No. 164.
UWSBLAD
VOOR ZEELAND.
1909.
Woensdag 14 April.
23e Jaargang.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
"F
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
DAT DIS PROVINCIE"
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummers0,02s.
3
UITGAVE DER 1 IRMA
EN VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 ''ent.
De opgaaf van den spoordienst
komt in dit nommer voor op de ge
bruikelijke plaats.
13 April 1909.
Opstanding.
Het Nieuws van den Dag wijdde er «en
Paaschartikel aanmaar o, zoo akelig
neutraal. Lees slechts
Voor millioenen, oie zich Christenen noemen,
is het verhaalde van Jezus' opstanding zulk
een feit; voor andere millioenen is het dit
niet. Geen woord, geen greintje worde hier
ter eene noch ter andere zijde geworpen in
de schaal. Wij beweren niet, wij betoogen niet,
wij overpeinzen slechts. Ieders meening blijve
onaangetast. Moge een ieder naar zijn eigen
willen en kunnen, naar de leer die hij voor
recht houdt, of naar het licht dat hij in zich
meent te hebben, het meegedeelde in de
evangelische boeken opvatten. Versta men het
als gebeurtenis, of als »eene sublieme gedachte,
gematerialiseerd in da taal van kinderen*.
Neen, dan boeit ons meer het krachtige,
niet-neutrale, overtuigende vertoog van
Timotheus, het geïllustreerde weekblad,
dat bij Voorhoeve in Den Haag verschijnt
en de vraag beantwoordt„Is het bericht
van Jezus' opstanding geloofwaardig?"
In het jaar 1903, den 18en April, sloeg op
de Oostzee een schip om tusschen Memel en
Neufahrwasser. Het schip, de Ernte, was met
hout beladen, en de kapitein was op het oogen-
blik van de ramp in de kajuit. Het water
drukte de luiken dichthet schip ging onderst
boven en bleef zóó als een wrak drijven. De
kapitein was levend begraven in zijn kajuit en
had geen uitweg. Twaalf dagen later nam de
Noorsche stoomboot Aurora het wrak op sleep
touw. Toen de matrozen er op stapten om
het touw te bevestigen, hootden ze kloppen.
Ze boorden een gat door de ijzeren scheeps
wand, en kapitein E. stak daar zijn vinger
do.r. Ze spraken met hem, en deelden hem
mee, dat zijn redding nabij was. In korten
tijd kwam men te Neufahrwasser aan. Daar
werd een gat in den scheepswand gezaagd
en de kapitein werd bevrijd.
Dat iemand twaalf dagen in een wrak op
zee vertoeft, en dan nog gered wordt, gebeurt
niet alle dagen, maar wanneer men zulk een
bericht met naam en datum in de courant
leest, gelooft men het. Men gelooft nog
wel vreemder dingen, die in de dagbladen
vermeld worden. Wanneer echter in den B ij-
b e 1 een wonderbare geschiedenis wordt me
degedeeld, dan zeggen dezelfde menschen, dat
ze niet kunnen gelooven. Gods engelen
betuigden bij het ledige graf: »Hij is hier
niet, want Hij is opgestaan." Doch men ge
looft het niet. Aan de apostelen vertoonde de
Opgestane Zich met vele gewisse kenteekenen,
veertig dagen lang, gelijk de schrijver van de
Handelingen ons mededeelt. Doch men ge
looft het niet. De apostel Paulus noemt ons
in 1 Kor. XV een groote reeks van mannen,
die Jezus gezien hebben na zijn opstanding.
Doch men gelooft hen niet. De meest booze
bijbelcritiek moet toegeven, dat de brief aan
de Korinthiërs echt is, en nog gelooft men
niet, dat Jezus is opgestaan. De geschiedenis
van den kapitein der Ernte kon nagevraagd
worden bij de getuigen in Neufahrwasser. Maar
de geschiedenis van Jezus' opstanding kan
evengoed nagevraagd worden bij degenen, die
er getuige van waren. Waarom gelooft men
die niet en de andere wel?
Omdat men niet gaarne wil, dat
Jezus opgestaan is. Want als Hij op
gestaan is, dan is Hij Gods Zoon. En als Hij
Gods Zoon is, dan Is Hij de Zaligmaker. En
dan is de mensch een zondaar, die zich
zelf niet redden kan van het verderf. En een
zondaar wil de mensch niet wezen, en een
onmachtige evenmin. Wonderbare betichten,
die wij in de courant lezen, hebben geen be
trekking op den toestand onzer zielze blijven
buiten ons, en daarom willen wij ze wel ge
looven. Maar het feit van Jezus' opstanding
is onze veroordeelinghet maakt ous tot zon
daars. Daarom hebben de menschen te
allen tijde getracht, dat feit tegen te spreken.
