Srgel NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. No. 77 1909 Donderdag 30 December 24e Jaargang. CHRISTELIJK- HISTORISCH JONATHAN MERLE. Nieuwjaars=»adver= tentien en Namen moeten uiterlijk as. Donderdagavond aan ons bureau te Goes bezorgd zijn. De Administratie. Binnenland. tburg G, ii,— 10,— 11,— 11,— 10,- 10,- 11,- VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed S. J. DE J0NC-E-VERWEST, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN Kerstfeest op „Vrederust*. 6 FEUILLETON. n agent Stationsweg liddelburg. lmarkt 4,40r 5,9,30, 11,t 2,45b, 3,30, 8,50,9,40b, >tel; r Ver- b vervoeren jen op werk- ,45, fl2,30, 5,50, f6,55, Or. an loopen tot aar r bp staat >t Zeilmarkt. HIL9 E". 7,30 10,— 8,30 10,— 9, - 8,30 I 8,30 l 9,30 8,30 8,30 10,- 10,30 10,- ill,- 7» 7,30 8,30 8,30 9,- 10,30 11,- 8,- 9- 9,- 10,- 10,- een datum is sede getal ii [ERIKZEE. Zierikzee. 7,30 1,30 7,30 7,30 7,30 1,- 7,30 1,30 6,30 2,- 7,30 1,30 7,30 1,30 7,30 6,30 1,30 7,- 1,30 7,30 1,30 6,30 2- 7,30 1,30 7,30 1,30 7,30 7,30 1,30 7,30 1,30 7,30 1,30 6,30 2,- 7,30 1,30 7,30 1,30 7,30 7,30 2- 7,- 2- i 7,30 2,- 6,30 2,- 7,30 2- 7,30 3,- 7,30 7,30 2,-. :pn van vorm. jslelllng tot Krabben- 7.46 7.65 7.56 8.05 8.12 8.20 8.27 8.17 8.36 8.49 8.56 9.01 9.10 9.16 9.29 8-55 9.42 9.51 9.10 10.— 9-43 10.48 10.51 12.O3 11.31 12.42 r:.3o - Z. Duitschl. endaalLage dan I jo KM. 1.29 3-oS 3-52 4.14 4.28 •6.o3 7-iS 8.0I 8.20 8-34 t 4 vest Goea. I ED EREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p. p1,25. Enkele nummers0,02'. UITGAVE DER l-'IRMA IiN VAN van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 '■ent. Nog iederen dag openbaart zicb, op stoffe lijk zoowel als op geestelijk gebied, de waar heid van de gelijkenis van het mosterdzaad. De macht van het kleine. In kleinen, beperkten kring werd onlangs een kleine gave gevraagd, om aan de arme patiënten op „Vrederust", een kleine Kerst feestviering te bereiden. Door vriendelijke handen werd f130 bij eengebracht en voor dat geld werden kleine geschenken gekocht, om aan iederen patiënt en iedere patiënte een feestgave te schenken. Ieder, zoo mogelijk naar zjjn bevattingsver mogen of naar haar voorkeur. Voor de man nelijke patiënten was sigaar of pijp, voor de vrouwelijke patiënten koek of chocolade natuurlijk overheerschend. Maar ook met een handspiegeltje of kleurige doos of met een pop was menige patiënt kinderljjk blijde. Die kleine gaven wierpen een zonnestraal in menig hart dat ook voor toegenegenheid en medelijden nog niet gansch gesloten blijkt en de korte feestelijke samenkomst gedurende twee uren bracht op zichzelf reeds een hoogtepunt in het eentonige, alle- daagsohe leven. De vro ge morgen bracht esds haast om toch in de beste plunje gereed te zijn voor de feestviering van den dag en toen ten 3 ure de verplegers en verpleegsters de 80 patiënten die verlof bekomen hadden om de feestviering bjj te wonen in de kerk die ditmaal als feestzaal dienst deed hunne plaatsen aanwezen was op menig aange zicht vrengde te lezen. Dat samenkomen in Zondagsohe kleeding bij; aangerichte taf als en bloemen gaf een feesielijken in druk, en toen de aloude welbekende Kerst zang uit Ps. 98„Hij heeft gedacht aan zijn genade", begeleid daar het orgel door de kerk rnisohte, was door een indrukwekken de stilte door niets gestoord. Een impressie door tijd en plaats alleen te wekken. Arme kinderen, zjj waren nog zoo jong nauwelijks vjjfuen jaren Hjj nam hen mee en bracht hen naar een veilig thuis en ging naar zjjn huis, waar hjj klaar wakker bleef liggen tot den volgenden ochtend, waarop hjj om vjjf uur uit Londen zou vertrekken. Het waren niet alleen de verschrikkingen, die hjj gezien had,die den slaap uit zjjn oogan dreven; hjj herinnerde zioh zjjne eigene woor den, en verwerkte het verbazingwekkend