NIEUWSBLAD
historisch
VOOR ZEELAND
No. 122. 1909. Dinsdag 23 Februari. 23e Jaargang
CHRISTELIJK-
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummers0,02s.
ei
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 ''ent.
BirawahmL
De toestand, in de S. D A. P.
Het Hand. verneemt dat door de Mar-
.xiatengroep aan de Federatie der Interna
tionale Sooiaal-Demooiatie een brief ge-
aohreven zal worden, waarin het standpunt
der Marxisten zal worden uiteengezet en
gevraagd of dit, naar de meening der
Internationale, niet het juiste ie, op den
grondslag van de leer van Marx, van het
fondament der Intern. Soo.-Demooratie.
De //Internationale" laat op haar con
gressen uit elk land slechts éene organisatie
toe, zoodat zij reeds dadelijk op het
eerstvolgend congres geplaatst zal wor
den voor de vraag, wie van beide Neder-
landsehe partijen zal toegelaten worden,
öf de Marxistische öf de revisionistische.
Wijl het voortspruiten van een intern,
quaestie hieruit niet buitengesloten wordt
geacht, wordt de beslissing der Interna
tionale in deze met veel belangstelling
tagemoel gezien.
De volgende week komt bet dagelijksoh
bestuur der Internationale te Brussel bijeen
Stukben van den Gemeenteraad
Middelburg.
Onder de stukkon voor den gemeente
raad, die wij Zaterdag wegens plaatsge
brek moesten ter zijde leggen, komt o. m.
voor een advies van B. en W. op het ver
zoek van den kerkeraad der Ned. Herv.
Gemeente om de kermis af te schaffen.
B. en W. adviseeren om het verzoek af te
wijzenomdat de Raad nog neoit een be
sluit tot afschaffing namom de bron van
inkomst (plm. f 8800 behoudens enkele uit
gaven) wegens 't rustige verloop dat jaar
lijks ten aanzien der kermis te eonstateeren
valten wijl de kermissen niet in da laatste
jaren, doch slechts lang geleden (1875) hier
en daar punt van aanval hebben uitge
maakt.
B. en W. adviseeren ook afwijzend op 't
verzoek van den kerkeraad om de kermis
op Zondag te sluiten, aangezien de spellen
's avonds van 812 open zijn en er nooit
rustverstoringen hebben plaats gehad.
Wel echter willen B. en W. er over den
ken of de duur der kermis, reeds vroeger
van 14 tot 10 dagen beperkt, niet tot 8 da
gen behoort te worden ingekort.
UIT DE PROVINCIE.
Middelburg. De sergeant H. J. P.
Wemaer van het 2e bat. 8e reg. inf. in
garnizoen alhier is op zijn daartoe strek
kend verzoek gepensionneerd met een jaar-
lijksoh pensioen van f 370 per jaar.
Vlissingen. Door het diepe uitgraven
voor de rioleering in de Verlengde Paarde-
straat is het aldaar staande steenen ge
bouw van de gemeente waar de paarden
gestald worden van de gemeente-reiniging
aan het soheefzakkon geraakt zoodat er
groote scheuren in de muren zijn ontstaan.
Het is nu onderstut geworden met vele
palen maar zal later zeker gedeeltelijk
moeten afgebroken worden en opnieuw
opgebouwd om het weer in den vorigen
toestand terug te brengen.
Vlissingen. Naar men verneemt zal het
personeel der brievenbestellers alhier met
één worden vermeerderd, zoodat dan het
personeel der beambten zal bestaan uit 18
bestellers, 2 k&ntoorkneohts, 1 hoofdbe
steller en 2 assistenten.
Heinkenszand. Vrijdagavond ontstond
er begin van brand bij de geburen J. Hei
boer en A. Ver don ck, doordat een balk, in
den scheidingsmnnr gemetseld zijnde, wijl
die in den schoorsteen uitkomt, vuurvatte.
Dit werd alras door da bewoners opge
merkt, daar reeds het behang en een kastje
doer de hitte werd beschadigd. Hiermede
Stelden ze direct den generale brand
meester in kennis, die onmiddellijk met
den burgemeester daar ter plaatse ver
scheen en den ontboden timmerman last
g»f een gat in den muur te breken, waarna
se den brand wisten te beperken tot dien
balk en zoodoende een groot onheil wist te
voorkomen. De assurantie evenwel dekt de
geleden schade
Hoedekenskerke Op den zeedijk van
den polder Hoedekenskerke (den Huigen
dijk) ie eer, duedalf geplaatst en voorzien
van een gaslicht (verklikker). Zaterdag jl-
's namiddags 5 uur is het voor het eerst
ontstoken.
