NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. 1909. Dinsdag 5 Januari. 23e jaargang. HISTORISCH CHRISTELIJK- Het Mormonisme.0 VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN 't Jaar dat voorbijging IEDEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p. p1,25. Enkele nummers0,02'. UITGAVE DER FIRMA EN VAN van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent. Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 "ent. 't Voorbijgegane jaar is geen onbelang rijk jaar geweest. In ons goede Vaderland ja, zekeïons goede Vaderland 1 we vergelijken met Portugal, met Rusland, met Venezuela, mat Italië, 't land der vul kanen en der aardbevingen in ons goede Vaderland gingen de dingen hun kalmen gang. 't Ministerie-Heemskerk, onder gewild en ongewild, sohnldig en onschuldig misverstand, hield 't raderwerk van den staat in geregeld en gang. Gaarne wensohen wij 't vele jaren levens toe. Van een man als minister Talma mogen we met reoht verwaohleD, dat hij ons land een sociale wetgeving zal schenken, zooals ons Volk werkelijk behoeft en zoo als! ons beginsel eischt. In niemands hand aohten we de leiding van 't departement van Koloniën veiliger dan in die van den even bekwamen als beminnelijken Iden- burg, een man, die met geen vrome woor den sehermt, maar wiens Godsvrucht uit woord en daad spreekt. En schijnt de loop der Venezolaansohe quaestie niet te bewij zen, dat ook de zoo uiterst teere Buitenl. Zaken aan Min. v. Swinderen wèlbetrouwd zijn (over de Venezolaansohe quaestie een zeer nuchtere vraagwas nu de intrekking van 't verbod van Wapenuitvoer uit Curasao naar Venezuela, een indirecte begunstiging der revolutionnaire elementen in laatstgenoemd land, een daad onzer Regeering, die op de revolutionnaire of op de anti-revolutioonaire lijn ligt Ik zag deze vraag nog nergens gesteld en dus ook evenmin beantwoordtooh lijkt zij mij wel de beantwoording waard om de oonsequentiën. Aan den avond van dit jaar schemert voor ons Vaderland morgenlicht. Niet alleen, wijl de zaak in de West een gun- stigen keer nam, waardoor bloedvergieten onnoodig werd laat ons dezen zegen ook niet te gering schatten, ook epn recht vaardige oorlog is verschrikkelijk maar bovenal om de blijde boodschap uit 't Paleis. Ons Volk verheugt zioh met beving. Dit is 'tslot van 't Nieuwejaarsartikel van K. W. dat wegens een dag te late ontvangst niet kon geplaatst worden. Vele lezers zullen door 't ontbreken van K. W.'s gewone openingswoord zijn teleurgesteld. Ge deeltelijk komen wij er alsnog aan tegemoet. 1 FEUILL ETON. Amerika noemt men wel eens „het land der •wonderen". Men zou het ook kunnen noemen „het land der seoten". Vele seoten tooh vonden er óf haar bakermat, óf ten minste een vruohtbaren bodem. Ook het Mormonisme is van Amerikaansehen oor sprong. Het Mormonisme is de aanduiding van die, in de eerste helft der vorige eeuw ontstane seote, die zioh hij voorkeur i,de Bruid des Lams" of de heiligen der laatste dagenvan de kerk v. Chr. noemt. Wij wensohen hier ie's mede tedeelen 'over de geschiedenis, de leer, en den cultus van het Mormonisme. A. Geschiedenis. Omstreeks het jaar 1809, woonde in N.-Amerika in den Staat Ohio, een man met name Salomo Spaulding. Na eenigen tijd Presbjteriaanseh predikant geweest te zijn, koos hij, gelijk in het verre Westen wel meer gebeurt, een ambacht. Hij werd evenwel door tegenspoed en teleurstelling getroffen. Om zijne maatschappelijke pe titie te verbeteren vervaardigde hij eenige gesohriften, waarin hij eene verdichte, dus onhistorische geschiedenis schreef, van de eerste bewoners van N.