Bouw-en Weiland
LaDflbflnwers-InsDan:
Bum
N.N. Veehouders,
NI
0,i Zaterdag 11 December,
N<
Zaterdag 11 Deeember 1909,
Woensdag 15 Deeember 1909.
BOUW- en WEILAND
Aanbesteding.
de Centrale Laitluv Onderliep.
OPRUIMING
Restende Kostuums, Dames- en Kindermantels,
a Pelterijen, Blonses en Rokken.
L 4. DK LiGiY, GOES.
IE
rru
NI. D. DE PUTTER
Clir. Hrtllupori „Raiinziclt".
te
een werkend gezin
Hec beste adres voor Manufacturen is dat van L. ERIVIE REGroote MarktRoek GravenstraatMiddelburg
van 88 perceelen
EENE
Op Vrijdag 17 December a. s.,
te bestede»
het vergrooten van haar
school met 2 lokalen en
aanverwante werken.
Snippers uit de oude doos.
OUDELANDE,
te koop aanbieden
1 Zweetvos Merriepaard, oud 7
jaar, 1 bruin Merriepaard, oud 1V»
jaar, 4 baatgevende Melkkoeien, 1
Vaars, oud 7 maanden, 2 Melkgei-
ten, vet Varken, 2 Loopvarkens,
60 Kippen en Hanen, Hond met
Ketting, Marktwagen op veeren,
Menwagen met toebehooren, Le-
moenkar, Lemoen, Ploeg, 4 Eggen,
Sleepdeur, Voorsleeper, Veldgarg,
Handblok, Kortmolen, Windmolen,
Geeselsteel met Steen, Trap, 2 Lad
ders,2 Kruiwagens,Kaf kist, Stamp
en Voederbakken, Schalen, Balans
en Gewichten, Tonnen, Tobben,
Handgereedschap, Reep en Blok
ken, Heuldelen, Mestputplanken,
Horden en Staken, Kiekenrennen,
Kaashorden,Mutsaards,Brandhout,
Paardewant, Melkers- en Zolder
gereedschappen, alsKarn, Room
tonnen, Botertobben, Melkbussen,
Emmers, Teilen, Juk, Zakken, Ze
ven, Schoppen en Maten. Voorts
HUISRAAD, alsBoogkabinet,
Bureau, Chiffonnière, Tafels, Stoe
len, Koperen Doofpot, Staten Bijbel,
Godgeleerde en andere Boeken,
Koper-, IJzer-, Glas en Aardewerk,
Hooi, Stroo, Mangels, Me-.t en Kaf
in de Putten enz.
Telefoon latere. No.
VLISSINGEN KANAALSTRAAT.
Porselein- en Muurtegels
G. DEKKER, Vlasmarkt.
LEERSUM bij Amerongen.
TE KOOP
TE KOOP AANGEBOD N,
TE KOOP
een, Zalfvaais,
TE KOOP
Hen vette vare KOH, ook bjj
een Haudkneeht
Smidsknecht.
een Noodhulp Dienstb ,de
een Smidsknecht
een Veldarbeider,
een makke, sterke HIT
een flinke Dienstbode
UIT
Snippe
OP
des voormiddags te 10 uur te 's-Heer
Hendrikskinderen ln de herberg „De
Oranjeboom", voor het Groot Arm-
bestaar vans-Heer Hendrikskinderen
ten overstaan van Notaris PILAAR,
in de gemeente 's-Heer Arendskerke,
onder 's-Heer Hendrikskinderen.
Boekjes te bekomen bjj den Secre
taris-penningmeester van gemeld arm
bestuur, den heer C. VAN STRIEN te
's-Heer Hendrikskinderen en bij den
Notaris.
De Notaris Mr, JAN LOEFF zal
des voormiddags om 10 uur, te BIGGE-
KERKE, bij CORBIJN, iD het openbaar
Te koop aanbieden
MET
aldaar, aan den Bergweg, groot 2.1360
Hectaren (5 g. 132',r.), zulks in 7 per-
oeelen met samenvoegingen en in massa
De koopers komen aan het gebruik van
den Grond terstond, van de Gebouwen den
3 Mei 1909. Zij betalen de lasten van 1
Januari 1910 af.
In den breede omschreven in de plak-
biljetten.
Te bezichtigen Dicsdag 14 Deoember
1909.
Nadere inlichtingen en plakbiljetten te
bekomen ten kantore van den Notaris te
Koudekerke.
das avands te 6 ure, zal het bestuur
der Christelijke Hervormde School in
het schoolgebouw trachten
Aanwijzing op Woensdag 15 Decem
ber a. s des voormiddags te 10 nre.