Het geweten wil er niet aan.
Wanneer men nu evenwel beweert, dat de
berichten van die opstanding al zoo oud zijn,
en dus zoo moeilijk te controleeren zijn, dan
is er nog een ander bewijs voor de
opstanding. Dit eenvoudige bewijs, dat Jezus
leeft. Dat Hij 1900 jaren geleden op aarde
leefde, betwijfelt geen verstandig mensch, dat
Hij gestorven is aan het kruis evenmin. Maar
wanneer Hij dan thans leeft, moet H ij o p-
gestaan zijn. En dit Hij thans leeft, weten
duizenden en duizenden menschen bij ervaring.
Ze spreken met Hem en Hij autwoordt hun,
ze vragen Hem raad en Hij wijst hun den
weg; Hij geeft hun vergeving hunner zonden
en daarmede onverstoorbaren vrede in het
hart. En die duizenden zijn geen opgewonden
dweepers, maar kalme, eenvoudige, nuchtere
menschen, die ook op ander gebied heel goed
welen wat ze doen en zeggen. Zulke duizen
den zijn cr te allen tijde geweest, en ze zijn
bij tienduizenden te tellen, die blijmoedig hun
leven gegeven hebben voor de waarheid, dat
Jezus o -gestaan is. Zulke bloedgetuigen zijn
er nog heden. Is dat geen krachtig bewijs voor
de geloofwaardigheid der opstanding? Wie
die opstanding opzettelijk loochent doet het
alleen uit onwetendheid of uit vijandschap.
I
Staatspensionneering.
Mr. M. W. F. Treub schrijft in Land
en Volk
In het politieke kaartspel van een deel
der linkerzijde is dit jaar de staatspen
sionneering troef. 01 dit aan een spoedige
voorziening in de verzorging der arme
ouden zeer bevorderlijk is, ben ik zoo vrij
in ernstigen twijfel te trekken.
De liefde voor de staatspensionneering
is zonder twijfel bij een groot aantal harer
voorstanders van alleszins zuiver allooi.
Bij een aantal anderen daarentegen wordt
zij door politieke bijmengselen, welke haar
zuiverheid aantasten, vertroebeld. Bij alles
die haar voostaan behoort da e'aatspeu-
aioneericg doel te wezen, bij velen is zij
jammer genoeg slechts middel tot
een ander doel, alleen verklaarbaar uit
verkiezingsrekenkunde.
Indien de verkiezingsstrijd er werkelijk
toe zou kunnen leiden, voor het geval de
voorstanders der staatspenriocceeering
daarbij de meerderheid behaalden, dezen
vorm van ouderdomsverzorging in het
komende wetgevend tijdperk tot verwe
zenlijking te brengen, zou er niets op zijn
aan te merken dat door die voorstanders
ook dit onderwerp tot een punt van hun
verkiezingsprogram werd gemaakt. Het
leelijke van de zaak eohter is, dat er
niets van kan komen, ook al krijgen zij
een working majority" zoo groot als zij
maar kunnen wensohen.
Voor de sooiaal-demoeratec, die de
staatspensionneerin der arbeiders reeds
l»Bg op hun program hebben en die hun
nude leus sleohts een weinig behoeven te
verruimen, is, zoo zegt de schrijver verder,
het verloop dat de zaak neemt, een onver
wacht buitenkansje. Voor hen is de staats
pensionneering steeds een dankbaar pro
pagandamiddel in den dienst hunner partij
geweest, De soo'.aal-demooraien willen
echter niet alleen door het lokaas der
staatspensionnesring het siemmental op
hunne oandidaten te vergrooten zij willen
ook de zaak zelve. En zij behoeven zich
niet af te vragen, hoe de gelden voorde
staatspensionneering zijn te vinden.
Maar van alle politieke partijen staat
alleen de sooiaal-demooratisohe er aldus
voor. Alleen een revolutionaire partij mag
eisohen of vragen ock wat zij zonder om
wenteling als Diet bereikbaar erkent. Alle
niet-revolutionaire partijen hebben alleen
op ie eischen wat zij door en in d6 maat
schappij, zooals zij thans is, bereikbaar
echten.
