NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
No. 25
1908.
Donderdag 29 October.
23e jaargang.
CHRISTELIJK-
HlSTORISGH
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST. te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Gemengde Berichten.
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1,25.
Enkele nummers0,02'.
UITGAVE DER FIRMA
EN VAN
van 1—5 regels 40 cent, iedere regel meer 8 cent.
Familieberichten van 1—5 regels 50 cent, iedere regel
meer 10 ''ent.
TIendwet
De Minister van Financiën vestigt er de
aandacht van belanghebbanden op
1. dat de aangiften van de door het op
1 Januari a s. in werking treden der Tiend-
wet 1907 (Staatsblad no. 222) vervallen
tiendrechten bij da betrokken tiendcom-
missiën moeten worden ingeleverd tusschen
1 Januari en l April 1909
2. dat formulieren voor deze aangiften,
met bijbehoorende inlegvellen, aanteeka-
ningen en als voorbeeld ingevulde model
len, kosteloos verkrijgbaar zijn ter secre
tarie van iedere gemeente en ten kantore
van de ontvangers der registratie en
domeinen
3. dat het aanbeveling verdient de ge
gevens voor het invullen der aangiften reeds
nu te verzamelen en de stukken zooveel
mogelijk gereed te maken, opdat zij tijdig
kunnen worden bijgeleverd.
28 October 1908.
Wie zegt daar dal socialisme en gods
dienst niet vereenigbaar sou zijn
Wie vraagt daar of de sociaaldemocraat
uw godsdienst niet respecteert P
Wie verdenkt bijvoorbeeld de redac
tie van Het Volk dat zij ooit lasterlijk
spreekt van Gereformeerde broeders of
Boomsohe geestelijken
In Het Volk van heden lezen wij
»A.men! De Roomsch-Katholieke kerk
heeft altijd het belang der bezittende klasse
gediend. Zij doet het vandaag nog.
»In burgerlijke bladen vinden wij het bericht,
dat in al de kerken van België Zondag een
collectief schrijven van de Belgische bisschop
pen werd voorgelezen, waarin hulde wordt ge
bracht aan koning Cleopold, »die het doorzicht
heeft gehad reeds jaren geleden in den Congo-
staat de toekomst voor België te zien en vol
doende ondernemingsgeest had, om de hand
aan het werk te slaan,"
.Verder wordt dank betuigd aan allen, die
bijdroegen tot ontwikkeling van het Afrikaan-
sche grondgebied.
Amen I
»Het koloniaal imperialisme met al zijn gru
welen bewierookt door hooge kerkvorsten. De
koning die het geld, waaraan negerbloed kleef
de, verbraste in de bordeelen van alle groote
hoofdsteden van Europa, 'geloofd door de hoe
ders der zedelijkheid.
»Den parasieten op de negerbevolking, den
schurkachtigen planters en kooplieden dank
gebracht voor hun rooverijen
»Is het geen heerlijk voorbeeld van Room-
sche moraal?
Leg nu naast deze krtiek op de dank
baarheid der geestelijkheid de laagbe-
den aan 't adres van den Konipg laten wy
daar 1 even de nuchtere beoordeeling
van den Brusselschen sociaal democraat
Vandervelde, die voor overneming van den
Congostaat heeft geijverd, er zelf is ge
weest en teruggekomen is tamelijk be
vredigd vol moed en trots, en overtuigd dat
in zake de beschuldiging van uitbuiting en
wreedheden zoowel beschuldigers als ver
dedigers hebben overdreven.
En dat schimpt niet op Vandervelden,
maar op de Boomsche moraal
Maar nu nog ergerlijker staaltje.
De Rotterdammer heeft het opgediept uit
het Zondagsblad let wel Zondagsblad
van Het Volk.
Het is een schrijven van „broeder Zebe-
deüs Fijnman" uit Amsterdam aan „broe
der Anke Domperstra" te Sneek.
De gevormde namen geven den toon aan
voor den inhoud.
Zeer waarde Broeder en Vriend
Gewisselijk, wij zijn allen in zonde ontvan
gen en geboren. Een iegelijk onzer is van
Adamswege met erfschuld belast en waardig
der verdoemenis deelachtig te worden. Ach,
zoo naar rechtvaardigheid gericht gehouden
werde, wie onzer zou dan bestaan Ja, waarlijk,
volmondig belijd ik, dat ik een zondaar ben als
gÜ, en wanneer ik het aanzicht keer naar het
binnenste mijns harten, dan bevangt mij een
walging, dan knijp ik mij den neus dicht voor
den stank die opwalmt uit dien poel der ver
dorvenheid.
