VOOR ZEELAND ROOS, koop, No. 189. Donderdag 13 (Vlei :3e Jaargang. HISTORISGH EEN KLINKEND METAAL. ernissen Vuurlak !J rfsoorten Dp op n jour Tee 3p GHRISTELIJK- REGIS 'del burg. IÜRG. ïm rejes, jdster eld. I M VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes F. P. D'HUU, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN UIT Ib het groote bed van de logeerkamer sliep Maj Brette achter de witte gordijnen, die slechts zoover toegetrokken waren, dat er geen licht op haar gelaat viel. Zij droomde dat zij haren aanstaande een vroolijk liedje had voorgezoDgeD, en dat zijn donkere oogen mooier straalden dan ooit. Het was slechts een droom. Een luid gehinnik weerklonk door den nacht, en zij sohrok met een vaag gevoel vsn angst uit haren slaap op. Zij luisterde. Alles bleef stil, maar haar hart klopte luide toen meende zij een paard te hooren wegga- loppeeren. „Hoe vreemd kan het iemand toch in den nscht te moede zijn I" dacht zij en sloot do oogen, terwijl zij trachtte ora dat onverklaarbare gevoel van angst te velbannen. «Ik wil weer zoodroomen, als zooeven 1" en ten ilderolie ;©3=l'I 2de dracht, bij r k e (W.) vanaf 12 tot tg Friesche PASVEER. w 1 a n d. f, bij H. MAAS, SXUIJFHOÜT, aoek. knecht i tyd werk, by e t i n g e. ïknecht idigd bij P. H. ïerooskerke(W) aid ISSE, West- burg- jordige terstond POUWER, eld. Mz. te Ritthem. ober !R, Biggekerke. 7.io 5 a a i si *3 43 a 9 ft, '"O <3 53 a v Z a u a u Z 7.46 7.56 8.17 8-55 9.10 9-43 10.51 11.31 12.42 II.30 12.15 7-ÖS 8.05 8.12 8.20 8.27 8.36 8.49 8.56 9.01 9.10 9.16 9.39 9.42 9Si 10.— 10 48 12.O3 irg, Z. Duitschl. oosendaalLage :er dan 150 KM. 0.30 1.40 2.31 1.12 1 26 1.29 3-05 3-52 4.14 4.28 6.04 7-iS 8.0I 8.20 8 34 op Zondagen of IEDEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p. p1,25. Enkele nummers0,02s. UITGAVE DER FIRMA EN VAN van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent. Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 '•ent. W—BB. im UBWIIMMBB—BMBKBKMWBHWeS MUBttUAlHMIx.XLiLISK." ,JSS Vóór de stembus. Onder dit opschrift lezen wij in het Centrum dit interessante artikel van X., het bekende katholieke Kamerlid, welk artikel wij aan De Rott. ontleenen Onder bovenstaanden titel bevat het Meinummer van de Tijdspiegel een artikel van den heer C. K. Elout, waarvan een nade.o kennisneming zeer zeker de moeite loont. Niet alleen vindt men daarin van libe rale zijde de bevestiging van veel van hetgeen onzerzijds vaak werd beweerd, maar tevens zal de lezing ervan eene waarschuwing kunnen wezen voor al die genen, die van oordeel zijn, dat men met gerustheid de verkiezingen tegemoet kan gaaD, en dit jaar niet eene zóó buiten gewone werkzaamheid wordt vereiseht, wijl velen, zonder bepaald tot de reoht- sohe partijen te behooren, ditmaal, na al het gebeurde in de laatste jaren, allicht hun stem toch zullen uitbrengen op den reohtsohen oandidaat. De heer Elout deelt ons mede, dat hij behoort tot de liberalen, die Vrijheid en Vooruitgang" wensohen, dooh dat geen enkel program der Linkergroepen hem bevredigt. Hij geeit daarom zelf een program, waarop o. a. van Kiesrecht en Staatspen- sionneering geen sprake is, en dat wij verder niet zullen bespreken, dooh waar omtrent w ij alleen even terloops willen mededeeleo, op welke gronden de heer Elout van Staatspensionneericg niet wil weten. z/StaatspenBionneeringaldus schrijft hjj bestrijd ik, omdat het een ver grijp beteekent tegen de waarheid. Staatspensionneericg is het geven van aalmoezen onder den leugen naam van pensioen. Leugennaam, want