NIEHWSBLAD historisch V08R ZEELAND cöT, SE No. 238, 1909 Dinsdag 13 Juli 23e Jaargang, 3HR1STELIJK- ers 8nitMlü3dset Overzicht Geld. ilen LD Ri bwerk, I mme. Iry te VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed. S. J. DE JCNG.E'VERWEST, te Goes F. P. DVUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTiËN Hr. L, van Andel J. A. Vertregt. Jhr. Mr. E P. Schorer. C. Verhage. iuroé Bdkoopst tnkeliers rfcen per mille area ge- jakket op Sehrgven f-aat 180. zen door □lijk te die het Dij hun gewond. bij den |rogist, i n. «egging 117 jaar, Pz., te llie. ■i oud Aug., leid Fü van ren 3325 iin, u insch IEDEREN WERKDAG DES AVONDS. Pri,s per drie maanden franco p. p1,25. Enk de nummers0,02'. UITGAVE DLR FIRMA LN VAN van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 ''ent. B^.Jxammsim^im^mmBsnifs^aBsmasaamea^mssBsme^aaBtssiBsaamaxamaBaasmmm ;eers- Goea, Middelburg I. Middelburg lil. Wie Dinsdag op deze candidaten stemt, handelt in 't belang der Gemeente- Het conflict te Breskens. In ons Dommer van 7 Juli hebben wij onder 't bericht van de jongste wanorde lijkheden te Breskens ais onze meening te kennen gegeven dat hier voor een groot deel de sohuld lag aan de opruiende en alle overheidsgezag ondermijnende artike len in de B^eskensche Courantwaartegen van de zijde der redactie van dat blad met geen enkel woord was gepiotesteerd. De bevolking van Breskens en van het gacsohe land van Cadzand wordt sinds mensohenheugenis opgevoed door boven genoemd neutraal blad, en voorte gevoed met den koet van het vrijzinnig demoora- tieohe „Weekblad voor Zseuwseh Vlaan- derens W. D.", het blad van den heer Vorsterman v. Oyen. Wanneer wij in dit verband de B>-es- kensche Courant noemen, zouden wij 't blad van Van Oyen oneer aandoen wanneer wij vergaten te zeggen dat ook dat blad met zijti vaak vijandige artikelen den volks geest veelszins heeft verdorven. Jarenlang heeft de redacteur van dat blad de Christenen vervolgd en gehoond en zijn scherpste pijlen gericht op da voor standers der vrije sohool en van de anti revolutionaire beginselen, een en ander niet zelden gepaard met heftige aanvallen op personen. En nog is dit zoo. Om dit laatste te bewijzen, knippen wij uit eveDgenoemd „Weekblad" van 5 Juni het volgende Ia Breskens had men onder den over leden vrijzinnigen burgemeester Gerrit sen volle vrjjheid om zich op den Zondag, nadat de namiddag kerkdienst geëindigd was, bezig te houden met kermis-verma kelijkheden. Niemand werd gedwongen om dan kermis te houden, maar wie daarin lust gevoelde ha ging, zjj ging en velen gingen en uit de naburige gemsenten kwamen slrootaen bezoekers, die in Breskens geld breohten en neringdoen den bevonden zioh daarbij wè1. Nu heeit men een anti revolutionairen burgemeester bekomen en het kermis- houdeu op Zondag na den middag is geëindigd en de vreemdelingen zullen niet meer in stroomen naar Breskens komen om zioh 'e vermaken hoe deukt ge, lezors, dat de neringdoenden dat zullen vinden Waaneer ze de ontvangst van den kermiszondag dit jaar natellen en ver gelijken bij die van vorige jaren, hoe zullen zij zich gestemd gevoelen En goede ontvangsten bij de nering doenden slaec terug op de srabaohts- j lieden, want komt er geld in kas bij den herbergier, en bij den bakker, en bij den sigarenhandelaar, dan voelt hij al spoedig behoefte aan uitbreiding van zijn bedrijf; bij een ruime beuis voeüt hij veel vlugger de behoefte san her- stellingen en de timmerman, de metse laar, de schilder bevirden zich daarbij wèl en zoo komt er geld en welvaart onder de gebeeie bevolking. Maar hebben zij eon aati revolutionai ren burgemeester, dan mogen zij zioh verzadigen aan zijn beginsel. Vermelden wij hier nog bij