Gij moogt mij dus van geen hoovaardij ver
denken, dierbare Broeder in den Heere, zoo ik
mij geroepen acht eenige woorden van verrrr-
ning tot u te richten. Veelmin moogt gij uw
hart gesloten houden voor mijne berispinge,
bijaldien degene die in eigengerechtigheid ver
hardt, lichtelijk tot den Satansdienst vervalt en
een aanfluiting voor Isr, ël wordt. Wie niet
gelooft dat Ik de Waarheid ben, zegt de Heer,
hij zal in de zonde verstikken. Amen 1
Ik weet, waarde Broeder, dat gij lid zijt der
alleenzaligmakende Gereformeerde Kerk en met
mij den Christus, en dien gekruisigd, belijdt.
Ik weet ook dat gij steeds een ijverig arbeider
in den wijngaard des Heeren waart, en dat gij
in de benauwde jaren van 1903 en 1905 niet
hebt afgelaten voor het Godsrijk te strijden.
Nog minder is het mij onbekend, dat gij ge
stadig uwen weg op den Heare wentelt.
Het gaat natuurlijk iSet aan, dat heele
vuile ding op te nemen.
Het slot, handelende over de werkloos
heid, luidt aldus
De nood Is groot,maar vermeet gij u te zeggen
dat hij t e groot is Neemt het socialistisch ge
broed niet jaar aan jaar in tal en driestheid toe.
Zelfs onder hen, die Heere! Heere! roepen zijn
er reeds die het oor leenen aan de vleistem van
de Oude Slang, en met het roode gespuis boe
leeren. Het zijn slechte tijden tegenwoordig,
maar is de wereld niet genoeg gewaarschuwd
Heeft de aarde zich niet geopend en trotsche
steden verzwolgen Zijn in 't Oosten niet Gog
en Magog losgebroken met moord- en krijgs
geschrei Doch het mocht niet baten. Het
slangenzaad blijft zich vermenigvuldigen en
belaagt alom het zaad der vrouw. Daarom is nu
de honger gekomen. Straks volgt wellicht de
witte pest. Wie kan zeggen, wanneer de maat
van Gods toorn is volgemeten
Broeder, paar de voorzichtigheid der duive
aan de vreeze des Heeren, Meng u r.iet onder
de murmureerders, maar wees de Overheid on
derdanig met sidderen en beven.
Denk aan hetj lot van hen, die zich door
Moabs dochteren lieten verleiden om op het
vloekaltaar van Baal te offeren. Denk aan uw
eeuwig heil, waarmee ook uw aardsch voordeel
in den regel samengaat. En voor allesDenk
aan de s|embus van 1909
Met broederlijken groet
ZEBEDËUS FIJNMAN.
Zoo schrijft het socialistische hoofdor
gaan.
Wie deukt, dit lezende, niet aan 't ont
zettende woord uit -den Apocalyps Wie
vuil is dat hij nog vuil worde.
"Vreeselijke gedaehte bij dit van schrift
kennis getuigende libel, dat dezelfde xon
met 'thaar stralen de eene plant koestert
en tot wasdom brengt, en de andere schroeit
en doet versterven
Dat wie zijn Bijbel leest, daarnaar ook
steeds meer leere wandelen, en wie de
waarheid naloopt en hoort, xich beijvere
haar te doen. 3 Een bloot uitwendige om
gang met den Christus en mat de Waar
heid leidt tot het oordeel der verharding.
Men kan niet zijn Christen en vriend
van het socialisme dat dergelijke spotters,
zoo niet kweekt, dan tcoh met open armen
ontvangt, om ze het Christendom te doen
bestrijden en met al wat denGereformeerde
heilig is den draak te doen steken.
DIT DE PEOTINCIE.
Bij kon. besl. zija benoemd tot ontvan
ger der directe belastingen, invoerrechten
en aoeijnaen te Enschedé, A. J. Zonne-
vylle, ontvanger derzelfde middelen te
Bergen op Zoom tot ontvanger der direote
belastingen en aeeijnzen te Leerdam, J. C.
