1EUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
No. 224. 1909
Zaterdag 26 Juni.
23e Jaargang.
EEN KLINKEND METAAL
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Binnenland.
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed.
„Deukt dan aan de Nienwe Kerk
„Eer vergete onze rechterband zichzelve dan
wij dezen ban vergeten",
S. J. DE JoNGd VERWEST, te Goes
F. P. DV.UIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
m.jnk
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Pri„s per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummers0,02'.
Wie zich met IJuSI op ons blad
abonneert, ontvangt 't tot dien datum
gratis.
25 Juni 1909.
De stembusoverwinning van 11 Juni
heeft zich bij de herstemming voortgezet.
De aaneengesloten coalitie heeft nog
een zeetal triomfen behaald en in nog
andere districten de mogelijkheid op nog
meerdere overwinningen in de toekomst
doen zien.
Het liberalisme is teruggebracht, tot <Je
positie, die 't al sinds 1848 toekwamde
positie van minderheid, gelijk 't trouwens
altijd minderheid is geweest in 'tland.
Éere aan Rotterdam IV en V, dat zulke
mooie meerderheden aan de coalitie schonk.
Eere aan Haarlem en Uireoht en Amster
dam "II.
Een droeve schaduw op dezen overigens
m ooien dag werpt de uitslag te Ede, waar
onder toejuiching van Liberalen en Soci
alen de rondkop het tegen den Veluwe-
jonker dit is de taal van Het Volk
Rudolph, de socioloog, 't tegen een onbe
kenden Christelijk-historisohen buiten-
beeoer moest afleggen.
Gelukkig treft den leiders hierover geen
blaam.
Gode de eere voor de overwinning.
Blijve 't ootmoedig gebed van al Zijne
kinderen gedurig voor dit Reohisehe Ka
binet, dat 't in zijn optreden Zijne eere
en 't ware volksbelang moge zoeken ec
bevorderenen kracht ontvange om met
"t oog daarop kloeke daden te doen.
Kuyper te Dordt.
De Middelburgsche Courant, die natuur
lijk huilt over „ons vaderland dat dit aan
de clericalcH is overgeleverd", schrift
Voor de Antirevolutionairen en voor
hom zeiven moet het een zeer groote
teleurstelling zijn dat dr. Kuyper in
Dordrecht niet is gekozen. Ook in de
stad der Vaderen gekozen to zijn, zou
voor hem de kroon gezet hebben op het
geheel.
De Midd. Crt. ziet hier mis. Wij zijn
eenigszins yan nabij bekend met hetgeen
er in Dordt geschied is, en wij kunnen vor-
zekt ren dat dr, Kuyper de candidatuur in
Dordrecht niet heeft begeerd, doch er zich
by heeft neergelegd dat Jh\i herhaaldelijk
48
FEUILLETON.
DOOS
RÜNA.
Mevrouw von Sparrekors was zeer boos
toen zij de heldendaad van heren jongsten
zoon vernam. „Wat zal graafFalkenhorn
wel zeggen, als hij hoort, dat je zijn boot
hebt beschadigd zei ze, en gaf den kleinen
boosdoener meteen een oorvijg. Daarop
beval zy hem den graaf op te gaan zoeken,
hem om vergeving te vragen, en dm ver
deren avond op zijne kamer te blijven.
De kleine zeeheld worstelde met zijn tranen
en gehoorzaamde.
Vlak bij het meer ontmoette hij graaf
Henrik. „Kijk, daar vind ik eindelijk ééi
mijner gaBten waar zijn de anderen P
vroeg deze.
„Ik heb uw boot beschadigd", zei Karei
in plaats van op de vraag te antwoorden'
»Hoe heb je dat klaar gespeeld
De jongen legde hat uit, en verwachtte
een oorvijg; dooh die bleef uit.
Do graaf lachte slechts en zei: „De
hoofdzaak is dat niemand een ongeluk
heeft gekregenwees maar niet bezorgd
over die bootdie kan gemakkelijk her
steld worden kom maar mee, das zullen
wij het meteen even nazien".
„Moeder heeft my kamerarrest gegeven",
zeide de jongen, en het kostte hem eenige
zelfoverwinning.