Bestek en teekenicg zijn vanaf 7
December a. s. verkrijgbaar bij den
architect J. W. VAN DE WEERT WJz.
tegen betaling van f 1,50 per stel.
De aanbesteding geschiedt alleen onder
aannemers die hd zijn der Ned. Herv
Gemeente te Goes.
365
FEUILLETON.
DOOB
SCALDIS.
IV. (Slot).
De aristocratische Ambs Heerea van 2.
Beveland, over dit besluit van da classis
gebelgd, en veelvermogend als sij waren,
sloegen de handen ineen en kwamen nn
met dreigementen aanzetten en besloten
onderling „dat de predikanten, bij provisie,
zouden gestraft wordon, met het opschorten
van de geldelijke bjjdrage, jaarlijks hun
voor de class, onkosten, toegelegd uit de
kerkelijke goederen." Ook de latere Ambs
Heef van Baarland, Bakendorp en Oudelan
de, Jan van Eek, was sterk voor het schut
tersgilde, zoo zelfs, dat hij bij het wetver-
maken had bepaald «dat de gansche wet
(gemeenteraad) in het gilde moest zijn, be
schouwende het als een spel dat geoorloofd
en onzondig was."
In weerwil deze straf, op de predikanten
toegepast, bleef de olassis in haar besluit
volharden maar eindelijk, na ontzettend
veel gehaspel, bemoeiden de Staten er zich
mede en namen 19 Maart 1742 een finaal
besluit, door de classis te gelasten, haar
besluit tegenover de schutters ia te trekken
en de gecensureerd s lidmaten te ontslaan
«mits dat ze voortaan, door ergerlijke ge
dragingen in het gilde geene aanleiding tot
oensure geven".
Daar zoo even hoorden we, dat er onder
de oude Ambs Heeren eohte aristocraten
waren, die in hun Ambacht onbeperkte
heerschappij voerden. Vele ongevoeligen
onder hen wisten wel de lusten te genieten
van het bun toekomende uit de paroohie,
maar de lasten, aan de heerlijkheid verbon-
De Notaris Mr. JAN LOEFF zal Woens-
da 29 December 1909, des voor
middags om 11 uur precies, te DOM
BURG, op de Hofstede van wijlen de
Wed. R BOOGAARD, aan Jan Geertses-
weg, in het openbaar
Op de Holstede bestaat geen gelegen
heid tot stelling.
's nam. 3 ure, zal in 't Hotel KOLE
te Krulningen een spreker op
treden ter behandeling van
Toegang vrjj, ook voor nlet-leden der
Z. L. M.
De Secretaris der Afd. Krulningen
J. VERHAGE Mz.
AfdeelingDameskleeding.
H44DEL 14
Alle Hollandsche Steensoorten,
Belgische en Machinale Steen,
Drijf-, Vuurvaste- en Hardsteen,
Zilverkleurige, Hollandsche en Belgische
Pannen en Vorsten.
RUIME SORTEERING
Prijscouranten franco op aanvrage.
Ondergeteekende beveelt zich
minzaam aan tot het leveren van
GRAAN en NIEEL.
Hopende door een nette en civiele
bediening zich het vertrouwen waardig
te maken.
Beleefd aanbevelend,
D. COPPOOLSF, Seroosfeerke.
STEEDS VOORRADIG
Voerboonen, Lijnkoek en Meel, Blbby-
koek en Meel, Bertels' Lijnzaadkoek
met Suiker, Ochtendvoer voor Kippen,
Brulnmeel voor magere Varkens, f3
per baal, prima Bakbloem.
Aanbevelend,
den, wisten ze soms te ontduiken of tot een
minimum te beperken.
Tot de lusten, aan de paroohie verbonden
behoorden o.a., dat zij cok biood en wijn
voor het Avondma.l en kaarsen voor den
avonddienst bekostigden -, dat zij hun aan
deel in de class, onkosten moesten dragen
en gedeeltelijk in het traotement van den
schoolmeester voorzien.
Ook enkele van die hebxuohtige HeereD,
treden in onze bescheiden over Oudelande
op, wair m wij van een paar voorbeelden
nota willen nemen.
Een staaltje van dwiDg, inzake de class,
onkosten hebben we reeds vernomen.
