BiniieiiiandL
üerknieuws
Scliooliiieuws
Rechtszaken.
over slaat- ah staathuishoudkunde heeft
geschrevenals trouwe landsdienaar, wiens
veeljarige loopbaan hem steeds hetzij als
lid der Volksvertegenwoordiging, of als
minister, of ais medewerser in de ontelbaar-
vele ocmmissiën van allerlei aard en soort
waar de heer Lokman president of lid van
was, deed zien in zijn mooien, eerlijken
rustelooxen ijverin al die funotiën beeft de
nieuwe minister van Staat xioh gegeven met
al de schitterende qualiteiten van geest en
van hart, hem geschonken.
Na xulk een oarriëre is de minister-titel
niet anderB dan ten volle verdiend.
Dat betwist gelijk gexegd niemand.
Doch wel kan zulk eene onderscheiding,
al past xij volkomen den ermee-begiftigde,
andere „indrukken en gevoelens" ver
wekken dan hier 't geval was.
Iets anders is 't nog of men hem de
eore hem tebeurt gevallen »eeht gunt*,
dan wel koeltjes erkent, dat hij haar
waard is Zeker Maar toch
Ik bedoel slechts te zeggen, dat de sym
pathie, welke men vrij algemeen voor
den heer De Savornin Lokman koestert
thans weer zoo duidelijk aan den dag is
gekomen.
Men weet hij is niet „gemakkelijk"
oen omgang. In het vuur der opwiuding
■•an hij soherpe, driftige woorden zeggen.
Mxar wel is diep en algemeen het besef,
.a. sleoht8 roerselen van hooge en nobele
natuur dezen man gansch zijn rijk en wel-
i> ,teea leven door hebben beheersoht. Al
wat naar gekonkel en intrige zweemt, al
wat „klein en gluipend of sluipend van
.aktiek wordt, is dezen man gaosohelijk-
rieemd. Hij moge den tegeDSiandersoms
verwoed te lijf gaan, De Savornin
Lokman heeft als »ohevalier sans peur
et sans reuproche"1) nocit anders dan
ridderlijke wapens en ohevalereske strijd -
methodes gebruikt. //Beentje-liohten" en
geniepig-verraderlijke t.uca versmaadde
iitj te alleu tijde. En waar hij gevoelde
dat ook zij, die hum 't minst sympathiek
waren aie 't allerverst van hem a'-Btaan,
gelijk hadden, daar aarzelde Lokman geen
abcoude om daar ruiterlijk voor nit te
komen.
Gelijk voor hem de vraag, welke tactiek
hei zekerst en 't snelst naar de zege zou
leiden, nooit den doorslag gaf. Mensohen
ais De Savornin Lokman hebben, natuur
lijk, ook de „déiauts de leurs qualités".*)
Een daarvan, nl. van de „défauts", als
men 't zoo eens noemen mag, is zekere
onbuigzame halsstarrigheid, die geen duim
breed gronds prijs geeft, óók al ware zulke
concessie niet in oontliot met de eisoheD
van „karakter,, of eer. Dooh zulke figuren
hebben ook eene liefde voor onschendbare
zelfstandigheid een onverwinlijken weer
zin tegen al wat „dwang" is, die vaak
genoeg in butsing komt met de lessen der
slimimge, ook wel eens sluwige „politie-
kerij'M... Voor deze laatste is een Leh
man siellig niet geschikt. En verschillende
aigcmeen bekende feiten uit het verleden
van den nieuwen minister van Staat
Kunnen getuigen van de gevolgen dezer
I uharaiouie I
De mau, die aaast Kuyper, de hevige
troebelen van den kerkelijnen strijd mee
laakte; die, zij aan zij met den anti rev.
leider, strijd voerde; zich eindelijk af
scheidde, eigen groep vormde vervolgens
weer toenadering betoonde; geworden tot
invloedrijkste van aiien toen Reohls aan
ua winnende hand kwam, den premier
van 1901 de hand boren bet hoofd hield
Deze figuur bleef voor velen een
„raadsel".
Dooh overheersohend werd al meer het
bosef, a&t in de ziel van deD militanten,
onstuimigeD, hoog-intelligenten man geen
plaats, ooit, was voor iets wat naar het
nypooritisohe of het „taotisohe" in lageren
zin lijkt.