Hoedekenskerke. In de Raadsverga
dering vanVrijdsg waren aanwezig6 leden.
Zonder kennisgeving afwezig de heer Van
der Linde. Voorzitter de burgemeester.
Het verslag der commissie tut waring van
schoolverzuim voor de wijken A od C over
1908 werd voor kennisge ving jee,ogenomen
Dat der commissie voor wijk B wordt als
nog ingewacht. Een reclame van J. van den
Berge tegen zijn aanslag in den FI. O. over
1909, zal later worden behandeld. Medege
deeld werd dat de levering der benoodigde
400 M' grint is gegund aan den laagsten
inschrijver Van Koppenhagen Oo. te
Utrecht voor f 1,82" per M° vrjj voor den
wal alhier, het lossen daarvan aan Lu-
casse Jz. voor 81 cent per M' en het vervoer
naar de wegen aan M. do Pree voor 58 cent
per M*. Een verzoek van J. Eckhardt en G.
den Dekker om aanwijzing van rooilijn voor
twea te bouwen woningen werd in handen
van B. en W. gesteld om advies Een voor
stel van B. en VVom over het jaar 1908 aan
't hoofd der school een gratificatie van f 20
en aan den onderwiizer VV. Drenth van f 15
te verleenen yoor buitengewone diensten
gedurende de vacature van onderwijzeres,
werd door den voorzitter verdedigd op
gronden van billijkheid, en bestreden door
den heer Den Dekker, welke meent dat ook
enkelo der oudste kinderen aan de jongsten
les gegeven hebben en hun dus de gratifi
catie zou toebehooren. Het wordt aangeno
men met 4 tegen 2 stemmen. Tegen de
heeren Den Dekker en Walraven. In de 2e
plaats werd zonder discussie of hoofdelijke
stemming goedgekeurd eene af- en over
schrijving op de gemeentebegrooting voor
1908 tot 'n totaal bedrag van f 123,19 zulks
na toelichting van den voorzitter. Daarna
werd aau een 3tal personen afschrijving
van Hoofdeljjken Omslag verleend over
1908 wegens vertrek naar elders en een
aanslag in de Hondenbelasting over dat
jaar oninbaar verklaard. De heer Jasporse
lichtte nader zjjn voorstel toe om de belas
ting voor zoogenaamde wegloopende hon
den te verhoogen van f 2 op f 2,50. De voor
zitter deelde namens B. en W. mede, dat
deze er tegen zijn. In stemming gebracht
werd het voorstel verworpen met 4 tegen 2
stemmen, die van de heeren Jasperse en
Walraven. Daarna werd het gemeentever
slag over 1908 aangeboden en daaruit
eenige mededeelingen gedaan.
Brulnisse. Heden avond trad alhier op
de heer Steins, leeraar in de gymnastiek
aan de R. H. B. S. te Zierikzee, met het
onderwerp//De lichamelijke ontwikke
ling". Hoofgedaohte in sprekers rede was
De lichamelijke ontwikkeling is een nood
zakelijke eisoh voor een goede volksge
zondheid. Inzonderheid de jengd doch ook
de volwassenen hebben. Met dezen eisoh
tekening te houden. Als middel voor een
goede lichamelijke ontwikkeling beveelt
spreker aan de gymnastiek met tal van
citaten zoowel uit de oudheid als van
onze hedendaagsehe geleerden, waaronder
de professoren Kuyper, Pel, Wentebaoh,
Treub, Mr. Verkoutere», en anderen, be
toogt spreker dat beoefening van gymnas
tiek zoowel door mannen als vrouwen,
voor de goede gezondheid bevorderlijk is.
Het dragen van oorsetten, het gebruik
van alcohol en het rooken, zijn volgens
spreker, sta in den weg voor de volks
gezondheid. In de pauze en aan het eind
van spreker's rede moerde de gymnastiek
vereniging //Rast Roest" van Zierikzee,
staafoefeuiugen uit. De heer Boers, den
spreker bedaukend, wees op het groote
nut dat de gehesie gemeente heeft bij de
beoefening der gymnastiek en spoorde de
aanwezigen aan lid te worden van de op
t.s richten gymnastiek-vereeniging Een
40-tal personen gaven zioh als lid op.
