No. 97.
1910.
|s
s
rhristelijk-
NÏEUWSBLAB
historisch
VOOR ZEELAND.
Maandag 24 Januari
24e jaargang
I"
a
CS
p»
St
o
co
CO ot
if CJq
aq
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S.
F.
J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
te Middelburg.
P. D'HUIJ,
PRIJS DER ADVERTENTIËN
DIT DE PROVINCIE.
(T+-
a>
<s
Cu
£0
<*5
CO
CO
£rr Oq
i-rt W
t3
0Q
CD 3
O
>-s
CD
3
<Z3
O.
CD f»
3
p p
3 2.
Nj
c-T. CD
CD £J
X
<r*-
P
CD
O
p -o
Cu >-ï
CD P
P O
3 Pr-
c-*-
t—
CD
CH-
CK5
O
3
P-
CD
3
JANSE
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummers 0,02K
UITGAVE DER l'IRMA
EN VAN
van 1—5-regels 40 cent, Iedere regel meer 8 cent
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 ''ent.
'20 Jan. 1909.
De Goesche Crt. doet in haar no. van
heden een verhaal waar bovan staat be
trapt". Zij verhaalt dat wy een bericht van
haar hadden overgenomen zonder vermel
ding der broD, en dat wij door haar daarop
attent gemaakt nog denselfden avond die
vvergissing" hadden hersteld.
Ofsohocn 't sop de kool niet waard is
willen wij gaarne hierop antwoorden dat
de Goesche Crt. zich vergist.
Ie. Nooit nemen wij een berieht nit dat
blad over, zonder den naam van de bron er
onder te zetten. Wordt 't een enkele maal
verzuimd dan is 't een door ons over 'thoofd
geziene omissie van den zetter. Dit was ook
't geval met 't door haar gesignaleerde be
richt.
2e. Die omissie van den zetter ontdekten
wij pas Maandagavond 5 uur, dus na af
drukken van oi-.ze eerste editie, en herstelden
baar, dooh verzuimden dat te »oorrigeeren«,
zoodat wij eerst na 't afdrukken de zetfou
ten vonden- In ieder geval 't verzuim was
hersteld.
3e. Wat de Goesche Qrt. van coïncidentie
bazelt, is heelemaal mis. Wij zien ce Goesche
Crt. nooit 's avonds, want wij zijn er niet
op geabonneerd. Wij ontvangen dat blad
pas den volgenden morgen te ongeveer 9
uur. Trouwens de Zeeuw drukt haar stads
editie geregeld af voor er sprake is van
rondbrenging der Goesche Crt. Aan derge
lijke kleine middelen om gebruik te maken
van een eonenrreerend blad op den avond
dat ons blad verschijnt doen wij niet mee.
Bedoeld verzoek van de Goesche Crt. lazen
wij dan ook nüt Maandagavond maar
Dinsdagmorgen.
4e. Hetgeen de Goesche Crt. in de drie
laatste alinea's van haar epistel aan ons
adres sohrijft, is dan ook - wy zullen er niet
meer van zsggen - totaal onverdiend.
Het i/vrije" woord.
Wij lezen in «De Voorhoede
Ja, daar hebben de heeren sociaal-demo
craten altijd den mond vol van de vrijheid
van het woord op andermans vergade
ringen.
Maar op hun eigen vergaderingen
01 moest niet onlangs te Delft Mr. Troel
stra zelf door den sociaal- demooratisohen
voorzitter eener openbare vergadering tot
de orde geroepen worden om de onwaardige
wijze, waarop hij een debater afpoeierde
En hoe ging 't in de sociaal democratische
Kerstvergadering te Amsterdam f
Een debater (Wijnkoop) kon daar nau
welijks het woord voeren.
„Een golf van verzet steeg nit de verga
dering op, en had do voorzitter niet zoo
krachtig ingegrepen ongetwijfeld ware
op deze socialistische vergadering het reoht
van vrije meeningsniting vermoord".
