N1EUWSBLAD ZEELAND. ikneelits rid No. 204. 909. Donderdag 3 Juni, 23e Jaargang. CHRISTELIJK- HISTORISCH EEN KLINKEND METAAL een Meid Gevaarlijke strijdwijze. lel burg techts techt SIMONSK ta nsknecht irsknechts H. VISSERS. iecht In de pütte, idster, teid. ÏEL1SSE, Se- ld id VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed. S. J. DE JONGE'VERWEST, ie Goes F. P. D'r'.iKJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENT1ËN -wiatwtafi fcr, ZouMande. r j s p 1 a a LOOKERS P'/., Is. van Krankz. haar gesticht op Zoom km SLÜ» Ier uitstekende bekwaamheid leiden. Zij die grondslag der en franco in te f>r-Directeur. rAN BOVEN, en October [oskerke (W.) loerenstand, be lonend persoon. lANOY ,Mid'b. *id- [ODDE, TTes<- ber J i tL, Boscbzlcht, LM Pz., Oost burg, z. Duitschl. Roosendaal—Lage Leer dan ijo KM. - 1 10.30 1.29 11.40 30S [12.31 3-53 I.U 4-14 1.26 4.28 1 op 6.04. 7-'5 8.ol Z.io 834 Zondag*» IEDEREN WERKDAG DES AVONDS. Pri.s per drie maanden franco p. p1,25. Enkele nummers 0,02'. UITGAVE DLR l-'IRMA liN VAN De Zeeuw ateunt krachtig de navolgende candidaturen MIDDELBURG, I H. BLUM. GOES, Jhr. Mr. A. F. 1>E SAVORNIN LOHMAN, (aftredend lid.) ZIERIKZEE, H. CH. VEGTEL. HONTENISSE, P. F. FRUIJTIER, (aftredend lid.) OOSTBURG, Mr. P. DIELEMAN. Niemand aal wel aoo naief zijn van ta wanen dat hg bij den aanstaanden stem busstrijd iets zal merken van verschil tus- sohen de partijen van Links op 't gebied van Kiesrecht en Peosioneering. Maa.den aaneen hebben nu de Vrijzin nig democraten in pers en vergadering geprotesteerd tegen 't bedrijf der Unie liberalen om Staatspensioneericg aan den ouden arbeider te beloven, terwijl men weet dat het geld daarvoor nooit bij elkaar te krijgen is. Bij de verkiezingen zal deze aanklacht wel verstommon. De voorteekens zijn er al. Het vrijzinnig demooratirch hoofdblad „Land en Volk" heeft den wapenstilstand al aangekondigd. In haar no. van 17 Mei sohrgft de redactie „Alle vragen die de StaatspensioneeriDg doet rijzen tullen ook in den Vrijzinnig Demooratischen Bond ter sprake moeten komen, maar dit moet geschieden na de verkietingen". Het staat er. Verbeeld u, een partij die zioh tegen een belangrijk programpunt der Uuie- liberalen verklaart, maar „voor haar ernst en zedelijk welzijn" zoo staat 'ter daarmee niet voor de kiezers komt, de kiezers zieh eerst laat uitspreken, en daarna plan heeft de quaestie uit te veohten 31 FEUILLETON. DOOR RUNA. De graaf bemerkte het aarzelen van zgn zoon en ging voort: „Gg oordeelt te hard. Ik was zoo jong toen je moeder krankzin nig werd. Niemand kon verlangen, dat ik mgn leven lang mij naast zulk eens vrouw voort zou sleepen. Stel je eens in mijne plaats, toen ik de mooie geestige Blar ca Stahlhelm leerde kennen en verbonden was aan ean krankzinnige, die mij niet eens meer kende. Hoe zoudt gij dan wel in mijne plaatshebben gehandeld?'1 Trots en verachting lichtten in Henrik's oogen, en het nauwelijks ontwaakte gevoel van liefde verdween weer. „Het antwoord hgt in mijn handelwijze", zei hg koud. „Ik beminde de mooie Mej. Brette, en werd door baar bemind; maar ik gaf haar op, om mijn leven kan dat van mijn krankzinnige moeder te ketenen. Zoo heb ik gehandeld." De graaf klemde de tanden opeen. Hij begreep dat hij het spel verloren had. „Je bent de zoon van je moeder, eqn idealist", zei hij hard. „Ik heb je da hand der ver zoening gereikt, maar gij hebt haar terug- g es too ten. Gij zgt eigengerechtig en trotsck maar