dat de schrij ver bij wijse van tegenstelling een goede aanteeken ng geeft aan den nieuwen bur gemeester van Sluis, en aan de burgemees ters van AardenbuTg die zoo sohoone ge legenheden bieden aan de ingezetenen en 41e reeharen van omliggende gemeenten'* om zioh 'sZwdags ten voordeele der neringdoenden te „vermaken". Z">o werd derhalve niet alleen da chris telijk historieohe burgemeester van Bres kens op de zondaarsbank geschoven maar kregen de burgemeesters v-»n Sluis en Aardenburg een plaats in de bank der rechtvaardigen. Om de bevolking vau Breskens bereids op te zetten tegen haar burgemeester. En de redacteur uitgever van de Bres- kensche Courant verzuimde niet dit vuurije aan te blazen of te doen aanblazen. Dit lag dan o ik geheel in diens lijn. Immers, schoon hij zioh «neutraal" coemt, heeft hij zioh reeds vóór de benoeming van den tegen woordigen burgemeester steeds beijverd om te betoogeu dat Bres kens beslist een liberalen burgemeester noodig had. Eu sedert het nu gebleken is dat de nieuwbenoemde lot de Christelijk historische partij behoort hoeft bet blad geen gelegenheid voorbij laten gaan om de gemeenlecaren tegen hem in verzet te brengen. Het is te begrijpen dat burgemeester Montenberg, door het drijven van blaadjes als de Breskensche en het Weekblad reeds van den beginne een deel der ge meente tegen zioh had en zijn optreden ais Overheidspersoon op de plaats, waarop hij door de Koningin is gezet, en vanwaar bij zioh rekenschap verschuldigd weet aan haar en aan den Koning der KoningeD, niet gemakkelijk gemaakt werd. Zee werd zijn maatregel in betrekking tot de Zondagkermis voor genoemde vrij zinnige bladen de lont in 't vuur. En toch was de burgemeester hier vol komen in zijn reebt. Hy trad eenvoudig op als handhaver der verordening, icimere door den Raad van Breskens, als plaatse lijke overheid vastgesteld. Die gemeenteverordening toch bepaalt, dat de kerneis duren sal van Donderdag tot en met Zaterdag. Ei nu had zijn voorganger, de heer Gerritsen, thans, na zijn -dood, door het Weekblad geprezen (wat hem gedurende zijn leven ook niet altijd was ten deel gevallen), sinds jareD, op aandrang der herbergiers, ook des Zondags de kermis weer opengesteld, zonder te rekenen met de gemoedsbezwaren van zeer velen in de gemeente, die met droefenis die ontheiliging van den Dag des Heeren aanzagen. Ook had hij dien herbergiers geregeld vergund, gedurende den keimistijd den ganecken nacht hunne lokaliteiten open te houden. Maar nu komt de nieuwe burgemeester, en doet wat eenvoudig zijn plicht was; bij handhaaft de verordening, en laat de herbergen om 12 uur 's nachts sluiten overtuigd hiermede het belang der ge meente te bevotderen. Eo hiervan nu waren da ergerlijke tooncelen, vrelko zich in den naoht van Zaterdag op Zondag en dien van Zondag op Maandag te Breskens hebben afgespeeld, bet droeve gevolg. In ons no. van 7 Juli noemden we enkele feiten, waaraan als bewijs, tot welk «en diepe ontaarding de afkeer van God en Zijn dienst voert, nog dient toegevoegd dat een schare van mannen en vrouwen, en ook kinderen (I) voor de woning van den predi kant en die van een der wethouders een psalm zongen, afgewisseld door gjoslen gedans, door fluiten en hoonen. Niets ward ontzien. Noch de zware rouw, waarin de weduwe is gedompeld, in wier woning da burgemeester tijdelijk zijn intrek heeft ge nomen noch de grysheid van den waardi- gen wethouder, aan wien vele gezinnen, naast God, bun bestaan hebben te danken, noch de nazste familie van den leeraar, die meer dan tien jaren in de gemeente werk zaam is, en wien men zelfs in gezelschap van zyn gryze ouders op klaarlichten dag naschreeuwde en uitjouwde. Men heeft, aangevuurd door de