Verder schrijft de heer Treub:
Het voorspiegelen van maatregelen in
het belaDg der misdeelden in de maat
schappij, welker uitvoerbaarheid mrn niet
eerst heeft onderzocht, is geen demooratie
maar demogogie Men kou daarmede aan
andereD, die in werkelijke hervormings
gezindheid meer .ooraanstaan dooh die
niet wensohen mede to doen aan het
voorspiegelen van hetgeen zij, na onder
soek, niet bereikbaar achten, in de oogen
der men'gte den loef afsteken maar men
oogst er ten slotte alleen mede wat met
demagogie te oogsten valteen aanhang,
die zich onder de of minder prinoi-
pieele opposanten van de bestaande OTde
van zaken sonas.it. zood.a hij bemerkt
niet ijuele Buiifien te zijn gepaaid.
Van de politieke aotie voor de staats-
prnsionneering zuilen niet de oudon van
dagen de vruchten plukkeD. Zij z.al ten
slotte alleen ten goede komen aan de
snciaal-deinooratie. Als de ouderdomszorg
zelve daardoor niet in gedrang kwam,
zou men dit voordaritje aan de 8 D.A P.
niet behoeven te misgunnen. Zij tnag
wel een pleister hebben op da wonden
hear in den Iaatsten tijd geslagen.
Het valt niet te bewijzen dat eenige
jrartij in den lande zich aan de demago
gie, welke ik zooeven bi and merkte, heeft
schuldig gemaakt. Maar wel zijn er
politici wien dit verwijt treft.
Zij die het vclk willen doan gelooven
dat zij in staat zijn aan de ouden van
dogen een pensioen van staatswege te
ge en, zonder dat de arbeidende klasse
en zij, die in inkomen met deze gelijk te
stellen zijn, iu de kosten daarvan behoeven
bij te dragen, zijn afgezien van de
sooiaal-demoeraten te verdeelen in twee
oategorien,
lo. De naieve optimisten die op tloan-
oieeel gebied alles hoe buitensporig
het ook zij mogelijk achten. Daaronder
zijn weinig of geen beroepspolitici. Deze
categorie vindt haar grootste contingent
onder de voor deze gelegenheid tot het
voor hen gladde ijs der praotisebe poli
tieke tinnegieters. Om niet onheusch te
worden, onthoud ik mij van nadere aan
duiding waar men dezen het gemakkelijkst
bijeen kan vinden.
2o. De slimmelingen die uit de sfaats-
pensioneering politiek voordeel hopen te
kloppen en die ziek zorgvuldig ervan
onthouden de fiaanoieelo zijde van het
probleem met den noodigen ernst onder
de oogen te zien, ea zoodoende ook zich
zei ven bedriegen om bet zelfverwijt te
ontgaan van bewust bedrog van anderen.
Hat optimisme in do politiek, zegt de
schrijver aan het slot ven het eerste
aitikel, behoort zijn grenzen te vinden in
het bereikbare en het zal helaas niet
moeilijk vallen aan ts toonon, dat een
pensioen van eenige beteekenis (bijv. van
f3 per week) aan de ouden van dageD,
die niet een eigen wekelijksoh inkomen
hebben van ten minste f 5 a f 6, zonder
bijdragen van .de rechtstreeks belangheb
bende groepen, die grenzen verte buiten
gaat.
Voor het vak van soheepsbouw bij het
marine-etablissement te Soerabaja worden
gevraagd bekwame werklieden. Zij moeten
zijn van een uitstekend physiek gestel,
hetgeen moet blijken uit een geneeskundig
onderzoek vanwege het Dep. van Koloniën.
Ze mogen niet ouder zijn dan 30 jaar,
terwijl bij gelijke geschiktheid ongehuw-
den de voorkeur hebben.
Voor nadere bijzonderheden zie men de
St. Vrt. no. 83.
Men meldt aan de N. Ct., dat prof
Fabius verklaard heeft, dat hij zieh uit
het Centraal Comité vaa antirevolutionaire
kies vereen! gin gen terugtrekt.
Viee-admiraal F. H, P. v. Alphen,
van 1890—1904 lid van de Eerste Kamer
voor Zuid-Holland, is op 69-jarigen leeftijd
te 's-Gravenhage overleden. Hij was in
1830 geboren te Rotterdam hij nam deel
aan de exoedities naer Bali (1849)Flores
(1857), West-Sumatra en Zuid-Oostkust
v. Borneo (1859).
De Fransche politie te Fort de France
kwam aan Oariro zeggen dat hij terstond
bet eiland (Martinique) moest verlaten.