En do heer Lohman mag er van over
tuigd zijn, dat ook zij, die in wereldbe
schouwing 't scherpst van hem verschillen,
doordrongen zijn van die achting, dien
eeroied voorzijn hoog en ongerept karakter.
De nieuwe minister van Slaat is geen
redenaar van eenige bekoring en sleohts
uiterst zelden mengt de heer Lohman
wien 't overigens niet aan >spirit« ont
breekt, iets als een »mopc in zijne rede.
Daarvoor heeft hij, geloof ik, veel te veel
gevoel voor het ook uiterlijk statige en
achtbare, dat een lid der wetgevende
maeht past.
Een duf en saai Kamergeleerde, een
ongenaakbare pedant is De Savornin Lok
man heelamaal niet 1 Wie hem van nabij
kent; wel eens 'n onderhoud van wat laDger
adem met den heer De Savornin Lohman
mocht voeren, blijft Z.Ex. vóór xioh zien
als een beminlijk, heusoh en verre van
vervelend man. Integendeel 1 De vriende
lij ka expressie van die eerlijke, sohraodere
oogen trekt u aan. En zoo De Savornin
Lohman er al niet de man naar is on,
zien snel te fraterniseeren, nog veel minder
„;:noacailleereu" I van stugge hoog
heid of koude ongenaakbaarheid is bij
item geen sprake. Te oprecht en te ronduit
van aard om te willen verheugen door
vertoon van zoetige kwasi-gemeenzaam-
ii waarvan de fijner-gevoelende 'ton-
ree e tuoh snel genoeg bespeurt, mist hij
ook de neerbuigende, zich angstvallig op
eisiaod houdende minzaamheid van een
J Löeil. Lohman doet zioh voor gelijk
i„ i u T meent. Waatdig, weiwifiend,
vriendelijk; zonder poging om zioh anders
te doen zien aan de omstandigheden 't
meebrengen. Juist dat ongekunstelde,
D. i. een ridder zonder vrees of blaam.
-) JL>. i. de gebreken zijner deugden.
volkomen-eohtegepaard mei de waardig
heid, welke ods volk „an fond" toch zoo
noode mist bij hen, die tot de eereten
behooren. juist deze eigeneohappen
hebben De Savornin Lohman doen worden
een der populairste mannen onder de
oudere mannen-van-Staat 1
Mooi en waar, zeggen wij.
Waar is de figuur, die beschreven wordt,
en mooi is de beschrijving.
Kuyper, Lohman, Mackay mogen nog
vele jaren als minister van staat beschik
baar blijven om, in eventueel# gewichtige
omstandigheden, door de Koningin geroe
pen, Haar en den lande met woord en daad
te dienen.
Zij toch behooren tot die »ouden« bij
welke wisheid ia.
De afgetreden gouverneur generaal.
Omtrent generaal Van Heutsz bevatte
De Standaard reeds vroeger 'n hoofdartikel
waaraan het volgende is ontleend
Vijf jaren heeft hij die hooge positie ver
vuld, heeft hij Indië bestuurd met krachtige
hand. Werden de hoofdlijnen voor dit be
stuur vastgesteld in overleg met de minis
ters van Koloniën, misschien wel volgens
hunne aanwijzing, de uitvoering van dit
program kwam gohee! voor zijne rekening.
Met zijn aftreden slait zich de laatste
periode van het tijdvak, waarin het Neder-
landsch gezag in den geheelen archipel
werd gevestigd
Te laatste vijfjarige bestuursperiode nu
zag de voltooiing van dit aangevangen werk
Met groote energie en met veel beleid werd
op schier alle eilanden van de buitenbezit
tingen den inlandschen bestuurders ge
toond, dat de geest van laisser faire laisser
passer had plaats gemaakt voor een krach-
lig en doelbewust willen. De „Compagnie''
was ontwaakt en wilde gehoorzaamd zijn,
opdat door die gehoorzaamheid de ware be
langen der inlandsche volken zouden wor
den gediend. Op de hoogvlakte bij het
Tobameer en in de Zuid-ooster afdeeling
van Borneo op Celebes en in de Molukktn;
op Soemba en op Bali werd daadwerkelijk
ingegrepen als 't moest met den sterken
arm en steeds met dit succes, dat de
grondslagen voor een geregeld bestnnr
werden gelegd.
