NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
Straatkeien.
No. 83.
1909.
Vrijdag 8 Januari.
23e jaargang.
HlSTORISeH
GHRISTELIJK-
iÖP
iop
knecht
iknecht
.knecht
inskneebl
Kneebt
tnecht
UT.
lecht
iode
slbode
stmeid
Buitenlandse!; Overzicht.
Binnenland.
Het Mormonisme.
liiet.
ond (reu), 11
it voor karn of
ilet gewerkt, bjj
burg.
geboden
lilhelminapolder.
Lari
folphaartsdtfk.
indknecht
oudster
itbode
ludster
d-Bath.
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed.
S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Wordt vervolgd.)
'iddelburc
|142, Middelburg.
WER, Goes.
[of Mei
cnecht
WERSE Cz.,
laart a.s.
fER, Langedelft,
met Mei
SE, Nieuw dorp
half Januari,
CE,
lartsd jjk.
kart
Ie hofstede, bp
Doncherpolder,
aiders
vrjje woning,
oskerke.
St Jr fa B «si e
"*22*
^odigd
jJHAART Wz.,
eweg.
Veerscheweg.
iden rentenier
liefst uit den
X| bureau
lT, Langedelft,
I.S.
35 jaar, bp
|G, 's-H eer
melken, bp
i e s.
pin, in Den
De Zeeuw
<i a.s.
Ier kinderen,
Itbode
ar, zich kun-
jele huishou-
lieven te be-
bekomen
bkh. D'HUIJ
rest - Goes,
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummers0,02®.
UITGAVE DER FIRMA
Amerika.
Columbia, Panama en de Vereenigde
Staten hebben hun onderhandelingen be
ëindigd. Ze zijn nilgeloopen op een bij-
leggiog der geschillen.
Columbia erkent de onafhankelijkheid
van Panama, dat aan Columbia 24 mil-
lioen dollars betaalt, dat is Panama's
aandeel in de publieke sohuld voor de
afscheiding. Het gesloten traotaat stelt
bovendien de grens tussohen Columbia
en Panama definitief vast.
Omtrent de verhouding tussehen de
Vereenigde Staten en Venezuela verneemt
men, dat Buchanan, de bizondere afge
zant der Vereenigde Staten, die naar
Caracas ging om de hervatting deT diplo
matieke betrekkingen tussohen de beide
landen te regelen, mededeelt dat de on
derhandelingen met de nieuwe Venezo-
laansohe regeering een bevredigend ver
loop hebben.
De jeugd en opvoeding van
H. M. de Koningin.
Uit beschrijving missWinters van de inoog-
nito-reis der Koningin en Koningin Moeder
naar Londen nemen wij 't volgende over,
ontleend aan De Courant
Eén met de menigte.
De uren aan het winkelbezoek van
Londen gewijd waren voor de jonge
Koningin een bron van ongekende vreug
de. Aanvankelijk joeg het ontzettende
mensohengedrang, dat op de Londensohe
trottoirs de beweging hindert, Haar min
of me3r schrik aan. Maar toen't vreemde
dier ervaring was gekeken, vond Zij het
grootste behagen in de nieuwigheid van
één in een menigte te zijn.
Wat bijzonder veel indruk op de jonge
Koningin maakte, was de wijze, waarop
de politie het rollend verkeer leidt en
regelt. En aangezien de Koninginnen
steeds in een privaat rijtuig van het hotel
reden, werden ook Zjj, als leden der
bevolking, gedurig opgevorderd tot ont
zag voor wet en orde door de opgeheven
hand van den politieman en gedwongen
zoolang geduldig te waohten, totdat ais
teeken van door te gaaD, die hand weer
naaf omlaag ging.
Te Windsor-Castle.
Koningin Victoria was op het kasteel
van WindBor in residentie, en verlangend,
4 FEÜILLE TON.
Het Roomsohe hierarchisme en het Mo-
hammedaansohe sensualisme hebben zioh
in het Mormonisme vereenigd. De sluit
steen van het gansohe gebouw vormt de
hooge plaats des profeten, die de president
der kerk is, en die alle hoogste ambten
in zioh vereenigt. Hij is geroepen door
openbaring, en aangewezen door de stem
der kerk. Eigenlijk is hij Profeet door
openbaring, en President door de keuze
der gemeente. In laatstgenoemd ambt moet
hij door de algemeene conferentie, die elk
halfjaar te zamen komt, telkens weer be
vestigd worden. De President is tevens het
hoofd van het priesterschap Melchisedeks"
waartoe slechts de hoogeprieeters en de
oudsten behooren. Daaronder staat het
Aiironitische priesterschap, waartoe de bis
schoppen, de priesters, de leeraars, de
diakonen en het personeel van den Levie
tendienst behooren.
