Iter, 1EUWSBLAD VOOR ZEELAND. No» 289 Vrijaag 10 September 23e Jaargang* ïhaudersül ndraat". I M E CHRISTELIJK- lfabriek, of in ruil. uister HISTORISCH A. HU SON. aruis. VLTSSINGEN. aterialen. en Belgisch" Hardsteen, en VORSTEN, teering uurtegels vrage franco, uinbouw RAAG», OP arn, beide zoo partij blikken oote Kaam- of d, by te koop, 'HUIJ, Bureau 1 b u r g. OP OP lid ster R, Oost-Souburg' ctober VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed Vlissingen Tengevolge van de steeds grooter wordende oplage van ons blad, verzoeken wij H.H. Adverteerders de advertentiën zoo vroeg mogelijk in te zenden; vooral voor de nummers, die Vrijdags en Zaterdags verschijnen, gelieve men te zorgen, dat de annonces vddr 12 uur in ons bezit zijn, wijl anders plaatsing in de 1ste editie van dat nummer niet kan verzekerd worden. DE ADMINISTRATIE. X m: JONGF VERWEST,, te Goes P. D'HUO, Ir Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN TEEKENEN DER TIJDEN. Chr. Nat Werkmansbond. n ongemalett ELEN, jlatte en ronde Is Ochtendvoêr [ulkens. lerVleeschmeel. re Varkens Clio's. Graszaden. 'zen. ppp. 300 bladzijden. tisme, Leer der nz., uitgegeven L. L. fLAN- f. Prijs f3,— OLLE, Bazaar te Rotterdam, twisse), waarop SCHE uime keuze, oncurrentie. op aanvrage VOOR wand bekleeding rharden weg, op cheren. ootte en ligging ER ZONEN, lssingen. Rltthem. MOENS, Big- October van haar Biggekerke. September, 5Je SE, A b e e 1 e- vember eid. ALJ AARS, wonend persoon, AdresHulp- and, letter Z. delt'urg IEDEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p. p1.25. Enkele nummers 0,026. Zij die zich met 1 Oct. as. op ons blad abonneeren, ontvan. gen het tot 1 Oct. a,s. gratis. Voor de herstemming op 14 dezer blijft de door ons meest geschikt geachte candi dal de heer 10 September 1909. Wat kunnen sommige mensohen toch slecht lezen. Dezer dagen hebben er in ons blad in de rubriek ingezonden stekken protesten ge staan van ds. r. d. R. te Domburg, het antir. statenlid v, Voorthuijsen en burgemeester Geriaoh, tegen 't goddeloos geschrijf van een mijnheer in het blaadje „Domburgsoh Badnieuws". Wij kwamen thans tot de ontdekking dat er leiers van ons blad zijn die meenen dat deze profane stukken in onsblad hebben gestaan en nu belangstellend elkaar vragen welk stuk dit zou kunnen wezenen hoe erg wel, dat zelfs een vriend van De Zeeuw als burgemeester Geriaoh zijn abonnement op ons blad gaat opzeggen. Mensohen, leert tooh beter lezen. Niet De Zeeuw is bedoeld, maar een te Domburg verschijnend neutraal of libe raal blaadje, waarover in ons blad door ds. r. d. H. O.8. werd geklaagd, en waarop burgemeester Geriaoh zijn abonnement op dat blaadje opzei. De katholieken in Breukelen hebben huu oandidaat voor de Tweede Kamer geproclameerd. De strijd of liever de wed loop gaat thans beginnen. Bei zal de wedloop zijn als van de twee of drie honden aan 't eind van wier weg het been ligt, dooh dat niet door dezen, maar door een buitenstaander wordt ge vonden of ingepalmd. Nu de chr. historischen de antirevoluti onairen in den steek laten en voor een eigen candidaat jjveren, is het zoo goed als zeker dat niet de antirevolutionair maar de Roomsche candidaat met den liberaal in herstemming komt; en dan wordt deze laatste gekozen. Men weet hoeveel moeite het dr. Schaap man in 1897 gekost heeft de Roomschen in 't district te bewegen, na drie v ergeefsche aanvallen met een eigen candidaat, terstond by eerste stemming op een antirevolutio nair over te gaau. Omdat in Breukelen velen wel op een A. R. maar