NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND,
No. 173.
1909,
Zaterdag 24 ApriL
23e Jaargang
HISTORISCH
CHRISTELIJK-
Mr. J. H. M. STIEQER.
Buitenlandse!! Overzicht.
Binnenland.
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
Goes
PRIJS DER ADVERTENTIËN
GOES,
UIT DB PROVINCIE,
Borselen. De raad besloot aan het co
mité voor de drinkwaterleiding f 11,50 by te
dragen. De raad toonde zich ongenegen het
traktement van den veldwachter te verhoo-
gen.
j* DeO€ w
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummers0,02'.
UITGAVE DF.R FIRMA
EN VAN
van 15 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 ''ent.
Voor de Statenstemming op 4 Mei a.s.
steunen wij de candidatuur van den can-
didiat der Rechtsche partijen
TURKIJE.
Drie zaken vragen in dit land van den
Groot Moordenaar de aandachthet ver
loop van den opstandde politieke toe
stand en de moorden in Klein Aziö.
Wat het eerste aangaat is men van
meening dat 't er voor den Sultan en zijn
aanhang treurig uit begint te zien.
De legers die op de hand der Jong-
Turken zijn, vallen de vorsten op Oon-
stantinopel aan. In een bijeenkomst gister
gehouden door 19 senatoren en 120 afge
vaardigden van de oonstitueerende natio
nale vergadering onder voorzitterschap
van den voorzitter van den Senaat liepen
de debatten over twee moties betreffende
troonsafstand van den Saltan, alsmede de
wettige mededeeling der oprukkende be
weging van het Macedonische leger en den
te bieten weerstand.
Moektar pasja sprak zieh uit tegen
troonsafstand. Tijdens de redeveering ver
sohenen 5 oorlogschepen voor San Stefano
en stelden zieh ter beschikking van de
nationale vergadering, waardoor grooten
invloed werd geoefend op de stemming
over de eerste motie.
Gevolg was dan ook dat de nationale ver
gadering haar zegel hechtte aan den troons
afstand, en een proclamatie werd vastge
steld tot wettig verklaring van 't oprukken
van het Macedonische leger.
In Klein Azië schijnt men weer 't oude
rigeme te begeeren. Te Erzeroem althans
werd door de oproerlingen het comité van
eenheid en vooruitgang gedwongen de wijk
te nemen in het gebouw der Fransche
ambassade.
In elk geval is de omsingeling van Con-
stantinopel voltooiden loopt derhalve ook
Yaldin groot gevaar.
En zoo komen wij op 't laatste punt.
Het schijnt, dat er vele moorden hebben
plaats gegrepen. De Tarksohe beambten
verminken de telegrammen of houden ze
op, van daar dat men nog niet aohter 't
reohte is. Vooral in Adana en Mersina
is vreeselijk tegen de Christenen huisge
houden. Ook in Damascus moet de
toestand zeer ernstig zijn. Heele dorpen
rondom Aleppo zijn uitgemoord.
De Amerikaansche zendelingen Rogers
en Mzurer werden Dinsdag gedood toen
zij poogden in het hmis eeaer oude vrouw
den ontstanen brand te blussehen. Dade
lijk werden pogingen gedaan om de
zendingstations te Adana en te Tarsus
door troepen te besehermen.
Het aantal gedooden in den strijd tus-
sohen Turken en Armeniërs wordt op
1000 geschat.
In Adana, waar desa Amerikaansche
zendelingen vermoord werden, bezat hel
Amerikaansoh Zendingsgenootschap een
belangrijk station, met kerk en meisjes
school. De christelijke gemeente, die bij
dit station behoort, telde 650 zielen.
Tevens was in Adana een depot van het
Amerikaansche Bijbelgenootsohap.De Ame
rikaansche zendeling had eveneens een
station in Tarsus.
Of deze stations en bijbehoorende ge
bouwen nog bestaan is onbekend.Velen zijn
hieromtrent zeer pessimistisch gestemd.
Diputatenvergadering.
Dr. Kuyper werd weder tot voorzitter
benoemd.
Het concept-program van actiegezins
hoofden-kiesrecht, verplichte verzekering,
herziening van het tarief van invoerrech
ten, meerdere gelijkstelling van bijzonder
met openbaar onderwijs, werd vastgesteld.