Aldus lezen wij in 't bijblad van «Het
Volk", «Hat Weeklad» (7 Jan. 1910).
En dezelfde soc.-dem. schrijver vervolgt:
„Laf was het van de vergaderiig van
eenige duizenden, op te staan en te tieren te
gen één man. En niet minder dan schending
msg het heeten, een onzer socialistische lie
deren te gebruiken om dit misdrijf het smo
ren van het vrije woord, te volvoeren.
«En Troelstra, de man, die de macht en
het prestige bezat, om de vergadering tot
rede te brengen, toonde helaas niet hoog ge
noeg te staan, om van haar te eischen, dat ze
®$n tegenstander de vrijheid van het woord
zou laten*.
Ziedaar de vrjjheid van het woord in een
sociaal-democratische veigadering, waarin
Mr. P. J. Troelstra als redenaar optreedt.
Serooskerke (W.) Gisteravond hield
de vereeniging tot onderlingen finantiëelen
steun by ziekte en sterven van varkens,
haar algemeens vergadering. Nadat de
voorzitter de vergadering met een wel
komstgroet geopend en da secretaris de
notulen gelezen had en deze onveranderd
goedgekeurd waren, werd door den secre
taris een kort overzicht gegeven van de
werkzaamheden van 't bestuur en van den
toestand der vereeniging over 1909.Hiernit
bleek, dat het aantal leden 145 bedroeg,
waarvan 12 in 1909 geen varken hadden
bezeten. Niet éen varken was uit nood ge
slacht, doch 12 varkens waren hun eigen
dood gestorven en daarvoor was dus uit-
keering gedaan. Uit het verslag van den
penningmeester bleek, dat de oi tvangsten,
met inbegrip van het batig slot over 1908,
bedroegen f 383,32,, de uitgaven f 195,75,,
alzoo een batig slot von f187,50. Met het
oog op het goed slot werd besloten,om elke
3 maanden 1 maand vrijstelling van contri
butie te geven, tot zoo lang de kas dit toe
laat. De aftredende bestuursleden Chrieti-
aanse en Meijera werden met bijna algem.
stemmen herkozen, terwijl in de plaats van
P. Wattel Az., die bedankt had als lid, als
bestuurslid gekozen werd A. Honterman.
Verder werd nog besloten, om de leden, die
in een geheel jaar geen varken hebben ge
had, nog als lid te beschouwen tot het vol
gende jaar en daarna niet meer. Niets meer
te behandfelen zynde,wordt de vergadering
door den voorzitter met eene dankzegging
voor de tronwe opkomst der leden gesloten.
Rilland Bath. By den landbouwer C.
Overbeeke (Anna Mariapolder) zijn in den
nacht van Woensdag op Donderdag 19 een
den ontvreemd en in dienzelfden nacht by
den 1 jjnwachter Jacs- Moerman 6 konjjnen
en 2 kippen. Daders onbekend.
Nieuwdorp. Donderdagavond, 20 Jan.
vierde de Jong. Vereen, op Geref. grondslag
te dezer plaatse haar jaarfeest. Behalve het
meerendeel der begunstigers, behalve de af
gevaardigden van Jongedoehters- en Kna-
penvereen., woonde ook de Eere-Voorzitter,
ds. G. DoekeB en de vroegere voorzitter dhr.
M. C. Deurloo de vergadering by.
Ongeveer half 7 werd de samenkomst door
den ^voorzitter, W. Smit, geopend door te
laten zingen Psalm 119 vers 5, waarna hij
voorging in gebed en vervolgens voorlas Ps.
119 vers 1—16.
In zyn openingswoord wees hij er op, hoe
1909 een gewichtig jaar was ook voor de
Geref. Jongelingschap. De geboorte van
Prinses Juliana, de Cahynherdenking, de
victorie, behaald by den stembusstrijd, de
bondsdag te Scheveningen en de rede van ds.