De door ons genoemde ds. Spandaw,
diende den 4 Jan. 1696, namens den kerke-
raad, eene klacht bij de olassis in, behel
zende »hoe de Arabs Heeren in Z Beveland
de vaoatnren meer en meer slepende hou
den en vertragen, tot groote sohade van
vele diaoonieën en hoe zii daardoor de ker
ken van hun reobi beroo An en zieb het Jus
Patronatus (besohe-mheerschap) toeëigenen
en aanmatigen om van het Leraarsambt
eene politieke bediening te maken, hetgeen
zij dikwerf aan de meest biedende verkoo-
peo, ten einde de leeraren hun slaafachtig
onderworpen zouden zijn."
Een staaltje van heerschappij en hebzucht
van den Heer, vinden wij ook geboekt, tij
dens den dienst van ds Spandaw'sopvolger:
ADOLPHUS KETELAAR.
Deze, geboren te Got», (gedoopt 26 Maart
1669), werd, als prop. den 26 No»-. 1693
beroepen tot tweeden pred. te Axel en Zutd-
dorpe en vandaar herwaarts 6 Febr. 1702,
en vertrok vaa hier naar Goes 24 Juli 1707.
Op Woensdagavond 7 Mei 1721, werd
hij aldaa', op den predikstoel, onder het
voorgebed, door eene beroerte getroffen,
zonk ineen, werd naar huis gedragen en
stierf des avonds ten 6 ure. Hij was gehuwd
met Johanna Bobiu», dochter van mr Jaco
bus Hpensionaris van Brouwershaven.
Wij lezen in onze aoten, dat hij, van wege
den kerkenraad te Oudelande, den 17 Febr.
1707 eene klacht indiende bij de Staten v an
Zeeland, inhoudende «dat de ambs. Heer
niet alleen weigert de oiass. onkosten uit te
betalen, maar ook het traotement van den
rieuw benoemden schoolmeester, Sijmon
Mariuusse, k 10 Pd Vis., benevens de kosten
van brood en wijn voor het Avondmaal."
Meer voorbeelden van dergelijke dwang
maatregelen zouden wij kunnen opslaat),
maar we zullen het er bij laten. Gedurig
hooren wij dezelfde klachten, waarbij ook
v eelal de olassis tussohen beide kwam.
Dooh waren de ambs. Heeren veeimaoh-
tig, ze waren dan tooh niet almaohtig, want
eindelijk barstte de kruik en bemoeiden
zioh de Staten met die verregaande kneve
larijen, partij kiezende voor de onderdrukte
parochianen en hunne predikanten. Zij
stelden n.m. den 18 Aug. 1760 een scherpe
resolutie op, luidende „dat ambs. Heeren
voortaan jaarlijks aan hunne predikanten
zullen voldoen de verschillende oiass. on
kosten, en te verzorgen brood en wijn voor
't Avondmaal enz, zonder eenig uitstel, op
poene van anderszins tt inourreeren H. E.
Mog. indignatie en te worden gehandeld ale
vasallen, die hun Leenheer negligeren."
Dit afdoend besluit van de Staten sohijot
ter dege geholpen te hebbeD, om de heb
zucht en de he-rsohzooht van die hooge
Heeren aan banden ta leggenonze bronnen
zwijgen er althans over.
En nu ten slotte willen wij nog een stukje
levensgeschiedenis opslaan van den acht
sten pred. van Oudelande, zij het dan ook
dat wij dezen van een minder gunstige zijde
leiren kenneD. Ook diens vrouw, haar
naam wordt ons niet genoimd, hield, vol
gens onze aoten, hare waardigheid van
predikantsvrouw niet erg hoog. Deze moet,
volgens overlevering, in karaktereigen
schappen, eene waardige nanioht zijn ge-
Direct aan tram en bergopgang.
Aanbev. ten dienste.
Zusters STAP.
JCen prachtig veulendragend
Paard, oud 3 jaar, (Belgisch ras), bij
J. HEIJNSDIJK, K 0 r t g e n e.
ZEIST OBG-E
5 registers, 5 octaaf, kniezwei, pas
schoongemaakt en gestemd.
Te bevragen „In de Hercules",
Burg 109, Middelburg.
aan de rekening, bjj C. DE WIJZE,
Biggekerke.
gedeelten, bjj W. DE VOOGD, Oost-
kapelle.
EEN AHERIKAANSCH ORGEL, elf
registers, bjj J. ANDRIESSEN,
Souburg.
Met Mei
benoodlgd, bg ST. VAN 8LUIJS Kz,,
Zoutelande.
Met Mei een Knecht gevraagd,
door S. TAAL, Gediplomeerd Smid te
Mellskerke.