Een voorstel betreffende coalitie met
Christelijk-Historisohen en Roowsoh-Kat
holieken werd door de vergadering aan
genomen.
Aan minister Heemskerk werd een tele
gram gezonden.
Tot lid der Staten van Utrecht
(vac. Mondeis) is in 't district Utrecht II
gekozen de heer prof. Molegraaf (vrijz.dem
Door den Minister van Oorlog is be
paald dat dit jaar geen gelden zullen ver
strekt worden om prijzen aan te schaffen
voor het prijsschieten voor de deelnemers
aan de schietoefeningen tot verhooging van
's Landsweerkraoht.
Gastro.
De speciale commissaris Adler heeft aan
den ingenieur Roy gevraagd hem in kennis
te stellen met de plannen van zyn, Roy's,
vriend, president Caetro. Koy antwoordde,
dat, uitgenomen als zijn gezondheidstoe
stand zich er tegen verzet, president Castro
hier slechts eenige oogenblikken zon ver
bleven en zoo gauw inogelyk naar Spanje
zou gaan, van waar hij zonder twijfel naar
Cuba zon vertrekken, alwaar hem gastvrij
heid is aangeboden.
Vlissingen. De kapt. G. van Munster
van het 4e bat. 3e reg. inf. alhier, wordt
overgeplaatst bij het 6e reg. inf. te Breda.
Goes. Bij de candidaatstelling voor de
Staten werden bij den burgemeester alhier
ingeleverd 5 lysten voor den heer mr.
Stieger en 2 voor den heer W. Kakebeeke.
Prov. blad no. 54 bevat de mede
deeling dat in verband met de dienstrege
ling van de Zeeuwsohe Spoorbootmaat
schappij in Mei a.s. de aflevering der
manschappen uit Schouwen en Duiveland
is bepaald op Maandag 17 Mei 1909, des
namiddags te 1 uur.
Maandag 3 Mei a.s. bezoekt de Com
missaris der Koningin de gemeenten St.
Maartensdijk, Stavenisse, Scherpenisse,
Poortvliet en Tholen.
's Heer Arendskerke. Bij K. B. d.d.
15 April 1909 No. 29 zijn goedgekeurd
de statuten van de vereenigiDg „bet Groene
Kruis" afdeeling 's Heer-Arendskerke.Deze
vereeeniging welke in de maand Februari
van dit jaar met 40 leden werd opgericht
telt thans 251 leden. Eenige ve. plegings-
artikelen zijn bereids aangekocht en voor
de leden beschikbaar gesteld.
In de St. Crt. no. 93 zijn opgenomen
de kon. goedgekeurde statuten van de af
deeling Arnemuiden van de vereeniging
Het Qroene Kruis te Arnemuiden.
In de week van 14 tot en met 20
April 1909 zijn in Zeeland voorgekomen 2
gevallen van typhus en febris typhoidea te
Rilland-Bath; 6 van roodvonk, waarvan 1
te Arnemuiden, 2 te Middelburg, 2 te S.'a-
venisse 1 te Wemeldinge; 4 vau diphie-
ritis, waarvan 1 te St. Jansteen, 2 te Neuzen
en 1 te Zierikzee.
By de Woensdag te Sint Annaland
gehouden stemming voor een lid van dsn
raad werden 349 van de397stemmenuitge-
J bracht 345 geldige stemmen- Daarvan ver-
kregen de heeren M. J. Hejjboer 201 en J.
van Luyir Nz. 144 stemmen, zoodat eerst
genoemde is verkozen.
Bij Kon. Besl. 's aan J. de Gens, te
Biezelinge, op zijn verzoek, met ingang
j van 1 Mei eervol ontslag verleend als voor-
j zitter van het bestuur der waterkeering
van den calatniteuzen Willem Annapolder.