niet op een R. K. willen stemmen en daardoor de Liberale candi daat, zij 't ook als geestverwant van hoog stens sieohts een derde van 't aantal kiezers, den buit wegdraagt. Jammer dat men dit nu vergeten is. De geschiedenis schjjnt zich daar te wil- Welnu, Breukelen worde dan weer maar enkele jaren liberaal. Later, wanneer politieke in- en doorzicht aan weerszijden zullen verbeterd zijn, zal ook dit been weer wel in 't lid komen. Van Breuke'en de breuke, jubelt men reeds in 't liberale kamp. Och neen, mijn» heeren, zoo erg ia het niet. Vtn Breukelen de brenktoen, dat wil «eggen de kleine breukjes of scheurtjes. Wat de Roomechen thans in Brenkelen doen, zullen zjj mettertijd ook in Loosdui nen, Doetinchem, en Wijk bij Duurstede probeeren. Omdat 't Uien kan. Gevolg van een te groote, een top were meerderheid. Nu moet terstond worden toegegeven dat niemand het hun verbieden kanfa zelfs dat hier rechten liggen van de grootste der rechtsche party en, welke de Rocraschen in 's lands belang aan de antirevolutionairen hebben prijs gegeven. Een andere vraag is echter of het ver standig zou zyu. Men plukke liefst geen vrucht voor zij rijp is. De Rotterdammer toont met de cijfers aan dat Amsterdam II het district waar een nieuwe stemming voor den gemeente- raad moet plaats hebben, om do bekende reden, niet is een sociaal democratisch district dat niet door de partijgenooten van den toevallig gekozen en niet-gekozen heer Sleef behoort te worden opgeOisoht. Bij ae stemming op 8 October 1908 voor een lid van den Gemeenteraad in district II van Amsterdam (vacature De Sauvage Nolting) werden van de 2145 stemmen uitgebracht op Prol. Mr. P. A. Diepenhorst (antirev.) 922, op J. van Hasselt (lib.) 422, op Mr. M. Meijers (vrijz.-dem.) 210 en op J. van den Tem pel (soo.-dem.) 591 stemmen. Reeds uit deze stemming blijkt, dat het district in meerderheid nóch vrijzin nig nèoh sooiaal-demooratisoh is. Bij de herstemming op 15 October d. a. v. verkreeg van de 2517 uitge brachte stemmen Prof. Mr P. A. Diepen horst (antirev.) er 1373, en de heer J. van den Tempel (soo.-dem.) 1143 stem men, zoodat gekozen was Prof. Mr. P. A. Diepenhorst. Bij de stemming voor een lid der Tweede Kamer op 11 Juni j.l. ir> bet zelfde district, werden uitgebracht 2968 stemmen. Hiervan verkreeg ür C. Lely (Unie-lib.) 806, J. Oudegeest (soo.-dem.) 926 en J. R. Snoeok Genkemans (christ.- hist.) 1755 stemmen. Bij de herstemming op 23 Juni ver kreeg van de 3309 uitgebrachte stem men de heer J. Ouèegeest er 1554 en de heer J. R. Snoeok Henkemans er 1755, zoodat gekozen was de heer J. R. Snoeok Henkemans. Bij de stemming voor den Gemeente raad op 8 Juli j.l. werden uitgebracht 2660 stemmen. Hiervan verkreeg Mr. E. M. Meijers (vrijz.-dem., gesteund d >or de liberalen) 772 stemmen, J. C. Pdten- burg (tribunist) 167, J. W. Sleef (soo.- dem.) 757, J. W. Smit r.-kalh.) Ï246, C. H. van der Velden (ohrist.-bist.) 1147 en L. van der Wal (soc.-dem.) 697 stemmen. Bij de herstemming op 16 Juli kreeg van de 3091 uitgebrachte stemmen Mr. E. M. Meijers 1604, J. W. Sleef .(soo.- dem.) 139i, J. W. Smit (r.-kath.) 1391 en C. H. v, d. Velde (ohrist.