draag het hoofd niet al te hoog; ook aan Jou zal de bourt eens komen om te val len." Eu meteen verdween hij. Henrik leunde tegen een boomstam, en Keek zijn vader met somberen blik na. De Vrijzinnig democratische leiders heb ben derhalve bloed voor 't hart gekregen. Zij begrijpen dat zij voor de kiezors niet kunnen komen met ledige banden, dat zij de nederlaag zuilen lijden, wanneer zij hun niet beloven een Staatspensioen. Dat kcmt ook uit bij hun candidaat- stellingen, Te Apeldoorn werd een vrijzinnig demo craat die zioh verklaard bad voer Staats pensioneeriDg, dus tegen 't program dor vrijzinnig demooraten, door de vrijzinnig democraten geoandideerd. In Hontenisse hebben de vrijzinnig de mooraten jhr. De Muralt geoandideerd, een zeer vooruitstrevend maD, die „een be sliste voorstander is van staatspensionee- ring zonder premiebijdrage van arbeiders". Die slimmerds! Ook zij weten 't welde kiezer die niet op den R^ehtsohen oandidaat gaat, geeft er heelemaal niet om of de oandidaat is unionist of democraat of viij als hij maar is liberaal en hem een onbezorgden ouden dag belooft op staatskosten. Laten wij hiertegenover niet aflaten 't hein duidelijk te zeggen: dat staatspen sioen, als u 't krijgen kaD, zou pas op uw 70e jaar uw deel zijn; en dan nog maar ten hoogste f 8 's weeksheeft u al een pensioentje of een weekgeloje bijv. van een rijksdaalder, dm wordt uw »Steats< pensioen ook zooveel minder. Maar bovendien, van die ouderdoms- pensionoervng komt niets, zij is te duur de Muralt is wel lid van den Bond voor Staatspeasioneering, en Borgesius kan wel preekerig dat S aatspensioen voor den „armen oude" bepleiten zij zullen hem dat pensioen niet bezorgen, al beloven zij 't duizendmaal. Vraag dat maar aan Treub, 3 Juui 1909. De slimme staatsman Goeman Borgesius heeft ten vorigen jare, terstond na het op treden van het Rechtsche Kabinet zijn aan loop genomen tot het algemeen stemrecht met verzaking van z'n blacco-leus van 1901. Zijn verdeel en-heerech-politiek getrouw heeft hg daarbij terstond geprobeerd de wig te drgven in de coalitie. Volgens het verslag in d» Haagsche bla den heeft hg in zijn rede in de Hofstad ge- „Ook aan jou zal de beurt eens komen om te vallen'', herbaalde hg zacht. Vallen? "Was dat mogelijk? Hg, die al wat laag was, haatte, eu gedurende al doze lange jaren zich zelf met ïooveel glans had be dwongen? Zijn strijd was zgn roem; daar door hoopte 1 ij alles te winnen. In droomen verdiept, sloeg hij den weg in naar zijne eenzame woning. Wat wilde hg met alle offers bereiken, en wat had hg bereikt? Waarom voelde hg zich op dat oogenblik onbevredigd? Zgn streven was eerlgk, zijn wandel oprecht, wat ontbrak hem nog? HOOFDSTUK XIX. Na don dood van zijne moeder woonde Henrik niet meer zoo onafgebroken op Val larga-do. als in de eerste jaren van zgn verblijf daar. Hij bezocht af en toe vrien den, maar zag spoedig in, dat hij zelf geheel veranderd was. Hij paste niet meer bg de wereld, en dsarom werd het onderling ver keer ook niet druk. Harald Braa woonde met zijne jonge vrouw op Skogenas; hij beheerde het land goed, nadat alle andere familieleden wareu vertrokken. Zjjne zustere waren getrouwd, gravin Braa was gestorven en de oude graaf was bijna altijd in de hoofdstad Daar woonde graaf Johan ook; hjj was officier bg de lijfwacht van den Koning. Zjjn jonge vrouw, de vroegere Maj Brette, was een der meeat gevierde schoonheden van het hof. Haar roem drong tot in de meest" af