pensioen kan alleen voortvloeien uit diensibe trekking tussohen den pensioengerech tigde en den pensioengever. Het was dan ook uiet minder dan volksmisleiding, waaraan de heer Goeman Borgesius te 24 FEUILLETON. DOOK BUNA. In het park hoorden zij nu Barbara's stem zij nep hen. Maj stond op 6n greep Henrik haastig bij de hand om met hem vluchtenmaar hij volgde haar niet, maar hield haar vast en antwoordde op bet roepen. Maj's oogen schoten vuur. Hoe kon hij het wagen cm tegen haar wil te handelen „Vergeef mij", zei hij haastig, want Bar bara was al dicht tij, „vergeef mij, wat ik gedaan heb, en nog doen zal. Vertrouw mij, en wees overtuigd, dat ik gëen anderen uitweg zie". //Morgeu moet gij mij alles zeggen 1" zei Maj bevelend. Het volgende oogenblik stond Barbara naast hen. Het speet Henrik, maar hij ge voelde tegelijkertijd iets als eene verade ming, dat het gevaarlijke gesprek tijdig gestoord was. „Het spijt mij, dat ik jullie moet storen, dooh ik moest gehoorzamen. Ik moet jullie roepen", zei Barba>a, bijna verontschuldi gend. «Maar jullie trouwt nu gauw, en dan bewaakt men jullie niet meer 1" Zij kreeg geen antwoord, en het ontging haar niet, dat er iets tussehen hen beiden niet in orde wasmaar zij liet er niets van mer en. Pas, toen zij met hare zuster h Wa?A "Je moet niet >00 vaak Henrik kibbelen hij zou er wel eens Slvi 1. T krÜgön. Moedwil en koppigheid bevallen geen enkelen man op den duur, en het minst van allen zeker Henrik Workum zioh sohuldig maakte, toep hij het zoogenaamde //Staatspensioen" ge lijksoortig maakte met «ninislerpensioen. Een argumentatie van het allooi van een Notenkraker-prent, waarop Dr. Kuyper afgebeeld werd als tegenstander van //Staatspensioen", terwijl hemzelf een MiniBterpensioen uit den achterzak keek. En daartoe aoht da hoofd man van de Liberale Unie zich niet te min." Nochtans, de heer Elout erkent zelf, dat zijn program door geen enkele groep is aanvaard. Niettemin zal hij toch moeten stemmen in Juni. Ea hij gaat nu eens na, op wien hij eventueel zijn stem zal uitbrengen. Vooreerst komt dan de vraag; Rechts of Links. Van Reohts stemmen ban bij hem nimmer sprake zijn. Het wordt zoo on omwonden mogelijk gezegd „Op zich zelve is dit voor een liberaal eigenlyk geen quaeetie. De Fransche Revolutie, op welks ideëelen bodem het{ liberalisme staat, heeft niet haar klein sten triomf integendeel veeleer haar grootsten behaald door den Staat te emancipeeren van pastoor en dominee, door de suprematie der rede te procla- meerenjn dien zin,dat de openbaring niet werd uitgebannen, maar aan de Rede ondergeschikt gemaakt, en dat op Staat kundig gebied alleen de Rede te beslis sen kreeg. Sedert dien zag men, zy het ook heel langzaam en schoorvoetend, de openba ring wijken voor de Rede, als 't licht der waarheid haar wat al te schel beschijnen kwam Een rechtsche coalitie is voor het liberalisme als een mobilisatie van eea leger naast de grens. Het is 'n voort durende bedreiging van het beste, dat in 1792 is veroverd. In een rechts ministerie is natuurlijk nog veel grooter bedreiging. Het betee- kent het gevaar in actie gebracht, het dreigement verkeerd in inacbt,de mobili satie overgegaan in een overschrijden van de grens". Welke de candidaten dus ook mogen z/Hij moet Ieeren doen, wat ik wil", zei zij eigenzinnig. z/Het is de plicht van de vrouw om zioh te voegen", zei Barbara. „Nu, voeg jij je dan maar, als jij een man krijgtik doe 't niet", antwoordde Maj vinnig. De cacht brak aan, de frissohe heldere Septembernaoht met zijn sterren en stille