feit dat zjj waarheid bevatten. Ja, dat waren niet maar woorden geweest, maar waarheid een reeds vaak bewezen waarheid dat er een Macht bestond die in staat was Annie de arme verloren, verdor ven Annie witter dan sneeuw te was- schen. Merle had altijd gedacht, dat hij dat geloofde. Hij begreep nn, dat hij nooit ge weten had wat dat geloof inhield, totdat hij daar gestaan had voor dien troep verloren zondaars en in zijn ziel gev< eld had, dat Christus hen redden zou. Hij ging bjj het open raam zitten, waar het onderdrukte gegons van de groote stad hoorbaar was een gelnid, voortgebracht door de steasmen der menigte, die geen rnst kent. Merle daoht aan de vreeselijke men- eohelijke ellende, die het inhield, en weer daoht hij: „Er is genezingj" Zeker het geneesmiddel was voorwaardelijk,de zieken konden het afslaan, maar als hij zijn eigen Na een kort woord van inleiding en ge bed door den Voorzitter omringde een uit 25 personen, die door hun werkkring aan de Stichting verbonden zijn, bestaand zang koor, de piano, waaraan de geneesheer- directeur had plaats genomen en toen klonk forsoh en kraohtig het olassieke Kerstlied dat, naar de overlevering zegt, dagteekent. nit den Apostolisehen tijd Gezang 3. Ook. nu weder was het muisstil en toen in de; pauze de chocoladeketel rondging en ver snaperingen werden gedee'd was er ont-, spanning als in de meest ordelijke vergade ring. Nog eens vergastte het zangkoor de aan- wezigen op de Kerstcantate van Cath. v. Rennes en daarna klonk een liefeljjke zachte melodie van het orgel door viool-spel bege-, leid, tot ten slotte het zangkoor eindigde met. het indrukwekkende gebed God oneindig in genade, Zie in Heide op ons nêer, Trouwe Vader, Hemelheer I Sla uw kindren troostend gade. Gij, o God vol mededoogen, Gij alleen kent onze smart, Trouw en teeder nit den hoogen Stort Gij hoop in 't lijdend hart. Troostend spreekt Gij onder slagen Tot de ziel in 't bangst verdriet: Ik ben met U al de dagen Zijt standvasti wankel niet 1 God, oneindig in genade, Zie in liefde op ons nêer. Trouwe Vader, Hemelheer I Sla Uw kindren troostend gade. Daarmee eindigde deze kleine feestvie ring in beperkten kring, maar de voorzitter was aller to'k toen hij dankte voor de groote toewijding van zoo velen om een oogenblik van blijdschap te brengen in zoo menig vreugdeloos leven. Allereerst aan den geneesheer-directeur die door zjjn liefde voor en groote kennis van muziek en zzng een element weet te brengen op een Stichting als deze, dat van de dagen van Saul en David af, proefhou dend is gebleken, en dan aan de verzorgers van dit feestgetijde en aan de schenkers van een ieestgave. De neutraliteit van de openbare ichooï. Naar aanleiding van de bekende motie Lisman-Treub heeft meldt De Bode de afdeeling Den Haag van den Bosd van leven naging een leven, dat wist hij, ge leid door een hoogeren standaard dan dien van gewone Christenen voelde hij, dat hij maar heel weinig totjleniging had bijge dragen.De meesten van ons gelooven eigen lijk wat hij ook tot nn toe geloofd had dat God goede mensohen helpen kan om betere mensohen te worden. Weinigen ge looven, dat niets Hem te moeiljjk is. Door dit geloof pakken zij hit kwade bij den wortel aan en de overwinningen, die zij be halen, geven er ons een flauw denkbeeld van wat het gevolg zjjn zou, als wij allen hetzelfde geloofden. Het was nog zeer vroeg 's morgens toen Merle te Ring worth uit den trein stapte en over de heuvelen naar hnis wandelde. Merle ging langs de boerderij,waar de oude Hane, Annie's vader, vroeger woonde. Zij was vervallen en verlaten. De onde Ini waren in het werkhuis gestorven, de meisjes waren >naar Londen*, de ondste zoon had zes kinderen en werkte voor 6 galden in de week. Merle had er vaak over gedacht wat er van Annie geworden was na wist hij