LEVERTRA
C. ORANJE Lz„
11
St. Nicslaas Etalage
Firma Wed, J. P, van dei Does,
il ohanna
C. A. SIJHOLTE Co.
li. H. Veehouders,
tiTkööp
Voor Bt-Mcolaas,
tïTkqöp
1 TË KOOP
TE KOOP
"teTkdop
Een Wagenmakersknecht
Wollen en - -
Waschechte
Maandag 29 November 1999,
Woonhuis en Erf,
Clr. Herstellimtaiirl „Muien".
l^VÖDERS^
Lme au HiisMelijke Artikelen
WARM WATERKRUIKEN
P. J. Siegers Zoon,
EIK fraai hort
PlttCllTKiE
riii rri i1 r
Schrijfwerk aan huis.
Cementtegel-
fabriei.
Uit de hand te koop
Rel beste adres voor Manufacturen is dat van Z. ERIVIE REGroots MarktHoek GravenstraatMiddelburg
van een dubbel
Goedkoope grove balén
A. HOUTKRMAN
HUW ELIJKSKAAfRTEJt
Firma de Jonge-Verwest - Goes.
M. G SENSE, Lange Delft.
ASSURANTIËN.
Snippers uit de oude doos.
1}
GOES.
M. GEENSE, Lange Delft.
KEN MEID
Ben net Burgermeisje,
OP
des namiddags te half 2 uur te Krab-
bendyjke, in de herberg bij W. Krijger,
ten overstaan van Notaris PILAAR,
in de gemeente Krabben dijkeaan den
Westweg, groot 3 A. 74 c tgedeel
telijk verhuurd aan Jan Lobbezootot
1 Mei 1910 voor f 1 per week en
gedeeltelijk onbewoand.
voor Kool, Aardappelen etc lev rt
tegen f 10 per 100, vrtj boord of spoor
R'dam, na ontvangst van postwissel.
C. G SLOT Rotterdam
Zakkenhandel Boompjes 53.
Aan't zelfde adres OPRUIMING van
een partij bulten verhuur gestelde, nog
zeer goede 2e hands zwart gesmeetdo
Dekkleeden 6 x 5 M. a f20, 6 x 4 f 15,
6 X 21/2 a f 10, 6X2 a f8, a'sook
Handwagenkleedjes in verschillende
afmetingen eerprijzen.
LEERSUM bij Amerongen.
Direct aan tram en bergopgang.
Aanbev. ten dienste.
Zusters STAP
Puik® zachte inlandsche ITJNKOEl
en LIJN E$L, Gegatandeerd, en
CHINABOONEN.
Verkrijgbaar bij
Molenaar, Serooskerke tW.)
ONZE
is wederom gèreed,
en bevat, bi halve een groo'e
sorteering LEDERWAREN,
EN
Nog honderden verschillende en voor
ieder geschikte Cadeaux, tegen
b 111 ij k e prijzen.
Prachtige Geëmailleerde
met soliede koperen sluiting.
Kassiers te Vlissingen.
Belasten zich met de uitvoering var,
Binnen- en Buiteniandsehe
beursorders.
Koopen en verkoopen Bulten-
landsehe wissels, vreemd
geld en coupons.
Nemen gelden a deposito.
Yoor slechts 45 Cent
DE BOEKEN van
1. Nergens thuis.
2. Moedei's Lied. 2 Verhalen.
3. Grletje's Kinderen.
4. De Kleine Heidi in den Vreemde.
5. De Kleine Heldi thuis.
6. Oom Titus.
7. Gouden Spreuken.
8. Uit Zwitserland.
9. Kleine verhalen.
45 ct., vroeger f 1,50, in Prachtband
slechts 75 ct., vroeger f 1,90.
Te bekomen bij den Uitgever D.
BOLLE, te Rotterdam. Franco, na ont
vangst v. postw,, waarop behalve Nr.,
vermeld is»SPVRT".
MIDDELBURG.
359 FJKÜILLEÏON.
DOOR
S CAL DIS.
Mattkeus Smnllogangp.
II. (Slot)
Bjj al den tegenspoed dien Smallegange
ondervond,kwam ook vooral de jalousie der
Zeeuw, che steden en regeeringsledec
onderling.
Er werd met arendsoogen gelet op de af
gedrukte vellen van hst werk herhaalde
lijk moest er iets veranderd, uitgelicht cf
irgelascht worden. Er scheen dieritorge
volge geen einde te komen aan de klein
geestige plagerijen van de notabelen uit de
Provincie.