Niemand anders dan Van Heutsz had dit
groote werk kunnen voltooien. Alleen hij,
die zelf in Atjeh had getoond hoe bij beleid
volle aanvoering de kracht eener kleine
troepenafdeeling kon worden verveelvou
digd, kon de verantwoordelijkheid dragen
voor deze uitgebreide militaire actie, zon
der uitbreiding van het Indische leger.
Vestigde of herstelde dit krachtig mili
taire optreden ons gezag, zonder meer zou
dit optreden geen blijvende kracht hebben
gehad. Daartoe moest het worden gevolgd
doer een juiste oiganisatie van het bestuur.
Onderwerping tooh was sleohts middel
het rechtvaardig besturen ea het leiden tot
welvaart en ontwikkeling was doel van
ons optreden. Nu stond van Heutsz voor
de keuze moest in de streken, die ods
gezag erkenden, direct bestuur worden
ingevoerd, moest het bestuur daar recht
streeks door onze ambtenaren worden ge
voerd if moesten de inlandsche zelfbe
sturen worden in stand gehouden en door
goede leiding voor hunne nieuwe taak
worden bekwaamd P Het eerste stelsel
werd verworpen, het tweede aanvaard.
En terecht. Zoo alleen tooh kon met de
historie en met de eigenaardige ontwik
keling der verschillende volken naar eisoh
worden gerekend kon een overmatig duur,
op Westersohe leest geschoeid bestuur
voor die streken worden vermeden, kon
de inlandsche bevolking daadwerkelijk
worden getoond, dat de drijfkracht van
ons optreden niet lag in zucht tot machts
uitbreiding of vermeerdering van rijkdom,
mAar in de erkenning van een onsopge-
lcgdeu plicht om baar geestelijk en stof-
lelijk welzij a te behartigen. Grondslag
van onzo bemoeienissen met die xeltbeBtu
rea was de terzijdestelling van het bij alloo
geldend beginsel, dat de financiën van land
en vorst één zijn en allereerst en aller
meest strekken om de behoeften en grillen
van den vorst te bevredigen.
Door de instelling van laudsobapskassen
werden de inkomsten van den vorst ge
seheiden van de geldmiddelen van het land,
en kwamen oveal belangrijke fondsen
beschikbaar tot bet nemen van maatregelen
en het uitvoeren van werken in het alge
meen belang.
De bestuursperiode van Van Heutsz gaf
ons dus het slot van de vestiging van ons
gezag in den geheelen Archipel. Groot
verzet is niet meer te verwachten; de
grondslagen voor eene vreedzame ontwik
keling zijn gelegd. Natuurlijk is nog niet
(..lies geëffend zal nog wel moeite worden
ondervonden met hen die, door de nieuwe
orde van zaken gesohaad, daartegen in
willen gaan maai over het geheel is het
groote werk voltooid en zullen de opvol
gers van Van Heutsz kunnen voortwerken
op het gelegde fundament.
H erin ligt naar ons inzien de groote
verdienste van Van Heutsz; in deze actie
toonde hij zioh veldheer en staatsman
ging hij doelbewust deD weg, dien bij
zien afge Jakend zag
De aandacht die hij moest schenken
san de volken op de grenzen van ons
direct bestuurd gebied, belette hem niet
om ook met zorg Se waken voor de be
langen van het overige deel van Indië.
Uit dun aard der zaak moest echter ait
reel van zijn werkzaamheid weer voort-
houwend zijn op hetgeen reeds ter band
was genomenal verloochende zich bij
dien arbeid ook niet de voortvarendheid,
die wel tot de meeBt kenmerkende eigen-
sohappen van Van Heutsz behoort.