Kortgene. Zaterdag werd, ingevolge
h«t gewijzigd reglement, de eerste alge-
mtene vergadering in dit jaar. van de
ereeniging de Ambaobtsteekensohool voor
Noord-Baveland, gehouden. In hoofdzaak
werd op deze vergadering behandeld de
rekening over het kalenderjaar 1908.
Daaruit bleek, dat was ontvangen aan
contributie f 69, san schoolgelden f13,750,
san subsidiön vsn de gemeenten f22,50,
van het hoofd- en afdeelingsbestuur der
Mij.' tot Nut van 't Algemeen f35, en van
de provincie f50, totaal f314, en dat de
uitgaven bedroegen f 401,98, gevende alzoo
een nadeelig soldo van f87,98. De dek
king daarvan zal naar het zioh laat aanzien
in den dienst 1909 kunnen geschieden uit
de in uitzicht gestelde Rijkssubsidies, in
dien tevens de eontribueeveDde leden de
instelling gelijk zij ons geldelijk blijven
steunen. Uit het verslag van den directeur
der school bleek dat zij in eene behoefte
blijft voorzien.
De aftredende bestuursleden J. de Kaler
van Kortgene en C. Kieyit te Colijnsplaat
werden herkozen.
Om aan de bezwaren van verdere waar
neming van hel penningmeesterschap van
den heer de Kater tegemoet te komen,
wordt door het bestuur uit zjjn midden
tot die betrekking benoemd de heer J. W.
B'ouwer te Kortgene, die zioh bereid ver
klaard die funoiie op zioh te nemen.
Vervolgens wordt nog besloten op den
3*n Paaschdag in de school te Kortgene
weder het werk der. leerlingen ter bezich
tiging te stellen en voor de beste ver
vaardigde proefteekenicgeu prijzen uit te
reiken.
In den loop des jaars zal het tentoon
stellen ook in de andere gemeenten van
het eiland vrorden herhaald, tot aanwak
kering van belangstelling in deze instelling.
Tot buitengewoon opzichter bij het
vervangen der beschoeiing langs de noord
zijde van het Marine dok ten oosten der
Schipbrug te Vlissingen door een be-
kleedingsmuur, is benoemd H. A. Minder-
houd aldaar.
Groede. Hedenmorgen 11 uur heeft de
plechtige installatie plaats gehad van den
nieuwen burgemeester v. Oostrom Saede,
vroeger volontair ter secretarie te Hilver
sum. Z.E.A. werd 's middags 2 uur te
Nieuwvliet geïnstalleerd. De bewoners
gaven van hunne belangstelling blijk door
het uitsteken der vlaggen.
Driewegen. De raad dezer gemeente
hield Zaterdag eene openbare vergadering.
Present, 6 leden, afwezig W. Nieuwen-
huize. Aan J. Veras aire werd afschrijving
verleend voor Va jaar hondenbelasting over
1908. De gemeentebegrooting voor 1909
welke van heeren Gedeputeerde Stalen
ter wijziging was terugontvangen onder
ging op enkele plaatsen eene wijziging.
Het besluit om den tuin bij de vroegere
dooterswoning voor 1 jaar onderhands
ad f25 te verhuren werd thans in zooverre
gewijzigd, dat die termijn thans 2 jaren
zal zijn tegen denzelfden jaarlijksohen huur
prijs. Een nieuw leerplan voor de open
bare school werd door burgemeester en
wethouders aan den raad voorgelegd en
na bespreking besloten burgemeester en
wethouders in overweging ie geven tot
de vaststelling meds te werken, behoudens
eene kleine wijziging in de voorgestelde
vaoantie.
Stavenisse. Nauwelijks was de instal
latie met de daarmee gemelde gepaard
gaand8 vreugdebetuigingen afgeloopen, of
reeds vergaderden op de oproeping daartoe
een groot aantal ingezetenen om den
EdalAoht.b. heer J. M. vaa Doorninek, den
nieuwen burgemeester onzer gemeente, na
ziji aanstaand huwelijk eene feestelijke
ontvangst te bereiden. Na bespreking
namen verschillende personen eene functie
op zioh, noodzakelijk voor eene degelijke
voorbereiding en eene flinke uitvoering
der festiviteiten. De burgemeester zal aan
de grens der gemeente, worden afgehaald
en verwelkomd, waar een eereboog zal
worden opgericht door een stoet, waartoe
o.a. behooren het mudekgenelsohap „Ü8
Eendracht", ruiters op versierde paarden,
voetvolk met vlaggen en een allegorische
voorstelling zal worden vertoond van de
navolgonde bedrijventimmerman, schoen
maker, dijkwerker, Behipper en land
bouwer.