Konwenhoven dit alles stemt tot dank
aan God, tot loven en tot prijzen. Hy eindig
de met allen aan te moedigen de kracht, die
er uitgaat van het Evangelie, toe te passen
op elk levensterrein, tot lof van Gods Naam.
Uit het verslag van den secretaris bleek,
dat er in 't afgeloopen vereenigingsjaar flink
is gewerkt, dat het ledental steeg tot 24 en
dat het aantal begunstigers 54 bedraagt.
De penningmeester koD, ondanks de vele
uitgaven, nog een batig saldo constateeren
van f37,31.
En ;de bibliothekaris deelde ons mede, dat
de bibliotheek thans 192 nummers telt, be
nevens de bronnen, diejden leden bij de be
handeling der verschillende vakken ten dien
ste staan.
Behalve de gelnkwenschen van Kerkeraad,
Jongedoehters- en Knapenvereen. werden
tal van voordrachten ten gehoore gebracht
van allerlei aard en twee samenspraken op
gevoerd, getiteld «Eén praatje" en »Een, die
meeviel». Vier opstellen werden geleverd,
te weten 1. »Des jongelings idealen* door
S. Melse2. »De Maecabeeën* door H. Dek
ker Jz.3. De roeping der J.-V. tegenover
de Kerk" door P. Dekker Wz. en 4. »Vader-
landsliefde* door N. Baljs. De consumptie
liet niets te wenBchen over den dienenden
Martha's een woord van dank voor hunne
hulpvaardigheid.
Toen 't middernachtelijk uur reeds lang
was verstreken sloot broeder Geschiere deze
welgeslaagde vergadering met dankzegging,
nadat vooraf nog was gezongen Ps. 68 vers
10. Welvoldaan keerden wy allen huis
waarts.
Onze Bruiaieser oorrespondent schrijft:
Voor het eerst in 1909 vergaderde onze
gemeenteraad-
De voorzitter houdt voor ditmaal een
openingsrede. Spreker noemt het een groot
voorrecht dat geen der raadsleden door den
dood is weggenomen, hij hoopt dat het den
Raad moge gegeven zijn met lnst en ijver de
belangen der gemeente te behartigen.
Onze gemeente heeft vele belangen, ver
volgt spreker, en vele komen er hier aan de
orde, ik hoop dat wij die mogen behartigen
tot aller tevredenheid zonder in persoonlijk
heden te vervallen, maar eer draohtelijk
samenwerkende. De tor-stand onzer plaats
is niet moedgevend, en wanneer wij zien op
de malaise zoowel in het vissohers-als ook
in het landbouwbedrijf en de daarmee ver
bandhoudende winkelnering,dan vragen wy
ons af, wat zal er van komen
Wij hopen dat 1910 moge zijn voor ons
persoonlijk, gezins- en gemeentelijk leven
een gelukkig jaar en ook een jaar van stof
felijke welvaart.
Op deze rode volgde een plechtige stilte,
de voorzitter zegt niets, sis 't ware om de
leden gelegenheid te geven te antwoorden,
dooh daar geen der heeren zich geroepen
acht zijn voorzitter nieuwjaar te wensohen
krijgt d« secretaris het woord om de notulen
to lozen.
De notulen worden goedgekeurd.
De voorzitter deelt mee dat kasopname is
gehouden, er is over f 4136.13 wat overeen
komt met de getoonde geldvaardon.
De havenmeester verzoekt een gratificatie
van f50, wordt besloten .ie toe te staan, te
betalen in twee termijnen.
De heer F. G. van den Berg, onlangs her
benoemd tot lid van deoom missie tot wering
van schoolverzuim, bericht dat hij zijne be
noeming aanneemt. Van de andere heeren
is nog geen bericht ingekomen of zy hunne
gewichtige betrekking zullen blijven ver
vullen.