Altorffar, ontvanger der direotebelastlngen,
invoerrechten en accijnzen te Gendringen
tot idem te Oversohie, A. G. de Braai, ont
vanger derzelfde middelen te Vreeswijk
tot idem te Oosterwolde, W. A. Rlaassen,
ontvanger derzelfde middelen te Harden-
berg,
Middelburg Gisteren had de los-
werkman C. H werkzaam aan de Ijzer
gieterij alhier, het ongeluk bij het lichten
van eene bascule een bloedspuwing te
krijgen, waardoor opneming in het Gast
huis noodzakelijk werd geoordeeld. Bij
dit lichten kwam hij op de bascule te val
len waardoor dit ongeluk hem overkwam.
Goes Haar wij nader vernemen xal de
uitvoering van Gewijde Muziek plaats
hebben op 26 November a.s. in de Groote
Kerk. Het programma belooft een heerlij
ken kunstavond en de namen der mede
werkenden doen ons verwachten dat de
verschillende zaDg- en muzieknummers een
goede uitvoering gewaarborgd is. Voor den
zsng toeh mocht de commissie de medewer
king zich zien toegezegd van mej. D. E.
Charlotte Deetsoan te Bussem.in vele krin
gen bekend als 'n zeer begaafdealtzangeres.
De heer J, Vel, violist, vroeger te Amster
dam, tha s leeraar in het vioolspel aan de
muziekschool der Mij. t. b. v. Toonkunst te
Nijmegen, en de heer J. Kooima», onze
bekende organift, zullen zoo te zamen als
ieder afzonderlijk op hun instrument de
uitvoering der instrumentale no. van het
program verzorgen. De uitvoering wordt
besloten met een trio voor zang, viool en
orgel. Wij zullen dus onze lezers, voorzoo-
ver zij daartoe gelegenheid hebben, W6l
niet behoeven op te wekken tot een bij
wonen dezer uitvoeringde herinnering
aan vorige doet ons ook vaa deze genoeg
verwachten. Moge een volle kerk de uit
voerenden (en commissie) iconen alxoo het
beoogde doei worden bereikt en bovenal
Soli Deo Gloria
Vlissingen. De directeur generaal der
Staatsspoorwegen heeit bij dienstorder o.m.
eervol doen vermelden dea vragenliohter
P. B Seijnsfra en den poetser J. Riose,
beiden alhier wegens betoonde eerlijkheid.
Van het Engelsohe stoomschip Mobile
werden hier twee man aan den wal gezet,
die zioh aan boord hadden verstopt om te
trachten de reis naar Australië kosteloos
mede te maken.
Btj kon. besluit is benoemd tot kapi
tein bij het 3e regiment infanterie de le
luitenant J, B,, Wiegel, van hot 6e.
Voorts zijn benoemd bij den militieraad
in onze provincie tot voorzitter J. H. C.
Heysetot zijn plaatsvervanger J. N.
Elenbaas, beiden lid derProvineialeStaten;
tot lid, jbr. P. J. Boogaerttot zijn plaats
vervanger, P. D. Tak, beiden lid van dea
gemeenteraad van Middelburg.
De raad vaa Waarde wees Maandag
de heeren M. van Weel en W. E. de Jager
aan tot het geven van lessen bij het her-
baiingsonderwijs. De begrooting voor het
Burgerlijk Armbestuur werd, ten bedrage
van f1402.675. goedgekeurd. Drie adres
santen met reclames op bun aanslag in den
hoofdelijken omslag werden een klasse ver
laagd. Het adres van den Bond vcor Staats-
pensioceering werd voor kennisgeving aan
genomen. (M. C.)
Souburg. De oud-molenaar C. W. C.
had het ongeluk, toen hij den molenaar
A. M. behulpzaam was bij het malen met
een gasmotor, met het hoofd tegen het
vliegwiel terecht te komen, waardoor hij
drie bloedende hooidwonden opliep en het
bewustzijn verloor. De heereu Plugge ver
leenden hem spoedig hulp, en brachten h; m
weer tot zijn bewustrijn. Zijn toestand is
niet gevaarlijk. MC.)
Ia de jongste zitting van den ge
meenteraad van Nieuw- en St Joos'and
werd, met 4 tegen 2 stemmen, die van den
voorzitter en den heer De Vogel, besiolen
adhesie te verleenen aan het bekende adres
inzake staatspecsionneering. De heerKodde
was afwezig.
PBOV1NCIALE STATEN.
Bij besluit der Staten van 7 Juli 1903
werden andermaal in handen van tied.