De schrijver liet. nu door zijn uitgever
een verzoek tot de State- richteD, waarvan
de strekking en het gevolg het best zal
blaken uit hetgeen daaromtrent in de
Staten-notulen van 19 Nov. 1688 te lezen
staat„Gelet"', zoo hooren wij, „op het ver-
soeck van Johannes Meertens, houdende
dat hij Suppliant, in het drucken van het
eerste deel zijner Croryk du soo verre ge
vorderd was, dat hetselve metten eerste
sonde kunnen werden uitgegeven, wensen
de sulks tot vergenoeginge van des Staat
en fider Heer in het bysonder mogt g -
schieden, versoeckende voor de uitgave
van dien Commissari sec Réviseurs (onder
zoekers) Is na deliberatie goet gevonden
en verstaenjietselveboeck te stellen ie ban
den van de heeren Van OdijckLa Palma de
S. FuenteeHojjer, een der secretarissen der
stad Goes, üe Bilo, Nachtegaal en Peckius,
om op den inhoud van voorsz.Crocyk nader
te willen informeren, te besoigneren (be
raadslagen) met complets leden en ininid
del het drucken te suporsederen" (op to
schorten).
Zoo w<rd dan nu van Overheidswege de
reeds zoo ver gevorderde druk geschorst,
en de hervatting er van afhankelijk ga-
maakt van .besoignos* van heeren »revi
seursmet complete leden, over den inhoud
von den reeds lijvigen foliant. Onder dezn
reviseurs was er ook een voor elke der zes
stemmende ste len van Zeeland. Gelijk wei
te voorzien was.ieder dez r leden hield de
vermeende aanspraken, om hetgeen in het
werk over zijne stad niet of wel werd go
zegd. met hand en tand vol.
Vooral op het stuk prévilegiën, waren
MiddelburgGoes en Zierikzee, het op verre
na niet eens, dan moest dit blad, d »n weder
dat blad herdukt worden. Kortom, het werd
een eindloos gekibbel en vittery onder de
booge heere.j.
Wij willeD, uit de bedrage van genoem
den mr De Wind een -aar staaltjes aanhalen
van de veranderingen, die in het werk
moesten plaats hebben.
De beer Pan Odijck, daar straks genoemd,
wiens vader Bodewijk van Nassauheerjvan
Beverwaart, een natuurlijks zoon was van
Prins Maurits en juffrouw Paw Mechelen.
nam het euvel op dat Smallegange, op psg.
622 en 623, zulks zoo maar, zonder omwe
een, b v. van een geheim huwelijk van den
Piins met eene freule of baronnesse Paw
Mechtlen dorst f ewagen.
Dit blad moest dus noodzakelijk herdiukt
worden, en zoo kwam dan nu het zeer om
standige en tevens zonderliuge bericht in
de plaats, hetsvelk onder den titel van
Vermeerdering bn de beschrijving van
Kortgene op pag 6225 en 623a te vinden
is. 't Zou ons te ver voeren dit geheel aan
te halen.
Alleen aij gezegd, dat hij de bewuste
Zou er in Nederland wel één Zondagsschool zijn, waar Chris
telijke kinderboekjes uitgedeeld worden, en waar Callenbach's
uitgaven niet gebruikt worden
Zou er wel één Bibliotheek eener Christelijke school in Neder
land zijn, waar niet tal van Callenbach's uitgaven voorkomen?
Zou er wel één kind van Christenouders, dat lezen kan, in
Nederland zijn, dat nooit een van Callei.bach's uitgaven las en
er van genoot?
Indien ze er zijn, dan toch zeker heel weinig.
Callenbach's uitgaven voor de jeugd zijn ongetwijfeld de meest
verspreide, de meest bekende
HOE KOMT DAT?
Omdat aan Callenbach's kinderboekjes zoo bijzonder veel zorg
besteed wordt, zoowel aan inhoud als aan uitvoering.
Omdat daardoor alle boekjes zoowel in als uitwendig er zoo
ïmakelijk uiizien Omslagen, zoowel als plaatjes worden steeds
expres voor de boekjes geteekend, en met de messt mogelijke
zorg uitgevoerd.
Omdat de prijzen zoo buitengewoon laag zijn.
Omdat de keuze zoo bijzonde- groot Is.
Wie voor Christelijke kinde-lectuur den catalogus van G F.
Callenbach te Nijkerk raadpleegt, zoekt nooit tevergeefs.
tot Hulpkeurmeester, Kommies, Hulp
telegrafist, Assistent bij de Post, Apo
thekersbediende, Kweekschool voor Ver
loskundigen, Verpleegsters, enz. Cursus
en Briefles fl,50p. mnd. H M. v. d.
VEER, Pompenburgsingel 21. Rotterd.
STEEDS VOORRADIG
Voerboonen, Lijnkoek en Meel, Bibby-
koek en Meel, Bertels' Ljjnzaadkoek
met suiker, Ochtendvoer voor Kippen,
Bruinmeel voor magere Varkens, f 3
per baal, prima Bakbloem.