luchten. Graaf Falkenhorn woelde rusteloos op zijn legerstede heen en weer. Altijd weer betrapte hij er zioh zelf op, dat hij luisterde zonder te weten, waarnaar. Plotseling meende bij een zacht geruisoh te vernemen, alsof er een deur werd geopend en gesloten. Dat was voldoende om hem uit zijn bed te doen komen, en zioh aau te kleeden. De hooldingang ran het huis was vac binnen gesloten, maar de knip vaa de achterdeur was er af. De graaf trad naar buiten en luisterde. Niets was te hoores. Hij vroeg zioh reeds af of hij zioh niet vergist had, toen van uit de riohting, waar de stallen warei), het hinneken van een paard tov hem doordrong. Het dÏ9r was buiteD, dat hoerde men aan 't hinneken. Met vluggen, sluipenden tred volgde hij de richting van het geluid, en kwam juist op tjjd om bij het zwakke licht van de ster ren zijn zoon geheel als ruiter gekleed cp 't paard te zien springen. „Waarheen vroeg hij en vatte het paard met vasten greep bij den teugel. «Naar Vallargarde", ant woordde Henrik en ergerde zioh dat hij was or.tdekt. „Driftkop 1" mompelde de graaf. Henrik zweeg, daar een antwoord hierop hem niet weDsohelijk voorkwam. z/Wat wilt gij d-ar doen?" „Mijne moeder beschermen". „En Maj Brette wilt gij opgeven?'" Henrik zweeg. „Hoe zal zij je reis opnemen wezen, in de eerste plaats geldt het tegen rechts. Juist dus gelyk in 1905. En wèl altijd tegen rechts. De heer Elout toch vervolgt „Altijd, dus óók,wanneer de keus staat tussehen een man van rechts en een socialist Ook dan 41 ware het alleen maar, om dat de socialisten bjj ons nog lang niet ministeriabel zijn, en dus hoogstens iet wat indirecten invloed kunnen oefenen op een Kabinet". Is dus de man van rechts in elk geval buitengesloten,dan rjjst de vraag: hoe moet er gestemd worden by eene keuze tussehen verschillende candidaten van linke In de eerste plaats valt dan af de socialist //Tussehen hem aldus de heer Elout en den liberaal is er slechts tweeërlei gemeenschap, die van het anti-clerica- lisme en die van den wensch naar eman cipatie van den vierden stand". Na den socialist fait af de vryz.-demo- craat, na dezen pas de unie-liberaal. De unie-liberaal wordt verkozen door dhr Elout boven den vryzinnig democraat op dezen grond //Sinds de plotselinge zwenking op het stuk der verzekering echter, waardoor de Unie aan de Staatspensioneering.dus aan het m. i. mindere kwaad (o.l. dan de dwangverzekering) haar voorkeur heeft geschonken, is de Unie-liberaal tot libe ralen van ons slag wel ietwat meer ge naderd". Deze redeneering te rijmen met boven vermelde vriendelijke uitlating aan het adres van den heer Goeman Borgesius en de zijnen, juist met het oog op de Slaats- pensionneering, zal wel niet gemakkelijk valleD. Het meest welgevallig aan den heer Elout zijn de vrjj-(oud-)liberalen. >Boven de andere groepen ÜDkazijn zij verkieslijk om deze eenvoudige reden het is makkelijker een man, die stilstaat, voort te stuiven op den weg, dien men hem wil bewandelen zieD, dan iemand, z/Zij is voorbereid". «Weet zij waar gij heengaat?" „Neen 1" «Heeft zij beloofd je terugkeer af te wachten «Zij zal het doen, als hare liefde eoht is 1" «Gij verlangt iets onmogelijks. Naar Val- IargSrde zult gij haar niet brengen, zoo lang ja moeder leeft, en krankzinnige mensohen leven eindeloos. Als gij nu heengaat, ver breekt gij onherroepelijk den band tussohen Maj en jou 1" «Laat die dan verbreken I" zei Henrik ruw. „Zijtgij niet goad, jongen Blijf hier. Ik geef je mijn woord van oer dat de krank zinnige op Vallarsarde niets z»loverkomen, zoolang