Voor handel en verkeer toonde hij een
warm hart. ZijD wij wel ingelicht, dan is
het aan zijn persoonlijk ingrijpen te dan
ken, dat de pianDen voor de Soerabaaisohe
haven en vaarwaters gekomen zijn op den
weg, die tot oplossing leidt. Voor verbe
tering van de Semarangsohe haventoestan
den werden helacgrijke voorstellen aan
hangig gemaakt. Verkeerswegen werden
op groote sohaal door geheel Indië aan
gelegd of gebouwd. Voer de scheepvaart
onder Nederlandsohe vlag zocht Van Heutx
nieuwe baneD,
Krachtens zijn roeping had hij eeu opea
oog voor di belangen der inlandsche bs-
volkiig: landbouworediet, pandhuisregie,
inlandsche landbouw en nijverheid, onder
wijs. Wat dit laatste aangaat mag wel
worden herinnerd, dat hij den grondslag
legde voor een eigenlijk gezegd volks
onderwijs. Met dessasobolen moge vóór
Van Heutsz hier of daar een proeve zijn
genomen, als stelsel voor volksonderwijs
werden zo eerst door hem aanvaard, en
hierdoor gaf hjj een op'casing aan een der
moeilijkste problemen van koloniale poli
tiek. Vooral mag in dit blad wel dankbaar
worden gememoreerd, dat Van Heutsz
steeds toonde hei groote belaDg te erkennen
van het bijzonder-, met name ook van het
Christelijk onderwijs, dat hij door doelma
tige subsidie-regeling hielp bevorderen.
Ook in andere opzichten toonde hij dec
arbeid der Christelijke missies te waar-
deeren.
Van slechts weinig landvoogden is het
bestuur zoo scherp eu heftig beoordeeld als
van v. Heutsz.Weinig gouverneur-generaals
hebben blootgestaan aan zulke felle, per
soonlijke,dikwijls laatdunkende en onwaar
dige critiek als de zftrodende bewindsman.
Zonder oorzaak Natuurlijk niet.
Wie een werk ter hand neemt, als Van
Heutsz volvoerde, moet daarbij in strijd
komen met allerlei persoonlijke en particu
liere inzichten en belangen, en zich alleen
daardoor reeds vele vijanden maken. Hij
moet wel in botsing komen met allerlei
autoriteiten en autoriteitjes, die zich mis
kend, gegriefd en gekrenkt achten. Boven
dien; niemand volvoert zulk een groot werk
zonder ziek wel eens te vergissen. En
onder het microscoop van den vijand wordt
een vergissing zoo spoedig een font of
gebrek.
Van Heutsz heeft zich natuurlijk wel eens
vergist in de keuze van personen; misschien
ook wel eens in de kenze der middelen.
Maar dan toch niet veelvuldig. Herhaalde
lijk stelde de nitkomst zijn bedillers in het
ongelijk.
Van Hentsz heeft menschelijke gebreken
waardoor hij velen ontstemd en geërgerd
heeft; en die vel-n hebben hem niet ge
spaard.
Maar door al dat opgejaagde stof heeft
hij zich den blik niet doen verduisteren op
het doel, dat hij vast in het oog had gevat.
Hij ging den weg van zijn plicht, zooals hij
dien zag. En later, als al het persoonlijk
bittere is voorbijgegaan als het kleine,dat
cu zoo graag op den voorgrond treedt, door
den afstand niet meer wordt gezien als de
blik algemeen minder beneveld zal zijn
door de stof, en het oordeel billijker dan
zal worden erkend dat de zich nu sluitende
bestuursperiode bladzijden vult, die tot de
schoonste van onze Koloniale geschiedenis
behooren, en dat de man, die daarvan het
middelpunt was, aanspraak hoeft op de
dankbaarheid van Nedetland en Indië
samen.
Breukelen Bij de stemming voer een
lid van de Tweede Kamer zijn uitgebracht
592-3 geldige stemmeu. Hiervan verkregen
dr- H. J. Doude van Troostwijk (chr. hist.)
886, mr. F. A. de Monté ver Loren (anti-
rev.) 1507, mr. F. L. S. F v. Tnyll van Sa
rooskerken (lib 1050 en mr. J. B. L. C. C.
baron de Wijkerslooth de Weerdesteijn
(r. k.) 2480 stemmen. Zoodat herstemming
noodig is tusschen Wijkerslooth en Ver
loren.
LIT DE PKOYINCïE.
Goes. Op de Dinsdag gehouden tentoon
stelling van zaaigranen vanwege de socië
teit van Landbouw en Handel behaalde
voor ruwarige Essex de heer J.W- Romejjn
te Ouwerkerk den lsten prjjsIe prijs ver
beterde Wilhelmina tarwe dezelfde2e
prijs idem firma v.d.Bosch Co te Goes; le
prijs Groninger wintergerst dezelfde2e
prijs Zeeuwsche wintergerst dezelfdele
prijs Pétkuzer rogge dezelfde ;2e prijsPrins
Heinrich rogge dezelfde; 2e prijs Witte
.Monarch de heer S. Paul van 's Gravenpol
der. G. Crt.
