat 't trichine-
onderzoek kan gesohieden door den keur
meester, doch kosteloos, evenals alle
vleeschkeuring. Mocht de Raad echter on
verhoopt besluiten wel keurloon te heffen,
dan is volgenB B. en W. f 0.25 reeds hoog.
De financieele commissie stelt ook voor
de keuring te doen geschieden door den
keurmeester tegen 50 cent per varken, ten
voordeele dar gemeentekas.
De voorzitter stelt aan de orde 2 vragen
le. zal de Raad de kenring van varkens op
trichine opdragen aan den keurmeester
2e. Tegen loon, zoo ja, hoeveel dan?
De heer Dekker oonstnteert dat daar lig
gen een voorstel vaa B. en W. tot gratis
keuring; een van de flanoieeie commissie tot
keuring voor 50 oent per beest; en een adres
van i—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 '•ent.
der slagers om verminderd tarief of gratis
keuring. Spr. kan niet gemakkelijk er toe
komen 0® te stemmen voor een van beide
voorstellen. Wel voelt lij er voor om de
adressanten te helpen. Als 't gssehiedt door
een deskundige in gemeentedienst kan het
keurloon minder zijn. Aas de andere zijde is
't ook waar dat de Raad niet 't reeht heeft
den keurmeester het onderzoek ep trichinen
op te dragen. Hij is er niet toe verplieht blij
kens zijn instructie. Volgens deze moet hij
een stukje vleesoh uit 't varken in een busje
doen en bij een deskundige doen bezorgen.
Hiervan wordt Jnu al eenigazins afgeweken,
wan het vleesoh wordt ineen zakje bezorgd.
Dat doet een loopjongen. Maar keuren op
trichine en blaasworm is geen werk voor
een loopjongen.Dat is een kunst,en die dient
betaald te worden. De gemeente laat dan
ook 50oent per varken betalen.Het is onbil
lijk dat werk gratis te laten varriehteu. Het
gaat niet aan om, met B. en W. te zeggen
wanneer wij de triebiuekeurin? aan dea
keurmeester opdragen heeft deze minder
werk. Spr. wil een kleine vergoeding zien
gegeven, bijv. f 0.25, waarvan 10 oent aan
den keurmeester. Hot is te weinig; maar het
iz een kleine vergoeding omdat 't buiten zijn
instructie gaat.
Da hesr v. d. Leeuw acht 't onrechtvaar
dig alle keuringen vrij te laten en alleen de
varkans te balattan.
De heer Holmann erkent ga&rae dat ds
kenrmaïatêr eo« bekwaam an kusdigazabte-
naar iamaar kent hij dia keuring uit de
praktijk; en haaft hy dan tijd er voir; en wie
zal ham bjj ontsteltenis vervangen: Iz er dan
gaas gevaar dat de burgerij somwglsn onge
keurd vleesah zal eten f
De keer von Sehmidt herinnert aan de debat
ten in de Raadsvergadering van 1997. Teen
is van dergelijke heffing invloed op de
vleeséhprjjzen gevreesd. Spr. deelt die vrees.
Set is een indirecte belasting voor de min-
dergvgeeden en daaraan mag de Raad niet
meewerken. De regeeriog gaf een voorbeeld
door den accijns op varkensvleesch af te
schaffen
De heer Dekker zegt dat het hier een werk
geldt, dat den vellen man vraagt. Nu heeft
door de afschaffing van de keuring van par
ticulieren de keurmeester wel minder werk,
doch 't verschilt slechte 84 varkens in eeu
jaardat is niet 100'n reusaehtige vermin
dering. De heer von Sehmidt heeft ep eenigs
zins roerenden toon de mindere man in debat
gebrachtmaar wanneer op een varken van
200 pond 50 cent gelegd wordt, beteektnt
dit voor dien arme, wanneer hij 10 pond
vleesoh gegeten heeft, een verlies van een
cent. {Qelachl. Men moet dergelijke argu
menten uit 't debat heiden.
De Voorzitter zegt dat de keurmeester ge
diplomeerd en alleszins voor ztyu taak bere
kend isen dat hij bp eventueele afwezigheid
zal worden vervangen door den assistent
keurmeester, en deze door den heer Risch,
die zich bereid verklaard heeft dit werk
eventueel kosteloos te zullen verrichten.
De heer v. d. Bout wijst er op dat die 84
varkens behoorden aan ingezetenen die
verspreid w men, waardoor nogal veel tijd
verloren ging.
Da heer Temperman zegt dat de finan
cieele commissie zijn voorstel handhaaft.
De keuring van varkensvleesch is evengoed
vrij als van rund- en kalfsvleesoh. Spr. rer-
tolktden lof v an deskundigen enalagersover
oen keurmeester; en wat 't argument van
den heer von Schmidt betreft omtrent 't be
lasten van 't vleesoh der miogegonden, er
zit aan een varken nog menig kluifje daar
de miegegoede moei afblijvenbovendien
wat is nu 50 oent per varken
Da heer von Sehmidt herhaalt van de
finanoieele oommissie geen antwoord te
hebben gekregen op zijn vraag, waarom
wanneer de gemeentekas moet worden ge
holpen, juist de varkens moeten aangespro
ken worden.
