No. 120.
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
1909
23e Jaargang.
HISTORISCH
CHRISTELIJK-
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Binnen land.
Hechfszakeii.
Gemengde Berichten.
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummers0,02".
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 '•ent.
De minister van oorlog heeft in overleg
met zijn ambtgenoot van marine bepaald,
dat de verlofganger, die zioh met toestem
ming van of van wege den minister van
oorlog of van marine in het buitenland
ophoudt en onder de wapenen of in wer-
kelijken dienst moet komen, reeht heeft
op kosteloos vervoer, voor zooveel de reis
geschiedt binnen het rijk en dient om zich
rechtstreeks naar de plaatB van opkomst
te begeven. Bevindt zioh in zijn zakboekje
geen vervoerbewijs, ingericht om daarop
te worden vervoerd van de Nederlandsche
gemeente af, vanwaar hij de reis voor
's rijks rekening wensoht aan te vangen,
dan wordt hem op zijn verzoek het ver-
eisehte vervoerbewijs toegezonden door
den burgemeester der gemeente, waar hij
in het verlofgangersregister is ingeschreven.
Thans blijkt dat generaal Kool hcele-
maal geen ontslag als commandant van
het veldleger gevraagd heeft.
De toestand in de S. 1). A. P.
Het Volk meldt, dat nar. Mendels beslist
zal weigereD, zioh tegenover mr. Troelstra
in district III te Amstendam oandidaat
te laten stellen voor de Tweede Kamer.
De afd. Leiden heeft haar lidmaatschap
van de S. D. A. P. niet opgezegd.
Organisatie en Coöperatie van den Mid
denstand in Oostenrijk.
Door de Nederlandsche rageering werden
in het laatst van het vorig jaar, op voor
dracht van de Staatscommissie voor den
Middenstand, dhrn J. S. M'enwsen en dr J.
Nonwens belast met het instellen van een
onderzoek naar de verhoudingen van den
Middenstand in Oostenryk-Hongarjje,voor
namelijk in verband met de Staatsbemoei
ing tot bevordering van het kleinbedrijf en
met de coöperatieve Middenstandsvereeni
gingen. Dhrn Meuwsen en Nouwens brach
ten reeds een mondeling rapport aan de
Staatscommissie voor den middenstand uit
en hebben in afwachting van het door hen
te maken schriftelijk rapport,van de Staats
commissie vergunning bekomen, de uit
komsten van hun onderzoek in Oostenrijk
op vergaderingen van den middenstand te
demonstreeren. De eerste vergadering,
waarin dit zal geschieden, is georganiseerd
door de Algemeens Winkeliersvereniging
te Amsterdam, en zal geheel geschieden op
de wijze waarop in Oostenrijk (tegenwoor
dig ook in Dnitschland) van regeerings-
wege de voordrachten voor den midden
stand geschieden, n.l. het gesproken woord
door lichtbeelden toe te lichten.
Krachtens de weduwenwet 1905 is
o. a. pensioen verleend aan Chr. A. Eijs-
vogel, weduwe van J. Laban, hoofd eener
openbare lagere school.
Dat is toch al te erg 1 Te Bemmel is
tusschen een steenfabrikant en zijn arbei
ders een arbeidscontract gesloten, waarvan
art. 1 luidt
„De arbeider verbindt zich in dienst van
den werkgever werkzaam te zijn, en alle
voorkomende werkzaamheden te verrich
ten,die hem door of namens den werkgever
in zijne onderneming zullen worden opge
dragen, zoowel bij dag als bij nacht, op
werkdagen als op Zon- en feestdagen".
En dan verbaast men er zich nog over,
dat de werklieden weigeren zoo'n contract
te onderteekenen. Tel.
UIT DE PROVINCIE.
Vlissingen. Een klassiaao, die in het
militair hospitaal werd verpleegd, maakte
het daar zoo bont, dat hij per brancard
naar de kazerne van het algemeen depót
is overgebracht, om daar verder behandeld
te worden.
Vlissingen. De heer mr. H. J. Dijok-
meeBter, Commissaris der Koningin, heeft
het voorzitterschap aanvaard van het eere-
comilé bij gelegenheid der viering van het
25-jarig bestaan van de Koninkiijkesohorp-
sohutteTs-vereeniging Vlissingen. Zooala
vroeger reeds is gemeld, zal bij die ge
legenheid een Nationale schietwedstrijd
worden gehouden.