In den breede wordt er gedebatteerd over
te verbeteren wegen en te dempen slooten.
De oonolnsiën van het debat zijn dat de ge-
meenteopziohter het begrooteD meet, dan
zal er verder over worden gesproken.
De voorzitter stelt voor 21 af- en over
schrijvingen tot een bedrag van f 550,70s
goed te keuren. Met algemeene stemmen
besloten. Een overschrijving voor 1910 ten
bedrage voor f 3,836 wordt goedgekeurd.
De voorzitter schorst de vergadering.
Wat er na de heropening nog is voorge
vallen is schryver dezes nog onbekend.
Colijnaplaat. In de Vergadering van
Ingelanden van den Oud-Noord Beveland-
polder, Vrydag gehouden alhier, waren te
genwoordig 30 ingelanden. Het voorstel
van het Bestuur tot het maken van een
inlaagdjjk vanaf dykpaal 8 tot dykpaal 12,
werd aangenomen en ook het voorstel tot
het maken van een strandhoofd over de as
van peilraai XX 71 en het leggen van kraag-
stnkken ter weerszijden van het zeeëind van
dat hoofd, werd met algemeene stemmen
aangenomen. Besloten werd een leening
aan te gaan, ter bestrijding der kosten voor
bovengenoemde werken, waarvan het eerste
geraamd wordt op f 14000.- en het andere op
f34000.- Op de aanbevelingslijst ter be
noeming van een gezworen, in de plaats van
den heer P. C. W. Swemer die tot dykgraaf
benoemd is, werden geplaatst lo LP. v. d.
Weele, 2e G. N. C. Israel en 3e M. v.d Weele
allen alhier.
Nieuwdorp. Dinsdagavond werd de ge
wone jaarljjksche vergadering gehouden
van het varkensfonds Onderlinge Hulp.
Herkozen werden als leden van toezicht
A. v. Antwerpen en L. v. d. Berge. In het
afgeloopen jaar zijn drie leden geschrapt
wegens vertrek en omstandigheden vier
nieuwe leden werden weer opgenomen zoo
dat het aantal leden nu bedraagt 33. Er
werd uitgekeerd aan: voor afgemaakte var
kens, loon van bode en penningmeester te
zamen f 68,87.De ontvangsten 1909 bedroe
gen f124.66, een goed slot van f 55,79. Het
batig saldo van 1908 was f 288,70, dit za
men met slot 1909 bedraagt de som van
f344.49. Hiervan werd nog afgenomen
f 22.30° voor de geschrapte leden, zoodat
na in het spaarbankboekje is ingeschreven
de som van f 322,19. Om lid te worden is
de gelegenheid opengesteld tot 1 April.
Door het bedanken van den bode C. Cas-
tel werd in zyn plaats benoemd P. Braam-
Kamperland. Heden avond werd de 3e
jaarlyksche led en vei gadering gehouden voor
bijzonder lager onderwijs op Ger. grondslag.
De voorzitter J. C. Schippers opende de bij
eenkomst met een toespraak, liet zingen Ps.
68 vers 10, las voor Ps. 115 en ging voor in
gebed-
De Tice Seer. J. C. Kramer gaf een over
zicht over de werkzaamheden van het afge
loopen jaar. De penningmeester C. M. de
Lange bracht verslag nit over de uitgaven
en ontvangsten van 1909 en kon de verblij
dende mededeeling doen dat de ontvangsten
de uitgaven overtroffen zoodat .r op 31 Dec.
1900 een batig saldo in kas was van f 116,22,
Oadertusschen werden de boeken door een
2-tal leden J. M. Noordhoek en M. Filius na
gezien en in orde bevonden. De aftredende
bestuursleden voorzitter en vice-voorzitter J.
C. Schippers en J. W. Lamain werden her
kozen en namen hunne benoeming weder aan.