-Ameriks. Deze gesohriften gaf hij uit onder den titel van iiiQevonden Randschriftals overzetting van „een oud Manuscript". In dit zooge- Referaat van ds. N. Postema te Bieze- linge door Z.Eetw. belangeloos afgestaan voor t»ns blad. Zoo uiterst noode zou 'tde kroon zien overgaan op 't hoofd van een vreemde. Nederland zonder Oranje zou een verweesd huisgezin zijn, waarin een stiefvader oi stiefmoeder ook met den besten wil niet zou kunnen vergoeden, wat in den eigeD ouder verloren werd. Vermenigvuldige zioh 't gebed, dat de gewekte hoop niet teleurgesteld, dat 't Oranjehuis niet, neen nooit, aan Nederland ontrukt worde. Van onze naburen deed geen zooveel van zioh spreken als Duitsohland. Ofschoon we niet 't minste gevoelen voor nauwere aan eensluiting vau Nederland bij 'n groote rao- geDdheid(voor ons land lijkt ons't oude Is raël en Juda,ingeklemd tussohen Egypte en de Ëufraat-Tigrismonarohieïu, in dezen een baken in zee), voelden wa ons steeds tot Duitsohland aangetrokken, 't Land vau Luther en Von Zinzendorff is voor 's Hee ren Gemeente zóóveel geweest. Weten schap en kunst danken aan Germanië zóóveel. De traditiën van Hohenzollern hebbeD menig aanrakingspunt mot die van Oranje. Duitsohland deelt met heel Germaansoh Europa de hoogschatting vau 't gezinsleven, die in Romaansoh Europa zooveel geringer is. 't Huidige Germaan- sehe volk toont nog zooveel trekken, die Taoitus vóór aohttien eeuwen opmerkte, en die bij met reoht 't overbeschaafd Rome ter beschaming voorhield. Helaas, ook in Duitsohland verdonkert 'l fijne goud. Tot in de hoog9te kringen, of in die kringen 't meest, openbaart zioh ontaarding, die bittere vreeze wekt. Vreeze, ook met 't oog op ons Volk, want men behoeft maar zeer weinig te weten van de modelitte ratuur van den dag, om te erkenneD, dat ook bjj ons de beker der ongerechtigheid boordevol geschonken wordt. Gelukkig, dat èn in Nederland èu in Duitsohland een nog kerngezond deel des volks met kracht reageert- Een verontrustend sym- phoon schijnt ons echter 't ooquetteeren vau een niet zoo heel kleine groep onder de jeugdige „Calvinisten" met 't geen de waan van den dag schoonheid prijst. Eu Duitsohlands keizer de sympathie, die hij meer dau eens opwekte, als hij toonde, iemand te zijn, heeft hij dit jaar verspeeld, niet men legge hier den nadruk op door zijn loslippigheid, maar door zijn handelwijs van een jaar of acht geleden, die thans eerst openbaar werd. Wie om naamd vertaald manusorif t wordt gezegd, dat de Oerbewoners van Amerika afstam men van de Joden. Zij zouden n.l. nako melingen zijn van een zekeren Lohi, een burger van Jeruzalem, die met zijne 4 zonen Laman, Larnuel, Sam en Nephi eu hunne vrouweD, ten tijde van Koning Zedekia zioh begaf naar de woestijn aan de Roode Zee. Later vertrok deze familie weer van hier, en kwam. na langdurige omzwervingen onder leidiDg vau Nephi in Amerika terecht. Uit deze 4 zonen van Lohi ontstonden 4 volkeren, die zich wijd en zijd verspreidden, god vreezend leefden en van wier tempels en heilige steden nog overblijfselen gevonden werden. Later echter geraakten deze stammen met elkan der in strijd. Inzonderheid de stam van Nephi moest het ontgelden. Als kinderen des Vredes werden de Nephieten door de anderen zeer gehaat. Tengevolge van den aanhoudenden strijd ging de beschaving van stap tot stap achteruit. De Indianen hebben dus hunne Onbeschaafdheid en wildheid te danken aan oneenigheden hun ner voorvaderen. Dit boek was ongeveer in het jaar 1812 gereed. Spaulding ging er mede naar Pitts burg, en gaf het in handen van een] ge wezen drukker Patterson, die in plaats van het uit te te geveu, er mede van doorging naar