herbergiers, de straks genoemde geachte personen in hun teerste gevoelens gekrenkt. Men heeft in den per soon van den burgemeester da Koningin zelfs durven beleedigen. En tegen si deze dingen heeft de plaatse lijke voorlichtster de Breskensche Courant hetgeen tf ch zelfs voor san neutraal blad roeping ware geweest geen enkel wo. rd van afkeuring doen hooren. Wel nam zij ia haar voorlaatste noraoaer een verslag op vsn de kermiatooneelen waarin de anonieme schry ver zich als een psrsoonlyk viinnd van den burgemeester doet kennen. Dat stuk was natuurlijk by de «neutrale» redactie welkom. Geen woord van lof had ze ook over voor de politie, aan wier kalm en bezadigd optreden het te danken is dat er geen bloed is gevloed. Of de burgemeester recht had te doen, z mals hij gedaan heeft eu zijn optreden in het wezenlijk belang der gemeente is, daarvan wordt in hst blad geen quaestie gemaakt Hoofdzaak is blijkbaar of de herbergiers tevreden zijn geweest. Tegen dergelijke partijdige voorlichting sta ons ernstig protest. Wy hebben in oss no. van 4 Juli den burgemeester toen nog abusievelijk me8nende dat hy vrijzinnig was ons eere salunt gebracht voor zyn principieel optreden in het belang van orde, wetshand having en Zondagsrust. En wij znn verze kerd dat duizenden, buiten Breskens, ook vrijzinnigen, hierin hartelijk zulten instem men, wanneer wy dit woord ven hulde hier herhalen. En voorts eerbied voor de wetge hoorzaamheid aan de van God gestelde oaerheid onderwerp eg in vreeze aan het koninklijk gezag, waarvan de burgemees ter in een gemeente de vertegenwoordiger ia, die schoona deugde» waarby Nederland groot werd, ea waarby ook de ingezetenen van Breskens wèl zullen varen, laten huis en school en pers simenwerken om die bij 't volk aan te kweeken Maar dan moeten deze drie ook terug tot da gehoorziamheid arn Gods Woord en ordinantiën. Wie iets anders leert, misleidt de men- schen, en houdt hen af van hun waarachtig geluk. Daar staat geschreven Zyt dan alle menschelyke (overheids-) ordeningen onderdanig, want er is geen macht dan vau God, en de machten die er zijn, zyn van God verordend. De opstand in Columbia breidt zich uit. Calamas is in handen der rebellen. De toestand in Perzië blyft evenzeer treurig- Gisteren nog word een aanval der regeeringstroepen op de nabij de hoofdstad Teheran gelegerde troepen der opetende lingeo (na'ionalisten) door deze laatsten afgeslagen. In Bolivia w:l de oorlogspartij de regee ring dringen om den oorlog te verklaren aan Peru en Argentinië Aan dit laatste land hierom dewyl het Argestynsche Hof van Arbitrage Bolivia bevolen heeft gron den aan Peru terug te geven, welke Bolivia, al twee jaar geleden voor twee millioen pond aan Brazilië heeft verkocht. Uit Marokko blijven de berichten ver ward luiden. M.clillc schijnt het centrum der onlusten te zijn. Vrijdag werden zeven werklieden te Enpagnote, die bezig waren een brug over de SidiDuna te herstellen, overvallen door Moeren, die vier van hen doodden en een arbeider verwondden. De gouverneur vertrok aan het hoofd van een oolonne er heen. E :n hevig ge vecht werd golevnrd, waarby vele dooden vieleD. Nadat men er in geslaagd was den tegenstand van den vijand te breken, trok generaal Marina met een oolonne naar de kasba van Astuisyoe, een uit strategisch oogpunt sterke positie, die door da Mooren nog bezet werd gehouden. Da Spanjaarden deden een aanval op de kasba, die krachtig weerstand bood, maar ten slotte tcch in handen der aan vallers viel. Volgens de laatste berichten heefr gene raai Marinas zich zonder grootea tegenstand te ontmoeten van de i ersterkte plants Nador meester gemaakt. Da Kabijlen, die de werklieden ver moordden, kerfden de lijken