gij zwijgt over hetgeen gij weet". Een verachtelijke glimlach was Henrik's eenig antwoord. Graaf Falkenhorn beet zich op de lippen. „Nu goed dan, ik geef je mijn oneer tot pand, als je dat passender schijnt. Je kunt mij aan de kaak stellen, ais ik geen woord houd j dat zal je vrij staan". «Ik geef niets cm de belofte van een leugenaar" Eenige oog-'nblikken keken vader en zoon elkander aao, en maten hunne kraehteu. „Ik heb voortaan geen vader meer, maar het ersf heeft mij mijne moeder terug ge- geveD zij roept mg. Laat u het paard los". Gij zwijgt van wat gij weet, anders zal ik dooden", zei de graaf tandenknarsend, zsrider Apollo los te laten. z/Die zwarte daad zal eens bekend wor den, als de dooden voor Gods rechterstoel verschijnen", antwoordde Henrik. //Wou je mij met oude sprookjes aan 't schrikken maken vroeg de graaf hoonend. die zich voortbeweegt, doeli op een ver keerden weg, te brengen tot terugkeer, om hem dan den goeden weg weer op te drijven. De Unie-liberalen en de vrijzinnig- demooraten hebben reeds een verkeerden weg ingeslagen, 't zij door zich aan dwangverzekering te bindeD, 't zij door het zoogenaamde //Staatspensioen" te oolporteeren. De vrij-liberalen daaren tegen zijn nog vrij". Gelijk men, na het voorafgaande, dan ook verwachten moet, eindigt de heer Etout zijn a tikel met de mededeeling, dat zijn opvatting van de liberale idee hem bij invulling van het stembillet tot deze slot som brengt lo. In geen geval een man der recht sche ooalitie; 2o. Voorkeur voor Iinksohe candidaten in deze volgorde: Vrij-I'beralen, Unie liberalen, Vrijzinnig democraten, Sociaal democraten. Wij meenden goed te doen op de be schouwingen en mededeelingcn van den heer Elout de aandacht te vestigen juist met het oog op de aanstaande verkiezin gen. Het ban zijn nut hebben bovenstaande citaten te bewaren. Ze bevatten merkwaardige uitingen. Hij, die nog steeds niet het wezen en het doel van het liberalisme vermocht te zien, leze de geciteerde woorden van den heer Elout. Dan zal het hom duidelijk worden, waarom men Reohts gezamenlijk tegen het liberalisme optrekt en in het waarachtig landsbelang moet blijden op trekken.Don zal duidelijk worden, waarom onzerzijds juist wel gestreefd wordt naar eene Rechtsche meerderheid en een Reohtsoh Kabinet. Mocht nog ergens een onnoozeie gevon den worden, die geloofde, dat dr. Kuyper de antithese heeft uitgevonden hij zei nu hebben ingezien, hoezeer men hem heeft beet gehad. Dat er gemeenschap bestaat tussehen den liberaal en den socialist, de gemeen schap van het anti-clericalisme, en dat die gemeenschap er dan ook den liberaal toe z/Ik zal den God uit den Bijbel zoeken hij moet alle aanbidding waard zijn, daar gij hem lastert", antwoordde Henrik. Zijn oogen schoten vuur, bij gaf zijn paard de sporeD, en een tik. Het edele dier, dat aan eene dergelijke behandeling niet gewend was, steigerde, en de graaf moest den teugel wei loslatengetroffen door de eene voorhoef van het paard, trad hij baasiig een paar stappen terug, en de ruiter snelde weg. Zonder op te houden vloog Henrik voort. Achter hem lag het idesal van zijc jeugd, en het geluk zijner liefde vóór hem, droef en eenzaam, eene onbekende toekomst, maar door het duister heen meende hij zyn loon hem te zien wenken. HOOFDSTUK VI. Henrik Falkenhorn riohtte zich op Vallar- garde ïd. Hij cewoende eenige kamers van den ouden buroht en leefde daar uiterst eenvoudig. brengt, by de keuze tussehen den socialist en den ma a van rechts, den socialist te kie zen, het werd oczerzyds stseds