New York, alwaar hij in 1816 stierf. Volgens zijne weduwe moest het ver borgen liggen in een koffertje tussohen andere manuscripten. Men stelde een onder zoek in, doch vond niets. Maar wat was gebeurd. Een zekere Sidney Rigdon vroeger baptistisch predi kant, later boekdrukker, had, toen het de vernedering van Znid-Afrika leed draagt, kan dit thans Diet meer doen zonder zijn verontwaardiging behalve tegen Engeland ook tegen keizer Wil helm II te richten. Slechts één middel schiet den Hohenzollern over,om deze vlek op zijn naam uit te wisschen open bare schuldbelijdenis. Wij hopen, dat hij daartoe niet te hoog, of lieverniet te laag zal staan. Oostenrijks keizer vierde 't zeldzaam feest, dal elf jaar geleden koningin Vic toria vergund werd te vieren't feest eener zestigjarige regeering. 't Moet den grijzen Frans Jozef vreemd te moede ge weest zijn op zijn vierdag. De groote liefde die zijn volk hem toedraagt, kan hem sleohts een wel gewaardeerde, maar tooh slechts onbevredigende vergoeding geschonken hebben voor 't groote leed, hem gedurende zijn lang bewind ten deele gevallen. Zijn huiselijk leed en de ram- p6D, waardoor zijn familie werd getroffen, kunnen hem nauwelijks meer smart ver oorzaakt hebben, dan een blik op zijn volk of liever zijn volken, die met elkan der in gestadigen strijd leven, en van wie te verwachten is, dat zij den onna- tuurlijken band die ben samenbindt, te eeniger dage zuilen verbreken. Er rust op den huize Habsburg een vloek, die niet af te wentelen valt en waaronder ook zijn beste zonen geleden hebben, van Karei V af tot Frans Jozef toe is 't een Godsoordeel over de Contra-Refor matie, die in hun erflanden haar heksen- sabbath vierde Er is een wrake des vergotenen bloeds, en er is een klagend roepen van de „zielen onaer 't altaar". Rusland mocht rüstiger 1908 doorleven dan vorige jaren, maar 't groote aantal doodvonnissen, waarmee die rust betaald wordt, wijst op zóó ongezonden toestand, dat er alle reden is, om de toekomst van Rusland evenzeer donker in te zien als die van den Donau-Tweelingsstaat. Deremarken trok de opmerkzaamheid door de grove knoeierijen van óéa zijner hooggeplaaisten anders genieten de Skandinavische staten meesial 't benijdens waarde veorrechf, weinig op de tong te zijn, zonder dit te dankeu (of te wijten) te hebben aan hun overschilligheid voor de groote vragen, die onzen lijd beroeren. Q-rittanje had, behalve met strijd tussohen nog te Pittsburg toefde, er een aftohrift van weten te krijgen, gelijk hij zelf later meermalen heeft gezegd, Twaalf jaren na Spauldings dood kwam deze Rigdon in aanraking met Jozef Smith, den stichter der Mormonen seote. En sinds dezen tijd werd het werk van Spaulding, dat aan Rigdon in afschrift bekend was de Bijbel der Mormonen. Volgens de Mormonen zelf, die natuur lijk Diet gelooven dat het een werk is van Spaulding, die er mede beoogde de ver betering van zijne maatschappelijke positie, is deze Bijbel een vertaling van eene ver zameling van uittreksels uit boeken, af komstig van Nephi, Jacob, Enos, Joram, Omni, Mormon, Alma, Helaman en diens zonen Nephi, Ether en Moroni, die in een tijdsruimte van ongeveer 1000 jaren ge leefd zouden hebben. Mormon is de ver zamelaar geweest. Bij zijn dood was het werk nog niet geheel gereed, dooh zijn zoon Moroni heeft het voortgezet. MoTmon was de laatste profeet die onder de Oer bewoners vau Amerika, nakomelingen dus der Joden, opstond. Hij schreef al die oorkonden-uittreksels, benevens vele door hem van God ontvangene openbaringen, op koperen platen of tafelen. Hij gebruikte daartoe een soort Egyptisch schrift, omdat het