Bij ministerieel besluit is Joh. Schot
Hzn., schipper uerde klasse bi; de vissche-
rijpoiitie cp de ScholdeenZeenwsche stroo
men, met ingang van 1 October, bevorderd
tot schipper der tweede klasse.
Ongeveer een jaar geleden had te
Stekene tusschen eenige personen eon
ernstig gevecht plaats, waarbij gebruik
werd gemaakt van messen en zekere T. C.
aldaar in den rug gestoken werd. Tjuge-
volge dier verwonding verkeerde C. smds
dien in een min of meer ziekely ken toestand
en overleed hij Zondag jl. In verband hier
mede kwam Maandag het parket van Den-
dermonde ter plaatse en werd een nader
onderzoek ingesteld. M. C.
Kapelle. In de Maandagavond gehouden
vergadering van het kerkbestuur is het
tractement van den beroepen predikant met
f200 verhoogd. TTit de voordracht voor
voorlezer en voorzanger in de vacature ont
staan [door het ontslag nemen van den heer
W.K. C.8chrier,en bestaande uit de keeren
D. Mallekote, P. Minnaar en L. Vreeke,
werd benoemd de heer L. Vreeke, terwijl
geplaatst werden op de voordracht van kos
ter de beeren G. Lepoeter, J. Kloosterman
en J. Reijerse.
Door tusschenkomst van den corres
pondent A. le Clerq te Kruiningen is door
de Brandwaarborg-Maatschappij voorZee-
land gevestigd te Middelburg, aan de
brandweer van Kruininge en Hansweert
een premie toagekeud van f35, vour het
fü-ik optreden bij den plaats gehad heb
benden brand van 14 op 15 dezer in de zeil
makerij van de firma Gebr. Ribbens te
Hansweert, waardoor grootere schade is
voorkomen.
Middelburg. Woensdagavond 8 uur
hield de afdeeling Middelburg-Vlissingen
van de Nederlandsohe Vereeniging van
Christelijke Kantoor- en Handelsbedienden
eene vergadering in de soo:ëteit „Si Joris",
waarin de heer J. Baas, van Zaandam,
eene uiteenzetting gaf van 't nut van
organisatie van den kantoor- en handels
bediende. Na ÏDgeleid te zijn door den
voorzitter, de heer J. P. Kügeler, waarbij
esD nistorisoh overzicht werd gegeven, eu
't Hcllaodsoh vrezen op den voorgrond
werd gesteld, God de eere te geven, die
Hem toekomt, gaf de boer Bja-, eene vurige
uiteenzetting van 't wezen en nut van de
Christelijke vak vereeniging, waar vooral
an de neutrale zijde veelal gewerkt wordt
tot verslapping van den ijver voor Gods
geboden en ieder die zich bij een neutrale
vereeniging aansluit, hoewel hij zioh
Christen noemt, gelijk een hond is, die
niet bast, wanneer de eer zijns Meesters
wordt aangerand.
Gewezen werd op de op initiatief dezer
afdeeling tot stand gekomen handels-avond
school voor vakonderwijs, op de waarde
der Zondags rust, op de vele misstanden
die er nog zijo, maar bovenal op het
noodige vao samenwerken tegen den op
komenden onohristelijken geest. Alle aan
wezigen gevoelden 't nut van samenwerken
en steeg 't ledental tot een 20 tal.
Moge de God des Vredes in alles leiding
geven èn aan bestuur èn aan leden, en
Zijne Apostel-arbeid, door den Heiligen
Geest alleu toebereiden tot werkelijke
Godlovers, ook op 't terrein van 'i sociale
leven, dan zal Zeeland zien de vrucht van
Christelijke vakorganisatie, opdat 't ge
tuigenis uit de patroons komen m'n chris
telijke arbeiders zijn de beste.
Deze vrucht bekrone 't werk van den
ijverigen propagandist, de heer Baas, en
het bestuur der afdeeling die steeds blijken
gaven immer werkzaam te zijn tot nut van
't algemeen.