Schore. Verslag der gehouden raads
vergadering die Zaterdagnamiddag ten 2
ure aanving en te 7 are 's avonds eindigde.
De voorzitter opent de vergadering. De
notulen worden gelezen en goedgekeurd.
Ingekomen stukken lo, van gedepu
teerde staten berioht dat door hen de re
kening 1907 en de begrooting 1909 van
het burgerlijk armbestuur zijB goedge
keurd; 2o. dat 11 Jan. 1.1. boeken en kas
bij den gemeente-ontv. zjjn opgenomen en
in orde bevonden, in kas was f 356.26s
3o. verslag van de oommissie tot wering
van schoolverzuim waaruit onder anderen
bleek dat 18 personen door de commissie
waren opgeroepen, waarvan 4 voor haar
versohenen de overige 14 werden schrif
telijk vermaand hun leerplichtige kinderen
geregolder de school te doen bezoeken
4o. id. der gezondheidscommissie, zetel
Kvuiningen, 't welk bij de leden zal oir-
ouleeren.
Deze stukken werden voor kennisgeving
aangenomen.
De voorz stelt eerst aan de orde de in de
laatstgehouden vergadering aangehouden
zaken, n.l.lo. verzoek van den minister
van waterstaat (het plaatsen van den wacht
post 35 aan éen der overwegen in plaats
van fussokon de twee overwegen)en 2o
een voorstel van dhr. Verhaagen- Wat 't
verzoek aan den minister aangaat, advi
seeren B. en W. zulks niet te doen, aan
gezien er dan aan den onhewaakten over
weg nog meer gevaar komt dan er thans
bestaat.
Dhr. Verhaagen is het hiermede niet
eens. Hij zegt, thans worden geen van
beide overwegen bewaakt en bij eventueel
gevaar kan de wachter of waohteres even
min van een afstand van 300 M. als van
500 M. hulp verleenen, omdat hij (of zij)
steeds, bij het passeeren van een trein aan
de wachtpost moet staan en alleen van
kf daar het waarsohuwingsteeken mag
geven en zulks kan evengoed op een af
stand van 500 M. als op een van 300 M.
De voorzitter beaamt zulks, dooh zegt
bij mistig weer zal zij op kortoren afstand
beter en vlugger 't gevaar kunnen zien
dan op een grootere.
Dhr. Verhaagen zegt nog dat hij er een
voorstel van maakt en hoopt dat hier
maatregelen zullen worden genomen eer
het kalf verdronken is en niet gelijk thans
geschied is te Strijp bij Eindhoven, waar
twea notabelen van 't dorp door een trein
werden gedood, en nu alles in aotie is om
tooh verbetering te laten aanbrengen.
Nadat nog de heer in 't Anker een lans
gebroken heeft voor twee waohthuizen,
wordt het voorBtel Verhaagen verworpen
met 4 tegen 3 stemmen (Verhaagen, Gle-
rum, Karelse).
Wat het 2e punt aangaat, n.l. het voorstel
Verhaagen om te trachten door het plaatsen
van palen langs den zandweg een behoor
lijk rijwielpad te verkrijgen, adviseert,
namens B. en W., de voorz. hierop niet
in te gaan aau gezien het bezwaarlijk gaat
om kosten te maken aan den zandweg
terwijl de hoofdweg in nog ongunstiger
conditie verkeert. Om echter eenigszins
aan het bezwaar van stukrijden van het
voetpad tegemoet te komen adviseeren
B. en W. om een greppel te doen maken
waardoor het voetpad op afdoende wijze
wordt beschermd.
Op een vraag van dhr. Verhaagen of
Burg, en Weth. ook een begrooting der
kosten hebben opgemaakt van de te
j plaatsen palen, antwoord! da voorzitter
ontkennend, waarop dhr. Verhaagen zegt
I wel een begrooting te hebben opgemaakt,
na onderzocht te hebben hoe duur elke
paal moet kosten.