„Het priesterschap Melchizedeks" heeft
de sleutels van alle geestelijke zegeningen
en staat in onmiddellijke gemeenschap met
God en Christus. «Het AaronitiBohe pries
terschap" echter doet engelendieDst, neemt
de uiterlijke plechtigheden waar, doopt,
ens. Aan de spits van het laatste priester
schap staat een Bisschopaan het hoofd
van het eerste staat de President, gelijk
wij straks zeiden, Nevens hem staan twee
de Koningin-Regentes met Haar kind
aldaar te ontvaDgeo, stelde zij voor, dat
de Koninklijke partij met hofrijtuigen van
Buckingham paleis naar Paddingtonstation
zou gaan en vandaar met een specialen
trein naar Windsor. De Koninginnen wer
den b^j aankomst aldaar ontvangen door
prinses Henry van Battenburg met den
hertog van Saksen-Coburg (die Haar in
het rijtuig vergezelden) en door de her
togin van Albanië. Onder geleide eener
afdeeling der tweede Koninklijke lijf
wacht, ging het toen door de Long-Walk
naar den uitsluitend doer de souverein
gebruikten ingang van het kasteel.
Een cerewaoht der Sohotsohe garde
had, met 't muziekkorps en de banieren
van dat regiment bij het vierhoekig voor
plein post gevat en Koningin Victoria
ontving haar Gasten aan den voet der
steenen trappen. De vorstelijke personen
gebruikten het noenmaal in de eikenhou
ten zaal en na afloop daarvan werden de
leden van bet Nederlandsehe en Eogel-
eohe gevolg gelast naar de gang der
vorstelijke vertrekken te gaaD, opdat elke
souverein bsurtelings de dames en heeren
van Haar gevolg kon voorstellen Alhoe
wel koniDgin Victoria aan een ernstigen
aanval van rhcumatisme leed, bleef zij
tooh den gansohen duur der plechtigheid
staan, haar linkerhand rustend op den
arm van een Indisohen voetknecht en
met de rechter- zwaar steunend op een
wandelslok, dien zij van tijd tot tijd
graoieuslijk vooruit stak, bij het groeten
der voorgestelde personen.
B(j de grijze vorstin.
Dat de grijze vorstin verheugd was, de
jonge Wiihelraina als gast ta hebben, bleek
duidelijk uit haar nadrukkelijk verlangen,
om zoo mogelijk iederen wecsch van het
kind te vervullen. Groote vroolijkheid
ontstond, toen de jonge Koningin te kennen
gaf, vóór al bet andere de muziek der
Sohotsohe doedelzakken te willen hooren
en allerhande gissingen werden gemaakt,
of de proef wel aan de verwaohting van
Hare Majesteit zou beantwoorden. Zij had
mij meer dan eens gevraagd, Haar die
typische instrumenten te beschrijven, de
manier waarop zij werden bespeeld en de
geluiden daardoor voortgebracht. Op hoog
bevel versohenen do pijpers der Sohotsohe
garde op het vierhoekig plein en speelden
daar hun meest patriottische melodieën en
marsehen. De Koningin was klaarblijke
lijk zeer onder den iodruk der be'.oove-
raadsliedeD, die, wanneer zij met den
president ramenspreker wel mogen oppo-
neeren, doch niet, nadat deze zijn besluit
openlijk heeft afgekondigd. Onder den
president en zijne beide raadslieden staan
de 12 apostelen, die in het Demen van
besluiten steeds éénstemmig moeten zijn,
en wier hoofdambt is, te prediken in het
midden der wereld. Onder deze 12 aposte
len staan weer de zeventigen, die eveneens
in hunne besluiten eenstemmig moeten zijn,
en onder directie der 12 eveneens het
predikambt bedienen. Wanneer deze ooi-
leges tezamen vergaderen is er sprake van
eene generale vergadering. Ook bestaat er
nog een Hooge raaddie bestaat uit 12
hoogepriesters, welke raad beslissen moet
in gevallen, waarin de andere colleges geen
beslissing kunnen nemen. Kan de Hooge
raad ook geen beslissing Demen dan is het
eind oordeel overgelaten aan den president.
Alles in de gemeente moet profetisch
geordend en priesterlik gewijd verschijnen.