Hebr. te veel ruimte zou innemen. Na zijn dood heeft zijn zoon Moroni, na de laatste hand aan het werk gelegd te hebben, in het jaar 420 n. Chr. deze tafelen be- graven in de nabijheid van New-York, opdat de woorden zijns Vaders eenmaal tot ge tuigenis voor „de heiligen der laatste dagen" zouden verstrekken. Hoe ging het nu verder met deze tafe m de deelen van zijn Parlement, te worstelen met oproerige neigingen in Indië. Azië ontwaakt. Japan ging voorChina eu Indië zullen volgen moge't zijn, nadat zij zioh gebogen hebben voor den Christus Gods. Maar de meeste koloniseerende Christenvolken hebben door hun politiek en hun winzucht waarlijk hun Christen dom niet aanbevolen, en 'tzou kunnen zijn, dat de ontwaking der onderworpenen 'foordeel over Europa's volkeren werd. Spanje staat daar als een waarschuwend baken. Portugal opende 'tjaar met een gruwel, die heel de beschaafde weield sidderen deed de moord van koning Karei en zijn zood, de wrange vruoht van een onge- reehtige regeering, door schuldig en on schuldig te eener ure gesmaakt. Arm land, waar men naar zulk een middel grijpt, om een onhoudbaren toestand te ver anderen I Italië werd aan den uitgang des jaars getroffen door een ramp, waarvan de omvang nog niet te overzien is; de aard beving, die Messina verwoestte, en een ellende schiep, als wij, Gode zij dank in ons land niet kennen. De Balkan spuwde nog geen vuur, maar gloeien en schudden doet 't er wel. De vorst van Boelgarije greep de Ciarenkroon. Jong-Turkije gaf zijn vaderland een grond wet, die inderdaad te hopen geeft, als men hoort hoe zij ontvangen is (ik denk hier o.m. aan berichten dienaangaande uit Jeru salem, voorkomende in 't jongste no. van „Der Bote aus Zion"). Bosnië en Herze- gowina werden bij Oostenrijk ingelijfd, wat vooral 't Servische bloed gisten deed. Wat zal hier de toekomst brengen Yan de buiten-Europeesohe landen trokken de Y. Staten de aandacht vooral door de Presidentkeuze, die eohter in de richting van 't binnenlandsoh bestuur geen verandering bracht. Wij Nederlanders, voor wie de antithese, ondanks alles, de staatkunde beheersoht,kunnen ons eigenlijk kwalijk de warmte voorstellen, waarmee men in Amerika strijdt met een veelal materialistische tegenstelling althans zooals wij de dingen op een afstand zien, waar we tot een wélgevormd oordeel geen gegevens genoeg bezitten. China treurde of treurde niet bij den dood van den keizer en zijn mooder, len Wel, zoo pas spraken wij u van Jozef Smith. Deze Jozef Smith, kwam als knaap van 10 jaar in het jaar 1815 met zjjne ouders wonen in de staat New York. Zijn vader had geen vast beroep. Hij dreef veel kleinhandel. De familie Btond bij de omwonenden niet in bijzondere achting. De kleine Jozef genoot eene zeer „slechte opvoeding. Valsohheid, gierigheid en zin nelijkheid lagen al heel spoedig op zijn gelaat te lezen. Dooh toen hij 14 jaren oud was, vond er bij hem een verandering plaats. Hij werd aangegrepen door eene zoogenaamde Amerikaansehe geestelijke opwekking. Van nu voortaan deed hij van den vroegen morgen tot den laten avond sohier niets anders dan bidden. In één van zijne vurige gebeden kwam tot hem een liohtzuil. De duisternis rondom htm verdweeD, en boven hem vertoonden zioh twee lichte gestalten, die hem zeiden, dat hij zich bij geen der toenmalig be staande seeten moest aansluiten. Na dien tijd maakte Smith zioh weer schuldig aan bedrog en onrechtleidde een zeer be rispelijk leven schaakte zelfs een meisje, en bepraatte haar om met hem een ge heim huwelijk aan te gaan. Later erenwel geraakte hij in nieuwe geestvewcer ngsn, sprak veel met engelen die hem bericht