De weg is 400 M. lang en indien op elke
agBXllII H—I ■lllllll IIIIMMII IB
25 M. éen paal geplaatst wordt, zullen 16
palen noodig zijn, die voor den prijs van 10
cent per stuk gemakkelijk te verkrijgen
ziin dat wordt dus ongeveer f 1,60, doch
zeker niet meer dan f 2,50 zoodat B. en
W. toch niet kunnen zeggen dat dit voor
stel wegens de groote kosten onuitvoer
baar ie.
De heer Glorum zegt te znllen zorgen dat
de gemeente het benoodigde aantal afge
keurde palen zal kunnen bekomen, die wel
10 jaren kunnen staan, dat is 1 cent per
paal, dooh mochten er geen afgekeurde zijn
dan kan de gemeente best nieuwe palen
koopen, die voor 35 cent per stuk te krij
gen zijn.
De voorzitter zegt dat indien de kosten
waarlijk niet hooger zijn er dan ook geen
bezwaar kan bestaan om op het voorstel
van dhr Verhaagen in te gaan.
Dit voorstel in stemming gebraoht,wordt
hierop met algem. stemmen aangenomen.
Daarna wordt het kohier hondenbelas
ting opgemaakt mat 28 aanslagen en een
totaal bedrag van f 70.
De heer Verhaagen zegt onmogelijk zoo
een reeks van namen bij het aflezen te
kannen volgen om te bepalen of er ook per
sonen zijn die er niet op voorkomen, en
toch een hond houden, doch hij vermeent
dat éen persoon er niet op voorkomt, die
toch een hond hondt. Dit wordt onderzocht
en het blijkt dat de heer G. Roosendaal
niet voorkomt op het kohier en deze wordt
er alsnog op gebracht.
Een voorstel tot wijziging begrooting
1908 komt aan de orde, welke bestaat in af-
en overschrijven van verschillende posten
tot een bedrag van ruim f 1400. De voorzit
ter vraagt of er bij de leden bez waar bestaat
om deze posten goed te kenren.
De heer Verhaagen heeft bezwaar tegen
de afvoering van een post groot f 25 voor
de aanschaffing van een karabijn i tor dan
gemeenteveldwachterbij zegt reeds jaren
komt die post op de begrooting voor, ut ck
telken jare wordt deze door den Raad weer
afgevoerd en spreker vermeent dat daar
voor thans geen reden bestaan daar juist
onlangs de bond van gem. politie een ver
zoek heeft gericht aan den minister van
Justitie om te willen bevorderen dat de
politie b8ter bewapend wordt. Spreker ad
viseert dezen post niet te schrappen maar
onverwijld over te gaan tot aankoop van die
karabijn.
De voorzitter zegt dat de karabij reeds is
aangekocht dooh dit in 1968 niet heeft kun
nen p'aats hebben, aangezien de wapen
fabrikant niet in de gelegenheid is geweest
om dat wapen te leveren.
De heer Verhaagen zegt verder dat hij
gaarne had gezien indien de «ene wapen
fabrikant geen kans ziet om in een geheel
jaar een gewenscht wapen te leveren men
dan bij een ander had geinformeerd. Spre
ker zegt evenwel, nu hij gehoord heeft dat
het wapen reeds aangekocht is, bij hem
geen bezwaar meer bestaat om den poBt te
schrappen en op de begrooting van dit jaar
to brengen. De geheele af- en overschrij
ving wordt goedgekeurd, waarna de open
bare vergadering wordt vervangen door
eeno met gesloten deuren tot behandeling
van het kohier hoofdelijken omslag.
Na heropening deelt de voorzitter mede
dat de kerkvoogdij besloten heeft om da
geheele begraafplaats te Vlake niet meer
beschikbaar te stellen voor bet begraven
van lijken aangezien gebleken is dat er ge
middeld per jaar slechts een lijk aldaar ter
aarde wordt besteld en het toch niet opgaat
om daarvoor 468 blooische roeden grond
beschikbaar te honden. Er zal een gedeelte
der begraafplaats volgers de eischen des
tijde worden ingericht.
De voorzitter vraagt of de raad daar
tegen bezwaren heeft.
De heer Verhaagen vraagt wie de kosten
zal dragen van die inrichting waarop de
voorzitter zegt dat dit zal geschieden door
de kerkvoogdij.
De heer Glernm vraagt of er rekening
zal gehouden worden met de laatst ter
aaide bestelde lijken op de begraafplaats