-hist.) 1331, zoodat gekozen waren de heeren Mr. E. M. Meijers en J. W. Smit, als de oudste in jaren van den heer Sleef. De oijfers spreken duidelijk. Wij zijn 't met De Rott. eens. En wij meeDen dan ook dat nooh deze heer Sleef (immers een oud-wees van Neer- bosob, die tijdens de Van Deth-oampagoe nogal van zich hooren deed nooh zijn kameraad in Amsterdam II zouden zijn gekozen geworden, indien de herstemming bijv. in September had kunnen vallen, in plaats van op een tijdstip dat vele Reoht- sohe en oud-Liberale kiezers met vaoantie zijn ot buitenaf. Robinson Crusoe. In de September-aflevring van „O zo Eeuw" vindi men een merkwaardige bijdrage van G. J. Hoogeweiff over ?Ee.i Nederlandsohe bron van den Robiniiun UITGAVE DER FIRMA m .'ar. i p—Mk— van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cern- Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Crusoe''. De schrijver toont hier aan, dat Daniël Defoe. wiens wereldvermaard boek over Robinson Crusoe, hoewel steunende op hei journaal va? kapxeiu Woodes Royers (1712), <Fo ''"x'jrder Selkirk vun het eiland Jusj ïernanoez afheaide, tooh bekend moet geweest zij - met een oudere, Nederlandsohe bron H t boek van Defoe versoheen eerst in 1719. In net jaar 1708 echter had te Amsterdam bij Nicolaasten Hoorn da eerste druk het iioht gezien van een phantastnche re sbesohrij ving door „Het magtig koningrijk Krinke Kesmes, makende se» deel uit ran het onbekende Zuidland, gelegen ai der den Tropicus Caprioomus, or dekt door den heer Juan de Posos er uit deszeüs schriften te zamen gesteld door H. Saaeeks". Hendrik Smeeks was een chirurgijn te Zwolle. De raam van het geheimzinnige land Krinke 'Kesmes ts mot verandering van één letter een omzetting van zijn eigen naam. In dit boek nu komt een episode voor van 67 bladzijden, waarin de lotgevallen worden beschreven van een Hollandsohen scheepsjongen, die in 1655 op een eilandje bij het Zuidland achterblijft. De heer Hoogeweff toont nu met reeksen vergelij kende citaten duidelijk arn, dat Defoe dit verhaal moet gekend hebber, om dat in allerlei onderdeeien de avonturen van den Hollandsohen scheepsjongen over eenstemmen met die van Robinson Crusoe. Wel heeft hij het verhaal van Selkirk niet ongebrnikt gelaten, maar zijn werke lijke grondslag was het boek van Smeeks, dat, vreemd genoeg, in ons land geen grooto bekendheid verwierf, al versohenen er tooh drie drukken va», maar dat vooral in Duitsohe vertaling opgang heeft ge maakt. Dat de geleerde Defoe Nederlandsoh heeft gekend is niet uitgesloten zelfs waarschijnlijk. Niet alleen blijkt dit uit zijn boeken, maar op zijn reizen is hij stellig ook in ons land geweest. Ook was hij een groot bewonderaar van den Koning Stad houder Willem III. Het artikel in Onze Eeuw wordt gevolgd door een overdruk va., het grootste deel van de Robinson-episode in het oud- Hollandsohe boek. Men ziet daarnit werke lijk de treffende overeenkomst. O menech, neem waar de teekenen der [tijden, Erken Gods hand, die zoo bezoekend [drukt, Wil voor Zijn aangezicht uw schuld belijden Yoor Hem, voor He n, alleen in 'tstof [gebukt, Smeekend om erbarmissg vragen Yoor het onheil dat bedreigt, Dat het land nog vrucht mocht dragen En Zyn roê niet zwaarder tygt. d' Engel des verderfs mocht wijken, Die ook dreigend ons genaakt God des Hemels, wy bezwijken Indien Gy ons niet bewaakt 1 Wil dan Heer de midd'len zeeg'nen, Die daarvoor zij j aangewend. Wil lankmoedig ons bejeeg'nen, Geef dat ieder U erkent. Geen „grove onwetendheid" leidt ons tot [dit „geschrijf", Niet om d' eenvoud'gca te misleiden, Maar om, ontdekkend s menschen schsnd- [bedryf, Te wijzen op de teekenen dèr tijden. B.H. W. (Vervolg.) De voorzitter, de heer Nahuijsen, her dacht in ziji» openingswoerd de over ledenen. Ook gedacht hij de keuohelijke gebeur- I tenis in ons vo* tenhuis - a riep Gods zegen" in over de jeny.ffge pi:: es. Hij meende ih dei. g it der vergade ring te