Castro vend dat dit niet kon, vijl bij te veel
niarpijn had. Hij lag te bed. De politie
liet tóen door een drietal geneeskundigen
opnstafceren dst het wel kon. Daarop
wijl hij bleef weigeren te vertrekken
ie de oud-president menu miliiari (door
den sterken, militairen, arm) «-eggevoord
en per draagbaar aan boord ver. de Ver
sailles gebracht, 'e Avonds om negen uur
is dit schip naar Si. Nazaire (in Frankrijk)
vertrokken. Daar zal Castro dus aan wal
worden gezet. De komst der gendarmen
voor het hotel bracht een groote menigte
van oproerige gezindheid op de been Castro
weigerde zieh aan te kleeden.. Hij werd
toen op een matras gelegd en per draag
baar raar de stoomboot gebraoht, wat een
Eogalsahe mijl gaans was. Hij klaagde
over elke beweging. Het liggen op de baar
hinderde hem.
In een aotie van protest teekent Castro
verzet aau tegen de uitwijzing van het
Fransche grondgebied, daar hij geen enkele
misgreep tegen de regeering der republiek
heeft gepleegd. Hij protesteert tegen wat
hij noemt een schending van domicilie,
van het droit des gens.
Een Atnerikaansoh diplomaat verzekert,
dat aan mevrouw Gastro niet is veroorloofd
te C Arenas aan wal te gaaD zij is per
stoomboot doorgereisd naar de naaste
haven van Columbia.
Middelburg. In de Zaterdag gehouden
Algemeene Vergadering van Aandeelhou
ders der Algemeene Maatschappij tot
beleenen en sankoopen van met vrucht
gebruik of periodieke uitkeeringen belaste
waarden werden de Balans en Winst en
Verliesrekening over het afgeloopen boek
jaar goedgekeurd. De voorgestelde winst-
verdeeling werd door de vergadering
goedgekeurd. Mitsdien wordt afgeschreven
op Oprichtingskosten f 4966 74,
Inventaris f 519415 uitgekeerd aan
Aandeelhouders 4 pCt. over het
gestorte kapitaal f 2288. Herkozen
werden als Commissarissen de Heeren Mr.
J. J. Hentsy te 's Gravenhaga en W. L.
van der Vegte te Zwolle. Van 15 April
a. s. is betaalbaar dividend-bewijs nnmmer
1 der aandeelen met f 4.ten kantore
der Bank te Middelburg an bij de Kasver-
eeoiging te Amsterdam.
(Dit bericht stond Zaterdag in de M. C.
W'j ontvingen het den gatschen Zaterdag
niet Red)
Goes. De verlofhouder R. is bekeurd
wegens het zonder vergunning verkoopen
van sterken drank in het klein.
Goes. Wegens openbare dronkenschap
en wedeispannigheid weid Zondag door
de politie de arbeider J. C. alhier in
arrest gesteld, terwijl wegens openbare
dronkenschap bekeurd werd ,de opperman
H. S.
Bij kon. besluit is benoemd tot sub
stituut griffier bij de arr. rechtbank te Am
sterdam, mr J. G. Euqser, thans te Zierik-
zee. Voorts is verlof verleend aan G.Joosse
tot 't aannemen van de versierselen van de
medaille van den Rooden Adelaar hem door
den Koning van Pruisen, als concierge-
amanuensis aan de gemeentelijke H. B. S.
te Vlissïngen geschonken-En is benoemd
tot ontvanger der registratie voor de bur
gerlijke akten en der successierechten te
's-Hertogenboech W. Overbosch, thans
ontvanger der registratie en domeinen te
Hulst.
Kloetinge. De wagenmakerswinkel van
A. van de Linde alhier, waarin voor onge
veer 1700 gulden nieuw hout was geborgen,
is met al het hont en gereedschap, bene
vens een gedeelte van het woonhuis, Zon
dagmiddag tot den grond toe afgebrand.
Do 78 jarige vrouw vau Van de Linde, die
zeer ernstig ziek te bed lag, is door het
raam gered kunnen wordeD. Aan 't kalme
optreden van eenige ingezetenen is het te
danken, dat het meubilair ongeschonden in
veiligheid kon worden gebracht. De oor
zaak van den brand is niet met zekerheid
te zeggen zeer waarschijnlijk is de brand
het eerst ontstaan in een schoorsteen.
Assurantie dekt slechts gedeeltelijk de
schade.