Aanbevelend,
O. DEKKER, Vlasmarkt.
passage nu zóó inkleedt en beweert dat
Prins Mauri's «had heimelijk geirouwt
Vrouwe Wilhelmina san Mechelen enz", en
verheerlijkt hij den Prins in de woorden
vdat hij was den doorluohtigsten en nooit
hoog genoeg geroemdec Prins Maurits van
Oraenjen en van Nassau, die onsen Slsai
tot eenen bloeiende» en ganls ontsaohe-
lijken Staet heeft gebragt".
Men weg het er alzoo voor houden dat
Smallegange, cm den heer van Odyck te
behagen, het vorige blad heeft vernietigd
en bij herdruk door genoemde bladzijde
heeft doen vervargen.
Dat dit veranderde bericht geheel in
strijd is met dc geschiedenis blijkt uit
Aitxema„het testament van Prins Mau-
ritsc, waarin wij lezen dat de Prins zelf
noemt in zijn laatsten wilWillem en
Lodewijk, zijne natuurlijke zonen, en lega
teert: „aen Juffrouw van Mechelen, moe
der van voornoemde Willem en Louys,
eene Lijfrente van vier duysent twee
hondert Carolus Guldens 'sjaers."
Dezelfde verandering moest ook plaats
hebben met bl&dz. 539, ten opzichte der
regeerenslijst van de stad Goes. Onder ds
Gcesohe burgemeesters «tonden o.a. ver
meld: Fe-d. GruiwartJacs Nollens en sar.
Johan van Dorth. Om welke reden is on
bekend, maar zeker is, dat bij een herdruk
deze namen doorgehaald werden.
Na al het gehaspel, wendde de uitgever
zioh in 1690, opnieuw tot de Stater, tnet
verzoek autorisatie tot uitgave te verleenen,
waarop, volgens de Staten notulen van 2
Mei van dat jaar, de volgende, voor schrij
ver en drukker, ontmoedigende resol werd
genomen De vergadering nu veel endo
menigmael gemoeyt sijnde, mat het ver-
soeok van Johannes MeerteDS, Boekdru
oker binnen Middelburg, om te hebben
permissie tot het uitgeven van seker Boeok,
IEMAND iver veel vrijen tijd be
schikkende, vraagt beleefd
Adre3 Hulpi ostkantoor Kamperland}
een in goeden staat zijnde Tilbury
met Wielbeslag,
een gebruikte Menwagen op ijzeren
assen, een gebruikte Mangelmolen, een
Yeldslede met Borden en een Kort-
molen, merk L L X, klein model, bij
C. VAN WAARDE, ged. hoefsmid te
Arnemuiden.
EERSTE ZEEÜWSCHE
M. W. I)i PUTTER
VLISSINGEN - KANAALSTRAAT.
Groote voorraad. Ruime keuze.
Prijzen beneden alle concurrentie.
Albums op aanvrage franco
Sa»&©l ia all© ©oortoa
3BQa^rsaa,fc©E,ial©a.
Te spreken te GOES: Dinsdags
te MIDDELBURGDonderdags en te
VLISSINGENVrijdags.
Zeer fijne geëmailleerde KU'DER-
KOFEIE- en THEE-SERVIE'JES,
Compleete KEUKEN-INRICHTINGEN,
KIXDER-WASCHSTELLEN, compleet,
enz., enz.
met HUIS, SCHUUR en verderen
OPSTAL te Koudekerke, aan Wiele-
makersbaan big den Disboekschen Weg,
wijk B no. 78, groot 0,1340 H.A. (102 r
Te aanvaarden 17 Januari 1910.
Inlichtingen geeft ondergeteekende,
ten wiens kantore te Kou ekeike de in
schrijvingen worden ingewacht vóór den
1 December 1909.
Notaris Mr. JAN LOEFE.
den naam dragende van eene Besohrij-
vinge van Zeelandt", //Is goetgevonden
dewyl dit werok begonnen is Bonder ordre
van H.Ed. Mog. dat deselve ook niet ge-
meynt ea sya, daertoe hare approbatie te
verleenen, maer die sacok en het uitgeven
van 't selve Boeok wegens de Provincie
niet aen te nemen, of haer daeraan gelegen
te laeten".
Ziedaar weer opnieuw een klap in 't
gezicht van den volijverigen, mear nu
reeds bejaarden schrijver.
In geen vijf jaren hoort man nu iets
van de kroniek maar niet lang daarna
fohjjnt hij met de uitgave, hetzij tot ge
schenken, hetzij aan de inteekenaars, een
begin gemaakt te hebben. Maar helaas 1
den 20 Aug 1695, kwam er, voorderóé-
veelste ratal opnieuw een spaak in 't wiel
en nu van de zijde der regeering van
Middelburg. Deze schijnt aanstoot genomen
te hebben aan he'geen omtrent de kiezers
en eenige sabulterne oollegien gemeld was.