Wegens voortdurende ongesteldheid
(erstond
gevraagd, van middelbaren leeftijd, bjj
S. MELSE, Segeerssingel, Middelburg.
weest van de genoeg bekende, beruchte ega
van onzen ouden, Grieksohen wijsgeer
Socrates. Wijl de naam van deze vrouw nog
tot op onze dagen in den mond des volks
voortleeft, zullen we dien liefst maar' niet
noemen.
Daarbij was ook onze voor te stellen
dominee van een wonderlijk temperament,
zoodat man en vrouw twee tegenstrijdige
Daturen vormden.
Uit onze aoten bljjkt tevens, dat de toen
malige Oudelaniers ook allen geen brave
Hendriken waren. Met dien predikant
bedoelen wij
WILLEM CUNEL,
die, als prop. bg de Cl. van Leiden, in 1738
te dezer plaatse beroepeD,en na den 3 Febr.
1739 een voorstel gedaan te hebben over
Ro»8 20, bevestigd werd.
Onbegrijpelijk is het, dat men te Oude
lande, of ook wel de classis, niet genoeg
zaam naar zijn vroeger leven onderzoek
heeft gedaan. H»d dit plaats gehad en had
men hem in den dienst niet aangenomen,
den hadden de gebenrtenisen, althans voor
deze gemeente, znlk een trenrigen efloop
niet gehad.
Z\jn leven was reeds ongebonden, tijdens
hij proponent was, waarom hij niet alleen
door den kerkerend van Leiden gecensu
reerd, maar ook door de Z.-Hollandsche
Synode, voor gernimen tijd, in den predik
dienst geschorst werd. Laten we echter
niet te hard oordcelen en laten we ons de
vreag stellenkon zijne vrouw, toen hij
eenmaal als gehuwd predikant hier kwam,
op znlk een zwak karakter geen invloed ten
goede hebben uitgeoefend f
Doch, we hooren het reeds, ze was geen
ketje dat men zonder handschoenen aanvat
en zal zij dien goeden invloed wel niet in
praktgk hebben knnnen brengen. Hoe dat
zij, hij kwam in dienst en kort nadat hij
dien aanvaard had hooren we in onze aoten
Met Februari of Maart
een Schoeiimakersknectit
benoodlgd bg H. VAN DALEN,
's-G ravenpolder.
Met Januari en Maart of Mei
benoodlgd, bg J. VLAANDER, Ged.
Hoefsmid te Axel.
Gevraagd tegen 1 Maart 1910
bg J. SINKE, te S c h 0 r e.
Terstond gevraagd
oud 5 jaar. Hoogte 1 Meter 60 cM.
Hij moet op proef geleverd worden.
A. DE WIT Cz.
Coljjnsplaat.
Wegens onvoorziene omstandigheden
met Januari
benoodigd. Brieven letter E, Boekh.
Fa. D'HUIJ, Middelburg.
Met 1 Maart
gevraagd bij A. DE GROENE, Kloetinge.
8poorboot MIDDELBURG—ZÜRÏKZËÊ.
December.
Van Middelburg 's morgens, uitgezonderd
12 Dec (dan geen dienst), om 7,30 's mid
dags, nitgezonderd des Zondagsmiddags
(dan geen dienst), om 1,40.
Van Zierikzee als volgt
7,30 1,30
7,30 12,—
0
6,30
Vrjjd.10
Zater. 11
Zond. 12
Maan. 13
Dins. 14
Woen.15
Dond. 16
Vrjjd. 17 7,30
Zater. 18 7,30
Zond. 19 7,30
Maan. 20 7,30»)
7-
7,30
6,30
1,30
1,30
1,30
2-
1,30
1,30
Dins. 21 7,30
Woen.22 7,30
Dond. 23 6,30
Vrgd. 24 7,30
Zater. 25 7,30
Zond. 26 7,50
Maan. 27
Dins. 28
Woen.29
Dond. 30 6,30
Vrjjd. 31 7,30
6,30
7-
7,30
1-
1,30
2,-
1,30
1,30
1,30
1,30
1,30
2,-
1,30
Naar Cortgene 6,terug naar Zierikzee 9,
En om 11,uur.
Stoombootdienit „SCHEL
December 1909
Vrijd. 10 9,- 9,30 Dins. 21 8,30
Zater. 11 9,30 9,30 Woen 22 8,30
Zond. 1210,— 9,30 Dond. 23 8,30
Maan. 1310,30 10,— Vrjjd.24 8,30
Dins. 14 6,30 10,— Zater. 25 9,
Woen 15 7,— 9,30 Zond. 2610,—
Dond. 16 7,30 9,30 Maan. 2710,30
Vrgd. 17 8,30 9,30 Dins. 28 6,30
Zater. 18 8,30 9,30 Woen.29 7,
Zond. 19 9,— 9,30 Dond. 30 7,30
Maan. 20 8,30 10,— Vrgd. 31 8,30
DB".