Staten gesteld, ten einde daarover in de
nejaarszitting een voorstel te doen, adres
sen van de Vereeniging van burgemeesters
en secretarissen in Zuid en Boord-Beveland
en van het dagelijksoh bestuur van den
Algemeenen Nederlandschen Wielrijders-
bond, Toeristenbond voor Nederland, waarin
aanvulling wordt verzocht van bet regle
ment op de wegen en voetpaden met eenige
bepalingen, strekkende tot het in goeden
toestand houden der kunstwegen.
In het 6erstgemelde adres wordt ver
zocht tot dat einde in bet reglement te
bepalen
lo. dat het verboden is de wegen in
de provincie, of althans in Zuid- en Noord-
Beveland te berijden met vierwielige voer
tuigen, beladen met eene vracht van meer
dan 1000 KG. en met andere, beladen met
een vracht van meer dan 750 KG., tenzij
de veilingen der wielen minstens 9 cM.
breed zijn, en dit voorschrift in werking te
doen treden 1 Januari 1918 en
2o. dat het verboden is, behalve met
rijwielen en kruiwagens, de bermen der
wegen te berijden, voorzoover dit voor
uithalen of voorbijrijden niet noodzake
lijk is.
Voorts wordt daarin gewezen op de
wensehelijkheid van eene bepaling, dat de
wielen der voertuigen behoorlijk moeten
worden gezuiverd, alvorens de kunstwegen
te berijden.
Het bestuur van den A. N. W. B.
wensoht beperking van het vervoer naar
gelang van de velgbreedte en een bepaling
betreffende het zuiveren van de wielen der
voertuigen.
Vau een aantal gemeente- en polder
besturen zijn te dezer zake adressen inge
komen, waarbij de verzoeken geheel of
gedeeltelijk worden gesteund of wel men
zieh daartegen verklaart.
De hootdingenieur van den provincialen
waterstaat, door Ged. Stalen geraadpleegd,
acht breede velgen wel in 't belang van de
instandhouding der kunstwegen en van de
onderhoudpliohtigen, dooh zeer bezwarend
voor den landbouwer,daar hij zou verplicht
worden tot aanschaffing van nieuwe wielen
met breede velgen, wat eene uitgaaf zou
vorderen van f 40 per wagen.
Een verbod om de bermen te berijden
aoht de hoofdingenieur in de praoiijk
moeielijk te handhaven, daar bij grind we
gen niet met juistheid is te bepalen, waar
de baan eindigt en de berm begint, terwijl
ook bezwaarlijk zal zijn aan ie geven, of
uitwijken al dan niet noodzakelijk is.
Eene bepaling omtrent het zuiveren der
wielen wordt door hem zeer nuttig geacht,
dooh hij meent,dat zoodanige bepaling voor
den landbouwer zeer drukkend zal zijn,
juist in tijden van druk vervoer, terwijl
overtreding moeilijk zal zijn teoonstateeren
Het hoofdbestuur der Maatschappij tot
bevordering van Landbouw en veeteelt in dit
gewest, mede op het adres gehoord, veree-
nigt zieh in het algemeen met het advies
van den hoofdingenieur.
De redeneo, welke Ged. Staten in 1901
geene vrijheid gaven een voorstel in den
geest van de adressanten te doen, bestaan
nog. Zoowel het bepalen van 'n maximum-
gewicht als het schoonmaken van de wielen
leveren voor den landbouwer grooten last
en tijdverlies op, juist in den lijd, wanneer
vóór alles snel vervoer noodzakelijk is Nog
meer dan vroeger zou dit het geval zijD,
wanneer het thans gedane verzoek weid
ingewilligd. Alsnu wil men het maximum-
ge wicht bepaald zien op 1000 KG. met eene
bepaalde breedte der velgen en voor het
gehesle jaar, terwijl in 1901 dat gewicht
werd voorgesteld op 2000 K.G. en voor een
gedeelte de3 jaars.
Ook is de eoatróle op het gewicht moei
lijk uitvoerbaar, terwijl volgens velen niet
zoozeer de meer of minder zware vrach
ten, maar het drukke vervoer en slechte
weêr oorzaak zijn, dat de grindwegen in
hst najaar dikwijls onbruikbaar worden.
Het voorschrijven van breede veilingen
achten Ged. Staten om de daaraan ver
bonden kosten, het verbod om de bermen
te berijden om de moeilijkheid van hand
having en uitvoering, niet gewenseht.