met hua messen en wierpen ze daarna op eoD brandstapelde Spaaneohe troepen haalden ze ech'er uit de vlammen voordat zij verkoold waren. UIT OïS PROVINCIE. Ellewoufsdijk. Vrijdagnam. vergader- do de Gemeenteraad. Alle leden waren present. Da voorx. opende de verg, las vervolgens óe notulen der vorige, welke goedgekeurd werden. Ingekomen waren een missive van Ged. Siateu inhoudende eene goedkeuring van de wijziging der Gemeentë begr. en van hetzelfde ooilege eene herinnering omtrent de opzendirg van het Gemeenteverslag van de Gezond heidscommissie Goes, de begrooting die na voorlezing, door den Raad goedge keurd werdvan den Commissaris der Koningin, de herbenoeming van den heer v. d. Bent als Burgemeester der gemeente Ellewontsdijk. De Burg. heeft die herbe noeming weder aanvaard, voorts dankt hy de leden voor hnnne felicitaties en hoopt dat ook in deze 6 jaren, die nu volgen, weder in harmonie en vrede, de belangen der gemeente behartigd mogen worden. Van de ver. „het Groene Kruis" was een schrijven ingekomen wat inhield een ver zoek om eene lokaliteit voor de berging hunner materialen. B. en W. stellen aan den Raad voor het z g. Ziekenlokaal daar voor beschikbaar te stellen, daar dit tooh nooit wordt gebruikt en dit, nadat einige reparatiëa er aan worden gedaan, er bizoo- der voor gesch'kt is. Waarna weth. van Liera opmerkt dat „wanneer ereeeztene in mocht komen te leggeD, je alles tooh maar bij de hand heb". De kosten van de noodige heretellingen waren door B. au W. geraamd op f 25 f 30, echter bleek dat door den timxermau Oele eene bere kening was gemaakt van f79,50. De Burg. stelt nu voor dat zaakje op de minst kost bare wijzo uit te laten voeren en vraagt daarvoor machtiging van den Raad. Met algem. Bteminen wordt daartoe besloten. Nu volgde hot onderzoek der geloofsbrie ven van de bij enkele oandidaatstellicg gekozen JedeD, dhr. Joh. v. Uere eu C. v. d. Velde. Dhr. Smallegenge en Huizen gaan nu iu een andere lokaliteit ven het gemeentehuis over tot dat onderzoek. Na onderzoek wordt bij monde van dhr. Saoal- legange rapport uitgebracht, dat alles in orde bevonden is. Waarna da Raad be sluit deze heereD toe te laten, worden zij door den Burg geiilioiteerd met de wensoh dat zij beiden in het belang der gemeente mogen voortarbeiden, (welke belangen de heer Joh. v. Liere al sinda har jaar 1869 op zijne schouderen rusten) De gemeente- rekenicg wordt voorloopig in ontvangsten en uitgayen vastgesteld. Ontvangen is f 13749,16'; uitgaven zijn f 12603,48'batig slot f 1146,68, welke rekening ter visie gelegd wordt. Een voorstel van B. en W. om op de gom. begrooting een en andere posten af- en o ïerschrij ven wordt goedg ekeurd.Nu volgen eaaige verzoekschriften. Het eerste is van dhr 0. Bruinooge, waarin genoemde vraagt het berydbaar maken van den Everingsche weg door deze te laten begrinton, eenzelfde verzoek ten opzichte van de Trenteweg was ingekomen van dhr J. Smallegange c s. Ai dadelijk begint de burgemeester ta zeggen, dat er een misverstand heeft plaats gehai. Niet tot de gemeente moet men zich wenden maar eerst tot 't waterschep. Daar toch 't waterschap subsidie tot begrinting der wegen geeft en wel f 40 per 100 M- 20 ets per strekkende meter voor het onder houd, en nu moet het waterschap beslissen welke wegen. Nu zegt dhr Bruinooge, dat hij eeu brief van het waterschap heeft ont vangen waarin deze zyn goedkeuring geeft voor de begrinding van dien weg. Neen, zegt de burgera., je leest niet goed, het waterschap keurde het begrinden van alle wagen goed, dat is de bedoeling maar de gemeente moet de weg aan het waterschap voordragen en dan neemt deze beslissing, en geeft het waterschap zyn goedkeuring daaraan, dan moet