Helnkenszand. Donderdag vierde de
Chr. jongelingsver. „Waakt en Bidt" in
een goed bezochte vergadering haar 2e
jaarfeest. De vergadering werd geopend
met het zingen van Pe. 68 10. Daarna
gaat de voorzitter voor in gebed en spreekt
een kort welkomstwoord. Vervolgens wordt
verslag uitgebracht door den secretaris,
waaruit blijkt dat het ledental met ééu is
vermeerderd, zoodat de vereeniging thans
12 leden telt. De penningmeester deelt
mede dat dit jaar de ontvangen bedroegen
f 77,42 en de uitgaven f 45,29®, aizoo goed
slot van f32,14®. Vervolgens werd door
verschillende leden, eenige opstellen ge
leverd, en boeiende samenspraken en voor
drachten ten gehoore gebracht, die door
zang werden afgewisseld. De eere- voorzitter
ds. Van Anken die als zoodanig deze ver
gadering voor het laatst bijwoont, wegens
vertrek naar Pernis, spreekt een hartelijk
slotwoord en na het zingen van Ps. 72 11
sluit hij deze vergadering.
Helnkenszand. Donderdag vergaderde
de raad dezer gemeente, waarbij alie leden
tegenwoordig waren. Voorzitter de burge
meester. Daar bet de eerste zitting is in
1909 spreekt de voorzitter bij deepening
zijn beste wensehen uit voor de leden. De
notulen worden gelezen en goedgekeurd.
Verschillende ingekomen stukkeu worden
overgelegd, waaronder goedkeuringbeslui-
ten van GedL St. van rekening 1907 en
begroeting 1909. Naar aanleiding hiervan
wordt besloten de akte van borgtocht van
den vorigen gem.-ontvangeT te doen roj-
eeren aan den heer G. Meulenberg onder
wijzer met hoofdrang wordt op zijn verzoek
tegen 1 April a s. eervol ontslag verleend
wegens benoemiDg te Leiden.
Een request tot uitbreiding van de laad-
en losplaats aan het station te 's Heer
Arendskerke voor landbouwers uit Woi-
faartsdijk en 's-Heer Arendskerke zal ook
door den gemeenteraad bij den directeur
generaal worden gesteund.
De begrooting over 1908 wordt gewijzigd
door af- en overschrijving f 193 op diverse
posten. Vervolgens wordt medegedeeld
van een bestaand plan tot het aanleggen
van eene waterleiding door Zuid-Beveland
waaromtrent nadere gegevens zullen wor
den verstrekt. De vergadering wordt
daarna gesloten.
Prov. blad no. 27 bevat eene circu
laire van den Commissaris der Koningin
in Zeeland, betreffende den toestand der
bezoldigde gemeenteveldwachters. Daarin
wordt er op gewezeD, dat de bezoldiging
in enkele gemeenten volstrekt te laag te
noemen is, terwijl maar ai ta vaak in de
opdraoht va» bijbetrekkingen of -bedienin
gen een middel wordt gezocht om deze
beambten een behoorlijk bestaan te ver
zekeren, waarvoor de voor een goede waar
neming van den dienst onmisbare onafhan
kelijk wordt bedreigd. Den burgemeesters
wordt verzocht deze aangelegenheid ter
hand te nemen. Overal waar de bezoldi-
diging, vermeerderd met de emolumenten,
het bedrag van f700 niet te boven gaat,
behoort van den burgemeester het initiatief
uit te gaan tot een ernstige poging tot ver-
hoogicg. Verder komt het den Commissaris
wensohelijk voor, dat de verbetering der
positie van de veldwachters geleidelijk ook
in deze richting worde gezocht, dat meer
en meer bijbetrekkingen vervallen en de
jaarwedde evenredig verhoogd wordt.