het. Eilie kwam uitloopen om hem te begroe ten op hare stille wijze. Elke vader zon zijn kind wat vaster aan het hart drukken na alles w at hij gezien had, maai: een arme vader een die weet dat zijn dochter langs dezelfde afgronden heen moet,waar anderen in zijn gevallen,en haar tot op zekere hoogte niet beschermen kan wat voelt hij Merle zou Ellie gaarne dien nacht hebben zien sterven. Ned. Onderwijzers de volgende motie voor de a. s. algemoene vergadering van dien Bond voorgesteld >De alg. verg. van den Bona van N. O. kennis genomen hebbende van de in den gemeenteraad van 's-Gravenhage aangeno men motie Lisman-Treub van oordeel, dat in dez8 motie en nog meer in de toelichting er bjj, de staat kundige neutraliteit van ods openbaar on - derwjjs ernstig wordt aangerand van meening, dat de openbare seh ol de school moet kunnen zijn vour alle ou ders, ook de repablikeinsoh gezinde van meening bovendien, dat ons peda gogisch inzicht eischt, dat de school wor de gehouden buiten alle propaganda voor een bepaalde staatsinstelling, wekt het hoofdbestuur en de afdeelingen opnieuw en ten sterkste op in het belang van het openbaar onderwijs te propageeren de steeds door den Bond verdedigde gods dienstige en staatkundige neutraliteit der openbare school." Begrafenis mr. N. O. Pier son. 't Stoffelijk overschot van den oud-minis ter mr. N. G- Pierson is gistermiddag in tegenwoordigheid van zeer vele belang stellenden ter laatste rustplaats geleid, op de begraafplaatsWesterveld,nabij Haarlem. H. M. de Koningin werd er vertegen woordigd door jhr. mr. T. W. G. Boreel vanHogelanden,burgemeester van Haarlem, kamerheer in baitengewonen dienstvoorts waren aanwezig mr. Tb. Heemskerk, minis ter van Binnenlandsohe Zaken alle leden van *>et eerste kabinet-Pierson de oud ministers Goeman Borgesius, de Beaufort, Cort v. d. Linden, Lely, Cremer, Kool en Jansen, verder de oud-minister de Merez Oyens, (wiens grootvader een zwager en vriend was geweest van den vader des overledenen)de oud-gouverneur-geceraal van Ned.-Indië, Rooseboom, Roëll, oud voorzitter der Tweede Kamer, de Kamer leden Patijn, Regout, Ferf en Hubreoht, de oud-Kamerleden v.Deventer, Levy enPlate en dan werden opgemerkt de burgemeester van Amsterdam mr. W. F. van Leeuwen, dl hoogleeraren de Louter, Utrecht, Straub, Amsterdam, Verrijn Stuart, Groningen, Greven Leiden, en van Blom, DelttB. en W. van Velzen, vertegenwoordigers van de Nederlandsohe Bank, en de Surinaamsohe Bank, mr. Job. Enschedé, president en de heer de CLrcq, secretaris van deMaatsohap- ij van Nij verheid Tasman, redacteur van het Soc. Weekblad, Kielstra, viee-voorzitter Hij was die geheele week zeer stil. Op Zondag zou hij wat gegeven hebben als hij had mogen spreken. Er was geen kerk op het dorp. Al jaren lang was de dienst ge- honden in een klein lokaaltje. De boeren uit de buurt kwamen allen aanrijden en de invloed van den dominé, een Godvreezend man, en zijne diakenen was zoo groot dat Grealea een voorbeeld was voor den ge heelen omtrek. Maar de tijden waren ver anderd. De boeren kwamen niet meer, ol zij gingen weg, en de nienwe waren heel andera. De oude dominé stierf en de gemeente deed het nn met ringdominé's. Een zeer oude dominé met langzame stem preekte op den Z-ndag nadatJonathan terug was. Al vaak had Merle verlangd, «Is bij zulk eene preek hoorde, dat hij iemand wist die den hongerigen brood kon geven.Ditmaal ondervond hjj iets nieuwshij had ontvangen of bij zich zelf ontdekt dat hjj de gave tot spreken had,en hjj brandde?an verlangen om te spreken. Dat wil zeggen, bjj zou overal kunnen spreken behalve in het lokaaltje van Grenlea,want daar in hun groote zwarte kap pen met witte randen zaten de oude wjjze vrouwen, die hem hadden bestraft of hem ap pels gegeven hadden, al naardat het geval zich