Vlissingen Ia een gezin in de Scher-
minkeistraat alhier, waarvan de echtge-
noote nauwelijks 18 jaren telt en reeds
moeder is, schijnt de liefde niet bestendig
van duur te zijn. Althans gisterenavond
half zeven, toen de man thuis kwam stond
hy niet weis'g versteld dat vrouwlief was
verdwenen, terwijl zy het tevens raadzaam
had gevonden den inboedel ook maar mede
te nemen. Vliss. Crt
Serooskerke(W). Gisierennamiddag had
alhier een ongeval plaats met een auto
uit Middelburg. Aan een scherpen bocht
vau den straatweg naar Vrouwepolder
gekomen, geraakte het voertuig van den
goeden weg en kwam aan een slootkant
terecht. Gelukkig reed de auto nog zoo
wal tegen een boom, anders was een
duikeling in de sloot onvermijdelijk ge
weest. Nu kwamen de inzittenden er
zonder kwetsuren af en bepaalde het
ongeval zich tot materieele schade. De
hulp van den dorpssmid moest worden
ingeroepen en na een paar uren opont
houd kon de tuf-tuf verder.
Seiooskerke (W). Gisterenmiddag kon
men op eene weide nabij het dorp een
ooievaar heel parmantig rand zien stappen.
Onze vriend was zeker op zijn reis uit
Egypte naar ons nevelig waterland zijn
koers kwijt geraakt. Het gebeurt tooh
hoogst zelden* dat hier een ooievaar ver
schijnt, zoodat het voor de aansohouwers
een interessant gezicht was. g
Rilland. Door de Maatschappij tot Ex
ploitatie van Staatsspoorwegen is met in
gang van 25 dezer verplaatst de wissel-
waehter M. Weststrate van hier naar
Tilburg en de wisselwaohter M. Hensdijk
van Tilburg naar hier, beide in gelijke
betrekking, terwijl de eohtgenoete van M
Hensdijk met ingang van denzelfden datum
is benoemd tot hulpwaohteres met stand
plaats wachtpost no. 22 alhier.
Uit Zeeuwsoh-Vlaanderen (W.-D.)
meldt men aan de M. C. dat de ontworpen
tram Knooke-Breskens, komende van Bel
gisch gebied, de Nederlandsoh Belgische
grens zal kruisen op 225 M. noordelijk
van grenspaal 865. De lengte der tramlijn
op Belgisch grondgebied bedraagt 7.5
K.M., op Hollandsoh gebied bijna 15 K M.
In de gemeente Cadzand loopt uit de hoofd
lijn eene zijlijn naar het badhuis, zooals
dat ook het geval is van Knooke-sur-mer
naar Knoeke (doip), De spoorbreedte zal
1 M. bedragen de maximum-snelheid 35
K.M. per uur.
Voorjaarsvergadering van het Hoofd
bestuur van de Maatschappij tot bevorde
ring van Landbouw en Veeteelt in Zeeland
van 22 April des namiddags te 1 uur in
het Grand-Hotel te Middelburg.
Voorzitter de heer J. J. van Weel, wn.
voorzitter, door ziekte van den viee-
voorzitter den heer Wagtho.
Behalve de afgevaardigden der afdee-
lingeu Axel, Goes, Hulst, Kruiningen,
Middelburg, Noord-Beveland, Oostburg,
Tholen en Zierikzee waren ook tegen
woordig de heeren dr. J. C. de Ruijter
de "Wildt, directeur van het Rijksland
bouwproefstation, I. G. J. Kakebeeke, rijks-
landbouwleeraar, beiden te Goes, en C.
Zwagerman, zuivelcocsulent dar Maat
schappij.
Afwezig was de heer J. P. M. Camman,
rij ksiandbouwieeraar te Tetericgen, die
csedö uitgenoodigd, dooh verhinderd was.
De notulen werden goedgekeurd.
Ingekomen een brief van den heer
Hennequin, dat hij ontslag neemt wegens
ziekte als voorzitter der Maatschappij.
De voorzitter deelt mede, dat de heer
Hennequin voornemens was, deze verga
dering bij te wónen, dooh wegens den
minder gunsfigen staat zijner gezondheid
verhinderd is, en langs dezen weg afscheid
neemt van de leden; gaarne stelt hij
jaarlijks een gift, groot f 100, voor de
boekverzamelingen der oud-leerlingen van
landbouwoursussen disponibel
Op voorstel van den voorzitter in
overleg met den secretaris wordt de heer
Hennequin benoemd tot eere lid der
Maatschappij, onder dankbetuiging voor
al hetgeen hij voor haar deed. (Applaus.)