„Dat verandert de zaakdan moet je ge
heeft gewaarschuwd dat hy er geen kans
had, en om de eer der vlag er slechts op
twea plaatsen is opgetreden, n l. te Dordt
en te Zwjjndrecht. Voorts weten wij van
zoo nabij mogelijk dat al het verkiezings
vuil dat in 19 5 ov;r 't gansche land is los
gebroken geweest, thans op Dordrecht is
neergestreken, en zelfs een man als profes
sor Eerdmans zich heeft vorlaegd om op de
meest unfaire wijze dr. Kuyper te komen
beptrijden o. a. met paneelzsge ij, veron
derstelde wedergeboorte, Lindebooms op
positie enz. waarvoor ds. v. d. Kamp uit
Siiedrecht dezen hooggeleerde in „Kunst
min" onder instemming en bewondering
zelfs van Liberalen, ongemakkelijk heeft
op zjjn plaats gezet.
En voorts weten wij dat nóch bjj do stem
ming, tóch bij de herstemming door dr.
Kuyper aan de mogelijkheid zyner verkie
zing ook maar is gedacht. Trouwens ner
gens in heel Nederland en de liberalen
durven heel wat aan 1 is op zoe minne
wijze (Zierikzee uitgezonderd) door middel
van wagens en meetings en plakbiljetten,
in courant en circulaire, tegen den a. r.
candidaat zoo gelogen en gespogen als in 't
vriizinnige Dordt.
En dat alleen, omdat de vrijzinnigen bang
waren dat dr. Kuyper gekozen zon worden.
Eén staaltje uit vele drukken wij hierbij
af, als een bewijs tot W6lke middelen de
vrijzinnigen in Dordrecht zich verlaagd
hebben.
Aan
de Leden der Ned. Hero. Gemeente
te Dordrecht en Zwijndrecht.
Z'jt Gij van plan aanstaanden Woens
dag op Dr. Kuypep te stem men 1
Wij zien wederom de zagen en knuppels
en s'okken en lantaarnen, waarmede men
zieh gewapend had wij siea ons zeiven
weer in de sneeuwjacht staan wij hooren
ons weer afgesnauwd by onze eigene
vertrekken.
Zoo sprak de grijze Arasterdamsohe
leeraar en verdediger onzer vaderlandsohe
kerk: Dr. G. J. Vos Az. (tie„Het keer
punt in da jongste geschiedenis van kerk
en staat''.)
hooizameo", zei graaf Henrik vriendelijk.
Hij klopte den jongen op den schouder en
ging verder. Mevrouw von Sparrekors ont
ving hem met eindelooze verontschuldigin
gen over het grd-ag van harer zood, dooh
vond geen gretig oor.
„Neemt u mij als 't u blieft niet kwalijk,
barones, maar de sohade is zeer geiing, en
geen besiraffiag waard. Ik zou u sa'ër denk
baar zijn, nis u den kleinen zondaar vrij
liet".
»Onmogelijk. Ik trek nooit een eeDS
gegeven bevel weer in", zei mevrouw
beslist.
„Het laatste paar er nit 1" riep Herman
Olius.
Margarete Sparrekors en een landmeisje
van 17 jaren stormden naar voren, De
langbeeDige student vervolgde eerst de
laatste, maar toen hij zag, dat deze een
veel te gemakkelijke buit was, begon bij
Margarete ca te loapec. Die vluohtte het
park inhij er achter aan, Hoe handig
zij tussehen struiken en boomen voortholde,
toeh haalde hij haar ten slotte in. En toen
zij zich hijgend in 'i mos list vallen, g;ng
hij nasst haar op een steen zitten, nam
zijn hoed af, om zijn voorhoofd af te koelen,
en keek haar ongerust aan. „Het is niet
goed voor n, om zoo te hollon, freule von
Sparrekors, u zijt geheel buiten adem",
zei hij.
„Dat hindert niets, en is ook dadelijk
weer over stelde zy hem gerust. „Als je
dat Bljjve „freule"' weg wildet lateD. Ia
Stockholm heb je mij niet zoo aange
sproken".
UITGAVE DER FIRMA
UN VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 aent.