gelegen gedeelten van het land, en kwam ook Hennk Falkenhorn ter oore. Datwskte het verlangen bg hem op, om M&j. t6rug te zien. Lang bood hij aan dat verlangen weer houden de keuze van zijn nieuwe verkie- 5 zingsleuze voor 1909 aldos gemotiveerd. Zelfs wanneer dit een partij, hem vg- i andig, aan hst roer brengt, is hij er voor. Het is hier een quaestie van principe, niet van partij. Maar hij is ook niet bang voor het re sultaat van het kiesrecht in dat opzicht, waar algemeen stemrecht is, heeft de geestelijkheid niet zooveel te zeggen als hier of als in België (waar het algemeen stemrecht is vervalscht door het meer voudig stemrecht) en ook de sociaal de mocratie zal zooveel voordocl niet heb ben uit het algemeen stemrechtzg zul len een zeer sterk propagandamiddel verliezen De sociaal-democraten wisten mis schien wel heel goed wat ze deden, toen zij door dit ministerie te doen vallen het algemeen stemrecht weder verder af brachten I Weldra zullen we weer roode vlaggen zien ronddragen met „leve het algemeen stemrecht er op. Men ziet 't, hier moesten de geestelijk heid en de socialisteu in één var' a .d ge noemd wordeD, eensdeels om do Rechtsche partgen van elkaar te vervreemden, en anderdeels om de menschen te doen verge ten dat zgn kabinet, zoo pas afgetreden op de Linker concentratie van 52 stemmen, tegenover onze 48, op de socialisten had gesteund. En om dat te kunnen doen moest de slimme staatsman, in zgn wilde vaart, vrij zinnig demooraten en socialisten voorbg- loopen om als de meest vooruitstrevende algemeen stemrecht-man, nog wel uit be ginsel 1 te poseeren. Straks voltooide hg dit spel door vier kant, zonder echter zich over de middelen uit te laten, zich te verklaren voor Staats- peneioneering zonder premiebetaling. Maar de vrijzinnig democratische partij heeft hem terstond in de kaart gezien. Land en Volk (orgaan der vrijzinnig demooraten) schreef onder meer de na volgende waarschuwing De loop, dien de aotie voor stnats< peneioneeriog neemt, wijst voor de arbei ders op een ernstig geyaar. Met name doelen wij op de vreugde, door deze aotie gewekt in vrij-liberaleD kring. Hier tooh jnioht men over den teruggang van het stand, doch eindelgk gaf hg er aan toe. Het was een paar jaar na den dood van zjine moeder. Toen kg eenmaal in de hoofdstad was, besloot hg aan een der feesten aan het hof deel te nemen, waartoe zijn graafzgn hem het recht gaf. Met tegenzin trok hg het voorgeschreven costuum om aan 't hof te kunnen verschij nen aan. Ofschoon hij de meest eenvoudige koos, was zij toch prachtig in vergelijking met de bleeding, die hg gewoonlijk droeg. Toen hij zgn eigen donker haar verborg onder ean gepoederde pruik met een dub - be'e golving bij de slapen en een dikke stijve vlecht in den nek, was hij bijna van plan om het maar weer te laten. Maar de wensch om Msj gade ta slaan zonder dat zij hst wist, was bij een bezoek in haar eigen huis niet uitvoerbaar. Hg overwon zichzelf dus, en verscheen, evenzoo gekleed als alle anderen, op het feest. Hes bonie leven in de Koninklijke zalen werkte in den beginne verblindend en ver warrend op het gemoed vaa den eenzamen man. Maar zijn scherpe blik wende er spoedig aan Gepoederde haren, geverfde wangen en bestudeerd glimlachen kon hem niet verblinden. Tevergeefs t achtte hij tussohan de geestige gezegden, do vleierijen en het levendig gepraat ook een ernstig woord te hooren. Zwijgend, en alies opmer kend, bewoog hij zioh door de menigte. Menige