In de week van 10 tot en met 16
Februari 1909 ziju in Zeeland voorge
komen 2 gevallen van typhus en fsbris
typhoïdea te Rilland-Bath17 van rood
vonk, waarvan 2 te Aardenburg, 1 te
St.-Annaland, 1 te Axel, 1 te Hoek, l te
Koudekerke, 1 te St.-Maartensdijk, 2 te
Riiland-Balb, 7 te Vlissingen en 1 te Zuid-
dorpe9 van diphtheriiis, waarvan 1 te
St.-Annaland, 1 te St.-Jansteen, 1 te Oud»
Vossemeer, 1 te Stavenisse, 1 te Stoppel
dijk, 1 te Tholen, 1 te ViissingeD, 1 te
Zaamelag en 1 te Zierikzee,
Gedurende de maand Januari werden
uit Zeeland verzondendoor Bergen op
Zoom 56.190 kg. oesters en 58.390 kg.
mosselen, door Krabbeudijke 12 721 kg.
oesters, door Kruiningen—ïerseke 263.706
kg. oesters, 4950 kg. mosselen en 8970 kg.
alikruiken, door Vlake 39 170 kg. oesters
en 5879 kg. mosselen, door Bruioisse
47,445 oesters en 849,760 kg. mosselen.
Te Philippine werden aangevoerd 423.800
kg. mosselen.
Stavenisse. In de Donderdag gehouden
vergadering van ingelanden van het water
schap Slavenisse werd afwijzend beschikt
op een verzoek van den vasten arbeider
G. Westdorp tot verhooging zijner jaar
wedde met f 25. Op den staat van aanbe
veling tot benoeming van een gezworen
werden geplaatst de heeren H. J. Dorst,
A. van Luijk en A. J. Steendijk. Er zullen
gewone en buitengewone werken worden
uitgevoerd, waarvan de kosten resp. op
f515 en 15839.05 zijn geraamd. JDe bui
tengewone bestaan in don aanleg van eene
steenglooiing aan den N.O. zijde van den
Westhavennol en steenbezetting in de gaten
van den buitenberm van den Westhaven-
dijk lussehen de d kpaien 44 en 46. De
begroeting over hot dienstjaar 1809/10
bedraagt in ontv. en uitg. f 21737,00s, Er
wordt besloten tot het aangaan een geld-
leening groot f 6000 tot tijdelijke voorzie
ning ia kasgeld. Nog wordt besloten tot
dichting der insnijdingen in den Oudendijk
en het leggen van oprillen in de onmid
dellijke nabijheid van de coupures, waar
van de koeten f353,40 zuilen bedragen,
weike kosten zullen worden gedragen door
het waterschap en den nieuwen polder
Annex Stavenisse.
Stavenisse. Donderdagmiddag had de
pleehtige installatie plaats van den nieu
wen Burgemeestei, dhr J. M. v. Doorninck.
Na uit Bergen op Zoom door twee raads
leden, dhrn De GraaK en Verstraate, te zyn
afgehaald, werd de heer Van Doorninck
even buiten de gemeente door het muziek
korps „De Eendracht" afgehaald en werd
omstuwd door een groot deel der bevolking
naar het gemeentehuis gereden, waar de
waarnemende burgemeester, de heer C.
Steendijk Sr,hem toesprak en aan de raads
leden voorstelde, en de burgemeester be
loofde de belangen der gemeente te zullen
behartigen. In den loop van den middag
werden verschillende autoriteiten en per
sonen aan dhr v. Doorninck voorgesteld.
De bevolking toonde hare ingenomenheid
met den nieuwen burgemeester door het
uitntekon der vlaggen en vierde met opge
wektheid tot laat in den avond feest.
Oostkapelie. Alhier is Donderdag
avond eene gemengde zangvereniging
opgericht, onder den naam van „Eendracht
maakt Macht", aanvankelijk met 89 leden.
Als directeur zal optreden de heer G. van
Sohagen. De repetities worden gehouden
in de onenbare sohool.
'S-Heer Hendrikskinderen. Donder
dagavond hield dr. H. van Iwaarden, arts
te 's-Heer Arendskerke, een lezing over
de vereeniging het Groene Kruis. Spreker
toonde door voorbeelden en mededeelin-
gan aan, hoe zeer veel nog ontbreekt bij
de verpleging van ernstige zieken te plat-
tênlande. Van de 34 aanwezigen traden
33 als lid toe bij de opgerichte afdeeling
te 's-Heer Arendskerke. Spreker verzocht
allen op te komen tot de vergadering die
zal gehouden worden Vrijdagavond te
's-Heer Arendskerke waar alsdan een be
stuur gekozen en statuten en reglement
vastgesteld zullen worden. Ds. G. Steen
kamer dankte dr. van Iwaarden voor zijn
nuttige voordracht.