Gj, die mei ons Uwe Godshuizen nog
eert, herinnert U wat daar in de Nieuwe
Kerk te Amsterdam is voorgevallen.
Wat Dr. H 'edem&ker de woorden in de
pen gaf: „Trans worden iu de kerk te
Amsterdam, de kerk, de broederliefde en
de zielen vermoord".
Weet Gij h >e een orthodox predikant
als Da. Westhofi slechts naar de Ooster-
kerk en Daar de Ainstelkerk kon gaan
Door politie beschermd
Weet Gij dot het H. Avondmaal er
ond t bescherming eer politie is
bediend
Zult Gij dan thans Uw stem geven aan
den leider lier partij, welke nmet verbreking
van o de, tucht en gehoorzaamheid aan de
voor onze kerk gestelde regels, zich ten
onrechte als ce ware gereformeerde kerk
wil doen gelden (oordeel van ouderlin
gen en oud-ouderlingen der N. H. Kerk
Febr. '87).
Waakt voor Uwe heiligste goederen
Op 27 September '97 heeft Dr. Kuyper
geschreden
„Ik had het voor mijn God te verant
woorden, of ik voor mijn aandeel, den
toegang tot het H. Avondmaal voor wie
den Chiistus in ztfn Godheid loo
chenden, at dan niet ontsluiten mocht,
en daarop zegt nog de inspraak van mijn
consciëntie Dat nimmer t
I-i dit Diet oen matigend P
Trilt Gij niet van verontwaardiging,
uitgemaakt te worden voor »aaensohen die
den Christus in Zijn Godheid loochenen
Laat Gij dat onze oude Nederd. Herv.
Kerk aanleunen P 'n Kerk, die nog steeds
een zoo groote en heerlijke beweegkracht
ten geele in ons Vaderland is.
Volgt het voorbeeld van onzs broeders
in Zw(jndrecht. die onze Kerk niet wil
den afstaan oca Hem daar voor de kiezers
te doen optredeD.
Hulde aan die mannendie getoond heb
ben den smaad nog niet vergeten te zijn,
aan onze kerk in woord en daad aangedaan.
Steunt niet wat leiden kan tot het verdrin
gen der Ned. Herv. Kerk van de plaatsdie zii
inneemt in het openbare leven.
Immers, Gij steunt dan Rome Gij steunt
Cal vijn, en
Beider hoogste doel is eigen kerk uit te
breideD, beider beginselen gaan tegen de
uwe in 1
Laat U niet gebruiken a's dommekracht
tegen Uw eigen kerk
„Toen waart u e&n kind, nu zijt u vol-
wass<-n en een deftige dame".
„Ik wilde, dat ge z mals toen, waart als
een oudste broer, en daar hoort dat stijve
„freule" niet bij".
Hjj glimlachte weemoedig. »Ik vrees,
dat iets dergelijks in 't minst niet de weneoh
van uwe moeder zou zijn", zei hij.
„Mear in Stockholm waren wij toeh als
broer en zuster".
„Reeds toen merkte ik, dat het de baro
nes niet beviel, en nu de toestanden ver
anderd zijD, past het heelemaal niet meer".
»Mijnheer Celius wat klinkt het
vreemd", zei Margarete, »maar ik moeter
mij aan wennen, a's moeder het wil".
Zij zuchtte.
„E.'rt uwen vader en uwo moeder", her
haalde de jonge man met eene ernstige uit
drukking op zijn goedig gelaat.
Margarets gaf gjen antwoord. Men hoorde
hel vroolijk gejoel der spelende jeugd, een
koelte suisde door de boomen. Margarete
keek op naar de lucht, waar tallooze ster
ren flonkerden. „Ik wil niet ondankbaar
zijn", riep zij plotseling, haren eigenen
gedaehtengang volgeed. »M»»r het leven,
dat wij nu leiden, bevredigt mij Diet. Ik
zou niet weer arm willen worden, maar
het staat mij tegen om mooie kleeren te
dragen, mij door eene kamenier te laten
bedienen, en in een vergulde koets te rijden.
Ik moet dau altijd denkeu aan de vele
mensehen, die zoo arm zijn als wij vroeger
waren. Ik zou gaarne leven, zooals graaf
Falkenhorn".