10,30
8.-
9-
10,-
10,-
10,—
10,-
10,-
10,-
10,-
10,-
(Het eerste getal achter een datum is
afvaart van Zierikzee het tweede getal is
afvaart van Rotterdam).
VLI8SENGEN, MIDDELB., ROTTERDAM.
December 1909
Dagelijks, uitgezonderd Woensdags en
Vrijdags, en op len Kerstdag, van VJissin-
gen 6,20 van Middelburg en Rotterdam
8 uur. Vrijdag 24 Dec. vaart de boot ook.
reeds klachten over hem, en in later dagen
herhaaldelijk.
Den 5 Dec. 1739 had hjj, wegens hevige
oneenigheid met zijne vronw, huis en gs -
meente voor eenige dagen verlaten en was
vertrokken naar Beinkenszand aldaa- ver
toevende bij zijn zwager Adrtaan den Boer
secretaris dier gemeente. Maar nog erger
werd het. In de classis van 2 Mei 1742
kwam de klacht in »dat ds Cunel in geen
zeven Zondagen had gepredikt, zonder
evenwel ziek te zijn, met moeite waren vijf
benrten vervuld, doch twee Zondagen ge
heel zonder dienst".
Het rapport van een plaatselijk onder
zoek door de classis van 4 Mei Inidt«dat
ds Gnnel zeer oneenig met zijne vronw
loefdehij dnrfde niet buiten komen om de
scheldwoorden en paskwillenhg was door
het publiek met een steen geworpen en aan
zijn been' gekwetst en zijne vronw met een
Btok op de borst gestooten daaruit waren
vele onpasselijkheden ontsproten, waardoor
hij niet heeft knnnen prediken".
Verder hooren we nog leeljjker dingen
van hem, die we maar niet znllen aanhalen.
Na dit alles, werd hem door de claesis aange
raden zich vooreerst van den predikstoel,
hier of elders te onthouden. De man schijnt
onverbetelijk te zijn geweest, waarom hij
den 2 Nov. 1742 voor twee jaren werd ge
schorst hij hield zich sedert te t-B. Een-
driktkinderen op. Eerst den 10 Nov. 1744,
werd hij op herhaald verzoek,weder tot den
dienst toegelaten. Den 6 Jan. 1746 bedien
de hij nu de gemeente te Veere voor een
zieken predikant aldaar, maar ook dit werd
hem belet, wegens zijn vroeger wangedrag.
Hij verzocht nn, bg missive van 22 Dec.
1748, aan de classen een voldoend getuig
schrift,hetwelk hem dan ook gegeven werd.
Van zijn verderen levensloop hooren we
nn niets meer.
(Bevolking1824 411
1909 704 zielen.)
Pr
E,
E zij aio a
ons blad
gen liet t<
g r n. 11 m.
Goes. In d
van gisteren
*aterle!ding
Dat gedeelte
plaatsgebrek
sohakeld, late
De heer F
aan den arb
meenten gei
hechten aan
de plannen o|
steun,welke i
bg zijn tapp
financieels
nnder de oo<
heeft Rijkssn
jaren de groo
kunnen bied
de uitkeerint
tot den eind
lijden degen
nu die baten
zullen de gei
hebben te bet
ramp aijn. De
nen omvang,
risico ran f
reserve en de
over staan de
de gemeente
gen voldoen
voldoende R
van 't Gomi
den minister
hoe die hulp
niet hetzelfd
renteloos vo
of door een
wensohelijkt
komen aan
lijk hetzelfd
er voor de m
dooh aan het
dat de Raac
daan, opdat
Goes den
aoht.
De heer
willen zegge
waard zijn
deelmaar
sohelijkheid
spr. geen su
komst met
nitgelokte t<
366 FJ
Naar Dre
en gewaagd,
gemeente ail
sohen aanvc
de 4e eeuw
nrëzou over)
ook wel Be
Binghesdic ii
De heerli
Gentsohe Al
De gemee
dersGroot
van de Wei
polders.
Het plaat
over Lunter
in 1824 sleol
De kerk
legen dorp ii
werd er, in 1
een hooge t
geering van
zeldzaam fr
de Franse!