Deze streng doorgevoerde kerkelijke orga
nisatie maakt elke burgerlijke ordeDiDg
en keuze onnoodig. Het geestelijke en het
wereldlijke valt samen. Hierin vertoont het
Mormonisme dus veel overeenkomst met
Israël van onds, wnarmee het ook in andere
opziobteD, uiterlijk tenminste, soms over
eenstemt. De kerk regelt alle zaken. Alle
rechtszaken worden voor een geestelijke
rechtbank beslecht. Het slant aan elk ge-
loovige vrij om droomen en geziohten te
hebben, mits het maar in overeenstemming
EN VAN
rende uitvoering. Maar hoewel Zij Haar
verrukking te kennen gaf, bes ik er nim
mer achter kunnen komeD, wat Haar de
meeste vreugde gafhet origineele der
instrumenten, dan wel het zonderlinge
hunner geluiden.
Prinses Henry van Batienburg en andere
leden der koninklijke familie van Engeland
hielden zioh het eerste deel van den namid
dag met de jonge Koningin bezig, terwijl
later Kon'ngin Victoria zelf een r'jtoer
met Koningin Wilhelmina maakte. Óm 7
uar verlieten de Nederlandsoke Koningin
nen weer onder geleide van de tweede
lijfwacht het kasteel en reden met een
speoialen trein naar Londen terug. Het
was inderdaad een heuglijke dag, zeer in
teressant voor degenen, die getuige mochten
zijn van de ontmoeting tussohen de oudste
en de jongste regeerende vorstin van
Europa.
Gedurende de volgende dagen moesten
er ofBoieele of private bezoeken worden
afgelegd, die Hare Majesteiten van den
ochtend tot den avond gedurig in de weer
hielden. Het Engelsohe hof verliet Windsor
dra na Haar bezoek aan het kasteel, door
dien Koningin Victoria in Buckingham
paleis (te LondeD) een „drawing room of
namiddag-receptie had te houden.
Eenvoudig toeschouwster.
Ofschoon de jonge Koningin, uit hoofde
van Ha?r positie, van kindsbeen af aan
alleihande publieke plechtigheden had
moeten deelnemen en menigmaal het mid
delpunt van de belangstelling was, tooh
behield Zij bij het opgroeien de eigenschap,
om in de nietigste en eenvoudigste aflei
dingen vreugde te vinden en dat met een
opgetogenheid, die weldadig aandeed. Zoo
was Zij bijzonder verlangend, als toe
schouwster Koningin /Victoria op haar weg
naar Buokingham-paleis door Hydepark
te zien rijdeD.
Derhalve zorgde Koningin Emma er voor
bij Hydepark Corner (hoek Piccadilly) te
zijn,kort voor dat KoniDgin Victoria aldaar
werd verwecht. Het duurde wel eenigen
tijd, alvorens de eerste voorrijders ver
schenen en de nadering der koninklijke
familie aankondigden,maar ieder oogenblik
van 't wachten was blijkbaar voor de jonge
Koningin interessant.
Men kan zich licht een denkbeeld vormen
van de jeugdige opgewondenheid en
nieuwsgierigheid, waarmede Zjj den terug
keer van Engeland» souverein naar haar
hoofdstad aanschouwde en als een niet-
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 ''ent.
geschiedt met het Mormoonsohe systeem.
Aan oeremonieele plechtigheden, die veel
overeenkomst vertoonen met dié der vrij
metselaars, ontbreekt het niet. Voorts wordt
alles gecontroleerd de families, de huis-
gazinnen, de bezigheden, de omgang, de
vergaderingen en wat dies meer zij. Ge
heel overeenkomstig het Mormoonsohe
systeem staat het enkelvoudige in dienst
van hel geheel. Het begrip openbaring be
slaat in de leer van het Mormonisme eene
machtige plaats. Aan de openbaring dankt
het Mormonisme zijn. bestaan, en door
openbaring wordt het ook onafgebroken
geleid. Zelfs de normatieve beteekenis van
het Boek van Mormon is er aan onder
hevig. Dit openbaringsbegrip beheerseht
het gansohe organisme van Leer en Leven.