verbaasde blik rustte op zijn gelaat, en menige holle phraee bestierf op schoon© lippen bij de nadering van den zwijgenden vreemdeling. Zijne oogen zochten Maj en vonden haar ook spoedig in de groep, die het diohtst bij den Koning was. Zij was de schoonste onder van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent Familieberichten van 1—5 regels 50 cent,'iedere regel meer 10 '•ent. denkbeeld der verplichte verzekering. Hierin zou voor den arbeider zooveel gevaar niet schuilen, indien deze juich- kreten gepaard gingen met een aanbod van gereede betaling der millio9nen voor etaatspensionceering onmisbaar. Di' aanbod eohtsr blijft achterwege. Wat zal men dus, in de naaste toe komst, kunnen zien gebeuren Eerst wordt door broederlijke samen werking van demooratie en reactie, dr verpliohte verzekering van de baan ge knikkerd Leve de vrijheid, leve de demooratie I Vervolgens verloopt de staatspensio- neering in hst zand, omdat de noodigr millioenen niet zijn te verkrijgen leve de vrijhandel 1 Het gevolg? De werknemer beeftniets. D< 70-jarige »de dooie« - heeftniets De invalide heeftniets. Eo de 65- jarigo blijft wachten cp zijn 3 gulder- in de week. Men verweet ons >slapheid«, men zag een „slinger om den arm", het is om wèl. Wij voor ons gevoelen vóór alles de verplichting, geen verwachtingen t< wekken, zoo wij niet voor ons zelf over tuigd zijn, dat zij kunnen worden ver vuld, Van Die1» is in het politieke levei onze afkeer sterker dan van politiek' wisselruiterij. Dit laten w ij gaarne aan anderen over. Wie daarvan de verantwoordelijkheid wil dragen, moet dat uitmaken met zijn eigen geweten. Deze waarschuwing, van onverdaobt vrijzinnige zijde, sneed een soheur in 'i warnet. Wij willen geen verwachtingen opwek ken, die niet verwezenlijkt kunnen wor den, zeggen mr. M&rohant en mr. Treub En daar sluiten wij ons bij aan. Iets vergeten. De Liberale Unie, mr Goeman Borgesius als voorzitter voorop, met tw6e, drie (Tin gors om den arm zich voor Staatspensioen verklaard hebbende, heeft een kleinigheid vergeten. Namelijk om te vertellen, w;ia-het noo dige geld zal te verkrijgen zgn. Niet voor hetgeen de Bond voor Staats pensioneeriDg wil. Dat is een hersenschim. Doch voor een Staatspensioen van f 3 per week alleen voor menschen, die behoeftig zjju en boven de 70 jaar. Vele, zeer vele millioenen zgn daarvoor ncodig 1 Ho 3 die te krggen Weet do Liberale ünia daar raad voor Waarom spreekt zg dan niet? Of denkt ze„Spreken is zilver, maar zwggen is goud Een aardig spreekwoord inderdaad. Héél aardig. En toch vreezen we, dat van al het goud van het zwggen der Liberale Unie zelfs niet éen stakker kan worden gestaatepen- sioneerd. Ongevallenwet. Herhaaldelijk hebben wij gewezen op de tegenvallers die de Ongevallenwet aan Rijk en werkgevers en werklieden bracht. Wij geven hieronder een asterisk uit de Standaard, waarin terecht het verwijt ont zenuwd wordt, als zou dr. Kuyper «leae ongevallen-ellende veroorzaakt hebben Toen de jammer van de Ongevallen wet, naar aanleiding van Borgesius uit val, ter spiake kwam, merkten we op, dat de fout, die dezen jammer veroor zaakte, bij Minister Lely lag. Hierop antwoordt hét Vaderland'' „Neen, niet by Minister Lely, maar bij het toenmalig Kamerlid Kuyper. Bij het hooren van zoo potsierlijk beweren, ziet ge nieuwsgierig op, hoe de red&otie dit zal pogen waar te maken. Ziehier de oplossing. Dr. Kuyper heeft destijds een amen dement voorgesteld, een amendement