Middelburg. Gisterenmiddag is op den
Kondekerksohen weg het paard von den
molenaar d. R. op hol geslagen. Doordat
de wagen tegen een telefoonpaal terecht
kwam, werd het paard tot staan gebracht.
De 58-jarige voerman werd van den wagen
geslingerd, waardoor hij een wond aan
het boofd bekwam en bovendion het sleu
telbeen brak,
Mjddelburg. Gisterenmiddag lag
rouw aan het Israëlitisch kerkhof in z
eene
vrouw aan het Israëlitisch fcer&hof in zoo'n
beschonken toestand dat zij per handkar
naar het politiepost op de markt moest
worden vervoerd.
Middelburg. De oandidaatstelling van
den heer Jao. de Nood te Vrouwepolder
voor het lidmaatschap der polder Walche
ren geschiedde met 20 stemmen, 12 stem
men waren uitgebracht op den heer Allaart
burgemeester van Ritthem en oud-lid der
polder, die bij eene vorige verkiezing op
schandelijke wijze was belasterd en daar
door niet was herkozen. Naar wij thans
vernemen zal hij toch door enkelen worden
oandidaat gesteld. Eerstgenoemde oandi
daat behoort tot de lioksohe, de laatste tot
de rechtsohe groep in dien polder.
:^ï>BOUW.
Bedrog met Vruchtboomen. Het bureau
der Nederlandsche Pomologische Veree
niging te Utrecht vestigt de aandacht van
belanghebbenden op den onbetrouwbaren
handel in vruchtboomen, die gewoonlijk
in den nawinter gedreven wordt.
Sommige menschen maker er hun werk
van de restanten van minder gewilde soor
ten appel en pereboomen in kweekeryen
voor een spotprijs op ta koopen en bie
den die dan op de markten ten verkoop
onder de namen van goede soorten.
Zoo is het geen zeldzaamheid, dat ap-
pelboomen in pakken van tien stuks ver
kocht worden,waarvan slechts een 't bordje
en den naam van een goed soort draagt,
terwijl de negen andere voor gelijken door
gaan moeten, maar bet lang niet altijd zijn.
Aangezien menigeen helaas te lang
wacht met het asnkoopen van boomen,
is men dan bljj nog voorraad te vinden,
maar zal veelal bedrogen uitkomen als
de boomen vrucht gaan dragen.
Merkwaardig is het, dat deze markt-
handelaars gewoonlijk alle gevraagde soor
ten hebbenwat men maar vraagt, ge
ven ze af, vooral op in trek zijnde soor
ten, als Goudreinette, Bellefleur en Ster
appel. Men zij hier echter voorzichtig mee
en koope niet te ganw.
Voor hen, die de soorten niet aan het
hout kunnen herkennen, is het koopen van
vruchtboomen een zaak van vertrouwen.
Man wende zich dus liever tot een bekend
kweeker, wions naam een waarborg is
voor het gekochte, en neme geen boomen
van rondtrekkende markthandelaars, die
verdwijnen, zonder kans op verhaal ach
ter te laten.
Wie in" dit opzicht raad wenscht te ont
vangen, kan zich in verbinding stellen met
het bureau der Nederlandsche Pomologi
sche Vereeniging te Utrecht.
Arrondissements -Rechtbank te Middelburg.
Heden, Vtijdag, zijn veroordeeld wegens
bedelarij en wederspannigheidP. J. D.,
50 j., kleermaker, Beveren (België) ihans te
Middelburg in hechtenis, 3 d. h. en 3 w. gev
straf
wederspannigheidR. H., 23 j., bootwer
ker, NeuzeD, 14 d. gev. straf
het belemmeren van handelingen door een
ambtenaar J. de J., 18 j-, arbeider, Hoede-
kenskerke, f 10 b. s. 10 d. h.
opzettelijke brandstichting, waarvoor ge
meen gevaar voor goederen te duchten isP.
G. V.,25 j., polderwerker, Hontenisse, thans
te Middelburg gedetineerd, 9 in. gev. straf,
met aftrek van hot voor-arrest
beleediging van een ambtenaar P. P. K.,
23 j. zonder beroep, Helder en C. L. v. W
33 j. koopman, Stoppeldijk, beiden tot f 10
b. s. 10 d. h.
diefstalB. F., 19 j., en A. S., 19 j.,
arbeiders, Kapelle, ieder tot 1 m. gev.
straf, en
mishandelingF. B, 71 j., arbeider,
Goes, tot f 10 b. s. 10 d h.