De vice-voorz. het woord verkrijgende sprak
een woord van dank tot den voorz. voor al de
moeiten en zorgen welke door hem besteed
werden in het belang der school maar ook in
dat van het onderwyzend personeel.
Sprekers doel was niet menschen te ver
goden, want dit past ons Christenen niet.
Toch willen wy onze waardeering en erken
telijkheid hier in deze vergadering uitspre
ken en bewijze dat wy alden arbeid,aanjdeze
zaak door den voorzitter steeds gedaan niet
gering achten maar op hoogen prys stellen.
Met den wensch dat het den Heere moge
behagen hem nog lang als voorzitter in ons
midden te mogen zien. Voorts sprak spie
ker nog een enkel woord tot de onderwijzers
over de onderlinge verhouding als bestuur,
waaruit duidelyk werd dat steeds het goede
voor elkander gezocht werd.
De voorzitter dauktes preker voor den uit
gesproken wensch, en gaf hierop het woord
aan het hoofd der school dhr. Conmou welke
een woord tot de Ouders der schoolgaande
kinderen sprak alsmede ook tot de leden der
vereeniging welke geen kinderen op school
hadden. Spreker deelde mede dat hij den
kinderen op school een blaadje had medege
geven hetwelk ten doel had eenigen gelde
lijken steun te verleenen aan het hulpfonds
Barnabas in betrekking tot weduwen en
weezen van die Onderwijzers welke voor
1906 door overlijden hunne Echtgenooten en
kinderen in behoeftige omstandigheden ach
tergelaten hadden. Door middel nu van
die kindren welke een kleinigheid gaven hoe
gering ook zou menig leed en ellende kun
nen verzacht worden en een groot tekort ge
dekt worden. Ten slotte niemand meer het
woord verlangende sloot de voorzitter deze
aangename vergadering en werd door Ds.
Baay met dankzegging geëindigd.
Karaktervorming.
Over dit interessant onderwerp hield ds
D. Pol op uitnoodiging van de jongelings-
vereeniging op geref. grondslag Prediker
12 la te Koudekerke eene lezing voor
een klein aantal personen. Onder orgelbe-
geh iding werd met het zingen van Ps. 25
vers 5 de vergadering aangevangen, daarna
ging de spreker de vergadering voor in ge
bed en de voorzitter, 8. Simonse, las ons
voor Psalm 25. Spreker begon met ons voor
te houden de verschillende karakters die
zich in de menschenwereld vertoonen. Daar
er nu in de versojillende karakters een
disharmonie nitkomt, moeten die karakters
worden gevormd. Ons ideaal moet «ijn
karaktervorming. Te betreuren is het dat
dit onder christenen met name door de
geref. jongelingen uit het oog wordt ver
loren. Vandaar dat nog de klacht van prof.
N. Beets geldt over karakter-schaarschte.
Daarom achtte spreker het een groot voor
recht persoonlijk de geref. jongelingen op
te wekken tot 't vormen van hun karakter.
Esn drietal hoofdpunten werden dienaan
gaande ontleed.
1. Wat onder karaktervorming is te ver
staan. 2. Op welke wyze zij moet gesc ieden.
3. Van welke waardy ze is.(Wezen,Wyze en
Waardij).
Het woord karakter ontleend aan he
Grieksch wijst op een werktuig om te
graveeren het beteekent zooveel als beeld
of stempel. Zooals men ook spreekt van den
stempel op een muntstuk. Het ia de kenmer
kende eigenschap van een ding. Even als nu
een stempel ingedrukt wordt op metalen,
moet ook het karakter ingescherpt worden
in den menschelyken geest, voornamelyk in
onzen wil.