Middelburg. Gedurende de afwezigheid
van dea Majoor Provinoiale-adjudant in
Zeeiand Umland voor indeeling van de
najaarsploeg der liohting 1909, zullen diens
diensten worden waargenomen door den
kapitein K. G.A. Muller van het 3e Reg. Iuf.
Door den heer Commissaris der Ko
ningin is aan den heer Mr. F. A. Ebbinge
Wubben te Hulst op zijn verzoek met
ingang van 1 October a.s. als lid van de
gezoDdheidsoommissie, zetel Hulst, eervol
ODtslag verleend.
vTsschekij.
Men schrijft nit Zeeland aan de N. R. G.
In de vorige maand was onze verzending
van oesters naar België niet zeer groot;
toch overtreft de uitvoer verre dien van de
maand Juli van dit jaar. In de laatste da
gen is er eehter van Belgische zijde veel
vraag gekomen naar oesters van eeste kwa
liteit, zoodat onze verren iing in de maand
September zeer belangrijk zal zijn. In de
vorige maand werden uit Zeeland naar Bel
gië gezonden 1325 kg. oesters tegen 727
kg. in de maand Juli van dit jaar. Inde
eerste 8 maanden van dit jaar bedroeg onze
uitvoer van oesters naar België 553,798
kg. tegen 186,286 kg. in hetzelfde tijdvak
van 1903. In de vorige maand werden nit
deze provincie in het gtheel verzonden
11,908 kg. oesters en wel uit lerseke 6775
kg., uit Bruinisse 3205, uit Vlake 893 en
uit Krabbendijke 35 kg. Bovendien wer
den nit Bergen-op-Zoom verzonden 40 kg.
oesters.
Philippine. De handel in mosselen
blijft levendig. In de laatste acht dagen
werden van hier per spoor naar België en
Frankrijk gezonden 3025 balen mosselen
tegen 5 a 6V, francs per baal naar kwaliteit.
Aan de haven werden door Nederlandsehe
en Belgische venters opgekocht 2190 H.L.
mosselen. In d vorige maand werden hier
gelost 1,349,200 kg. mosselen. Volgens de
Belgische statistiek werden in die maand
uit ons land in België gevoerd 3,799,141
kg. mosselen tegen 3,318,282 kg. in, de
maand Juli van dit jaar. Wij verzonden dit
jaar reeds 16,868,637 kg. mosselen naar
België. In Zeeuwsch moteelzaad was niet
veel handelwijl gisteren eenige banken
in de Ooster- en Westerscbelde zijn open
gesteld voor het halen van mosselzaad
wacht men eerst den uitslag af Enkele
tonnen werden verhandeld tegen f 1.40 a'
f 1.60 per ton. In broei nit de Zuiderzee
ging niets om. Garnalen golden f 2.75 a
f 2.85 per mand. Er werden 32 manden
naar het buitenland verzonden.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Vrouwepolder (toez.), W.
Kroese, cand. te Woikum te Hillagom
en te Oud-Beierland, fl. H. van Ameide te
Schipluiden.
MHdelburg Door het beetnnr der ver
eeniging van Vrijzinnig Hervormden alhier
is tot koster van haar in aanbonw zijnde
kerk in de St Pieterstraat benoemd de heer
A. van Riel alhier.
Naar de Dordr. Crt. verneemt ie een
door ruim 150 manslidmaten te Dordrecht
onderteekend verzoekschrift verzonden aan
het provinciaal kerkbestuur van Zuid-Hol
land, waarin verzocht wordt het bij dat be
stuur ingebrachte bezwaar en appel tegen
de uitspraak van het clatsicaal bestuur vaa
Dordrecht in de zaak van den naar Dor
drecht beroepen predikant ds J. Keiler te
Bleskensgraaf, met den meesten spoed ia
een speciaal voor die zaak te beleggen ver
gadertng, wel te willen behandelen.
Geref. Kerken.
Drietal te Oosterend (A)G. Ch. Aalbers
te Tzummarum, C. J. v. d. Boom te Hantum
en J. C. Rullmann te Garijp.
Beroepen te Sellingen, B. Lamberts te
Avereestte mmer-Compascnum, L.
Tonkens te Langeslag te Zweeloo, L.
H. Duin te Uelsen (graafschap Bnntheim).
Aangenomen naar Gees (Drente) en be
dankt voor Acblum door G. A. Langhout,
cand. te Surhnizum.