„Maar het leven, dat u t'nans leidt is
volgens den wensoh en den wil van uwe
Wilt Gij een oordeel van volgelingen van
Dr. Kuyper over ons kerkgenootschap, over
onze Sy aode
Lees dan het vonnis van den Kerkeraad
van de Gcref. Kerk te Wileis, van 14
Mei '01.
Daarin staat dat wij een Kerkgenootschap
vormen, dat niet de Kerk des fleeren zijn
b&o, (de ongekuisehte taal van de overwe
gingen van het vonnis meencn wij U te
moeten hesporeD) en dat
rons Kerkgenootschap en onze Synode af-
hoereeren van Gods Woord".
Zult Gij dan blind zijn
Blind voor het gevaar dat onze Kerk
bedreigt
In de Maranatha-rede heeft Dr. Kuyper
uitgeroepen
„Zig U vertrouwen op aan wie Udoor
Rome ter overwinning wil leiden.
Samen met de Rromschen als één man
optrekkeD
Dat krh niet en nooit kunnen door het
bloed der mar telaren dat gevloeid heeft.
Kan het thans wèl
Wij roepen U toe-. Zeg Uw vertrouwen
op aan wie U we Kerk beschimpen en be
spuwen en die niets liever wensehen dan
hiar te vertrappen.
Stemt Kuyper NIET.
Eenige lidmaten van de
Ned. Herv. Kerk te Dordrecht.
Dit pamfbt ia met duizenden in Dordt
verspreid.
Door beschaafde vryzinnigen.
En nu staat het den overwinnaar niet
mooi, dat hij gelijk de Midd Crt. deed
na een met zulke wapens zijnerzijds ge-
voerden strijd, den overwonnene nog een
onjuistheid" na zendt, in plaats van zich
met schaamte terng te trekken in zyn tent.
Een kenner van 't vischwater.
Ia de in Iodië verschijnende Locomotiej
voorspelde E. reeds dea 19en Mei de
thans verkregen uitkomsten.
De 100 districten stuk voor stuk na
gaande, kwam hij tot de slotsom dat de
linkerzijde vermoedèlpk 6 zetels zou ver
liezen (Amsterdam II en VII, Enkhuizen,
Gorkum, Gouda en Kampen) en wellicht
nog 9 andere (Amsterdam VIII, Dordrecht,
Franeker, H-wlem, Helder, Rotterdam IV
en V, Utrecht I en II). Der rechterzijde
moeder".
Ja, mijne moeder houdt van pracht en
praal ik niet", zei Margarete peinzend.
>Missehien is het eene goede school om
te worden gedwongen tot iets dat niet
naar onzen smaak isdaardoor leert men
zijn eigen wil in de laagste plaats stellen".
„Maar dat is niet gemakkelijk", zei zij.
„NeeD, dat is niet gemakkelijk", stemde
hij zuchtend toe.
Toen zij uitgerust waren, gingen zij weer
naar den tuin terug.
Den volgenden morgen vertrokken alle
gaster», behalve Harald Braa. Hij kon er
niet toe besluiten om zijn nieuw-harkregen
vriend zoo spoedig te verlatenen hij
beweerde ook, dat Henrik nog in staat
was, voldoende voor zich zelf te zorgen.
Majoor Brette geleidde zijne beide doch
ters naar Skaras, en gravin Blanka ging
met hen mee om voor korten tijd hun
gast te zijn.
„Ik rekei er op Henrik, dat gij mij op
Skaras komt afhalen, om mij naar Korsvik
te brengen, zoodra gij sterk gecoig zijt,
om de reis te doen", zei zij, en majoor
Bratte noodigde Henrik ook dringend uit
om op Skaras te kernen.
Henrik bedankte, en gaf een ontwijkend
antwoord maar Harald stelde allen ge ust
mot de verzekering, dat hij geen plan had
de verre reis van Vallar^ii de naar Skaras
alleen af te leggen.
»Hoe bevalt Vallarja da je, nioht
vroeg Henrik, toen by Maj hielp met haar
reismantel.
Zij sohudde het hoofd. „Zoolang gjj hier
woont, kan ik slechts aan je denken als
voorspelde hij een verbinding van allicht
55- 45, maar op zijn gunstigst van 62—38
(de verhouding is geworden 60 - 40) »Esn
reohtsohe meerderheid T an tussohen de 10
en 20 stemmen ziedaar myn prognostic.