beweerd, het wordt nu van liberale zijde met nadruk bevestigd. Dat, waar juist de leider der vrij libera len den laatstëu tijd huitengewoce activi teit in den lande heeft aan deu dag gelegd, niettemin de vry-liberaal vergeleken wordt met den „man, die stilstaat", doet ons on- willekaurig lachen, zonder dat wy nochtans de vergelyking onjuist zouden willen noe men. '4*41 1 Wat echter vooral uit het bovenstaande ta onthouden valt, is dit, dat ook ditmaal de stryd weer dezelfde zal wezen als ia 1905 rechts tegen links, Het wordt ons duidelijk gezegd. Men zy das tijdig op zyn hoede men bereide zich tjjdig voor, en meene niet, dat het ditmaal, zonder veel inspanning; toch wel los zal loopen. In 1905 heette 't, dat de strjjd ging tegen deu persoon van dr. Kuyper. Zulks was niet waar, de beginselen wilde men treffen, die door hem werden voorge staan En thans blijkt znlks dan ook aller duidelijkst. Dr. Kuyper zit thans niet achter de groene tafeltoch draagt de strjjd geheel hetzelfde karakter. Een bewijs alweder hiervoor, dat de tegenstelling tussehen Reehts en Links steunt op een diepgaand principieel ver schil in wereld- en levensbeschouwing, ge lijk dan ook op 31 Januari 1966 door den heer Van Houten in de Eerste Kamer werd erkend, toen hjj zeide «In dit opzicht sta ik geheel op het stand punt van den heer Woltjer, namelijk, dat op geestelijk gebied een strijd gestreden, is en wordt met en door de kerkelijke partyen, welke niet van Kuypers bestaan afhanke lijk is, die reeds bestond vóór Kuyper en ook na hem bljjven zal". Derhalve, dezelfde strijd wacht ons als in 1905maar dau ook dezelfde activiteit ont wikkeld. Toen ging het om het behoud van het Kabinet Kuyper-, thans gaan we met dezelfde kracht en met dezelfde liefde ten strijde voor het behoud van het Kabinet- Iieemskerk. Het eenige genot,dat hij zioh veroorloofde, waren boeken; aan lediggang gaf bij riet toe. Zijn tijd was volkomen gevuld door studie, het beheeren van het goed, en het verplegen van zijne zieke moeder, en bovendien deed hij voor het welzijn zijner ondergeschikten wat hij kon. In den beginne verwachtte hij, dat zijn vader zioh er mee zou bemoeien, daar hjj hem niets van de inkomsten zond, dooh die naar eigen goeddunken gebruikte maar de graaf liet niets van zich hooren en Henrik vatte dit zwijgen op in dien geest, dat hij Vallaigkrde als zijn eigen dom kon beschouwen. Met de grootste teederhaid zorgde hij voor de krankzinnige, doch noemde haar slechts dim moeder, als hij met haar alléén was. Sara, de bewaakster, was nooit zeker van hem. Verscheidene malen per dag kwam hij dé kamer binnen, en ging met de zieke n 't park wandelen. Sara vond het vriendelijke medelijden van haren meester voor zijoe vroegere kindermeid roerend en tegelijkertijd gemak kelijk want hij ontram haar een groot deel der verantwoordelijkheid, en gaf haar vaak de gelegenheid om aan hare lieve lingsbezigheid, het slapen, toe te geven. Zij gaf zioh zelden de moeite om over iets na te denken en als dat al eens gebeurde, dan hield zij hare gedachten »oor zich zelf, tot zij weer in niets vervaagden. Zij had het heelemaal afgeleerd om met an dere mensohen te sprekeD, gedurende de zeventien jaren, dat zy op Vallar?ii-de had doorgebraoht zonder ander gezelschap dan de krankzinnige Marie, den brommigen Staffan en diens doofstomme vrouw. Fenrik bewonderde het verstand van zijn vader, die eene zoo passende omgeving tot het bewaren van zijn geheim had gekozen. Worit vervolgd.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1909 | | pagina 1