Wat het schoonmaken der wielen in
het bijzonder betreft, wijzen Gei. Staten
er nog op, dat de gemeenteraden bevoegd
zijn omtrent dit punt, dat niet geregeld
is in het provinciaal reglement op de we
gen en voetpaden, eene zelfstandige re
geling te maken Waar zooveel verschil
van gevoslen blijkt te bestaan, komt het
hun wensehelyk voor geen provinciaal
voorschrift te geven, maar ds voorziening
op dit punt aan de prudentie der ge
meentebesturen over te laten.
Zij stellen mitidien voor de b-side ver
zoeken af te wijzen.
Aan de door de Provinciale Stalen tot
Gedeputeerde Staten gerichte uitnoodiging
om den regeering mededeeling te doen van
de meening der Staten, dat krachtens de
overeenkomst van 17 Ang, 1877 op den
Staat de verplichting rust tot restauratie
van het tapijtbehangsel in het Gerechtsge
bouw ta Middelburg, en haar restauratie
voor rekening van het rijk te verzoeken, is
door Ged. Staten voldaan.
De Minister van Justitie ia echter niet
gezind, de kosten van herstel van het ge
schonden tapijtbehangsel voor rekening
van 't rijk te brengen, waarom Ged. Staten
voorstellen
le. de tapijtbehangsels in de zaal ten
gebruike voor de civiele zittingen der
arrondissements rechtbank te Middelburg
ts doen restaureeren
2e. op de provinciale begrooting voor
1909 posten te brengen voor de kosten van
herstel in uitgaaf tot een maximum van
f 2000 en voor de bijdrage van het rijk in
ontvang ten bedrage van een derde der
kosten.
Een zaak, die aan Kampen herinnert
is thans te Winterswijk uitgekomenl Voor
eeuigen _tijd is aldaar een nieuwe school
voor m. u. 1. 0. gebouwd, voorzien van cen
trale verwarming. De reservoirs moeten
geregeld vaa water voorzien* worden. Ze
bevinden zioh op den zolder boven de
sehoolvertrekken. Wat blijkt nu echter?
Er is geen trap om op den zolder te komen
en nu is men verplicht daarop te klauteren
en het water emmersgewijze naar de reser
voirs te dragen en dit gebeurt soms ODder
desehooitijden. (Arnh.Ct.)
De Minister van Oorlog is voornemens
voor de scherpschutters een draagmedaille
in te voeren, bestaande uit imitatie-zilver of
brons deze medaille zou dan ook kunnen
worden gedragen door de miliciens, terwijl
zij met groot verlof zijn. B. op Z. Crt.
Te Dinxperloo waar in de laatste
dagen vele smokkelingen voorkwamen,
had een Pruisische commies zich Maandag
in een varkenshok verscholen om de smok
kelaars te verrassen. Twee hunner werden
ontdekt toen zij een mand met levers naar
Prnis3en smokkelden. De levers werden in
beslag genomen. Uit wraak zijn toen by
dezen commies de ruiten ingeworpen.
Naar de N. R. Ct. verneemt, heeft mr.
P. J. Troelstra persoonlijk en ter plaatse
een onderzoek ingesteld naar de Papen-
drechlsche rechtzaak en zal hij haar bij de
behandeling der staatsbegrooting in de
Tweede Kamer ter sprake brengen.
De Passie-spelen1' te Apeldoorn ver
boden. Te Apeldoorn zouden op de kermis
ook worden opgevoerd de „passiespelen
van Ober-Ammergau", waarbij het lijden,
de dood en de begrafenis van ODzen Heere
Jezus Christus in levende beelden op het
doek zouden worden gebracht, begeleid
met muziek en pianospel. Daartegen is door
de anti-kermisvergaderingen, de predikan
ten der Ned. Herv. kerk en particulieren
geprotesteerd. Daarna nam de kerketaad
der Geref. kerk 't besluit den burgemeester,
den heer Tutein Nolthenius, vroeger bur
gemeester van Vlissingen, te verzoeken de
opvoering dier „passiespelen* te verbieden.
De burgemeester heeft daaraan gehoor
gegeven en de voorgenomen opvoering
verboden.
Te Hoogeveen is een schipper, toen
hij zich aan boord wilde begeven, van de
loopplank in bet kanaal gevallen en ver
dronken. Te Amersfoort he,'ft zich
een slager die binnenkort in het huwelijk
zou treden, met een pistoolschot van het
leven beroofd Men vond het lijk nabij het
Lokhorster bosch- Sadert gisteravond
wordt te Rotterdam vermist de onder
havenmeester W. v. D., tevens inspecteur
van politie, die vermoedelijk by de Hull-