Op voorstel van den secretaris werd den
heer Hennequin het volgende telegram
gezonden
„Het hoofdbestuur de Zeeuwsohe land-
bouwmaatschappij, heden te Middelburg
vergaderd, betuigt haar leedwezeu, dat de
ïninder goede staat uwer gezondheid u
noopt uwe betrekking als voorzitter neder
te leggen en u belet heden in ons midden
te zijnhet dankt u voor alles, wat gij
voor de Maatschappij hebt gedaan, in 't
bijzonder voor het laatste blijvend ge
schenk, haar door u aangeboden, dat zjj
dankbaar aanneemt, en heeft de eer u het
eere-lidmaatsohap der Maatschappij aan
te bieden, hopende dat het door u worde
aanvaard en u bij toenemende gezondheid
moge blijven herinneren aan de aangename
samenwerking^ die gedurende een aantal
jaren tussohen het hoofdbestuur en zijn
voorzitter Destaan heeft".
Medegedeeld wordt, dat de gewone be
sluiten zijn uitgevoerd.
Omtrent het aanstellen van een assistent
zuiveleonsulent is eene briefwisseling ge
voerd met het bestuur van het N. R S.
afd. Zeeland en met den Directeur-Gene
raal ven den landbouw, echter tot heden
zonder resultaat. In eeno volgende verga
dering hoopt het hoofdbestuur het ant
woord mede te deelen.
Besloten wordt om de algemeene ver
gadering en de dag waarop de tentoon
stelling zal gehouden worden te Kruiningen
op 7, 8 en 9 Juni of 8, 9 en 10 Juni.
Oostburg vrazgt f70 voor haar oursus
in plaats van f50, dit wordt toegestaan.
De ligplaats aan het station te 's-Heer
Arendskerke voor suikerbieten zal waar
schijnlijk spoedig verbeterd worden,deelde
de voorzitter mede,een paar ingenieurs zyn
ter plaatse geweest om het emplacement op
te nemen, dus die zaak rolt en zal wellicht
spoedig in orde komen.
Daarna werden de leden der verschillen
de keuringscommissies voor de tentoon
stelling benoemd.
Dit zullen zyn
voor de paarden de heeren Ph. van Dix-
hoeru te Axel, M. J. de Muijnck te Aarden
burg en M. Lucieer te Oostburg
voor het rundvee de heeren Jan Polder
dijk te N.- en St. Joosland.Cent v. Schelven
te Brouwershaven en Jac. Kooyman te
Zierikzee
voor schapen en varkens de heeren C. de
Bruijchere te Breskens en L.B.Sturm te
Waterlandkelkje
voor hoefbeslag de heeren J. A. Contant
te Koudekerke en H. J, v. Nederveen te
Middelburg
voor boter C. Zwagerman te Middelburg
en L. Trimpe te Kloetinge.
Tot leden der commissie tot het nazien
der rekening werden aangewezen de hee
ren M. C. Schram en M. v. d. Vliet te Krui
ningen en W. Koning te Rilland-Bath.
De heer Zwagerman zal op de algemeene
vergadering waarschijnlijk een onderwerp
behandelen op zuivelbereiding betrekking
hebbend.
De heer H. P. L. C. de Krnijff te Amster
dam zal uitgenoodigd worden te spreken
over de ongevallen landbouwverzekering.
De heer Vorsterman van Oyen zal han
delen over „de landbouw en het arbeids
contract".
Hierna werd de rekening over het afge-
loopen dienstjaar overgelegd.
De ontvangsten hebben bedragen
f 22.869,39 en de uitgaven f 21.665,22, dus
is er een goed slot van f 1204,17, waarvan
na nog eenige subsidies over verschillende
cursussen te verdoelen zuiver overblyft
f 466,20'.
Door dhr v- Dixhoorn werd de vraag ge
daan of de afdeeling niet zou bedanken
voor het lidmaatschap van het Nederlandsoh
Paardenstamboek, wijl er hier geen warm
bloedige paarden meer worden gefokt.
De voorzitter antwoordt dat zeer te zul
len bejammerendoch de heer v. Waes-
berghe steunt het idee van den heer v. D.,
waarop dit punt wordt aangehouden tot
eeno volgende vergadering bij de behande
ling der begrooting.