dat de Kamer met groote meerderheid aannam, om de tijdelijke voorziening terstond na het ongeval te laten be ginnen, en niet op 50 pCt. maar op 70 pCt. to stellen. Dit amendement was volkomen raii- neel. Zoodra het ongeval er is, eisoht dit voorziening. Zorgt ge nu, dat er eerst Ziekteverzekering tot stand kwam,dan verwijst ge den getroffene gedurende de „Karenz-Zeit" naar de Zieaenkas, en hij is terstond geholpen. al de schoonen van dien avond, geen blan ketsel verborg de wisselende kleur der zachte war gen aan geen schoonheid mid deltje was hat toe te schrijven, dat de wim pers zoo zwart tegen het blanke voorhoofd afstaken, en de lippen zoo rood waren. Het zachte haar was iets gepoederd, en als be strooid met diamanten, en de gl3ns der oogen was maer betooverend dan ooit. Henrik Falkenhorn wensohte ziohzelf in zjjne eenzaamheid op Vallargarde terug. Hij stond een weinig van haar verwjjderd en sloeg Maj gade, eD het werd hem er steeds banger te moede bij Alles was hem bekend, elke gelaatsuitdrukking, elke aantrekke lijke beweging, de zachte toon harer stem, en de heldere klank van haren vroolijken lach; maar in alles lag iets, dat htm vreemd was, iets berekenends, iets zelfbe wusts. Bij vroeg zieh af, of dat er bij ge komen was, of dat de kiem er toe reeds vroeger in hare ziel had gesluim erd. De uren verliepen de feestelijke stem ming bereikte haar hoogtepunt. Henrik'B weemoed werd steeds grooter. Maj moest hem hebben gezioD, doch ontweek hem zoo handig, dat niemand eenige bedoeling daar bij zou vermoed hebben. Tevergeefs zei hij tegen zioh zelf, dat hij niet gekomen was,om niet haar te spreken, maar aiiean om haar gade te slaan, en daarvoor had hij immers uitstekende gelegenheid. Maar wat hij zag deed h°m verdriet; want zg scheen zioh in dit wereldsoh gedrang uiterst welbe haaglijk te voelen. Plotseling werden ziji.e overpeinzingen afgebroken, doordat de Koning hem liet roepen. Deze sprak l#Dg op vriendelijke wijze met hem, Zij spraken over literatuur en wetenschap. Henrik beviel Koning Gustaafde Deide blijkbaarhij had hooren praten over den overdreven graaf Falkenhorn, en het deed hem blijkbaar genoegen hem nader te leeren kennen. Zij stonden juist tuseehen twee zalen ia. Gravin Braa, die van de eone zaal naar de nadere wilde gaan, was in haren haast bijna tegen den Koning aangerend. Toen zij zag dat hij het was, boog zij beleefd, en vroeg cm vergeving. De Koning antwoordde zeer vriendelijk en was dadelijk bereid bet ge leerde gesprek te eindigen om de mooie gravin iets vleiends te zeggen. Hg vroeg of zij den volgenden dans vrg bad en Maj, die meende, dat de Koning haar zelf de eer wilde aandoen, met hear te dansen, zeide glimlachend van ja. To<-n wendde de Ko ning z ch tot g a>l Faike&horn, die eenige stappen teruggetreden was en zeide „Op een vroohjk feest moet a'les vroolijk zijn, en moet men meedansen. Ik breng u hierbij de vriendelijkste dame, heer graaf!" en zioh tot Maj wendend „En u, graviD, stel ik hierbij den meest origineelen ridder voor, die z'ch vanavond aan mijn hof bevindt". Nu sohöot hun niets anders over, dan z;ch te voegen, en er zoo gelukkig uit te zien, ais de Koning soheen te verwaoiiten. Maj deed het met de xelfbeheersohiog van de vol maakte vrouw van de wereldmaar Henrik werd bleek; toen hij de hand weer voelde, die vroeger zoo vol vertrouwen in zijno band had gerust. Wordt vervolgd.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1909 | | pagina 1