handelen als sü. ets als eerste daad der vergadering deze wensoh met de betuiging van liefde en verknochtheid 'elegrsfisoh ae H- M. wordt betuigd. De Bond is Tiet uitgegroeid maar toch sija in het voorbijgegane ja*r weer nieuwe tokken aan den boom gekomen. Vele afdeelingen hebben zioh door groote werk zaamheid onaersoheiden en mogen zioh in groei en bloei verheugen. Ook op de fondsen kunnen bestuurders met tevredenheid terugzien. Wijzende op viel wat gedaan is, her innerde de voorzitter er aan, dat nog weinig terecht gekomen is yan de christe lijke vakorganisatie. Ook de werkloozen- verzekering is nog niet geregeld. De regeering heeft echter dit moeilijk vraag stuk onder de oogen gezien en een staats commissie is thans aan het werk. Spr. besloot met te zeggenMannen, broeders, een sohoone taak waoht ons. Met Cromwell roepen wij u toevreest God en houdt uw pulver droog. Deze rede werd meermalen door applaus onderbroken. Uit het jaarverslag bleek, dat in den loop van het jaar 9 nieuwe afdeelingen werden opgericht en een werd opgeheven. Er zijn thans 129 afdeelingen en het aantal provinciale oomité's is met een toegenomen en bedraagt thans 8. Nadat dit en de overige ingekomen ver slagen waren goedgekeurd en ook d6 rekening van den penningmeester, werd door dr Slotem&ker de Bruine de klacht geuit, dat er in zoo'n grooien Bond met ruim 12000 ieden zoo weinig gebeurt. Cursussen en brochures bleven weg en het verslag lijkt spreker zoo mager als men nagaat wat gebeuren kon. Hij ging de oorzaken na, die hier en daar worden aangegeven, maar kon de rechte niet vinden. Hij wekte op tot meerdere werk zaamheid. Hierna kwam de eere-voorzitter, dr. J. Th. de Visser uit Amsterdam, ter vergade ring, die door dun voorzitter werd verwel komd en door de vergadering met applaus begroet. Uit de presentielijst bleek dat 40 afdeelingen vertegenwoordigd zijn, waar onder 17 uit Zeeland. De voorzitter stelde voor een telegram te zenden aan H. M. de Koningin, lui dende: De Christelijke Werkmansbond in zijn jaarvergadering te Middelburg bijeen, betuigt Uwe Majesteit opnieuw zijn innige aanhankelijkheid en bidt Uwe Majesteit en Haar Koninklijk Huis van harte Gods besten zegors toe. NA8UIIZEN, Voorzifter. VAN OOIJ, Secretaris. MEIJER, Penningmeester. Aldus werd besloten, waarop werd over gegaan tot behandeling van het concept reglement van het fonds Hulp in Nood. Het doel er van isleden van afdeelingen te steunen, die door bijzondere omstandig heden niet meer in staat zijn huu gewonen arbeid te verrichten en daardoor in oogen- blikkelijken nood verkeereo. Het fonds wordt gevormd uit vrijwillige bijdragen. Over deze zaak voerden verschillende personen het woord. O. a. werd de wenschelijkheid beloogd dat het fonds, behalve uit vrijwillige bij dragen, zou bestaan uit verplichte bijdra gen van de afdeeiit gen die voor hun leden nit het fonds zouden willen trekken. Daartegen werd aangevoerd dat het heffen van contributie van de afdeelingen ook met zich brengen zou verplichting tot steun. Daarom zou dan een minimum-contri butie moeten worden voorgesteld. Dr. De Visser stelde voor op deze zaak nu niet verder inder in to gaan, maar dat l.vtor door de zich aansluitende afdeelingen e n vergadering worde gehouden tot het vaststellen van een huishoudelijk regle ment, waarin (ton ook do minimum-con ti lu«)e k&n worden vastgesteld. Met algenaeeua stemmen werd ten slotte tot oprichting ven get fonds besloten. Het hoofdbestuur zal nu een reglement samenstellen en dat aan de goedkeuring der afdeelingen