Althans bij resol. vau 20 Aug. 1695 werd
r/aan den druoker het uytgeven van de Iro
ny k van Zeelandt g< ïuterdioeerd verboden)
voordat deselve van wege de Begeering
sonde geëxamineerd syn, en werden de
Heeren van hot Buffet tot de examinatie van
deselve Crouyk geeommiteerd."
Alweder werden nu verscheidene bladen
herdrukt, doch nu alleen tot deze bladen
sohijnt zich de bemoeiiDg der „Heeren van
het Buffet" bepaald te hebben, en nu brfik
in het volgende jaar èn voor uitgever èn
voor schrijver de blijde stond aan, dat de
Kroniek in bet licht kon verschijnen, onder
den titel van »Nieuwe Cronyk van Zeeland
Eerste deel, vervattende, enz.«, door M
Smallegange, Met vele Koperen Platen ver-
oiert, Tot Middelburg, bij Joannes Meertens,
Boekverkooper in de Giststraat, en syn
mede te bekomen tot Amsterdam bij Abra-
Wie een RAM vermist
kan dezen tegen betaling der kosten
terugbekomen bij
P. DE KORTE, Domburg.
4 een Kalfvaars op de rekening,
bij J. LOUWS Az. te Oostkapelle.
2 Kalfvaarze gekalfd en bij de reke
ning, en 2 tweejarige Vaarzen, bij L.
DE WITTE, Biggekerke.
Een zoo goed als nieuw Heeren
Rijwiel, met vrij wiel en rem (merk
Fongers.)
J. TANOE, Seissingel, Middelburg.
TE K0Qp
eén pas gekalfde Koe van zgn derde
kalf, bij C. MEIJERS, Serooskerke (W
een geschilderd f ABINET en een
houten VARKENSHOK. Te bevragen
bg W. JOBSE, Serooskerke (W).
Met Mei
benoodlgd, bij L. KWEKKEBOOM,
St. Laurens, Zich aan te melden
bij C. de Nood, Noordweg.
gevraagd,
bij A. AURI1ANSE, Veere.
Terstond gevraagd
M. L., G. G-, bij een alleenwonende
juffrouw. Zonder g. g. ocuoodig zich
aan te melden. Adres J. v. d. WAL,
Boekh. B r u i n i s s e.
Spoorboot MIDDELBURG—ZIERIKZEE.
November.
V*n Middelburg dagelfika, uitgezonderd
des Zondags, 's morgens 7,30 en 's middags
2 uur.
Van Zierikzee als volgt
Zond. 28 7,30
V'ijd.26 7,30 2,—
Zater. 27 7,30 2,—
Maan.29 7, - 2,-
Dins. 30 7,30 2,-
ham vau Someren, Boekverkooper. 1696
(folio)".
Niets is evenvte! zekerder, dan dat er van
deze kroniek slechts ééne uitgave beslaat.
Het tweede deel, waarvan Smallegange zelf
melding maakt in zijn »besluit tol de Zee-
landsehe Cronyk«, als »over eenige jaren
al meest beschreven liggende*, is niet in het
iioht verschenen. De la Rue zegt, dat bet,
door onachtzaamheid,n4 des sohrij vers dood
is zoek geraakt.Dit tweede deel zou,volgens
den schrijver, inhouden t „Historiën, Ge
schiedenissen eD bedrijven onser Lands
lieden uit de oudtheden opgehaald en voorts
vervolgd tot op dese tegenwoordige lyden".
De levensloop van den sohrij ver werd,
gelijk hij zelf in zijn „Besluit"' getuigt, door
ongelukken en vele tegenspoeden geken
merkt, er hij had dus ruime gelegenheid om
de waarheid te doen blijken van de zin
spreuk, die hij in zijno jeugd te Angers voor
de zijne aannam, n. m. „Candor qui tenebris
dat sidera ooelo", d. i. „dat de deugd in
tegenspoed, blinkende sterren aan den
hemel geeft".
Hij overleed, ongehuwd, in 1704 en werd
in da Magdalenakerk ie 6oes begraven. In
het middenvak dier kerk, tegenover het
orgel en dus bijna in het kruis, ligt, volgers
zeggen, ouder den planken vloer, een zerk,
met het opiohrift: „M Smallegange obiit
1704".
De afbeeldingen i„ zijn kroniek, ten getale
van 80 stuks, waartoe hij met zooveel ijver
en volharding zijn niet ruime middelen, tot
uitputtens tos,heeft ten koste gelegd,maken
met de besohrijvingen drr groote en kleine
stedeD, heerlijkheden, dorpen, kasteelen en
lusthoven, voortdurend het werk van onsen
Smallegange, vo >r vele Zeeuwen, tot een
volksboek, hetwelk zij met vernieuwd ge
noegen doorbladeren en slechts ongaarne
missen zouden.