Karaktervorming wordt geboren nit ge
loof, en openbaart zich in ket belijden van
Jezus Christus, en ia een oonsekwente wils
kracht. Bij hen die leven enkel bij de stem
ming uunner ziel, die van geen roeping van
welken aard ook willen weten, maar ook
van geen roeping tot het verwerven van een
zedelijk karakter, vindt ge dan ook niet die
bepaalde gestalte van het willende leven en
de daaruit voortvloeiende oonsekwente
handeling van den wil. uij zijn lijdelijk,
lauw.Bij voorbeeld tegenover de christelijke
beginselen drukken zy zieh nit alsof zij daar
niets aan kunnen doen, ze zijn nu eenmaal
zoo. Soms zelfs rechtvaardigen zij zieh door
ie zeggen dat God hen zoo en op zulke wijze
geschapen heeft en dat daaraan geen veran
dering door den mensoh mag gesohieden.
Doch die aldus redeneeren bedrijven karak-
terzonde. Immers plicht is voor allen die le
ven onder 't Evangelie en deelen in de ver-
bondszegeningen des Heeren, die karakter-
zonde in de kracht des Heeren te bestrijden
en alzoo ons aangeboren karakter te ver
edelen.
M t karaktervorming moet van de wieg
af worden begonnen, in het tijdperk der
kinderjaren rust de taak der karaktervor
ming bij hun kroost op de ouders. Maar
dan moei ze doorgaan, totdat ze volkomen
zij in het Nieuwe Jeruzalem.
De karaktervorming moet gesohieden
naar Gods Woord.
Heel het samenstel der dingen oefent op
des mensch invloed uit; daarom moet ge
waakt worden dat 't karakter niet wordt ver
dorven, zelfkennis is daar omnoodig maar
voornamelyk kennis van Goddat werkt
karaktervormend, dat kweekt menschen die
leven in de vreeze des Heeren. En wanneer
nu do karaktervorming geschiedt naar de
Geref. Beginselen dan kweekt ze menschen,
uit één stuk by wie hoofd en hart, belijdenis
en wandel met elkander harmonieeren.
Ook moet Reoht en liefde saam in het
Karakter nitkomenLiefde in en door
reoht; dat is naar Gods Woord, hetwelk
spreekt van 't Recht Gods en de liefde van
Christus, en in he. Kruis vsn Golgotha kruist
zioh Goddelijke liefdeen Goddelijk reoht.
(De heer A. Schout, secretaris der Ger. J.
V., die ons dit verslag hetwelk wij zeer
moesten bekorten zond, voegt er namens
zijn Vereeniging en de overige aanwezigen
een woord van dank aan toe voor den leer
rijken, genotvollen avond. Red.)
Krabbendijke. Donderdagavond verga
derde te afdeeling van »Het Groene Kruis*
in een der lokalen der openb. school tol het
honden der jaarvergadering onder voorzit
terschap van dhr. Geill. De verg. was goed
bezocht (ruim 50 leden en nog al eenige van
den Oostdyk). De notulen werden gelezen
en goedgekeurd en het jaarverslag uitge
bracht. De afd. nam 2 aandeelen in de lee
ning van f 1000 voor het Groene Kruis op
Zuid- en Noord-Beveland.
De rekening gaf aan ontvangst het cijfer
f 175,56 en in uitgaaf f 98,26 aan, terwijl het
reservefonds f27,49 rijk is. De aftredende
bestuursleden worden herkozen.Met het oog
op de algemeene verg. van hetGroene Krnis
op Noord- en Zuid-Beveland werd heelwat
gesproken o< er aansluiting bij den Provin
cialen bond, die ook subsidie van het rijk
krijgt. De afgev. werd gemachtigd om voor
aansluiting te stemmen. Als algev. werden
bij aoolamatie gekozen J. Jaoobusse als le
afgevaardigde en J. P. Krijger als plaats v.
De voorz, deelde nu mede, dat hij het geld,
dat hem was gegeven, toen hij dezen zomer
25 jaar geneesheer was, had besteed voor 2
draaiende houten ligtenten, die reeds in
gebruik zijn en goed voldoen en dat hij deze
ligtenten nu aan „Het Groene Kruis" ten