onderwerpen. Nu komen aan de orde de voorstellen betreffende inwendige aangelegenheden van den Bond I Voorstel Utreoht t De jaarvergadering drage het Hoofdbe stuur op pogingen in het werk testellen, dat tot stand kome een Centraal bureau ten dienste van den Bond, zoo mogelijk met een vast vergaderlokaal te Utreoht, waar de Bond voortaan zijn vergaderingen zal kunnen bouden. Het Hoofdbestuur erkent, de wensohe- lijkheid, maar twijfelt aan de mogelijkheid van de uitvoering. Haarlem en Amsterdam pleiten de op richting. Sliedreoht vraagt" waarom het Hoofd bestuur aan de mogelijkheid twijfelt. Ds. Slotemaker de Bruijne zegt, dat het best gescheiden kan worden. Een centraal bureau moet gevestigd worden waar de Secretaris woont, zoo'n bureau konden we dan huren. Hij vraagt ot Utreoht hier tegen bezwaar heeft. Den Haag zegt, dat boven dit voorstel moest staan „wie zal dat betalen". Hij gelooft ook dat 't voorstel heter ware ge scheiden, liever zag hij drt't Hoofdbestuur hei volgend jaar met een advies kwam van onkosten enz. Dr. J. Th. de Visser waagt wat is een Centraal bureau. Hij stelt zioh dit zoo voor, eigen drukkerij, bureau van Sociale ad viezen, en een vast aangesteld man die er zioh aan wijdt. De bibliotheek zou iets kunnen beteekenen Men moet eerst goed uitzien voor we dezen stap doen. De Voorzitter zegt, als lid der afd. Utreoht dat deze afd. nu geen juiste om schrijving geven kan; dooh het is de bedoeling dat a'le zaken van daar uitgaan. Utreoht kan wel medegaan met het idee om enkel een Centraal bureau op te richten. Rotterdam stelt voor om in beginsel te besluiten een Centraal bureau te vestigen te Rotterdam, die aid. wil dit voor het eerste jaar kosteloos doen. Dr. J. Th. de Visser ontreedt overhaaste besluiten te nemen, doch wenscht aan het Hoofdbestuur op te drageu uit te werken wat het Centraal bureau zal moeten doen dit toch zou ook moeten dienen voor sociale adviezen eu daarom acht Spr. voorberei ding gewenscht. Het voorstel wordt aangenomen. II. Voorstel Enschedé: De afdeeling Enschedé noodigt het Hoofdbestuur uit zich op de a s. Bondsver gadering uit te spreken over de wensche lijkheid en de mogely'kheid tot het aanstel len van een gesalarieerd beambte, die zich geheel aan onzen Bond kan wijden. Het Hoofdbestuur erkeut de wensche lijkheid, maar twijfelt aan de mogelijkheid van uitvoering. Enschede bepleit de aanstelling van zoo 'n bezoldigd agent, die kan komen in alle plaatsen waar de bond niet bekend is. Er zijn vele plaatsen waar nog afdeelingen kunnen worden opgericht. Amsterdam acht het voorstel een beleediging van de Prov. Comitó's inzonderheid die in Zee land. Als alle Comité's de schouders er eenS onder zetten dan is er nog wel wat te halen zonder kosten. Een propagandist zou kosten f 2090. Den Haag wil dat de afgevaardigden af wachten wat het hoofdbestuur in deze ad- viseert, Apeldoorn en Dordrecht zyn 'teens s met Amsterdam. 1 De heer Meyer, lid van het hoofdbestuur, s zegt, eerstens waar vindt men den man die 1 er bekwaam voor is en tweedons waar moet j men de dubbeltjes van daan halen f i De hser Brcen, lid van het hoofdbestuur, j zegt, dat het voorstel Enschedé geen belee- 5 diging is vat. de prov. comité's, doch, dat met de instelling van een centraal bureau ge-paard moet gaan de aanstelling van I zulk oen vast ageot. Het geld zou hij willen ha'.a uit ds fondsen o. s. U- B. O. en Zie- j kenfund), waar de administrateur, die tegelijk onderwijzer is, toch eerstdaags

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1909 | | pagina 1