Door de classis Leiden is, na afgelegd
peremptoir examen, tot de evangeliebedie
ning toegelaten de heer H. 8. Bouma, cand.
te Middelburg en beroepen predikant te
Hazerswoude. Daar zal hij Zondag 10 Oct.
z(jn intrede doen, na bevestigd te zijn door
zijn vader, ds L Bouma van Middelburg.
De heer J. Hogerland, onderwijzer aan
school C t i Zierikzee, heeft eervol ontslag
uit die betrekking aangevraagd tegen 1
Januari e.k.
Te Utrecht behaalden o a. het politie-
diploma J. Nagel kerke te Prinaenhage en
C. P. v. Geelen te Middelburg.
Te 's (Jravenhage hield gisteren
de vereeniging „Gereformeerd Schoolver
band" kaar algemeene vergadering. De
voorzitter prof. dr. H. Bavinok wees er
op, dat men nog niet is waar men wezen
moet, maar dat de overtuiging tooh steeds
meer veld wint, dat de gereformeerde
scholen een eigen organisatie noodig heb
ben, gelijk daaruit blijkt, dat reeds een
200-tal scholen bij ket schoolverband zijn
aangesloten.
Na eeoige bespreking werd het jaar
verslag goedgekeurd. De heer Verwoerd,
van Szssenheim, wees er naar aanleiding
van het verslag op, dat de wijze van
behandeling van het vraagstuk der ver
houding van hoofden en onderwijzers in
het Schoolverband niet goed, niet afdoend
is. Deze zaak moet met meer doortastend-
heid behandeld worden, opdat er eenheid
en vastheid kome in den kring van het
verbind.
De voorzitter meende echter, dat de
spreker te vroeg de resultaten van de
overweging dier zaak in het verband wil
hebben. De zaak moet aan de orde blijveD,
maar de bedoeling v.an bet houden van
een referaat daarover in een algemeene
vergadering heeft niet de stiekking haar
in eens ait te maken. Men beslist ever
zulke dingen ook niet bij meerderheid
van stemmen. Er moet xioh een oommnnis
opino vormen. De districten moeten ove
rigens de zaken behandelen, die op de
algemeene vergadering aan de orde komeD,
en ze kunnen dat vooraf doen, omdat de
onderwerpen een jaar te voren bekend
gemaakt worden. Alleen zóó hebben de
referaten en de bespreking ervan het ge-
wensohte resultaat.
De heer J. C. Wirtx Czn. deelde in
verband hiermede thans reeds mede, dat
het volgend jaar door hem een referaat
gehouden zal worden over School visitatie
in den ruimsten zin zijn stellingen zullen
zoo mogelijk vooraf gepubliceerd worden.
Na eenige discussie, waarbij er op ge
wezen was, dat bij vele onderwijzers
zekere vrees voor het verband bestaat
met het oog op de visitatie en dat het er
dus vooral op aankomt, dat de visitatie zoo
ingericht zij, dat die vrees ongegrond
biijke, werd goedgekeurd het bestuurs
voorstel tot vaststelling van de grenzen
der nienw gevormde disrioteD.
Goedgevonden werd voorts, dat de
volgende algemeene vergadering gehouden
zal worden te Utrecht.
Een voorstel van een Amsterdamsob
schoolbestuur, een commissie te benoemen
tot onderzoek en uitspraak in eventueeie
geschillen, ontetaan tnssohen bestuurders,
hoofden van sonolen ea onderwijzers van
bijstand, vaor zoover zulke gesohillen niet
door de distriotsraden tot oplossing kunnen
worden gebracht, werd na een kort woord
van den voorzitter zonder discussie en
stemming verworpen.
Het gerechtshof te Amsterdam deed
gisteren in hooger beroep uitspraak in de
zaak tegen R. baron v. H. v. B bij vonnis
van de rechtbank te Utreoht, d.d. 21 Mei
j.l., veroordeeld tot 3 maanden gevange
nisstraf (geëisoht was 6 maanden) wegens
oplichting, strafbaar gesteld bij art. 326
Strafrecht.
Kortelijk zij herinnerd, dat de zaak
betrof het doen breDgen, op 18 Januari
j.l., van een aangeteekenden brief met
aangegeven waarde van f 2000 (in twee
bankbiljetten) ten postkantore te Utreoht,