voordeed toen hjj een jongen was; daar zaten de oude wjjze mannen, plechtig luis terend en daar,om op alles de kroon te zetten, zat zjjn moeder, met hare kleine strenge oog jes en Romeinschen neus, akelig klaar wak ker. Jonathan zou in de Tweede Kamer nog beter hebben kunnen spreken, dan bier voor al deze mensohen. van het Indisch Genootschap, du Bois, dir. der Rijkspostspaarbank, Henri Yiotta, Julius Röntgen en vele anderen. Toen de talrijke belangstellenden met een extra trein, van Haarlem, op de begraaf plaats arriveerden, was daar alreeds de Ijjkkist, overdekt met een zwart kleed, opgesteld in de groote hal van het kerk hofgebouw een schat van bloemen over dekte het kleed, daarbij waren kransen van H. M. de Koni gin-moeder, van de Neder landsohe Bank, een van velschillende de partementen, een uit het kiesdistrict Gor- kum, en van het Emma-kinderziekechuis, Tan de Ned.-Indische Bestuurs Academie, van de Javasche Bank enz., enz. Nadat allen zich in breeden kring om de doodenbaar geschaard hadden, trad al lereerst Hr. Ms. Kamerheer in buitenge wonen dienst, Jhr. mr. Boreel van Hoge- landed naar voren, zich richtend tot de weduwe van mr. Pierson, aan wie hjj na mens H. M. een betuiging van rouwbeklag overbracht; mevr. PiersonWaller ant woordde hierop zeer getroffen te zjjn door dit hooge bljjk vau deelneming. Vervolgens spraken sohtoreenvolgens de minister vao Binnenlandsohe Zaken, mr Th. Heemskerk, de oud-minister uit 't ke- binet-Piersen Goeman Borgesius Prof. Verrijn Stuart, namens de redactie van de Economistde Hoop Soheffer namens de directie der Nederlandsohe Bankprof. Graven, namens de Vereeniging voor Staat- hu shoudknnde en Statistiek prof. Straub namens den Senaat der Amsterdamsehe Universiteit; dr Kielstra, namens het In disch Genootschap Joh. Pierson uit Parijs, namens zijn, wegens ziekte afwezigen, vader: ds H. Pierson nit Zetten (die ook een persoonlijk woord richtte tot mevrouw PiersonWaller); L. Pierson, uit Baarn, zoon van wijlen Allard Piersoc, 's over ledenen oudsten broedt rprof. de Louter, uit Leiden, en Boisserain, uit Amsterdam, namens Piersons vriendenoud-gouverneur- generaal Rooseboom, namens Curatoren der Ned. Indische Bestuurs-aoademie mr A.de Graaff uit Utrecht, zoon van wjjlen ds N. tl. de Graaff, die gehuwd was met Piersons oudere zuster; ds J. W. Gunning, zoon van wjjlen prof. dr J. W. Gnnning, die gehuwd was met Piersons jongere zustor (beide deze zusters zijn nog in leven); LamoraaiWiohers namens de vereeniging van tot Zekerheid stelling verplichte ambtenaren A. D. Pier son uit Den Haag, zoon van den overledene, welke laatste namens zijn moeder dank zei Er was een bijzondere dienst daarna, en Merle besloot daar iets te zeggen, maar toen al de ouderen hun benrt gehad hadden, bleef er geen tjjd voor hem. Den volgendenZondag ging hjj naar Ring- worth om dominé Law te hooren,een dominé dien hij gaarne hoorde. Het was meer een geleerde dan een dominé en zjjn gehoor was meer aan hem gehecht om zijn persoon dan om zjjn preeken. Dien avond had hjj een lange uitweiding oven de verschillende manieren om een tekst in 't Giieksch op te vatteu en nit te leggen. Het was heerljjk voor Merle, maar toen de menschende kerk uitkwamen,zei een vron w, die met boter liep„Daar, bjj praat, en praat en praat, over woorden en woorden zus en woorden zoo, alsof er alles van afhing of een woord dit of dat beteekende „Ja ziet gjj, vrouw Jennings,hij hoeft geen boter te verkoopen," zei Merle verontschul digend. „Ik wou het", antwoordde zjj,„dan zon hij weten datwjj meer danwoorden noodighadden om in ons h'imeur te blijven, als de boter niet komt ea wjj de klanten moeten laten wachten 1" Hare woorden vielen op een gloeiende plaat en gaven vorm aan zjjne gedachten. Merle werd verteerd door een vaag hulpeloos verlangen om de ellende in de wereld te ver minderen. Zjj toonde hem zijn macht. 