Gegrond op den toestand, zooals die zioh
thans (19 Mei) laat aanzien, 't Kan ver
anderen. Maar nu begrijpt gij zeker dat
ik, als vrijzinnige, er weinig^ol»<i«k« aar
digheid in zie".
Hetgeen ons echter niot mag verhinderen
„voor de aardigheid" dit staaltje van ken
nis van het politieke vieohwater hier te
vermeldeD. De overwinning van rechts is
voor de liberalen blijkbaar geen verras
sing geweest Nederlander
Staatscommissie voor de spellingkwestie.
De Stct. no. 146 bevat een Kon. beslnit
van 22 dezer, waarby: eene Staatscom
missie wordt ingesteld, aan welke wordt
opgedragen: te onderzoeken, welke de ge-
drags'yn der regeering behoort te zijn ten
opzichte van desehryfwijze derNederland-
sche taal, wanneer inzichten omtrent die
schrijfwijze met elkander in strijd geraken,
met bepaling, dat het door haar uitte bren
gen rapport een beredeneerd voorstel zal
inhouden, bevattende do uitwerking van
hare denkbeelden; tot led an dezer commis
sie zjjn benoemd: dr. A. Kuyper, (voorzit
ter); mr. W. H. de Beaufort, dr. D. Bos en
mr. J. A. Locff, leden van de Tweede Ka
mer: prof. dr. J. te Winkel te Amsterdam;
prof. dr. W. L. van Heiten te Groningen;
dr. H. J. Kiewiet de Jonge, voorzitter van
het Algemeen Nederlandse!» Verbond, dr.
A. Kluy /er, redacteur van het Woorden
boek der Nederlandsche taal, jhr. mr. L. F.
H Michiels van Kessenich, inspeeteur van
het lager onderwye in de eerste inspectie,
mr. J. H. Abendanon, ond-directeur van het
departement van onderwijs in Neder-
landsch-Indië, en mr. G. Bake, refendaris
by den Raad van State, (secretaris)-
By herstemming tot lid der Staten van
N. Bolland :n Amsterdam gekozen de heer
D. R&hnsen (lib.) met 1982 stemmen, C H.
van der Velden (chriat, histhad er 1815.
Minister Tahna en de particuliere
verzekering.
Het Hbl. mïldtIn de aanstaande zitting
van de Eerste Kamer zal zeer waarschyn-
aan een doode".
„Hoe dat f"
„Tracht dat raadsel op te lossen, als
je kunt". Een harer ondeugende blikken
trof hem, maar zijn gelaat verhelderde
niet.
„De plaats, Waar ik het best thuis hoor,
vindt gij dus somber als een graf', zei hij,
en bood haar zijn arm aaD, om haar naar
den wagen te brengen, waar gravin Blanka,
die al was ingestapt, op haar wachtte.
„Er zijn er meer, die dergelijke ketter-
Bohe ideeën durven te hebben", verdedigde
Maj zioh spoltend.
„En voor mij is dit oude stamgoed, de
meest geliefkoosds verblijfplaats gewor
den".
„Waarlijk, dat is een eigenaardige liefde,
die tot voorwerp etn dood iets kiest".
„Voor mij is Vallargii-Je met zyne
honderden mensehenzieten geen dood
ding", antwoordde bij.
„Mofschen hier wonen toch maar
boere:.'zei zij geringschattend.
Z ij'.?.end hielp hij haar instappen. Zijn
laabiir- ik brsoht haar een heel kwartier
lang u't haar humeur. M&ar de zonneschijn
op der r, eg, en de vroolijke stem van
gravin Blanka deden dat humeur spoedig
opklaren. Nu bet sombere slot uit het oog
was verdweneD en de tegenwoordigheid
van zijn ernstigen eigenaar niet meer
drukkend werkte op do zenuwen der
verwende gravin, voelde zij zioh ontvlucht
uit eene gevangenis en gravin Blauka had
zulk vroolijk reisgezelschap, dat zij zioh
geen beter had kunnen weneehen.
Wordt aerwlgd.