Waaide. Zondagavond had het zoontje
van A. v. d. V. alhier het ongeluk zoodanig
van den langs den zeedijk liggenden
betonnen muur te vallen, dat geneeskun
dige hulp moest woeden Ingeroepen. De
geneesheer oosstadeerde hersohenschud-
ding.
as. i ii 1—inm i■■aar.:
Te Vlissïngen vergaderde de Prov.
Commissie van het Nad. Jongel. Verbond
tot het houden van haar vierden Prov.
Bondsdag. De morgen- en middag samen
komsten werden gehouden in „De oude
Vriendschap". De eerste werd te 10 ure
geopend door den voorzitter, den weled.
heer L, G. James te Sluis. Z Ed. heette de
aanwezigen welkom en bracht inzonder
heid hulde aan den ijverigen secretaris dhr
J. de Vriend, die zich voorbeeldig bij de
voorbereidende werkzaamheden voor dezen
Prov. Bondsdag heeft gekweten.
Spr. opende vervolgens na het zingen
van Gez. 137 1, 2 en 4 deze vergadering
met gebed en las voor een gedeelte van
Rom. 12. Naar aailsiding daarvan sprak
Z.Ed. een kort openingswoord er inzonder
heid op aandringende dat in aansluiting
met Paulus woord de verandering des ge-
moeds de hoofdzaak is en blijft voor den
jongen man en dat nederigheid en eenvou
digheid het schoonste sieraad van den
christen zijn.
Vervolgens bracht de secretaris zijn
jaarverslag uit, waaruit bleek dat het prov.
comité in het afgeloopen jaar niet zoo erg
veel had kunnen uitvoeren, sn dat mede hef
ontbreken van kasgeld hiervan een oorzaak
was doch de grondtoon van zijn verslag
kan toch zijn „Eben Haüzer".
M egedreld werd dat door de goede
zórg van den ring „Waloheren" er te
Soubu'g eene afdaeliDg was opgericht en
dat er thims te Sluis ook eene vereeni-
ging is gestioht, welke thans 17 leden
telt. Verschillende predikanten, op plaat
sen, waar nog geen vereenigingen zijn,
zijn ook nog gevraagd om hunne mede
werking in het oprióhten van afdeelingen
te verbenen.
De penningmeester, de heer L. N. van
Dijke van TerneuzeD, bracht verslag uit,
waaruit bleek dat door de milde hand
van den voorzitter een tekort was aan
gezuiverd, zoodat het boekjaar sloot met
nihil.
Aangaande voorstellen voor den a. s.
Bondsdag was nog weinig bekend en
kon dus ook eigenlijk niets dienaangaande
worden besloten. De heer Joh. Pieterse
van Wemddinge word bij acelamatie tot
afgevaardigde benoemd.
Hierna verraste de seor. van de afd.
Vlieringen, de heer C. J. van den Eijk,
de aanwezigen op een solo „Het hart"
van Gerretson, dat meesterlijk werd ge
zongen en evenzoo geaccompagneerd.
Het daverend applaus was dan ook wel
verdiend.
De heer Van Dijke hield vervolgens een
toespraak onder het motto „Waarheen",
waarin spr. een ernstig opwekkend woord
richtte tot de jongelingen, hun wees op
de verschillende gevaren aan den jonge
lingsleeftijd verbonden maar ook hierop
n.l.dat het bloed van Jezus Christus reinigt
van alle zonden.
De Vriend gaf nog zijne meening te
kennen eangnande de wecscbelijkheid van
samenwerking met C. J. V. van andere
richtingen, waarmede gaarne instemming
werd be'U:gd. Na het zingen van Ps. 100
werd ueze vergadering met dankgebed ge
sloten door J. A. Dominious.
De middagvergadering werd te 2 uur
geopend. Ds. Torenbeek ging hierbij voor
in gebed.
De voorzitter stelde aan de vergadering
vóór den heer W. Wagenaar van Rotter
dam, die een en ander zou meedeelen van
het Eniigrantenwerk.
De heer Wage near schetste eerst de ver
schillende redenen die den landverbniser
driogeD zich in de Nieuwe Wereld te gaan
vestigen. Verder de groote werkkraobt
van de Amerikaansohe jongelingsvereeni-
gingen, en de verschillende terreinen
waarop zij die ten toon spreiden, o.a. dat
ook hun aandacht gevestigd was op de vele
landvei huizere die jaarlijks naar de Ver.
St»See komen.
Door bemiddeling van den wereldbond
is het nu zoover gekomen dat in verschil-