De beer Temperman zegt dat de heer von
Sehmidt cat antwoord zelf in zjjn eerste
rede gegeven heeft, namelijk dat op rund
en kalfsvleesoh reeds een aooijns drukt, en
varkensvleesch onbelast is.
De heer de Witt Hamer verdedigt het
voorstel van B. en W. voor kostelooze keu
ring, de keurmeester vraagt en behoeft geen
hoogs-r salarir. Blijkens zijn eigen schrijven
zal bij miude; werk krijgen wanneer hij
zelf die keuring verricht. B. en W. mogen
niet toegeven aan den aandrang om nitdezc
keuring een slaatje te slaan, hetzij voor de
gemeentekas, hetzij voor den keurmeester.
Bovendien de wet verbiedt de heffing van
keurloon. Art. 254 der gemeentewet zegl
dat keuringreehten tot gceo hooger bedrag
mogen geheven worden dan ver-isoht wordl
tot dekking van de ten laste der gemeente
komende kosten.
De heer Riseh zegt dat het hem niet dui
delijk ia dat aan d ?ze keuring kosten ver
bonden zijn (immers een microscoop kost
f 18 voor eens, en dat is er) en dat {speciaal
voor deze zou moeten woiden betaald, die
tooh niet iets aparts maar een aderdeel dei
keuring is. Een keuring op varkens^ deofc
niet op triohinsn, is geen goed» keuring T|
De heer v. d. Ven vraagt waarom ook niel
de nadruk gelegd wordt op d» keuring van
rnndvleesch bjjv. op tuberculose. T
Da heer Risch toont aan dat dez» keuring
met die op trichinen hoegenaamd niet t» ver-
geljjken is.
D« heer Dekker constateert dat deRaa<
niet rjjp is voor een beslissing en stelt vooi
de behandeling te schorten tot een volgende
vergadering Er is geen haast by. Bovaadiei
is een oadsrzook gewaascht naar aanleiding
van 't wettoljk bazwaar vanden heer Hamer
Te Middelburg, z»gt spr., bestaat ean derge
lijks haffiug wel.
De heer Pilaar iz 't daarmea eens.
De voorzitter stelt namens B en W. vooi
dia quafstie nu af te handelen. Biertegei
verkkren zich de heeren Hollaasn, Tempel
mau, PilaarDanner, Dekker en v. d. Ten
Toer da avariga heeren 6 tegel 3, zeoda
de stemmen staken. De behaideling werd
hierap gestaakt:
Bij de rondvraag vestigt de heer Pilaar d<
aandacht van den voorzitter op 't onhebbe
lijk optreden der jongens als er sneeuw ligt
Spr. was getuige van 't geen heden aan d<
Meisjesschool werd afgespeeld, en heeft eet
woord van lof voor den agent van politii
Drever, die daarbij zoo kalm en flink is op
getredan. Spr. vraagt meer politieteezioh
bij genoemde school.
De beer Donner vraagt dit voor sohool A
De voorzitter zegt dat er te weinig politii
op de uren van uiigaDg der scholen disponi
bel is ora alle scholen te bezoeken, dooh za
deze zaak in gedachten houden.
De heer v. d. Bout heeft 't schouwspel O)
de Beestenmarkt ook gezien en heeft aai
dam commissaris gezegd dat 't politiebureai
en de kaehel b*st eenige minnten zonde
toezicht kunnen zjjn op bedoelde uren
Indien de agent Drever, wiens optreden Sp
mede zeer prijgt, zioh aan een der kwajon
êens vergrepen had, Spr. zou niet geaarzeli
ebben zioh als getuige decharge bij d<
roehtbznk op te geven.
De vergadering wordt door den voorzitte
gesloten.
Goes. Met harteljjken dank ontving di
wijkzuster van een dankbare patient em
gift van f 5 voor het busje en f 2,50 voor di
zieken.
Goes Tegen een aantal personen ii
procesverbaal opgemaakt wegens het wer
pen met sneeuwballen op voorbijgangers
Door de politie werd minder gelet, zoo di
jeugd onder elkander sneeuwballen gooide
Grijpskerke. Uit ean 19tal sollicitante!
voor hoofdonderwijzer is door het bestun
der christelijke school alhier, het volgend
4tal geformeerd J. H. Habermehl, hoofc
der chr. school te 's-GravenmoerJ.vai
Harp, onderwijzer te Hilversnm H. A. va:
der Hoven van Genderen, onderwijzer t
Breda en R. J. C. Wichgelen, onderwijzt
te Rotterdam.
Terneuzen. Donderdag kwam alhier d
Deensohe stoomboot N. G. Petersen homer
de van Riga geladen met bont en bestem
voor Gent, met zware averij onze have
binnen. Reeling, mast, deklast en stum