ten, dat de indianen een overblijfsel waren van de oude Israëlieten, en dat hunne ge schiedenis ook te boek was gesteld, en wel op koperen plater, die bovendien be vatten gewichtige openbaringen over de gebeurtenissen der laatsten dagen. Dit wa ren natuurlijk de platen, waarvan wij zoo pas spraken. Op aanwijzing eens engels groef Smith een gat in den grond en vond wier overlijden mogelijk een bate blijkt voor de party, dié 't meest naar 't Westen blikt. Wat zal 1909 brengen De vraag bekomt thans geen antwoord, met hoeveel nadruk wij haar stellen. Gelukkig weten wij, dat by 't wisselen der jaren der tijden God niet verandert. Hem zij ook de nieuwe jaarkring bevolen I K. W. 4 Januari 1909. Een paganistische factor. Het gebeurt aanhoudend de heer Bor- gesius heeft er een handje van dat men aan do Rechtsche partijen de vraag stelt maar, wat zjjn nu eigenlijk toch uw christelijke beginselen op staatkundig ter rein. In ernst vraagt men, waarin dan wel de „paganistische factoren" gelegen zijn, die de rechterzijde in de wetgeving wil tegengaan. Een klein, maar teekenend antwoord geeft hierop de Nieuwe Rolt. Crt. van gis teravond. Dit groote liberale blad komt in een hoofdartikel terng op het bij de afdeeling „Justitie" gevoerde debat in de Tweede Kamer, in zake echtscheiding. In de Kamer was een groep, welke de ontbinding van het huwelijk met wederzydsch goedvinden gemakkelijker wilde maken. De N. R. Crt. zegt nu, dat zij gaarne de wenschen van deze groep steunt. Ziet, mijneheeren, hier hebben wij te doen met het „opkomen van een paganis- tischen factor" waartegen de volksgeest reageert. Het Christendom beschonwt het huwe lijk als een band dien de dood alleen kan breken. Elke poging zooals van genoemde groep en van de N. R. Crt. om het hei lig huwelijk (het woord is van den libe ralen Ch. Boissevain) op losse Bchroeven te zetten, elk streven om echtscheiding wettelijk te vergemakkelijken, is anti christelijk. Om dit streven een dam op te werpen, daarvoor behoeft men slechts de christe lijke beginselen van een christelijk Kabi net 1 ze in een koffertje. D oh vóór hg dit kof fertje in zijn bezit mooht nemen, moest hij zioh dat door gebed en gehoorzaam heid waardig maken. Dit duurde 4 jaren. Toen werden hem die platen door bovennatuurlijke tussohen komst ter hand gesteld, benevens een zil veren instrument, waarin twee steenen gevat waren. Dit waren de Urim en Thum- mim, die Smith noodig had om het won- dersohrift der tafelen te kunnen ontcijferen. Terstond daarna verliet Smith, als een „martelaar der openbaringen", gelijk één zijner volgelingen zeide, den Staat New- York. De Mormonen vergeten evenwel er by te zeggen, dat het was, omdat Smith zioh aan menigvuldige slechte daden had schuldig gemaakt. Hij vestigde zioh in het noorden van Pennsilvani'i, waar ook zijn schoonvader woonde. Daar bevond zioh ook de straks genoemde Rigdondie in het bezit was van het afsohrift van Spauldings werk. Zich verbroederende met Rigdon, begon Smith de zoogenaamde vertaling der gevonden platen, dat wil natuurlijk zeggen, dat hij begon met de overschrijving van SpauldiDgs werk. (Zorgt er evenwel voor, dat gij dit nooit zegt in de tegenwoordigheid van een MormooD, want dan loopt gij ge vaar een oorvijg te ontvangen). Zooals de mormonen zeggen, zou Smith, dié zelf, omdat hij zoo goed als niets ge leerd had, een slecht sohrijver was, met zijn Ürim- en Thummim-btil aohter een voorhangsel zittend, luide de tafelen ver- taald hebben, terwijl een gewezen school meester deze vertaling opschreef. Wordt vervolgd.J

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1909 | | pagina 1