Geen wonder daarom, dat inzonderheid
de leer der Mormonen door donkere neve
len omgeven is, en zeer onbeljjnd kan ge
noemd worden. Heel die leer grondt zich
op allerlei openbaringen, die Jozef Smith
en zijne opvolgers beweren ontvangen te
hebben of te ontvangen. De waarheid van
deze openbaringen behoeft niet bewezen
te worden. Als de President iets zegt, dan
is het zoo. Op een systematisch geordende
leer komt het niet asn. Als zij maar indruk
maakt en de aandacht trekt. Ga begrijpt
terstond dat er in zulk eene leer dikwijls
grsote verwarring heersoht, zoodat nu eens
dit en dan weer dat wordt voorgedragen
als waarheid. Alles is fantasie, verbeelding
of inbeelding, en daarin kan geen eenheid
officieel persoon de begroeting en de alge
meene honding van het Engelsche publiek
gade sloeg en de verschillende incidenten
met Haar eigen ervaringen vergeleek.
Het spreekt van zelf, dat de Koninginnen
kort nadat Zjj als toeschouwsters Haar po
sitie hadden ingenomen, door de reeds voor
hetzelfde doel verzamelde mensahenmassa
werden herkend.En toen Koningin Victoria
voorbij reed, was het moeilijk uit te maken
of het publiek meer was getrofien door zijn
eigen vorstin, dan wel door de rechtop zit
tende figuur der geestdriftig# jonge Wil
helmina naast Haar Moeder in het rijtuig,
opgetogen Haar hand wuivende tot begroe
ting der bejaarde vorstin en totaal onbe
wust van de belangstelling, die Zij door
Hatw genoeglijke or gedwongenheid zelf
verwekte.
Het was Koningin Victoria op de een of
andere wijze ter oore gekomen,dat de jonge
Koningin nieuwsgierig was naar de cere
monies, vereischt voor allen, die de dra
wing-room" bijwoonden. De hof-etiqnette
maakte het onmogelijk,dat Koningin Emma
of Haar Kind bij deze gelegenheid tegen
woordig konden zjjn. Doch door een geluk
kigen inval van Koningin Victoria,werd de
jonge Koningin in staat gesteld, de receptie
te aanschouwen, zonder zich rechtstreeks
in de troonzaal te bevinden. Zoodra Ko
ningin Victoria voor de plechtigheid ge
kleed en met de ordeteekens en haar kroon
als keizerin van Indië gekroond was,liet zij
de jonge Koningin in haar vertrekken
komen, vanwaar Zjj, in gezelschap van
enkele jonge prinsessen,geleid werd naar 'n
vertrek, dat onmiddellijk aan de troonzaal
grenst en op welks deur een spiegel was
bevestigd. Door die deur tot een bepaalden
hoek open te laten, kon de jonge Vorstin,
zonder zelf gezien te worden, de binnen
komst van Koningin Victoria gadeslaan,
het betrekken der plaatsen om den troon
door de overige leden der koninklijke
familie, en het voorstellen en handkussen
door de leden van het diplomatieke corps
en hunne gaden.
Dit middeltje werd hoogelijk gewaar
deerd door H. M. voor wier speciaal genoe
gen het was uitgedacht.
Incognito opgeheven.
Toen Hare Majesteiten Londen verlie
ten werd het incognito opgeheven, dat
tijdens den ganschen duur van het verblijf
in de wereldstad was gehandhaafd. Ko
ningin Victoria had verzocht dat het ver
trek een officieel karakter zon hebben. De
zijn. De leer van het Mormonisme is dan
ook eigenlijk geen systeem, doeh meer een
zandhoop, waarvan de deelen geheel Iob
naast elkaar bestaan. De openbaring be
slaat bij den Mormoon zulk een gewich
tige plaats, dat zijne hersenen totaal om
vatbaar zijn voor logica.
Const quect geredeneerd zouden de Mor
monen geen belijdenis knnneD hebben en
tooh hebben zij er eene. Dat is das al een
bewijs voor hunne inoonsequentie. Zij heb
ben een soort van belijdenis, die bestaat
uit 13 artikelen. Oppervlakkig bezien zijn
die artikelen nóg niet zoo dwaas. Dooh
men moet ze bezien met een Mormonec-oog.
Dan wordt het duidelijk wat er mede be
doeld wordt. Het schijnt dat de Mormonen
achter christelijke woordeD, hun onchriste
lijke, ja, goddelooze leer willen verbergen.
Spreken zij met Christenen, dan gebruiken
zij de ohristelijke woorden vaD hunne leer.