In behandeling komt nu de quaestio
toetreding tot de Koninklijke Nederland-
sohe Landbouwvereeniging.
Het bestuur stelt voor om toe te treden.
De voorzitter deelt een en ander mede
over de vergadering die te Amsterdam is
gehouden onder presidium van Z. K. H.
den Prins, de heer Collot d'Eioury heeft
zitting genomen in het comité, als zijnde
een Zeeuw. Er waB een telegram op die
vergadering ingekomen van dhr. d'Esoury
dat de toetreding der Zeeuwsohe Maat
schappij zoo goed als zéker was en het
mooiste was dat de Maatschappij er niets
van wist, want er was nog geene beslis
sing genomen. Het bestuur heeft aan dhr.
d'Esoury gC3ohreven waarom hij zoo had
getelegrafeerd. Hij schreef terug, dat het
een persoonlijk gevoelen van hem was
wat hij uitdrukte in het telegram.
De voorzitter stelt voor als de Mij. toe
treedt, een sohrij ren te richten aan het
bestuur der Koninklijk Nederlahdsehe
Landbouwvereeniging hunne verwonde
ring te kennen te geven, dat er van de
Zaeuwsche Mij geen enkele persoon zit
ting heeft genomen in het bestuur en dat
er wel vee) kleinere Mij. zitting hebben in
dit bestuur.
De heer Vredenfeurgh ia namens Tholen
tegen de toetreding. Vele leden zagen het
nut van toetreding niet in, de contributie
van f300 kan beter besteed worden aan
onze eigene afdeelingen.
De heet- Snijders, eveneens van Tholen,
is persoonlijk voor toetreding.
De heer v. Dixhoorn staat aan dozy do
van den beer Snyders.
De heer Vorsterman van Oyen is ook voor
toetreding.
Wordt besloten om toe te treden mot al
gemeene stemmen.
Het voorstel om het schry ven te zenden
voornoemd wordt aangenomen.
Toetreding tot het Permanent-Comité
voor de voorbereiding eener onderlingen
Landbouwongevallenverzekering.
De voorzitter deelt mede, dat den heer
De Kruyff, te Kruiningen de zaak zal toe
lichten, hij is persoonlijk voor toetreding,
die verzekering zal goed werken en werkt
over het heele land, hy stelt echter voor de
vergadering te Kruiningen af te wachten,
waar da heer Kruyff de zaak zal toelichten
en dan ken men in de najaarsvergadering
een besluit nemen.
De secretaris van het Permanent-Comité
de hoer Theunisse, toevallig hier tegen
woordig zag gaarne voor 15 Mei het ant
woord inkomen of men toetreed ja of neen
waarop het bestuur wordt gemachtigd om
na bestudeering der stukken en naar be
wind van zaken te handelen.
Wat betreft de inrichting van een Alma
nak doet de secretaris eenige mededeelin-
gen. Hij zou deze in twee deelen willen
samenstellen, dan wordt hij niet zoo dik
dus makkelijker mede te dragen, de leden
lijst gaat er uit, die wordt apart uitge
geven. Deze zaak wordt aangehouden tot
Juni.
Do regeling van de uitzending van twee
Onderwijzeressen naar Belgische huishoud
scholen wordt opgedragen aan den secre
taris, die een tweetal meisjes te zoeken, een
R.C. en een Protestant om deze uit te
zenden naar genoemde scholen.
Alsnu wordt overgegaan tot het verkie
zen eener Voorzitter. BeDosmd wordt de
heer m. H. C. Moolenburg te Zierikzee,
met 19 stemmen en 1 op de heer Hanken.
De lieer Moolenburgh verzoekt eeist
deze benoemiDgin beraad te houden wegens
verschillende bezwarendooh zwicht ten
slotte voor de motieven door de verschil
lende leden aangevoerd, en verklaart zich
bereid de benoeming aan te nemen.
De w.n. voorzitter wensoht de heer
Moolenburgh geluk met deze benoeming
en hoopt dat de verhouding steeds goed
zal blijven.
De heer Moolenburgh dankt den w.n.
Voorzitter en de leden voor het vertrouwen
en beveelt zioh aan in aller welwillend
heid (Applaus).
Wegens ernstige ziekte van den vice
voorzitter, de heer Wagtho, steld de voor
B