de Raad het nog goed keuren. Dus eerst bssluit de Raad de weg aan het waterschap voor te dragen. Dan beslist het waterschap en ten slotte beslist de Raad. Nu vraagt dhr Bruicoogr eerst beslissing van de Raad. Waarop de burg. zegt dat de gemeenteraad op priré belang niet kan ingaan, en dat de Trenteweg is een meer algemeen belang, wat bewezen wordt door de vele onderte&konvren. Nu vraagt dhr Smallegange of de Everingeche weg wei zoo slecht is. De heer Bruinooge zegt, dat deze weg zesr slecht is en hy al jaren lang gemarteld heeft en hem trouwens veel geld kost. De heer v. L'.ere zegt daarop vroeger altijd getobt te hebben, dus dat het nu zoo erg niet wezen zal. De burg. een einde makende aan de discussies, zegt dat de Raad is voor grintwegen, maar onder welke voorwaarden Dhr Bruinooge wil eerst beslissen. B. en W. stellen voor geen beslissing te nemen,maar eerst de voorwaar den van het waterschep te vernemen. Aldns wordt besloten. Dan besluit de Raad nog, op voorstel van B. eu W. een pakhuis aan de Kaai van dhr P.Geense te koopen voor de som van f 550. Het kau dienen tot ziekan- lokaal, bergplaats on het havengeld kan er geïnd worden. Veel bizoaders leverde de rondvraag nut op en de vergadering werd gesloten. Kamperland. Vrijdagavond jl. werd in hst café Nimrod alhier eene vergade ring vau „Landbouwbelang" gehouden. Daarin werd o. a. besloten ook de kleine verbruikers vau kunstmeststoffen enz. in de gelcgeahaid te stellen bij de vereeniging te koopen, opdat ook zij gecontroleerde waar xouden kunnen bekomen noohthans onder bepaliDg, dat de koopprijs vermeer derd met 2 pCt. contant zal moeten worden betaalt, en zoodra de afneming f 100 of meer waarde bedraagt, zij als leden der vereeniging zullen worden beschouwd en de gewone contributie van f2 zulleD be- taleD. Voorts werd besproken de middelen welke aangewend zouden kunnen worden om do landbouwers te verlossen van de plaag van het xg. „bunt" (hooizaad) snijden, waarbij niet alleen het voedzaamste deel van het hooi wordt gestoleD, maar boven dien enorme schade wordt toegebracht aan de te veld staande landbouwgewassen, welke door vertrappen ens. worden ge- ruineerd. Besloten wordt te trachten een adresbeweging op touw te zetten cm de opkoopers ven genoemd zaad te doen op nemen onder de personen, die, krachtens art. 437 Wetb. vau Strafrecht, moeten opteekenen de nameu van hen, van wie wordt opgekocht, opdat alzoo beter de rohuldigen ziud n kunnen worden opge spoord. Ten slotte komt aan de orde een voorstel tot het onderling steunen van elkaar in de kosten, welke de leden tengevolge van het arbeidscontract kunnen treffen. Na bespreking wordt in over weging gegeven nog eens af te wachten of het plaH der grooie Maatschappij t. b. v. Landbouw en Vesleelt, om een onderlinge 1 verzekeringsmaatschappij voor het geheele land rp te richten, neg zal doorgaan. En zno ja, zioh alsdan daarbij als onderdeel 1 aan te sluiten. Eene beslissing werd daar- 1 omtrent nog niet genomen. Bij ministrieele beschikkingen zijn de volgende studenten aan de Technische Hoogesohool benoemd tot buitengewone opzichtersJ. de Booy en L J. Polderman bij de werken van het kanaal door Zuid- Bevelaud S Netto bij de werken van het kanaal dot r Waloheren, voornamelijk bij dan bouw van den basaltmunr te Vlis- siugen J. C. G. v. Wijk bij de werken tot verbetering van het kanaal Gent Terncuzen, mst het oog op de eleotri-ehe installatie en J, C. Groenendijk te Krui- ningen b(j het maken van een loopbrug met bijkomende werken aan den kop van den Westhavendam te B eakens. Westkapelle. Tussehen Zaterdag en Zondagnacht, tijdens het kermisgejoel en

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1909 | | pagina 1