418 hjj al n et boter gemaakt had, dan toch Wel schoenen en laarzen; hij had gegraven en ge plant, hjj kende Het hart van den werkman, het hart van den jongeling, van den man, en voor de belangstelling, inzonderheid aan den vertegenwoordiger der Koningin en den minister van buitenlandsohe zaken.Ten slotte sprak dr J. A. Cramer namans de Haagsche gemeente en ging daarop voor in gebed. Vervolgens werd het stoffelijk overschot, 't lijkkleed gedekt door de krans van H. M. de Koningin-moeder, grafwaarts gedragen 't huispersoneel ging ter weerszijden van de baar, een lange stoet van bekenden en vrienden volgde. Onder leohtige stilte werd de kist in de groeve neergelaten kransen en bloemen dekten weldra 't graf. De uitslag der herstemming voor een lid der Provinciale Staten van Utrecht in het kiesdistrict Amerongen is, dat zijn uitgebracht 4296 stemmen. Da heer F. La- bonohere, wethouder van Doorn(C.-H.) ver kreeg 2224 stemmen, de heer N. van Os, wethouder van Amerongen (A.-R.), 2072. Gekozen is das de heer L&bouohère. Decoratie-kwestie. Men meldt aan De Rotterdammer dat door de antiier. kiearer- eeniging te Nigteveoht, nadat in openbare vergadering voor haar was opgetreden de heer P. J. Dam, van Vreeland, met het oederwerp «Calvjjn en de Politiek*, op voorstel ven een der aanwezigen de vol gende motie werd aangt nomen: De antirev.kiesvereeniging teNigteveoht, in openbare vergadering ojjeen op Don derdag 23 December 1909, 's avonds 7 nar, kennis geoomen hebbende van de laster campagne tegen den oud minister dr. A. Kuyper, welke campagne kennelijk ten doei heeft z'oh te wreken op den man, die in 1903 de «misdadige woelingen* beeft bezworen en ons Nederland heeft bewaard voor een sooialistisoh-anarohistisehe om wenteling, spreekt haar volste vertrouwen uit in den grooten Leider onzer Antirevolutionaire Partij, Z. Ex. Dr. A. Kuyper. R. FABER, Voorzitter. Bij kon. besl. is, met ingang van 16 Januari, aan nar. W. F. van Leeuwen, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als burgemeester van Amsterdam, met dank betuiging voor de vele en gewiohtige dien sten aoor hem in die betrekking bewezen. De Koningin. Precies te half twaalf vertrok gisteren de koninklijke trein van Apeldoorn naar de residentie. Ondanks de regenvlagen was er groote belangstelling ven ae zijde van het den vader, hij begreep de gebrokenen van hart en de zorgen der moeders, want was hjj niet vader en moeder tegeljjk voor zijne klei ne kinderen. Een nienwe weg lag voor hem zoo duideljjk dat hem geen keus blesf hp begreep dat een stem uit den Hemel hem weg riep van zjjn schoenmahersbank om zich zelf niet slechts ia zijn vrije oogenblik- ken maar zjjn geheele leven te geven voor eene roeping, die de meeste gelegenheid biedt om anderen van dienst te zjjn. HOOFDSTUK IV. Merle had ook geen keus in welken vorm hij zijne roeping volgen zou: het soheen hem natuurlijk, dat h j een dominé zijn zou in dien stand in 't leven, waarin het God behaagd had hem te plaatsen. Een week lang liep hij met zijn besluit rond, voordat hij het zjjne moeder mededeelde. Zij seide langen tijd niets, en daarop „Gij zoudt mij niets beters hebben kun nen vertellen, Jonathan „Moeder 1" was al wat hij zeggen kon. Verwondering en dankbaarheid streden om den voorrang. „U zult harder moeten werken, moeder", zeide bjj daarop, „ik zal niet meer krjjgen wat ik als schoenmaker verdiende 1" Juffrouw Merle bad al lang bij zichzelf uitgemaakt dat hij in Grenlea dominé zijn zou, dat hij dan nog werken koB aan zijn stukje land en niet afhankelijk behoefde te zijn van zjjn traktement. Jonathan wilde haar niet zeggen hoe onaangenaam hem dat denkbeeld was. Wot dt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1909 | | pagina 1