En hebben zij dan enkelen gewonnen, dan
maken zij deze bekeerlingen langzamer
hand met hunne geheimen, dat is, met de
werkelijke leer bekend. Die verdere in
wijding begint dan met hen te doen geloo-
ven, dat de president en alle hooge geeste
lijke ambtsdragers in gemeenschap staan
met engelen en geestendat zij heerlijke
openbaringen ontvangen, en dus onvoor
waardelijk geloofd moeten wórden. En
wanneer dan deze bekeerlingen maar eerst
in Salt-Lake-City zijn, in de Btad met den
tempel, dan komen zij geheel en al onder
den indruk, en worden zij verbonden aah
Koningin-Moeder en Haar Dochter reden
ia semi-steatsiekoetsen van de koninklijke
stallen naar het station. Groote mensohen-
massa's brachten Hare Majesteiten een
geestdriftige ovatie, toen Z\j het hotel
verlieten. Ja, 't grootste deel van den weg
van het hotel naar het station was zwart
van mensohen, die naar het geestdriftig
wuiven van hoeden en zakdoeken te oor-
deelen, en naar de kreten«Good-bye,
maar komt spoedig terng:" het besluit
hadden genomen, der Koninginnen een
hartelijk vaarwel toe te roepen. De eere-
wacht was opgesteld aan het station, waar
de koninklijke familie zioh hadden verza
meld, om afscheid van Hare Majesteiten
te nemen en Haar Gods zegen toe te
wenschen.
Omtrent het onverwaoht en droevige
uiteinde van minister Bevers is nog het
volgende bekend geworden. DeheerBevers
had ten 5 uur opgewekt en wel de ver
gadering van den Ministerraad verlaten,
waarin hij nog aan de beraadslagingen
had deelgenomen. Hij Dam, daar 'tnog
niet al te laat was, den weg langs het
voetpad van de tegenover de Bosohbrug
loopende groote laan van het Haagsohe
Bosoh, die 's avonds helder eleotrisoh ver
licht is. Daar ontmoette de minister mevr.
v. W., de vriendin zijner familie. Nauwe
lijks had hij met haar gesproken, of hij
viel, onder het stamelen van enkele woor-
den,achterover op den grond.Zeer versokrikt
schreeuwde mevr. v. W.Juidkeels om hulp,
welke spoedig kwam aansnellen. Er moest,
daar er geen ander vervoermiddel was,
op dat oogenblik wordeD gebruik gemaakt
van een met paard bespannen transport
wagen, die juist passeerde. Op dien wagen
werd het lichaam met het hoofd rustende
op den bonten kraag, waarvan de dame
zich had ontdaaD, nedergelegd en huis
waarts vervoerd. Mevr. Bevers kwam bij
het dragen van haar echtgenoot in huis
juist terug vau eenige bezoeken in de stad.
Hoewel zij nog zelf alle maatregelen nam
om geneeskundige hulp in te roepen, bleek
het dat de beroerte waardoor haar man
getroffen was, onmiddellijk door den dood
gevolgd, was, zooals Teeds dadelijk ver
moed werd, op de plek waar mr. Bevers
neerzeeg.
De twist in de S. D. A. P.
Van een j.l. Zondag te Amsterdam
gehouden vergadering van „Marxisten"
deelt het hbl. hot volgende mede
De vergadering uitgeschreven door de
de geestelijke dingen, die er geheel op inge
richt zijn om te voldoen aan de vleesohelijke
begeerlijkheden. Daarom juist ïb die leer
zoo gevaarlijk. Vooral voor geestelijk
zwakke, en gevoelige mensohen.
Hoewel die leer, gelijk wij zeiden, eén
ongeordend geheel is, zoo wensohen w\j
u tooh enkele stukken er uit van naderbij
te doen zien. Gij zult dan terstond bemer
ken hoe schijn en werkelijkheid geheel met
elkander in strijd zijn.
Artikel I van hunne geloofsbelijdenis
luidt„wij gelooven in God den Vader, en
zijn Zoon Jezus Christus,en in den H.Geest."
Oppervlakkig beschouwd klinkt dit arti*
kei heel christelijk, dooh de Mormonen
verstaan er geheel iets anders onder, dan
wat het schijnt aan te duiden. Hun Gods
begrip komt ODgevcer hierop neer. In het
middenpunt van de schepping is een plaats,
met name »Kolop", welke plaats geregeerd
wordt /door drie goden. De namen ven
j deze goden zijn Elohien (de hoogste God)
Jehovah (Christus) e» Michael (Adam).
Met die twee eerste goden hebben de
mensehen Diets te maken
i Zij bestaaD wel, dooh dat is alles. Wij
hebben alleen te doen met Adam. Deze
drie goden vinden op aarde eene afsoha-
1 duwiDg in den president en zijne twee
raadslieden Daar analogic van het trio der
apoBtelkoningen PetrusJacobus en Johan
nes. Adam was de God die de aarde be
volkte.