VrijgesprokenG. d. F., 65 j., hvr. van
F. B., zonder beroep, Goes, beklaagd van
i mishandeling, en P. A. d'H., 39 j., werk
man, Bosohkapelle, beklaagd van huis
vredebreuk.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage
heeft de gevangenisstraf van een maand,
dcor de Middelburgsche rechtbank opge
legd aan J. H. huisvrouw van H. L. S., ar
beidster te Sluis wegens mishandeling,
veranderd in f 10 boete of vijf dagen hech
tenis.
Zondag werd aan een 14-jarigen
verpleegde in de tuchtschool te GInneken
aldaar een zoodanige ruimte gelaten dat
hij van daar wist te ontsnappen. Hij liep
naar het dorp Ginneken, sprong aldaar
achter op de veeren van een rijtuig en
reed daarop mede tot Breda, alwaar hy
aan zijn tenue werd opgemerkt door een
mareohausséa die hem aanhield en naar
de tuchtschool terug braoht. Het ventje
weende bitter en riep luidkeels om zijn
moeder die te 's Gravenhage woont, dooh
dat kon hier niets baten, wijl hjj nog
een half jaar tuohtsohool te goed had.
Reeds meermalen werden op het
emplacement der Staatsspoor te Tilburg
steenkolen vermÏBt, zonder dat men de
daders te pakken kon krijgen. Dinsdag
werden echter twee sjouwers, in vasten
dienst der Maatsohappij, op heeterdaad
betrapt door een inspecteur van politie.
Zij waren zoo brutaal, dat zij de gestolen
steenkolen met paard en kar in de stad
gingen verkoopeu De sjouwers zijn naar
Breda overgebracht.
Logische paradox.
„De Hagenaars zijn leugenaars I"
Zóó sprak onlangs een Hagenaar,
Ook hy was dus een leugenaar.
Dooh, was hij zelf een leugenaar
(Dit, dunkt me, is u duidelijk klaar,)
Dan waren ook de Hagenaars
Niet wat hij zei geen leugenaars
En waren nu de Hagenaars
(Dit volgt er uit) geen leugenaars
Dan was ook hjj geen leugenaar
Maar, was hij zelf geen leugenaar
Dan waren (dit is ook weer klaar)
Wel degelijk de Hagenaars,
Zooals hij zeide, leugenaars. Hand.
Smokkelaars in auto's. Door den in
specteur der directe belastingen te Gennep
is in eenige in de Duïtsche grensplaatsen
verschijnende bladen da waarschuwing ge
plaatst, dat auto's by avond verplicht zyn
te stoppen als een rijksambtenaar met rood
licht zwaait en dat deze, wanneer de auto
bestuurder hieraan niet voldoet, gerechtigd
is van zyn vuurwapens gebruik te maken.
Dit is vermoedelijk een gevolg van het ver
melde feit, dat herhaaldelijk een auto
's nachts zonder licht de grenzen passeerde
en aan sommatie'a om te stoppen geen ge
volg gaf
Ten gevolge der gladheid is een 24-
jarige jongeman te Alphen met z'n rijwiel
in de Gouwe geraakt en verdronken.
Een metselaar te Grave is van een 12 M.
hoog huis gevallen en aan de verwondin
gen overleden. In een branderij te
Schiedam is door het afspringen van de
helm van een distilleerketel een werkman
ernstig aan beide beenen gebrand. Te
Winsum is een 16-jarig bakkersknechtje
door 't dunne y's van de dorpsvaart gezakt
en later levenloos opgehaald. Te
Maarssen werd sedert drie weken vermist
een alleenwonende 68-jarige weduwe.Toen
men op last van den burgemeester hare
woning opende,vond men haar dood op den
vloer liggen. Een dronken behanger te
Nijmegen, van een karwei huiswaarts
koerende,ia op het ijs van een ondiep water
langs den Beekschen weg geraakt, geval
len, aan het oog verwond, en door het ijs
gezakt en verdonken. Te Amsterdam
stak een vierjarig meisje, dat een oogen-
blik alleen gelaten was, een stuk papier in
een brandende kachel. De kleine hield het
papier vast met het gevolg dat zy spoedig
in lichtelaaie stond. Op haar geschrei
kwamen buren toegeloopen die de vlammen
